장음표시 사용
411쪽
dox enim colores requiruntur spiritus vlsiu interiores ad sonog Interiore sensu apprehendedos necessarii sunt spiritus auditus, oc ita de caeteris. Illa tame sensus interio iς per huiusmodi interna lumina dispositio. no est interior sensatio ut neque illuminatio med est exteri cr visio. xix. Napendet ex sensu.Sensus interioris operatio ex sensu exteriori dicitiar pendere,quod nillil interiore sensu recipitur specierum,quin illud ex sensu exteriore habeatus qui similem ei quam in se re cipit speciem in sensus interioris organo efformat. Quod autem interdum dormientibus earum rerum occurrunt insomnia' quas nunquam vigilantes sensu perceperunt ob diuersariam speciersi sensibilium in sensu communi colusionem commixtionemque prouenit,ut vidit in vigilia quispiam aurum itidem & monte in species auri &montis in organo interiore coniunctae inter soni Diandum reserunt repraesentantque illi dormieriti montem aureum qualem tamen nunquam vidit.Similiter qui equi speciem,&insupervolatus oculo receperit,& illae species in sensorio inte riori adinvicem connexs commixtaeque fuerint,videbitur inter dormiedum videre equum volantem qualem vigilans vidit nunquam. Et quia visus perspicacissimus sensus est. Dicitur vi
sus omnium perspicacissimus quod a longiore spatii interuallo atque intersinio quam alii sensu sua sensibilia pe rcipiat. Videmus enim astrorum lucem soli sque 5 lunae splendores,quae in subli
mi caeli fastigio collocata su iit. Tanta autem interiecta spatii intercapedine neque sonum perciperemus neque odorem.&longe minus sapores A altactiones tangibiles,ut quae medio indigeant intraneo cui proxime admoueantur. Et cum subiungit paulopost litera phantasiam a lumine nomE sortitam esse,non id intelligedum est de voce illi latina lumine inquam nam planum est in ea dictione lumen, non sormari deductione grammatica nomen Phanialia,sed de voce graeca . o quae idem quod lumen significat aqua dictum nomen pliantasia recie deducitur. Demum sensus interior dicitur esse velut perpetuus sensus,quod perpetuo & quadiis animal e st superstes,sentire possit, eius enim operatio ne somno quidem impeditur, Ut sensuum exteriorum, quod quide prouenit ob diuturnitatem imaginum in eo reseruatarum,& perfrequentem meditationis cura sedulo conseruatarum.
et Quarti capitis annotat. EM. ecies forma,ratio quod quid erat esse. CEa quorum rationes sunt. ipsa
c creta, tota atque composita. Magnitudo res magnitudine Predita: ut caro, os,
neruus. Spectativa scientia, intellectio. CScibile actu, intelligibile actu.
Uartum caput continet quinqueconclusores, Vnum corollarium ad secundam, duo ad tertiam. unum corollarium, duas quaestio, nes. & earum solutiones ad quinti m. c Prima conclusio. Con αsiderandum se offert de parte animae qua contemplamur, consul α.tamus, atque discernimus, an a caeteris loco dc magnitudine disii clusa sit quomodo fiat intelligere, quove pacto ab imaginatione disserat. Nam tantillo determinato. pene vis i litus animae natura deprehensa erit, quam prae caeteris cognoscere operaepretium est. Secunda. Intellcctus ab intela illigibili patitur. CNam visensus adsensibile. Se intellcctus ad intelligibile pari proportione respondet. Patitur autem ut iam cognitum est sensus a sensibili. Patitur igitur S intellectus ab intelligibili. Corollarium. Quo fit ut eius id ini passibile exi tat, illud vero passibile specierum susceptiuum, & potentia tale qua lia sunt actu intelligibilia. CNam ut sensus ad sensibilia, ita intellectus ad intelσligibilia. Sensus aut idipatibile est sensationis effecti uti id vero passibile, sensationis suscepti m. Tertia. Neque male probandum est Anaxagorae dictum, inatellectum esse imini tum nullamque natura speciem certam,determinatam, praeccipuamque habere. CSic enim siet,vt facillime omnia cognoscat .qui omniu Ise cies potentia retinet nullam Intus propriam retinens,quae extraneas & aduentitias excludat. Intus profecto apparens prohiberet extranesi, alijsq; cbstrueret adiit in .el Primum corollarium. Vnde fit iterum, vi cum ante intelligere nihil eoi um. clu
habeat que intelligit sest enim purus . immixtusque duplicis se prodat esse nature
cuius haec agens:haec passibilis nuncupari potest. Et decolcquor, quo antra amtelligit atque comtemplatur ,εc non de imaginandi viitute, ad quzm rQvrunqua
412쪽
intellectus transfertur Uocabulum. Secundum corollarium. Quo rursus recte eue nil ut intellectus non admisceatur corpori. CNam eius instrumentum, orga, namque, quia corporeum, nunc calidam, nanc frigidum. ut sensuum organa, liearet: essentque talia intellectionibus impedimento, perinde atque plerumque sensiubile sensationibus . nihil autem tale est: sed quemadmodum nonnulli probe dixe runt animam locum sedemque ess e specierum, non totam, sed intellectivam qua possibilis est Sc non quidem actu natura, sed potentia, ut dictum est . uaria.. Non est sensus 3 intellectus, similis passibilitas . CNam sensus maiore sensibili
occupatus, ut forti colore,sono,aut odore: alia non Uidet,audit aut odoratur. Intellectus autem etsi excellentius quicquam contemplatus fuerit, non minus intelligit infima. Et id certe organorum diuersitas praestare videtur quod sensus non sine corpore suntiat: intelleoliis vero separatus sit, suas in corporeo functiones atque operautiones absoluens. Et intelle mascum factus fuerit in actu ut sciens hoc enim tunc lest,cum per se contemplari εc considerare potest j seipsum potest intelligere: qui tametsi adhuc sit in potentia.completior tamen absolutiorque est, atque bona dispo lsitione tutus. At priussi quicq inuenerit aut didicerit, no ita fieri potest. Quinta. Sensus&intellectus iudicandi virtus altera, et altera est. CNam sensus iudicae 7 ealidum, frigidum, dc ea quorum ratio quaedam est. intellactus autem non modo illa sed eorum esse atque essentias. Aliud enim est magnitudo, εc aliud magni tuis dinis esse: ut aliud aqua,& aliud aquae esse: Ac caro 3c carnis esse:& sm us, 3c esse si, mi M ita in malus aliis. at non in omnibus, sed in quibus da idem est. Et intellect'. esse carnis,3 carnem, ut alio aut aliter se habente d scernici. sicut circuns exa linea lsese aliter habet ad seipsam rectam: aut ut alio esse camis reque ipsa a carne separamide ita in alijs . Et in iis quibus abstractione Utimur, ut in recto dccuruo, duuplici intellectione utimur:Unavi in simo:&Ut simul cum continuo Sc materia apuprehendimus, altera Vero sine materia, estent alterum, quod quid erat esse recti. εο rectum. Et cum intellectus totum concretum dc compositum intelligit, intelleactio ut composita de vidualitas est: cum vero formam, sinplex, dc Vt unitas. et ad puniam ει compositiorem intellectionem adminiculo sensus utitur: secundam vero propria virtute nisus operatur. CCorollarium. Unde sit ut quo modo res
separabiles sint, eo modo eas contempletur . si enim omnino abiunctae sint, omniuno materiam a sua contemplatione reiicit,si non re ipsa.neque re ipsa seiunctas inuet' telligit, sed sola ratione atque cogitatione praecidit. CPtima quaestio. Si intello .ctus simplex est Sc impassibilis, nullam speciem et forma ut dixit Anaκagoras
retinens: cum intelligere sit quoddam pati. quomodo intelliget igitur . 'CRespouso. Utrisque et agere et pati, ipsus intellectus aliquid commune est, Vt enim ages
agit, et ut passibilis patitur. i Secunda quaestio. An intellectus sit intelligibilis 'o si enim seipsum per se et sine specie intelligat: curet de aliis non ita futuiti sit .et alia per se intelligai Si Uero mixtus speciemque habens se intelligit: igitur aliquid ha, bebit quod ipsum sicut caetera facit intelligibilem. CResponsio. Diximus ip, sum prius secundum aliquid pati, et esse potentia quodammodo intelligibilia. am Uero prius quam intelligat, nihiliquemadmodum tabula in qua nihil actu scriptum est.hinc ipsum ut caetera intelligibilia) intelligibilem esse dicimus. Et
in seiunctis a materia idem est intellectus, et quod intelligitur: ut idem spectativa scientia. et actu scibile. Non tamen semper noster intellectus intelligit. nam non semper factus est in actu Vt sciens. cper se consderandi virtutem habens. Inii yero formis quae materiar addictae sunt Sc coniuges. non idem esse potest intelle,ctus. et quod intelligitur . est enim intellectus sine materia. Τalium tamen urintelligibilium potentia, intellectus est : et earum unaquaeque reuera erit inten
413쪽
praesentantur obiecta quod scilicet de sub lectu praesentet Raccidens eadem quoque ratie ne dieitur dualitas,quod per eam duo intelligantiar. Posterior autem intellectio simplex eu &υt υ nitas. quod unum duntaxat per ipsam intelligamus,utpote accidens. Prs terea priorem illam de copositiorem intellectionem intellectu et a sensu mutuatur seclidam autem suapte virtute est ormat sine sensus adminicu lo sormam a sub lecto sua ipsius υi abstrahens. Quo sit vi posterior intelle cito mastis intellectui sit propria persectior et quam altera. Quod enim per se cuipiam conuenit, magic ei est proprium,quam quod per alterum & quod intellectus sine alterius adminiculo sufficiens est peragere, magis id agit, quam ad quod agendum alieno Indiget praesidio. Quod item ad si plicitarem de unitatem magis accedit persectius est eo quod labitur ad copositionem de mus
titudinem. At posterior simplicior est & magis una prior vero compositior,& mu ita. Praeteri. a intelledius adhuc hilariam intelligit. Primo singulariter & per notionem υmus tantum re prssentat ἰυam ut hunc hominem hunc equum,&huiusmodi intellectionem a sensu vendicat. Secti do uniue aliter & per notionem unam plurium repraesentativam , dc hanc intellectionem ipse metituellectus est icit, propriaque Virtute sormat postquam a sensu abstractionem facere noue rit. Et harum quidem intellectionum posterior, itidem persectior est, de intellectui peculiar Io sunt enim singularia vi intellectui impropria dc precario a sensu accepta,uniuersalia vero, ei domes ira amica,& in primis peculiaria. has autem quatuor intelligendi rationes, concrete. abstracte singulariter uniuersaliter ad inus in componendo atque connectendo quatuor deprehendiitue modi intelligendi compositi. Primus quidem concrete 5e singularite r. qui explicatur per di cibilia concreta singularia,ut hoc album, hoc nigrum. Et hunc intellectus alensu accipit. qui semper concrete & singulariter cognoscit. Sentire enim singularium est inquit Philosophus S hie 5c unc existentium. Secundu .concrete uniuersaliter qui explicatur per dicabilia concreta uniuer salia, ut album, nigrum calidum. Tertius modus est intelligendi abstracte θc singulariter qui exprimitur per dicibilia abstracta singularia, ut haec albedo, haec nigredo. Quartus denique est a fracte . iuersaliter, qui ex prina itur per abstracta uniuersalia, qualia sunt albedo, nigredo. Et tres post emou intelligendi modos intellectus a sensu non habet, cum sensus neque uniuersaliter intelligat neque abstracte , inter hos autem quatuor postremus persectissimus est, a sensu quidem semotissim tu Nintellectu immi me proprius. Primus vero, sensui coniunctissimus,& omni timimpei sectissimia . intermedri vero cum utrisque extremis aliquid participant primo quid modo
persectiores .fc quarto impersectiores. Habent enim in se unum sensui k alterum intellectui hesponde x. κκM. utrisque de agere de pati, ipsius, intellectus aliquid commune est. Id intellectu uetii competit agere intellectus est agens qui intellectionum est essectivus id vero cui eo uenit pati intellectus est possibilis. dc liuellectiones suscipiens. Totus autem intellectus ex his .ini iti ctu inquam agente,& possabili, ut partibus suis substantialibus constitutus &agit 3c patitur gratia diuersarum partium nam ratione intelle eius agentis agit 3c patientis patitur perinde at in res naturalis gratia formae mouet 5 materiae ratioe mouetur. Has autem duas intellectu et parte et . in Emodo ratione sed de re abi uice esse diuersas ex huius capitis numero xxii haud dissicile est deprehendere, Ubi dicit litera id intellectus esse impassibile scilicet intellectum agentem illud υ ero passibilh. scilicet intellectum possibilem. Idem de ex huius capitis numero xxi in haud Obscure dignoscitur . hi dicitur intellectus prodere se duplicis esse natur duasque substantiales partes obtine ae quod cum ex sequenti cap. tumeta dialogis metaphysicis amplius dissus usque relinquitur a gnoscenduin. xx κ. Hinc ipsum ut caetera intelligibilia. Quemadmodum enim caetera intelligRetur per speetem ab ipsis in mente formatam,ita quoque R intellectus noster est intelligibilis per suam ipsius speciem in intellectu possibili productam non enim potest intellectus humanus sine specie rerum intelligibilium intelligere,vi neque oculus sine specie coloris videre. Et in seiunctisci materia mentibusque supramundanis a materiae consortio prorsus seiugatis, in seipsas Intel ligunt. idem est intellectus, eisque intellectiva, 5c quod intelligitur. nam Ipse heatarum me noxium intellectus tum est obiectum illius intellectiois, sicut 5c cum intellectus noster seipsum intelligit idem est in tellectus S Obiectum quod intelligitur. Cum vero mentes supram undanae alia a seipsis intellistit.n5 idem est intellectus,& quod intelligitur sicut ne et est noster intellectus alia a seipso apprehendit est enim ξc noster intellectus a materia seiunctus.In ri s ve ro formis rerum sensibilium quae materiae eoniunctae sunt et sine ea subsistere non possunt cum itelliguntur non id εest intellectus et quod intelligitur.nam quod intelligitur, materiae est addictum, intellectua autesine materia.
CQuinti capitis annotat. Intellectus pΘtentiae. intellectus possibilis. passibilis.patiens.WAbiunctas, amateria. Impassibilis. quia nihil unquam in se recipit. Imram Xtus, nullam re, xum speciem in se tenes: hoc enim impassibilitate cosequitur. Id vere est, cuius substantia si uxa no est dissolubilis, atque deficiens unqua . CIntellectus qui vere est, intellectus rationalis. Intellectus quo reminitantur,intellectas sensualis, imagi
414쪽
. Vinturn caput cotinet una conclusione, septem intellectus agentis proprietates Sc unam utrique R agenti Sc patieti c5l mune, unam quaestionem 3ceius solutionem. CConcluα uersio. Intelleetus, duas actus & potentiae obtinet differentias. CN am quaecunque natura fiunt, eorum aliquid ut materia est, ad omnia quae in illo genere fiunt, potentia aliquid vero forma, illorum quae fiunt, effectivum principium. Ita igiutur erit in anima, atque has aptare conueniet differentias.Est enim intelleetias hic in omnia fieri.&omnium intelligibillurn potentia: ut insens sibilibus omnium sensibilium materia hic vero in omnia facere . intelligibiliumq; omnium effectivum principium: ut omnium rerum naturalium forme dc aetas,de hunc intelleci una agetem nuncupamus, illuvero intellectu potet te. Et intellectus agens, rerum notiones in intellectum potentis inducit: ut habitus. Sc species, dc ut lumen. Quomodo enim lumen existentes colores actu sacit, ita intellectus agens susceptis materialibus et singularibus notionibus, eas distinguit, instinctasque appas
rere facit. Et notiones Unsuersales nunc has,nunc illas efformat: quae nunquam sine
ipso ut neq; sine lumine colorii varietas apparerent. CSeptem intellectus agetis proprietates. Est abiunctus.impassibilis, immixtus, eius substantia est actus intellectu pote te honorabilior est.est enim agens honorabilius patiete, et species Sc foruma honorabilior materia idem intelligens,et intelligibilis: ut scientia actu, et quod scitur est intellectu potetiae tempore posterior: gno urimum est intellectus potetiae . intelligat: et cutunc n6 intelligat postea intelligit. rasi tamen omnino posterior est. neq; quidem tempore. nam substatia semper adest actione vero no semper. Et intellectus sellam id separabile est, quod vere est:at Q id solum immortale atque perpetuum. C ussuo. Cur post mortem no reminiscimur CResposio. Intellectus 3j qui separatur:vere est impassibilis, nullaque dissolubilis morte is vero quo rem iniis scimur, et sine quo anima noreminiscitur modo eum liceat vocare intellectu pas, suus est,morteque dissolubilis:hinc merito post mortem non reminiscimur.
Vinii capitis scholia. xxxi. Ita iratur erit In anima Plerique existimant intellectum agetem de possibilem re ipsa idem esse,scilicet totum intellectum, oc ratione sola discrepare. nana ipsum intellectuna viefficit intellectiones,dicunt age iuem vocari,eundem Vero quatenus eas suscipit possibilem. Verum non videmur ri Ari soletis determi nati oni consentanea sentire qui cum alias,tum hoc loco ostendit intellectui et, complerum quiddam sit, de per se natum subsistere, propriamin operationem habere quam exerceat duas partes,no modo te ipsa sed & specie dissinctas inesse. unam quidem rerum naturalium sormae analogam, &intellectionum effectivam alteram vero persimileni materiae, & notionum susceptiuam, quadoquidem nihil in seipso natum est quicquam efficere,aut suarum quas efficit operationum este subiectum.nihil itidem ea quae suscipit natum est essuere.Sui tenim efficere 6esu scipere respecitu eiusdem primi repugnantia,ut nulli eadem compatere possint unquam, sed hoe potentiae illud vero actui conuenit. Neque haec determinatio animae limplicitati derogat, quae ec indiuidua & simple2 dicitur.quod in partes eiusdem speciei disset en tes materiaeque particulis responde lates dirimi non possit quemadmodum aliae reium naturalium formae Nihilo sectu, diuidua est in partes substant sale actum Spotentiam quam sane sectionem aliae formae ncn si si ment. ut trabitus & species 5c vi lumen. Quemadmodu ad internam &quae a phantasia proficiscitur Visionem peragendam requiritur intimum lumen vispiritus visui qui ab anima ad commus is sensus organum diffundantur. ita quoque ad intelligendum pirituale qucddam lumen de intimum requiritur omni lumine corporeo longe praesamius,5 diuinorum luminum subrubtilus fulgor. Et hune intellectus agens suapte naturaefficit suamque Olentiam intimo splendore per fundit S illusitat,quo haud secus peragitur intellectio quam visio lumine exteriori in aere diffuso. Atqui in errore versamur.n5 hoe lumine proediti sunt sed sophisico quodam salsen luminis nitore,quo vera iudieat falsa & cotra stetit oculus male dispositus lumen haberet quo albi, iudi caret esse nigri .qui vero cotra verum id lume sortiti sunt inter vetii 5c salsum haud maiore nescitio di dicat et oculus corporeo effusus lumine inter albi, &nigiti. Caeter si ut lume corporci; in . terctis nebulis aut atra caligine nostris subtrahit obtutibus ita&cadidissimia illud diuintio tum Eextinguitur diffundior prohil, iue per υ Itia 5c animi x ritudines, potissimu aut per inteperata Obi uentc ammii &prorsu labendianae. Hinc hones e & temperate iis vitae dia est qui hoc lumen incolume&syncei si ut par es seruare voltit. xxxii. Et intellectus solii id separabile est . Non hievna Patie intellecti vi agete solii, separabile esse Isinuat Aristoteles,altera vero scilicet postasE
415쪽
separarI no possie.Nacu totus Intelle P a corpore separabilis sit,& per se subsistere natus,oportet vir an eius partem dc agentem Sc patientem etia separabile esseolioqui intellectus agens a corpore separatus esset otiosus,ut qui no haberet in quo intellecti s efficeret. Sed ea partitione utitu litera, volens designare intellectit nostru esse immortale quo excludatur Intelletius sensualis. nonnuni intellectus nome sibi Medicas. Primu siquide& praecipue intellectus de rationali intAlectu dieitur.& secundo de sensuali,q, imago qus da sit ii ellei ius rationalis. Itan ipso intellictu in duas partes rationale 5c sensuale diuiso, sola prior pars, rationalis inquam immortalis est posterior vero cii corpore dissoluitur ac interit.Et cum idem re ipsa sit intellectus rationalis,dc anima rationa Iis.haud dubie Aristoteles hic animi nostrii mortalitate asseruit ne de ea re ut notiuili olsinia tur Ambiguas versat sentet las.Qua quisquis sibi persuasam habet de explorata .magnil sane ha het ad sui persectione perdoctrina dc purgatorias animi virtutes incitamentu. Cum em tants di gnitatis anima nostra cognoscitur,ut lato no sit obnoxia, his quasi calcarthus S stimulis icitatur ix Ote
ad ipsum animii pro sua dignitate excolendum, dc cum disciplinis tum Virtutibus exornIdum, lς imQ x quo immortalis immortalibus bonis insignis effulgeat. od sane saciet sedulo qui ex sacro phi iit Us an losophis studio prosectu quaerunt de praecipulis rinctu. is enim est,seipsum quantae sit dignitatis 5c ms noli gexcellet ix xx rebus ipsis cognoscere,ad authore suum qui adeo in hominem munificυς fuit se to ς cium tum conuertere enitit ad bonitatis illius assi latione. xxxij. Is vero quo reminiscimur &sine quo anima no reminiscitur. Quanuis idem re ipsa sit intelli ctus rationalis & sensualis, utpote anima humana dc intellectione et sicere nata,& imaginatione,tanae ratione loge diuersa sunt, ob diuersas quas peragut si laetiones. Na rationalis intellectu dicitur quatenus efficit intellectiones no in materia sed subiecto incorporeo. Et is neque secunda substantia deficit.neque secundit operationem n S minnus enim corpore solutus intelliget qu1 corpori columnus. Sensualis autem in tellectus dicitur, quatenus interer Ioris sensus iacit operationes,&in subiecto quide corporeo. Et hic quavis secundit substantia non designat nam idem est ipsi animae,ramen secundu ratione de nominationeque deficit. Nam post morte non amplius huiusmodi exercebit operationes,eo .dcerunt organa corporis,quare amplius non dicetur sensualis.
CVerum &salsum , propositionum passiones. Intellectus potentia, intellcctus
actus. Tempus indivisibile,atomus,indiuisibile temporis. Extum caput cotinet duas operationes intellectus tres moudos indivisibilis,& vnu corollari v. Due intellectus operatioes. Prima. Primu intelligit simplicia,q dece praedicamentoru generibus sunt digesta, circa qno est veru aut falsum. CSecunda est simpliciu compositio: ut ex quibus fiat vitu coponit en i sim plicia intellectus. no sicut aceruit, sed taliter ut ex ipsis simplicibus notionibus distractatis atq; discollectis unu efficiat,simili' est ei inebrotii copositioni. qua Empedocles cecinit a cocordiasteta. Sicut ei apud Empedoclcm nocinnem ebrorum in unum cogestum coponit animat,ita neque Pis notionii cogeries facit compositionem. Et haec compositionum Vera est: Vt qua componitur diameter et
symmetro haec vero salsa: ut qua com nil diametium symmetro. Et iter ii corositionu hec prs teritorum est qua intellectus res ipsas factas genitasq; intelligit. bscpraesentium,qua res ipsas intelligit Ut praesentes,&quas prix senti coasii stetes ato mo.haec Uero futurorum . qua res tanq gignenda & suturae concipiuntur: ut intelle,
ctus apprehendit quod Cleon fuit albus, Cleon est albus, que suturus est albus. Et
quae hoc modo coniuncta sunt.contingit negatione diuidere omnia atque ita intelligere: Cleon non fuit albus.non est albus non erit albus. Est enim negatio diuulsio, ni diuisionique simillima. & affirmatio compositioni. res indivisibilis modi. Primo indivisibile est quod neque actu neque potetia diuidi potest. Secundo quod actu indivisibile est.potentia vero diuisibile .ut linea superficies, corpus.tempus,&33 omne continuum. CTertio dicitur indivisibile, non secundum quantitate, sed seccundum speciem: ut homo. Et cum intellectus intelligit indivisibilia primo ut immateriales formas utrunque de intellectus Sc tempus indivisibilia sunt. Et cum inis
diuisibilia secundo, ut Iongitudinem: tunc actu indivisibilis est intellectus & tempus indivisibile. Non enim magnitudinis hanc partem prius,& illam posterius inu
416쪽
telligit. sed totam simul. nam tunc no vnam, sed plures intelligeret magnitudine', si tamen eam diuellit, pariter diuellet & tempus &in tempore intelliget. Et inditu αsibilia tertio, intelligit notione animae indivisibili.& tempore indivisibili. Et non intelligimus quomodo voces & vocabula diuidue pro serutur. Per accidens tamen intellectionem diuiduam esse.& non suapte natura, sed vocabuli culpa quod cum
mora, Uoti sque protractione effertur coce Jere, nihil apparet incommodi. Et cum in
omni magnitudine dc quod secari potest, in sit aliquid impartibile, quod separari no
potest.& quod unum et cotinuum esse efficit: Ut punctus longitudinc una et nunc te pus ununi huiusmodi impartibilia ut priuationes apprehendit intellectus: quem uadmodum malum et nigrum ex suis quodammodo apprehendit cotrariis .c Corol 36sarium. Quo fit ut intellectus noster potetia sit cognoscens. CNam squis est potetiae non nixus. suoque iunctus contrario potentia enim actui quodammodo contraria est is semper seipsum coginoscit et eius substam maxime actus est, et proprie maximeque separat', rerum priuationes.c6traria et informia haud intelliges, perinde atque si oculum fingas semper vidente et auditum semper audientem: nun si hic
flentium percipit, ille Uero tenebras persentiet nunq. Est igitur intellectus qui pri
uationes apprehendit et cotrarium ex contrario, potentiae nixus, suoque quodam: modo iunctus contrario. Et sicut oculus circa proprium visibile non errat, ita neque
intellectus fallitur cu quid simplicium tractat, ut formas sne materia, At si munuciat, ut si affirmat alterum de altero sepe ipsum falli cotirpit, falsumq; dicere: queuadmodum oculum iudicando hoc vel illud esse album, perlaepe salii conti rgit.
Exi i capitis si holia. xxxiiii. Sηcunda, est simplicium compositio. Sub compositione diuisio , ut negatio sub affirmatione comprehendi iur, quae est simplicium notionum per negationis notam in mente connexio, ut homo non est expers rationis, quem ad modum compositio es plurium in animo coniunctio per notam assismationis, vi ho mo est praeditus ratione . Et cum omnis ratiocinatio compositio sit, nam est picpositio hypotherica affirmatim , ipsa ratiocinatio sub compositione continetur, tanquam species sui, genere. Caeterum cum contemplatio ratiocinatio sit ex necessat is procedens, consultatio vero itidem ratiocinatio, sed quae in contingentibus sit conflata, utrunque 5e contemplatio & consultatio sub compositione comprehenditur. Demum ea mentis intelle elio qua plura connectuntur aut per unionem determinationis de determinabilis, aut per coniunctionem,ut homo albus homo de lapis homo vel asinus quodare modo media es inter utranque ioperationum hic positarum, utriusque aliquid participans conuenit ensita cum simplicium apprehensione, quod neque vera neque salsa est, cum compositione, quod ex diu ei sis constituatur notionibus. quale sub ipsis tari quam sub evtremis medium continetur. Et haec compositionum vera est. Propositio mentalis intelligenda est tanquam imago occultat: 5c velata in speculo. V era quidem. v t imago vere re serens id cuius est salsa vero v t imago salse reserens . Propositio vero vocalis & scripta est ut nota signumque sensibile ineuteriori speculi superficie oculis conspicuum, designans latentem in eo imaginem. Ita enim propositio vocalis aut scripta signum ess exterius exprimens propositio nem mentalem. Et sicut huiusmodi in extrema parte speculi nota diceretur veta quia latens ima po qua denotat, est vera,&salsa quia interna imago quam hoc sensibile signit refert. est salsa, ita propositio vocalis dicitur vera,quia sua metalis es vera S salsa, quia sua in me te recodita qua eκ primit est salsa. xxxv. Tuc actu indivisibilis est intellectus. intellectuς intellectus p θυ intellcctioque admodsi &paul ante capi debet cu dicitur. υtiti & intellictus & tempus indivisibilia sunt. At ubi dicit litera & cu intellectus intelligit indivisibilia primo item di duas intellectus csse ope rationes N in aliis nonnullis huius cap. lo cis . intellectus sumi debet pro intellectu potentia,Vique intellectiva. Et hine verti deprehenditur id cuius notae admonent, intelle ilium hoc in capite nune pro intellectu potetia, niic pro intellectu actu de stimi. Necat oportet si Ohiecturia sit extensum dc diuiduis in partes extensionis,quemadmodum magnitudo eius simulacrum intellectuale it id mex te sunt esse &partitioni obnoxisi Sunt enim magnitudinum species intelligibiles in animo in extensae ac indiuiduae.xxxvi. Na siquis est potetiae no nisus. Intellectus nostr Inducitur potenistia cognosces m n5 semper actu cognoscat sed cu interdu sit non cognoscens potest tamen cognoscere. Is itaq intellectus dicitur no nixus pol iis, qui semper est actu cognoscens, ne unci est nosntelligens & dicitur is non esse iunctus tuo contrario vi pote pCtentis. naactus est Vt ese potE tia vero ut no sae esse autem & no esse latam inter se habent repugnantia & contrarietatem. Et huiusmodi Intellectus sere per actu intelliges,seipsumet cor nosces intellectus est diuinus, i subsantia maxime actus dicitur,sta potentia intellectionum susceptiua altera intellectus parie lo-ge sit alienus, quandoquidem in se recipiat nihil, sed purissimus sit suptissimusque actus. Vciu
417쪽
haec metaphysiciis discutiat. Caeterum quavis talis intellectus rerum priuationes R insormia per se non apprehendat,ut dicit litera non tamen ex eo conficitur intellectum illum non omnia intelligere, quia intelligere priuationes & negatione ς,rion est proprie intelligere, sicut nec videre te nebras est proprie videre,sed visione prauari lc audiri silentium non est proprie audire Adauditu privari. Dicitur enim is intellectus omnia intelligere, Φ quae suam reserunt similitudinem aueremotam aut Propinquam ,intelligat omnia,& non quia cognoscat lin2fecta, omnino ab eius
vestigio deiicientia .id enim posse, potius impotentiae est.
CSeptimii capitis annotatiuncula .
Pupilla oculi sphaerula perquam viso completur Eptimum caput continet decem sensus & intelleistus conuenientias at
que comparationes, si Decem sensus .8c intellectus conuenientiae attique comparationes. Etsi intellectus longe dignitate sensum antecedat
multa tamen cum sensu commercia , multasque conuenientias tenet.
Prima. Sicut sensus potentia, actu sensu tempore prior est . M idem sensibile actu. & actu sensus: ita intellectus potentia .intellectum actu tempore praeuenit: Ze idem scibile actuque scientia. Secunda. Quemadmodum sensus neque proprie passio, alteratio. motusve est nam motus, actus est imperfectus: actio autem sensus, absoluta semper perfectaque habetur) ita neque intellectus .passio alute ratio, aut motus est, sed perfectio quaedam. CTertia. Sicut sensus aliquando simplex ut flauu apprehedit, aliquando vero alterum cum altero nectit Ut cu Basuum apprehendit pariter&dulce,ita intellectus interdum simplicem rei essentiam intelligit . interdum vero eam cum altero nectit,& dicit eam pulchram aut bonam esse. eQuarta. Sicut sensus cum solam flauitiem apprehendit, neque appetit neque fugit,cum vero coapprehendit dulce aut amarum, protinus appetit aut fugit: nune in modum intellectas solam sanitatis essentiam neque prosequitur neque laugit .sed simul atque sanitatem cum bonitate iunxerit,prosequitur. Quantum enim voluptas in sensu, tantum bonitas operatur in intellectu : et quantum in sensu dolor tantum potest in intellectu malitia. Vt enim sensus voluptate trahitur, refugitque dolorem. ita intellectus bonitate rapitur. malitiamque repellit. 4 Quinta. Sicut insensu appetit iuua ut fugitiuum a sensitivo. aut a se inuicem seiuncta non sui: sed esse. solaque ratio altera est ritidem et in intellectivo prosecutiuum refugitiuum Q. Sexta. Quemadmodum cum sensus sensibilia ut voluptaria apprehendit . proesequitur: cum vero tristia atque dolorifica, fugit : ita quoque cum intellectuali ante inaequaedam simulacra quae phantasmata dicuntur) asssistunt.quae eum bonita, te aut malitia affirmando aut negando nectit .toties aut prosequitur aut fugit,neq; enim sine phantasmate intelligit anima. Septima. Sicut aer motus mouet pupilo Iam .& pupilla interiorem & abditum sensum & aer motus mouet auditum , et auditus consimiliter eundem introrsus sensum qui subiectounus est, et i medio costitutus vi centrum. ratione tamen multa sestem ille, qui prius positus est discrimen albi et dulcis apprehendere,et non modo duorum sed et trium et quatuor et quinq;
sensuum sensibilium discrimina diiudicat lita ad phantasmata intellectus sese habet. Nihil enim refert iudicare non similia et iudicare contraria r ut si ita a album ad b nigrum, sicut e a ibu ni ad d dulce:& apprehendens a Sc b idem subiecto sit: ita
apprehendense et d. idem subiecto crit. et ita transmutato apprehendendi modo.
Coctaua. Sicut sensus simulacris utitur seruatis. et mouetur animal absentibus sensibilibus: ita intellectus saluatis phantasmatibus, inuenitque in ipsis quod pro sequatur aut fugiat: et saepe ex praeteritis aut praesentibus futura coniecta deliberatque prosequi aut fugere. Et hic intellectus qui modo prosecutionem. modo fugam
molitur. practicus, activus, administrativus nominatur: conteiriplativus vero nia
hil mouet , ipsa rei apprehesione cospectionein cotentus. CNona . Sicut Voluptas ct dolor ad sensum bonu et malum ad intellectum activu: ita se habetveritas et fal
418쪽
sitas ad ipsum contemplativum. CDecima. Sicut sensus non separate con oscit ita intelle etias aliqua visimum secundum *simum intelligit non se Date . non enisimitatem a naso prscidere potest,qu adoquidem nasum in suo esse, eaq; diffinitione claudat. est enim simitas, nasi cauitas. Mathematica lame et in quibusvtitur abstractione. aliter intelligit tametsi enim re ipsa mathematica separata nostrat, ea tamem ut cogitatione et intelligentia separata sine materia respicit. Et omnino intellectus qui purus actus est absolutissima atq; abstractissima intelligit. CVtium auterin intellectus qui non omnino sepatus est, aliquid intelligat earum se ima tu queo ino a materie cosortio imunes sunt et absolvis alius et alio loco suturus est sermo.
Eptimi picis scholia. xxxvii. Et idem scibile actu atque scientia. Idem esse actu sensibile, Ic actu selisum siue sensationem scilicet speciem sensibilem quae exter Osen sibili formatur in tot gano, Smediante qua sensiis percipit Chiectum dictum est at ude libri praecedentis capite decim tertio. Consimila quoque modo existimandum e si idem te ipsa cme intelligibile actu.&intellectum actit,atque intellcctic nina. vi pote speciem intelligibilem ab oriecto in ipso Intellectu es linatam .iatione tamen diti ei sa sunt. nam ea species quatenus ab obiect O potcnciaque intelligibili proficiscitur, dicitur intelligibile actu, quod actionis quidem rationem obtinet, quatenus vero ea de in intellectu recipitur ut subiecto dicitur intellectus actu at et intellectio,quae proinde passionis rationem sortitur. Noe si ergo prater intellectionem pone da,cum itelligimus species intelligendi in anima, ab intelle ctione re ipsa dictincta v t nonnulli astrusit cum intellect io nihil aliud sit, quam species intelligedi in itu ellexu recepta, quemadmodum in sensu ponenda non est species sentiendi a sensatio ne diuersa , quandoquidem sensatione nihil prosccto sit aliud quam species sentiendi in orga no apprehensa. Et hoc in loco scibile non contracte speciatim sumitur pro conclusione demon strabili neque scientia pro habitu conclusionum demonstratarum,sed communiter utrunque ac cipicur.scibile quidem pro quouis intellectus obiecto, di scientia pro quavis intellectus notitia. V trunque tamen hic actus est nomen.Sicut sensus aliquando simplex ut flauum appi hedit. Dicitur sensus apprehendere simplex cum unius sensus duntaxat senti hile apprehendit. Ut solum altum aut solum dulce &non quia formam accidentariam sine subiecto cui inest appreherdat ut albedinem aut nigredinem. id enim sensus.efficere non potest,sed solus intellectus Alium υe ro cum altero nectit sensus, cum diuerscrum sensuum apprehendit sensibilia,ut allium pariter. Ndulce, quod potissimum interioris est Officium,exterior enim non nisi s er accidens altei una sensi hile percipit. Vt visus per se album percipit, per accidens autem dulce, Ut liber pra. dens satis su perque monstrauit. Sicut in sensu appetitiuum aut sugii iuum a sensitivo. Appetiit uti m. surii iuuta sensitiuum inter se solum h bent rationis discrimen, S re ipsa idem sunt utpote scire a subsatialis Italis N anima quae appetu tua dicitur, quatenus efficere nata e si appetitionem ioveniemis prosectitionemque .sugitiva Vero, quatenus rei git quippiam Vt disco mi enien X. derr. t. ni ead mdicitur sensitius quatenus efficit sensati s .Ita idem re ipsa est . eculiiiii S sugii iii si in intellectuat et inllecti uti scilicet ipse intellectus a ct mus. ratione tamen aliud. nam prcsicut tuum dicitur. Apquanto aliquid consilio prosequitur, ut bonum, fugitiuum, trecusat quicquam S auersaturi aquam malum. intellcctum Uero. quatenus consultat deliberat Q quidnam sit agendum. Quo sit ut Aristoteles manifeste sentire dignoscatur, animae potentias in sede ab anima solo rationis discrimine dirimi, quemadmodum in adiectis ad introduct onem in libros de anima declaratiunculis ostensum est. Liquet etiam intellictum hominis a voluntate cuius cfficium est aut prosequi aut abnuere quicquam sola rati ne discrepare,& utrunque nihil aliud re ipsa quam animam rationalem esse. Nilial enim refert iudicari non similia. Dicuntur hoc in loco non similia quae genere quidem diuersa sunt contrarietatem ad initicem non hahentia , Ut album 5e dulce. Coi rai ia vero , quae eiusdem sunt generis ad inuicem pugnantia,ut album 5e nigrum. Quicquid igitur iudicat non similia iudicat de contraria, ut sensus interior, at non cotra oportet quicquid c diraria iudicat, iudicare Sc non similia. exterior enim sensus illud quidem potest, hoc autem nequaquam. trum autem intellictus qui non omnino separatus est. Is est intellectus humanus, qui quatis ad informationem non est separatus a corpore. est enim eius assi iis, S sorma subaciliatis heminia cum corpore totam eius subnam iam constituens. idem etiam quantum ad aliquas Crer tiores. Vt vegetandi, sentiendi, appetendi, & mouendi, non est separatus . nam eas Cperationes solum in subiccto corporis efficere potest. At vero quantum ad alias,Vt intelligendi 8c volendi . se pa vatus est a corpore,quia eaς non producit in organo corporeo. Itaque intellectus partimes matevialis,& partim immaterialis,aliarum vero reium naturalium forma prorsus sunt materiales.
Octaui capitis annotatiunculae.
Sesibilia . us sensui sui peruia. CIntelligibilia .cue eapis tu ritelligAia. Actu scietia intellectio. CRes actu sciis, qus in anima existet es actu sunt depi chcnss.
419쪽
actu scitae. actu stibilia. vi actu sensus.& actu sensibilia CSensu e sse sin
sibilia,&amma omnia .est sentu actu sensibilia in se cotinere sensibiliu*similis tuduae indui.& anima reru omni ii notiones & simulacra continere, & ut omnium
indui informariq; similitudine: quae res ipsas, eam quodammodo videri &appan
re facit. CPhantasmatis phantasmatibus. Clauum caput cotinet tres coclusiones.& Unum corollarium ac secudam. CPritria conclusio. Anima quodammodo omnia est. Naomnia,aut sensibilia aut intelligibilia sunt :quae omnia sunt tabilia, itellectui apprehelibilia. Atquia scientia nihil aliud est quam ress ipsae actu scitae: visensus actu nil ut aliud est quam ipsa actu sensibi,
lia est igitur anima quodamodo omnia: ut sensus sensibilia. Quod adhuc ut clari diluceat, sensus & scientia diducuntur in potentiam & actum. Potentiam quidem .
cum non in opera et functione sunt. in actum vero cum suam exercent operatione
Et cum sensus est in potentia, res sensibiles quae sensibilia dicimus est potentia: et
sensus sensitiuum dicitur.et cum est actu illa est actu.Ita cum anima est inpotentia res intelligibiles potentia est.et potens scire dicitur: et tes ipsae dicuntur scibi Iia . cum vero est aetii. est ipsa intelligibilia actu. CSecunda conclusio. An ma, res ipsae cu materia non existit. Na anima quodam odo est omnia. neces le ' igitur est aut ipsa sit cum materia aut ipsorum citra materiam species & formae.nci aute est ea ipsa cum materia, ut neque sensus m materia sensibilia.lapis enim non . est in anima, sed lapidis species. est igitur citra materiam omnia. Corollarium.' φ Quo fit ut anima sicut manus habeatur. CVt enim manus, organum organorum est,et qua omnibus utimur instrumentis: ita anima species specierum est,et qua om
i nibus utimur speciebus et formis, itidem et sensus species sensibiliuest. CTertia. Rerum sensibilium .et quae sine magnitudine no percipiuntur sensibiles species amateria separatae,intelligibilia sunt. Nahuiusmodi sensibiliusiue habitus, sine passiones .et abstractor atq; mathematicorum ,Vt lineae,supersiciei circuli tri agali intellectui habentur vi sensibilia sensibus Hac de causa si defuerint sensibiliusensus, ut linearum et magnitudinum, neq; discet neq; intelleget,fietiue e geometer poterit unqua:et ita si defuerit sensus aliorum sensibilissi. Talia enim cum spe, culetur intellectus. cesse est pariter phanta lina aliquod speculati. Phantasmata enim sicut sensibilia sunt: praeter hoc φ praeter materiam existunt. Sed ab adirmatione Sc negatione disserunt. Q affirmationes &negationes verae aut falsae intelle ct complexi oes sunt,no aute phantasmata. Hinc neq; phantasmata,primae sensibilium intellectiones.sunt, ex quibus constant affirmationes & negationes, non tamen hae primae intellectus notiones sine phantasmatis existunt.
Claui cap. liliolia. xxxviii. Est igitur anima quodamodo omnia. No quide secsidu Quo ani substaliam, sed assimi lasson '& affirmationem, nis rebus assimiletur.imo res ipsae ma licmi esse videtur quarum notiones suscipit,queadmodum speculum omniu sibi obiecto nis est iii informatur similitudine , qu sacit ut speculu Videatur eme ipsa res obiecta, ut si quodam
Q obiiciatu r Iapis speculo sit specillum lapidi consorme,N apparet esse lapis .di si ignis ditur speculii ignisor me .u vero lignit,efficitur ligni forme.Ita sensus dicitur quodame coemeibilia n, qualitatum sensibillum species in se recipiat quae factu ut sensus appareat esse ea i p. a
sensibilia Q, qualitatum sensibillum species in se recipiat quae faciutut sensus appareat est equae senti utur. Pelii deat quispia in scena ludoque theatrali veste regia indutuς,videtur rex. Ideca'comutata amictu militari vestitu , apparet esse miles,&ritu agricolae postea amictus, videtur agricola,& ita in caeteris personis actitandis xl. Vt enim manus, rganum organorii est. No quidem tum ad dignitatem,naturset persectione,sed ad accomodationE oc adminiculationem. Na manus plura mercet opera,vt picturam, laturam,modulatione cit irarae, c3 aliud quod uis corporis membrsi Nempe omnium sere artiti operationes fiunt mediante manu,atque st ea uti inur cuiusuis artis instrumetis ut aedificatoriae labrilis,nauigatoriae militaris. Animavero dici
tur species specieruncisecundsi substantiam ,& quia idem re ipsa sit anima dc specieς est enim hec accidens,illud Vero subsiantia sed secundu receptionem,quia plures intra se rerum species suscipit, qua alia quaevis potentia. omnium einest susceptiva. xli. N. huiusmodi sensibiliu siue Italii,
420쪽
siue passiones. Species sensibili si dicunt ii rhabitu , qtiae In sensu inter Iore Πκs sunt. v d Iu perma
nentes, passiones vero, quae facile dimobiles sum a subiecto. Sc cito transeuntes. Et hα sensibiliuspecies dicuntur esse uitelligibilia, in intellectus sint obiecta,suaet in intellectu efforment speciem quemadmodum externus color visus est obiectum N suam in organo visus producit similitu dinem Porro quemadmodum species albedinis in oculo, alterius eli naturir ab albedine cuius est species ita & notio speciei albedinis existens in sensu interiori, alterius est rationis ab ipsa speciecus' est notio. Estem serian imago altera specie ab eo cuius est imago. Caeterum liuiusmodi seir sualia phantasmata in abdito sensu introrsu* recondito seruata, differunt ab affirmatione, Sc ne natione quod affirmationes & negatione . mentis sunt enunciatione , non autem phantasmata tensibilium ut quaesint extra intellectum. quare neque interioris sensus phantasmata sunt primi sensibilium intellectiones& notiones, ex quibus quidem notionibus fiunt affirmationes de ne nationes,Vt neque albedo est ipsa visio,non tamen liae primae sensibilium intellectiones sine senis sua libus pia antasmatibuς esse possunt,ut neque visio sine colore. Hinc neque Phantasmata, primae sensibilium intellectiones sunt. Ad intelligendum ea quae hic Aristoteles affert, praenotanda videtur quod sicut albedo existens in pariete suam format similitudinem in oculo, sitque visio, cuius albedo obiectum est,ita phantasma sensuale exissens in sensu interiori suam causat speciem Quod In intellectu &sit prima intellectio singularis scilicet 8c concreta , cuius sensibile phantasma obieobi. Ai ctum est,& eius notio recepta in intellcctu est itellectio. Neque recte probaretur phantasma sen. t E si spe sua te specie differre ab eius specie in mente recepta quia hacc in subiecto inextenso sit illud vero Hec iniel, in eYtenso clim id accidentium speciem non euariet,vi de albedine promptum est osi edere, qua ligibili. eadem consimilisque natur xiii alii ma&pariete esse poneretur. neque extensum esse vel in exten est inexte sum, est de intrinseca accidetis natura aut ratione, sed prorsus extrinseca de aliena. Sed recte illasa. duo specie differre comprobantur quod unum sit obiectum,scilicet phantasma quod sensu inti mo reseruatur,alterum vero sit species & similitudo prioris . obiectum autem & similitudo spe cie differunt,ut veritas S eius venirium exemplar S imago. Huius itaq: primae intellectionis intellectus agens est opifex intrinsecus,concurrente tamen simulacro sensibili opifice extrinseco sicut forma oculi est e siciens intrinsecum visionis Sc apprehendens specion visibilem albedo autem externa quae ob citur oculo est ei sic ens extraneum visionis. Miterius notio illa concreta Ssingularis,quae primat tellcctio esse dicta est obiectu est notionii uniuersa hii & abstractaris, quasitellectus Spria virtute nixus format. Sed huiusmodi prima notio nihil apducit in itellectu adfaciendam notionem abstractam. non enim suam causat speciem quaesit notio abstracta dc uniuei salis, quia non potest notio illa concreta & singularis causare speciem nisi sibi consimst m. tali licet concretam 5e singularem. Sed intellectus nihil a prima intellectione recipiendo, sed solum se
ad illam ut obiectum conuertendo, format suapte natura notione abstractam S uniuersalem,no modo unam,sed etiam tot,quot praedicame morum ratices ei conueniunt,ut notionem sub
stantiae quantitatis qualitatis figurae, dc caeterorum .Et haecie cunda intellectio pei similis est vi sioni albedinis quae fieret in oculo no suscepta iam e in organo vis similitudine athed in s. Vte inalbedo illic esset obiectum visionis S Oculus ipse vides, obiectum inquam non producens quiequam in oculo ex conuersione sui ad albedinem efficiente visionem, ita prima intellectio obiectu est nihil efficiens in intellectu, de intellectus producens notionem abstractam ex niuilo, sarit eam in secuiuuamine not Ionis concrets , a qua abstrahit. Et istarum abstractarum notionum intellectus solus est opifex sine quopiam cooperante quare magis huiusmodi notionum se darum o piseae est intellectus,quam primarum .i mellectus autem noster entium supramudanorum, ut ita telligentiarum format notiones sine aliquo phantasmate sensibili, quod pro obiecto habeatur. Praecedente, di sine notione animi concreta praeuia, quandoquidem propria eius natura est intelligere entia intelligibilia,& a sensu longe aliena. quare ea sine notione ex sensia prosecta tanquam propriam prolem ex se gignit. At non est propria eiu et natura intelligere sensibilia . sed ea infra suam dignitatem subsidentia coli plectitur, ut viam prsbent . N adminiculum ad propria ob secta perueniendi, tanquam vestigia ad veritatem, S imagines ad ex mplar. Sunt enim sensi hilia intelligibilium vestigia. Nil mirum ergo si sensibilia non intelligat nisi mediante phan Quo dies tasmate sensibili, quod quidem causat notionem primam concretam in intellectu . Intellectus nostra in tamen ex notitiis sensibilium assurgit ad notitias intelligit ilium tanquam ex med rix in sinem or i iliuitis dinatis ad ipsum sinem, dc ab imperfectis ad perfectum sic quod nisi intellectus fuerit a sensi praαudaibilibus excitatus, de initium sumpserit, impossibile est ipsum ad intelligibilium notit as perueni na, re, ut sine via intersi ire impossibile est ad metam 5c constitutum terminum prosicisci. Siquidem in sensibilibus relicta sunt ipsorum intelligibilium vestigia, ex quorum quidem Vesiigiosi, perquisitione ut VIa perueniendum est ad n litiam intelligibilium. Sed non assurgit intellectus ex sensibilibus ad intelligibilia , formando de intelligibili hus notiones similes Irs quae habentur de sensibilibus. Nam siquis volens intelligibilia a materis consortio prorsus exempta compr hede re formauerit notionem alicuius sensibilis haudquaquam intelligibilia intelliget,ci: m notio illa rei sensibilis tantu disset a vera notione intelligibilis, qualia sensibilia ab itelligibilibus ut siquis Voles angelii intelligere formet notionem similem notioni hominis,&cCn capiet caput , manu et Pedes, similiter de alas. ut aliquando aut pictu aut effigiatum angelorum conspexit, tantu abest ea nolio a prCpria angeli notione, quam si argelus picius a vero an peto. Et quan uis conantibu in corporea intelligere, auinus sese cffert cci porea moles a rhar talia obic cia. εἰ a qua intellect' se