장음표시 사용
41쪽
xs GR. NYSENI CONCIONE sprofusionem aliquis hoc dixerit, siue puram animi conscientiam , quae nullis uitii sordibus obsolescit. Castitatem uero cum non eam solum, quae iusta coniugum
consuetudine procuratur, sed illam etiam esse statuat, quae ab omni turbulentocarnis affectu pura est,hoc pacto ad Deum precum nos ope adducit. Nam supplicum uerborum huiusmodi uis est, ut no uoces aliquas syllabaru impressione expIanatas; sed ad Deum adeundi eam rationem percipiamus,quae in caelesti perfectoq; uitae instituto plane elucet. At diuinam quidem sacrarum rerum scientiam ex ipsis precum uerbis cognoscere licet: Cum oraueris, inquit, neque porro dixit, cum uoueris, sed cum oraueris; quasi antequam ad Deum
supplex accedas, illud recte factum prius oportuit. Quid ergo inter haec nomina differt hoc sane, quod
uotum est quarundam sponsio rerum, quae pietatis re Iigionisue causa Deo dicantur: oratio autem rerum est,quae expediunt petitio,quae cum precibus simul iuncti ad Deum adhibetur. Itaque quoniam nos libere loqui oportet, cum ad Deum accedimus, ut quae nobis conducunt, illi supplicemus; necessario quaecunque ad uoti nuncupationem pertinent, illa omnino praec dent, ut hoc ipsum cum nostra sponte perfecerimus,
confidenti quide animo id, quod petimus, a Deo impediare no recusemus. ideo propheta ita loquitur; Tibi reddam uota mea, quae distinxerunt labia mea.& illud: Vovete et reddite Domino Deo uestro. Multis diuinarum litterarum Iocis significationem hanc inuenire licet, ita ut sponsionem eam (quemadmodum dictum est quae gratis sponteque sit, uoti uim habere cognoscamus: postea uero quam id praestitimus,quod estanobis promissum, oratione adhibita uia aditumque ad
42쪽
DE ORATIONE DOMINI. rs ad illum aperiri. Itaque illud Dominus praecipit, ut ne a Deo quidqua ante petatur, quam munus si aliquod allatum, quod Deo gratum sit; uouendum primum scilicet;deinde precandum. Verbi causa, si quis dixerit,
sementem prius fieri oportere, quam messem. Quare uoti nos semina ante spargeremecesse est: hocque pacto maturis iam frugibus eos seminum fructus colligere, quibus adhibito precum praesidio gratia compar tur, quasi huiusinodi gratiae adeptio non libere futurast, nisi uoto aliquo ante nuncupato, munereque oblato aditus patefiat: iccirco uotum deprecationem ant recedat necesse est. Ergo quasi uoto primum sectos Dominus discipulis inquit a Cum oraueritis, uelim uos ita dicatis; Pater noster, qui es in caelis . is mihi d bit alas tanquam columbae in Psalmis, inquit, quodam loco magnus David. Ego quoque non dubitaui in hanc ipsam uocem erumpere: quis mihi dabit alas quasi columbae et ut horum uerborum magnitudinem vita quadam mente attingere queam, terraque omni relicta, uniuersum superem aerem, qui medio mundi loco diffunditur, & stellas omnemque illarum orn tum comprehendam: ac ne in iis quidem consistam, sed ulterius progrediar: & cu per has, tum per illas transeam, quae mouentur & traiiciuntur; Camque naturam attingam, quae cum firma immobilisque in se ipsa harureat, tum eius ut cuncta feruntur, ac mouentur: quae
cum ab inexplicabili diuinae sapientiae consilio proficiscantur; in eo, quod est, uniuersa uertuntur: ita ut ab omnibus,quorum motus atque traiectiones fiunt,mente ego longe remotus, firmo stabilique animi mentisq; statu primum cum eo, qui neque mouetur, neque mutatur, semiliaritate quadam coniungar, deinde hac sa-- ' C a miliari
43쪽
GR. NYSENI CONCIONE smiliari consuetudine introducta, illum patris nom ne appellem. qua enim mente eum esse oportet, qui illum ita nominat quanta loquendi libertate e qua conscientia ut cu ex omnibus, quae de Deo intelliguntur, ipsum Deum, quoad eius fieri potest, mente compre- .henderit, eoque adductus sit, ut rem dissicilem atque inexplicabilem cognoscat; percipiatque denique diu uinam naturam, ipsam esse bonitatem, sanctificatio nem, gaudium, potentiam, gloriam, integritatem, &eam iane ipsam aeternitatem, quae semper eodem se modo habet: cumque & ex diuinis litteris, & ex meditationibus suis animo talia perceperit, quaecunque de Dei natura in cognitione cadunt; tum hic omnino audebit eiusmodi uocem proferre, talemque suum nominare patrem. nam perspicuum est, quod si quis aliqua est ratione preditus, eademque sibi non inesse intelligit, minime audebit talem emittere uoce, qua Deum
patrem nominet: quoniam naturae consentaneum non
est, ut qui bonus est, is improbae uoluntatis consiliiq; pater existat; qui sanctus est, filium habeat, qui huiussit uitae sordibus inquinatus ; qui nunquam mutatur, pater eius sit, qui in omnem mutationem uertitur: is qui uera uita est, illius, qui est ob peccatum mortuus; qui incorruptus est, ab omnique labe purus, eorum,
qui turpibus sint in mire notis deturpati; qui liberalis est, eius auarus sit filius: qui uirtute denique omni insignis cernitur, filios habeat,qui aliquo scelere astrictrdeprehendantur. Si namque aliquis cum secum antia mo reputet,expiationibus adhuc se indigere, praum; conscientiam clam norit sordibus plenam, malarumq;libidinum notis inustam, antequam eiusmodi multa
uitiorum labe illam expurgauit ; in Dei cognationem
44쪽
DE OR LTIONE DOMINI. xi iste se hoc patris nomine insinuat; ut iustum iniquus,& purum sanctumq; patrem impurus homo nominet; contumeliartim sane& maledictorum haec plena sunt
nomina,cum improbitatis, scelerumque suorum p rentem hic Deum appellet: patris enim uoce causa ori-goque eius significatur naturae, quae ab eo existit. Qua
re si aliquis, qui praua est mentis conscientia, patrem
sibi Deum esse dicit,nihil ab eo dissimile est,ac si illum
uitiorum suorum & ducem & auctorem esse arguat. At nulla, ut est apud apostolum,luci cum tenebris est societas, sed lux luci cognata, aequitati aequitas, hon stum honesto, & quod sanctum est, sancto coniunitur. quae autem his repugnantia sunt, eodem inter te cognationis uinculo continentur. Itaque si graui corde, ut sacris in litteris scribitur, aliquis est, & mendacium quaerit precum uerbis confisus: hic sciat non caelestem illum, sed inferorum a se patrem uocari, qui & ipse selius est, & omnis conficti mendacii pater; hic quoniam peccatum est, peccatum gignit; atque eam ob causam qui animo sunt perturbationibus aitecto,ii ab apostolo dicuntur irae filii: quiue est a uita auersus, hic perditio nis nominatur filius: quiue mollis est atque effemina tus , transfugarum puellarum filius Appellatur. pari ratione contra qui pura integraque mentis conscientia
sunt, hi filii lucis & diei nominantur; & potentiae filii
alii sunt, qui Dei se uirtute roborauerunt. Quamoburem Dominus cum nos precibus adhibendis patris nomine Deli appellare instituit, nihil aliud mea quidem
sententia efficit, nisi ut caeleste illud diuinumque uitae genus praescribat. non enim is, qui ueritas est, nos falsa docet; ut dicamus scilicet nos tales esse, quales certe non sumus,appellemusque nos ipsi eo nomine, quod
45쪽
natura nobis minime conuenit, sed illud ; ut cum phtrem nos eum vocamus, qui incorruptus est,iustus, ac bonus, uitae integritate ueram cum illo cognationem ostendamus.Vides quanta sit nobis adhibeda praemeditatio,quod uitae genus, quantuue studium sit in eo ponendum, ut hunc ipsum libere loquendi modum asi quamur, elataque mete non dubitemus patris nomine appellare Deum. Nam si pecuniarum uim spectas, aut ab hominibus gloriam expetis,aut cupiditatum foedis inquinatus es asse Stibus; eiusmodi deinde precii orationem pronuncias: quid putas eum dicturum, qui uiatae tuae consuetudinem spectat, orationemque tuam audit quandoquidem talia quaedam uerba tanquam a Deo audire uideor, qui contra hominem id generis ita dicit: Tu ne,qui uitiosum corruptumque uitae genus sequeris, eum, a quo omnis est incorrupta integriatas , patrem appellas e cur impura uoce tua nomen sanctum & immortale inquinas e cur in nomine mentiris cur naturae, quae integerrima est, turpes iniuriae notas inuris e Si filius meus esses, necesse illud utiq; erat, ut uitae etiam tuae disciplina uirtutum mearum notar tur signis: non naturae meae imaginem in te agnosco; contrariarum in te rerum insignia sunt. quae luci cum tenebris communitas quae uitae & mortis cognatio equae naturalis est cum impura, rei purae ac sincerae affinitas e maxima liberalis &auari dissimilitudo est; misericordis& eius, qui crudelis est, repugnantia eiusmodi est,ut inter se cohaerere nullo pacto queant. alius est sine pater uitiorum tuorum: quandoquidem qui e menati sunt, paternarum uirtutum laude ornantur. ex misericorde patre pius nascitur &misericors filius ;e puro sinceroque parente filius purus existit & sincerusri ab
46쪽
DE ORATIONE DOMINI. Mab interitu alienus est, qui ab immortali patre exoribtur: atque e bono denique bonus; eiusto nascitur iustus: uos autem ignoro, unde sitis. Quare in eiusmodi
precum atque obsecrationis ratione, prius, quam uitae tuae sordes elueris, periculosum est audere Deum n minare patrem tuum. At orationis rursum uerba audiamus, ut repetita simul iterum commentatione res occultas atque abstrusas nos aliquo modo mente c' prehendamus. Pater noster,qui es in caelis. uitae igitur
honestae instituto Deum nobis conciliari, est medi criter quidem a nobis demonstratum in iis, quae supra commemorauimus: sed grauius tamen aliquid his uerbis sentire mihi uidetur Dominus Fortaste enim phtriam, a cuius dignitate cecidimus, & cognationis, aqua eiecti sumus, in memoriam nobis redigit. Elynim ex ea narratione, quae de illo adolescente exponiatur , qui paterna domo se remouerat, uitaeque syrdibus, ut lutulentus sus, sese inquinauerat; mortalium miseriam ostendit Dominus, qui historici more narrat illius discessum,& intemperatem effusumque uitae modum. Neque prius ille ad eum, in quo a principio fuerat, felicem rerum statum rediit, quam praesentem chlamitatem senserit, paenitentiaeque uerba excogitarit; quae maxime cum precum oratione conueniunt; dixit enim: Pater peccaui in caelum coram te. Hic sane confitendo non addidisset, se in caelum peccasse, nisi sibi
persuassset patriam esse caelum, quo relicto, peccatum admiserat. quamobrem eius confessionis ratio, quam antea meditatus erat, illud efficit, ut ei pater se facilem praebeat, ita ut illi occurat,eiusque collum complexus
osculetur. Quae res rationis significat iugum, quod ex euangelii traditione est impositum homini, qui primum
47쪽
mum praecepti onus depulit, legemque seruare recus -uit. stola autem illum indui iubet, non alia quidem , sed priore illa, qua ideo spoliatus fuerat,quoniam obedire neglexerat: qui simulatque degustauit ea, quibus -prohibitus erat, nudum se esse uidit. Annulus autem an digito, pala insculpta, imaginem illum recuperasse ostendit. calceis uero pedes munit, ut si nudis calchoeis is appropinquet serpentis capiti,ne serte euenialiut eius morsu ipse feriatur. Quare ut a patris benignia eate illic causa extitit, ut filius in patriam rediret domum: haec aute domus cassum est, contra quod se pe casse patri fatetur: ita hic illud Dominum docere arbitror, ut pater is appelletur, qui in caelis est. Optimam
igitur patriam tibi commemorat, ut cum uehementiori aliqua rerum honestarum cupiditate fueris affectus, uiae appropinques, quae in patriam reducit. Haec porro uia, qua hominum natura in caelos fertur, non alia mi. hi ulla esse uidetur, nisi ut aliquis sit Dei similis: ex eo autem quod Dei quispiam similis est, iustus uir,san , astus, bonus; atque id generis homines fieri possunt, quorum signa si quis, quoad fieri potest,in se recte impresserit, is nullo negotio, suaque sponte caelestem in
Iocum a terrena hac uitae consuetudine commigrabit.
non enim loci interuallo diuinitas & humanitas disuncta est; ut difficili aliqua nobis atque ardua meditati ne opus sit, ut hoc, quod e carne concretum est, graue illud quidem & terrenum ad id uitae institutum trad catur,quod non corporis sensibus, sed mente contine. l. , tur. Verum cum uirtus mente sita uitio seiuncta, in solo quidem hominis consilio positum est ad utram remis cupiditate impellatur. Itaque quoniam bonum delia gere, nullum est amplius sane negotium: huiusque deli-
48쪽
Dr ORATIONE DOMINI. Mdeligendi consilium atque adeptionem ea consequut tur, quae aliquis optime desegit; tu quidem Utes,cum
Deum mente comprehendas, in caelo uersari. si enim, inquit Ecclesiastes,in caelo Deus est; tu uero cupidit te quadam te Deo adiunxisti: necesseomnino est,quippe cum Deo iunctus sis, te simul eo loci esse ubi est Deus. Quare qui illud tibi praescripsit, ut Deum orando patrem tuum esse diceres; nihil aliud hic praecipit, nisi ut diuino quodam uitae instituto te caelestis patrissimilem omnino praeberest quemadmodum eiusmodi etia praeceptum alio loco clarius his uerbis explic tur. Estote persecti ut & pater uester perfectus est. Iram si huius orationis uim atque sententiam iam intellexiastis, tempus iam certe est animos uestros ita parare, ut aliquando uerba haec proferre libere audeatis. Nam ueluti quae ad Dei similitudinem jectant, ea uobis adeo
cognita sunt, ut Dei uos filios fieri liceat: quonia quicunq; illum receperunt, dedit eis potestate filios Dei fieri: recipit autem Deum in se aliquis, qui perfectam aliquam uirtutis sermam induit. Ita propria quaedam
sunt formae, ac speciei pessimae signa; quae si in aliquo
impressa sunt, is cum contrariae naturae imaginem praese ferat, filius Dei esse nullo modo potest. Iubet ne certas turpissimae formae notas coenoscere hae sane sunt inuidia, calumniandi libido, uiperbia, auaritia, effrenata cupiditas, honorum insania. haec & talia sunt, quibus aduersarii forma adumbratur atq; exprimitur. Quare qui sordium eiusmodi notas animo inusserit, si patrem hic nominauerit, qualis eius pater intelligetur is scilicet, qui cognatione cu illo iungitur, a quo uocatus est. hic autem non coelestis pater est, sed terarenus et cuius enim propinquitatis insignia prae se fert ;
49쪽
GR. NYSENI CONCIONE sille suam omnino cognationem agnoscet. Itaque mali sceleratiq; hominis preces quoad in scelere uitioqi adhibetur, tamdiu diaboli auxilium imploratur. abi res autem peccati sordibus, eius, qui ex uirtute uiuit, uox optimum patrem appellabit. Ergo cum ad Deum accesserimus, uitae nostrae rationem primum nos perquiramus , an diuina cognatione dignum nobiscum aliquid afferamus; hoc pacto deinceps huiusmodi orationem habere ne dubitemus. Mi enim nos patrem dicere instituit, mentiri prohibuit. Itaque is, qui illud uitae institutum tenet, quod a Dei cognatione noabhorreat, hic recte in patriam illam caelestem spectat ;cum & cassorum regem patris appellatione, & cail stem illam beatae uitae rationem patriae nomine uocet. Quorsum huius consilii propositum attinet ut sane caelestia sapias; ubi Deus est, illic domicilii fundamenta
ponas; eoq; animum tuum traducas, ut quoniam ubi est thesaurus tuus, ibi etiam erit cor tuum; paternam pulchritudinem perpetuo intueare, ad eiusq; similitudinem tuum ornes animum. Non est apud Deum, ut an sacris litteris scribitur, personarum acceptio. rem laesint a facie tua sordes. ab inuidia, omniq; foeda I he purus est Deus. Neq; eiusmodi animi perturbati num notae impressae in te sint, non inuidia, non supe hia, no res ullae aliae, quae diuina deturpent pulchrit dinem . si igitur talis es,ne dubites uoce tua Deum appellare, patreq; tuum eii dicere, qui in omnibus dominatur. Paternis ille oculis te aspiciet, diuino te stolae Dmictu induet,annulo decorabit te,pedes tuos quasi calceis euangelicis ad caeleste iter aptos effciet, in caelestis te patriae lede collocabit, auctore Christo I u domino
nostro,cui gloria potetiaue in sempiterna saecula. Amec
50쪽
CONCIO III. EX, quae futurorum bonorum umbra habet, & obscuris quibusdam significationi
bus ueritatem occulte demonstrat, cum
cerdotem, qui Deo precaturus est, in templi adytum introducit; primum quidem, cum is ingreditur, expiationibus quibusdam atque aspersionibus illum abluit, deinde ueste sacerdotali ex auro, purpura,varioq; opere decore praetexta cum eum ornaret; de
ad illius pectus insigne quoddam, quod rationale dicebatur, apponeret; & ad imas uestis partes malis punicis floribusq; distinctas tintinnabula appenderet; & ia summa parte lateribus pallium annecteret,&diad male caput ornaret; & comam multo unguenti odore perfunderet: hac sane habitus ratione in templi adytum eum inducit, qui occulta sacra faceret. At uero spiritalis lator legis dominus Iesus Christus, qui corporis integumentis legem denudat, obscurasq; rerum quae adumbratae sunt , significationes aperit; primum: is quidem non ex omni multitudine unum delegit quem in colloquium Dei adducat, sed cum coinmune omnibus, qui uolunt, proponat sacerdotii munus tuniuersis aeque hunc honorem tribuit. Deinde uerinnon alieno ornatu, pictoq; ac textili amictu sacerdotis, dignitatem ornari praecipit, sed proprio decoroq; h bitu illum induit, utpote cum pro purpurea uariaq;
ueste uirtutum eum decoret ornamentis, neque terr no auro ornat, sed integra sinceraq; mentis conscientia illustrat animi pulchritudinem. Huic uero mitrae pretiosorum lapidum accommodat radios . hi autem iunt, diui quidem Pauli iudicio, sanctorum mandaqD a torum