장음표시 사용
211쪽
IN L. GALLVs Q VID sI Ir, PAR AD OVA 3τA uno ex possessoribus pro omnibus, non bene diceretur,pulso colono uel possessoare, sed dicendum est, dominis uel possessbribus pulsis. N ecp obstat. l. diuus . de peti
haer.in se. quia ibi proprie Vlpianus argumentatur ex uniuersali natura iudiciorum Pet. haer. ad illud particulare,de quo agitur: ex uniuersali enim procedit argumenatum ad particulare. Ergo ,illis uiuis, id est patre dc auo uiuis. Sed quia non sufficit
sic nasci,nisi praemortuo filio agnascatur auo uiuo: et ex hoc textu appellaret filium captiuum mortuum post patrem testatorem, nec mutatum casum morientium uia
demus,ideo non pertinet ad Ueli. Item quia filius institutus iam per.l. Corn. erat mortuus,& per hoc nepos rumpit,quia in illo zradu praeteritus,& institutio fit sub Conditione mortis futurae,re hie mors instituti viij praecedit institutionem. E ademetiam impediunt Aquilianam.
Doctores fateri haec uidentur, dum dicunt hie per suppletionem Semolae singiuiuo testatore mortuum eum, qui mortuo testatore decessit: ec fingi natum mora tuo patre, qui uiuo patre natus est: quasi dicant, sine his fictionibus ruere corrimanem opinionem.
Hinc inserunt in correctoriis secundu quosdam,uel exorbitantibus,ut aliis plascet,fieri extentionem de casu uero ad fictum. Quae singula excutiamus. Postremo disPutabitur utrum hic casus ad.l. xij. tab. pertineat. Nouissime subnectenda diffacillima quaestio utrum hic posthumus suus fuerit institutionis tempore, an alienus, ec in alterius generis a suo dc alieno. Fingi dicunt uiuo testatore mortuum, qui eo mortuo decellit. uideamus an satis sit solum uiuo testatore mortuum esse, an etiam opus sit post testamentum mori: Ac utim institutio in casum laturae mortis cosertur,ec mors quae praecedit institutione, non succedit. Ideo θc uiuo testatore, ec post tesstamentum uere uel ficte mortuus sit est necesse,ut tota hac lege. Tum quaerendum
est huius fictionis autor: Num noster Meuola dc proculdubio nullibi legit: sequiis' dem interpretem non fictorem praebuit. Adde quod nee singere potuisset. Nuntenim in potestate priuatoru fuit figmentis subuertere tieritate. l. ec si sortea.de cast. Pecul. Hanc sententia quod iureconsulti non habuerint potestatem fingendi,defendit Sotai. si .in. l. cu auus .ff. de cond. 5c dem. eol. Putant fortassis lege Cor. sic fingi. sngit sane,sed non ut hic desideratur. Post institutione quaerimus hic mortusi, Cori aut in diem captiuitatis,quae praecedit institutione,& non sub id tempus, oc ea conditione natum posthumum quibus institutus suit,re quasi desecta conditione nasci
Praeteritum. Praeterea lex Cor. circa captiuorum mortes singit,non autem circa natiuitates,ut sequenti.*. uidebimus. Manifestum ita fit nihil a Scevola fictum,nem singere potuitse, ne fictione Corneliana iuuari casum nostrum, atqui mirum in modum oppugnari. Imo talis fictio esset de impossibili per naturam, est doctrina Bar. in. l.si quis pro emptore. de usuc.& in. . eius. impossibile est bis mori,quod hie contingeret, semel post testamentum fictione Scevolae, ec iterum ante testaminatum per. l. Cor. Nec dicendum tolli fictionem Corneliam, quia non potest tolli. l.
non potest .de leg. i.&per interpretationem nequit induci. ll. correctio. Quaeritur, utrum de casu uero ad fictum extensiva interpretatio admittatur. Non contradico, quado eiusdem sunt effectus, ut. s. proximo. g. Hinc infero, qui secundu consilium Galli testatur postea si filius incidit in captiuitatem, quocuo tempore ibi decedat, etiam post mortem testatoris,non uitiari institutionem: uiuo enim testatore per. l. Cor. filius periht,et nepos posthumus in casum coceptae institutionis suus natus est. Nem assientior dicentibus Aquil.remedium corrigat.xij.tab. aut exorbitet a tuaris regulis, ut saepe demonstratum est. quinimo summa aequitate suffultum ac piet aate ad bustinendum defunctorum uolutates. potestne esse exorbitans quod bonum ec aequum, ec pium est,re duritiem. xij. tab. aequa,ac pia interpretatione molliture
Nec uere alia ars est boni aequi uiri, scilicet iuris interpretis.l. i. de iust. 8c iure.
212쪽
c Nem pinsi esto uerum arbitroromnes.ll. correctorias esse odiosas, re propterea
intringendas. Alioquin omne ius praetorium. ll. uetustarum rigorem erep. compens esset odiosum: similiter Iustinianae constitutiones, di ipsa denim compilatio de iure 'teteri in partibus quibus corrigitur, foret omnibus insensa,ic intra sua claus stra coercenda. V eruntamen quia boni 5c aequi suapte natura proprium est dare, ec in benigniorem partem interpretari, ubi emendatione aut interpretationonus est. ut docet Aristoteles. . Ethicoru copiosissime de iustitia ec iure ac iusto, Ius. hono ec'aequo tractans, concludendo inquit: Ius ergo bonum ec aequum est, non ciuod est secundum legem, sed quod est secundum emendationem legis. Proba etiam quod ius praetorium bonum Ec aequum ius elia dicimus, cuius praecipuumuam ' i nus est rioiditatem iuris corrigere.l.ius aut. Ci. ius praetoriu. de iust.8c ivr.ec inst. de ho. post. in prin. Omne ita* ius corrigens si est odiosum, consequens fili bos ni di tenui elia odiosum: quod etiam foret absurdum. Manifestum itam non omne ius correctorium esse odiosum,ut latissime in quaestionibus de bono et aequo ad.L3. de iust .ec iur. di eruimus, ubi uerae distinctiones ec decisiones leguntur. Praeterea ut de casu nostro loquamur, si inuitis legibus. Xq.tab. bon. pos s. quam posthumis alienis dat praetor,non nisi publicis utile ac bonum disiemus cur non idem de consilio Aqui. censendum, maxime quod uel ex mente. xq. - AQuilli pertinet, ut. d. demonstratum fuit. Qui sensus recipiendus est,quia procea' diis in controuersia:communis autem sensus dissonata iuris traditionibus. n. Considerandi tamen sunt plures casus. Aliquando institutio sit ante captiuitate, ali Quando post filii captiuitatem. Primus casus trifaria potest accidere: captus post testamentum sit morio apud hostes uiuo testatore casus est Aquilianus ut saepe dictum est si moritur post testatorem,ante natum posthumu,idem: quia fingitur hosra captiuitatis, ec sic uiuo testatore, re post testamentum mortuus, sic suus post
mortem nascitur.Quibus casibus nota nihil referre captiuum filiu uiuo uel mortuo testatore moriatiir: si uero moritur post natum posthumum, habet dubitationem, Quia non nascitur suus auo,licet fictione Comelia prius mortuus censeatur. tamen
Eo tempore quo natus est,surgebat ius suspensim postlimin 1, insta de ou ahitur Ex diuerso urget fauor testamenti, re in hoc fingit ire Cornelia, ut no i tur testamenta α institutiones factae ante captiuitate.l. Coris.de testa.&.U Cor i de utile. Ius autem suspensivum habet solum locum in actibus post captiuia ratem ut hic casus ec. l. quod si filius.i. de cap.ec pro testamento uidetur casus in. Ls quis filio. f.sipater.&.M. quocum ide iniust test.Et dequitur L noster. nein alibi Scevola, qui propterea ne reprehendendus est, ueluti
istiuς Vm VP ς', ', I binis ius instituuntur post captiuitatem: oc in muli
scinditur,quorum aliqui hic diuiduntur. Quandoque filius in captiuitate mortuo Patre, ec utrisque mortuis nepos nascitur, ut loquitur hic noster Scevo la. Quandoque nepos nascitur uiuis auo re patre captiuo, S utrisque scilicet auo prius, deinde patre captiuo mortuis superstes est, Ec similiter tractatur hie. Quanadoque nepos nascitur post mortem aui,& non mortem patris sui captiui. non lociuitur Rceuola noster. licet glos de Doct. illis uiuis accipiendo pro illo uiuo. Dcas liuo, quamuis negent ad legem Veli .pertinere, reserunt tamen ad Aquil. quibus
213쪽
IN L. GALLvs. SUID II I s, FAR D o X A. 33 a seperius contradixi,mouet quod no nascitur suus,sed status incerti, quae stitus con ditio no obumbratur. l. Corialioquin. l. xij. tab potuisset institui,si institutionis tempore suus suisset. θί quia praecedit testamentu captiuitas, ec ratio sermonis non ad amittit illis uiuis,pro illo uiuo. Quandoq3 uiuo tantu auo nascitur,nd est castis. 3. nostro c6 prehensus. quado in filius in captiuitate prior moritur,deinde testator pa. ter, Postea nascit nepos posthumus institutus in cassi Galli,et uerbis Scevolae hic potest coprehendi.l. quavis post morte dic. Sed quare Scevola dicit , posthumo rumpi, nonne hic suus,et post morte aut suus nascitur Sc quia de futura morte loquitur,
de naturali sentire testator uidetur. l. nominatim. s.eo.&. l. milites agrum. i. de re mili. Accedit ratio. quod institutus est si suus nascatur,sed antequam apud hostes uesre moriatur, posthumus suus nasci non poterat, ergo in suitate instituit in casum mortis captiui, ec ideo opus est de uero mortis tepore intelligatur:quaestione tamencit,quod nemo bis mori potest. si lege Cor. credit in artuus hora captiuitatis,illa sola attendit quae praecedit testamentu: uoluntas enim testatoris essicere no potest quin fictio legis Cor. non habeat locum in suis eloquijs. l. no potest. de leg. i. ec Pro Pterea lepus veru quo moritur apud hostes,obumbratur, ec in totu supprimitur. l.
Cor.ut pulchre in simili .ppe quastione decidit Vlp. in. l. ca hie status .f. si ambo. g.
de do. inter uiru Sc ux. Sc retrotrahitur in praeteritum ante testamentu mors, ec propterea quasi desecta coditione suturae mortis institutio evanescit, oc in causam prono scripti transit.l pen. i.de his quae pro no script.coditio quae Ioatur de morituro,no potest trahi ad la mortua. castis in .l. Titius.M. Lucius. o. .ubi substitutio fac iade nascituro non porrigiur ad iam natu regulariter. probatur ibi per locu a speciali ex praesumpta mente deiuncti, ergo in coni.ius comune. ad ide. l. nomen filiam. i. de uerb.sg. ubi appellatione posthumi no uenit iam natus.iacit quod substitutio facta de uno tepore, n5 potest trahi ad aliud, ut in. f. nuc. de te &. l. si ita sis. i. de uul. y Quid si testator diceret, si filius meus me uiuo apud hostes morietur, tunc qui nepos ex c. filius moritur apud hostes uiuo testatore, post testatoris mortem nepos suus nascitur,cur non recte institutus an differt a praecedenti casu ubi dictum, si me uiuo moritur,& uerbum morietur reseratur ad intellectum iuris,scilicet. l. Cor. An quia hic dicium,si apud hostes morietur,cessat Cor. aperte loquitur de morte sutura,& non praeterita. l. Cor. singit nunquam apud hostes decessisse. l. in omnibus.de
capi. An quod apud hostes decessisse non potest,propter Cor. sub impossibili coditione institutus uideatur quod si esset ualeret institutio reiecta impossibili condistione. Sed quo iure remanebit institutus utrum. I. xq. tab certe non, quia non suus nepos tempore institutionis,quod insipicitur. l. si alienum. i. de haer. inst.& in regula Catoniana, Sc hic, Sc praeualet fictio ueritati,tradit Bar.
Quid ergo si Titius instituitur sub ea conditione, si filius apud hostes decesserit
meo iudicio nihil plus ualebit Cori quam in ea conditione, si nauis ex Asia uenearit. iacit lex, parte.*. in insulam. de uerb. obl. 8c. l. cum pater.f. haereditate. de leg. ii j.Cur non idem in casu nostro licet enim filius in hostium sit potestate,et instituies praeteriri tam ipse quam ex eo nepotes pos Iunt. in. f. in omnibus. ec testator demone apud hostes sutura sentit Ac loquitur,an potentior in hoc est lex Corn. quam testatoris uoluntas facit. l. non potest. de leg. i. An contra. l.in conditionibus priamu locu de cond. ec dem .ec conditiones nostii sunt arbitrii, modo non sint improahatae uel impossibiles:nonne potuisset conferre conditionem in tempus mortis uerum an quod si non potest ualere eo modo quo uoluit, non ualeat etia quo potest Multu enim ualet quod nepos hic nascitur suus,& post morte patris atq; aut suus, ec natus est sie,ut si in eum casum quo institutus est.csi apud hostes se uiuo decessearit,et uere sic decessit, Cor. fictio no habet quid hic operetur, quae fundatur in aequi
214쪽
posthumus nascitur: N illa umba, quamuis post mortem patris decederet,accipim. da ut inserant ad casum Galli quod poterat institui, quamuis post mortem patris decederet: tacitat enim obiectioni uidetur respondere quae occurrebat, posse fieri' quod in Aquil. requiritur, motitur filius uiuo testatore, di hic mortuo testatore mortuus est:& Scevola igitur ait quamuis post mortem patris decederet: quasi discat,eius in medio uita non impedit qui apud holi es moritur,ut. l.si quis silio. f.si pater. de iniust. test. Quid dicendum c Scevola aperte dicit, si praemoriatur testator filio captivo,non esse inductum per Gallum, neque. l. Veli. quo minus nepos naas iturus rumpat. Et quoniam miratur quare non induxerunt instituendi sormus lam, datur intelligi potis institui secundum sententiam Galli, non obstante quod talis filius non sit mortuus uiuo testatore: di ideo ait, quamuis post moriem patris decederet, quod si fieri nullo modo posset,stulte quaereretur,quare non induxere Habet is casus duo aliena a Galli formula, quod captiuitas filii praecedit testamenatu,& mors filii in captiuitate est post morte testatoris & igitur discrepat a Galli sormula,consonat aut cu Galli sententia,quod auo suus oc post morte nascitur,et institutio conserenda est in hunc casumssi post mortem suam suus nascatur. Hinc colligitur,quod uita captiui filij post mortem testatoris non impedit quominus posthumus post mortem utriusi, scilicet aut ato patris,suus nascatur, secus autem si natus esset uiuo captiuo filio,licet postea apud hostes moriatur, quoniam no suus,sed status incerti natus esset ut saepe diximus. Nihil ergo interest, qui in captiuitate mori nar filius, uiuo uel mortuo testatore moriat. ratio,quod n5 tunc, sed hora captiuitatis censetur mortuus,quo ad hoc. s quo minus suus nascariau.bene sorte interest,quod institutio si se uiuo facta non uiscatur in eo qui morit se mortuo. D Et si dicatur,retrotrahitur ad lepus se uiuo fateor, sed talis retrotracta mors praeceadit testamentu ,et testator loquitur de morte futura,et sic in aliud tepus institutione estulit. Si replicaturmo creditur ignorasse uim legis Cor.per qua no poterat apud hostes mori: sed omnino testamentu anteitura erat:fateor, si omnino in captiuitate moriturus suisset. No ne poterat redire, et se uiuo liber mori filius fuerosi milius est Dsperos spectasse euentus. Suadet uota paternit,ec inclinatio naturalis, eid facilius
desiderata credimus indicat Sc ipsa de filio institutio, de cuius reditu si desperasset, non instituisset qui poterat praeteriti. An distinguendu sorte aliud in illa, si me uiuo
morietur:& aliud in ista, si me uiuo apud hostes decesserit ' Haec adeo exigit morae apud hostes,quod si redierit,& liber moriat, etia se uiuo institutio evanescit, oc ne Pos praetcritus rupet: illa est indefinita et indifferens in quecunt statu mors inciderit,haec solo captiuitatis statu colenta. Sunt ergo casus duo, unus eius qui instituit. si se uiuo moriatur si ius,qui hostibus seruit:alter eius qui instituit, si flius apud hostes decesserit. Primu si se uiuo moriatur, in alios duos divido:aut morit filius post
morte testatoris ,ec loquitur Scevola: aut moritur uiuo testatore,& dubium est, an Derbis Scevolae c6prehendatur,ibi,quamuis post mortem test. Si comprehenditur, Scevola dicit non induetum quo minus rumpatur. Si non coprehenditur, an idem
dicendum omnino rumpi An diuinum dicendum ab eo quando instituitur, si se uiuo apud hostes decesserit An idem Quid si dictum si filius ex hostibus non redierit, tunc mihi &e .glos & Bal. hic
vaticinantur.Quae uerba non optantis sunt,& ideo eum sensum habere aibitror, si
redire poste desierit:& idem ualent quod illa, si apud hostes decesserit. An ad temispus captiuitatis retrahuntur ut sicut fingitur per lege Cor. nuncla captus,sic etiam nunq; rediturus. l. in omnibus4.de capi. Similiter 8c ille ut ni inqua captus pariter
nunquam apud hostes moriturus: ec sic sub impossibili conditione facta uideatur institutio. An dicendum testatorem direxisse uerba magis ad laetum, quam ad ius,
215쪽
IN L. GALLVs . . QVID SI IS, PARADOXA. 3 a ξe adueritate,& non ad fictionem ' Satis addidit, quod tempus significaret,quan ado dixit,si apud laostes decesserit, tunc θ c. arg. .fuidendu . Arguti sipeculentur,sas Pietes definiant. Utram tamen haeccdceptio,si decesserit,& illa, si non redierit periculosa est. Quid si redierit se uiuo, ec mox decessierit certe ut hoc casu praeteritus rumpet,nisi adiicia si redierit, ec me uiuo morietur. Quid si dictu, si me uiuo apud hostes decesserit,& se mortuo ibidem decedat Si factum, S non fictilium tempus
spectasse testatorem uolumus, uressi posthumus licet suus nascatur, non tamen hoc casu institutus intelligitur. Si uero ad intellectum iuris omnino reserendum, non refert uiuo uel mortuo testatore decedat, qui uiuo testatore captus est, ut hic, quam auis post mortem ecc.ec pro hoc optimus tex. in. l. cum hie status. si ambo. s. dedo ana. int. uir. 5c ux. Uerum illa dissicultas supererit quod ut captiuitas,sic mors praecedit testat nentum. E t igitur sanum, tutum,&sine lite Scevolae hic consilium,atque conclusio,ut instituens ecc.
Nota illud ,dicendi morem,s antequam ab hostibus rediret similiter in. uidendum,antequam ab hostibus reuersus fuerit, non significare reditum, quando iuriaguntur,seu terminantur uerbis reditum impeditivis,ut hie uerbo decederet: neq; implicat contradictionem,nel improbatus est dicendi modus: quoniam nulli dubiu, si moritur apud hostes,perpetub impeditur reditus. significant ea uerba captiui affectum,quod semper sit in spe Ac procinctu redeundi,similiter 5c in ciuitate eu expe ctantium. sperantes enim reditum cuiusuis peregre agentis aptissime dicunt filius meus antequam redierit petiit. Quae obseruanda sunt pro testibus,et alijs dispositionibus, ne uideantur dicere diuersa uel contraria. Scevola ait: Quare non induxere ut non rumperetur,scilicet testamentum ' Res spondeo: ideo non induxere,quoniam captiuitate patris nepos factus est auo testa, tori suus, ec propterea poterat.l.xij. tab. institui. & si hoc esset uelit, puerilis suisIeth Scevolae inuestigatio. pra supponit rumpi, sic. l. xij. talanon posse institui. Hinc Sozi, sit. arguit non esse suum,sed magis alienum. Huius rei gratia inuestigandum dixi in utranssi partem. Vtrum nepos ex filio captiuo sit suus interim auo,an alienus, an neutrius qualiatatis. Quod si ius,sic ostendo: Ille suus est,quem nemo in suitate praecedit: nepostem autem ex captiuo filio nemo in suitate prircedit,ergo suus est. Maior patet totaliac lege.Minor probatur Iege ratione, de effectu. Lege in. . uidendum. ubi liquet captiuitate quem desinere eme suum. &.I. si quis silio. f. si pater. de iniust. test. eclege Corne. de testa. in n. Ac inaede haer.quae ab intest. . interdum. Ratione: qui in potestate hostium est, amittit iura ciuitatis Scsuitatis, iuribus supradictis. Essiectu, quod captiuus filius potest praeteriri in. f. in omnibus. 5 .I. pen .eo. Et nepos ex captiuo filio nisi instituatur,rumpit.M.si quis filio.f sed si pater. ec hic. Hane sementiam quod sit uere suus,defendit Bar. in rep. l. si quis pro emptore. U. q. principali de usuc. α in. l. fi.C.de sen. passiquem omnes sequi Doct. uidetur. Ex contrario quod non sit suus,probatur lege ratione,& Mectu. Lege: casus est hic, qui cauillari non potest. N am si suus esset,seustra disputasset Scevola, quare non induxere quoniam potuisset suus institui.I.xij. tab.ad idem .l. i. si filius ab hostibus i. deuent. in possi. mitten. Ratione: quia suus est illesui mortuis parensibus luaeres ipso iure essie intela ligitur,cc rerum haereditariarum administrationem acquirit. I. in suis. d. eo. Sed iste nepos non est eiusmodi propter spem reditus patris,qui redeundo teneret primum locum, ergo &c. Etactu:quod interim no potest se immiscere haereditati, sicut nec
extraneus adire. dicit Bar. in. l. uentrea. de aequi. haer. per.I. eum in bonis. eod. tit.
Nec sibi acquirit. l. bona. . quod si filius. i. de capi. Nec interim praeteritus rumpit. G.si quis filio. si pater.& in. in omnibus. Quod sit alienus probatur eo ipso quod non est suus. ita argumentatur Bar.
216쪽
NARII SALOMONI ic in. fetus.& Soeti. si.hic defendit. In contra tu quod non sit alienus, probatur exdesinitione alieni in. posthumo.inst. de leg. ubi definit alienus, qui natus inter suos haeredes ,suus futurus non est: sed hic posthumus ex spe futurus est,ergo S c. probatur. d. f.si filius ab hostibus.l. i. de uent. in post miti facit quod illud quod est in certa
spe, pro realiter existente est.l. Pen.qua b. ad lib. procI. non licet. Uerius ergo uideξ, quod sit mediae conditionis, id est pendentis seu incerti status, cum uere non possit affirmari inter suos futurum, uel non futurum. Ad pleniorem declarationem,utrum sit status incerit,ec non sui,nem alieni,sia non minus pulchra interserenda est quaestio,indelicet: Utrum filius captiuitate pastris uere sui iuris essiciatur. Quod efficiatur ostendo:dissolutione patriae p.filius esucitur sui iuris,sed captiuitate patria p. soluitur,ergo captiuitate patris filius efficitur sui iuris. Maior 8c minor probantur lege,ratione, autoritate. Lege,ut inst. qui b. mod. ius p. p. l. N. l. si paterJ. de capi. Ratione:qui seruus alioru est,alios in pote state habere non potest. l. qui in seruitute. de reg.tur.l. cum haeredes. i.i. de acqui. Poss. l. sic euenit. ad. l. Iul. de adult. Autoritate: Hoc instit. de his q. s. s. ueI. at i. ecquib.mo.i. p. p. I.f. sed si ab hostibus.quas probant Cynus, Bar. Bal.et Doct. in. l. 6.C. de sen. pas. 5c Arct.in.stridendum.
Rut sus eorum contrarioru extrema, inter quae non est medium,sicut huiusmodi ut uno posito alteru tollitur, ita altero sublato alterum ponitur.l. hyc uerba, ille aut
ille. de uerb. sig. at haec duo, ei se in potestate, ec esse sui iuris, sunt huiusinodi, ergo sit blata p. p.filius emcitur sui iuris. probaturin.l.s.C. de sen. pas quod est maxillae absurdu. Imperator respondit eode tepore quen* nec in patris,nec in sua fuisse potestate. Ite paris potentiae sunt ad dissoluendu p. p. mors ec captiuitas. l.si quis filio. quocun*J. de iniust. test.distblutione uero p. p.facta per morte fili j,ipso iure ueso re esticiuntur liberi, ergo pariter per captiuitatem liberantur. Vel sieraequales caussae in potestativa aequales producunt risectus. l. de quidi M. it. Ad primum arg. Asiumptum est falsum, quia non efficitur sui tutis, sed status pendentis di incerti. tex. est in.d. sed si ab hostibus. ubi traditur sallentia ad regula. 8c in. l. bo. f 8 si si lius 4. de capi. de hic quod non efficitur suus, patet ab effectis, quod non sunt pa, ris potentiae. Non obstat, quod seruus alios in potestate habereno potest: fatemur enim liberari per capi. p. p.non propterea sequitur effici sui iuris, sed status inceris, quae simul stare potest, in quo saltu tur glosoc Doc'. Ad secundu argumentu: Noli obstat. l R. de sen. palis multiplici ratione. Prima, quod illa lex procedit in casu suo, scilicet quando soluitur per mortem p. p. secus quando per captiuitatem, ut. d. f si ab hostibus. captiuitate patris filia non plene liberatu dicit.I.si patera.de suis et leg. 5 in. l. si nece.de bo. lib. si deportatus patronus sit filio eius copetit honor u posses,sio in ho. lib. nec impedimento ei est talis patronus qui mortui loco habetur. & dissimile est si patronus apud hostes sit,nam propter spem postl. obstat liberis suis. Item illa lex loquitur de statu specifico ec formato post mortem, nos autem loquimur de insormi & diuersarum specierum susceptibili. Tertio intelligo esse absurdum non esse in altero dictoru statuum,scilicet uel sut, uel iuris p. p s. quando alio non impeditur,ut in casu nostro impeditur per ius posta limi mi suspensivum. dicit d. l. si pater. impediuntur aliqui per capi. propriam. Constra, sicut priuatio praesupponit habitum, sic suspensio praesupponit aliquid quod suspendat uerum hic aliud quam status sui iuris linpendi non potest, cum uere ei a nerit status solutae potestatis :ergo uere est sui iuris, licet suspensus. N ego suspendi statum aliquando inductum bene tamen suspendendo impedit induci statum sui iuris, igitur distinguo. Aliquando enim. l. suspendit simpliciter differendo effectum sub spe certi eventus, oc tunc suspensum habet certam existentiam, licet suspensam, per quam non desinit esse tale quale ante suspensionem suerat. exemplum in oblia gat.
217쪽
IN L. GALLVss. QUID sI IS, PARADOXA og diem. Aliquando suspendendo non inductum suspendit,sed induci impedit:
ec sic per talem suspensionem informis quidam status diuersaru specierum susceptibilis inducitur,qui status pendens Oc incertus uere dicitur. exemptu in obligationiabus conditionalibus suspendit enim ortus certi status,donec quod in coditione est impleatura. cedere die. de uerb. sig. Quod huiusmodi sit casus noster probo lege,ecratione. l. hs. si quis decesserit. in unde leg.ibi,cu coeperit certi status eise,ergo anteno incoepit propter suspensione. Ratione: si suspederetur status iam inductus puta sui iuris,nulli dubiti subducta suspensione remaneret ille status qui erat suspesus,&non alius. Sed hic potest alius remaneres status non sui iuris redeunte patre ex hostibus,ergo occ. Ratione: nam absurda et set redeunte patre acceptu ferri male per filiu administrata,& ex contrario indu stum statum, si sui iuris semel factus fuisset, aboleri, a patresa. genta irritari dicit imperator in . l. s. C. de sen .pais quamuis diauersum ibi decidat. neq; mirum ibi in deportatos, qui ius postliminii non habent,&. inser miracula restitutio numeratur. arg. l. apud Iulian. f. si. deIeg. i. facit dicta ial patre surioso. d. de his. q. s. s. uel al. iuris. Postremo, quae pendent a suturo euentu, non pos Iuni certam formam habere. Sed hie status est eius nodi ,ergo Scc. Contra: paria sunt quid esse certum uel incertum postea certificandum a s. ut instituens. relu.de Ieg. in ec. l. quidam relegatusd.de reb. dub. Haec regula locum habet, quando certificandum est certum sic futurum, non autem quando potest isto uel illo modo esse,ut in easu nostro. Hinc dixit Bar.in uersiculo,ut instituens. Illud incertum est certum, quando signo indubitabili est certum. arg. l. quotiens . si haeres i. de haer. inst. Adde quod. l.xij.tab. non admittebat talem incertitudinem, licet omnino esset
certificanda, ut . incertis.inst. de leg.
Ex altera parte, quod nullo modo sit sui iuris,nech alieni, sed cuiusdam incerti sta
η sol. F. sed si ab hostibus. ibi pendet ius liberorum. l.s paterJ. de suis & leg. ibi, per
suspensi iuris constitutionem. l.4 si filius. i.deuent.in possmiit. l. ijs. si decesserit. i. unde leg. incertus est, utrum pateria. uel filiussa. sit. in. l. bonas. quid si filius a. de capi. Nam status omnium quorum patres in hostium potestate sunt, in pendent
est,in. l. in bello . . eod. tit .in incerto sunt,utrum sui iuris 6 c. Ecce quama pertissiam i tot iureconsultorum 5 .ll. uerba,contra quae ire non licet uniuerso mundo. arg. l. ille aut ille .cum in uerb.de leg. q. Ratione: Duo contraria simul in eodem subie,cto consistere non pos Iunt. l. ubi repugnantia.de reg. ivr.l. iij. ex contrario. deaca
qui. poss. Sed eise sui iuris 8c status pendentis inter se pugnant, ergo Acc. Ostendo: est sui iuris certi status est pendentis autem est incerti, legibus supra allegatis: ceratum autem 5c incertum inter se pugnare sensu cognoscitur. Ratione: Illud est inacertum per legem, quod est incertum per naturam. I. cum quidam . suum i de ac qui. haer. Sed istud est incertum naturaliter, utrum sit sui iuris, quia pendet a futuro euentu,ergo incertu per legem. Incertitudo naturalis patet ex illo tritissimo, quod nullus effectus praecedit suam causam. l. huiusmodia. quando dies leg. ce. 8c tunc sic causa quae aeque se habet ad esse, re non esse, antequam existat, nihil produacit. patet in conditionibus, & d. l. huiusmodi . Causa autem huius effectus quod sit, uel non sit sui iuris, est in manu fortunae, utrum redeat, uel non redeat: ergo antequam existat hoc posse uel non poss. redire, sine dubio neque hoc existet, quod sit sui iuris aut alieni. ista ratione argumentatur Vlpianus in d . quod si si laus. l. qui bona. Ratione, per locum ab absilrdo: si ex hostibus redit, fingitur nuna quam captus. l. retro. de capi. Ex hac fictione quod captus non suerit, sequuntur
illi iidem ueri essectus, ac si uere semper in ciuitate sumet. Hinc bellissime dixit Bar. in d. l.si quis pro emptore. ec d. l. si. de sen. pass. fictiones fieri de his quae saacti sunt, ut ex illis sequatur iuris ei sectus. arg. l. si ex Plagd. in cliuod.ada. Aquit.
218쪽
c Sie ex reditu sit nunquam captus,& per hoc semper in potest te sillus suerit, ergo
nunquam uere sui iuris. Alioquin sequeretur absurdum,& repugnans , quod eodetempore sui,& non sui iuris fuisset. Effectu probatur quod si sui iuris esset, posisset testari. Cuius cotrarium est in.ld. de leg. iij l .s quis filio.fhi autem. i. de iniust. test. l. 8c domini j. .si de statu. b.de testa. ia haec communis omnium p. in. l. si paster ide cap. 6 2.si.C.de sen. pas squicquid Petrus in edt.senserit. Estectu,quod se pro patribusta. gerere non possunt, θc negociantes sibi non acquirunt. I. bona. f. quod si situs.de capi. Ratio,quod duobus eodem tempore non potest in solidu aequiri, sed aut sibi aut patri. Eilectu,quia ness interim praeteritus rumpit. l. si quis fialioa.de iniust.test. L pater.Zc in. in omnibus. Autoritate ueterum Doctorum, ut glosinst.de his q.s.cuel.M.f.sed si ab hostibus,ubi tradit tria esse hominum genera: quidam sui iuris, quidam alieni, quidam status incerti seu pendentis: inclinat Aret in.=.uidendum. Exemplo siue similitudine,quod si spes rumpedi per post, humum praeteritum qui in uentre est, impedit natum ne fiat suus. l. uentre.de ac*haer. 5M. si filius haeres secundum unum intellectum. g. eo. sic spes postlimini j ima pedit ne filius ingrediatur in locum captiui patris. Aret.in.f.uidendum.glosin αs.sed si ab hostibus. quam Bart. ec omnes sequuntur,dicit: inspecto praesenti statu sunt uere sui iuris,insipecto autem futuro pendentis. Quid impulerit glossie distinguere contra omnes leges indistincte dicentes esse status incerti, non uideo. Est praeterea ea distinctio contra tex. nostrum . similis tex. in . l. i.f. si filius.ff. de suis ecdi leg. qui cauillari non potest,qui expresse dicit no esse suum non aliunde, quam inspecto praesenti statu. Agitur hic de institutione, in qua solus praesens status inaspicitur ut tota hac l. 5 .si alienuma. de haer.inst. quod si esset suus, potuisset insului. I. xij. tab. quae praesens tantum tempus inspicitur,dc non futurum alioquinaeis& omnes alieni posthumi potuissent institui, fc non opus suisset Aqui. inst. Item D est contra. l. quod si fili J. de capi. θω. si pater. de uulg. ubi inspecto statu praesenti tab. pupill. irritantur,quia incerti'pendentis status,ut placet Imol. Aret.ec reaeentioribus,& est ipsa ueritas. Item est contra omnes suprascriptos effectus, qui secundum praesentem statum iudicantur.
Praeterea si sui essent iuris,nihil operarentur illae dictiones in. s. sed si ab hosti,
bus. s. aduersaliuae & limitatiuae, ubi traditur exceptio ad regulam. Bar. addit rationem inquiens: ideo sui iuris sunt,quia lex non singit super statu,sed super morte,&ideo status remanet interim integer. sui iuris. Rectius dixisset,super tempore mortis, quia lex uiuum non singit mortuum, nessi aliquid fingit antequam moriatur. Bart. inspexit solam uim.l. Cor. non autem considerauit suspensionem induci iure
postliminii: statim quod quis captus est, surgit ius suspensivum, quo impeditur inoduci status sui iuris,ut supra demonstrauimus. Idcirco Imp.in. d. sed si ab hostiis hus ,ait: quamuis parens seruus hostium fiat, tamen pendet ius liberorum propterius postliminii. Ecce quod alio iure impedit status sui iuris in liberis quam.l.Cor. Imo aut nullus est pendens status, aut pro nihilo est, quod sic ostenditur: Siue calptiuus redeat,sive non redeat, semper in ciuitate liber suis. creditur,& per hoc certum statum habuisse. Nam si redit iure postliminii,creditur semper in ciuitate fui sese si non redit. l. Cor. hora captiuitatis mortuus di per hoc liber &non captiuus decessiisse. Et tunc sic omnis fictio idem ualet in actu ficto, quod ualet ueritas in aetis uero. Nam non ob aliud inducitur nisi ut suppleat id in quo desideratur facti uertitas ad hoc ut ex ea ueri producantur iuris effectus, ut declarat Bart. in d. l. si is qui pro emptore v. q. principali. Sed si uere fuisset hora captiuitatis mortuus pater,exa inde filius sui iuris fuisset: ergo idem ex fictione dicendu , alias nihil operaretur fiactio:& similiter si captus uere non fuisset, semper fuisset filiusfa. idem ergo ualere debet ex reditu fictio. l. retro. l. in omnibus.de cap. Si ergo fictio idem ualet quςd .. ueritas,
219쪽
IN L. GALL vs . . . ID SI IS, PARADOXA. ει A ueritas, re vetitas iacit semper suis. sui iuris,nunquam idcirco status pendetis erit: dc hoc bentire mihi uidetur Bar.dum ait lege non fingere super statu, sed super moris aec argumentatio praesupponit aut reditum, aut mortem: quaestio aut nostraeli de eo quod est ante successum alterutrius,& negari non potest, sicut inter moratem,uel reditu, 5c captiuitate quin sit tempus mediu,pariter quin sit status medius, qui pendens & incertus .pprie appellatur: qui licet aduentu alterutriusi mortis,uel reditus adnihiletur per fictionem,nihilominus non efficitur quin uere interim fiat liberorum status pendens,& informis qui a futuro euentu expectat formam suscipe are. Et ad uberiorem declarationem consdero tria iura, ius gentium,ius postliminii, im legis Cor. eorum p tempora,causas,& rationes. Ius gentium,quo captus esticitur seruus hostium, ec amittit iura patria pol. filii seruientis patris efficiuntur sui iuris, maxime accedentibus constitutionibus de capitis diminutione. Et quoniam usus docuit ex captiuis multos redire,ini quum uidebatur rebus suis spoliati se seiularem. Hinc eodem prope iure gentiu moribus receptum,& legibus introductu ius postliminii.I. postliminiu.L de capi.cuius duo sunt capita,unii hcstitiu,aliud suspenssivum. Primum caput si redit ab hostibus, recipit statim uniuersa iura quae habebat ante captiuitate proinde ac si captus nuncii futilet: 5c ideo fingit nuquam captu, sed semper in ciuitate masisse.d. f sed si ab hostibus.&. l. retro. de capi.& Dpterea testa amentu ante captiuitatem factu redeunti coseruatur.inst.quibus non eat p. f. test. n. quod alias ipsa capitis dminutione suisset irritatum.inst. qui b. mo. tes .ines. aliquo modo. Et haec θc alia multa operatur fictio ex reditu, quod creditur nunquam caspius. Secundo capite propter hanc spem reditus, ut redire multi fiequenter cernea hantur, inductum fuit ius lusipensivum status liberorum captiuitate patris summa aequitate. Inter ipsem captiuitatem Ac reditum intercurrere aliquod tempus usus docuit, quo medio tempore si liberi sui iuris efficerentur, multa absurda sequebanar tu gitur ne nouus status induceretur, ius suspensuum constitutum fuit. N am si stalijstatim captiuitate patris in suam potestatem uenissent, incongruum uisum fuit, .ut uel pater rediens iure potestatis priuatus esset, uel reuerso redigerentur in potes statem filij semel liberati: disic in naturale, ut de priuatione ad habitum esset reagrestus. Cinus in.l. s. C. de sen. pals causam dubitationis in illa lege fuisse dicit: quia sunt leges quae dicunt filium semel patria potestate exutum, amplius non subituarum, licet causa liberationis cessauerit .l. pen. f.si uero.C. de adopt. Eueniebat in asilii liberati essent, se gererem pro patribus iam. 5 res paternas ut suas administraa trent:*reuerso patre ab his secta rescinderetur ut sacta a filii sis. quod erat inconagruum ec iniquum, propter eos quibuscum cotraxerant, re contra regulas iuris, ut facta legitime retraetaretur, etiamsi ad eum casum uenissent, a quo non potuisset inchoari. c.sectum legitime.5 . l. patre furioso. 3. de his qui. sui. suel M.t. Nem dicenodum, salua manerent acta a filijs, tum quod potuissent diispari interim res captiui patris,tum quod fictio fuisset inutilis, si res in alio statu quam relictae reciperentur. N eque esset status reintegratio: debet enim augere fictio iuris effectus.l. i. si uir uxori. de acqui. poss. Adde quod contineret impossibile, ut plures eodem tempoare,eiusdem substantiae domini essent in solidum, pater rediens θc filii, qui credearentur semper in ciuitate futile pater, re filii patressam. Ea propter aequum uisum suit status liberorum interim penderet donec redeat pater, uel desinat posse rediare. Probatur aperte in. l. st pater a. de suis Sc leg. per suspensi iuris constitutionem. Noto mihi uerhu Constitutionem, quod per constitutionem iuris postliminii inat duetum fuit ius suspensuum status liberorum. Probatur etiam d.f.sed si ab ho stibus. ubi post enumerationem multorum casuum stabilitat regulam, qua soluatione pat. potest. filius sit sui iuris: statim exceptionem subiiciens, sed si ab ho stium e . quamuis pater captiuus uere sit seruus hostium, ec alios in potestate
220쪽
MARII IALOMONIIc habere non possit,ait pendet tamen ius liberorum: patet ergo iure postliminij prouisum. iod si redierit ex hostibus pater: Item interim cuius status filii essent. Ite patet iure gentiu captiuos statim desinere habere iura p. p. & suitatis in filijs, adeo quod ut desinant esse sui qui in medio sunt, non opus est.l. Cor. Postea lata fuit lex Cornelia primo bello Punico,ut quibusdam placet, ad ualia
dandas captiuorum uoluntates,quae capitis diminutione illa irritabantur. l. si quis filio. .irritum.i.de iniust.test. inst. qui b. mod. test. ins absurdum uidebatur seruientis ualere testamenta, cuius nec haeres neo haereditas est. l iii .ssi. de uerb sig.l. seruus. c.communia de succcss.lex statuit captiuum tunc mortuum cum capitur, ut testamentum censeatur hominis liberi: qui in bello cadit, liber cadit: ec quoniam ex captiuis multi redire solent, non poterat fingi mortuus antequam uere moreretur. Ideo qui non redit, hora captiuitatis fingitur mortuus,licet postea moriatur, disic non est fictio de morte, sed mortis tantum tempore: ut qui uno tempore decessit, alio tempore mortuus sngitur.Quae quidem fictio no ante fingit quam uere apud hostes moriatur, retroq; trahitur in tempus captiuitatis, di antequam fingat, nihil
operatur. Et sicut certum intercurrit tempus inter captiuitatem,oc mortem,uel res
ditum: sic status quidam est huius medij temporis, qui in suspenso est,contra quam suspensione nihil statuit lex Cornelia, quae n5 lata est, ut corrigat ius postliminii, sed ut adiuuet di suppleat in quibus ius postliminii deficiebat. Nihil enim iure postlimini j de mortuis in captiuitate, sed lege Cornelia prouisum suit. Et ideo licet res trotrahat suos effecitus Cornelia fictio,nihil tame innovavit in his quae per suspen asiui iuris constitutionem inducta sunt maxime quod status medii temporis,antini fictio fingat non potest esse ociosius :& sicut fictio no potest emcere, in aliquod
medium tempus non intercesserit antequam fingat, pariter non potest contra imo
impossibile. quod illius medii temporis aliquis status non existat, alias fictio uaa D leret contra aequitatem ec impossibile. Sunt itam duae fictiones quodammodo in Fictiones duae. ter se contrariae,ad eundem tamen finem supprimendum captiuitatis: fictio.l.Corneliae circa tepus mortis, ex qua sit semper suisse sui iuris:& fictio postliminii qua semper suit sub p. p. fi ius: εc ex utram nunquam captus pater, sed aut uiuus liber,
aut mortuus liber,inter captiuitatem di mortem,uel reditum,similiter inter captitutatem ec fictionem est tempus mediu licet reti otrahatur, nihilominus interim hoamines nihil non agere non possunt,& ideo status pendens: quia incertum alteram fictionem suturam: ita incerum est utra futura sit: quae imminentes cocursu sese impedire minantur,& ideo interim a neutra aliquis status inducitur. Status autem Diuris uel suitatis a iure gentium quo captiuitates sunt induceretur, nisi iure postliaminii suspensivo impediretur,& subtracta suspensione eodem iure gentium induci sentio non Cornelia,nein alio. Ad quid retrotrahitur, dicet aliquis, nisi quod effectus producat ex eo tempos re ad quod retrotrahitur, sic abolita suspensione necesse est semper sui iuris suis,se. Fateor fictione sequuta sed antequam fingat ec retrotrahat, nullos potest pro aducere effectus. Nam quaestio status suspes est omnis eius temporis quod est inarer captiuitatem, Sc mortem,uel reditum. & sicut indubium est quandiu captiuus est apud hostes quin sit uiuus 8c seruus rita interim antequam moriatur,uel redeat, impossibile est ut non sit uere seruus, di in spe tedriindi, θc uiuat, di liberi pr pte area quin sint status pendentis ecquaecun* isto tempore fiunt, quin sint medii lcmporis, & status incerti, quo ad liberos: eesset in omnis fictio quae nondum aliquid singit ante reditum uel mortem. Quaestio nostri. s. est de his quae si unt isto medio tempore,cuiusmodi sunt ante fictionem: oc igitur fictio antequam fingat interiiri nihil potest operati,sicut no fingit:& quando agitur de institutione,spectatur icmpus quo fit institutio,ut saepe dictum est.& sicut non susticit suum nasci, nisi suus sit