장음표시 사용
211쪽
Prim est immaterialitas, quoniam immaterialitas est causa cog. niti is, ut de intellectus tiri materialis , non intelligit nisi immaterialiter. Semn. da est uniuersalitas, quia intellectus nbia intelligit singulariter, sed uniuersaliter.Tertia est veritas,unde veruinest obiectum, quo idest conditio obiecti cogniti. Conclusio Quoad secundum principale conprobatur. clasOςst obiectum formale,ac pro. itortionatum intellectui nostio pro 'atu ,est quidditas rei materialis i
tarem, a phantasmate vero non est nisi instrumenta siter. Ad quintum dicimus,quod procedit de obiecto adaeqtrato. Ad sextum dicendum admaiore , quod obieetiam proportionatum intellectus debet per se intelligi,&esse terminus intellectionis, modo ac dens rum cognoscitur nisi in ordine ad substantiam, 'c virtute substantiata Ad confirmationem vero dicitur , quod accidentia iuuant cognitionem
petitatam quod quid est, sed substa
Probatur. Illud est obiectum propor- ria est eis prior cognitione, per Aristii ohaturii intellectus possibilis, quod 7.Methaph. per operationem intellectias asenti Ad septimum dicendum, quod coiit intelli ibile iri actu.Talis est quid cludit cκ-iόtierit perseeiam,&im
ditas rei materialis. Ergo. Maior patet ex dictis Philosophi supra. Minos prvbatur, quia materialia secundum se non sum intelligibilia, nisi per intellectiam abstrahantur a singularitate,& a materia . Ita etiam separata omnino a materia non intelliguntur nisi per eflectus materiales.
Ad primum dicendum,quod maia soluan ior valet de cbiecto adaequato,& tertur, minativo, nos vero loquimur de pto tartionato, motivo, & terminatiuo diuersimode, ut supra. Ad secundum negatur assumptu, quia nos non ponimus materiam esse obiectum,sed quidditatem rei mat ri lis , & ideo quanto magis res m teriales a singularitate . de materialutate separantur,&ad suam quiddit tem accedunt, tanto magis fiunt imielligibiles. Ad teitium dicendum, quod est obiectu vis atata . Ad improba
nem autem dicitur quod ens rationis perfectam esse per conuersionem ad phantasmata. Nam si cognitio pers cta, q uae est prior fit per conuersione ad phalasmata,multo magis hoc m do fiet cognitio materi alior,idest mu
Ad octauum dicendum, quod anima corpori passibili unita habet pro
naturali,quod conuertatur ad pharistasmata, & ideo hoc etia fuit in Ada--. At uniri corpori impassibili est quid super naturale, unde cum anima ingreditur ordinem superiorem , eo modo intelligit,quo illi ordini conuenit. Congruit autem substantiae si paratae a corpore,quod non intelligat per corporalia, ut sunt phantasmata,
sed per spiritualia, idest per species
habet solum esse obiecti um, & non TX rex. 2. 3. I rs. xc& 'hac reale, modo quidditastiti materialis bemus sblutionem duarum dis-
est quid ditas rei rellis. Abstractio a tem est conditi, sine qua non . Ad quartum dicendum, quod illa. species effectiue ,& formaliter fit ab intellectu agetue,siciente uniuersalis ficultatum. Prima est. Q modo intellestias,qui est simplex, de immat tialis in recipiendis speciebus patiatur,cum illa isti dicantur,quae in una communi materia communicant.
212쪽
rectio Septima. i quaestioru iam goAS uod specie intelligi
est, quod aliud est pati passione cor- sic caniniri potest. liud passione persebilia. .Epecies intelligibilis eli qualitas,
ruptiua, & illud paEone perstitia. Species intelligibilis est qualitas,
Nam quae communicant in comm . rei intellisibilis repraesentativa,& ab teUS οι-- ni materia patiuntur passione corru- eadem reantelligibili,mediante pnan P - ου ra lasmate, de intellectu agente in intel πρ lectu possibili causata ad faciendum rem intelligibile ni csse praesentemptiua. Intellectus vero recipiendo species dicitur pati passione pers Atua
Secunda dies fi lias est. R Q.
intellectus intelligat,& intelligatur . Huic etia diximus, quod euect usduo habet,cquod sit immaterialis, decvnsequenter intelligibilis,& cran iscitiuus , c consequenter quod postit' aliud cognoscere.
Virum sit necessarium ponere in intellectuspecies intelligibiles
naturaliter repraesciuani .Ergo
cum plures sint spec ita vidi uerta obiecta reprae ratam a naturaliter,sequitur quod inrcllectus tunc plura,idest omnia 'biecta per species repr sentata sit lintelligatded hoc est contra Arist. Ergo. Secundo. Nunquam sic estri salsitas in intellectu. I iobatur. Quia sem rei eo modo i uelligeret, quo tristes repraeseia tarctis Tertio. Aut omnium erunt species,
aut solum oblecti materialis Non primum, quia multa sunt,quae non ii hent phantasmata, & consequenter nec species u secundum,'uia sus ficit νt ucii sus iei, intellectili praesiuiater,ita ut ub tentia inferior desinit, superior incipiat.
arto.. od priu cognoscitiu , intelledui in esse intelligibili., Hic
qualitas ponitur.lo Q generis, & s at pro habitu, de dispolitioiae prima specie qualitatis. Caerei ae pax ticulae r
be cies unc bi s non rcpraesentatu, teli gibilem,nis remote,quia no cum doni data est a conditionibus Gaaterialibus, quod necessarium mad hoc ut ii ai in relligibilis. At species iiiici agibilis concurrit ut proxima forma causaliua lytellectionis. ertio nolais Aria circa II caulata areintelligibili, phantasmate mediare, tellectu agente, quod haec tria diu mode causant intellcctionem. ntrici Nam intelle ito tripliciter potest considciari. Primoq*uad id,quodintelligitur sic causiturare intelligab
li per keciem . Secundo qiloadi quibus intelli tur,& huc duplicites.
Pruno tanquam a causa principali,&sis pioducifur ab intelloau ago ire Lbccundo tanquam ab instrumento, sc producitur a phantasmatς . Hinc - patet error Ioannis Bacconi, n entis
ostinguere speciem intelligibilem aphantasmius dioendo, quodpi asma illustrat mi era; species inte listibilis. Nam patςtest primunt cognitiun At iesin- .fhm elligibilis no est primum cognituita. Jon in intellectum γ rigo tollitur. ipsum actitare sicut Drma actu tueogit nos importimitas arguentiu retiam, & ipsum ponere in acto pi de hac re agere, de qua etiamsi in mo. moer quod inteli'
213쪽
mo ante receptionem speciei intellia dii' sint consideranda in intellectit. gibilis, & sic lesum passive concurrit Prinium est apprςhensio speciei. di ad intellomonem, quod docuit Phia cundum,. est compositio eum tepet losophus, quando dixit , intelligero aliam speciem repraesentata, vel di- esse quoddam pati. Secundo postr uisio ab ea. In primo nunquam est falceptionem speciei,&sic conci urit sitas,& de hoc procedit argumentu. ue, mediante specie uitelligibili, In secundo vero veritas, &falsitas
de intelligere eli actio vitalis. sormalifer reperiuntur. . t
Cis mori Ouinto ergo notandum, quod in Ad tertium dicendum , quod etiari .aρὸ intPemone duo sunt pensanda uri immaterialium est phantasinia,&speeis. mum ei ubstantia intellectionis. i. cics, non secundum se, sed ratione ipsa intellectio. α tui est ab intelle- essectuum, per quos pro hoc statum
Gintelligente, ex quo res intellectae 'gnoscuntur . denominatione extrinseca dicuntur Ad quattum dicendum,quod spe, intelligibiles. Secundum est modus cies intelligibilis non est priuium c intellectionis,&hic est a specie intel- gnitum, quia non est quod gi rosciligibili, quae modificat intellectum, tur,sed quo res cognoicitur. a
j ad se,vel sic intelligendum, ex Quo 1 i intellectus. dicitiitellici res intellecta. LECTI Ol. XL.
- Sexto mondum, quod propter iL Ih inultas causas ponimus species inteL Q V AE S. T I o TXILV' o ligibiles. Prima est,ut res materialis,q de se non est intelligibilis, vitalis, Virumspecies intelligibilis essectio.
g 0--- speciem immterialem ab ea eli- vel partialiter concurriti inci ci ' citam fiat intelligibilis. Secunda est, ter ad intelle mouem,cu intellectu. vi per eam intellectus constituatur in iactu,cum si pura potentia, ut supra. v Idetur enim, quod i ies princi Tertia est ad hoc,ut intellectius possit V pali concurrat. Nam S. D. I. cognoscere rem etiam absent: ha- par.quaest s6.art. r.dicit,quod clashendo apud se inhabitu eius speciem est principium formala sensatior . intelligibilem . α inteste onis,sicut calor est princi- Quoad secundum principale con- pium formale calefactionis in igne. ηGυψε elusio est. Necesse est ponere sipeciem Sed calor enective concurrit ad cala-prρος- intelligibilem in intellectu. Probatur factionem, ut prin tum formale. ex sexto notabili. Ergo & species ad in lectionem. mδ primum dicendum 3 quod na- Secundo. Habitus infusus fides estia fis., turaliter utre staἰ dupliciter, Primo necessarius simpliciter ad eius actu. semper,& itadsic naturaliter agunt, Igitur & species. Probo sequesam. non permittunt se in ruinare altera Gia scut habitus adiuuat inteli sorma, quia semper sunt in actu secu clum,ita sycies eum aeuiat, de est ei
do, & completo. Secundo quando- prima ratio agendi.
que,& haec possunt esse in habitu,vel Tertio. Intellaetus intelligit iactu ipersecto,prout spicies existut in priam speciem. Igitur ipsa erit ei mulintellectu,&ideo nostin actu cople- to magis principium intelligendi. to,nisi per un4s i ,vel per plures Probatur per illam maximam. Pr per modii unius, & ideo no intelligit mer quod unumquodque tale, de il-
nisi unum,uel plura per modii unius. ludniagis. Aa Quar.
214쪽
Loro Undecima. Quarto in sagit quodestina- , qtiam quod est in potentia. Sed ap s tiuae rapiuntur ab obiectoad
species intelligibilis ad intellectione se, unde non invollantas,quae trahat concurrit ut actus, &icilestiura . um sini obiectunx, is nun potentia. Ergo. e uod ad se rapit voluntatem. AD Quinto. Dum aqua manum calm petitu vero jectum ad se trahut, facit propter calorem. calefactio ma- unde si intellectus uula intelligere,nemus magis attribuitur calori quan .a- cesta est,quod ad se trahat obiectum, quae, quia calor est ratio ,quod aqua de quia esimateriale, dc se sensibile, oleiaciat. Igitur a simi irinteli o di non intelligibile, ideo dian;ein niagis auribuitur speciei, quam intel tel lactu agoire, leo elicit specie in- , i lectui,quias miraestratio, quod in- te ligibiles, per quas fit in actu. LDe 'aelle sintelligat. --rem species iaci, sunt icut pluSexto.Per Philosophum hic, sicut ra sunt intelligibilia. Nam inter rem se habet materia in genere entium, cognitam , oc cognoscentem debet ita se habet intellectiis in genere in- esla assii nitatio. At ira haecies non telligibilium, Sed materia elima in potest omnibus assimilati,&ideo tot genete entium nihil Ergo nec crunt speciesrepissentantes,quot res
antellectus angeliere intelligibili una. repraesesitatae. O .lx i lis.
Protesolutione hinis. diincultatis. Terti notandum quod quaelibet Primo ammaduertendum Ninit, ' os gn's turpex speciem,oiplici- circa eam sum diaetae opiniones. Pri- ter intelligi potest. Primo P propria, .ma est quorundam, asseremium spe- α hocesi falsum, quia nulla sunt. ciem magis concurrere ad in lemo quae carem propria specie, ut en tiaraneinaluam intellectit . Secunda est ri sin separataamatem.Sqcun Scoti m.I Hiit. 3Mivin.7 de Capreoli per propriam speciem, vel per specie 'dilt 31.quςlt.I ad s. Scola,&consistit .asterius adi una ordinata, di Meuatis ducibus punetis. mum est,quod rationis cognoscitur per specimae m speciesaetiue,& partialiter concuriit ris realis, di malum perspeciem ad intellectionem, cum hoctamen, dc scparata per s crem sitorum a principalis causa sit intellectus, o uum, undequaeliabent ordiriecum species sit causa inferiores,ecun- adinvicem, & si sint diuersa ut res stadia est, quod in intellectione species, cundum speciem, unum tamen - .ec intellectushabetit suam propriain sunt habere principium, quod utinis causalitatem, unde nec intellectus ea sit mediatum, do alietiuo haedia
accipita specie, nec specie ab intelle- tum . . at cim Tertias irentia est Domini Cale Vrio notandum, quod species rei, iatam I. patiquis.79.artic.2.dιcentis, intelligibilis sit similitudoobieci i in mihis quod intellectan non habetex se vir- furam it telligi poteit. Primo causa tutem agredi, de intelligedi s Phy litis idest quod causet similitudine. sice . idest quatenus est potentia ani- Secundo formaliter, idest quod in-mς noli vero sormal iter,cum hoc ha trinsece in se habeat similituduiem beata specie inita ibi si,unde forma obiecti , & utroque modo species est litet non agit. nisi Post eius receptio- eius similitudo. Causaliter, uia eam
Secundo no dum venit,magnu quia ipsa Psalcitis obieeti m. tinesse discrim n inter potentias apprς- iccit . . 'tiensiuas, ut sunt uitellcctuuta estis, inlinio notandum, quod species
215쪽
immera ad rq heri, idest spedes inatelligibilis verbum multiplicitet disserunt.Primo,quia species est primcipium intelligendi, sed verbum est terminus uitellectranis, v.e. γcies lapidis est yrincipium intelligendi la.
pidem,verbum vero, idest conceptus sormatus de lapide, scilicet quod est substantia insensat est terminus i tellectionis. Secundo,quia species vocatur imago obiecti impressa, & ve hum expressa. rti quia species directe non cognostitur, verbum uti
Sexto notandum, ut propius ad quaestionem adire Lirnus,quod species intelligibilis bisti m considerari potest. Ptuno,utest forma inhaerens, est enim quaedam mulitas, d cons enter ut forma inhaeret intillestiar. So. cundo.'test repraesentario, de gerit vices rei intelligibili . Prlino modo concurrit Graccidens ad intelligere, sed laeundomodo pex se .. - Septimo notandum, quod intellectus bHiriani considerare potest. Prumo in genere rerum, & sic est in actu non soluin D c de sti Matiue, v rum,de formaliteriquia est realis, te formalis insanimae. Secundoin genere intelligibiliuni & sies cies se ha
etia , ει ideo dicitur incoatiueagere, quia in t edin ta mari: tia, quia ipsa est pura potentia in genere rerum, de ideo non litat quod agat,sicut ha, het intellectiis, qui ingenere rerum est activus, sed formaliter hoc habet a forma, qu aea n fediante intellectus melligit. Hic autem habeas tam de speciebussensibilibus, quam intelli- .gibilibus, quod effretiue concurrunt ad sensitionem,& intellectionem,ua
docet S. p.p. quaest. 6. intc. I. & 3. T. quaest. 3 Iart.I. ELScotus in i .dist. 3.quaest.7. deIerminant enim potentiam ut formae,& rationes agendi.At sotma agentis est principium. ω a-
ω inquantui πι- rentia in genere cognostentium per speciem fit res ipsa cognoscibilis, sit secundum sensum.. secundum intercetiim. Et ita potentio, & specie non clinii tui caus instrumentales sensationis,& intellectioiiis. sed principales per in urnunius , quia anima agit per eas ut per proximum principium coniunctium Sed octauo notandum vEnicquod Vt unum speetes intelligibilis dupliciter consi. Hi eo. derari potest. Priminui est actura intellectionis. Secundo; ut est forma in tellectus, Se intellectuselt veluti materi A: intelligere est si tesse rei intellectae,&intellectus, taliter v ex re intellecta,& intellecturegis fiat Vnu si genere inhilligibilium , cpiam er 'materia se &λrmaingeti ercium', quia ex materia , & se a resultat ' . se dam tertium in genere te fit, iidest compositum, sese intellectu, de re intellecta, tertium qiud non resbitat, sed intellestiis filios interecta
nimo modo consideretur species,ha - tint rationem partis . Sectando vero modo se habet ut unum cum inteli ou , quia facta est lintellectiis forma-
litet, idest iii genere ilitelligibilium . Vel potamus dicere; qubd es an trecedenterlidest viri creat intellectu, intelli tui ut pars, sed fidinaliter, ideri ut untelligitur esse intellectiamsi non differt ab intelle .. Cubad secundum principale νό- Conclusio
no hanc conclusionem contra prima nes probat opinionem . Intellectias principaliter tur. concurrit ad intellectionem. Probatur pruno. Quod se habet ut forma substantialis in actibue,. principalius concurrit quam illud, quod concis rit ad eandem actionem,ut forma accidentalis. Sed in intialectione in te laetus magis accedit,quam species adirationem ibrinae substantialis, dicet te Aristotele, . quod anima est quo vi
216쪽
uimus, de intelligimus primo, curru illae potentiae naturaliter radicentur in essentia anitriae,& species ab exte no obiecto eliciatur. Ergo. secundo. Quia dicunus intelle Etiam intelligere. Secunda conclusio in fauore Caietani.Intellectias post receptionem species intelligibilia',& viso aliter v- num factus est cum ipsa, principalius concivit ad intellectionem, immo non ut pars ed ut num totum principium intellectionis. Probatur ter Averroem dicentem, quod intelle-etus post receptionem ipeciei factus est unum cum ipsa , magis quam fiat inum ex materia, Sc forma. Haec patent ex sup ictis. Ad primesu dicendum,quod S.Iλintellexit speciem conoirrete ut priucipium formale antecedcnter , non auεem formaliter, quia tunc non mismitur ut species, sed ut intellectus cura ide fistus. Ad secundum dicitur, quod simia.
litudo currit sumendo specum ant cedenter, sed non formaliter,ut nos de ea loquimur.Et ita patet ad tertia. Procedit enim de specie sumpta at recedenter, idest ut actuat intellectu, ω non formaliter, ut est intellectus. Et sic respondetur ad alia. Hic autem excludes opinionem illorum qui dixerunt speciem non esse formalem similitudinem obiecti contra Arist. 2.
Reddit enim potentiam sit nile obi cho in esse repres intivo, non tamen prius terminat intellectionem, quam intellectus soria et verbum,unde habet initiari intellectionem, de non terminale, de si passionem causat, passio tamen haec persectiva est,aciens po-αnciam per sui unionem simile obi , α umi cum obiecto in ecla in-
telligibili, nam ire esse reali constat speciem esse accidens, de intellectum
ιm intelligeresitraitiformalitιGUrsausaliteΥ. V Idetur enim, quod intellectus nota patiatur, idest non sit potentia
passiva. Primo. Nam unumquodque patitur ratione materiae, de agit ratione serinae. Sed intelleris non li het materiam, cum sit immaterialis,od immixtiri.Ergo non patitur. Secundo. Quod patitur,corrupti
bile est,ex Ariit hic tex. xo. At intellectus est incorruptibilis, ut pro nunc sii nitur. Ei.
Tertio. Potentia intellectio nobialior est quam vegetativa. sed potentia vegetatiua agit, idest est a i m. Ergo &intellem .. : Nam nobilius est agere,quam pati. Gario. Si intellestias esset poten tia passiva, esset utique ratione obi cti, quia'. ab eo recipit speciem. Sed hoc est salsiam. Ergo. Probo minore. Corporeum non agid in spiritum per D. Augustinum Iti super Gen. addi
cap. 16. Phantasmata autem corporea sunt. & anima est spirum. Quinto. Intelligere est actio viti tis. Sed actio vitalia non est passiua , sed activa. Ergo.
Sexto. Arist.s. Methaph.tex.lodi est, intelligere esse actionem imma. nentem. Ergo non est passio. septimo arguit Scotus in i .dist. y quaest. . Intellectio non solum habet, ouod sit actio vitalis, sed euam quod rideterminata ad natur. un talis obiecit. Sed haec determina io in ab obiecto cum intellectu. Ergo intellecta. ncurrit acliue qum Obiecto. Oet
217쪽
o timo. Nee dicitur pati in ordine ad speciem inrelligibilem. Prob tur . Quia si obiectium esset unituna potentiae, ane id siceret, quod facit species intelligibilis, cum ipsa agat virtute obiecti. Vnde etiain S. D. p. p. quaest. ir .dicii essentiam diuina, quae est obiectum intellectus beati uniri intellectui, ut species intelligibilis. Ergo solum erit per accidens, quod intellectus patiatur a specie intelli
Nono. Sic etiain intel lectus Ang licus esset palli ius. Probatur. Quia etiam species Angelicae sunt accidentales , superadditae , dc receptae in i tellectu. Sic etiam' oluntas esset potentia passiva. Probatur. Quia dc ipsa recipit suam volitionem . Ex altera parte videtur,quod intellectus se toto non producat intellectionem,quia sic idem esset iniciens ,
Pro explicanda quaestiolio. Primo notandum est, quod non solum hic quaerimus an intelligere sir pati. vel agere intellectus,sed etiam an sit pati causaliter, idest recipiendo specie, uni sormali ter, ideli postquam interulectus recipit speciem,sic producit in
tellectionem, dic scatur etiam tunc pati.
Nam circa praesentem quaestionem variae sunt sentensiae. Prima est Henrici quodlib. -quxilia. largantis n strum intelligere esse pati sermaliter, vel causaliter.Negat .n. cum Ocham in a. quaest. UI. de i3.Gab.18.quaestia. Durando . 2.quaest.6.om in speciem, & vult,quod nostium intelligere fiat, quia terminatur ad tale obiectum, v. g. intelligςtei lapidam non
est aliquo modo pati piendo spmciem, sed tantum eis terminare inicialestionem. Secunda suntentia est Moti n I. dili. 3. quaest.7. &quodlib. I art.3. ad 2.arg. Arbitratur enim obi cium acti simul in intellect oncurreread inretectionem , unde hoc . non erat pati nisi per acculans. T - . tia sententiaqest caietani p. p.quast 79.art. 2. & Capreoli in dist. 9.q.
Ferrariensis 2.contra Gentes, cap.6O.
8 d M.q in hoc stat, quod nosti u intelligere ei pati antecedemer, 3c causaliter, idest dum intellestus recipitis ciem cum obiecto, sed non est pati, focinaliter idest duin intellectus spe oe informatus iii ligit. Tunc enim. dicitur agere,& non pati. Mcundo igitur notandum, quod, Intelles 'praesens quaelitum sub triplici salsu, patiiser rpotest stare. Priinus erit,ut tunc intel cipiendo lectas dicatur pati dum aliquid rπi- Dei ipiti, quocunque modo illud recipiat. aEIta pra
Secundus erit,qii dicatur paridum . . actu primum i litum recipit, quia αiam erat in potentia eluentiali , Ter lius erit, ut dicatur pati ta tu res haacuis primi, qpam secundi. Primur sensas non est intentus, qu:aAMςlicus intellectus recipit specie s, & ini' non dicitur pati, tum quia nulla speciem recipit cum obiecto , tum qui x . nunquam intellectus Angeli intrin. sece fuit in potentia ad suas species, Nec tertius sensus est intentus, qilia ut videbimus, intellectias concuriis active ad actu in secundum, idest as
erationem. Secundus ergo sensus, intenditur,ut sit quaerere, an dum it,
tellectas eit in potentia essentiali ad recipiendum speciem in actu Timodum cametecipit , tunc pati dica:ur, non passi Oiae corruptiua,sed persed ua,vi s ra explicatum fuit. ἰTertio notandum, quod lic loqui- P, mur de potentia receptiua , dc id passiva. Haec autem quod dicat nu u potest dupliciter intelligi. Primo positive, ovia positi uc de potenua r ducitur ad actum, & tunc dicitur pati. Secundo nzgatiue, quia etiamd ro, quod poto ianon praecederet elum,sed esset illi coaeva, qui alanam'
218쪽
obiecto , & inui comparata dicatur passiua, 8e utroque modo intelligimus intellectum hominum pati cuia. dato quod Ptellest Adam, Christi, de cuiliscunque creati de nouo in-sormatus omni specie intelligibili,daio sinquam, 'quod mintellectus non essent. in potentia essentia si ad species intelligibiles, tamen dicerentur passim, quia non durationem inspic mus, sed naturam per se intelle His humani, cui accidere potest ab extrinseco vi quod actuetur in eius creatione. In ordine Quarto notandum, quod intest obie- ctii potest tripliciter considerari. Prictum, e ' moin ordine, ad obiectu . Secundo syci. . in ordi ne ad speciem . Et tertio in ordine ad intellinionem. Primo modo est passa uus,quia man agis in obiectit, sed obiectum agit in ipsum, imprimendo in eum speciem. Et ita secundo modo, quia intellectus possibilis ex se s ies non producit,se se pro dums asinis lectu agente recipit. Tertio vero modo est activus, quia intelligere est a nio vitalis , quod nota
tum verum est,dirimunam rem per unam speciem intelligit, sed etiam davnam cum altera componit, 'it dum componit speciem montis cum specie auri, & intelligit montem aureu .
Sis enim aestiue com p it, de active intelligit. Non inor ininro notandum, quod haec Isso innea in positio. Intellectus dum producit in-ouectio-- tellectionem agit,& non patit ir, test bene ila male intestigi. Male du-rliciter. Primo si imaginemur, quod intellectus actuatus sipecie solii denominatiue intelligat, species sela for- maliter sitati tua intellectionis. Sic enim intellectus sustentaret intellectionem, de non sermaliter intellige ret. Secundo,si intelligeremus , quud: sicut ex materia, cit forma fit quoddam intium,ita fiat inresecia, αrei
telligibili . nam hoc suit supra tela
clam . Bonus ergo sensus erit, qir P intellectus identificatus cum specie intelligibili atatue, de se toto, , non lpartialiter producat intellectionem. Secundo loco principali ponitur - . .
haec conclusio. Intelligere est quod
dam pati causaliter. Probatur. Inter lectus exiliens in potentia essentiali ad actum primum ipstim recipit.sed hoceit pati,ut patet ex supradictis. Ergo. Confirmatur ex doctrina Ari . - expressa lib. de mena. de reminisc. tex. a. non longe a fine, & υde Anima tex. 2I . ubi dicit sensum esse s sceptium speciurum sine materia. Quod repetit hic rex. t Estque eommunis opinio. Peripat. Scholasticorum fere omnium. tet etiam experientia, quia ex specie in hiemesia sensi. tua, vel intellectiva
conserua a,in absentiam obiecit , de eo recordamiar dcc.
Ad primum,& secundum dicitur, Aromisquod procedant de passione cori
Ad tertium dicendum, quod agere est nobilius pati sui generis,non autem superioris,ut est intelligere. laia 'beas etiam hic speciem an genere en in esse nobiliorem obiecto, ut milia. teriale materiali. Hanc autem mai rem nobilitatem non festiturex obicicto, quia O n sit eius causa, sic erit
nobilior, sed ex agente,& recipimie,i. intellecta agente, 6 possibilicum quo unu fit ,& ideo in hoc benedixit Ferr.I. contra Gentes cap. 6s-
Ad quartum respondeanus ad pro bationem minoris, quod intellectus possibilis principaliter patitur ab iii tellecta agente, de a smeierecepta . quae sunt res Orituales. A phantatamatibus aurein dieitur pati secundario, in trumentaliter,quod non est
Quintil. de sextu pro nobis sari ut, uitulligere, formaliter est agere Ad.
219쪽
mminatio non ab phiecto, sed a , ni a stetis laesi potentia ad nev ie , cuius ossi sunt unii e obie- mtelligibile. Secundu diciturast . intellinui,Ipsum constituere in .sui est onani se reaci lintellistibiam,cum munici,a sicessicere intel- ilia. hic se liabet adia
lectionem, unde patet, quod ipsa cq sibi lentacut lupam ad colores, cuia .currit per se, ad in il Onem,& no sicut color videtiir per lumen, ita in- per accidens, ut voluit Scotus. Hic. tellectus po Iibilis intelli stupecillu-tiani milagas, obiectum & speciem utationem intellectus agetuis- non esse eiusdem natuo in essendo, In tςx. i vero qua dorc diti aliter species albi non staret cuin ip nesai signat intellectui agenti. Priuia ας nigri, cum album & nigrum lint duod sit separabilis. secun L. ouod contraria sunt tamen eiusdein ratim sit imp. is sibilis . Tettia, quod sit im- docuit S. D. inintus, i deii non compositus ex ma-quςst. .dQvetat.art.1 I .ad 3.&ei topi ieita,nec ex naturis corpo alibus, nec nio communis contra Durandu in 1 aifixus organo corporali. Et quarta, esse auteni specieru disitur quod sit in actu secundum suam substantiam. HV probat tali latina a cuncem . V. 'p. ω rt. 3. Agens est nobilius patiente, sedintel 'i Ad octauum iam diMinus,& ita ad imus possibili est separatus, & im- nonum in adnodii 'nibus. mratus. Ergo nualto magis agens Ad decimum dicitur,quod volun- i intexso. determinat de intellectu
, . . Huiunes .Prima est,quod intellectus, Adiutu No altera parte dicitiit, &intellectum, idest xes intellectas sit quod intellivre so taliter, duplicia unum, quod n*n veHucatur de uatel-
ab po alla, Secunda est,quod me v, dc sic dicitur simpliciter - Ωste in ρ ψὶlMessi prius tempo- e,quai citeri potent , quanta
in uno,&eodem prius sit scire in psh. tentia,qucun in actμ. Tertia est,qu disteri ab inte M tu agente, dc Dis bili, quia illi quandoque inteli gunt, quandoque is an lectus auteis in actu sempei intelligit. ti umpliciter res inactum primuin, oc non secundum . ia i
s. b. decima. . postquam Philosophus tractauit
de intellectu possibili, modo intex. II. incipit tractare de intellectu agente, & ait,quod scut in Omni natura est aliquus,quod se habet vi materia potentia, & aliquid, quod se habet ut actus, & iaciens exiliere in a tu, ita in ala est duplex in decim,
Audetar inteructus agenti 'Ideriri quod non. Non datur sen, sus agens. Ergo nec thiellectus. Probatur si q ueta. Qitia sicut se habet sensusad sensibilia, ita se habet stuc lectus ad intelligi sitia . . , Secundo. Si daretur,esset propte medium , sicut datur lumen. vii luminet Orgph nunt. Atinii teli chania lucri
220쪽
Tremini Pro intelligentia butus quaesti
expiscan- nis notandum est, quod obieetiam es tur . res illa,cuae immutaII ouiuiaticismprimenim in eam speciem. Q iiddi- .ras vero rei materialis est essenti'seu natura habens esse in re materiali, du- . sensibili. Potentiae Secundo notandum venit, magnudiscrimen inter obiectum potens . sensitivarum S intellectus. tWssflcra potentiae sensitiuae cum sint organis corporalibus affixae, semper l, rn obret . eundem modum immutandi,v.g. color semper eodem modo im-niutat potentiam visivam.Intellectus vero cum non sit organo corporali affixus,& possit separari,diuersum modum sortitur in cog pore, ab eu quod habet extra corpus. Nam in corpore intelligit solum per conuersionem ad phantasmata,& consequenter potestiolum intelligere materialia,qilae hahent per se phantasmata , separatus Vcio a corpore,quia intelligit per species insulas, ideo non conuertitur ad phantasmata, nec solum iraretialiacmnoscit. Ulterius cum potentiae senstiuae sint materiales, ideo pro bim o habem rem ingierialem . Quia vero inteliretus est immaterialis,ideosius obiectum erit immateriale,idest quidditas iei, & non eius materi
litas acutadia Tertio notanduim,quod per quid-ras rei ma ditatem rei materialis tria possumus rerialis intelligere Primo Omnem naturam, duplex. esse in rebus habentcin,sit substantia, vel accidens. Secundo naturam singularem , & determinatam. Tertio omnem naturam,& essentiam ex materia,& forma compositam, phantasma habentem . Per quidditatem ergo uim te ualis, primum , & tertium intellulinus,de non sicundum, quia res singul iis non cognoscatur dirc. cie ab intellectu nosti O . Quarto Dolandum, quod pro nuc
mouet potentiam, ερ hoc est quiddi- duplex, ta ei materialiis, eum pro hoc staxu motivum. solum ui terialia, & sensata percipia ct termian M , cum haec tantum per se ph-- nati-tasmata habeant. Secundum dicitur , obiectum terminatiuum . quia adip- sum tandem intellectio recimtiatur, si per proprium phantasma, vel me libantasma sui effectus, vel alio tit
o alienum, & tale obiectum non so. tum poterit esse quidditas res mat rudis,uerum etiam eias,utens, quolibet ensatiam separatum a materia. Quinto notandum quod obiectu terminatiuum duplex est. Primum dicitur ad quatum,idest uniuersalissimum, adeo ut potentia ultra bocci '
bietium nullo modo possit,& taleost x is,
ens, quia omnia, quae intelliguntur, Σquatenus enita sunt, intelliguntur,i
nihil est quod possit subterfugere naturam,& rationem entis. Secundum
vocatur proportionatum pio hoc sttu,& tale est quidditas rei materia iis,qilia pro hoc statu non intelligimus nisi adminiculo sensuum, &subs
quenter sesicita, Sinat ei talia, ideo . haec maxime dicuntur pro nun IN
bis proportionaia. Alii dicunt,quod quadruplex cst obiectum . Primum dicitur adaequationis, quia adaequat potentiam. Secundum dicitur generationis . Tei tium vocatur resoluti nis,quia tapdcm in ipsos tresolutio,& ista tria obiecta reducuntur ad ens, quod adaequat intellectum, & primo confuse pognoscitur, & cc nita tandem in ipsum resoluuntur. QuaIlum obiecti ina dicitur per fictaonis,ct hoc Deus cst, qui perscctissinium cns nun
M to notandum, quod aliud est r . . . loqui de obiecto. & aliud de condi. tionibus obiceti. Nam obiectum est
quod ii telligitur. Condatio vero est ratio,sne qua non intelligeretur. Hae autem cotiditiones obiecti tres sunt.