Commentaria cum quaestionibus in tres libros De anima Aristotelis. F. Michaelis Zanardi, Bergomatis ex Vrgnano ..

발행: 1617년

분량: 279페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

41쪽

tur igne, ferro, vel suspensione, remanet semper eadem Drma corporei

tatis.

Secundo. Accidentia consequentia determinatam formam, si remanent, videtur, & forma illa remanere, At nos videmus eadem accidentia remanere in vivo, de mortuo. v. g. lor,figura, dispositio. ergo. Tertio. Si adueniente anima caeterae dispositiones, & sormae corriam perentur, seqlleretur,quod in uno,& eodem mei instanti, & priores corrumperentur, de ultima produceretur in materia, Hoc falsum,ergo. Probo minorem inquit Iandunus quatrupli

citer.

Primo. Quia motus esset sine te mino Hoc est contra Aristotelem, e go. Probo maiorem,quia illae dispositiones per vos dicuntur corruptae ante introductionem Drmae, qu ς est terminus harum dispositioniam. Secundo. Quia aut corrumperentur per se, aut per accidens, Non perse,quia non a suo contrario, Non per accidens, quia omne,quod corrumpitur, per se est corruptibile, per Aristotelem in Io. Metapsi .ergo. Tertio.Si corrum perentur, utiq. in instanti per vos, At hoc est impossibiIe,& probatur. Primo,quia eo modores corrumpitur,quo generatur, G neratur in tempore, ergo & corrumpitur.

Secundo. Quia, de eodem in eodein stanti veriti carentur duo contradictoria. cesse, de non esse. Tertio. Quia omnis corruptio supponit alterationem preuiam ad corruptionem, Talis non datur, ciam omnis prior alteratio sit ad generatione. Quarto principaliter, quia frustra esset it introductae, cum ultima formarer vos adueniat materiae nudae.

Quarta opinio mit illorum qui ac firmauerunt singulas partes corporis habere proprias formas,Hanc tenuit

Iectio quarta O quinta .

78.&c.& hoc multis vijs probant. Primo. Diuersae operationes, proueniunt a diuersis formis, Sed in composito sunt diuersae operationes pro unaquaq. partium,ergo. Maior pro-'hatur,quia imptis sibile est, quod una Drma sit principium contrariarum Operationum, Videmus autem in c6posito, quod una pals agit ad corriaptionem alterius.

Secundo. Quia abscisa carne,& iterum unita parii a qua suerat abscisa, aut unitur per priorem formam, aut per novam, & propriam , Non primum, quia daretur regressus a priuatione ad habitum , ergo secundum, quod quidem etiam dicimus de caeteris partibus.c ossibus. sanguini, neruis. Vltima sententia est S. D. in . r. d.

ietano, Perr. 2.contra Gentes,cap.18.& Comm. de substatia orbis.c. primis. quod incomposito substantiali da uitvnica forma, omnes primas corrumpens g. Primo, hom0 vivit vita v

gelativa, deinde sensitiva, ultimo Intellectiva; diam aduenit anima intellectiva, caeterς desinunt Intellige tamen quod vita embrionis hominis non est data ab anima plantae, et bruti,& deinde hominis, sed quod materia disponatur ab apente, ut prius vivat vita platae,deinde animalis & tandem hominis, unde non sunt animae terminates,sed disponetes duς prim q. Quoad secundum igitur principale , notandum est. Primo, quod haec est disserentia inter formam substantialem,& accidentalem, quod sorma substantialis dat esse s meliciter ,

nullum actum supponit in materia , unde dicitur aduenire materiς nudq, accidentalis vero aduenit subiecto

xistenti in actu, unde dicitur 2lum dare esse secundum quid.

simplicia

ter.

42쪽

Natura abhorret

Forma prauia et vltima.

et eminentes. Eminem res continent infe

riores.

ru, quia imperi cetum continetur in persecto,sicut trigonum, in tetrag num, ut sol illuininat aerem,sicut a rora illuminabat,& magis Tertio. notandum, quod in Em

Zibri secundi.

sentire, de vegetare, ac si esset α' praemia dis , serii l. Vegerativa,& sensitiva sori viliter, & sibii. . hoc quidem intelligendum est. Hrs corru 'ς 'Φdςmu , Quoad tertium principale. Quoia dissitur perqμo a torma eminens pol omnia ad opinionem nostram, puto in hacata dare,quae dat fora inscriores,& re tale fundamentum cile necessariu a nOS posse intelligere , quod praeuiae dispositionea, de priores Q mae corrumpantur. I)rimo ut intelligamus,ita Illas corrumpi, ut omnino tollantur,&ani litteritur. Secundo ut

uis ii roducunxur non propter se,sed gelare,aldus siti aduenit, dat q- propter vitimam solitiam,&ideo cui de vegetare, non ut vegetativa Dr i Cherusia

iunctae sint Ossicio; suo non habent se est, sed ut idem est et i

permanere,.vltima autem cum se ha- ad cuius esse eleuata est,&eadem senbeat ut terminus existit, & perna sitiua consequenter sic dat vegetare. netes, quia-complementum rei semper

manet.

Quarto ulterius notandum, quod etiam duplex est genus formarum, Quaedam .n ita sunt determ natu , Ni imitatae,quod non possunt esse principia , nisi via ius operationis, ut patet in leui, quod eit principi u Qtum

in cndi sursu,& in graui deorsum, Qusdam vero sunt soriaὶς Eminent aquae ex sua eminentia pollunt esIepi incipia diuersarum operationum, sicut patet in Anima intellectilia,quq est pruacipium, cic vegetandi, & senticii di, re intelligendi,& hoc quidem sinu i .ecessarium putamus,si recte inspiciamus dii serentiam inter has sommas , & maiorem nobilitatum in s

Quinto notandum , quod omnia

praedicara,rationes,dc operationes colinentur in si periori forma, sed hoc potuit intelligi dupliciter Primo sor- maliter,& praeciae, ut intellectiva anima dicatur vegetare,& lentire. Veli undo eminenter, va dicatur daret, Quoad quartum igitur principale ex ossicina Thomistica elicitur talis Conclusio: Vna tantum forma substatialis reperitui in composito, Probatur primo. In hoc differunt motus,& generatio cauiliore Aristotele in uiato physi quod motus aduenit cnti existenti in actu, generat o vero enti in potentia. i.est de non esse simpliciter. i.deente cxistente in pura potentia , ad esse simpliciter. i. vltimς sor- me,Sed gcneratio se tenet solum pene1 vltimam sermana, igitu reperit

materiam in pura potetitii: Respondet aduersaris,quod ly simpliciter stat pro persccto esse, ut sit se

sus. Generatio est dei no este perfecto, ad esse perfecti im, unde non est omnino a puta potentia ad esse, sed in ad tale esse.i. ab esse imperfecto , ad ec se persectiam. Sed haec re nsio omnino aliena est a sensu Aristotelis, de a veritat , Primo, tuta etiam si ibiectum motus est de esse imperi cisto, ad este pers m,sicut patet,dum paries traiit de primo

43쪽

s 2 Lectio curata, o quinta.

primo gradu albedinis v. g. ad quintum, ergo nulla esset disserentia inter motum ,& generationem.

Secundo. Quia Aristoteles semper locutus est de ly simpliciter in actu

exercito, dicendo, i a qu od genera tui fit, & non dixit, fit tale . Maximam autem discrimen est inter lysimpliciter sumptum in actu signato,& in actu exercito, nam in actu exercito idem sonat,quiris ab '. aliquo adiectivo, in actu signireo cum alicitio adiectivo, sicut aliud est dicere: domus fit,& aliud, domus fit talis. i. decora, sed ut di x muς,& patet cuilibet no caecutienti, Aristoteles ly simpliciter semper sumpsit in .actu eXercito. Tertio. Ilar aduersarios subiectium

enerationis non mouetur, quia non abet esse ultimatum, ergo habcnsesse ultimatum, moiactur, Hoc autem

quantum obsonum sit, nullus vir sapiens est, qui ignoret,ergo subiectum generationis non transit de esse inco-pleto ad completum, ergo traiit a pura potentia ad actum.

Quarto. Subicctu generationis noest in loco, per Aristotelam ibidem; At qali tens corporeum exiliciis est in loco,ergo subicctum generationis

non existit.

Quinto. Ens imperfectum tendens ad esse persectum,mouetur saltem per accidens , At subiectum generati nis per Aristotelem ibidem non moueli r neq; per se, neq; per accides, ergo. Sexto. Negatio per Aristotelem in Topicis csisundit terminum seqtiente mobiliter distributivum, valet igitur , si ibidem dixit Alistoteles, quod Qbiectum generationis caret esse, caret omni eis.

Secundo pnnciraliter. Si anima imtellecti uc. v. g. non disset idemcii in senstiua,no esset corporis forma, At hoc e t contra Cocilium Vim.& Lata sese sone octaua,urgo. Probatur assumptu. n. Anima intellectiva quoad potestam i lecticam non est corporis forma, ergo erit ut ide est eu sensiti

Cosirmatur, quia sic nodaret e se coepore u & sic non esset actus corporis. Tertio. Si darentur plures formae iacomposito, quarum quaelibet gauderet propria operatione non mutuo se impedirent, quia quaelibet tederet ad proprium opus , Sed nos experimur,uod formae in composito se imp lunt, quia V. g. speciat alio impedit nutrimetitum,& di estionem,ergo proueniunt ab una sorma, dante simul

diuersas operationes.

Quarto. Sic homo esset triplex indiuiduum,quia quaelibet sorma constituit virum esse,& unam speciem athomam,& sic homo esset planta, esset a nimal, di homo.

Quinto quaero de anima sensiti Christi, aut desinit cit Christo in morte .aut masit. Non desinit, quia scripta est, non dabis sanctu tuu videre corruptionem, No mansit in sepulcro,quia tunc corpus Chri iti non erat sensitiuum, nec etiam descendit ad inferos, quia solum una anima descendit, igitur oportet fateri, quod eadem fue rit cum intellectiva. Sexto. Probatur auctoritate Phil sephi, nam in primo Platonem reprς- hedit,eo sta posuit plures alas in coposito, vi aq; dicit esse aiam ronale,es severo plures alas in virtute, & potetia. tem textil. 66.asArmat ab una anima men ire intelligere mare,irasci. Item lib. secundo textu 3 I .expresise asserit: Vegetatiuum in sensi tuo,& utrunq; in intellectivo contineri,

sicut trigonum in letragono.

Ultimo probatur auctoritatibus sacrorum C onciliorum ,&sanctorum patrum, Nam habentur haec verba formalia in s. Synodo generali actu decimo, Apparet quosdam huius t mris,in latum impietatis deueni M, ut duas in homine an imo impude ter domagi iunt,quos omnes,& similia sentientes cum vetus,& nouum tecta. uct ,& omnea Ecclesiae patres,

unam

44쪽

τnam animam rationalem in homi

ne asseuerent, sancta, de uniuersalis Synodus aneinathizat, Nec valet dicere,quod Synod us anemathietet ponentes duas animas rationales, dynon duas absolute,unam sensitivali , alteram intellectivam. Primo, quia nullus reperitur,qui posuerit duas a. nimas ratione vietes, sed bene unam sensiti uasn alteram intellectivam.Secundo, quia asserit.S. Synodas eos reprobare, sicut eos reprobant patres , D.autem August.non reprobat ponetes duas animas rationales,nam to.super Genesim ad literam, refert hanc sententiam suisse Manicheorum, asseretium duas animas in homine, Et hoc ciuidem capite I a. attribuit cuidam Didimo haeretico, de Philoni Iudeo Item idem D. August. capite. I s. de Ecclesiasticis dogmatibus dicit,no

esse duas animas in homine , unam animalem, qua animatur corpus,alteram rationalem, ratione ministrantem, sed quod una, de eadem anima animat corpus,& seipsam sua ratione intelligit. Item hoc habet Damasconus secundo i ibro de fide Ortodoxa s 2. Greg. Nissenus lib. 1.de creatione hominis cap.is. Hugo Vict.lib.de spiritu,& anima,Lactantius lib.1.de ira Dei cap t r.&de ecclesiasticis dogm,

Quoad ultimum.Antequam respodeamus argumentis aduersariorum, operς pretium erit, ut quaedam alla argumenti tangamus, non tacta ab aduersariis,quς videntur impugnare conclusionem nostram.

Primo igitur adest authorita Arbstotelis secundo degeneratione, pite tertio, ubi inouit, quod homo primo vivit vita plantς, deinde anim Iis,tertio hominis. Secundo. Vbi sunt operationes diuersarum formarum, ibi oportet adesse diuersas formas, At v.g.in homine sunt operationes animet vegetalia

uae,sensititue, ὀe intellectivae, ergo de

hae sormae. Tertio. Contrariae operationes ab una anima non possunt prouenire. In homine datitur contrariae operatio nes,. s. sensus,dc intellectus, ergo. arto. Anima rationalis non educitur de potentia materiae, aliae utiq;

Igitur nequeut in unam substantiani

conuenire.

Qainto. Corruptibile, &incorruaptibile non possunt in unam substantiam conuenire, Anima rationalis est

incorruptibilis, aliae corruptibiles,

Ad primum dicendum, quod verum est assumptum, falsum tame est quod dum homo vivit vita intelle οῦ- ua,vivat etiam vita plantae,data ab illa animainam tunc habetur ab anima intellectiva, quae virtualiter gerit viaces praecedentium formarum. Ad secundum respondemus ad maiorem, quod ubi sunt diuersae operationes diuersarum formam, necesse est adesse diuersas formas &rmaliter, vel eminenter, & virtualiter, Modo ad minorem,Anima intellectiva v. g. in homine una existes gerit vices omnium aliarum sermarum,ac si ibi adessent, & hoc ex sua excellentia, mi

virtute.

Ad tertium ad maiorem. Concedi tur quidem maior in sorma limitata

ad unam operationem, non autem in eminenti, quae ratione diuer.brum potest producere diuersas operationes, sicut anima intellectiva, ut sensitiva est agit cum sensu , de ut intellectiva,

cum intellestia.

Ad quartum dicendum, quod ali

ter loquendum est de animabus, dimieducuntur de potentia materiae.i.do vegetativa,& sensitiva, & aliter dum unum fiunt cum anima intellectiva, Nam primo modo habent rationem educti de potentia materiae corruptia

45쪽

Secudo autem modo minime,quia uero se habent ut uiae ad ultimam re acquirunt esse ultimae formς, quς nec educitur de potentia materiar, unde& vegetativa, de sensium anima ut idem sunt cum intellectiva non educuntur de potentia materiae; nec sunt

fenerabiles, & corruptibiles, & per

oc patet etiam ad quintum. Modo accedamus ad solutionem rationum primae opinionis. Ad primit negatur sequela, de ad probationem

res detur,quod filς di in sitiones stustra non sunt introductae, quia non sunt introductae ad hunc finem, ut remaneant cum ultima forma, sed ad hoc,vt primum no esse earum, sit primum este sub uentis formae, Vel secundo melius dicitur,quod frustrano sunt introductae, quia proprie non corrumpuntur,sed eleuantur ad nobilius ςsse, ut iam praelibauimus. Ad secundum dicendum,quod sa-cilior transimulatio non pendet ex remanetia alicuius qualitatis, sed ex eo, solutionem,& corraptionem, & istae possunt produci a pluribus agentibus, de hoc probat solum argumentum. Secundo respondetur ,quod cum eo ruptio habeat rationem mali potest produci ex pluribus descistibus, gens

ratio uero,ciim habeat rationem boni resultat ex una, & int gra causa. Tertio respondetur , quod omnes il-lς causet reducuntur ad unam,. Lad cis

num elementorum.

Ad secundum negatur, quod remaneant eadem accidentia, scnsus. n. in hoc decipitur. Ad tertium dicin us, quod corrumpuntur in instanti, Et ad primam improbationem respondetur,quod motus dupliciter considerari potest, Primo ut motus, de sic gaudet termincu&cundo ut uia ad ternainum,sicut c si tingit in proposito nam praeuiae dispositiones,habent rationem uiae ad ultimam formam, de ideo necessarium quia inter symbolica non est tanta re- est,quod corrumpantur in eodem in pugnantia, dc contrarietas, sicut inter stanti, ne coacti simus concedere in- non sonabolica Aa primum secundae opinionis dicimus,quod homo dicitur corpus,per animam intellectivam, quae & si non sit corporea formaliter, est tamen virtualiter,ut iam explicuimus. Ad secundum dicimus, quod per corpus intelligimus, esse corporeum, datum ab anima intellectitia ut mirtualiter est corporea, quae ut sic distin uitur a seipsa,quatenus dat esse intel

le tuum.

Ad tertium dicimus, quod forma aduenil stateraς quantae,ied illa quantitas tunc destruitur,-alia succedit, data ab illa λrma,quae iam aduenit. . Ad argumenta Scoti, Ad primum respondetur quod est alia λrma. Et ad improbationem dicitur, quod quaedam sunt formae,quae se habent ut termini actionum,& istae noli producuntur,nisi a determinato agenἰe, stans e sie immediatum instanti. Ad secundum dicimus, quod comrumpuntur per accidens, de ad authoritatem Philosophi respondemus, qd per se potest dupliciter capi. Primo ut distinguitur contra per aliud.Secude ut distinguitur contra per accides. Primo modo dicimus, quod corrumpuntur per accidens,l. per aliud, quod tamen potest habere rationem per se,etsi non primo . Secundo respondetur, quod sensus uerborum Philosophi t us est,Vt omne dicatur corrumpi per se,eo modo,quo sibi conuenit ut corruptibile per se, per se corrumpatur, corruptibile per accidens,per accides. vel tertio dicendum, quod non prinprie corrumpuntur,sed trahuntur ad nobilius esse. Ad tertium dicendum,quod corrupuntur in instanti, Ad improbatione imiliter dicitur, quod ualet de his , quae

46쪽

Iibri secundi. M

quq generatur, & eorrumpuntur per

se, modo illae dispositiones corru puntur per accidens. Ad aliam ratione dr,quod valeret utiq; si intelligeremus praeuias illas dispositiones remanere in eodem mei instanti, at hoc non dicimus , sed quod primum non esse praecedentium sormarum,est primu esse ultimae formae. Ad tertium dicimus,quod pr cedit alteratio, sed per accidens. Ad ultimum iam responsum est. Ad primam rationem quartae opinionis iam dictum est , quod diuersae

operationes contrariae possunt prou nire ab una sorma inadqquata, & excedente,virtualiter habente plures,et contrarias operationes. Quando a tem. s. D. in ψ.d.49.q-Α.a I- dixit pa tes indiuidui vi,caput,& manus specie dissere,non intelligas specie essentiali,sed accidentali .i. figura,temperamento,dc actione,ita se expli uit I. p. q-76.art F.ad tertium. Na partes sunt materiales,& non formales.

Ad secundum dicimus,quod est alia caro, sed unitur per priorem formam , nec inde datur regressus, cum non sit eadem caro,sed alia. Duo autem pro complemento huisius quaestionis collige. Primu,quod incorruptione forma cadaueris generatura corrumpente consequerer, quia necessitate materiae ad tale corrii pilisuum, sequitur talis forma, ut docilit,

et .vnde haec forma dicitur intenta per se ab agente, intentione actionis quae talem formam inducit,& si forsan nsi intentione agentis,de hoc Πωn cogit iis. Vnde excludenda est opinio Suarct disp.r8.seist. 2. suae Metaph. n. 27. s. quod forma cadaueris per se prinducatur a causis uniuersalibus . Nasti caust uniuersales agunt modis proxinus, & particularibus, quia a causa

uniuersali per se non in nisi esse

uniuersalis. Secundum est, quod sormae cadaueris in diuersiis subiectis indum,si sint ab eodem agente, & eadeactione formaliter erunt eiusdem speciei,quamuis sint in diuersis subiectis specie olim distinctis, ut docet Caici. materialiter tame,& ratione nostri dicuntur distingui per subiecta in quib. diuersae sermae suerunt,sed in hoc sensus decipitur, quia facta est resolutio ad cadaueris Drmam.

LECTIO VI.

CVmia in uniuersum Munibne,& unitate formae substantialis in composito disputauerimus, reliquum erit ad exactiorem doctrina, ut illa summarie adducamus, quae adducuntura S. D.in I. p.q.76.ar. terito,et quarto.

Nam cum ea,quae de anima disertissime traduntur ab Angelico nostro pretceptore non snt in consuetudine, ut a lectoribus Sacrae Theol. legitur, satagendum erit lectoribus Philosi phiae, ne omnino sic sicco .pede haec pertranseant, si adamussim haec non explicant,Ideo multa a dijciam in his libris,desumpta ex S. D. in I .p.q. de Anima,ea perlustrando, visore necessarium putabo.

Virum in homine dentur pluresforma per silentiam differentes,scia licet vegetatinsensitiva, Gr Intellectiva.

VI detur quod sic, Nam eorruptubili,& incorruptibili, nihil est comune. A nima sensitiva, & vegetatiua sunt sermae corruptibiles, &intest ctiva incorruptibilis,ergo. Secundo. Nec valet respondere, quod anima vegetatiua,et sensitiva in homine sunt incorruptibiles, quia niuntur animae in Irruptibili,.s. interulectivae,quia sensitiva.v.g.non esset Oiusdem species cum ea,quae r ritur in leone, α boue . cum illae unico

47쪽

ruptibiles; Hoc est absurdum,cum sit sensitiva, sicut & illa,erV.

Tertio.Supponens aliud, ut mat

riale, disti nouitur ab illo. Sed anima intellectitia supponit sensitivam,tanquam quoddam materiale, quia sensititium se habet ut genus,intellectivuse habet ut species,ergo. Quarto. Corpus humanum est mouens,& motum, Igitur diuiditur in

partem mouentem, & partem mota . Anima est pars mouens, Igitur mattaria sub alia sorma citi pars mota. Q fyto. Illa forma, que immediate unitur materiae primς est forma impersecti stima,quia ad pei sectionem Mscenditur per gradus,Sed a, ima intellectiva est sorma nobilissima, Igitur. Sexto. Habemus ex D. Paulo, Qd caro concupiscit aduersus spirmina,

Sed una anima non potest sibi csse

contraria ergo.

Septimo. Aut intellectiva anima alias continet eminenter,vel formaliter, Non secundum, quia anima intelIectiva non dicitur vegetare,nec sentire sermaliter, sed corpus, Non primit, quia sol eminenter dicitur, ignis aer, M aqua,& tamen no dicitur terreus, aqueus,& ignem. Octauo. Duo agentia disparat habent diueriri terminos suarum actionum, Deus,& homo sunt agentia disparata ,& Deus producit animam intellectivam, ergo aliud agens alias animas disparatas.

Non . Corpus Christi in triduo fuit verum corpus Christi, & non per Animam intellectivam, quia ad ins ros descenderat, ergo per propriam

sormam corporei tax S. Decimo. A sorma inextensa incora porea non potest esse,extensum,et corporeii prouenite,quia nihil dat, quod non habet. Sed anima intellectiva est

inextensa,& incorporea, ergo. Pro scrutatione huius Veritatis, Opportunum crit primo iacere quaedam fundamenta, deinde stabilienda erit

conclusio , vltimo argumenta dia

luenda.

Quoad primum,primo notandum est ad maiorem dilucidationem dictorum,& dicendorum, quod circa illanc quaestionem multa extitere opiniones. Prima D:t Manicia orum diu centium, In homine duas ammas esse, unam a bono Deo creatam, quae limminem trahebat semper ad bonum. Secundam a carne genitam, quae hominem semper trahebat ad malum. Secunda opinio fuit Platonis, ac fit mantis pluras animas in homine, non solum distinctas secundum eoru naturas, velum etiam secundum i ca,unde cis attribuebat diticis a scdi lia, dum nutritiuam ponebat in hepa te,concupiscibilem in corde , intellectitiam in cerebro,Qtiae opinio verita ti esset cc.nsentanea,si anima uniretur corpori ut motrix,quia in diuersis partibus produceret diuersas Operati nes pro corum naturis, hoc tamen salsum est, ut probabimus in tertio. Tertia, sentcntia communis Scoto inr.e q. unica&in4.d. I i. q. a.dc

suis lis suit, quod in homine reperit' . diuersae sormae,sed quomodor .. diuersae animar,nescio videre, cupraeter vegetatiuam, & sensitiva non

dentur aliae formς in homine,priores intellectiva. Ultima sententia S. D. I'. locis cita

in homine unica est forma,& unica anima, qtrae est intellectiva. Hanc sequuntur Albertus Magnus

trach. a. de homine.c. I. Alensis a. p. q. 62.memb. 2.Aug. de spiritu,& anima

cam'. Hieronymus in epist. ad Heluidium q. a. Greg. Magnus h . I 2. in Ezechielem&c. Secundo notandum ad rimadam, cognoscendamue compositionem animae cum corpore, quod duplex est

impositiis, dant phrsica,quq est

48쪽

ria ρει ponentia se habent ut partes, quae n5 falsum est,conuenit.n. animae vegeta Posca et pi dicantur in recto de suo toto, non tiuae. imperscctionem significat. Asclaphy .n dicimus,quod materia, vel λrma Cotinere

stat toti

citer.

sint homo. Alia vocatur Metaphysica,exetae,c essetitia,&in hac praediacatione,essentia se habet ut totum esse vero ut modus determinans essentia, ut sit completa,& exrital; talis praedicatur in recto, unde recte dicimus, quod anima sit actus in recto, quia anima se Dbet, ut esseria, actus, ut ere. Tertio sciendum, quod una res alteram dicatur contineret, tripliciter stat. Primo formaliter,& praeci se, ut forma dicitur continere materia tria in aliter, quia ei dat esse formale. Secudo eminenter, virtualiter tame, de nomr militer, sicut Qt dicitur continere caliditatem,&siccitatem, non quia ipse formaliter sit calidus, vel siccus,

sed quia bos effectus producit; Sed haec duplex est, dam spectans ad

causam effectivam, quae attenditur penes aliquam persectione exiliciem in causa,& haec vocatur continentiata, virtualis causalis. Alia vocatur eminentia formalis , quae non est per aliquam persectionem talcm, & imaalem, sed quia ultima differentia gerit vices formarum inferiorum, ac sies.set illas formas,quo pacto inici lectiva anima dicitur cor incre vegetatiuam,& sensitivam. ac si esset, de vegetaliua, de sensitiva,& haec erit tertia continentia,quae vocatur continentia cinincns,f ,rmalis,& virtualis. Qitato adnotandum venit, quod soritia dicatur uniri materiae primae nudae, pote ii dupliciter intelligi. Pr, , ino quoad propinquitatem .i. vi uni a.

τη- tur materiae iam dispositae,quq dispo-

- με pq sitiones aden:s aduentum cUrrumputur, unde dicatur materia nuda in ordine ad formam aduenientem,& hoc non importat impersectionem. Secu- do quoad gradum,ut intelligam iis Mnimam intcllectivam viari uiatcriae, Formannitur materia

Qiload secundum. Concluso est una mrmain una anima, quae est in . ConclUio tellectiva, ponitur in homine. Qur c5 probatμ cluso, cum iam satis in praeciaenti

quaestione fuerit probata, nouas nonco gregabo rationes, Si quis enim eas cupit, legat S. D. r. p. locis citatis, o ibidem Caietanum, Et secundum co-tra gentes. cap. s S.& ibidem Ferrariensem.

Ad primum conceditur responso

ibi data. Ad secundum impugnans respon-nem, primo dicimus , quod corri'ptio titi s rattenditur penes corpus, in quo sor- maliter sunt operationes vegetatiuς,& sensitiuae animae,ratione cuius conueni: cum brutis. Secundo dicitur: quod non est in conueniens concede- animam sensi: titiam in homine noeste eiusdem rationis,cum anima sensitiva existente in leone, quia tracto est ad nobilius esse, est tamen eadem 'irtualiter, ut explocuimus.Tertio diis cite, qd corruptibile, & incorruptibile distinguntur genere physico, n6 logico, sicut loquimur ni odo. Quarto.

respondetur . quod anima sensitiva in leone est formaliter, ut eius vitia ma forma, in homine vel Ocnaincter, de V;rtualiter. i.ut contenta in anima

intellectiva via dedistinguuntur. Ad tertium primo dicitur, quod fit

transitus a ratione ad rim, na gunus,& di fierentia non distinguunt tir, nisi sectandum rationem. Cotrari j autem dicunt, quod istae animae distinguun- tur secundum rem . Secundo dicitur, quod vegetattiua anima potest habere rationem materiae, ut habet esse ab anima intellectiva, quae erit laquam forma, nec tamen sequitur, quod diu ninguantur,quia eadem anima in tetilectiva,ut sensitiva dicitur habere r iionc materiae lintellectiva formae.

Tettio

49쪽

3 8 rectis sexta.

Tertio. Dieatis,quod genus no est proprie materia,nec differentia sormata, sed diculur habere rationem horum, uia sicut materia determinatur perifferentiam, ita genus per differentiam,& ideo non licet in tam remota similitii dine sundamentum ponere. Ad quartum dicendum,quod in uens est anima', quae non immediate mouet, sed mediante potentia motiua , quae sita est in corde, unde motu est corpus, sed sicut non habet, quod moueatur nisi ab anima, ita ut nec siit

nisi ab ipsa. Ad quintum iam responsum est in

quarto notabili. Ad sextum dicimus, quod animata prout dat esse diuersis partibus, diuersa operatur, quia sua actio modificatur in illis partibus , ideo in sensanabet operationem couenientem sensui ,repugnantem menti. In mente operationem ei conuenientem, repugnantem sensui,quod quidem liquideconspicimus in iste , qui indurat lutum , α liquefacit ceram, pro natura recupientium. Ad septimum dicimus, quod continet eminenter formaliter,sed causaliter,unde,& si non sentiat, & vegetet, tamen dat sormaliter,& vegetare, &sentire, ac si ei let,& uegetativa, & senstiua,& hoc suificit, Nam etia sol nec est siccus,nec calidus formaliter inhPrenter, causaliter sic. Ad octauum negamus maiorem in agentibus subordinatis, tendentibus ad unum terminum, sicut Deus,

homo in proposito, unde homo agit ad unionem animς, prςbendo dispositiones sussicientes, Deus uero priau cit animam intelliuiuam. Ad nonum dicedum, quod corpus Christi in triduo materialiter fuit ideexistenter, quia permanebat sub miruma cadaueris transeuntis secundu S. D 3-p.q. I ar.3. dc ut materia animq

esse animatum, quia tale esse proueniebat ab anima, qine 'inferiores paries

terrae petierat.

Vnde suit idem numero suppositu

uiuum & mortuum, sed non eiae modo,quia non sub eadem forma. Vide Ruuium liba.de Anima tract.de moe do &c. q. S. Ad ultimum dicendum , quodaniama,& si non sit extensa, & corporea mrmaliter, est tamen virtualiter idest ut quo, et si non ut quod,et hoc est esse,quod dat,i habet.

LECTIO VII. IN prae sienti lectione examina

quasdam quaestiones, pertinetes adca,quae iam fuerunt dicta,& ad totalem intelligentiam primae letaonis S. D.& dictorum Aristotelis.

anima uniatur corpori perse, ct immediate.

V Idetur quod non . Per Augustinum 3. super Genesim ad litteram , ubi inquit, quod anima per lucem.& aerem, quae sunt similiora spiritui administrat, Sed aer,& ignis sui

corpora, Igitur unitur mediante corpore.

Secundo. Id, quo soluto sbluitur iunio unitorum, uidetur esse medium inter ea, Sed sublato spiritu, qui est corpus subtile, soluitur anima a corpore. igitur spiritiis erit medium. Tertio, Qis multum distat,non nititur,nisi per aliquod medium, Sed Anima,& corpus multum distant, cuanima sit incorruptibillis, corpus uero corruptibile, Igitur uidetur necessi ria quaedam lux caelestis,quq hF convciliet. Quarto.Assignans Philosophus rationem,cur ex anima, & corpore fiat

unum, i

50쪽

. unum , inquit inde prouenire, quia forma,seu actus est id quod proprio est,Sed haec ratio videtur falsa, quia eius est esse cuius est fieri, Sed compositi est fieri per Aristotelem 7.Meta-

. Pli ergo&esse. Quinto. Ex hac ratione non habemus,nisi,quod ex materia, & serma sit unum, liciu ex ra,&figura, Sed ex cera & figura no fit nisi unii per aecidens,igitur & ex materia,& sol ma. Pro resolutione huius quaestionis. Primo ponemus quςdam fundamenta. Secundo conclusionein proban- . . dam, Tertio solutiones argumetor i.

Opim ' Quoad primum primo est notandum, quod fuit opinio Platonicotu,' putantium animam rationalem habere corpus sibi naturaliter unitum, incorruptibile,quo mediante uniebatut corpori corruptibili. Vocauit tamen Plato in Thim animam,numerum se mouentem, volendo in sei re eam semper fere operari diuersis operationibns. Animam quoque rationalem vocavit circulum, quia resectit se supersuas operationes. Alii putauerunt,quod anima uniatur corpori mediante luce,quam dice. bant esse corpus,& quintam essentia, unde poneban t tres caelos, de tres ani-- mas ab eis pronuere.

A luce cieti sederet dicebant proue, ni re animam umetatiuam, A luce cς- li cristallini sensuiuam. A luce empyrei l melleistiuam. Sed haec omnia tactitia sunt,& vana, Habetet utiq; aliquam apparet iam, si essemus illorum

sententiae,qui tenebant, Animam corpori uniri, ut motor,nam moror m uel mediantibus med ijs, sed quia nos cum Aristotele tenemus, quod anima unitur corpori ut forma materi , ideo omnia ista reijcienda stant. Anima Secundo notandum, quod formata,

inrelisin potest dupliciter considerari, Primo est quo abis ute, visorma est. Secundo ut est et talis, educta s. de potentia imateriae. Primo modo permissiue aliqua sor mi. canima intellectiva non solum se habet,ut quo corpus subsistit, verum c ,Vt quod, quia gaudet propria su sistentia,qua potest subsistere absque corpor re ideo ei primo conuenit et se,antequam corpori,cui illud comunicat. In formis autem eductis de potentia materiae dubium est,quomodo eis primo conueniat esse. Tettio isitur notandum,quod esse Esse nomiper se alicui conuenire, potest duplici natuerpriter intelligi Primo nominaliter, in mo conne quantum significat esse essentiae, & di nit ani

stinguitur contra esse per accidens. Se ma. cundo participialiter, ut significat existentiam . Primo modo omni formae conuenit esse per se; quia quamuis sit in sub: echo non tamen est in eo subie- .chine, ut accidentia sunt in subiecto, ut iam declarauimus, At secundo mo ...do cum solum unum detur esse incoposito, quo subsistunt, &sorma, composituita,videndum est cui primo

per se conueniat. .

Quarto notandum, quod esse rix Composta se alicui primo conuenire stat duplici to ut quod

ter. Primo, ut idem sonat,quod no0 operatur. per al: ud susceptiuum absolute Secundo, ut idem significat, quod non per aliud susceptiuum suppositate , Operans . Primo modo conuenit sormae primo,quia ipsa est primum susceptiuum et se.Secundo tamen modo conuenit composito , quia compositum est illud ,quod primo, se per se operatur,& ei conuenit operari , et esse per se complete. Qil into animaduertendum est S. D. discriminari a Scoto,dum ipse tenet, quod unum est esse existentiae triateriae, soritiae,& compositi,Scolus vero in . dist. 3.q. l .art. primo asseu

rat,quod Grina gaudet propr o elle, ita&compositum unde subinfert, es cse per se stare duobus modis. Primo ut idem significat,quod extra causim sua. Secundo ut idcira impor .at, quod sinapita

SEARCH

MENU NAVIGATION