장음표시 사용
91쪽
Quamquam facile sit plura ex sanctis Patribus testimonia hie proserre
. quibus septem illa Ecclesiae Catholicae Sacramenta designantur, unus inprae sentiarum sussiciat sanctus Augustinius. Lib. s. de Baptismo cap. 2O. n. 28. Si adhuc vatre, inquit, quod dictum
.9- - ιβ in Evangelio , Deus peccatorem non audis, ut per peccaιorem Sacramen ta non celebrentur, quomodo exaudis bomicidam deprecantem, vel super aquam
Baptismi, Tel super oleum, vel super Eucharistiam, vel super capita eorum quibus manvr in nitur λ quae omia ιamen o sunt ρο valent etiam per b
micidas ia... in ipsa intus Ecclesia. Lib. a. contra Petil. cap. IC . nu. 239. exponenS Verba Psalmi, tanquam n. v. unguentum in capite, quae PetilianuSantea in sensum suum interpretatus Bearat, In hoc unguento , inquit sanctus Augustinus , Sacramentam Chrism
ui vultis interpretari, quod quidem in genere visibilium signacularam sacrosanctum est sicut ipse Baptismus.'=.go. Lib. I. de Baptismo cap. I. num. 2. Sacramentum, ait, dandi Baptismi H A. n. quod habet qui ordinatur ..... si ab unitate recesserit, Sacramentum dandi Baptismi non amittit . Qui priusquam recederent ordinati sunt, non uisue rursus ordinantur, sed uat administra ι quod administrabant, aut si non administrant , Sacramentum ordinationis suae tamen gerunt , ct ideo eis. manus inter Iaires non imponitur. Lib. I. de Nuptiis cap. Io. num. II. Dicit Apostolas, inquit, Viri diligito. uxorei oestras sicut ετ christus dilexit Ecclesiam : hujus procul dubio Sacramenti res est, ut mas ετ foemina connubio copulati quamdiu vivunt inseparabilia ter perseverent. Et Lib. 9. de Geu. ad liti. cap. 7. n. I a. ait, Matrimonii tri-Tith plex bonum, proles, fides, Sacramentum. Ex his omnibus patet, sanctum Augustinum septem agnovisse Sacrainenta, quae satis in testimoniis adductis designantur, nisi Hrte Unctionem extremam excipias, quae tamen olei nomine in primo testimonio subim telligi potest. . 'Ante Augustinum Tertullianus nonnulla commemorat Ecclesiae Sacramenta quae diabolus in mysteriis idolorum imitabatur . Ipsas , inquit ,
quoque res Sacramentorum divinorum . idolarum mysteriis ae latur . Tingit
- o ipse quosdam, vsiqne credentes o fideles suos: expositionem delictorum de repromitiit; ρο si adhuc memini, Mithra signat illie in frontibus --
iis. D. lites suos: celebrat oe panis oblationem, ct imaginem resurrediimis inducis, o sub gladιo redimit coronam . QNid p quod oe summum Pomificem unisεν. nuptiis statuit habet ovirgines, habet oe continentes. Tria hὰ aperte Sacramenta designantur, Baptismus, Confirmatio, Eucharissia; alibi mentionem iacit Poenitentiae, de qua Librum integrum scripsit; ordinationis
P . 6s. Lib. r. ad uxorem cap. 7. ubi ait, Eceloae isciplinam non permiιtere bigamor praesidere. viduam adlexi in orianem nisi univiram. Et Lib. de Prascripta cap. ar. ubi Haereticorum ordinationes temerarias, te Ves, inconstantes esse mstendit, apud quos alius hodie uiscopus, cras alius: hodie Diaconus, qui cras p Lector: hodie Pre10ter, qua cras Larcus. Matrimonii mentionem habet L. a C. ad uxorem cap. 8. unde, fassiciamus ad enarrandam felicitatem eius Matrimonii, quod Ecclesia conciliat, ct confirmat oblatio, inquit, oe obsignat benedi
92쪽
Denique utramque Ecclesiam Graecam 8c Latinam summo consensu septem agnoscere Legis novae Sacramenta, demonstrant Arcadius & Leo Allatius. Huic vero Conclusioni nostrae, quae Catholicorum omnium est, & ad G dei dogma pertinet, non advertainar qui ex nostris Schqlasticis docent unumquemque ordinem, Episcopatus, Presbyteratus, Diaconatus&c. esse Metiyet . Sacramentum proprie dictumae secte distinctum t non enim propterea cre- eur rescidin eorum sententia, qui definitus est, septenarius Sacramentorum nume- 2 rus ; quia scilicet species illae variae ordinationis reVocantur ad unum ge- ω, o, nusquod dicitur Sacramentum ordinis. Non est autem ab Ecclesia defini-dinatio- tum, sed disputationi permitam, an illae variae ordinationes, sint, Vel non sint totidem specie distincta Sacramenta . . Eugenius IV. S. Pontifex in Decreto seu Instructione Armenoraim, Samctus Thomas caeterique Scholae Magistri huius septenarii Sacramentorum numeri congruam rationem & causam reddunt, ex analogia ac similitudine Vitae spiritualis cum corporea, seu publica, seu privata . Hanc eleganter exponunt auctores Catechismi Conc. Tridentini parte a. nu. I 8. his ver bis: Homini ad vivendum vitamque conservandam ετ ex sua 'ique pubisa
utilisate traducentam, Me septem necessaria videntur: νι scilicet in Iucem eda- chiminarur, augeatur, alatur, β in morbum ιncidat, sanetur, imbecillitas virium reficiatur; deinde, quod ad 'mpublicam attinet , ut Magistratus nunqMam d snt, quorum auctoritate o inperio regatur, ac postremo Iegitima sobois pro- rausam pagatione seipsum o humanum genus conservet. omnia quoniam vita illi , exponit anima Deo vivis, respondere satis apparet, ex iis fac se saeramentorum numerus colligetur. Pramus enim est Baptismus, veruis est rorum 1anua, quo merichristo renascimur. Deinde confirmatio, cujus virtute fit ut divina gratia augem Mera- ιη , ct roboremur .ia. Tum Eucharistia, quo tanquam cibo vere eaelesti spiritus 'noster alitur ae sustinetur ...- Sequitur quarto loco Faenitentia, cujus ope sanitas 'a sa restituitur, postquam peccati vulnera accepimus. Postea vero Extrema unctio, qua peccatorum reliquiae tolluntur, ct animi virtutes recreantur .
Sequitur ordo, quo publica Sacramentorum ministeria perpetvis in Ecclesia exercendi , sacrasque omnes functiones exequendi totestas traditur . Postremis aviditur Matrimonium, ut ex maris o Deminae Iegitima σ justa coniunctione , filii ad Dei tuitum o humani generis conservationem procreentur, c relignis
Quaeres I. quis sit ordo inter Sacramenta numeranda servandus. Resp. eum esse quem Conclusio nostra ex Decreto Eugenii IV. Ne C - ω , tacit. Trid. sess. 7. Can. I. exprimiti cujus quidem ordinis consentanea ratiociis in manifesta est ex mox citatis Catechismi Romani verbis. terra ordo porro ille non estordo persectionisi alioquin Eucharistia, quae Chri stum ipsum continet, ae caeteris idcirco dignitate est superior, primo lin 'CO numeranda fuisset: neoue etiam est ordo necessitatis; alias Poenitentia ante Confirmationem collocanda foreti neque etiam ordo naturae &cau salitatis, quia unum Sacramentum non est causa alterius: neque pariter O do temporis, quasi necesse foretSacramenta eo ordine percipi quo numerata sunt. Est igitur solummodo ordo relativus ad fines Sacramentorum proprios squatenus scilicet ad spiritualem vitam ordinantur, vel cum ea conjimctionem
93쪽
vim habent: hac quippe de causa dicuntur priora Sacramenta, quas priva tam singulorum vitam spectant; mlteriora Vero, quae publicam.
Qua res a. an omnia Sacramenta noVae Legis sint necellaria.
Resp. affirmative, quamquam di Verso necessitatis gradu. Aliqua enim necessaria iunt necessitate medii seu finis, ut Bapti lauri & Poenitentia; alia vero necessitate pnecepti, ut Confirmatio, Eucharistia &c. nullum porro, est plane otiosum ac biperfluiam. D qu1s dixerit, ait Canon . Tridentianustas. 7. de Sacramentis in genere, Sacramenta nova Legis non esse ad salvitem necassaria, sed supersua, o sine eis aut eorum voto, per solam fidem homines a Deo gratiam ius cationis adsista, lices omn-Dgulis necessaria non
cheres a. an omnia Sacramenta sint inter se dignitate paria..ta p. negative. Ita Conc. Trid. sess7. citata Cant. p. Si quis dixerit laee M- septeris Sacramenta ita 1nter se paria esse,. ut nulli ratione alivd si alio dunius ;anathema ι. Et vero Eucharistia quae continet Christum totius gratiae Mntem di metorem, caetera Sacramenta dignitate & excellentia superat. An I Qu res A. cur inter Vera nOVae Legis Sacramenta non recenseatur illatio pedum lotio quae a Christo facta resertur ante ultimam coenam, Ioan. dum yx io v. s. seq. nihil quippe corum quae ad Verum Sacramentum exiguntur . in ea desiderari videtur. I. est signum exterius: CNit Iavare sedes disiciamentu. pauorum. a. annexum habet praeceptum: Exemplum dedi vobis, ut quemadi
modum ego feci, iιa re vor faciatis. 3. continet promissisnem gratiae: Sis uai lamem te, ait Christus ad Petrum, non habebis partem mecum. Rursus e ' Iotui rit, non indiget, uio ut pedes lavet; quae Verba necessariam designantnnundationem a Venialibus peccatis post acceptam gratiam Baptismatem . . Denique mysticam ea in lotione significationem latitasse, indicant haec Chri sti verba adtinctum Petrum: Quod era Deio tu nescis modo, scies autem postea a
S. Am- Accedit &auctoritas nonnullorum e Veteribus: εbrosius. Sanctus Ambrosius Lib. 3. de Sacramentis cap. I. contendit ritum illum lavandi pedes non ad lyamilitatem modo, sed etiam ad sanctificationem seu mundationem a peccatis institutum fuisse. Audi, inquit, φιia m erismo i, ιβ ct fundit catio: si lavera tibi pedes, non habebis partem mecum. Et postea; In Baptismate omnis culpa diluitur. Recedis eryo culpat sed quia. am n M. C. supplantisus d diabolo est, ct venenum ei. usum est supra pedes, ideo ιavas pedes; ut in ea parte in qua insidiatus est serpens, malassubsidium sane limcationis accedat, quo postea te supplantars non possit. Lavas ergo pedes, in Iaves venena serperuis. Ad humilitatem quoque priait, nι in mysterio non erises ' mur, quod dedignamur in obsequio. ,αν ui. N Lib. de Mysteriis cap. 6. Ideo, inquit, planta eius Petri abluitur, ut
A v reditaria peccata tollantur si nostra enim propria per Baptismum relaxantur. Sanctus Bernardus Serm. in Coena Domini, cui titulus est de Baptismo, Sa-S Ber' cramento altaris, & ablutione pedum n. 1. Postquam praemisit Deum curasqM 4R si, ut aliquo visibili signo suam nobis gratiam communicaret, sic pergit et Ad hoc instituta sunt omnia Sacramenta; ad Me Evcbarissiae paxticipatio; ad hoc pedum ablutio; ad hoc denique ipse Baptismus initium Sacramentorum omnium .
Consere eo loci sanetis Doctor, lotionem pedum cum Baptismo e Eucharistia, veris sine dubio Sacramentis, atque ea omnia ad hoc instituta esse,
94쪽
Eucharistia demonstravit, tum n. q. de lotione pedum sub ungit tui de remissione quotidianorum minime dubitemus , habemus eius Sacramem . tum, pedam ablationem. Qitiois forιὸ unde sciam, quod Sacramenιum fit hv. ius remissiosiit Maxime cum ipse Dominus promiseris Petro dicens , Quod
ego facio tu nescis modo, scies autem postea; nIbil autem de Sacramento locutus est, sed tantum, Exemplum didi vobis, ut 9 vos ita faciatis . Vis aktem nosse, quia pro Sacramento illu est, non pro solo exemplo factum λ Illud attende quod Petro dictiιm est: Si non lavero te, non habebis partem mecum .
Aliquid igitur latet quod necessarium est ad salutem , quando sine eo nec isse Pe-ινus partem haberet in regno Christi ct Dei .... unde scimus quia ad abluen- , da peccata , quae non sunt ad mortem , ct a quibus plane cavere non possu- ά, Tmus ante mortem, ablutio ista pertineati Ex eo plane, quod offerenti manus oecaput pariter ad abluendum, res onsum ess, Qui lotus est, non indiget nis ut
. Igitur sancitus Bemardus lotionem pedum comparat Baptismo & Eucha- 'ristiae, asseritque I . eam Sacramentum csic quotidianorum peccatorum. 2. illam non pro solo exemplo, sed etiam pro Sacramento factam. a.' aliquid in ea latere ad salutem necessarium, sine quo nec ipse Petrus partem habere potuisset in regno Christi. q. denique, ad diluenda peccata a quibus omnino cxvere non possumus, ablutionem illam pertinere. Denique auctor Tractatus de ablutione pedum inter opera sancti Cypri, Amrit ni, existimare pariter videtur ablutionem illa pro delendis qilotidianis dus A
peccatiyinstitutam fuisse, quod probat his verbis Christi . Si non lavero to, 'ς non habebis partem mecum: quae conditio proposta, inquit, inevitabilem decla. 'rat huius mysterii neces tuem. - . . Cur Resp. non aliam in factis hujusmodi rationem & causam quaeri aut reddi 3M. osse, praetcrunam voluntatem Christi, cujus Ecclesia fidelis est interpres. : Mi vi 'aec porro lotionem illam pedum nusquam loco veri Sacramentia Christo Domino instituti se habuisse aperte declaravit, tum praefinito septenario Sacra- dubi-mentorum numero; tum varia & inconstanti sua disciplina & praexi in ea latione retinenda, vel non retinenda. Testatur id sanctus Augustinus in Epistolas . alias It 9. ad Ianuarium. Ne, inquit, ad ipsum sacramentum B Incertaptimi videretur pertinere , pedum lotio multi hoc in consuetudisiecipere noluerant . Nonnulli etiam de consuetudine auferre non dubItarunt . naestea. eliqui autem in hoe ct sacratiore tempore commendarent, ct d Baptismi S lotio- 'cramento disti uerent, vel diem tertium Octavarum, quia θ ternarius numerus in multis Sacramentis maxim excellis, vel etiam ipsum octavum, ut Vbste facerent, elegerunt. i 1. F . Et vero Ecclesia Romana caeterarum mater ac magistra, ritum hunc
lavandi pedes non observavit; teste ipsomet sancto Ambrosio Lib. 3. deSa- .cramentis cap. I. n. S, Ecclesia pariter Hispanica in Conc. Eliberitano in.q8. prohibuit lavari a Sacer lotibus vel Clericis pedes eorum qui baptis santur: Ecclesia etiam Africana certam ac fixam ea in re disciplinam non habuit, ut ex citato sancto Augustino intelligimus. oriso,
Quod si origo.& finis hujusce lotionis aliquibus in locis observatae pro b re bimpii inspiciatur, non alius este videbitur, quam ut sordida baptisandorum
95쪽
. eorpora , ne Hrte oculos ossenderent, mundarentur. Siquaris, ait sanctus RI R. Augustinus Epistola s . alias II 8. cκr Iavandi mos ortus fit, nihil mihi hae de re eo gitanti probabilius occWris, ns quia bapti odorum corpora perctferoruionem quadragesima sordidata, cum ossensione sensus ad fontem tracta
νεηtur , nisi aliqua die lavarenιην. Issum antem diem potius ad Me electum quo Caena Dominica anniversariὶ celabratur. Et quia concessum est hoe Baptismum accepturis, multi cum his laviri voluerunt, ieiuniumque relaxare.
Eam ob causam Hispanica Ecclesia non modo pedes , sed & caput baptisandorum lavabat die Dominica Palmarum, quam propterea Vulgo Capi illa olunt vocaliam fuisse observat Isidorus Lib. 6. Etymologiarum cap. 17.& Lib. t. de Offetis Ecclesiasticis cap. 26. In Galliis quoque eundem morem aliquando invaluisse narrat Alcvinus Lib. de Ecclcsiasticis ossiciis. Quin& ex Missalibus Gothico pag. 2 9. & Gallicano Veteri, quae doctissimus Mabillonius evulgavit, constat non tantum caput, sed & pedes baptiisα-
dorum lavari istitos fuisse.' - Αd argumenta autem prius adducta respondemus,
. I. Equidem lotionem illam esse signum extetius: verum id non suffcit ad verum Sacramentum, sed necesse est ut sit signum constans, in Religione perpetuum, effcax & eracticum gratiae sanctificantis, quae praesertim conditio desideratur in lotione Pedum . II. Morem luanc lavandi pedes, m splendidis conviviis olim usurpari se Iitum , ut multi existimant , Christus ipse observavit in exemplum de
documentum humilitatis, charitatis & hospitalitatis; nullatenus vero ut legem ac praeceptum daret Sacramenti in perpetuum celebrandi. Si ergo , inquit Dan. 13. V. II. ego lavi pedes vestros Dominus o Magister, θ εοι d hetis alter alterius Imare pedes. Exemplum enim dedi vobis Amen , amen dico vobis: Non est servus major domiηo suo, neque Apostolus maior eo
qui miser ilium. ia si promissio gratiae a Christo annexa huic caeremoniae, sed nuda dumtaxat significatio alicujus mysterii & enectus spiritualis; quam
tur per quidem varii variam assignantia Sunt qui volunt ea pedum lotione adumbraiotione tirin Sacramentum Confirmationis, quo homini baptisato robur a P*μμφ cedit contra tentationes mundi, daemonis&concupiscentiae: alii Sacramentum Poenitentiae, quod lapsis post Baptismum plane necessarium est; id- . que significasse Christim his verbis , hi lotus en non indigei ηψ ut Iedes Ia-- vet. Suntqui solam remissionem venialium seu quotidianorum peccatorum ea lotione designatam dicunt, similitudine nimirum ducta ab iis qui Chalneo exeuntes corpore mundi sunt, nec indigent nisi ut lavent pedes quos calcata terra iterum paululum inquinat; idque eo consilio a Christo factum ac dictum asserunt, ut suos edoceret qua animi puritate ac munditie ad sacram Eucharistiam, quam mox ipsis daturus erat, accedere deberent ἀD variis illis Interpretum expositionibus lege Maldonatum in cip. I 3. sancti Ioannis . Existimat illo probabilius, ea lotione designari Sacramentum Poenitentiae. Sed quidquid sit, hoc unum apud nos certum&exploratum esse debet, huic lotioni nullam a Christo Domino annexam Bise vim& cficaciam ad gratiam sanctificantem conserena im: quapropter haec comminantis Christi verba ad sanctum Petrum, lavero te, non habebis partem
96쪽
mecum, non indicant ipsius praecise lotionis ac gratiae annexae desectu excludendum sanctum Petrum a Regno Gelorum; sed eorum verborum sensus est juxta nonnullos, Si obstinate recuses tibi a me lavari pedes, propter inobedientiam non habebis partem mecum in Regno Coelorum: Vel, iuxta alios, Si non lavero te, non fies particνs Eucharistiae quam mox instituturus sum: vel, Si non lavcro te lotione scilicet interna delpirituali, qua brevi indigebis, postquam me negaveris, non habebis partem mecum. Sub typo enim lotionis materialis, Christus internam intelligebat, ac futurum p x- videns Petri lapsum, atque in clus pet sona omnes alloquens homines, admonet, poliasaptismum, qui repeti non poteit: contra humanas prolapsi nes tam frequentes gratiam poenitentiae necessariam insuper esse. IV. Denique, fatemur ea in lotione mysticum aliquid latitata, quod tunc ignorabat sanctus Petrus, & quod pollea cogniturus erat, sive cum lapsiuna Luna agnovit & amare deflevit; sive cum audivit Christum dicentem, pro te ne deficiat fides tua; sive cum in die Pentecostes Spiritum santium accepit; sive cum ipse poenitentiae necessitatem praedicavit M. 8. v. 22. Q lod vero sit illud mysterium, ex iis quae mox dicta sunt, colligere quisque tacite poterit. Ad auctoritatem sancti Ambrosii, dicimus reipsa quidem S. Doctorem agnoscere lotionem illam pedum non tantum ad humilitatem, sed etiam ad lanctificationem institutam fruisse, quam nempe significabat, non vero ex se operabatur: porro Sacramenti proprius chaiacter est, ut non tantum si gnificet, sed etiam conserat gratiam sanctificantem; nec aliter hic exponenda sancti Ambrosii, quam ipsius Scripturae verba mox relata. Plus momenti habere videtur quod ait sanctus Doctor in Libro de Mysteriis cap. 6. unde monet Maldonatus, locum illum indigere tuto lectore ac benevolo interprete . Verum seipsum interpretatur sanctus Doctor Expositione in Psalm. 8. n. 9. ubi per haereditaria peccata, non intelligit ipsum suod ab Adamo iure nativitatis peccatum traximus, sed concupiscentiam ipsam quam ibidem appellat Iubricum delinquendi, & quae peccatum dicitur, quia est a peccato, & ad peccatum inclinat . Sensus igitur illius est: post mundationem baptismalem, aliam rursus necessariam esse qua purge, tur haereditaria peccata, id est, ea quotidiana ad quae continuo per hareditariam concupiscentiam Qllicitamur: quam quidem mundationem signi ficat, non autem cificit illa pedum lotio, nisi saltem ex opere, ut vocant,
S. Bemardus Iotionem illam Sacramentum appellat latiori quodam sensu, quia nempe rem aliquam sacram seu spiritualem significabat; at non asserit virtute ipsius exterioris signi rem illam miricitatem seu gratiam con-ccitam esse. Ait quidem esse mysterium rei ad salutem necessarie; sed nota ait rem illam necessariam, id est, mundationem a venialibus peccatiS, Virtute lotionis externae obtineri; ait lotionem illam pertinere fidem ad abluenda peccata quae non sunt ad mortem; sed non ait eam csse causam effectricem mundationis a peccatis.
Idem videtur esse sensus cademque mens Arnoldi Caniorensis Abbitis Bonae vallis, qui auctor est Tractatus citati de lotione pedum; tametsi existi
97쪽
iuisse non tantum remissionem venialium peccatorum per opera humilitatis, sed etiam mortalium, per Verum Sacramentum Poenitentiae. λiaeres denique, quo seni nonnulli, ut sanctus Dionysius, Theodorus risit StudIta, Protationem resigiolam seu Monachatum Mysterium&Sactamen
i Ani & improprio, quia a Christo institutam esse probant
sib i. religiosam Proseissionem, tanquam secundum quemdam Baptismum quo pe mentii caeta remittuntur, non quidem eX Opere operato, sed ex opere operantis , ab ali- propter fervorem ac vehementiam charitatis eorum qui mundo renuntiant. diiu ait sinctus Thomas a. a. q. ultima articulo 3. ad 3. quod ellam per is gressum 'ligionis aliquis consequatur remissionem omnium peccatorum. Si enim aliquibus eleemosynis fictis , homo potest uatim fatifacere de peccatis suis, secundum illud Danielis q. Peccata rva elaemo6nis redime , multo magis in Iatisfactione pro omnibus peccatis su 'cit, quod aliquisse totaliter dioinis obsiquiis Maηcipeι per Religionis segressum , quae excedit omne genus satisfactistus, etiam paenitentiae publicae ..... unde Ietitur in viistis Patrum , quod eandem gratiam consequuntur 'ligionem intrantes , quam consequuntur haElisaii. Ita sanctus Thomas, qui tamen longe abest ut existimet parem ita omnibus est e Virtutem & efficaciam Professionis Monasticae, ac Sacramenti Baptismatis. Lege Leonem Allatium Lib. a. de com sensu cap. I 6. min. 22. dc seq. ubi explicat quo sensu Veteres nonnulli Monachatum Sacramentum esse dixerint ..
De virtute ct e acia Sacramentorum . . TRia hic occurrunt nobis discutienda capita. Primum spectat dogma fidei adversus H rreticos, an scilicet Sacra
menta novae Legis gratiam cxopere operato conserant iis qui nullum opponunt obicem, cum ea percipiunt. Secundum spectat Scholae dissidium, seu controversiam liberae Theol goruna disputationi permissam, nempe an Sacramenta modo physico vel morali operentur. Tertium doeique spectat discrimen nostrorum Sacramentorum a veteribus; nimirum utrum Vetera Sacramenta, imprimis Circumcisio,. Vim ha-buerint ex sua institutione conferendi gratiam sanctificantem.
. . Sacramenta Legis Evangelicae ex se, seu ex opere operato, gratiam non ponentibus obicem conferavi. .
REi Catholicae interest plurimum , nosse quae genuina sit Sacramento
rum nostrorum virtus & efficacia, ex qua, ut corum dignitas&praestantia, ita & sanctificatio nostra derivatur. Inde graves de hoc argume
98쪽
to Catholicos inter & Novatores Lutheranos&Calviuistis discordiae; quae, ut pluribus Videtur, ex eo plurimitia, crevserunt, quod non satis ex utraque parte litigantium sententia perspecta& eliquata visa fuerit; nec sese mutuo satis intellexerint. Ut vero intelligatis quid sit apud Theologos Sacranientum agere ex opere operato, observate statini ad justificationem hominis ista concurrere et I. eX parte Dei, concurrit voluntas, qua vult Ministrum uti tali materia sensibili ad conserendam gratiam ab eo dcterminata. 2. cx parte Christi, clus Passio, cujus merita applicantur. 3. ex parte Ministri, intentio Scpotestas. q. ex parte Sacramenti, ipsa externa actio, quae exurgit ex debita materiae & formae applicatione. s. denique, ex parto subrecti seu hominis sacramentum percipientis, si adultus fuerit, actus fidei, spei &c. dispositiones sunt seu praeparationes praeviae ad sacramentum cum fructu percipiendum omnino necessariae. Cnristus igitur est gratiae sacramentalis causa meritoria; Deus causa primaria seu principalis ; Minister causa ministeriali S, quando materiam cum forma conjungit; Sacramentum 'cris ut instrumentum Dei gratiam operatur; actus fidei, spei&c. sunt dispositiones seu conditiones necessariae. . Duplex modus producendi gratiam, ex opere scilicet operato, ct
Duplicem Theologi modum distingirunt producendi gratiam: unum mopere Operato, alterum ex opere operantis. .
Gratia produci dicitur ex opere operantis, quae conceditur a Deo intuitu fidei ac pietatis seu meriti, vel ministrantis, vel suscipientis Sacramentum. Dicitur vero produci ex opere operato, quae vi & effiacia ipsius operis externi sacramentalis a Christo Domino instituti ac debite subiecto applicati, producitur ultra omne meritum ministrantis vel recipientis Sacramemtum; quamquam non sine praeviis ex parte subiecti Sacramentum percipiemtis, fidei & pietatis dispositionibus, quΣ dispositionos seu praeparationeS ,
neque sunt causae effectrices gratiae, neque ipsis Sacramentis vina de efficaciam tribuunt, quam habent a Christo ipso derivatam , sed romoVentdumtaxat obicem seu obstacula quibus impediri ac retardari pos et vis& eff-cacia Sacramentorum: eo fere modo quo in combustione ligni V. g. ignis est cauta naturalis & physica combustionis, siccitas autem dii positio est ex Parte ligni, L approximatio ad ignem conditio est requisita. Isbid vero manifestum sit exemplo duorum parvularum, quorum unus baptisatur, alter non baptisatur. Uterque pari labe originali infectus est ac aeternae damna- 'tioni obnoxius; uterque propriae seu personalis dispositionis pariter incapax: qui tamen baptisatur; salvus est, si in infantia moriatur; altero aeternumpcreunte , Non quidem propter meritorum diversitatem , quae in uir que nulla sunt, sed propter merita Christi quae uni per Baptismum ainplicantur, alteri vero non applicantur. Quomodo Vero uni applicantur ex opere scilicet operato, virtute & emcacia operis externi sacramentalis.
Non alius eorro est, sed idem prorsus modus agendi Sacramentorum in adultis , qui &in inlantibus: in noc uno stat discrimen , quod in adultis
99쪽
praeviae fidei ac pietatis dispositiones exiguntur, non autem in infantibus cluarum incapaces sunt. Opus igitur operatum hic nihil aliud est quam Sacrameutum ipsum sub jecto debite applicatum; atque adeo gratiam produci ex opere operato a Sacramentis, id unum significat, Deum nempe Vi actionis externae Sacramenti determinari essicaciter ad producendam gratiam, propter promi nem ab ipso annexam actioni externae qua materia Sacramenti rite eum formae
Novatores, quibus propositum est odiosam reddere Concilii Tridentini
doctrinam, mirum in modum perVertunt ac deformant sensum & interpretationem illorum Verborum, ex opere operato. Fraades ac mendacia Novatorum circa sensum inorum verborum ex opere operato.
Fingunt alii Sacramenta agere ex omre operato, idem apud nos esse, ac illa causas esse gratiae primarias ac prii .cipales. Sensum hunc innuere videtur Calvinus Lib. q. Instit. cap. I . Paragr. II. Hic tantum quaeritur, ait , proprime o intrinseca virtute operetur Deus , an externis symbolis re Inex vices suas. Posuero, pergit ille, contendi us quaecunque adhibeat organa , primaria eius operationi nihil decedere. Verum frustra haec Calvinus: contendunt enimCatholici, non aliam in Sacramentis agnoscendam effcaciam, quam instri mentalem divinae virtuti ac motiunt, velut causae primariae ac
principali, subordinatam. Placet aliis fingere. docere nos Sacramenta virtute sua naturali ac ph sica sanctificationem in animis nostris operari. At putida est columnia. Pr fitentur enim orthodoxi omnes cum S. Basilio Lid. de Spiritu sancto cap.Is. quod si qua fit in aqua gratia, non ex aqua natura βι, sed expraeseηIta Spiritus.
Dicunt alii, agere ex opere operato idem esse apud nos, atque agete per qualitatem insitam, inhaerentem ac permanentem. Verum maligne confundunt illi privatam aliquorum ex nostris opinionem cum dogmate Catholico. Ortodoxi quidem omnes in eo conspirant, Sacramenta gratiam com ferre vi operis externi subsecto debite applicati, non autem merito Veis scipientis, vel ministrantis: an vero id assequatur per qualitatem quamdam inhaerentem & insitam, an per motionem seu actionem Dei fluentem ac transeuntem, Scholae disputationi, salva & intest a fide, permittunt. Alii supponunt idem esse apud nos agere ex opere operam, ac agere modo physico; atque in eo agendi modo sacramentorum confutando mire illi exultant. Verum scopum illi non attingunt : modus quippe agendi Sacramentorum physicus Vel moralis, non pertinet ad dogma fidei, sed ad varium Scholae placitum. Hoc unum fides Catholica hic exigit, Sacramenta ex se ipsis causas esse gratiae effectrices, non ex fide ac merito subjecti vel Ministri Sacramentorum. Et quamquam exponi satis&explicari non possetm dus huius emcaciae, non tamen propterea minus firma & certa illa permaneretr atin e hoc haberet commune cum careeris fidei nostrae mysteriis, qu aece
tissimarunt, exsi modus eorum intelligi de explicari satis non possit. Diceret
100쪽
in praesenti argumento prudens Theologus, quod dicebat Sanctus Augustinus Lib. I. de peccat. mer. 8c rem. cap. q. de argumentis Pelagianorum adis Versus modum quo peccatum originale traducitur, Ego autem, inquiebat, riet si refellere istorum argumenta non valeam, video tamen inhgrendam esse iisqur in Scripturis sunt apertissima. Et in Epistola I . aliis 28. ad sanctun
Hierouymum cap. q. nu. 9. dicit se, cum interrogatur, quomodo pecca- τὸ.ε. ritum Adae propagatur in posteros, respondere solitum. Sicuι alia multa, ct 18 . n.
hoc me ignorare confiteor. . . c.
Fingulit denique omnes sere Novatores, per opus operatum Sacrame torum Catholicos excludere a suscipientibus tanquam necessarios praevi fidei. spei & Hiarum virtutum motus; quasi Sacramenta ex se ipsis cuicumque subiecto' admota gratiam certo conterrente atque in hac absurditate refellenda serio illi occupantur, & triumphant. Quid est, exclamat Cal-Vinus Lib. q. Instit. cap. I . paragr. I Sacramentum sine fide sumptum , ' q, nisi certissimum Gelor exitium p Pauloante dixerat. Catholicorum sententiam
exitialem se, pestilentem ac diabolicam , tam justitiam sis fide pollisetur AAt pugnant illi cum larvis & umbris. iis enim Catholicus ita unquam, deliravit, ut dixerit Sacramenta iis adultis prodesse, qui non bene prinparati ac dispositi ea percipiunt An non legerunt quod sess. 6. Conc. Trid.
cap. 7. scriptum est, unumquemque sustιtiam recipere secundum mensuram ,'
quam Spiritus fractus partitur sngulis prouo vult, o fecundum propriam cuiusque dispostionem, oe cooperationem . Et cap. 6. ibidem, nonne Conci-. pag. lium enumerat dispositiones quibus adulti ad pratiam justificationis se prae- 6 7- L. parare debent Unde merito Patres Tridentini sessis de Menitentia caps.rajunt, Falso quidam calumniantur catholicos Scriptores, quasi tradiderint Sacramentum Parmientis absque bono moιu suscipientium gratiam conferre, quod nunquam Ecclesia Dei docuit nee sensit. Neque porro cst quod Novatores opponant, hanc loquendi rationem ,
ex opere operato, novam ac barbaram esse.
Namque Ecclesia universa in Concilio Tridentino sess. 7. can. 8. hanc usu pavit & consecravit: quae licet quoad sonum verborum non ita antiqua ideatur, nec multo ante tempora sancti Thomae fuerit uis recepta, atta men quoad sensum & rem significatam ipsi Ecclesiae coaeva est.. Hoc volebat S. Aug. cum L. q. contra' Cresconium cap. I 6. dicebat, Baptismum non eorum T..ν λ meritis a quibus ministratur, nee eorum quibus minifiratur, constare, sed pro- sys. G. pria sane litate atque veritate, propter eum d quo institurus en . la de Circum cisione ipsa, quanto magis de Baptismo L. q. contra natistaScap.2ρω- m. pag. Cebat, 1 um per semetipsum Sacramensam multum valuisse: quod certe idem ιμ- E. cstaca dixisset, ex se se, seu ex opere operato valuisse. Fatemur equidem Puriorem latinitatem non redolere dictam loquendi formam: at de rebus D. Vat.
Theologicis accurate magis, quam polite dicere solliciti sunt Doctores Ca- th'lici, satiusque esse ducunt cum S. Augustino, ut reprebendant Grammatici,q am ut non intelligant populi. Liceat ergo Theologis quod unicuique in arte sua permittitur, propria scilicet usurpare disciplinae suae vocabula, ad dogma quod significare volunt, & ad revincendas Haereticorum staudes Secavillationes apta maxime & accommodata.