장음표시 사용
231쪽
228 Tract. I. Disp. III. Art. II. Qua vi. III.
I si Dei sunt, qui perfectum virum circumeo
tint , is circa ipsum incedunι , Ut nempe a Daemonum incuti ibus, & occursibus tueantur & servent.
Guartus effectus est obstacula ad virtutcm removere, & facilem ad ejus ast cutionem viam sternete : quod utique signatur in Exodo , ubi legimus, quod Angelus percussit primogenita Ampti : Si quidem ad eorum custodiam maximc mectat tollere impedimenta spiritualis profectus 3 in via
namque virtutis non proficere , defccreest; Hinc merito de Angelo custode cecinit ates Rcgius , In manibus portabuntre, ne forte ostendas ad lapidem pedem tuum. Unde N. Augustinus in boliloquio cap. 27. Sancti Angeis ambulaηι nobiscum in omnibus viis nostras , intrant , is exesivi nobiscum , attente considerantes, quam me , quam bone de in medio navae nationis rex verbemur :quantoque studio , , desiderio quaeramus re gηum tuum , , Joitiam eius ue quantoque tiamore , is tremore serviamus , is exustemus tibi in laetitia cordis nostri. Adjuvant lab rantes , protegunt quiescentes , bortantur pugπantes, coronant vincentes, cyc. Unde monet S. Bernard. strin. a. in praedictum Psal-iRum , sancti cui odes nostri fideles sunt, pru-aentes μης, potentes sunt, quid trepidamus λTantum sequamur res , adhaereamus eis , ut in protectione Dei Caeti commoremur .suintus effectus est orationes eorum quos custodiunt, offerre Deo, quamdiu in terris hanc mortalem vitam agunt, & eis inmoriis instanti adeste , ut eorum anima Ssi cujusvis debiti, & delicti expertes sint , in Coelum deducant . Idque colligitur ex I obiae ia. Ego obtuli oratisηem tuam Domμπο δ quae verba expendens S. Augustinus sermone 3. de Natali Domini ait, Vota nostra, is opera bona Deo serentes, videlicet eleem θυι, jejunia, is alia denique, ut constat de Rapbae te, qui non solum orationes Tobiae Deopsterebat; verum etiam, ἐν eius eleemosenas ,
is alia bona opera, quae exercebat circa moris
vos , quos sepetiebat. Unde in Actis Angelus ait, Orattanes, in eleemostrae tua ascenderunt in memoriam in con pectu Dei: quasi dicet et, illas Deo obtuli. C im autem preces offerunt, & deside Ita nunciant, rationes ctiam Dco allegant, ut nos exaudiat, & suas preces nostris con- Iungunt; & quo ferventiores sunt. & ardentiora , ac puriora desideria , eo libenti iis illa Deo annunciant, & Oslcrunt: idque maxima praestant eloquentia , ut colligimus, exco quod habetur apud Jobum cap. r. si fuerit , inquit, pro eo Angelus loquens tinus de millibus , annuncians bominis aequitatem. t agninus, & Restia impressio vertunt eloquens; Nam sicut bolent Gratores benc composita , praemeditataque oratione uti , ut eos quos alloquuntur, ad id quod intendunt, inducant; ita Anguli dum nostras preces Iaco offerunt , nulli dubium est , quin id maxima eloquentia prastent , ut illas Deus exaudire dignetur. Idem suadet sanctu, Lernardus ex illis Psalmistae verbis 8. Praevenerunt Princi pes conjuncti psallentibus: Credimus , inquit , sanctos Angelos astare orantibus, est me Deo preces, , vota bominum. ΑΖ quod etiam facit visio Iacob , de qua in cicnesi cap.28. legimus : Viditque in somnis Ralam
santem super terram, in caevmen illius tangens Creum; Angelos quoque Dei ascendentes, in descendentes per eam, oec. Quem locum explicans Origenes sib. S. contra Celbum, ait3 Angelos aerimus ascendere. ut bominiam vola, precesque ad ea loca perferant , quae essest
funt . Et illud idem est , quod pie prosc-quitur S. Augustinus. in holit . cap. 27-Μagna cura, inquit, is vigilanti studio aiIunt nobis, sollicui, discurrentes inter nos , D te, Domines gemitus nostras , atque se prinria regerentes ad te , ut impetrent nobιι f e lem tuae benignitatis propitiationem , is r ferant ad nos desideratam tuae gratiae bene-
Hanc eande in veritatem egregie declarat S. Hylarius in Matthaeum c. 8. Angeli, inquit, pusillorum , praesunt fidelium stratnnι-bus. Probe Angelos, absoluta atictoritas es . Salvandorum igιtur per Christum orationes eteo quotidie Deo serunt . Ergo periculose ille contemnitar , cu us desideria, oc stulationes ad aeternum, is invisibilem Deum amabit rebo Angelorum famulatu , ac minterio per-vebuntur . . fTandom id ipsum suadetur ex his verbis Apoc. 8. Et ascendit fumus inre oram de
orationibus Sanctorum, ae manu angeli coram
Deo: Quibus significat quantam vim preces , & bona optira accipiant , dum ab Angelis osseruntur . bicut enim incensa , S aromata nisii prunis imponantur , parum olent; igni vero imposita, longe lateq; red lent non allicr orationes nostrae, & opera, quae per se sortu parum valerent, duira tamen
Angelorum precibus sunt intermixta, & illici
232쪽
De ossiciis Angelorum erga homines. 229
Iis con m cndationes suas ad:ungunt, &sic ab illis Deo osseruntur, multum Valorem ex offerentibus accipiunt uod utique luculentcr explicat S. I hornas a. a. q. λ'. o t. I. ubi ait, eorum precibus, & meriti Sorationes nostrae sortiuntur effectum, de nostra opera bona a sua divina majestate sunt ac
Qui autem durante hac mortali vita tanta charitate nobis opitulantur , etiam animabus nostris c corporibus solutis non desunt. Nam si omnino purae , sine macula , 3c ruga venialis culpae, aut reatus alicujus poenae ab hac vita decedunt , a suis Angelis custodibus , 8e interdum simul ab alii, juxta varia earum merita , & divinae Providentiae dispositionem usque ad Coelum deducuntur . Si autem aliqua purgatione indigent, sancti Angelieas deducunt usque ad Purgatolii locum, ibique eas visitant ,& consolantur . Hoc imprimis colligitur ex Lucae I 6. ubi de Mendico ait Christus Dominus : Famim es autem ut moreretur Mendicus, is, portabatur ab Angelis infum Abrabae. Ubi Chlysost. in speciali Homi Ita : Probatur , inquit , in iumeris Angelorum , ne factem ambulans laboraret : Numis sum rei ad portandum unus Angelus is sed propterea plures veniunt, ut chrarumis laetitiae faciant . Gaudet unusquisqueis Angelorum tale onus tangere, libenter ,, talibus oneribus praegravantur, ut addu- , , cant homines ad Iegna Coelorum. sextus raηdem effectus cst moerentium consolatio . Sic legimus Genes. 32. quod Au- gelus eοὐ attu es Agar 'gientem a facie Domini sui , dixitque et , Revertere ad Domi. nam tuam , is tamiliare sub manu eius: Zesic eius moerorem, de tristitiam dum esset in solitudine sugitiva absterst . Constat etiam de Gedeone, ad quem consolandum misit Deus Angelum, qui honorifice eum salutavit , dicens; Dominus tecum, virorum Hirtissime, ut exanimatum animaret , & de fuga cogitantem retineret . Sic Angelus Raphael consolatus est Tobiam cum ci di. xit, loquens de filio suo, quem ad peregrinandum suscipictat ducendum , I obiae s. Ego sanum ducam filium tuum , is redu- eam . Sic in reditu dum ipsum erus filium
sanum , 8e incolumcm ei repraesentavit , non minori consolatione eum recreavit . Sic Eliae appatuit unus Angelus , amaritudine coniectum animum coelesti consolationis tot et rursundens , di oblato subcinerieio pane deficientes prae itineris si tigatione , de famis inedia , corporis vires
Plurima alia Angelicae consolationis argumenta Scriptura sacra subministrat, quibus constat ingentia SS. Angelorum erga nos esse beneficia, quae tanto majori assi eiu nobis impendunt , quod nedum hac in re divinis mandatis obsequantur ; sed etiam flagrantissima erga nos charitate aestuent: Neque enim, inquit Illosius indictis Patrum , ulla unquam mater erga unicὸ dilectam filium Ibum regendum, estodiendum, tuendumque vigilavit , uti bi beatisma spiritus saluti invigilant, is praecipue Angelus proprius nostrae speciatim et mire a Domino deputatus ;nam noctu . , tu, omni loco, is, tempore , in etinctis rapin , is necessitatibus nostris summas eum Metitate nobis adest , is ne ad momentum quidem unquam is nobis recedit , sane clim coelestes illi Spiritus vi lcant, & Cognoscant , quam admirabili , immenso , atque ardenti amore, & nostcr, & ipsorum Dominus nos prosequatur , ita etiam 3e ipsi tanta dilectione nos complectuntur , ut a nullo dignc id qucat exprimi.
Hac omnia luculenter declarat san- ctus B,oriarduvermone I. de sancto Μiebar-
le ι Hic est , dilectissimi, funiculus tria is plex, quo de excelssi Coelorum habitacu- , , lo ad consolandos, ad visitandos, ad adju- is
vandos nos attrahitur supereminens cha- istitas Angelorum, propter Deum, pro is pler nos, Propter scipses. Propter Deum is utique, cujus tanta erga nos misericor- is diae visecra ipsi quoque, ut dignum est , is imitantur . Propter noν , in quibus nimi- , ,rum propriam similitudinem miserantur. is Propterseipsos, quorum ordines instauran- is dos ex nobis toto desiderio praestolantur . ,, In ore enim parvulorum, qui lacte mo- is
do vescuntur, dc nondum solido cibo , is perficienda est laus illa majestatis divinae , ,, cu us habentes primitias Angelici Spiritus , , beata nimirum Aelectatione fruuntur: sed is
tanto aviduis nos expectant, quanto Con- is
summationis clus expectatione, & eXPO- is sitione sollicitantur.
ΑMeli custodes ob impe a nobis ab eo.
νum obsequiis Getica beneficia, gauit a cidentalis incrementum a Deo reeipiunt : Ita
coin muniter Doctorcs Scholastici . cum nostro
233쪽
23o Tract. I. Disp. IIL Art. II. Ouaest. III.
nostro Alensi I. pari. quaest. 4 I. membro 6. &Seraphico Doctore ds. D. q. a. ubi clim duplicem hac de re opinionem retulisset I quarum prima amrmabat in beatis Anselis ex hominum salute crescere gaudium essentiale simul. & accidentale; non solum extensive, sed etiam intensive, eo quod hujus sententiae Sequaces ccnstrent Anselos nondum esse persccte beatos , licet sint in gratia confirmati: Fccunda vero contendebat neutrum gaudium, tam essentiale , quam accidenta- Iccrescere intensive , sed solum extensive , sicut eorum charitas non est nunc major ,
ruam fuerit ob initio, quamvis plures nunci ligant, quam tunc: a an cm concludit , tertiamque sententiam instituit , nempe quod in Angelis nullatcnus praemium, &gaudium augeatur : Cuia , inquit, quan-
,, tum ad illud , pei ficte beati sunt: scilis gaudium , in quo consistit piamium acci
is iam intensive, & ratione boni proprii , Sis ratione con uncti, quia ministrando aliis, is bona opera seciunt , in quibus praeis inium accidentale mercntur , & etiam ,, concivcs suos ad beatitudincm pcrdu-
,, Cunt , super quibus absque dubio gauri dent , & gratulantur : Sc haec positio is tertia videtur esse riobabilior , & ω- ,, cundum hanc patct rcsponsio ad partes ri oppositas : Nam rationes ostendentes ,ri quod ex nostia beatificatione Angeli Sacri crescat gaudium, concIudunt solum deri gaudio accidcntali , quod est circa bo-M num creatum, in quo tamen non Con-ri sistit cssimi alis p. amii augmentario .is Eandem sententiam amplectitur , de docet Gabriel art. 3- dubio a. anil adque Angulos, quantum ad illud gaudium accidcntate , non esse in termino, sed in via, quia yriusquam detur, calent illo, unde possunt illud mereri, adeoque propter meritum ipsis
Herum vix adduc, posthm ut credam , Angelos aliqua ex parte adhuc esse Viatores , &aliquatenu, posse novum praemium promereri . tit enim aliquis sit in statu in rcndi. non satis est quCd careat re aliqua uescd ultra necessum est quod sit in via ad mei cndum d cstinata ex divina ordinati ne 3 quae via regulariter in Angelis , & ho-πinibus, est status fidei, intuitivae Dei visi ni CPrositus . Adde , qaod, gaudium illud accidentale suffcienter intelligi posmi Αnge liba Deo concedi, absque Lo quod in ud promereantur; illud enim gaudium de novo suscipiunt Angeli, vel ex nova praesentia objectorum , & absque peculiari reu latione vel illuminatione ex parte Dei aut AngeIorum Superiorum, sicut gaudent super uno reccatore poenitentiam agente ,
quia ejus poenitentiam cognoscere possunt per scientiam propriam: Unde cum summacharitate homines diligant, ita de illorum salute laetantur; Nam, inquit Augustinus
cap. 27. Soli loquiorum ν suoties bene agimus , gavdent Angeli , ων trastantur Daem nes : Iuoties a bono de amus, Diabolum laetiis Mamus, O, Angelos tuos suo Vudis defraudamus ; Gaudium est enim eis supeν unopereatore pisiuaeriam agente ; sed Diabolo super uno Iusto paenitentiam deserente . Hoc modo autem gaudium consequuntur Angeli absque ullo suo merito is
Vel dici potcst, quod augmentum illius gaudii proveniat ex eo , quod aliquid
de novo reveletur Angelis in ordine ad sua ministeria; ut quando Gabrieli Archangelo
revelata fuit Incarnatio tali tempore , de modo exequenda , ut illam Virgini nunciaret: M lunc etiam opis, non sanuit alia quo novo merito ad illud gaudium recipiendum; quippe proveniebat illud ex illa nova revelatione sibi facta . Vel denique concipi potest novum illud gaudium Angelo concedi propter novam revelationem sibi factam , quae ad eius ministet tum spectet, ut quando ipsi reveIatur , quod homo ipsius custodiae traditus , ta It lcmpore sit talem
prenitcntiam acturus, aut talia, vel alia opera meritoria aeturus . Sic antem gaudium
illud etiam non advenit propter aliquod speciala Angeli meritum ι sed solum propter divinam revelationem, de peccatoris
conversionem 3 adeoque non videtur necessarium esse Angeli meritum ad illam accidentalcm beatitudinem assequendam ..Heniit itaque dicendum censeo , quod
augmcntum illius gaudii beatifici , seu illa
beatitudo accidentaliS pro veniat tum ex parte Dei liberaliter gaudium illud Angelo con-ccdentis, tum etiam ex parte AngcIorum ,
qui propter summam cnaidatem qua homine, proscqutimur , cximia persunduntur laetitia , ingensque concipiunt gaudium , quoti cs eos saluti studere , N. invigilare
Rogabis qualiter se habeat Angesus erga hominem suae Custodiae deputatum, quein Dco revesantc novit esse damnandum. Respon-
234쪽
De officiis Angelorum erga homines. 2 I
Respondet Alensis noster membro 6. ari z. Quod quamvis alicui Angelo reveleturis damnatio ejus, cui deputatus est: tamenis non revelatur ei quantitas damnati , , nis , scilicet quanta futura est elus dam- is natio: hoc enim est de secretissimis Dei. is Unde quamvis eum damnandum esse sciatis Per revelationem ue & cognoscat se nihilis prosecturum Circa eum , quantum adis hoc ut salvetur: tamen quia nescit quanis ta futura est ejus damnatio ideo nescitis an profecturus sit circa eum quantum is ad hoc, quod minor sit ejus poena, siveis damnatio . Unde adhuc curam apponit, , circa eum, nec derelinquit eum ex toto; se ncc dissonat hoc a voluntate divina. Unde is quamvis non operetur circa eum adtra-- hcnduin eum ad salutem 3 tamen opera- is tur ad retrahendum cum a malori damnatione, quam scilicet incurreret, nisi Amgelus custodiret eum.
CONCLUSIO TERTIA. TRria maxime sanctis is vostris Angelis
tutelaribus in animi nostri gratitudinem rependere debemus; ne e Venerationem, Dilectionem , uvocaItonem. Ita S. Bernardus serm. I 2. Si ipse, Deus , mandavit ius quiis ei ex tanta ebaritate obediunt , is nobis subveniunt in tanta necessitate , ingratos essnon licet; simus ergo amoti, simus grati tantis Custodibus, redam mur eos , bonoremus eo1 quantum possumus , quantum debrmus ; totus tamen ei reddatur, is amor , is iamr a quo tam φω quam nubis est totum , unde bonorare possumus, vel amare, unde amari, bonorarive
Quantam autem sanctis Angelis reverentiam debeamus imDendere , csregie explicat idem Doctor mellifluus in Ps almum M .sem. Ia. Ubi inter caetera , ita admonet :In qureis diversorio, in quovis angulo , Angelo
tuo reverentiam babe : ta ne audeas illo WAE- sente, quod vidente me non auderes. Et sermone primo de Sancto Michaele, nobis erga amantissimos illos Tutelares summam reverentiam habendam ita inculcat : Pentate
quanta nilis sollieitvrixe opus es , dilectissimi ,
ut digret nos exbιbeamus eorum sequentia , eo modo conversemur rn conspectu Angelorum, ne 'te Ductos ostendamus obivius . Vae enim nobis, si quando angeli prouocati meo tis, is negligentiis nostris , indignos nos DLaeaverint praesentia, is visitatione juo, ut iam necesse babeamus, is nos eum Hopbem pia gere ac disere: Amici mei, & proximi mei adversiam me appropinquaverunt & steterunt, & qui juxta me erant de longe stet runt, & vim faciebant, qui quaerebant animam meam ue elongatis nimirum iis , quorum ρr retia prate ere nos , , propulsare poteras inimicum. suod si tam necessariam babemus
familiaritatem dignationii angelicae , camenda nobis eorum offensa, is in bιs maxime exercendum , quibus eos murmus oblectarι. Stins enim plurimo , quae est placent , is quia in no bis invenire delectat vι es sobrietas , castitas , paupertas valantaria , crebri in radiolum gemitus , is orationes eum Debrymis , O cordis intentisne : attamen μ ν omniabo , unitatem , is pacem a nobis exetunt
angeli pacis uuantam pariter beatissimis illis Custodibus gratitudinem debeamus , etiam declarat ipsemet Bcr nardus praefato Serm. I 2. in Psalmum 9 o. ubi clim dixisIet: Adsunt igitur, is adpunt tibi, non mori tecum , sed etiam pro te: adpunt ut protegant, adsunt ut prosim : is retribuam Domino pro omnibus quae retribuis tibi Θ subdit : simus ergo devoti , simus grati tantis Coadibus , redam us eos , M-
remus eor , quantum possumus, quantum d
bemus 3 & 1equentia quae habet supra r
Tandem invocationibus nostris, & pr cibus sunt interpellandi , quoties angustiae spirituales , & corporea nos premunt , id namque secerunt sanctissimi Patriarchae: in
primis vero Iacob, qui filiis Ioseph benediccns alebat clanesi 8. Angelus qui eruιι me
de cunctis matis , benedirat oueris istis, quibus verbis constat Angelum sui protectorem invocare . Idipsum eo. S. Iob legimus ubi Eliphaae. Jobum arguens ait: Voca ergo, si es qui respondet, is ad aliquem Sanctoram convertere I Ubi nomine banctorum beatos Angelos intelligit, ut interpretatur S. Augustinus in annotationibus in Job. qui etiam illud: Μseremini mei, miseremini mer, saltem vos amici mei, ad Angelos dici existimat , juxta quod dicitur apud eumdem Jobum capite qq. Si fuerit arietas loquem pro eo unus de millibus, moerebisvν ei , , dicet , Libera eum , ut non descendat in corruptis em .
Quod utique confirmatur ex illo Os I a. ubi de Iacob Patriarcha legimus, quod invaluit in Angelum, is consertatus es , flevit , , rogavit eum : sic enim explicatur lucta illa, quam adem Patriarcha habuit tota n
235쪽
cte cuna Angelo Genes eta. Roganti autem Angelo ut eum dimitterct ad auro ram , respondit; Non dimittam te , nis benedixeras mibi. Hanc eamdem veritatem edocent sancti
Patres, imprimis vero sanctus chrysost mus in sua Liturgia , ita stribit : Caelestis
militiae Prine ι Μlabael, rogamus te nunc indigni , ut tuis intercessionibus munias nos .
Et clarius lib. de Incomprchensibili mi natura, loquens de Angelis ait : Rogaηr progenere humano, quasi iurant, pro bis Domine
rogamus, quos tu adeo dilexisti, ut pro eorum salute mortem obires, animam in cruce σα-
res ὁ pro bis supplicamus, pro quibus seruum largitus es sanguinem , pro bis oramus , pro quibus erepus tuum immolasti, is e. Id ipsum praestat Ecclesia, quae in sacro Missae Canone post consecrationem haec verba a Sacerdote procienda praescripsit : supplicet te
rogamus omnipotens Deus . iube baec perferri per manus sancti angeli tui in sublime altare τvum in eo pectu divi me majestatis tuae. Atque ita plane contigisse cuidam sui temporis Sacerdoti, refert Beatus Cliniacus, in eculo exemplorum, scribcns, quod ubi praedicta verba quidam Sacerdos sui temporis inter celebrandum pronunciast et , illico magna caelestium Spirituum adsuit multitudo visibiliter , inter quos unus specie illustrior , & majestate sublimior visus est sacram Hostiam accipere, S illam divino
conspectui prasentare, tum oblatam omnibus aliis Anselis summa reverentia congratulantibus, iterum super altare ad sacrificii consummationem deposuisse. Hinc sanctus Eumardus seimone de triplici generc bonorum , devote monet : Asaηcur Angelis, inquit, auxilium quaerendum
es, ut occultis sustinis, is frequentia Debo mariam, Θ, illi supereminenti majestati preces
nostras serant , reserant gratiam ; quia missi admiroratorii spiritvssunt propter nos, Πι b reditatem rapiamus s altilis. Ouod utique confirmat sermone 32. in Psalm. Qui habitat,
suoties ergo gravissima cernitur urgere rentario , D, tribulatio vetimens imminere , in .
ea Cistodem Angelum tuum, Doctorem tuum, adistorem tuum in opportunitatibus, On tribulationibus, inclama eum, O, dic, Domine M. nos: perimus . Inde non mirum si Serasticus Pater noster Franciscus , ut ait S.
onaventura in ejus vita , Tanto erat ius auelicis spiritibus amoris vinculo copulatus , atque ita eos venerasatur , ut ob devotronem
ipsiorum ab sumptione Virginis gloriosae, q4a-
saginta diebus ansistens iriunaret; Beato autem Hiebaeli Arobangelo, eo, quos animarum re . praesentandarum baberet velum spirituali erat amore devotior , propter strvidum quem babebat Vlum ad salutem omnium salvam
Dices . Fanctus Paulus gae Coloss. 2. religiosum omnem cultum Angelorum interdixit, ita scribens I Nemo vos seducat volens in bumili late , , religiona Angelorum , foenon vidit, ambulans hvstra ιη'atus sen ιι carnis suae. Unde Theodoretus exponens haec verSa capitis sequentis , quibus Paulus hortatur: Omnω in nomine Domini I 'feci. te ; Hane legem , inquit , seeuta Laodicaena Dradus , ut veteri illi morbo remedium asterret, decrevit, non es supplicandum antetis . neque derelinquendum es Dominum nostram
Dium Cissum : Ergo , inquiunt Calvinistae, Angeli non sunt interpellandi. Nego consequentiam : Neque enim hunc sensum sancti Pauli , & Concilii Laodiceni verba praeseserunt : quid enim voluerit Apostolus , explicat apertc sanctus Chrysos l. Homil. 6. in idem cap. suid sibi, inquit, omnino voluηι ista verba ρ Respondet,Erant nonnulli dicentes: Non oportet nos per
Christum aiutum babere ad Deum, sedper Amgesis; illud enim captum nostrum superat. Hinc
Apostolus ubique ea quae de claristo dixerat inculcare studet: Per sanguinem crucis ipsius reconcilia, sumus , O' pro nobis passus est . Quod idem habet Theophylactus, Alabant, inquit, indignum esse majestate Unigeniti nos ad
Patrem ad cere 3 maiusque quam pro buma. na tenuitate : Unde, inquiunt, rationi magis es consientaneum dicere Angeloi conciliationi
nostrae servisse. In hunc vero cultum Angelorum invehebant , ac simplicioribus per suadebant , ut his intenderent animum , tanquam his qui nos servassent. Nec ab hac
interpretatione abhorrct Jheodoretus, ait enim Pertinere haec ad ρυωιmdam baeresim ;qui tanquam b-ιtitate ductι, cum serebant invisibilis univer crum Deus, nec attingi, nec comprebent post, opertere per Angelos divi nam sibi conciliare benevolenitam: Subdit autem illos Iudaicis ritibus assuefactos fuisse, tu illud iactasse, legem per Angelos tr
ditam esse, ac propter a cultu ac veneram
tione dianos videri. Hinc subinfert. Μombus bie, inquit, in raruis, is, 'fidia Antotempore Mest : cuius gratia , Synodus apua Laodiceam raragiae ovisum babita lege et o
236쪽
De offetis Angelorum erga homines. 233
luit gngelas orare , bodieque oratoria sancti Hiebaetis apud illas, is eorum Mitimor vid re licet. Quibus patet non eam fuisse Te doreti mentem , ut volucrit per I .aodicenam Synodum, proscii plum fuisse cultum Angelorum, laci tantum damnatos illos haereticos, qui Angelosi spreto Christo, yelut primarios , & unicos apud Deum intercest bres adhibebant , ut serunt ultima verba in objectione posita. Quod autem commemorat in illis regi nibus crebra esse oratoria S. Michaeli sa-Cra, non eo pertinet, ut ea damnet, qualia tunc populari cultu celebrabantur: sed ut indicio sit populos istos in Angelorum venerationem propensissimos fuiste , eo quod frequentia illis in socis sancti Michaelis essent Oratoria , quae pridem instituta fuerant Inon quidem ut ibi superstitiosus honor tri. bueretur Angelis, uti postmodum secerunt illi haeretici, sed ut manifestum fieret sanctos Angelos a fidelibus ab ipsis etiam Ecclesiae primordiis fiamma veneratione esse habitos. Quod autem ea fiterit etiam La diceni sententia, patet ex Caome 37. in quo constitutum legimus; Non oportere C stia nos Ecclesiam Dei relinquere , ire , atque Angelos nominare, is Coraregationes facere , qua interdicta noscuntur. 3ι quis igitur inven. tus fuerit iste oeculte idolatria serviens, sit ara- tbema , quis reliquit Domisum nostrum Iesum
Cissum Filiam Dei , se idololatriae tradidit . Quibus verbis perspicuum est , non prohiberi quemcumque cultum , Ac inuo.
cationem Angelorum ; sed eum tantummodo , qui ad contemptum pertinet Domini
nostri Jesu Christi, ut faciebant illi humiles Angelorum cultores.
Porro Angelorum , ac praesertim sancti Michaelis, I heodoreti aetate , venerati nem perci ebuisse, Ae in illius honorem frequentia per totum Orientem oratoria instituta fuisse , tcstatur SoEOmenus aequalis
theodoreti lib. a. e. 3. ubi Michaelia , idest basilicas, Ee oratoria saneto Michae: i dic ta, Ac ingentia in eis facta miracula refert, ex eoque Nicephorus lib. 7. cap. vit. His itaque constat, quam Ievibus momentis ducantur Calvinistae , ut Angelorum cultum nobis exprobrent.
De Angelorum precatis , is pomis. ΜDum certe qualiter obscuratum fuerit
aurum coeleste, mutatus color optimus, dispersi sint illi lapides pretiosi , quibus instauranda , integrandaque erat CCelestis Ierusalem: Angelos dico illos perduel-Ies, de in Deum rebellantes, qui divinam
aequalitatem aemulati cum suo Principe Lucifero, omnibusquibus a suae creati unis primordio ditati fuerant charismatibus , ip liati, e Gelorum sublimi in in serni profundum aeterno, dc irrevocabili lapsuruerunt. Horum autem naturam superfluum esset
speciatim hic discutere, cum alia non sita sanistis Angelis, ut prima initio hujusce Tractatus disputatione aperte satis deci
Insuper tamen hic e limine Lectorem monitum volo , nonnullos d sanistis Ecclesiae Patribus docuisse Daemones aliam, quam sancti Anseli, sortitos fuisse naturam . Etenim primo plerique contendunt eos fuistea primordio corpore, & carne vestitos. Ita imprimis opinatus est Iustinus Martyr, qui cum dixisset Deum terrena hominibus subjecisse, hominum vero, rerumque caeter
rum providentiam Angelis attribuisse, subdit; Angeli porro bure ordinem praetergress uetudine multerum capti sunt, ae Nin g
nverunt , quos Damones appellamus t atqua
runt , partim magicis scriptis ν partim terr
ribus , ae supplicus , quae isserebant I partim sacrificiorum, ac sussituum, is, obaminum institutione , quibus indigere ear rarit, postquam eupiditatum perturbationibus tanquam servor se subiecerunt. Quibus verbis quamquam significet omnes Angelos esse corpore vestitos , tameta aliam este Daemonum ah Aliis naturam aperte declarat. Idem habet ejust Discipulus Tatianus Lib. contra Graecos , docens Daemones non carne praeditos esse, sed tenuissimis corporibus i Damoηes , inquit .
omnes came praediti non sunt, sed spiritualis tialis inest concretio, ut ignis, im aeras : porro ab bis solis, qui Dei I ritu uniuntur, Damonum eorpora perspici possunt, &c. Eamdem sententiam approbat Origenes I. 3. contra Celsum , de insuper amrmat Damones figuris rea esse , ae circum s cris
237쪽
α rq Tract. I. Disp. III. Anic. III. Quaest. I.
scia b eruores, is vapores sacrificiorum D sitare , Angelos vcro bonos Histrepantis esserum naturae, tum pro aeta ab bis omnibus Daemonibus , qui in terris babitant. Idem docet sanctus Basilius , vel quisquis est Author commentarii ad primum caput Isaiae, ubi
legimus quod Daemonibus propter naturam No. Iumatum appetentem, is perturbationibus obnoxiam , sacrificia voluptatem quamdam , is usim asserunt in nidονem abeuntia , quod ex Uione sanguis evapreatus . , ad buηc modum renuatus , in illorum sui stamiam assumitur . toli enim ρον totum vaporibus alantur , non maηdendo , vel ventris ostieis : sed quemadmodum capilli Omnium animalium , umgue1 , ac caetera id genus in totam substantiam suam ac mentum accipiunt. Ob id nidores Uectant , taurisque fumos tanquam as nutri. catum buum vehementer expetunt. Subscribit etiam chrysost. Oratione a. in sanctam Babylam Daemones, inquit, cum nidore, ac fumo, is, fuso cruore coluntar, accurrunt tanquam canes sanguinem vorantes , Ο gulosi ad lambendum ; quando autem nemo es , qui haec illis praebeat , velut fame quadam enecantur . Non abnuit etiam Hieronymus Epistola 146. ad Damasum ita scribens . Talis est Diemonum multitudo , quae per id la manufacta cruore perutam , is vidi ιι
Ex hoc ipis argumento Tertul. Cap. 22. Meetici, demonstrat Daemones esse spiritus immundos : suia, inquit, ex pabulis eorum sanguine , O, fumo , On putidis rogis
pecorum , impurissimis tingvis 'serum natum intellio debet . Eusebius denique ,. Lib. . de praeparatione Evangelica , eamdem Veritatem confirmat , affirmans idcirco Damones homines ad sacrificia frequentanda, dc simulachia veneranda traducere , ut ex Oblatarum victimarum nidore saginentur . gitur, inquit, circa urram , ac Iub ea
egenter, ac terrenum aerem crassim ritam , coliginosumqtie pervaganter , On in tenebrac sum, ac terrenum domicilium relegati cimra mortuorum sepulcbra, On monumenta , ac sardidam omnem , impuramque materiam , berrantes, sanguine, ac tabo, D' omnUeηum animantium corporibus , atque eorum, qui exr:rra manant sustuum , vaporumquo babitu gaudent.
Nec alia videtur suisse sancti Augustini
sententia , quamvis dubius totus videatur in determinando num Daemones ex aerea , aut alia materia lasmati fuerint , nam 3.
de Genesi ad litteram ita scribla: ta Minquit, Daemones , aerea sunt animalia, quoniam corporum aereorum natura vigent : i propterea morte non dissolvuntur, quia praeva
let in eis elementum , quod ad serendum , quam ad patiendum es aptius, O c. Ac paulo post .. In qua sertassis parte suprcma scilicet aeris , ac purissima st fuerunt ante transgressionem suam tra gressores cum priuiaste suo nunc Diabolo, tune Archangelo : naim nonnulli nostri non eos putant caelestes, velD-
pereaelestes Angelos fuisse: non mirum si post
peccatum in bancsunt detrvsi eali ηem, dcc Mox : Si autem tran ressores uti antequam transgrederent in , caelesta corpora gerebant , neque Me mirum es, si conversa sunt ex paena in aeream qua ιtatem , uν iam possint abstra, is es , ab elemento natura superiori alia quia pati. Ea autem sentcntia de permutatione substantiali, quam in Angelis peccando iactam supponunt praefati Patres . diu apud Graiscos invaluit ; nam ira Conci . Florentino legimus eos dixisse, quod Diabolu&, de qui cum ipso exciderunt gloria Dei , carnem propemodum acceperunt, & qui materiae is Crant expertes, ex parte materiales saeti is sunt : idcirco & ad materialia currunt is corpora, & in corporibuSacquiescunt et , , cuiusmodi erat ille , qui dixit Matth. 8. Si dicis nos, Domine, permitte nos intrare is in gregem porcorum: & permisit ipsis, de , , irruit grex in praecipitium , ac propterea ,.& in humanis corporibus habitave cu- piunt; in ipsis enim requiescunt. Ecce is
quomodo ex parte carnales sunt, dc sup- is. plicio sunt afficiendi, & materia quam ac is ceperunt, in igne concremabitur in aeternum. Angeli autem omnino sunt expcr tes materiae, ut qui cadere amplius ne' ,,.queant; nec ulla inest ipsis materia. Verum haec sententia prorsus absona est,
squidem pruna di0. Miuste Tractatus sus-ficienter demonstravimus Angelos omnes esse omnino iraateriae , ac corporis expertes , de Daemones initio sortitos esse cum santiis Angelis eamdem naturam , nec ab ea peccando descivisse; quocirca ne trita iam stadia rem etiamur , aestinendum duxi ab iterata improbatione hujus sententiae. Sestim illaque hic inquirendum , de resolvendum auspicamur, quodnam fuerit, Sc quam gran de Angelorum perduellium malum; timque generatim duplex Angeli malum incurrerint peccando , de avertendo se a
238쪽
De Angelorum peccatis, & pinnis . et Is
i Deo incommutabili bono , ut ad bonum Proprium se converterent I nempe malum Culpae, NpCenae 3 de utroque dissercndum erit in sequentibus qua tionibus , quarum Prima aperiet, an & qualiter Anseli me-Care potuerint: Secunda, quale primarium, ει capitale fuerit Angelorum peccatum . Tertia an peccatum illud lit omnino inexpiabile, Daemonesque ita sint in malo obstinati, ut nullatenus respiscere queant: suarta , quaenam eorum poena , & qualiter a Deo criminum vindice torqueantur.
Aη , qnaliter aveli pereare potuerint . TR is maximc veniunt in presenti quaestione determinanda : primum , an
Angeli creati potuerint esse omnino im- Peccabiles . Secundum , an peccare potuerint primo suae creationis instanti : Tertium, an
aliqua ducti necessitate , vel plene libera
voluntate peccaverint , quae ut evidentius resolvantur, Notandum I. Nullam de facto existere , aut extitisse unquam puram creaturam
natura sua , & intrinsece impeccabilem ;Nam omnis creatura intelleetualis , ange- Iica cst vel humana 3 certum est autem Miramque peccato fuisse foedatam . Unde merito Iob. a. dicitur, mee qui serviunt ei
πω sunt flabiles , in Angelis suis reperis
pravitatem ; quanto magis bi, qui habitant do. mos luteas uasi diceret, ait ibidem S. Gregorius, si illi spiritus incommutabiles essen queunι, qui nulla carnis infirmitate deprimun. rur, qua umeritate bomines in bono permane. νe constanteν existimant , quos in eo quod imrellectus ad summa mebit, carratis infirmitas nuramans m edit, ut per corruptionis vitium in semetipsis babeant unde ab intima novιtate Neterastant pSolum ergo dissicultas est, an de potentia Dei absoluta formari possit aliqua rationalis creatura. quae ex se, & ex natura sua sit omnino indefectibilis . Circa cuius difficultatis resolutionem, duae maximc op positae sunt sententiae, quarum Prima contendit non repugnare aliquam creaturam rationalem esse ab intrinseco impeccabilem. Ita sentit Ochamus an I. ist. M. q. unica art.
I. ubi supponit posse dari hominem Ionge essentialiter persectiorem illo , qui creatus est , de consequenter illum potuisse produci natura sua impeccabilem . Sunt autem, qui repetunt modum hulus imp --bilitatis, ex eo quod putant posse produci creaturam aliquam, cui esset con naturalis visio beatifica, quae, inquiunt, hominem es-ficit natura sua impeccabilem. Sunt etiam. ut volunt huius impeccabilitatis modum educi posse ex eo, quod non repugnet a Deo produci creaturam rationalem non liberam, sed ex necessitate determinatam ad unum, subindeque illam peccare non poste 3 quia clim naturaliter non possit ad malum determinari, consequens est, quod illa es, set ex natura sua formaliter ad bonum d terminata . Meunda vero sententia negat creaturam produci posse, quae sit intrinsece imPeccabilis, tam in materia naturali , quam in supernaturali , ita quod sive n turae suae relicta, sive ad ordinem supern turalem evecta peccare posset. Notandumst. Revera Angelum non suisse peccatorem in primo suae creationis Instanti, siquidem, ut supra docuimus , Omnes Angeli creati fuerint in statu gratiae sanctificantis, unde in Concilio Lateranensi sub Innocentio III. determinatur , quod Di bolus, de alii mones a Deo quidem natura creati sunt boni , sed ipsi per se facti sunt mali. Et in Concilio Carthaginensi 4.
cap. I. inter alia fidei dogmata interroganda ab eo, qui Episcopus creatur, unum est, an credat quoa Diabolus non per conditi
nem, sed per arbitrium factus cst malus . Hinc Origenes homilia in Ezechielem tserpens, inquit de Diabolo, non semperfusserpens, primo quidem is Deo bonus creatus , Iea propriae vestimatis pravitate Daemon esse. Bus. Cui concinit S. Chrysostomus de patientia Iob. Diabolus, inquit, non naturae nomen ,s prae umptioms est . . . non enim Dimbesus actus si a principio , sed Angelus ereatus est. Uuibus concinit sanctus August. pluribi, maxime Lib. I. de nuptiis , ἐν conchpiscentiis cap. 23. Diabolus , inquit, spiritus immundus es , ω, utique quoniam spiritus est natura , immundus es de vitio , bonum quod spiritus, os malum quod 1 unaus : quorum duorum illud a Deo est , Me ob ino. 'nde Q. de Civit. c. I 3. ait, Nec φ s Diaboli natura, in quantum natura est , malum est; sed parve fietas eam malam facIt. Haec etiam veritas ratione firmari potest: Si enim Damones creati suissent mali , non viderentur digni supplicio propter tale malum, in his enim, quae a natura sunt ,
239쪽
et 36 Tract. I. Disput. III. Art. III. Quaest. I.
nec premio , nec supplicio quis dignus
malitiae Deum esse principalem Authcirem; V Uri UMO i RIMA.
etenim qui dat formam, dat naturaliter comsequentia ad formam: sed illa malitia sorma Evera non potest aliqua produci ratioηaΓιν Iis sequeretur talem naturam , ut suppΟ- creatura, quae en natura sua , ἐν innitur : Ergo principaliter ab Authore ta- tri ea fit impeccabilis. Ita Doctor in a. dist. Iis naturae proveniret. Tum denique quia a 3. q. unica n . o. ubi ait , Dico trigis , Deus ipse Genes. I. omnia a se condita ope- ad quintanem, quod non potes feri tatis nata xa ut persecta , & bona probavit, Vidit , ra, e voluntas, quae fit immccabilis per ηαυ- enim, Deus euncta quae fecerat, is eram Uride ram: quia avtbervases sanctorumsunt expresebona. Adde quod ad hujus veritatis assertio-ide Me . siem lassiciant verba Iudae Apostoli dicentis, Probat itaque conclusonem, primo qui- angelos qui non servaverunt suum principatu idem authoritate s. Hieronymi Epistola IQ, sea reliqueruntsitium domisthum, in iudicio-- circa finem , ubi expendens illa verba P gni diei, vinculis aeterηis sub ealigine esse reser iis . Non Jisificatur in eo pectu tuo omnis v, vatas. Non suerunt ergo mali natura: sedlvens, ait, Non dicit omnis homo, sed o talas propria voluntate laeti sunt . Restat nis vivens, id est, non Evangelista , πon vo . itaque determinandum, an Angeli in Pri' fluus , non Propbeta : ad majora conscendo , mo suae creationis instanti revera peccare non raroni, non Domisationes, non Potestares , potuerint. Negant Thomistae cum Angeli- eaeteraequeri tutes: Silus Deus es inauem mcisco doctore, prima pari: q. 63. an. s. Amr- eatum non eadit, eaetera cum sint tiberi arbianiat vero suo illa Doctor in a. dist. s. q. 2.itrii, in utramque partem suam possunt flecte-
num. II. re voluntatem . Eamdem sententiam edocet
tandum 3. Revera AngeIos fuisse ablS. Ausustinus Lib. R. contra Μaximinum p. initio suae formationis libero arbitrio din Ia. ubi ex illis verbis I. ad Timoibeum G. natos : Saluberrime enim eo temur , inquitiquibus de Deo dicitur, sui solus habet im-S. Augustinus lib. de correptione, & gr mortalitatem: concludit Deum etiam solum tia cap. Io. quia rectis e credimu1, D m , habere impeccabilitatem I nam homines , dominumque rerum omnium, qui creavit omniol& Angeli peccando aliquo modo moliunia bona valde . mala ex bonis morietura esstitur: Et omnes, inquit, qui non peccaverunt , praestri it , 9 scrvit magis aquam omηimi η-lpereare potuerunt, is cuιcumque creaturae ratissmam bonitatem pertinere , etiam de moo itis δε ρrrigatur, ut peccare non possit , non est enefacere, quam mala esse non Mere: sic M iboe naturae propriae, sed migratiae. dirasse angelorum, is bominum vitam , ut tu Rem expresee declarat S. Gregorius libro ea pr*s offenderet quid post eorum liber m ur'ss. morat. cap. 27. Natura angetica, inquit , bitrium , drande qtiis pollet suae gratis besso' etiamsteontemplation e sui Aulboris inbaerendo incivm , Joviaeque iudicium . Denique a Villifatu suo immutabiliter permanet ι eo tamen sis cuidam quorum princeps es , qui dicιιν Diabo se, quo creatura est, insemetipsa vicissilviunem Iur, per liberum a1 bitrium a Domino Deo refu- mutabilitatis babet. At omnium evidentissim facti unt. refigientes tamen Huι bonitatem,ime rem definit S. Anselmus lib. 2. Cuinqua beati fuerunt, non potuerunt eius effugere iu- Deus bomo cap. IC. ubi Discipulo abeo qum disium , per quod miserrimi effecti sunt. -- renti cur non potuit Deus iacere creaturam teri autem per ipsum liberum arbitrium in veri limpeccabilem per naturam, respondet tutesererunt. Quibus verbis aperte docet S.IIuia non potvit ipsam facere Deum : Ergo
Augustinus omnes Angelos tam bonos ,lc subinferi Doctor nulla creatura potest quam malos ab initio donatos fuisse plenissi- esse impeccabilis, nisi sit Deus, vel assumma libertate, & malos liberrimc a Deo suisse pia a verbo.
aversos: bonos autem proprio suo arbitrio Eamdem veritatem duplici ratione probat actuali gratia roborato, & illustrato in ve-iDoctor 3 quarum primam sic sormat; Om-ritate , & observantia stetisse . An auteminis voluntas , quae potest appetere suum aliquo ad peccatum suadente , & morali- , commodum , & it Iud non appetere recte, ter impellente mones deviaverint, hic erit. potest peccare: scd nulla est creata voluntas determinandum. nec creabilis , 'uae non possit appetere suum
i commodum, di illud non appetere recte Er
240쪽
De Angelorum peccatis, & poenis . a 37
nulla pariter est, quae non sit defeetibilis. 'Μέω eonfiat: Nam eo ipso, quo voluntas Proprium commodum appetendo potest
mittere amestium justitiae, & rectitudinis , seu non aξpetere illud commodum ob finem honestum, de a Deo praestrietum, pintest peccare ι peccatum quippe nihil aliud,
est quam carentia rectitudinis debitae actui. Minorem probat Dodor omnis voIuntas in qua non necessario conjunguntur ista duo; ne pe appetere commodum, & itIud recte a petere: potest illud bonum commodum appetere recte, & non rem: sed in nulla v luntate creata pos Iuni conjungi illa necessarios nempe, quod apeetendo suum bonum Commodum, necessario illud appetat recte: nulla enim voluntas prςter divinam recte appetit ex eo formaliter, quod appetit: Ergo,&c. Patet Μέον : Si enim illa duo non lintnecessario connexa, nempe appetere Commodum , Ac illud appetere recte. evidens est, quod voluntas poterit commodum sibi bonum appetere, & illud non appetere recte.
ta sicut potest appetere sibi commodum, sic
potest illud appetere modo sibi non convenienti secundum ordinationem divinam Iuta posset illud commodum velIe tali m o, quo appareret esse ipsi majus comm dum: sic posset appetere, & velle summe
beatitudinem summam , & omnium maximam; quia melius est habere beatitudinem summam quam eam habere in gradu remisso ille autem appetitus non esset conformis divinae ordinationi ; quia ex Dei praescripto beatitudo commensurari debet meritis :Ergo nulla est voluntas creata , quae ex se non possit aliquid velle contra Dei v Iuntatem 3 adeoque nulla est , quae non
possit peccare . Confirmat. Omnis voluntas, quae non est sua regula, nec necesIario est consormis suae
regulae, potest deficere a sua rectitudine :sed omnis voluntas creata naturae suae relicta , nec est sua regula , nec conformis suae regulae: Ergo, &c. Μέω constat, Omnis Damque voluntas, quae nec est sua regula inec est conformis suae regulae, haud dubie poterit ipsi esse difformis; adeoque non erit recta , nec proinde debitam rectitudinem in suis actibus habebit, subindeque peccabit; Cum peccatum , ut mox diximus, nihil litaliud quam carentia debitae rectitudinis in
actibus a voIuntate libere elicitis. Minor e
iam est evidens; nulla namque voluntra creata potest esse sua regula, cum necessa rIo voluntatem superiorem nempe divinam
habeat. a qua dependet, Se per quam regulari debet: nec ipsi est neces lario consor-mis 3 quippe cum lupponatur libera, adeoque potest velle aliquid contra divinam voluntatem , aut saltem velle alio modo, dc alterum ob finem: Ergo, &o. Probat a. Omnis voluntas, quae non est
satiata per amorem alicuius objecti, &quae non habet necessario, sed per propositum bonum infinitum, quo satiari potest P test quando libuerit cessare a quocumque objesto, quod amat, de amare aliqua ob Ela, non in ordine ad bonum illud infiniatum satiativum: sed nulla voluntas Creata est ex se satiata amoroe ullius objecti 3 nec habet necessario sibi propositum bonum i finitum semper, quo solo satiari potest :Ergo omnis voluntas creata potest clim libuerit cessare ab amore cujuscumque objecti, quod amat, & amare aliqua objecta sine relatione eorum ad objectum infinitum satiativum: sed omnis voluntas; quae pintest hoc facere, potest peccare; quia p. test cessare ab amore alicujus objecti, etiam quando praeciperetum. Ergo omnis v luntas creata potest peccare, & consequenter nulla est ex se impeccabilis . Advertit etiam hac ratione posse confirmari secundam, & tertiam probationem AIensis. Probari ponet ulterius hahe conclusio; quia eatenus possct dari voluntas rationalis non peccabilis; vel quia determinaretur ex na tura sua aὸ prosequendum quodcumque bonum propositum , itaui non esset ipsi liberum cessare a prosecutione: vel quia determinaretur ad bonum honestum, ut sic, itaui non posset prosequi aliud bonumquam bonum honestum, quamvis ex ipsismetb nis honestis posset pro sua libertate hoc preillo eligere, sicut voluntas Beatorum est de facto determinata. Sed neutrum ex his dici potest: Non primum, quia sic voluntas non esset liberat de praetcrea , quia si esset dete minata ad quodcumque bonum propositum,debcret etiam esse determinata eodem modo ad fugiendum quodcumque malum prOp situm : Ld hoc est inconveniens: qui a s queretur, quod intellectus non deberet ha-iare virtutem proponendi simul bonum .& malum, nec duo bona , in quae non posset voluntas simul tendere, aut duo malas