장음표시 사용
51쪽
vel-distinctior, vel ririnus distincta,
ptorem futurum , declararem , fidem nostraem a commodatam esse debere revelationi disinae. Sed sententiam meam non recte percepisse Vir Doctissimus videtur. Illud volui: Pro ratione ac modo clarioris vel minus clarae ac distinctae revelationis divinae , etiam fidem nostram esse vel magis vel minus distinctam & expressam. Quando Deus nobis quid revelat plene & distincte , etiam distinctam & expressam illius requiri fidem : Quando autem Deus quid revelat, cujus non omnes cim
cum stantias distincte & perspicue ob oculos ponit; rem ipsam , quae clare revelata est, distincta quidem fide esse apprehendendam ; norierinde illas
circumstantias : Sed sufficere confusiorem aliquam& minus distinctam earum apprehensionem , revelationi divinae accommodatam. Solent quippe omnes Prophetiae , antequam complementum suum habuere , aliquam involvere obscuritatem ,
quae ipse demum complemento evolvi & explanari solet. Rem illustrabo exemplo. Promisit Deus Abrahamo, se semini ipsius terram Canaan haereditario jure possidendam traditurum : non autem speciatim praedixit modum introductionis in terram illam: quod nempe Iosia duce populus praeeunte arca Iordanem sicco pede esset transturus , regionisque illius incolas bello superaturus. Promissioni isti divinae convenienter Abraham rem ipsam credere debebat; nequaquam autem ad fidem modi, quo eam Deus effecturus erat, obligabatur. Eodem modo Deus olim diversis temporibus , primo obscurius, deinde clarius paulo ae distinctius Messiae adventum , ejusque officium ac munus praedixit per Prophetas. Nullae tamen
praedictiones adeo fuere distinctae & explicitae,
52쪽
sECUNDUM SCRIPTUM IUDAEI. et '
quin multum obscuritatis remanserit, per ipsum Messiae adventum demum evolvendae. Iniquum
vero fuisset, & a justitia Dei alienum , ut distinctam in illum fidem exegisset , quem distincte
non revelasset. Fides ergo Patrum sub Vet. Foedere accommodata fuit revelationibus divinis de Messia , primo admodum confusa & indistincta , dein paulo distinctior, prout ex revelationibus divinis hauriri poterat: Sed quantacunque suerit, valde fuit incompleta , si conferatur cum illa fide, quae nunc in Christum praeseribitur. Crediderunt illi , convenienter promissis divinis , adventurum Messiam, eumque redemptorem fore Israelis: Naturam autem redemptionis non nisi x
imperfecte admodum perceperunt ; nec Deus ab ipsis exegit, ut eam distincte & expressa fide reciperent. Suffecit ipsis , credere venturum MeLsiam ad liberationem Israelis : distinctam autem in illum fidem Deus reservavit tempori, quo Mecsias in mundum missus , muneri suo inauguratus , totique mundo plene ac perspicue sine figuris &umbris praedicatus est: Itaque distincta illa fides, quae nunc in Messiam necessaria est, olim necessaria non fuit. Et hines iquet, Viri Doct. responsionem, quod stincta Dominus ea oua sunt o fuerumt de necessitate salutis b00 iu/x
o distincte, neutiquam mihi opponi ; utpote qui Christo.
urgeam, quoniam obscure revelata fuerunt, ideo distinctam eorum fidem non fuisse necessariam , nec a Deo praescriptam. Quanta autem ea fides
fuerit, quam Patres ex Prophetiis divinis de Mecsia colligere potuerunt, definire difficile est. Susis
53쪽
scit , quia Deus plene & perspicue Messiae munus
ipsis non revelaVit, quod nec ab ipsis fidem distinctam in Messiam exegerit. An ergo sine Mes.sia salutem aeternam consecuti sunt Nee hoc dixerim. Sed Deus , pro absoluto suo jure , ipsis redemptionem , in plenitudine temporum per Messiam impetratam , applicat, licet pro ratione temporis quo vixerunt distincte in ipsum non cre/ diderint. Haec est mea de necessitate fidei in Messiam venturum sententia , quam s. Scripturae omnino consentaneam judico. Quomodo Ex dictis manifestum est , nec Virum Doct. sen-eommoda sum Verborum meorum recte percepisse , eum diata revela- xi , exi entia divina fidem Israeli non fuisse praeseriationi divi- ptum, sed suffecisse claram existentia divina reve a-μφ' tionem, ut credatur Deus esse, eamque totius legisl
tionis fuisse fundamentum: & postea pergens, addo: Eodem modo se res habet cum Messa, &c. Non jam inquiram , an prima Decalogi verba , Ego sum Delis tuus qui eduxi te ex AEgypto, praeceptum contineant e Ego sane nullum in iis praeceptum deprehendo , sed tantum declarationem , qua Deus se Israelis Deum declarat , qui jus potestatemque habet leges ipsi pro lubitu serendi , ob beneficium illud ingens liberationis ex dura AEgypti servitute, quo Deus eum sibi acquisiverat in peculium, quaeque declaratio legislationis fundamentum est. Similiter , cum jubetur Deus ado-' rari, amari , &c. non praescribitur ut credamus
Deum esse; illa enim omnia divinam existentiam praesupponunt. Sed his omissis, quando dixi, Eodem modo se res habet cum Messa , nequaquam , prout vir Doct. verba mea accipit, indicare Vo
54쪽
lui, perinde sicut Deus existentiam sitam ita manifeste Israeli revelavit, ut eam in dubium revocare non possent; eum etiam ita manifeste Mes.siam Israeli revelasse per Prophetas, ut quando in mundum venisset, ipse statim ita indubitanter &infallibiliter ab Israele agnosceretur , ut ejus eXistentiam in dubium revocare non possent: Tum enim mihi ipsi aperte contradixissem , qui continuo urgeo, Messiam obscurius a Prophetis fuisse delineatum , & non plene ac perspicue reVelatum, sed id reservatum ipsius adventui: Quod miror Virum Docto non animadvertisse. Illud volui:
Fidem nostram accommodatam esse debere reVelationi divinae ; & quando Deus nobis quippiam
revelat, illi revelationi divinae fidem adhibendam , etiamsi Deus non addat praeceptum istiusmodi, credetis hoc esse verum : & fidem hanc vel distinctiorem vel obscuriorem esse, pro modo revelationis divinae. Idque illustravi duobus exemplis e Primo Dei, qui existentiam suam ita clare Israeli manifestaverat, ut eam in dubium vocare non possent: ideoque eos obligatos credere Deum esse, licet nusquam praecipiatur, credetis
Deum esse. Alterum fuit exemplum Messae: Eodem modo se res habet cum Messia ; hoc est , credendum est Messiam a Deo promissum venturum , licet Deus expresse non praecipiat, eredetis Messiam venturum esse: &, vel minus distincta , vel disti dictior in ipsum fides fuit requisita, pro ratione clarioris vel minus clarae de ipso revelationis. Deum Messiam ita clare per Prophetas Israeli revelasse , ut quando venisset minime ambigere pos
sint, quin is esset qui a Prophetis praedictus fuit,
ego non affirmavi: haec potius, ut mox videbi-
55쪽
Mimus Messiae a Prophetis quomodo praedi- ctum.
mus, Viri Doct. est sententiat Contrarium dixi e per Prophetas Messiae officium obscurius fuisse deri scriptum: nunc vero in Evangelio id plene ac per spicue revelatum ; ideoque nune distinctam & explicitam in ipsum requiri fidem. Sane si quis Novi Testamenti libros non oscitanter perlegat, ex iis facile deprehendet , quale sit Messiae munus ibi descriptum , non sub figuris & umbris , sed plene ac perspicue. At Judaei libri istius veritatem non agnoscunt. Fateor: Verum non quia non distincte intelligunt , quaecunque ibi de Messiae munere dicuntur , sed quia ea cum Prophetarum vaticiniis
Age nunc videamus, quid Vir Doct. Asertioni meae opponat. Dicit, Dominum Messiae vitia es re ct aperte per Propbetas suos revelasse, adeo ut nerique in dubium vocari possent. Sane Messiam fore Regem, & sessurum in solio Davidis patris sui , Prophetae expresse praedicunt , & in dubium vocari nequit. Sed quaenam sit regni illius ratio futuis ra , non ita expresse & perspicue praedicunt, ut ante Messiae adventum Prophetiarum sensus plene& integre pexceptus sit: per adventum vero Mes.siae , in quo prophetiae illae suum habent compleis
mentum , sensus earum manifestus & planus redditus est. Sane terrenum non fore Messiae reis
gnum, vel ex eo solo liquet , quod mors ejus miseranda praedicatur: quae cum felici adeo regno in terris conciliari non potest. Quare & aliquot ex Judaeorum Rabbinis, imo & ipsi Thal-mudis compilatores ut Doctor Lumbrozo in suo Propugnaculo Iudaismi confitetur, dc contra Grotium urget non esse hoc commentum recentiorum,
56쪽
sed doctrinam Thalmudis cum haec adeo pugnantia conciliare non possent , ne cogerentur cum
Christianis regem agnoscere spiritualem & coelestem , duos maluerunt confingere Messias, unum
miserum & occidendum , filium Ioseph seu Ephraim ; alterum gloriosum & gentium victorem, filium Davidis. Sed de hisce in sequentibus plenius. At vult vir Doct. ut clare ae perstitue, verbis Verbis Gnon figuratis , sed sensu proprio acceptis , munus SV - -- Messiae olim per Prophetas Israeli praesignificatum fuerit. At vero nulla solida ratione inductus id
urget; imo ratio contrarium fieri suadet. Quia si Deus gratiam per Messiam revelandam iam ante per Prophetas clare revela set, nihil novi Messias revelare potuisset , & Propheta , cujus ministerio Deus gratiam illam revelasset , magnam mu neris Messiae partem implevisset. . Hoc quippe Messiae officium est, homines in gratiam cum Deo reducere, modumque, quo gratia divina, perspicue ac plene ab ipso revelata, obtineri possit ac debeat, docere. Si jam ratio illa per Prophetas fuisset plene expbsta , quid porro Messias, cum venisset, revelaturus fuisset y Ut ergo rite officio suo Messias fungeretur , oportuit munus ipsius
involutius praedici ; plena autem illius revelatio ipsi reservari. Sed si haec sit prophetiarum sententia , inquit Predictio Vir Doct. Deus misericorditer non egisset cum dilecto 'δ ης populo suo , sine semel quidem in toto sacro volumine eui misi clare σ distincte Messa , quem re lavit, osticium ricordia Pradixit, G. Imo contra, misericorditer Deus Pylicum dilecto suo populo egisse dicendus est, cum Messiam promisit, munerisque ejus rationem aliis c quatenus
57쪽
quatenus praesgnificavit ; & postea Μessiam ipsummisit , miraculisque omni exceptione ma oribus instruxit , ad convincendum Israel est , illum eundem esse cujus adventum per Prophetas suos
significavit. Et quae injuria , quod regem mittat multo illustriorem , quam secundum literam promisisse videri posset ' per quem Israel non proprie liberatur ab oppressione suorum hostium , &in terram Canaan restituitur sed eximitur ab ira divina & maledictione aeterna , & introducitur invitam caelestem. Promita Atqui Deo revelante est indignum , inquit Vir, δ' '., u ut promittat Israeli inutilia , ideoque , ut a
me QErunt Deo promittuntur , nullatenus expetenda , contemne
quilia, quia da potius ut spiritualibus nociva, adeo ut in ipsa litera ςς0 perspiciaitate , ob inscitiam nostram absque malitia , missi, LN perpetua Israelis damnatis o ruina conliseis. Egogis. vero contendo, tantum abesse, ut haec promissa Israeli fuerint inutilia, ut fuerint summe utilia,& maxime expetenda , & misericordiam ac am rem , quo Deus Israelem complectebatur, requisivisse ut hae & non alia ratione promissum de Messia Israeli revelaret. Lex enim Israeli eam observanti promittit felicem in terra Canaan habitationem. Deus ergo Israeli promittens Messam, qui eum a peccatis, omnibusque in quas ob peccata inciderant miseriis, esset liberaturus, non Potuit illo tempore munus Μessiae plene & perfecte revelare ; sed oportuit, ut felicitatem veram ac solidam, a Messia procurandam , adumbraret typis rerum terrenarum, in Lege Mosis diserte promissarum. Exspectatione quippe Messiae , B - . norumque quae allaturus esset spe, in mediis af-Bictionibus Israel erat continendus in officio M obsequi.
58쪽
sequio Legis divinae r oportuit ergo illum istiu
modi promissis erigi, quae bona in Lege promissi diserte continebant , ipsiusque exspectationi expromissis Legis conceptae consentanea eranti nonindum maturuerat tempus , quo Isiaeli natura re ni
Messiae plene revelari poterat. Quid enim t Gquidem manifeste, sine ullo verborum involuisero , Prophetae praedixissent , Messis regnum non fore terrenum, sed eceleste ; Messiam hie in terris fore crucifigendum 3 sed post mortem resura
recturum, in coelos ascensurum , & potestatem in eoelo ae terra accepturum t eandem quae Messis fuit sortem fore ejus sequatium ae subditorum, in hae nempe vita crucem & amictiones , quietem vero ae gaudium in futura vita in caelisi An non in pIurm is, quorum corda terrae Canaan nimium sunt amxa , exspectatio Messis elanguisset ,
spes qua se sustentabant mediis in amictionibus
eoi Iapsa fuisset ' Quare tantum abest ut haec promi' i. .rfnt inutilia, ut potius summam ex illis Israel utilitatem perceperit, quoniam mainxime fuerunt accommodata , ut Israelem ante Messiae adventum erigerent & in ossicio eontinerirent. Cum autem Israel per varias & diuturnas amictiones exercitatus aliquam quasi maturitatem
est adeptus, sensim praeparatior redditus est, ad Messiam, eulus adventus instabat, recipiendum i populo ita privparato licet & plurimi ob earnais Iem aflectum animos suos induraverint) Deus Messiam misit, ejusque munus plene revelavit,&quid sub promissorum istorum cortice hactenus occultaverit, perspicue sine umbris ac typis pat fecit. Neque hic quicquam insolens aut Deo inuis statum factum est : quia sermo metaphoricus
59쪽
Deo est usitatissimus ideoque nemo eriminari potest , Deum , quando phrasibus hyperbolicis utitur , quae ab unoquoque , imo & ab Israeleipse i agnosci debent, secundum literae rigorem accipi non posse, obscure loqui: Proinde ea praeis cise secundum literam accipere velle , non est abs que omni malitia, & ob solam inscitiam in err rem labi. Sicut ergo in multis Prophetarum verbis hyperbole est agnoscenda, quid ni & figurata Iocutio , Deo admodum familiaris ' Praesertim cum alias , quae de Messiae amictionibus & morte alibi praedicta sunt, intelligi nequeant. GEntibus Sed tum populo suo mortiferam tantum dedit lis iuro; itu, ram x genitibus Uero spiritum qui vivificat. Nequa
uiuifieus quam: imo vero Israeli facta est haec praerogativa, praeterito ut spiritus vivificans ipsi sit datus, antequam da- ΙΦ-ςἰς- retur gentibus: cum vero Israel eum contumaciter rejecerit, & in litera absque spiritu haerere maluerit , Deus eum , spreto Israele , communicavit gentibuS. Praescien- Pergit Vir Doctissimus: Si Deus praesciverit obhoi .hu; μ--defectum totum Israelem, praeter paucos ,rit, ut illis aternam damnationem abiturum, etiam eum Israeli loquendi revelasset prout a vobis depingitur , ct ea tollitur. Phy/sibv. Resp. Deus non tantum promisit regem, sed M. iii alium praeitatuto tempore eum milit , donis ejusmodi m-
sensum structum , quibus Israeli sulficienter est revelatus,
4b: II adeo ut, siquidem seposito omni affectu, praeju-
b. sta θ' dicio & malitia , sedata mente eum considerare voluerit, ab ipso facile agnosci potuerit. Etsi Deus Israelis infidelitatem praeviderit, nulla tamen ratio cogit, ut Deus propterea ejusmodi I suendi phrasibus promissa sua enuntiet, quae Ic xael . etiamsi maxime velit , in alienum sensum accipere
60쪽
acei pere nequeat. Ostendimus enim Israelis statum exegisse, ne ante Messiae adventum plena regni Messiae revelatio ipsi fiat. Non etiam aequum fuit , ut propter praevisam sequentium infidelitatem Deus nullam populi ante Messiae adinventum viventis haberet rationem ; aut ejusmodi
Ioquendi modis promissa de Messia enuntIaret, qlii ipsi spe & exspectatione Messiae pro ratione status sui erigendo accommodati non erant. Prae sertim cum, quando Messiam misit, etiam abunis
de per eum convicti esse debuerint, ipsum eundem esse quem exspectabant. Tum ipsa salutis, remedii quod ad salutis consecutionem Deus destiis navit , ratio exigit, ne Deus ejusmodi praedictionibus , quae nec a contumacibus detorqueri possent, Messiae officium plene describat. Vitae quippe aeternae praemium excellentius est , quam ut ulli, nisi qui per voluntarium obsequium Deo sese in omnibus subjicit, concedatur. Per fidem
Deus Israelem ad salutem ducere vult: Fides autem cum sit virtus, & obedientia Deo maxime grata, argumentis apodicticis & omni exceptione majoribus non extorquet assensum invitis & r
fractariis ; sed solidis persuadet, quibus licet animus contumax assensum denegare possit: docilis tamen & probitatis studiosus plenissime convinci tur. Sufficit itaque ut ea adhibeat argumenta Deus, quibus omnis infidelitas, nisi sola obstet malitia , facile expugnari possit. Agnoscit porro Vir Doch. promitarum de Mes. Promissiosa impletionem reservatam praestituto tempori, ve bi figu quoniam quae Deus de Messa pradixit in ejus adventu i iii
sunt exequenda: Non autem quod vera o propria estIstaeli reis Messus vicia nunquam antea revelata reservaverit ad oris cauta.