장음표시 사용
241쪽
haerere existimandum n5 sit, quod libens ipsa id in o ti reponit init Hla mnino eius
rei talio reddenda est; dc suo illa quidem exposita est Ioco. Amuin isse iidem exponatur, nihil obstat. Non scilicet ubi intς tam itur cibi ni 'do corrumpitur spiritus, sed nihilominus ubi ea patitur, vel operatu qua eius fiaturae propria non sunt. Nam re habitiis qualis non est,& multo amplius alienas operatus Operationes corrumpi videtur'; & mitto mehercule peius, quam si ferro perdatist, aut morb0. Non enim aliena vi sectereue, nec naturae lege, viribus nimirum, quibus Ubiistere non poni t,led pro pria corrumpitur culpa. Itaque qui nobilis est generosusque, eo modo ne corrumpatur, alio quouis corrumpi siminet, appetitque. Vt qui id operatur, non illum praeter naturam, sed maxime secundum naturam facere, & vel ubi perdere se, ibi seruarete 'maximh existimare liceat; qui scilicet a propria dimoueri natura, & pro humano scrinus fieri, ibi repugnat, renititurq; maxime. Nulla igitur Peripateticorum ratio o, stare videtur, quia corpoream animam e semine eductam ponere liceat.
CORPUS ANIMAE ORGANUM, QUALE ESSE EIUS SPECIES
declarat, ponendum esse; vel si ad operationes quasdam aedendas inutile lanimae sit, & incommodum. Cap. XXXX l. V o u i u igitur nnlla Aristotelis ratio vel incorpoream, vel corpori formam esse animam e semine eductam declarat;anime organu, quale ipso apparet aspectu,tot, tamq; varijs partibus diuisum, distinctumque,& quae singulae ad quaedam operanda iactae videntur, corpus sit oportet . Nec id qbstet, quod nequaquam quod organa faciunt omnia animam ad quasdam Uedas operationes nihil adiuuat i quin quod ab organorum munere summE est alienum operantem illam impedit interdum , retardatque . Neq; enim proprio in Ioco, atq; inter cognatas substantias existenti spiritui, neque ad motum aedendum, rerumq; intuitum, cognitionem-Que, ad proprias scilicet operationes operandas, quod itaq. operantem eum perpetuo adiuuet, datum id est; sed alieno in loco, atq; interrentraria genito
Quae no retentus, coercitu . nullo immoretur temporis momento ;&a quibus non
benE contectus,defensusque, penitus statim extinguatur ; E quibusq; omnino nusquasitis retentus, assiduE .labitur; & a quibus assidue oblaeditur, nusquam Latis deser sus ; in quibus omnino multis assidue imminuitur modis. Itaq. si seruandus, necessario rei includenduς fuit bene quide calidae, at benE denser, beneq. cor pulente, multisque insuper onerandus organis; quoru Ope res, quibus praecipue nutriri potest, at quas perexiguus ipse, longeque tenuissimus propriis viribus nunquam exuperet, in propriam agat naturam. Ut si ad motum , rerumque sensum inutile, & impedimento insuper spiritui id sit; non propterea non eius
242쪽
si principibus partilius, quibus, q*a ex ouis enascuntur, donata sunto ibus ; & in v triiq. , partibus ungulis eede agendi,operandiq; assignatae sunt vites; ea deq. conficiunt opera: Vtiq. i sdem Erebus,& eodem ab agente,eademq. ratione, & ordine immutatis utraq. constituta esse,existimandum orno est. Proinde quia res, Equibus, quae in ovis fiunt,constituuntur alatia, & quae illarii, in quas animalis partes,& a qui bus viribus,& qua ratione, quoq. ordine agutur, ipsis in tueri licet oculis: liceat in lio. rsi efformatione illorum intueri constitutionem. a ex albo, luteo s.composita sunt;& album, perexigua modo eius portione,quae masculi est semen,excepta, reliquum oemanifeste scemine est opus.Id vero cum a masculino semine id modo differat, quod a virili semine muliebre differre videt quod videlieet a robustiore maris calor tenuioribus sui partibus magis spoliata, magis conspissatum est, magisq. cspaetulia:quin ste minae semen sit nulli quidem, at Aristoteliolum minime negare liceat. Ipsi nam . n5 eandem odi spetiem,dispositioneq. viui parorum semini, sed natura etiam eandeo ut albsi sortitum videtur uniuersum; illius nimiru ritu a calore crassescere,& a frigore liquari.Luteli vero quin sanguini bene proximum sit,&quin sanguinis Oino vicem gerat, ambigi etia non potest quod nimirum modi cli quid ab incubante aiali concalefacta, sanguinis spectent, naturaq.assumit,&in absolutu agitur sanguin&Incubans porro, a quo ouum in alat immutatur, manifeste unu modo calorem ouis indit, aliud ni- ,hil;& solo, at certo a calore ova in pullos agi,fatis ij declarat,qui ouis fimo suppositis,&blado,moderatoq. ignis calore admotis, passim enascsituri sani seste et prius,quam sanguinee aialis partes constituatur,albe, atq; exangues eonstitui a pirarent; nec vero tunice modo,quibus inuoluitur laetus,sed venule,atq. arteriolae; &nequaqua b luteolis quod immutatu quidem,at integriminianum apparet,&a cuius spetie, naturaq.logisti me absunt sed ex albo,cuius spetie,dispositione l. reserunt. E luteo interea in sanguine persectum acto,&in confiatas ta venulas,& arteriolas illapso,attratoue sanguineae aialis partes ei fici,manifeste apparet.Nec vero, nisi veluti per canales quosda sar guis ad vis certi constitutionem, sed temerEferatur, certa ratione,certoq modo quod fieri videtur viscera lingula c6stituantur.Itaq; aialium, quet in uteris fiunt,albas exangues'. partes masculino, scemineoq. e seminei sanguineas vero escemineo sanguine ab uteri calore immutatis costitui,existimandum o ino est. Quin si in a talium, quae ex ouis enascuntur,costitutione id visum non foret, istimandum in esset.Quoniam. n. ubi mulier c5cipit, alis nulls,sed ille utero res instant OES; nullum q. aliud agens,sed si lus uteri adest calor;& semen utruq; aptissimu in albas, exagues'. aialis partes agi apparet; tu in eoeoEssemen videri possunt magis conspis latu, magis'. compiactu; in ian guineas vero immutari,alagitidissimo presertim uteri calore, a quo liquari quide amplius vel magis taspissari, at aliud immutari videri no potest, ineptissima videtur;cor
243쪽
vero,& ieeur, B viscera alia merso quidem sinciit at mani seste Hanguine constitistis uuiola; quae nimirum sanguinis sn cienire runt; de quae vixdum conlecta a guinem in se ipsis continent, βαψnguine perpetuo niit iuntur: utiq; Elanguine haecoia, illas uno e serti ine effectas esse, eapsti m nduido aino est. Nam etsi, ubi concipit mulier, no perpetuo propri) seminis emissionem percipit; perpetuo Isi eam fim misi. eati licet uec illam eius interdum fieri se tuum; quod perexili calore donatum Re . mineum semen, nihil spiritu a mo0icat. At ge ratiunem amplius,u modu inquiramus ; quo semen in tot res,adeoq. differetes agatur, & spiritus in eo in generetur, retineaturque; tum de quo sanguis uterq; in sua viscera concrescat; de seminis in primis , sanguinisq; naturam , dispositionemq;, praeterea de vitai vires,ac si um; res nimirum e quibus animalia fiunt, viresq; a quibus illae immutantur, lociq; situm, ubi veluti ecformantur. Neque enim, si horum quid recte perspectum non sit, animalium coasi, tutionis ratio satis unquam innotescat.
QUAE SANGUINIS, QUAE SEMINIS NAΤVRA, DISPOSI-
tioque, & quae uteri vires, ac situs. l . Cap. ILAMo vi s quonia ex eo semen conficitur, eius primum natura, dispolioq. intuenda est manifeste bene calidus est; & spiritu,tenuitateq. spiritui proxima plenus. Nam vel ex animali detractus, calorem, si
inum q. emittit; di non ita multo post praeexistente tenuitate elapsa, in grumii, in crassam. s. nigrigantemq. coit rem.Et nequaquam simplex est, ct similaris, sed veluti E diuersis copositus rebus; itaq. ad diuerIHul Ilia, CUI Poris parteis delatus,dc singulis illis diuersis sui partibus appositus, nullo in singulas agitur negotio.Semen itidem Esanguinein venis, quae, quod in ijs sanguis albescere, de seminis spetiem assumere, de in limE omnino agi incipit, seminariae dicsituro dc in testibus cum ab eorum, tum de a circumstantiu partium calore amplius concocto manifeste effectu est. Itaq. manifeste sanguis cum sit amplius elaboratus, αrro fluido,puniceoq. viscosius,albusq. factus; quin de ipsum ben d calidum, plurimoqi spiritu ,εc te fiuitate spiritui proxima,&in spum agi aptissima plenum,beneq; dissimilare sit, dubitare non licet. Na etsi dum sanguis amplius concoquitur, in existentis i
ritus, ac tenuitatis portione quampiam ex eo elabi iudicandum eluat maximam cera viri u .copia in illo retineri,ali .interea ingenerari , existimare etia licet. Quoniam enim non simul, eodeq. temporis momento uniuersa sanguinis tenuitas absoluitur,
aptaq. ad elabendum fit,sed externa oino prius,eaq; elaben te statim superficies,e quaeducta est, crassescit, densaturq.: utiq. dc praeexistens, dc qui postea in generatur spus nullum elabendi aditum nactus retineatur in illo necessh est . Itaque quod de antiquioribus itidem Oibus visum est, placitum q. semen spiritu,tenuitateq. spiritui proxima plenu sit oportet: pr erea dc bene dissimilare,ξ bene dissimilari re, de a moderatissimo coniectu calore; a quo videsicet diuersae quae sunt res in unam, eandeq. agi mini me queant; sed in eas modo singulae, quibus proximi, cognataeq. sint.Vterus porro si non valde quide sui natura calidus, neruosa E substantia consectus; at quia venarum, arteria ruq; portionibus multis intertextus est Ois, plurimo scilicet,calidissimoq. resertus sanguine: quin, ubi praesertim quod perpetuo fit ubi mulier concipit uteri ostio. Ium occluditur, nullsiq. externo frigori aditum praebet,is ei insit caloria quo illapsi imsemen,ectu .usq. sanguis id quod venis, arterijsq. in existens a circumstantium partia calore uterq., de ovi album, luteumq. ab incubantis animalis calore pati videtur luquescat primiam,mox in istente tenuitate assiduha calore educta viscosum fiat,tum de c6pingatur, durescatq., ambigi non potest. Et interna quide uteri superficies que semen excipit,scetuq. continet, si extenddatur,plana oino est;at in se ipsa con tracta cinplicataq; filio a sint v n. 6 distenta perperuo manet veluti scobribus, rugisq; distincta νpparet. Et quod co plures eae, diuersioresque,dc mazis sibi ipsis continuae haut opor-
244쪽
tet, Ouo magis uterus contrahitur: ibi plurimas,diuersissimasque,& maximξ sibi ipsis continuas fieri existimandum est, ubi semen illum subit. Eius enim contingendi desiderio illectus maxime sese eontrahit uterus. Et nequaqua is continuus cst, sed venis, arterinque, 'uae in ipsum desi amat, veluti intercisus,interruptusq;. At continuus plerumq. spectatur; quia illoru ostiola ibi tantum resierantur, ubi menstruus sanguis effundendus est; alias ita utero illa coeunt, ut una, eademq; illarum,atq; uteri fiat super
- QV O MODO SEMEN IN ALBAS, EXs ANGUESQUE RES
. astur, & cerebri sentriculi fiunt. Cap. III. EM 1Ν po risin utersi coniecto,quod illius contactu is maximh obloctatu ,& Vniuersus simul eo firmi appetit,colligit se se uniuersus : pr indeq; eius ostiolii, per quod immissum est , ita Occluditur, ut nullus semini exitus a sillus externos rigori ingressi is pateat. Et seme,si quia de ab utero comesiuitii non in diuersas distunditur partes,&singulet
certas constixa in uteri rugulas,&in ijs ab uteri calore fusa ,in alias,
atq; asbs fluunt, de sitnsuli propriam in his magnitudinem, propriamq; ό ctae figura,
disiuore quoi nexi siccolluulae era n t, i n vapopes acto, elapsoq, i a proprias cocrescu n tres sed in unu colligitur uniuersum; ab uteri certe calore liquatum,fusumq; in longe 'lurinios, iussu irri initos: quoniani ianaxime dissimilare, & vesulte tenuitate, crassi-itieq.,&ben extraq.driiursa positum est semen; non siimit, neq; in eosde uniuersum qiquatur fluores.Sede alsi dud ipsius partes prius fundatur,quae liquidiores sunt: assidueq; singulae immistonuore spoliare, proprias concrescunt in res. Et quia ita tenues seminis partes crassioribus immiste erant,ut vel adeo a se se ipsis sciunctae, separateq., scurrgin adhu ursis te sint, sed tenuioribus crassities adhuc quida,&crassioribus 'ugda insit tenuitas iamplius viroq. du funduntur, non quide in diuerses liquefiunti ores; sed quae tenuioribus crassities,&quae crassioribus inerat tenuitas seorsum ab illis fit. Itaq. nec uasa unitormia, nee continua, sibi q. ipsis similia uniuersa fiunt ossa. Mavalis qui delibis,min utissimi. s. res,at paulo, quam illa sunt,desiores, duriores q. , intertex te & ossa multas in partes diuisa sunt; & e quarti singulis res emanent min is, quam ipsa sunt, densae, duraeq.; quibus sbi ipsis mutuo colligantur,de aliae, quae inter ipsas positi partes, ne se se mutuo conterant, prsstant. Propria porro res,quae e seminecsisti ruuntur,magnitudinem, propriamq. singuis sortiatur figuram; quod ita paratu, cocinnatumq., tenuitates nimiru,crassitiesq. , E quibus csipositum erat semen, tanta linga is, caque sibi ipsis immissae erant ration rivi certo a calore fusae singulsa reliquis seorsum fierent;&inexistente fluorespoliatae, in tantas singulς,tales i. concrescerentres. Nec vi nobis videtur ampli lis quicqua homini inquirendum est:at rerum olum conditoris Da 1 sapientia admiranda qui eum animalibus calorem,casq. caelo,terrsq; indidit vires,ut ab ijs effectas res in sanguine ille,semenq. ageret; quod ab uteri caloredulum,in tot, tales l. liquefieret fiuores;&qui liquidioribus sui partibus elapsis in tatas, talesq. concrescerent res. Et quia non uniuersi filiores simul, eodemq.t oris mo-
meto inexistente tenuitate spoliantur,c5crescuntq.; sed quod sanguini dii in semen agitur, carnibusq. , que assantur euenire passim apparet) internis partibus mollibus
etia nunc, tenuitate q. plenis,externa supelficies tenuitate omni,omniq.exuta molli
cie,adeo densa facta est, vi nullus proin existenti tenuitati, nec ei,qus interea ingenita est,clabendi exitus pareat: utiq. unis ossibus, ijsq; similibus rebus exceptis que corporis mole sustelatu ra, tenuitate omni,omni a. mollicie spolianda suere;& quibus duris, densis l. ,&flectili nolentibus, repugnantibusq. ,&nutrimento apposito abundatubus, ne l. indi potuit spiritus, ne l. indendus omnino fuit ; ut qui, nec seruari in ijs,
Mequc ullum aedere queat notum reliquis, quae e semine fiunt, cerebro, spinali ino.
245쪽
dullae, neruis, arterijs, venis , oesophago, velariculo, vescis, intestinis, viscerum tunicis vel uniuersis, vel si in mollis lina is, laxi iliniisque retineri non potest, earum certe fibris spiti uis inest omnibus. Et quia qui in generatur spiritus multo, quam res,
e qua constituitur, amplior fit, proindeque maiori indiget loco id quod in aqua, alijsque in rebus quibus uis ingenita facit tenuitas sibi ut is patentem locum faciat, molem , in qua ingenitus est attollit, eleuarque: qui prςsertirn multus est, di non da. rissimae inclusus rei; cuiusmodi est, qui cerebro, &spinali medullae inest. Lerebri
igitur vςntriculi notu vi Galano placet )a spiritu effecit sinit se laabdente usu bubladi, quibus incl*su est, in ira asculini, scena inenique seminis permistione rumpuntur, quasi latebras, in quibus delitescat, quaeren te; qui & effodere sibi illas prorsus impotens sit, & qui nihil expetat magis, quam clarebris euolare: sed a spiritu tacti limi, ampliorem sibi locum parante, proptereaque cerebrum attollente. Eo serme pacto, quo bullae in aqua fetuente fieri videntur; qus manifeste aspiritu in ea ingenito fiat, ampliorem sibi locum,egressium q. , si liceat,moliente, proptereas.superpolitam aqua cleuante,attollenteque. Statim igitur ea residet,si pacto quoui ingenito spiritui egressus patefiat.
χ' O MODO VISCERA, ET CARNOSUM CONSAE L
V 4 ν porro seminis portio ad venarum,arteriarumque,quae ad ut
is pςrtinent, orificia desertur sibi enim modo concipit mulie , ubi
adaperta ostiola sunt illisca nixa, in venas, arteriasq; agitur. it que, quod hae illis uniunturi virumq; fiunt, & ne ostiola occludatur prohibeox; non amplius temere ex illis in uterum,& certis modo teporibus defuit sanguis; sed assidue,certaq; ratione,& modo in d du iactas instuit venulas, a spiritu ut extimare licet ijs ingenito attractus, Et uniueris sua simul in locu det tus, ubi iecur constituendus erat, &a robustiore uteri calore magis interea, ibiq; amplius susus, liqua tuique, in diuersos secernitur fluores Et tenuissima quidem illius portla in liquidissimum,& qui aquarti tu nullo a calore concrescat
unquam ; paulo crassior tenuitate,qua commisi a fluida videri poterat, lapsa in iecur; quae haec crassior est quod si qualis a iecinore ei stuit, concrescat, ita viscus concrescat nimis corpulentum, graueq, in locum delata plurimis refertum arterijs, a sangubnis ijs inexistentis calore tenuior, lidiorq; facta, tum tenuitate de ipsae, cuius conam,stione suebat, spoliata omni .in lienem concrescit mollem ,la que. Crassissima nullu ut videtur in fluorem liquatur, nec in unam omnino, continuamquem sed terrae more in existente aqua, a qua continebatur, in halitum acta, eis uxaq; omni, in loge&ipsa minutiis madisi spitur frustrula.Ηsc porro a multa tenuissimi liquoris potes ne unum in locum collata, in renes ibi cogitur uniuersa Nodo eodem, quo dicta vi scera e sanguine in venis contento, cor itidem, & pulmo ex eo constituuntur, qui ioari crijs cotinctur,e maternis arter ijs in status arteriolas infiixo. Et cor ut existimare licet e crassore eius portione gignitur, nec sola sortem. una ex ea coniectu, plus imso calidu laetum foret sed sanguini e iecinore es fluxo comissa. Pulmo vero e tenui re consiliuit,& sola, ut videtur.At carnosum genus eliquidissima fit sanguinis portio ne; lue e venarum tunicis elapsa,&in existente tenuitate spoliata statiin cocrescit: nec
in unam in,eandemq; uniuersa re, ne& ipsa sibi ipsi dissimilis; sed tenuiore sui portione i ta pineuedinc, crassiore in carnes. Et e quibus quide rebus, quibusq; a viribus, de quo cita modo cum alat uniuersum, tum eae ipsius partes,quq principes videri possut,& quaru constitutioiu conspecta reliquarum olum generatio manifesta sitatis in prs sentia replicat Ic satis sit, Superest modo,ut cur corpori e tot adeoqi differetibus rLbus
246쪽
mentario adimat spiritus est, corpori ut proprio tegumento, proprioque organo inclusus; quin non corpus modo uniuersum, sed quaevis eius pars spiritus retinendi, conseruandique gratia constituta sit, quin nulla omnino temere, sime, aut frustra, sed quae uis quempiam in usum adiecta sit, dubitare non licet. Abiit enim, ut quae aliorum opificum cuiuis euenire passim videntur, rerum omnium conditori D a ovulis in ipsius operibus euenisse suspicari liceat: ut scilicet, vel ab agentium naturarum viribus, vel a materiae prauitate victus, corum, quae enti cuiuis ad sui ipsorum conseruktionem, bonumque necessaria sunt, commodo ue, quicquam elargitus no suo-rit ; aut quicquam ulli adiecerit, quod inutile ei sit, incommodum ue. At partes quas uis bonas, necessariasque spiritui esse existimantibus, nequaquam tamen omnium usus nobis explicandus cst ; qui & satis, ut videtur, ali)s expositus est , &praesentilabori non praepositus ; sed earum tantum, quarum & constit uti O inquisita nobis est.
Nam modus, quo efformatus iam,&in lucem aeditus scelus nutriatur, augeaturque,
magis manifestus fiet; si cur spiritus corpori indendus fuit, Eloi, adeoque differentibus coposito rebus, si scilicet quem viscera singula praebeant vlani, conspectu fuerit.
CVR SPIRITUS NERVOSO GENERI INDENDUS, CARNOSVM
huic circumponendum , &venae huic, arteriaeque intertexendae, &DR-guine eae replendae, & o si eum genus omnibus subijciendum suit. p. V. Vos M spiritus, si non copioso, at integro certe calore, summaque donatus cst tenuitate; proindeque immobilitatem, compressionemque summo habet odio, summopereque exhorret; de motus aedendi, angustisque, & corpulentis e rebus elabendi sum ino tenetur appetitia, summaque donatus est facultate; & quant luna uis nactus exitum promptissime ex omnibus elabitur, & ad cognata , similiaque, ad tenui sit ma scilicet euolat entia: utique s in loco terrae proximo retinendus, ab eiusque xiribus defendendus erat; bene densae, beneque corpulente,& benε etiam calidae indendus erat rei; quae nullum ci clabendi aditum , nullamque terrae viribus eum attingendi facultatem praeberet.At huiusmodi inclusus si foret rei; ves si amplum in ea nactus locum nihil comprimatur, & quosdam etiam aedere queat motus; breui omnino corrumpatur , Habaturve. Nam si summa ipse donatus te. nuitate, nihil a proprio calore immutetur amplius; & bene corpulentae, beneque calidae inclusus rei nihil externis a viribus oblaedatur; itaque nihil imminutus,nihilque immutatus, ves nulla illapsa re, a qua reficiatur, seruari possit: at ipsus tegumentum, si quidem ab externis nam ris n ihil oblaedatur, a proprio certe calore tenuiores partes in summam assidue agente tenuitatem,&cum assidue elabente, breui omnino corrumpitur. itaque si cotis cruandum, reficie tum assidue erit Et nequaquam plantarum ritu, a re, cui astixum id est, vel quae praesto ubique adsit, &e terra omni no a sole emollita, vel qua uis acta tu plantas reficiendum. Neque enim rei spiritum contenturae is indi potuit calor, a quo eras adeo ab ipsius natura dimotum exuper tur, in ipsi que adiit. Ex aliorum itaque animalium carnibus restaurandum illud vel e plantarum sontibus, & ipsis c tiam e plantis, at bene mollibus, e rebus omnino multo amplius concoctis, multoque proximioribus factis . Et nequaquam ex harum quavis cuiusuis spiritus tegumentum acd singulae certis quibusda rebus:quae igitur diuersis in locis, & labore multo, multaque industria, multis nimirum, diu ersisq. comparandae e sent motibus; & quos edere non nisi bene leui,bene l. stexibilire umento, quod .:.& cuchete, & flectere ut Itbet,& quibuslibet comouere possit motibus tu is leas queat i piritus. Diatnυbrc quod ne clauatur,neve a terri , tribus exti n- , V 3 guat
247쪽
ruatur spiritus, bene corpulento, beneque denso includendiis erat te umento; &tamentum et comparare ut pollet, bene id leue, beneque flexibile esse oportebat. utique quod laetum vidctur) denis quidem, renitentique res detritus' & rebus illa obuoluenda fuit, a quibus assidue emolliretur, de ab ambientis viribus protegeretur, & reficeretur etiam , inuereturque. Neruoso vacive ge
neri de iam ren: tentique, &graui, at veluti in minutissima scisso fila, indendus piritus suit At quod&ipse, de perexiguus, qui ipsis indi potuit spiritus, quantul'num colligi potuere, quot, ut magnas corporis partes distinem commouereque nossent, co)li Gnda crant nam quae ipsorum a rebus, a quibus emollienda, rcficidaque sunt, & a carnibus omnino longilis absunt, rigida, in exibiliaque hant )cnibus immiscenda tuere ; &ex utrisque sibi ipsis commistis musculi componendi,
ovibus magnae corporis partes commoueantur . Et neruoso carnosum circumpondum fuit genus; a quo illud , illique in existens spiritus ab ambientis viribus pro te mur Tenderet utque; & venae huic, arteriaeque intertexendae; sanguisque as sidue in utrasque immittendus; qui ab ipsarum motu, circumpositique carnosi tenetis calore liquetur; & in utrumque estu sus, genus utrumque emolliret,i ehccrcri. & utiumq; , Ac ipiritum etiam neruoso in existetem foueret . Siquidem illorum neutrima onus, &qui ambiciatis vires satis reiiceret, indi potuit calor. Nam si neruolo inuti Dei modicam, quae ei inest, mollitiem nullo propemodum teporis momento, & prius omnino, quam res, C qua reficiendum est, conficiatur ipsumq; subeat, in ipsumcl, in uertatur in summam adat tenuitatem, eamq;educat omnem.Itaq; crassius assidue duriusu. , & breui in si ite prorsus fiat. Et carnosum,si quide,quod mollius est, laxius , suo rem c quo reficiendum est, promptius admittat; tantusq; is assidue in rebus,tuo uibus conficiendus est, conficiatur, quanto quae ipsius assiduh corrumpitur portio reficienda est: si & ipsi tamen robustus insit calor; nequaquam is sorte tenuioribus ex illo eductis partibus crassiores in carnes compingat; sed illum forte uniuersum, aut Ion de maximam illius portio nem amplius fundat, liquetque, &magnam in tenuita em' reliquam siquidem in carnes, at bene cert Edensas, beneque duras apat; &vel molles si ilant, assiduε tamen duriores fiant. Neque enim sanguinem in vasis conten tum in tantos ais duξ soluat suo res; ut carnes, in quas concrescunt, portionem, quae corrunta est: pi ae existentibus veluti restituant. At languidus si vitaq; in sit; malorunt,
duae dicta sunt si quidem ullum eueniat, serius omnino cueniat. Et ut suo ampli Jecla, abitur loco nbn nisi ealidiore e sa nguine qualis ingrauesccnte iam aetate fit resecto utroque, proindeque di calidiore facio id accidit. Nam dum proprius utrius
oue calor exilis cis , blandusque ,&propterea in istentem lente educit tenuitatem,
multus interea in vasa influit sanguis ι & spiritus eo tum fibris insidens, illum agitan, di & pinguissimam illius portionem in semen agendi, & utrumque in fluores liqua di ' & tum vici quesuum in genus subeundi, tempus nactus, priusquam alterius vortio ulla penitus corrumpat ur, alia ex illapsis fluoribus conficitur. Quod porro di zm est , e quoribus, in quos sanguis in venis, arterijsque inditur, genus utrumque emolliri, rcficique ,& foueri etiam utrunque, &spiritum insuper vasis inexistentem,
venae 'i terraetrue, quae per carnosum genus uniuersum disseminatae sunt,
arteriaque,quae aulis neruosi generis portionibus , desi s y cipue apposita est, ouae & Juriores fictae, & ambientis viribus magis expositae stant, declarato Quoniam
non carnosum mod4 , sed ipsum etiam neruosum genus citiusmodi facium tu mollivet omnino, ecti Ullesque heri oportuit , quam ut seipsum siri lincrcq a. st due & musculi amplius cis visoque eum posti; qui scilicet, quod magnae ipsis corpo tis narres, magnaque irve Murri pondera sustinenda, vectandaque, &cum reni. cntibus rebus ouuet pduta si reique nati ii tmo cuipiam assis a sint, ab co I. roni mi
248쪽
tur, c propria dimoueantur sede: utique quod factum videtur )osseum constituendum luit genus; & si non genus utrunque uniuersum, at nerui certe omnes affige diei fuere.
CVR CORPORI IECUR INDENDUM, ET ESA
guine constituendum est. Cap. VI.
Vo H i M vero ut dictum est non durum, densumque constituendu
suit, proindeque nec constitutum est neruosum genus; nec adeo lan. guidus inditus est ei calor, qui a paulo robustioribus, diuturnioribusque motibus concalefactum, laxatumque, amplum in existenti spiritui egressum praebeat ; & carnosum genus bene molle, eoque donatum est Malore, a quo molliores ipsius partes a motu praesertim concalefactae, in suores, magnamque agantur in tenuitatem I itaque & corrumpatur tandem uniuersum: utique. si scr uand uni animal fuit; & spiritus, & carnosum etiam gen us reficiendum fuit ; &sanguis uterq; amplius, inulto illis mollior, laxiorque ,&calidior: equo igitur muIto, quam ex illis promptius inexistentem mollitiem omnem in tenuitatem agat, scicuntque eam omnem proprius efferat calor. Itaque facultate, modoq; illa omnia m. ficiendi donandus spiritus fuit; vel illorum quaedam saltem, si quibusdam quod fieri videtur reliqua refici possunt; & sanguinem omnino; E quo ut suo amplius dees, ratum est loco) carnosum, neruosumque genus, de ipse etiam reficitur spiritus. Sanguis porro animalium multorum ex aliorum multorum sanguine,&ex eo omnino refici poterat, quem viribus, copiaque exuperaret. At neq; semper praesto ille adest; Sevi natura animantia alia ali s vesci velit, quam minimo certe aliorum in comodo fieri id velit, proindeque ex integro , quod morti datur, animali, non ex exigua modo ipsius parte. Quod igitur reliquum fuit, aliorum animantium carnes in proprium alimentum sumendae nonnullis tributae sunt: at quibus eae non solae, vel dari omnino non potuere, plantae in , plantarumq; Detus dati sunt; nec proximius quicqua dari potuit. At quod nechorum quicquam a te ipso ,& proprijsviribus, vel in sanguine, vel in se ipsum agat spiritus, longὲ ut dictum est tenuissimus, proindeque & calore donatus longe exilissimo: itaque organis donandus suit, quibus&in sanguinem,&in seipsum res agat, adeo a sanguine, a propriaque dimotas natura; iecur nimiru,& cor, ex eodem quidem utrumque sanguine, quem confecturum erat, consectum, at compacto, conspis latoque; eodem nimirum, quo & sanguis, quem consecturum crat, donatum calore, at magis in se ipsum collecto, & propterea robustiore quid sis.cto; qualis omnino visceri, quod sanguinem confecturum est, calor insit oportet. Nas multo insit vehementior; tenuiorem inditarum rerum portionem in vapores,ctu resque, crassiorem, siquidem in sanguium, in multo cette crassiorem agat :s idem qui&sanguini, & sanguinis pmnino veluti uniuersitas quaedam corpori indita sit,iquae immillas res propria donet natura ,& in seipsam agat; si quidem diu in propria ipsa seruetur natura,&non statim in existente tenuitate elapsa Omni in grumum co- crescat; quoniam quae in eam immittuntur res, ast uestuita; itaque eius actioncm nraeterluiliant;&quod eius calor immitiarum rerum calorem non valde viribus cxuperet; si quidem i nteger eas subeat, & in proprium ens, in sangui nem scilicet, e quo effusus est, agat, longe certhae gerrimE, &non nisi diu agens agat; proindeq; ob nutrimenti inopiam breui animal deficiat: utiq. quale factum videtur sanguinem confiinurum viscus e sanguine omnino constituendum filii, at bene in se ipsum coacto, eonlpis latoque; ct in quo propriae vires copiosiores, robustioresq; quid saetae sint.
249쪽
ET CUR VENTRICULUS, VENTERQUE, ET QUALIS
uterque est,iaciendus. Cap. VII. Eerso a porro is inditus cum sit calor, qui sanguinis calore novalde robustior sit ; qui igitur res modo in sanguinem agat , quae sansumi bene proximae sint: nequaqua quae assumuntur res,nihil prius tenuiores, & languini proximiores factae in sanguinem agat; quae praesertiiii quales pleraeque sunt si non & naturae robore, at dispolitione certe summopere a sanguine dissident; & quae t nsuper e pamtibus conitent longe diuersissimis; quarum Dino aliae ita liqui clae, tenues'. ex illat, ita aliae densae, crassaeque, ut hae i ii suo res sanguini similes solui, in eosdem illae crassesc re maxime repugnent, maximeque renitantur; & hae illis adeo commistae sint, ut puncto fere in nullo ab illis hae seorsum sint. Itaque priusquam in iecur deserantur, con coquendae , & quoad fieri potest, unum, idemque in ens, &sanguini proximius uni uersae agendae fuere; & ibi omnino, unde vapores, in quos tenuissimae ipsarum partes quiduis concalefactae soluuntur, recta ad spiritus uniuersitatem ciserri, cique ii misceri, di in spiritum agi ab ea queant. Nam in iccinore educti nullum prorsiis spiri tui commodum afferant, priusquam sanguis conficiatur, elapsis. Quamobre quod factum videtur oris, iecinorisque in medio ventriculus constituendus fuit, in quo huiusmodi agantur in ens; & c quo vapores. qui interea e cibis educti sunt, recta ad cerebri ciserantur ventriculos. Ventriculus porro quod res, e quibus & ipse,& reliquae corporis partes, di spiritus etiam ipse nutriendus erat, primus excepturus crat; in ipsoque primum in uertendae, & si non in persectum absolutumque illarum om
nium nutrimentum,at proximam certhin rem agendae ; itaque nullae si ventriculo in sint, aut nimiae, aut contrari s. praepotentibusque donatae viribus, quarum omnino copia , aut robur exuperari in eo non possit, magno animal incommodo, magnoq;
assiciatur malo, nihil, aut praue nutriturus) inquisitissimo donandus fuit sensu: ma sna scilicet spiritus copia indenda ei suit; & quae vel leuissimas eius passiones, mole stiasque omnes, & cas in primis persentiret, quas nullis, ves nimi; s, ves prauis in existentibus cibis patitur; & uniuersitatilia cerebro residenti integras, nulloq. communicaret temporis momento. Siquidem talibi amplius expositum est si non & quae minutiis mis, longeq; a cerebro dimotis neruosi generis portionibus spiritus insun
portiones, reliquae certe omnes, quos aedunt motus, univcrsitatis arbitrio,&ab ipsa omnino commotae uniuersitate eos aedunt omnes . Nec vero nisi quae singulae patiun
tur mala, uniuersitati ea communicent; vel si non quos ipsa decernit, & quibus ipsa illas commouet, ijs singulae moueantur motibus quod passiin fieri videtur una m clo laborante, multae, eaeque omnino omnes , a quibus quod illam diuexat reijci potest, ij que singulae commoueantur motibus, quibus reijciendum id est, vel si bene laboriolii; sint molestique; scd ijs singulae tantum, quibus propria reijciant mala, pr priaue sibi comparent bonas aliarum labores nihil alijs curae sint: non adeo certe stri
ipsis concordes sint,& silai ipsis quod perpetuo facere videntur veluti concinnet. At haec alibi ut di tum est amplius. Quoniam igitur magna spiritus copia uetriculo
indenda est; nequaquam carnoso c genere, cui scilicet nullus inest, nullusque indi potest spiritus, nec ex utroque sibi ipsis commixtis , sed unoc neruoso genere constituendus suit ,&omni fibraru genere donandus: praeterea &cesophago qui, quod ore ad venteticulum sertur, nec alium in i uni constructus est, nisi ut in exiliens spi-rpuos per ipsum ex ore ad urn triculum quae ibi concoquenda sunt, eae quaec ventat culo in os,le foras eijcitia da sunt, inserat, efferatque, velutri ventriculi portio quopiam videri porcst intertexendus fuit; ut quod heri videtur illarum, illis i. in i-ilentis spiritus ministerio illorum utruque, dc quemlibet utriusq; portioncm, prout
250쪽
opus est, relaxare, aperireque,&constringere, occludereque, proindeque&quae in ventriculum immittenda sunt, immittere, &quae ex eo ei jcienda sunt, eijcere uni uerlitas possiet. Manifeste enim cui suo amplius decla rabitur loco superiore oesophagi parte constricta, qui in cum conicicti sunt cibi in ventriculum deseruntur; dc ventric o constricto, quae ei insunt, exprimuntur omnia, quod omnino molestiam im
existeti portioni inseri, propulsare ut possit. Nam & quae ei jcit, propterea eiicix, quββab ijs diuexari illam sentit; &qiix immittit, propterea immittit ;l quod non vcn Jriculo in iste uteb&si quidem inexilicte, at adeo certe minuta,ut a ventriculo qu/n aumuis coostricto propelli ninurat, vel quam eijci nolit uniuersit A quod minimε Gai existenti spuitui molestam, quin iucundam esse sep ti x, molestiam, qua ab ea asficitur , veluti ex accidente quopiam assici,& externis quibusda immixtis rebus exol'ui eam post iotelligat; proindeque immittendas eas decernit. Ab in existentit Oci licet rerum copiaua,ves viriliuUR xutri do inhabitantem myυqnu obtaedi sentiene uniuersitas, portiones in citis, Psoph gique fibris insidentes ijs commouet motibus, quibus vehementissime illas intendat;itaque&valentissime ventriculu primiam, mox cam sit dis inmagi ponis demi inquam illaeactae sent, innistringat; proindeque exprimantur illae, di veluti eiaculunturi. At molestiam, quam famena, sitimque appch anuis, quod illam non ab in existentibus ventriculo rebus, sed ab acido succo fieri sentit vn iuersitas;qui inani eo, nihilque supposit*m ve napa, quae isplene ad eu in sertur, compri Mente, patra ad eum Nactus iter quod acida faciunt sonstringitesi,pro' andeque & in obstentem comprimit spiritum; & cuius forte portio quaepiam eum sit ibito quae quantumuis consti icto ventriculo ex rudi tamenon possit: quod omnino a re molestiam illam fieri sentit uni nersitas, quam motu nullo amoliri queat; exter inum quippiam ,& corpulentum id 'a quo scilicet, quod molestiam inseri, propellatur & calidum libentius, qu in stipidum quod costrictionis sensus frigoris sensum
inseri) Uuniendum,& in ventriculum immittundum decernit volucrsitas; dc porti nes, quibus id a me ita uiri , immittenduinquς est, ijs commo*et motibus, quibus operanduin lin. Et cuius molem deglutiri, de duritiem emolliri , uperarique desperat, Δ portionibus ortin xilientibus iiiii undum nos esse se erit; mandi id erimum, tum deglutiri decerni birim ςti m externis a rebus in ventriculum immissis, at frigidis, liquidisq. sedanda decernit; quod etsi non vu0 ab ambientis aestu, uni'. a vehementibus , diuturni R. motibus, sed ab immisiis etiam fit cibis, calidis praeseritim, siccii que; a quibus scilicet nimius vetriculo calor, humiditas nulla inditur,quippia inexistens educitur omnis: quoniam nihil hos spiritui molς s, quin iucundo esse semita nequaquam rei tendos eos, at eorum, ventriculiqRe cylorem, quem molestum spiritui essesentit . in minuendum, praeterea & ne inexis lans spiritus amplitiis
comprimatur, ventriculum cmolliendum, relassandumque, humiditatem scilicet qna edueta constrictu , is est, Cur usque, &renitens factus, ei restituendam, frigida atquidasque res in eum immittendas esse, decernit uniuet sitas. Itaque liquor nullWx,
nisi frigidus sit, satis sitim sedat. At cibi calidi quidem amplius cclvj scilicet non a0. dum modo succum repellunt, & ne ampli iis constringant, prohibent; scd constri Gionem tam factam soluunt Laxantque)sed frigidi etiam,ς0SMisyti modo sint, gr*uesque, & qui venam, per quam acidus succus ad ventriculum sertu ita comprimat, ut nullus ei in illarcinaneat locus. Itaque fames unius constrictionis, sitis concales .ctionis etiam sensus videri potest. Quoniam ver e semine consectus ventriculus inbnime eo calore donari potuit, qui inditas res exuperet,&in sanguini proximum ens, in quale agende lunt, agat squod itidem factum videtur venae ei, arteriaeque multe intertexendae; multus nimirum sensuis ei vituti miscendus; omentumque multisici ipsum venis, arteri; vadistinctum, & bene omnino calidum superponenduin .
Praet iam di alia viscera, ct i uni in primis appone um ruit iecur; quod nihil intere