장음표시 사용
141쪽
98 DispuLII De Daemone,Ut causa Maleficiorum
agentem species abstrahere I easque recipere in intellectu .possibili, ut ad illorum . . notis iam perveniam ι cum Per quidditatin univcrsales res lingularis contingens coisseeundiimo. gnosci non possit. Λt D. Bona V. .d eadem parci mT.α asserit utrosque Bon. pera tam honos, quam malos pras e quidum recipere novas species ex rebus de novo αἶ-A: φ creatis, si Deus aliquas per Cercio non tamen ex singularibus iam existentibus , Iium. & roductM atque id eo eos nece stari a cognoscere Per species innatas universiis Hum ι Singularia vero, α contingentia per eazumdem specierum applicationem . atque a p propriationem I eo quod unica species, quae naturam spe incam immediate repraest at, resert etiam mediate omnia illius naturae indi vid a possibilia, &omnia accidentia. quae ludariduis naturaliter C mingere possunt, ver. G. species 3 u-ersalis, quae humanam nasuram immediate reprauentat, similiter refert omnia lingularia illius naturae, omnes, scilicet, homines. Quare ad hoc ut coisminam singularia, non requiri speciem singularem abstractam, sed lassiceres tieationem universalis speciei et quae tunc fit, cum gelus considerando,&xspectum dirigendo uper huyisnodi speciem , eam singularibus appropriat , & appropriando componit, atque eo modo ems Producit notitiam, non per unam conversionem .iacitum; sed per tot conversiones, quin sunt ea, quorum notitiam
V MA . Nil ilominus quomodocunque intestigant singulam, & Contingentia sive per Ieii in eoi acquisitionem specierum illa repraesentancium: si vo per applicationem universa-xione lium, quas illi appropriant, certum est, eos nova sin3ularia,&contingentia agri Εανε,imεri ' scere, & per consequens proficere in cognitione. Cum enim singularia quotidiet ii, Aequii- in mundo producantur, quotidie etiam augetur eorum cognitio speculativa, experim malas, &acquisita, quae Concreatae, Sura alae conluucta miram consertdg-moni scientiam, qui ideo in omnibus eminet facultatibus, quas homines profitentur ι nec est aliquis etsi peritissimus in theologicis, philosophicis, ac liberalibus latentus, cinerisque artibus inferioris notae, qui uti possit aequiparari, cum omnes vincat rerumcognstarum universalitate, sinu omnibus praest nobilitate natusae , eminentia spiritata, di subtilitate intelligentiae . . = .
IDom assereniuum est de practica ejus scientia, quae ex variis rerum essectibus procedit. Solent enim perlitores quique inquavis is ultate ea, quae theorice, &speculative norunt, in prax im reducere: ut fieri videmus quotidie ab his, qui physicas, mathematicas, & medicas scientias profitentur& sic applicatione quam dam singularium virtutum, quae iunt in rebus naturalibus, quaeque plurimos latent, agentia, di patientia suo Ioco, Sta vi re 3 atque ut opus est, invicem cor ponere, M temperare ad inusitatos etaetias producendos. Quibus experimendis , quis valet explicare, quantam a stequamur rerum cognitionem, cum cogantur Omnes sateri , nec speculativam scientiam tine praetica, nec practicam sine speculativa suam posse attingere persectionem ' Quae si simul in uno cohaereant, peritissimum evadere in sua facultate. Ideo asserendum est, daemonem crescere quotidie inscientia, quia practice experitur, quae speculative cognoscit. Et eo magis quo ejus experientia &universat ior, re certior, & longior in humana.c Quam saepe hallucinamur homines in suis practicis operationibus, & experimen inlis quia occultas rerum naturalium vires ignorant ι vel illas debite adplicare nesciunt, ut quotidie accidit in scientiarum candidatis, qui post studia sub doct illimis Magistris, eciam sub latici ex stu conta minata, non norunt cum totas suasi pecula 2 tio- Dissili
142쪽
Ejus scientia ex parte subjecti Acquisita . , D ''
tionibus illa reducere in praxim, quae neophyti practici sciunt Lacili negotio exequii
ut videre est in recenti Medico, di pharmacopola. Sed quamvis omnia peti tela haia Particularis. beant, norint practicare, ac speculari: hoc in una , aut altera latentia locum habet nec enim humani vis ingenii talis est, ut ad omnium scientiarum theoriam, de pta isticam aequaliter se pollit extendere. Dctur tamen hoc per impossibile :' quam hie. Brevis. vis est illa experientia, quae tam cito evanescit, & tam brevi vita terminatur.
R T daemon, sicut ea, quae novit, certo cognoscit, ita quae reducit in praxim ,
certissimo eventu operaturi clim omnium naturalium vires perspectas habeat, &persectissim sciat illas applicare, temperare, miseere debitis loco, tempore, circumstantiis, ut desideratum assequariar effectum . Quod illi commune est in omnibus facultatibus, quas acutissimi amplitudine ingenii in seipso complectitur, non ad saeculum unum, aut alterum; sed ad omnem taeulorum seriem, aelus experientia, sicut vita, protenditur, ut docet magister sent. in a. quem comis muniter sequuntur Omms Theologi . Quare tacile est judicare , quantum creseat in scientia practica aeque ac speculativa. Fingamus aliquem in una facultate, qui vivat nestoreos annos I vel eo amplissis mille, vel duo mille, quo tempore assidue, de sedulo incumbat speculationibus: vacet practicis r di nihil intactum relinquat in utroque, quod intelligere, & exequi non moliatur. Deus bone, quale prodigium scientiae humanael Quid ergo credendum est de daemone, qui aeternitate do. natus vitam vivit longissimam, de per tot annorum curriculum certis eventibus, Scdemonstrationibus ad omnium scientiarum theoricarum, oc practicarum cogniti nem Pervenire perhibetur pConclusio Sectionis secundae. s. I.
initio mundi usque modo utitur ad maleficia per magicas artes in univerIas nationes invehendae Per illam enim experimento didicit: Primo quanta, Se quam gravia mala inseran Hae scientiatur hominibus. Nam etsi creaturis nocere cupiat universis; tamen maiori ardet de- enxa siderio, hominem ad ultimum exitium perducendi, quem ut videt variis oppressirin 'cala mita i ibus, morbis, & angustiis, totam acuit ingenii aciem in adinveniendis di- gicas aries iis versis maleficiorum modis, quibus nova mala veteribus addat. Tum exploratas habet hominum inclinationes, ast itiones, deiideria, appetitus, machinas, quibus hendas. sortiores convelluntur ;& aries, quibus deiiciuntur imbecilliores; quae ad malum inducentia; & quae retrahentia; dc sic pro diversa illorum cognitione varie eos is licitat, aggreditur, impugnat, &superat. Insuper experitur , quomodo seipsu intran Starmare debet nunc in Angelum luci se nunc tenebrarum, modo terrendo amodo consolando, aliquando minitando, aliquando pollicendo prout sperat, set victoriam reportaturum . . ut clare docet Angu stinus lib. Soliisq. cap. II.
HIs instructus experimentisci reuit, totum mundum quaerens quem devoret; Et J9asi forte Evam aliquam curio aspicientem de ardenter prohibit um appetς ωαl' esuri
em Pomum reperit ι Si, inquam, offendat quempiam ex hominibus vel curiose ten- mundum
Iantem aliquid elicere ex diversa herbarum, cle mineralium applicationeι vel sectanona absconditas scientias; vel ua pereiciun contra inimicost vel divitias, honores , 83' G a volu-Disitir
143쪽
Ioo Disput.II.De Daemone, ut causa Maleficiorum.
voluntates anxie desiderantem e statim assumi serpentis formam astutus praestigia-Yhnin ue tor, di ut serpens repit, serpit, spiris se complicat, volutat, di tranat, ut decipere serpen . possit incautos. Statim timorem conatur depellere: Nequaquam moriemini . Tum polii Elis, montes Pollicetur aureos, di scientiam ostentat sublimemsinues bonum, se malum. omni . Denique vitam curis, di solicitudinibus vacuam, alienam a mesis, bonis omnibus plam divia , iuuentem, beatam,&Divinae similem Eritis MMDii, conversantes cum Diis,& ' Dii, sines , omnia scientes, omnia operantes, Omnia ad libitum consequentes. Quae etsi praestare non possit 3 tamen iis pollicitationibus ad suam trahit voluntatem miseros illos, qui, ut scientiam assequantur Occultam, Potitis gaudeant de Sic homines Letis,&divitias expectatas acquirant, voluntarios se exhibent servos infenso huic ' hosti, qui postea omnibus magicis artibus excultos, di maleficiorum executores constitutos, ad innumera compellit mala toto orbi inserenda, ut conceptum in totum genus humanum odium quodammodo exsatiet. Sic in omnibus populis sese Doctorem exhibet fallacem, di malefaciendi avidum: Sic doctrinam tradid ηςuixisqvς-dulentem, de noxiamr Sic docet excaecatos homines, qui curiositate, odio , amore, appetitu vario ducti per fas, dc nefas optatis perfrui desiderant . Huic progressui addit cumulum, ut patebit, si tertiam ejus scientiam consideremus, quae est.
H T On solum seipso fetentiam aequirit homo, & suis studiis ad majorem progre-
isv h ' ditur rerum cognitionem ι sed etiam aliorum instructione, qui illum ci .rζm a seipso, clare, & methodice edocent ea , quae non nisi tarde obscure, di confuse posset ad- b discere. Hinc tot magisteria, di discipulatus in unaqua ue professione . idem accis in sequi sit dit daemonibus, qui praeter scientiam innatam,&acquilitam, novam possidentium Communica- a bonis, tum a malis Angelis communicatam: ut sequentibus articulis palam fiet.
Ab Angelist. M maximum sit inter utrosque dissidium ob dissentientes voluntates, quae lis rectae sunt, Zc ad Deum conversae, in ii iis distortae, dc aversae a Deo Itamen
miles in inter se convenIunt in uno, nempe, in similitudine intellectualis naturae, quam ita: Iez omnibus eadem eii 1 immo boni malis coutuntur, cum ex Divinae praecepto Majest Iectuali na- tis aliqua illis revelarit 3 & tunc alii docent, aIii docentur 3 de isti discunt, quae in Ov i- ' aliis revelantur: Distentesque crescunt in scientiae cognitione ab iis, qu manif-a eatin''' stantur a Docentibus. Ita August. lib.2. super Genes. cap. II. Spiritur mali, inquit , -- - , quaedam vera de temporalibas rebus noscere permittuntur partim subtilitate Dufur, expertentia temporum ,partim Manctis Angelis , quod ipse ab omnipotem. Deod 'eans sussu eius revelantibus. Quod ait etiam D. Bernardinus lib.I. serm. O. de cultu Iatriae: Daemones, inquit, non ita revelant aliena doctrina, eum iusto Deliudu opermittente addiscunt aliquid ab Angelis bonis.
RE velationes autem ille omnes ad duo capita revoeantur. Vel enim manifestantur mysteriar vel mandata notificantur: ut patet illusiribus exemplis
193 Quoad mysteria communis est Sanctorum Patrum sententia, Deum per seipsum
144쪽
Ejus scientia ex parte subjecti Corrim unicata. Io t
immediatὰ non apparere; aut revelare secretri sed per spirituum bonorum ministe- VH mi stertarium, qui ideo Angeli vocitantur, quia tanquam Divinitatis legati mittuntur signi. sicandis elus voluntatibus, vel daemonibus; vel hominibus. Cuius duplicis mini iterii uiam videmus in uno Balaam, qui ab utrisque alias divina didicit se ereta: Numer. 22. Adverte, illum antequam discedat domo, initructum a daemone. Solicitatura Regis Moabitis ministris, ut illum conveniant: Negat se profecturum, nili post consultum Dominum, quId iterato rc p cit , cum in procinctu eit sacrificandi. An putas, verum Deum intelligebat λ Non; sed dae inonem ut sentit Procopius a pud G tollam, & Liranus refert ex mente aliorum . Quod coniicere licet ex eo, quod homo erat perditissimus, ariolus, idolatra, dc auguriis deditus, maximumque habens cum daemonibuS Commercium, ad quos evocan- .dos impia offerebat sacrificia, profanis ritibus adhibitis r ut habetur a. Petrie. 2.
V . iudae, se oe. c.a. Quare idem daemon Dei personam sustinens ι ideoque Deus in hoc loco vocatus, ei suggessit mystcria, quae de Christor de stella oriunda ex jacob: de ea statione Gentilium, de selieitate Iudaeorum prophetavit, ut plures exiitimant apud rosaιum ρ.s. ι a. Numer. Haec autem e seipso non acceperat fictim impossibile se daemoni, divina penstrare secreta, Ac cognitione sublimia aia
sequi mylteria, quae in imo Dei pectoris latent; sed ab Angelo , qui sumus a Deo
haec omnia illi manifestaverat.
NEcquenquam movere debeti infidelem idolatram ,& divinatorem Magum se
a Deci revelationem accepisse, cum Sybillae antiquae, Pharao , de Naburi Wciaodonosor Reges simili gratia donati fuerint. Neque Deo, & daemoni eandem attribui apparitionem, cum multa Deo tribuantur, quae per hos spiritus peraguntur. Neque saetam esse ministerio daemonum revelationem ι cum conveniens videatur, ut sicut justis per Angelos suain manifestat voluntatem ι ita per da mones eandem noti ficet Impiis, & peccatoribus. Considera modo Balaam accedentem ad Balaac: Ecce occurrit ei in via Angelus bonus, qui illum primo detinet, postua dimittit; sed diversus ab eo , qui ei ante discessum apparuerat . Patet ex iis, quae in occursu facta narrantur. Si enim idem erat, quare modo se opponit illi eunti ad Balaac λ Immo vult illum occidere , quia peνυersa es υἰa tua , minissae contraria cuin ante discessum facultatem ei secisset illum adeundi Negem pInsuper quomodo mandat, ne aliud dicat, quam quod ipse est ei praecepturusci quens insuturo de non potnis quae praeceperat in praeterito) cum idem mandatum dederit postea, quod fuerat ei ante impolitum p Quare dicendum est, duos fuisse Angelos eandem revelationem annuntiantes Primum malum, qui illam a Deo acceperat non immediat c, sed mediatd per Bonum . Secundum vero b
num Angelum, qui immediatὰ illuminatus a Deo, primo per daemonem, p stea per seipsum divinam huic Prophetae intimavit voluntatem. Sic testatur P. Thynde appar. daem.
s. I I I. QVantum ad mandata non est dubitandum , illa hominibus denuntiari per In
daemones ab Angelis instructos i ea praecipuὰ , quae peccatorum puni- Vei im .. tiones spectant. Sicut enim sententia Iudicum a Ministris humanae lu- laudanda. 1titiae lictoribus intimatur; sic eum agitur in tribunali divinae Iustitiae de supplicio ab aliquo peccatore sumendo, aeterni Iudicis decretum ab Angelis notificatur daemonibus, qui illud postea executioni demandant, ut patet Apoe. 7. ubi Angeluae habens Agnum Dei vivi, quem bonum esse , certum est , elamar quatuor Aet sis, quibus darώm es nocere terrae, O mari, O arboribur: quod quatuor esse daem Brogu. Alexichacan. G 3 nea
145쪽
r or Dis LII. De Daemone, ut causa Maleficiorum.
nes communiter D. D. asserunt, ne cuiquam nocumentum inferant, quoadusque signati sint servi Dei. Sic cum in pharaonicam obdurationem Deus tot plagis an madvertebat, voluntas ejus per Angelos declarabatur qui juxta imperata exequebantur ea, quae referuntur in Exodo. Daemones enim fui ne plagarum AEgyptiaca. rum executores testatur David psal.77. Mi ι inestrisam indignationirnuae, indignatio--, ω - , ω tribulationem, immissioner pre Angelos maior.
. IV. i. Lue. N quissius revelationibus, si finem spectes, miram deprehendes sapientia dispoisI,tioisitio,. I sitionem: Si modum s admirabilem Providentiae ordinem. Si finem spe- Finis est adimpletio Divinae voluntatis, quae a Deo Angelis manifestita, per A H. - gelas daemonibus revelatur et vel ad confusionemr vel ad executionem. Ad consu- Dei disposi- sionemr cum revelantur mysteria pro salute hominum adimplendar Uei San- elotum gloria, iustitia, sanetitas, ut rubore suffundantur, videntes Deum tot mirabilia operari pro hominibus, quos summo odio prosequuntur I & homines divina gratia adjutos sedes obtinere gloriosas, e quibus ignominiose suere deputas. Ad executionem, cum ab Angelis revelantibus praecepta divina, etiam inviti, & rebelles tanquam ministri punctualiter adimplere compelluntur . Quid vero sapientius, quam bonitatis effectus daemonibus patefacere, quibus sua se culpa indignos reddiderer Et inimicorum opera exequi, quae Deus perfici desiderat λ Nam quomodo admirabilis illa Sapientia apparet in facto Patriarchet Ioseph , quem odio, de inimicitia Fratrum addictum morti, & devotum diris, periplum illud odium, ipsasmetque inimicitias e carceribus suli ut it ad palatia, d servitute evexit ad imperium: ex ignominia vocavit ad gloriam, & coronas: Eodem modo in quotidianis commendatur ordinationibus circa justos, quos diversis a daemone permittit urgeri tentationibus, &crescente patientia, & charitate, abundantiori gratia in novi taculo persundantur, & in tuturci gloriam mereantur ampliorem. Quam permissionem significat Λngelis, qui illam postea daemonibus annuntiant, ut ad divinae voluntatis praescriptum adimpleatur.
s. Rim Odus vero s attendatur, suavem spirat Providentiae ineffabilis ordinem. Non
si modum at- IH enim fiunt hae revelationes per mentis illustrationem, sicut accidit in Pr a. . V:l phetis o sed sola, dc nuda praedictione, eo modo, quo quis alteri suam revelat volun providentiae tatem ι & ideo non sum opera gratiae perficientis, & elevantis naturam ι sed mis W4' ricordiae, aut justitiae. Misericordiae, si ordinentur ad bonum eius, cui fit revelatio, &praedictio; Iustulae, si punitionem aliculus spectent. Quare summa Dei providentia in hoc enitet, quod secreta caelestia aliter revelantur amicis 3 aliter inimicis. Illorum enim, qui iunt in gratia , perficitur, 3e elevatur intellectus per rhvelationem: Istorum vero, qui sunt in statu damnationis, intellectus nihil tale patitur; sed nudam recipit praedictionem rei revelatae. Quod confirmat D. Thom.
M a. d. . qu.2. art. ad 3. Cum ait: Revelationem a Dperioribus Angelit daemon hur factam non esse per modum ἰIluminationis ι ha tit tamen intellectuale eorum
vir retur per applicaesonem claritari, Iu-ini, avia ei, Dis pomodum Iomisanis 3 illis eo uisa Fadam exponuntur modo , euo prius nou exponebam.
146쪽
Ejusscientia ex parte subjecti Communicata. IoaARTICULUS II.
π os ealestes pedagogosinseraules aemulantue, superiores , nempe a daemoviri nes, cui inferiores minus eruditos multa edocent. Oim enim sint inaequa- - ό., uinc conditione, ec scientia, in qua alter alteri praestat, unus alium Initriin tan- doeetur. quam Magister Discipulum; immo etsi aequales 3 plura sibi invicem communiia eant Neque enim quoad naturalia Pe oris sum cond ilon S homini dus, quia D - .e oommuni ctioribus varias recipiunt instructiones s di cum aequaliter Doctis stequenter com eat. serunt de his, quae didicere.
INter utrosque autem magna est in loquendo convenientia . Nam ut homo m- , , .. aisia
letiores mentis conceptus si Deo pervios, de nulli alteri perspectos per locu- iis M. iniserionem externam declarat iis, quos alloquituro &ad illos declarando utitur reis bus, quae in illo ab aliis dignoscantur, puta, vocibus, di lignis ienti uidus, per quae annuntiat ea, quae aliter ab iis sciri non possent 3 Ita daemon per locutionem internam mentis cogitationes manifestat alteri damoni, qui eas seipso non posset cognoscere ι cum solius Dei sit, mentes intueri 3 atque illas exprimit per ea, quae unus de alio naturaliter valet agnoscere, cum hac tamen disserentia: quod homo sensibilibus signis utitur , Angelus insensibilibus et Homo indiget medio . per quod locutio deseratur ad audientem, Angelus nullo; quia locutio ejus est actio spiritualis, & intellectualis: Homo cum tempore loquitur, Angelus in inllaniar Denique hominis locutio mouet auditum actione, quae est per necessitatem naisturae aerem impellendo usque ad aures ausculia mis; Angeli l Mio tota depem det ex voluntate oquentis 3 & tria tantum exigit, ut perficiatur, nempe ,Conve sonem luminis angelicae intelligentiae super speciem, de qua vult loquit Voluntatem manifestandi alteri Angelo suum conceptum , seu iment onem cogitati nis, ut vocat D. Basilius: & innuitionem luminis intelligentiae ad rem, quam vult manifeltare, quae alias nutus nuncupatur. Quare sicut homo potiquam verbum aliquod actu intelligendo, & cogitando in mente formavit, potest etiam in ima ginatione formare tignum, & voce proferre sonum, qui est expressio, & manista itatio illius verbi in mente concepti ν ita Angelus poli verbum aliouod intelIige do, Ac cogitando in mente sormatum , eadem mente formare poteu, dc format imtelligibile signum, per quod illud vetitum alteri Angelo exprimit, ct manifestat. Et sic unus alteri loquitur; talis enim signi intelligibilis Almatio, &per tale signum antellectionis, dc cogitationis expressio locutio Angelorum d icitur r ut docet D. Bonavent. m. disy.lo. a.3. OGl aconfirmat in illiad mali I. r. I 3. Si lis νῶν hominum laquar, se Angelorum , dicens: Angelos loqui aliquibus nutibus, aut
tignis non sensibilibus f sed intelligibilibus. -
OUod cum frequentissimὰ laetant daemones Non Ungua ορον habenter, ut ait a ID. Damascuis. deside hoc e.3. Vertam citra sermonis adminiculum co- u grtationea suas, S consilia inter se communicantes, quis neget illos in cognitio- .lium te ne proficere ex his, quae ab aliis didicerunt ρ Idem enim de illis asserere licet , quod de Angelis, inter quos mutuam videmus communicationem, qua superior inferiorem, inferior superiorem , amualis aequalem loquendo uompellat . Sic Superior iu- urioior Angelus, qui Zachar I. ω ci. O irae satas κυν mmiruta equom-. 'x' '
147쪽
1o Disput. II. De Daemone,ut causa Maleficiorum.
siliens ruso, alios mittit inferiores Angelos sedentes in equis variis, de rufis: D. , inquit, perambulate terram 3 quia superioris est, cum agitur de mysteriis Divinae Providentiae, seu de rationibus divinorum operum, in seriores instruere; climipse plura coanoscat in Deo. Unde illos dicitur illuminare , inquantum vet. . io, su. titatem mani testat, qua eorum Perficitur intellectus . Sic Angeli isti inserio
peta tena. res missi post terrae perambulationem visainarrant Superiori, & dicunt : Perambulavimus terram, O ecce omnis terra habitatur, ει quiescis. Non per modum illuminationis 1 inferior enim superiorem illuminare non potest; sed per . modum cujusdam significationis , per quam Conceptus suos exprimunt . Sic muliem. aequales mutuo quaerunt spud Isaiam cap.63. O Val.23. Quis se, qui tenis da Edom λ Eι.εtiis eβ se Rex gloriae Unus enim alterum illuminat, inquantumo, ,. .. illuminatio Omnem significat agnitae veritatis manifestationem, iuxta illud Pau-λM eoait,. ii Ephes. s. Omne , quod mani sarur tumen es. Sic denique omnes qualiscun- ' que sint Ordinis superi, medii, inseri, suas cogitationes, de occulta cordium iis . aismo ex libero uniuscujusque arbitrio dependentia aliis patefaciunt, quae in eorumno unus notitiam venire non possent, nisi pia mani se starent. Quare si spiritus illi beatis uiltia,t.. de omnibus loquuntur in invicem, &loquenter se mutuo instruunt per illam
stetistit in conceptuum significationem, non dubium est, quin idem daemones praestent, utc ent a. rebus suis consulant. Conelusa Sectionis Tertiae.
rdeo rie, n. π T Inc est, quod superiores inferiores docent varios tentandi modos , di scien versa maleficiorum genera, novas artes occultas, & magicas, quas ipsi: ditaris. Postea homines edocent. Inferiores superiores consulunt,&ab eis sciscitantur, periores do- quid facto opus sit in dubiis occasionibus, ut in futuris contingentibus, inqui hiatu '' bus cognitio conna uralis, aut acquisita non sufficit. Omnes vero suas inventio- superi. res neS in invicem communicant ad imperium diabolicum longe , lateque propa-ςim n gandum. Neque suo fraudantur intento. Etenim per illam communicationem tu eiseia. Pelores, di fallidiores facti, plures suae subiiciunt dominationis cum nullus sere sit, qui crebris tentationum machinis ab ipsis adhibitis exagitatus non cedat Iibenter immo omnes fere eam in occursum ι di nulla expectata tentatione ultro se prodant. Quod testatur non solum prodigiosa illa peccantium multitudo, qui se ultronee diabolicae mancipant servituti; sed etiam numerosus exercitus magorum, ariolorum, veneficorum, incantan tum, sagarum, strigarum, lamiarum, i , ,st. ;. is Pythonissarum s & aliorum maleficorum, qui striclitori vinculo subjectionis,& is impe . secreLiori obsequii singuIaris pacto sese daemonibus devoverunt. Ex quibus om-I '. ab nibus daemoniacum conflatur imperium ι ad quod tuendum, prorogandum, dc' ' conservandum maligni spiritus omnes intendunt nervos ingenii, qui cum tripliciacumine scientiae vigeant, ex speciebus sibi concreatis, ex longitudine experientiae, di ex aliorum revelatione, ut dictum est, novas quotidie excogitant artes magicas, novos sallendi modos, nova genera maleficiorum, per quae cotum Mundu malis exagitant infinitis.
Ex parie objecti. m3 ta est spiritus humani capacitas, ditam magna ingenii amplitudo, ut
Homo et ea, nullis limitibus circumscribatur. Nam si eo angustior, & minus Capδην . '. ' '' in aliqua forma, quo magis est materialis 3 eo vero capacior , di amplior , quo est eIevatior, de spiritualior, quis non videat, spiritum hominis quoad Ca Pacitatem ad Plura se extendere , ut se perficiat , quam caetera sentibili- , quae
148쪽
Ejus scientia ex parte subjecti praeteriti. Ios
quae in mundo sunt,eum sit spiritualis forma minus materiae alligata ' Res inanimae, , ut saxa, earumque sorma, sui a maxime materiale, sunt in se quietae, demortuae Reyin is . manent 3 nec aliquid extra se ad suam persectionem acquirendam moliuntur. Plantae, quarum serma est magi, elevata, tuum quaerunt, attrahunt,immuta ni,&distribuunt alimentum; sed quale sit, nec norunt , nec sentiunt . Animalia , quia sorma eorum nobilior est, proficua, dc noxia cognoscunt 3 atque illa inquirunt; aut reiiciunt, Verum tota eorum notitia strictis limitibus continetur; ad Animalibus.
sensibilia enim, & corporalia solum se extendit. At homo anima rationali, seu mente praeditus capacitatem habet non limitatam; sed illimitatam, quae se ad omne intelligibile extendit, quia intellectus hominis, ut subtiliter tradit Scotus in Prolog.Ientent. habet naturalem inclinationem ad recipiendam cujusque objecti cognitionem; &quodlibet oblectum sive creazym, sive mcreatum: sive sidens rea te, sive ens rationis, potest esse terminativum nostri intellectus; quatenus actus ipsius terminatur ad huiusmodi Objectum s illudque cognosuit non ει , - ε, per propriam speciem ipsius , sed per speciem ab altero impressam . Unde oleio, homi- eius capacitas in cognoscendo est aliquo modo infinita, non tamen tanta, ac ne cum eius, intelligentia separatorum spirituum, Angelorum, scilicet, & daemonum, qui ta agi Micum sint sormae simplices , & magis elevatae supra omnem materiam , quam Praeteri . homines , qui corporibus alligati plus ab ea dependent , non solum habent vim intelligendi maiorem triplici acumine lautilem, ut superiori capite demonstratum eit ι sed etiam ampliorem capacitatem , qua se extendunt ad
omnia objecta Praeterita, Praesentia, & Futura, ut totidem sectionibus expli
4id praeteritorum spirituales illas mentes effugere potest λ Fateor, in illas
cadere oblivionem, prout opponitur recordaticiat, inquantum ipsorum -- intelligentia actione sua non convertitur super ea, quorum reminiscitenentur . Nam beneficiorum tibi a Deo collatorum, ex odio, quo eum prosequuntur, recordari nolunt; di suae salutis immemores detrectantea a tiraliter recolere, quae ad illam quoquo modo conducunt . Sic enim praecipites feruntur ad
malum plena, & totali animi conversione , ut inhabiles omnino sint, & inca- Iaces salutiferae alicujus recordationis, quaeli sorte in mentem veniret, statim aua malitia repelleretur. Quare in hoc stulti dicuntur a Glossa super illud Eccle-sast.4. Meliores puer pauper, o Sapienr Regesne, O sulto. Quod exponitur de daemone, qui alioj a lapiente eadem fatuitatis nota inuritur, cum dicit Ecclesiast.2s. Trer species odivit anima mea, pauperem superbum, divitem mendacem , arsenem fatuum, se insensarum. Cui enim conveniunt tres illae notae, quam illi, qui pauper est, omnibus gratiae donis spoliatus 3 sed in tantum superbus, ut divinam appetat similitudinem λ μυer, di omnia regna mundi promittens; sed mendax, qui nihil promissorum valet exhibere ρ Senex, cum ab initio mundi formatus vitam vivat lonpissimam; sed fatuus, se insensatus, ut qui ab eo tempore ne unius quidem boni a Deo accepti memoriam recolere, & ad illud intelligentia se Conve rtere voluerit 3 sed inhabilis permansit propter suam in malo obrii nationem, di malitiam ad qualiscunque boni recordationem pAt oblivio, quae homini accidit per specierum deletionem, in daemonibus repetari non potest cum memoria eorum intellectiva post lapsum tot speciebus intelligibilibus informata sit, quot 1 Deo re perat ante lapsum. Quamvis enim in eis non lit memoria specierum sensibilium conservatrix; quia potentias non ha
bent sensitivas, & per consequens nec species sensibiles, di phantastieas, quas
oblivio,p ..ut opponitur recordationieadit in eae mones.
Ideo stultidleuntur ah Ecelesiaste. obit . in pro ut dicit spe
eterum dei intionem ne potest eadore
149쪽
Iω DispuL II. De Demone, ut causa Maleficiorum.
ia Iareum recipere, & conservare valeant, tamen in illis reperitur memoria intellectiva, iradii . h qua non tantum species innatae δ sed etiam ex contingentibus per inrellectum age Urii.ei mei, rem Ecquisitae conservantur tam Universaliter ς momnes insint: tam Firmiter, ut in Fu M. nec deleantur, nec naturaliter deleri possint.
nium speciesreeipit eo einue per quinque
PMdigiosum sand divinae potentiae opus memoria hominis, quu omnium rerum species recipit, receptas conservat, de conservatas exhibet ad ejus placuum . Quis enim sinus capax tot, & tam variis speciebus recipiendis, quae continuo quasi fluxu per quinque exteriores sensus, tanquam per longos quinque a riorum ductus in sensum communem influunt: inde ad intellectum progrediunturi di deinceps recipiuntur in illa capacissima potentia, in qua omnia viti, audita, olfacta, gustata, &tacta ἰ omncs Damasiae, imaginationes, & tensationes; omnia intellecta, volita, di amata ν omnia, quae excitarum amorem, dium,
desiderium, dic aeteras animi passiones t omnes alitones, cogitationes , verba , colloquia, conferentiae t omnia denique quae unquam insensum, & mentem tm o vitae sus curriculo venerunt cum suis circumstantiis, proprietatibus, accidentibus, formis, figuris, & aliis adjacentibus, quasi in amplissimo palatio indifferenter admittuntur Quis thesaurus immensusconcinens opes, & divitias infinitas, nempe, tam varias species, quae in eo repositae sic conservantur, ut unicuique sua particularis statio assignata esse videatur Etenim una aliam non impedit, nec cum alia miscetur,nec quoquomodo imminuit , sed separata, Bidistincta manet cum suis circumstantiis, quali comitibus individuis miro ordine collocatar ita tamen ut aliaealiis firmius itabaereant , prout profundius infiguntur . csaepiu&renovantur. Quale promptuarium omnia exhibens, ex quo spccies illae depromuntur ad libitum tam cito, ut statim ac aliqua sermocinando, vel ratiocinando indiget homo, nulla interposita mora exhibeatur, qnamvis ab eo te PQ- re, quo primum introducta est, nunquam sortasse fuerit avocata λ . .
2 6 o Ed mirabilius optu angelica memoria quae ex natura sua sinus est capacissimus rodigiolior o omnia recipiens, thesaurus immensus omnia conservans , Promptuariummo ad tu indeiidiem muta exhibens, quo a mundi primordiis usque modo vel intellectu
est finus ea- assecuti sisne daemonest vel aliorum relatu didicerutat, quorum numerum s ma
.isisti, τ' g Tudinem, excellentiam, claritarem, certitudinem infinitam propemodum es Thei, titu, se, quis ibit inficias ξ Miramur homines eminentioris Irieraturae, qui per totamia ..., ς' visam oleum εα operam impenderunt in comparanda omnium scieritiarum, di a Prom ua. t um notitia, in evolvendi Domnium disciplinarum libris, inconsulendis Docto- Num omnia riuus ν in unaquaque professione celebrioribus, eo quod post tam lon studia , - lecturas eo minuas , sedulas conferentias; speculationes ordinarias, & public/s, Privatasque exercitationes scholasticas mentem gerere videntur omnium rerum cognitione refertam ; quam si explicare contingat in suis discursibus, tanta, Semia Oeei m m Ma e suo penu depromunt, de quacunque re sciscitentur, ut auscult ntes rapiant in stuporem. Et tamen quiὸ totus Ne scientis rum cumulus disholaci scien tu' ti P comparatus,nis Menula ad montemta um Doctristi diversas quidem retum spe cies in mente teneant. sed paucas 3 di exilest daemones vero multas, di magma Muu ' Possideant 3 sed tam micas, ut omnium rerum multis udine m e quent; cum nuti.
150쪽
Ejus scientia ex parte objecti Praesentis. Io
res specifiea tota mundi universitate reperiatur,qualiscunquest,cujus species in intellectu eorum non sit congenita, aut requista 3 tam magnas, ut majores speeimce dari non possint 3 cum uniuscujusque rei specificae essentiam, causas, principia, essectus, antecedentia, concomitantia, consequentia, unaquaeque clarisia simῆ, & persectissime repraesentent. Hoc testantur D.August.sper Gem a.I.t. 4.D.Bonavan a 3ωπ.2.q. I. Scotus ibi ει . ac D. Thom. Il. . I. r.3.
Seeundum speciat ἐπιπιο r. SEd nὰ putes in tanto specierum numm o, quae per tot saecula vel innatae, vel et comparatae fuerunt a daemonibus, aliquam posse emuere ι aut quoquomodo speci 'en praeterlabi ex eorum memoria; cum Omnes indelebiliter fixae inhaereans, quando V . fide. semel sunt receptae. . leb me. . Hoc daemonum status , memoriae qualitas , & specierum natura requiis ' '
S. I. Rmones enim non sunt obnoxii corruptioni ν sed incorruptione donati : Damisma s Ideo speetes, & habitus in eis semel recepti nunquam deleri possunt naturaliter I cum luxta philosophicum essatumΑ. de Anima tex. . cuis .id reei tur , per modum reri ensis raemiatur. Ut constat in coelo, in quo aecidentia sunt irsi naturae coaeva, quia subiectum est incorruptibile. Et cert/ nullum accidens in aliquo subjecto corrumpi potest , nisi per subtractionem virtutis conservativae taut per introductionem accidentis incompossibilis cum primo accidente i aut per aliquam corruptionem factam circa subjectum. Quae tria in daemonibus I cum non habent, in quibus virtus conservativa substrahi non potest, cum ab aliqua virtute creata exteriori non dependeat r species sibi invicem in eadem potentia non repugnent δ cum, qua ratione plures simul esse possum, eadem possunt esse simul in numero quantuncunque magnor Et potentiae corruptione aliqua dissolvi nequeant. . . II. MEmoria insu er organo corporeo non est alligata Ee ideo nec senescere t 2M nec corrumpi potest. Cum enim virtutes animae, ut fatetur Arist. lib. I. da Memoria Anima, non deteriorenturo neque potentia sensitiva unquam in veterascat ratione ' 'sui 3 sed solum ratione organi, cui annexa est undd Senex si haberet oculum ju- enis, aeque perspicue prospiceret, ac ipse juvenis, sequitur, memoriam dam nimam nec debilitari; nec in conservando posse deficere; cum ab omni organo corporeo sit libera, Se longὸ sensitiva vegetior.
U Pecies denique naturaliter insiti sunt ingelebiles. Quod enim naturaIe est , 'ςi est pariter indelebiter nec sollim insitae; sed & aliae, quas ineorruptibiles es 'se Palet, eo quod omne, quod eorrumpitur : aut corrumpitur, quia habet conin Larium: aut quia compora tur ex contrariis 1 aut quia est in aliquo ex contrariis Comptatim: quaeramnia, cum non reperiantur in illis speciebus rerum cognitarum, sequitur deseri non posse 3 sed profundd, di inseparabiliter inharescentis in mem in daemonum permanere a Quan-