장음표시 사용
411쪽
368 Disput.III. De Maleficis, ut causa Maleficiorum.
conversas, aquam mutatam in sanguinem, dc ranas subito productas Pharaonis , dc aulicorum eius oculis subjecerunt. At certum est, miraculorum operationem totam excedere daemonum, dc ma Ieficorum potestatem, quae sane se extendit ad opera verorum miraculorum simillima existimatione hominum, eo quod nec ea ipsi facere noverint, nec intelligere valeant quando facta sint, ut bene advertit S. 1hOm. I. par. ρω. I ID. arta . ad a. Non tamen ad vera miracula, quae in operante potentiam arguunt infinitam, qua iis non reperitur in Magis ι sed in Deo, qui teste David Asia.7I.e, In . facit mis bilia magna suus. Alioquin nec suam Christus Divinitatem emeaci argumento probaret, dum Iudaeos in incredulitate obstinatos suis convincit miracuIosis operibus Ioan .a O. C pera, quae ego facio in nomina Patris mei, haec testimonium perhibent de me. V Is mihi non vulti, credere , operibur credite, ut cognoscatis, O creda- iis, qMia Prier es in me, O ego in Patre. Sic enim manifesta erant, ut post talem, re tantam Divinitatis probationem illorum incredulitas excusari nullo modo posset, ut ipse subiungit cap. I s. dicens: Si opera non fecissem in eis, σωae nemo alimefecit, peccatum non haberent. Nec Ecclesia veritatem Christianae fidei sussieienter asserereti dum illam tot miraculis quasi veris divinae potentiae sigillis obsignatam,& firmissimis supremae virtutis fulcris innitentem proponit 3 Perirent nanque illa sigilla, cte sulcra nutarent, si ab alio, quam ab omnipodente rerum omnium Conditore, miracula patrarentur, ut benc testantiar Alexander Alenc I. par.q's. S. Thom. I par.ρ. H .an .se q. II .-M. S. Bonav. & alii Doctores in a. sentent. d.' Benedictus Pererius de magiis lib. I .eapA. Binsf. de Confessmal esu i par. I. eonia. r. de habetur in cap. Nec mirum 25. qu.2. ex D. August. lib.3.cβ.de Trinit. Quare asse rendum est, universam maleficam potestatem quantumvis magnam miracu Iaedere non possie, mira peragere posse. Quorum Alia sunt vera: Λlia Apparentia. ut sequentes articuli demon liraount.
SI malefiet serὰ omnia essicere pomunt ut plurimum quaecumlue daemones per
cere valent,ut communis Theologorum sententia assirmat, in consesso est,Deo permittente, &daemone adiuvante, eos vere posse mira praestare: cum mirabi- Iium operatio potentiam daemoniacam non excedat. Nam cum in omnibus creaturis, quae universa mundi machina continentur, sive esse simplex, sive vegetativum, sive sensitivum, sive rationale possideant plurimae sint mirae, & occultae virtutes, daemones, qui tanquam sagacissimi indagatores omnes explorant, illas utpote notissimas diversimode temperant, & applicant juxta uniuscujusque Sympathiam, &di spathiam; atque ita mirabiles, re inutilatos effectus producunt stupentibus caeteris hominibus, qui opera Divinitatis esse existimant : quia ill rum virtutes, causas, & modum, quo invicem applicantur , & temperantur , ignorant. Quare eorum respectu verὰ mira sunt, & mira putantur, quae a maliagnis spiritibus fiunt, quibus non deest potestas ad illas virtutes modo, & tempore debitis applicandas, di temperandas sive per motum localem, sive per alterati nem operentur: ut suprap.2.i p. I. late probatum est. Haec autem mira, quq ab ipsis, vel maleficis fiunt, maxime disserunt 1 cFeris mirabilibus, qui vel ab omnipotente Deo, vel ab operante natura procedunς Nam si ea conferas cum miraculoss operibus, quq a sanctis divina virtute Produm cuntur, maximam inesse intercapedinem inter utraque deprehendes. S. II.
412쪽
. Quanti sint , quoad Practicam M 369
6. II. OPera fi sanctis peracta verὰ miracula sunt, quae in tribus omnem naturae vim a cita, uri. i& potestatem excedunt: In quibus excessuS naturae creatae reperitur. opera ipsa.
modi est: Duo corpora esse simuI in eodem loco, eodem tempore, &se invidem penetrarer vel idem corpus esse in pluribus locis simul, &semel: vel corpus humanum evadere impassibile, & immortale.
arborem, & quamlibet aliam rem: Dare vitam mortuo: & facultatem videndi
bus naturaliter opus illud fit v. g. Infirmum subito sanare languentem,&ex ligno producere serpentem. In iis enim tribus miraculorum gradibus sancti ope divina freti mirabilia multa peregerunt r ut ex sacra , dc ecclesiastica historia abunde
OPerationes a maleficis iactae dicuntur miracula dupliciter. Primo, quia ra Quantum sara, eo modo, quo inventa nova, dc artificiosa opera, qualia fuerunt illa operuiones. Architae, Archimedis, S. Alberti Magni, quae prima disputatione commemoravimus, miracula vocitantur, non absolutῆ, & per se; sed respectu hominum. qui ea vocant miracula, quorum causas ignorant, di quae sunt ipsis inusitata a quoniam ea maximῆ admirantur, intestatur Petrus Bimst e Cons .mail qu. I. eoneI. I. Secundo, quia verorum miraculorum sunt simillima, dc opera miraculosa a viris sanctis divina virtute peracta imitantur: v. g. Ex ligno producere ser-Ientes, sanare ae3rotos, illuminare caecos, producere aurum , & arbores, &are vitam mortuis. Attamen vera miracula non sunt, cum naturae cancellos non praetergrediantur ἔ neque virtutem agentium physicorum excedant: ut bene docet Sera pnicus D. S. Bonavent. Q. d a. q.3. Possunt nanque malefici producere serpentem ex ligno, sed non immediate: sanare languentem 3 sed non subito et illuminare caecum, sed non caecum natum e producere aurum, & arbores οsed non ex nihilo. pro brevi tempore dare vitam mortuo; sed ficte , vel illusorie; Denique vere miracula secundi, & tertii ordinis imitari per productiones cum tempore factas in subjectis dispositis cum rerum naturalium applicationibus Φsed non illa, quae in primo gradu supremum locum obtinent. Etsi aliquid simile tentant, totum opus apparens est, & praestigiosum . Idem dicendum de aliis secundi, & tertii gradus, si permotum localem, aut alterationem produci non possint: aut si possint, cum volunt aliquid subito ex nihilo, di immediate producerer aut regredi privatione ad habitum Nam tunc omnia erunt phantastica, & Γι- mulatas &ideo nec vera, nec solida, nec diuturna.
q. VLO Uod mirandum non esti eum Sancti virtute divina operentur e Malefici o .
vi naturali, aut daemoniaca . Illi sanctitate, dc justitia sint insignes: Isti oyeiatiles. nagitiis, de sceleribus infames . Primi invocatione divini Nominis, signo crucis facto I aut recitatis quibusdam saeris verbis e Secundi adjuratione d 2m nis, exhibitis signis ridieulis, superstitiosis, & execrandis. Sancti , ut Deum honorent, Ecclesiam aedificent, Zc homines juvent in corpore, & anima in lefici, ut scelera committant, veritatem pervertant, falsitatem persuadrant, vi Brog. Auxkachon. Λ a riam,
413쪽
3 o Disput.III. De Maleficis,ut caua Maleficiorum.
riam, honores, de divitias aucupentur: ut initio disputationis primae demonsti tum est. Qua re facile vera miracula a falsis discemuntur , si haec disserentia disIigenter obseritemur. I. U. L ,sib i. id I vero haec diabolica mira magorum cum miraculis naturae eomparentur , his mi a iis certis quibusdam indiciis iacile ab illis discernuntur: Nam certum est,pe ..,υε - tinere ad magiam daemoniacam. I. Si opera illa naturalem facultatem excedant: Vel quia res adhibita non habet vim sufficientem ad hune effectum producendum. Nam si quotiescunque di a quocunque sine aliis caeremoniis applicatur e suum effectum eroducit, certum est, effectum esse naturalem: Si vero non sit proportionata ad talem essectum, nec illum producat, nisi ab aliquo singulari , cerio tempore, certisque observationibus applicetur, merito iudieatur esse magicus .
Vel quia effectus non potest procedere nisi a causa intellectu praedita ι & tamen
ab inanimata expectaturr v. gr. 1 statua responsum cereis precibus, oc caeremo niis absurdis de rebus occultis postulare, quod evidens eli magice fieri. a. Prae terea Ti effectus producitur in re multum distante . Nam etsi inter scholasticos dissidentes haec quaestio agitetur: Utrum res possit immediate agere in passum a se
distans, nihil in medium operandos &tam agens, & patiens debeant se contingere secundum contactum quantitativum: an lassiciat tactus virtualis, eo quod res, inquam agitur; seu quae actionem respicit, sit intra spatium illud, ad quod se vis agentis extendere potest 3 tamen in hoc conveniunt, agentia naturalia non possie agere in quantumlibet distans, certamque habere sphqram suae aetivitatis , extra quam impossibile est ipsis, suam protendere actionem, alia majorem, alia minorem secundum virtutem, & dignitatem, quam unoquodque in admirabi-Ii creaturarum serie obtinet. Ideo ille effectus merito magicus esse censetur . qui 1 causa procedit nimium distanti. Quod clarius patet, cum eadem causa Iropius,. vel proxime applicata non agit, tamen agit in distans maximum. 3.nsuper, si ad effectum producendum aliqua apponuntur , quae ad illum non
pertinent, quibus tamen tota operis efficacitas tribuitur: ut sunt verba ignota , falsa, absurda, characteres, & figurae varie efformatae, observantiae dierum, ii rarum , stellarum, situs corporis, & quorundam rituum, qui absurdi , super- sui, & indifferentes merito judicantur. Haec enim omnia ut plurimum effectum ostendunt a malo spiritu procedentem. sunt tamen aliquae observationes di rum, horarum, stellarum licitae. De quibus legas infra ruma. diis. I. num. 221.
or seq. Ibi enim latissime omnia, quae de his superstitionibus icitu sunt necessa
π π Is. & aliis huiusmodi sienis effectus malet a physicis discernuntur, inqui
his disteri I x bus, ut sapienter monet Deltiustis.a. u. s. duo extrema sol ite evitanda obseae,itia. sunt. Alterum, ne in iis disquisitionibus temerdomnia effectus naturales es e cre- dantur. Hac enim veterator antiquus astutia ut plurimum utitur, neque in suis operibus concinnandis naturalia quaedam admiscere, ut totum opus naturale reput uret ut practice probabitur to.2. diis. a. ω 3. In quo plurima multoties hac vanae spepie decipiuntur. Alterum, ne temerdomnia ut magica condemnentur. Nam ut docet Augustinus lib.ai. de civis. Deie l. Os. Rerum nataralium vires, or an L. ia inm i 'io m effectitas Ioiarnos ιatent, se mulιis paraitar nostram Uentia M''nquo nituntur multi multa operanti daemoni tribuentes, quae sapienta. rvi, & ι. octiores noverunt ab occulta natura procedere.
Exhi: constat, eandem esse rationem deoperibus veris maleficorum,& daem
414쪽
Quanti sint, quoad Practicam, &c. 37r
tium t eodemque modo a divinis, de naturalibus esse discemendar eum quiequid stunt daemones, possint fere ut plurimum malefici ex pacto 3 &ideoque supra p.a de potentia daemonum in veris effectibus producendis demonstrata sunt , e dem de potentia magica hic dicimus esse censenda ἀ
g. LQUam apte magi, & malefici isphistae, Se circulatores appellantur: cum eois Myrum mara , etsi cum maxima spectantium admiratione peracta, mera sint . praestigia, somnia, &sensuum ludificationesia More etenim daemonis , utitia τcujus praelidio operantur, cum nec motus localis, nec rerum naturalium applicatio insuix actionibus Juvare possunt ast praetensum effectum verὰ, & realiter eliciendum, solent confugere adcirculatorias deceetiones, quibus mira simu- Iata, & apparentia tantum, hoc est, non talia reverae, qualia videntur, produ
Hotumautem falsitas. abiis deprehenditur, qui studiossveritatis, maioresque .. .a, vici utis sanam gerunt mentem. Nihil enim est, quod ita mentis humanae aciem fi ad daemoniaca opera quantumvis subtilibus invoIucris obtegantur, agnoscenda aeuat, quin veritatis, & virtutis amor. Nam vetitas falsi calliditatem , virtus vitii latentis insidias manifeste revelant in iis praestigiosis maleficorum actionibus, in quibus haec duo germano vinculo colligata reperiunturia
FAlsum illucescente veritate se prodit, quae haezmira neque vera, neque diu a. sine ker turna, neque utilia: sed apparentia, phantastica& vana esse demonstrat . inte. Quid veritatis pote it esse in iis, quae sola sensuum illusione a daemone peragun- tutp Nam vel oculos fascinat, dum illos vario situ modo elevat tmododeprimit Ianodci humoribus inficit, ex quo, res aliter, quam sint conspiciuntur: ut continingit in ebriis, &furiosis. Ues objectum mutat, quod celeriter agitat, subito occvitat, varie collocat, diversimode separat,. latenter conglutinat, & certa dispositione proponit oculis: ut saciunt circulatores. Aut aliquid ex aere formatum rei, quae tunc aliter apparet, circumponit. Aut ipse tale mitium corpus subvariis sormis assumit. Aut impedit, ne species objecti ad oculum deserantur , vel saltem pars media perveniat. Aut medium aliqua qualitate spissat, condensat , ratificat, aliisque modis tum potentiam visivam: tum imaginationem perturbat exum mendacii specie sensibus illudit humanis; ut quae facta minime su , a deceptis iacta putenturi ut ritὰ tradunt Valentia
in id stabile reperitur in sola rerum apparentia, quae visastatim evanescit , nec permanere potest, nisi quandiu durat fascinatis Idem enim spectato-- tibus contingit, quod dormientibus. Vident se in obscura caligine positos, d horrendis tempestatibusactos, . dum caelum, salum, solum confuso Ordi ne misceri videntur, & statim cernunt inductam serenitatem. Adstant caelibus convivantium ι assident mensae exquisitissimis dapibus, delicatisque serculis onera-LRι laute, opipard regiis delicus, & apparatu splendidissimo se exeipi putant 3 Λ a a sed
415쪽
c um spectantium damnia i uos trahunt.
3 1 Disput.III De Maleficis, ut causa Maleficiorum.
sed paractis epulis, quae momento tolluntur , & fame cruciante suntiunt momenistaneam fuisse hanc voluptatem: Errant in densi si imis nemoribus,&per loca invia
vepribus obsita obsidentur a serpentibus, draconibus, & monstris insolitis quasi
devoraturis summo pavore consternati, nec sugere valent, nec latitare. At pavor statim solvitur, cum soluto praeitigiose vident in securo positos. Hortorum areas I ustrant, atq ue obambulantes varias arbores fluctibus onustas, luxuriantes herbas , flores suas opes explicantes, sontium rivos scaturientes, cantilantes aves, naturae ,& artis in eodem opere concertantium mirabilia attentis oculis considerant 1 sed tantalei horti in fumum ,&auram evanescunt. Mirantur Regem pompaticὰ incedentem veste sui gente aurea, principibus stipatum viris, & magnam aulicorum turbam post se trahentem: aut famosos belli duces, quales Hectorem, & Achillem fabulae Poetarum fingunt acriter decertantes, dum alter alterius fugat exercitum modo terrestrem, modo natalem cum horribili hominum strage; sed cessat statim admiratio, cum omnis illa pompa, totusque bellicus apparatus instantanee perit: Quia mira maleficorum, sunt momentanea somniorum spectacula. s. IV.
in id utilitatis in tot vanis, & inutilibus operationibus magicis , quae per
summam ludificandorum oculorum peritiam a ministrissathanae peragunturp- ut sunt: Volare per aera: In igne volutari . Transformari in columnas, &in animalia quaeque: Duas Iani facies assumere: In terra tanquam in aqua adnavigare: Gallis gallinaceis in rheda vehi; Patinas,&vasa ab uno extremo ad aliud trahere, di invisibiliter in mensa locare: Cartam ab alio ex toto fasciculo clam extractam in manu extrahentis manentem nova inducta forma immutare: Arbustu. Ium in mensae medio producere: In aulam inducere numina inundantia r Gallos paleam quasi trabem trahentes: serpentes saltilantes; & cursitantes, feras venatorias : Fronti aliorum cornua cervina adiicere, &ra molam frontem repagulis ferreis ill aqueare, transformare convivantium manus, in pedes bo v um, ex equorum ungulas, ne patinas attingere valeant: Hominem undequaque sanguinem ex hia tibus vulneribus emittentem exponere, qui mox sanus sistitur: Epistomio , seu terebello frontem perso rare, di foramine Omnis generis viva educere. Hominem 3actare in aera, ejus membra discerpere, & ea recollecta adunare: Lanceam qua parte minatur exitium aut acutos gladios in ima viscera conderer Currum onustum faeno cum equis, & agitatore absorbere, aliaque similia edere, quae a magis Praestigiatoribus exhibenter. Nonne haec phantastica, momentanea, di vanissimacsse, vcritatis virtuosae splendor demonstrat s. V.
SIe vitium in iis magicis tenebris latitans in apertum educit 3 dum docet haec
mira non modo sine soliditate, seu veritate, stabilitate, & utili tate, sed cum summo spectantium damno saepius exhiberi, atque ad infidelitatem, scelera , &magiam ipsam pertrahere spectatores. Anne infidelitatem apparentia magorum praeli igia introducunt , cum verae fidei miraculos s operibus opponuntur' Sicut enim Ioannes,&Mambres Moysi xςstiterunt, virgas in angues, & aquam in sanguinem diabolica ope mutantes , dc Ph raoni, pique ejus aulicis persuaserunt, obitinato animo molaycae resistereleg xioni veris miraculis confirmatae, ita in nascentis tau Iesiae primordiis ex hae reticis plures magica arte praeliantes r ut suere Simon magus, di Apollonius Thyanaeus, aliique inferni emissarii, dum infirmis sanitatem, caecis visum, P ralyticis motum, ipsis etiam mortuis vitam restituere videbantur, apostolicae prae
dicationis tot veris miraculis confirmatae vim enervabant, di spectatores in incr* des N
416쪽
Quanti sint , quoad Practicam M. 373
desitate detinebant. Sic posterioribus saeculis visi plures, qui ut suds errores conistra catholieam fidem intolitis operibus stabilirent, suis neophitis praestigio dementatis Christum Dominum, Sanctissimam Deiparam, Angelos, atque Beatos in Majestate visibiliter apparentes, & errores illos docentes, Ostendebant, quos mones fuisse transformatos dubitare non licet. De quibus legendi sunt S. Cl mens manus lib. I. Recognit. S. Irenaeus lib. I. e.2I. se 14. Eusebius lib.2. Hiflorie. . S. iphanius haer.27. Severus Sulphius in sacra his . lib. a. Glycas paria.&Apulaejus de asino aureo lib. I. Similiter in finibus saeculorum, cum ultima Λ taehristi persecutio contra Ecclesiam suscitabitur, tam ipse filius peccati , quam ejus pseudopropheta tot prodigia, & portenta tam insolita daturi sunt, ut in e rorem etiam electi inducendi essent, ait Christus Dominus μαιώ.a . nisi omnia potentis Dei manus auxilio confirmarentur.
A Nne ad stetera provocant homines illusionibus eorum affectu temperatis a. ad peeea.
isti mendaciorum concinnatores, quando se unicuique obsequentes exh, tam .
bent ad illa proponenda, ad quae vehementi alicuJus passonis impulsu feruntur p Namsi quis divitiis inhiat, ei thesauros in profundissimis montium cave nis absconditos, & 1 canibus, aut aliis monstris solicite custoditos revelant ,
quo, dum penetrare, &custodes abigere tentat, cadentis terrae mole obruitur ruttestantur Thevetus L. prima C. de thesau. &Cedrenus lib.8. Cosmogr. eap. I. Si aestuant libidinibus, elegantis formae mulierem in speculo Ostendunt, cujus amplexibus potiri liceat: vel daemonem inlepidae puellae speciem transformatum , di ad omnes spurcitias exercendas paratum introducunt e ut tradunt Cassianus Collas. August. ιGM. de Civit. Dei ev.27. & plurimis exemplis probat Binia fel . de Confess. mausic. par. I. qu simis concι. s. dis. I. ex D. Gretorio lib.2. Diala . eap.2. Fineentio in ApreMis historiali in ta S. Basilia Mamvir Caesaris lib.3 seu di eap.8. So omeno apud Trip titam lib.8. e.I. Si obscenis spectaculis delectatur, infrequenti hominum caetu efficiunt, ut quotquot adiunt mulieres vestibus se nudenti, &quae natura tegenda docet, oculis obiiciant. Sicque tripudiare non desinant, quandiu in media aula accensa lucerna, cenis insculpta characteribus ardet , de quibus late Deirius lib.a. q.8. ω9. Di . magis. Si spirae minas , & caedes in holtes, vindictae ministros proponunt paratos 4 modo annuat omnibus modis iniurias praetensas. Et ita similibus vitiis Iaboranti mendacibus semniis solatium aD serre simulant, ut in atrociora devolvatur.
iis portentos s operationibus plurimi ad magieas artes comparandas pel
liciuntur, qui ad inusitatos paventes effectus, & iniqua curiositate ducti
occultas cautas, quas ignorant, investigare satagunt. Et quia ultroneos nanciscuntur magistros, qui obsequium se praestare daemoni putant, cum aliquem numero maleficorum adiiciunt, libenti animo se tradunt discipulos magicis artibus imbuendos r utritE tradunt Augusti lib. io. da Clois. Deie.9. at diarius lib.2. de Doctri Chrisianaeap.22. 9 23. de GuilheImus Parisiensis is lib. de ligibue. vel si horrore sceleris ab illa societate nefaria avertuntur, saltem ipsius operibus partici-I nt, cum ea peragunt, quae a magis, de maleficis imperantur, quamvis certociant, eos esse ministeriis daemonum addictosi ut dicetur infra tomo a. di ut.1. Cavent enim solicitῆ, ut talia praestigia praestare possint, ne nomen Dei in sent 3 signum crucis etiam inopinato e tarment, Sacerdotes adeant, templa in grediantur 3 reliquias sanctorum, aut sacra amuleta gerant, & quod simile pieta Lem redolens exequantur. Similiter punctuatim observant, quae in mandatis dan-λει Bro . Alexicachon. Λ a 3 tur,
417쪽
3 Disput.III.De Maleficis, ut causa Maleficiorum.
tur, cum variis execrationibus, dc juramentis se obstringunt, nunquam se stere late velaturos, ec sic si non magi, saltem magorum, oc maleficorum fautores, de socii evadunt. Quare optime Paulus a. ad Thessal a. de mendacibus signis, O prodigii, loquens docet: illos solos circumveniri, qui charitatem veritatis non rece- petunt, ut salvi fiant, idest, veritati consentire, oc acquiescere nolunt , quae a Deo, qui charisas eli, & procedit, summa sanctorum charitate annuntiatur , de virtutum regina charitate comitata semper incedit. Nanque in paenam virtuosae , de charitativae veritatis repudiatae perversam doctrinam, & falsa dogmata amplexantur, mendaciis, dc falsis miraculas persuasi, mittente eis Deo operationem erroris, ut non credendo veritati; sed consentiendo iniquitati, condemnentur.
de Lis A T non sufficit daemoni infernales simmistas superstitiosam exercere magiam
dimone in suam, & aliorum utilitatem ι aut delectationem 3 adhue vult sibi fieri sa- .desii KE . . tu aliis eXercitationibus a quae in damnum generale multorum: aut exitium particularis alicusus cedant: ut sunt illae, quae a practica malefica assignantur . Climenim nihil tam habeat in optatis, quam malenciis homines, de creaturas inficere, non sinit suae malitiae ministros a malis inferend is unquam cessares sed eos usquequaque urget, & provocat ad nova, & malora exitia quoquomodo concinnanda. Dὰω4ri .e Multa nanque ipsi licent, cum malefici consensus accedit, quae soli non pe caula effi- mitterentur; quia necesse est ad maleficium aliquod perficiendum, ut uterque lis. M. Ar conveniant, dc tanquam causae partiales Conjungantur ex pacto ad unum, euniseus, ut eausa demque estectum producendum. Homo, qui parum potest, concurrit ad actum ἡό .ii ς' suas vires superantem, tum daemonem invocando , ut adsit, de volitum maleficium exequatur et tum externa aliqua peragendo, quae sunt aut signa invocationis: aut instrumenta damni, & maleficii. Daemon, qui multum potest, si a Deo liceat, excitatus, di invocatus prosilit ad signum a malefico exhibitum, de statim optatum producit effectum I ita ut alter sit causa remota, &moralis, quae consensu, di voluntate concurrit, cum non possit physicd, dc naturaliter attingere proxime talem effectum, qui ejus potestatem excedit et Alter causa proxima, fle essiciens, quae immediate concurrit ad efficientiam actus malefici, de quo praevio consilio in nocturnis conventibus: aut secretis communicationibus inito mediis assignatis
daemon, dc maleficus convenerunt. .
-.u - Quare apte Ioannes locustas inseras tanquam equos paratos ad praelium nocendi Deidoniaea . Potessatem habentes repraesentat. Malefiet etenim, qui laxiorem a Domino licen-λi H - tiam accipiunt, quia sunt in statu tum benefaciendi, tum malefaciendi, cuin solicite actionibus diabolicis tanquam calearibus urgentur ad maleficia, non secus ac seroces equi a sessoribus agitati grassantur in homines omnis aetatis, sexus , de conditionis; bceo graviorem inserunt stragem, quo&propria, de aliena voluntate feruntur. Propria, quae, cum corruptissima sit, oc malitiam diabolicam imi tetur, nihil optat tam ardenter, quam inserte malas nec in aliquo delectatur, nisi cum horribilem edit hominis carnificinam. Aliena, eorum , puta, qui superbia tumentes, ardentes luxuria, avaritia aestuantes, de ira perciti eos impellunt ad
maleficia procuranda, quibus suam impleant, dc exatient cupiditatem. Qui de ius ad . g. mirum, si Ec diabolicis, de propriis, Ec alienis solicitationum motibus violen-λ' 'ό ' Ierimp . tanto impetu properant in praelium contra homines , quos vexant ma-ubagiit' leficiiβ Somniseris, Amatoriis, dc Hostilibus Z Nam ad haec tria genera omnia re vocamur: ut sequentes articuli declarabunt.
418쪽
Quanti sint , quoad Practicam &c. 373ARTICULUS I.
OUam salubre consilium Christus Dominus 2 proponit, cum monet, vigilandum esse, & jugiter excubandum, ne fur domum pers iat ,& dormientes, inopinantesque opprimat. Furem en m, aic Ibi S. Hilarius, Osee d l eonti, insit F abialum ad detrahenda ex nobir Dolia pervigilem, se corporum nUrorum domi ein iantem, ut ea ineurisin nobis, O modetrix con uorum suorum, atque Fu i fidis uitieebrarum laeulis perfodiat. Parator igitur esse nosco immis, eae orationum ainduitate somnum inst. detentos omnibus praeceptorum suorum operibur inhaerere. Et quidem tutissimae sunt ς rivm
illae vigiliae, quas Deus nostris precibus, &operibus bonis invitatus ut pro nobis agat excubias contra vigilantem inimicum, qui non modo per se suis consiliis , Qxu .& illecebris ι sed etiam per suos magos, & maleficos diversis incantationibus homines adoritur, dum somno naturali somnum diabolicum superindueit, & arctissimis λmni vinculis decumbentes detinet, ut illos diris suis artibus obruat , nisi dormituri ante imploraverint Dei omnipotentis auxilium adversus omnes te nebrarum principis, dc ministrorum ejus insidias
g. I I. inax difficiliter vitari posse patet ex eo, quod de nocte in obseratas domos,& elausa cubicula tenebriones illi ignota facie dilabuntue . Solet enim eo- tum magistellus, sicut variis confessionibus sagarum constar, quas re-L Mut .seri Remigius lib. 2. ev q. eos, qui emerito multorum annorum spatio plurimis maIeficiis fidem suam probaverunt, tanquam veteranos milites certis infernalis militiae praemiis, Imperatorum more donare, nempe, se in alienas formas immutandi, &aedes penetrandi potestate, quasi auctoramento diuturnae servitutis , di fidelitatis. Hac accepta facultate in mures, locustas, feles , & alia pusilla animalia Nansformati, ut putant, per quasvis angustias nulla negotio viam sibi faciunt, de intromissi pristinae formae denuo relsituuntur, si velint sed haec fiunt eo modo, quo dictum est supra divin. praecedanti na9 s. ω se . & praesertim nω.
goo Tum ad eos accedunt, quibus moliuntuz interitum ν artus eorum Omnes illiniunt, in os potionem aliquam infundunt, atque malo carmine, certisque
ritibus somnum inducunt, ut nulla vi possint evigilare, ut sic securius destinatum opus ipsi peragere valeant os. I ILHAEc autem soporatio his sathanae ministris iacilis est, sive narcoticis, sivς κ.
diabolicis remediis utantur, cum utraque somnum arctum, atque diu ,.sae theeturnum conciliandi habeant facultatem ., Nam multa sunt, quae sola vi, ac concinnam tentia naturali, si infundantur, vel amoveantur, non soporem tantum, sed st Iorem, torporemque adverSus vehementissimos quosque cruciatus inducunt: ut ae Diaboli. Olium, solanum, mandragora, papaver, &similia, quae Chirurgi non igno-cis.
ranz, si quando ab humano corpore membrum absque doloris sensu resecare desiderant. Sed plura, & perfectiora norunt daemones 1 Nulla enim virtus in rebus na tura editis eos latet; sed persectissime omnia simplicia ad consopiendos homines planoverant, quae ipsi postea maleficis indieant, ut ex illis insimul temperatis suas potiones lamineras ilicere possint. At viribus naturae non egent, qui sine il-
419쪽
3 76 DispuLIII De Maleficis,ut causa Maleficiorum.
Is ουs rei adventitiae, atque externae adminiculo tanta possunt, qualia in Operati nibus eorum quotidianis conspiciuntur. Seipsis enim somnum immittere valent , de soporem concilia re quaedam adhibendo non ut causas naturales 3 sed ut symbola, & signa ex instituto ad daemonis opem invocandam. Quis nanque credat excitandi somni facultatem habere characteres magicos , lucernas sulphuream flammam evomentes, pedes, de manus mortuorum prius oleo diabolico inunitas , partes aliquas humani cadaveris: ut spinam dorsi certis locis appensam, cadaverum abortione egestorum, & igne elixorum pinguedinem, faces excantatas,& de certi generis lychno , & quadam pinguedine compositas , quae fumum
emittentes, Nebulam somni vocatum, praeferuntur accensae r vel domi relinquuntur , cum aliquod maleficium operandum est λ Et tamen his omnibus utuntur, ut soporem inducant, quamvis haec omnia ex pacto tantum essicacitatem
habeant. Hujusmodi somnum, facile eitcredendum immissum fuisse illi Adolescentulae, de qua supra diap.2. n.28 I. f. IV. 649 Uis vero explicare queat, quot facinora hi noctambuIi homines iis naturalis: u. . A bus, dc daemoniacis telis armati in perniciem omnium moliantur pDillitatem bl nomines e cubiculis, mulieres e lecto geniali ad conciliabula malefica au νψp lare desiderant, ne quid quotidianae , dc nocturnae consuetudinis desideretur , per incantationes domesticis somnum inducunt. Illiniunt nanque inguine somnisero vel aures, vel culcitram: vel pallium, & sic soporem excitant, ex quo alii facile excitari non possunt: ut exemplis probat Remigius lib. I. eap.ra. Et mihi enarravit anno Domini I 9. Uenetris quaedam N. Mulier a daemone incubo possessa tunc vidua, quod dum etiam viveret maritus, ac cum illo decumberet in lecto daemon illum ad tam arctum somnum inducebat, ut eam comprimentem nuulatenus ipsum audiret. Si a Iudieibus deprehensi tanquam veneficii sontes, silentio tormenta, &pae
nas superare volunt, virtute characteris in perexigua Iamina, aut cera exarati soporem advehunt tam altum, ut nec ab excitantibus Iudicibus, fui variis inter rogationibus veritatem eruere volunt; nec a torquentibus Carnificibus, quorum
augetur barbaries, dum se deludi conspiciunt, nec ab acutissimis doloris equuleis, qui antima viscera penetrant, ullo pacto excitari possint 3 ut accidit in qu dam Benigno, qui Danorum Reginae Consiliarium occiderat, de quo idem Auctor lib. a. p. q. sed nOS Iacius intra to.2. di p. I. n. Ilo. F. U. Ail. - Ituto volunt alienas opes invadere, penetrare domos, serutati supellectilem,mnum. &quae lubet, secretis tollere de medici latrociniis, modo inunctos digitos , manus, aut pedes alicujus patibulati accendant: aut partem cadaveris certo Ioc appendant, intrepide parietes effodere, Se domos evertere possum s cum domestici omnes gravi sopore immergantur: ut duobus, & lepidis exemplis, quorum unum supra n.s . retulimus, ostendit Destius lib.3. par. I. q.2. diriguis magis.
Si caltae alicujus matrona , aut puellae pudicitiam adulteriis , libidinibusCO aminare statuunt, de post importunas solicitationes post dona frequenter oblata, post crebras visitationes, aliaque amoris incentiva frustra adhibita vim iacere deliberant: accensa prius face obscurum ducente lumen in cubiculo , audacter ad praedam involant r clamet quantum voluerit vim patiens muliς sec vim vi repellere tentans, domesticorum opem imploret, nihil proficit, Omnςs consopiti, dc mortuo suntles aures non habent, nec ab alio, quam a Deo auxi
lium expectare potςst, qui saepissime castitatis integritatem admirabili modo conixa
420쪽
Quanti sint, quoad Practicam Maleficam. 37
petulantium, & latentium hircorum impetus tuetur, &ptotegit: ut memorabili exemplo idem DeIrius iso est,m demon lirat. Denique si tollendi E cunis, aut e matrum sinu pueri: si aliquis veneno appetendus, somnus iis maleficis artibus advocatur, quo ita matres corripiuntur, ut non sentiant sibi filios eripi; nec alii suis saucibus infundi venenum. etiamsi firmiter, & valide os illis deducatur, ne potionem agicatione excludant, aut I lio violenter deturbentur. Tanta est enim venenati poculi vis , de Operationis daemon iacae virtus, ut nec clamoribus, nec vellicationibus, nec agitationibus quibuscunque expergifieri possint. Quare salubriter aeterni consilii Angelus cuique suadet vigilare contra latentes ipsos fures, & antequam lecto decumbat, preis hiantis ces, orationesque praemittere, quibus se in Dei praesidium, Ac tutelam commendet, ut tota nocte possit in Dei protectione morari, di pacifico somno gaudere , seu ltra obnitentibus somniferis malefactoribus.
Formidandum instare nobis adversarium ex eo maxime liquet, quod daemon, 6so
si quandoque ipsi a Deo permittitur, non solum in bona extera, & in om- Daemon ho-ma corporis membra grassandi potestatem habet;sed etiam in ipsam animam, quam Σάus,a variis passionum motibus exagitat, maxime Clim excitat aestus libidinis, di arden- ne per philles Veneris faces accendit, animosa ue pudicos ad impurum amorem tam validὰ p via flectit, ut non amare, sed furere vigeantur ι praesertim cum malefici suis philtris,& amatoriis poculis aliquem provocant ad amandum tunc enim vires omnes adhibent, ut maleficia amatoria suum sortiantur effectum. 26. I. Aetlὸ hane daemoni quis posset negare facultatem. Sed illi eam tribuit sacrae Probatura
x scripturae inviolabilis auctoritas, dum Osee. q. hostem humani generis vocat 2
spiritum fornicationis, qui potest incendere hominem ad libidinem, de expli- ea. cat Cassian scoliri.7- 32. Incensoror, ait, libidinum, arque luxuriae, quosdam θην iturassa Hopheta commemorat θανἰιαν, inquiens, fornicasionis derepit eos ω tornieari sunt a Deo suo, de Nahum 3. Propter multis inam fornicatisnaem maeretri rae eros , oe gratae, se habentis maleficia . Quod de maleficiis amatoriis rectὰ interpretatus est Franciscus Ribera. Quorum etiam apud Baruch. in episeola Ire miae s. vers. l . mentio habetur his verbis Mulieres circumdatae futivus in viis μdent succendenter ossa olivarum, cum a-em aliqua ex artracta ab aliquo transeum te dormierit cum eo, proximae suae exprobrat, Mod ea non fit digna habita Aut ipsa ,
nec funis Hur Hruptus M. Per quas lanes recte intelligi posse maleficia amatoria , ' u ibus homines ad libidinem accenduntur, & quasi impelluntur ad peccata carn
lia, nemini est ambigendum. Idem Patres asseverant S. Irenaeus lib.I. eap.9. Sanct. Gregor. Nazianz. stra .29. γδ m ελ ι dem Cypriani: S. Gregor. Roman. lib. I. Dialogorum e. q. S. Epiphan. lib. I. ιο-.2.cctntra MNfEAionis. Arnobius lib.I. eontra Genter, de S. Hieronymus lib.3. eommin epist.ad D, apas. qui doeet, aliquos esse daemones amoribus, εc ama toriis canticis servientes: ut in Nahum 3. tribuit maleficiis, dc incantationibus ,
quod faciunt homines amare ea, quae odisse debuerant i ci detestari ea, quae ama