장음표시 사용
41쪽
iis , ut principium Theologiae dici possit Z Ut ad hanc quaestionem paucis
respondeamus, sciendum eli , principiorum ἐτι μονικῶν tres este condition S.
i. Debent esse vera , imo firmae ec inconcussae veritatis, id est , ἀμ-
2. Debent esse prima. Id est . per alia probari & demonstrari non posisunt: sunt enim ἀναπόδεικτα. Philosophus utramque posuit Conditionem lib. I. Topic. cap. i. dicit enim , principis essαλη θῆ καὶ πρῶτα, καὶ μῶ, πετε s ἔχοντα το τίςra , vera prima , neque per alia sidem habere. Et Balilius M. in Pal. ii s. pag. 3r 3. 'Aναγνο ἐκμης μαθησεως ἁναετ ους εἶναι σὸς ἀρχας το ὐ μανθάνουσιν ἐπεὶ ἀμήχανον τάς περὶ τα πρῶτα ζυγομαχολτας, δυνηθῆναι dδν καὶ τάξει προελθέla ἐκ τὸ τέλος. Necesse est cujusve disciplime principia nulla prorsus praevia demonstratione aut disiquissione tradi di retiabus. Fieri enim neutiquam potes , ut qui circa principia disi inarum vel tantur contentiosius , ad finem aliquando zia V ordine P ovehantur aut pertingant. Inde oritur conditio tertia: 3. Quod sint ἀυτία , id est, frim ex se faciant. Si enim non essent ex se fide digna, vim dc autoritatem suam aliunde acciperent, atque ita nec essent prima nec principia. Clemens AleX. lib. V M. stromat. pag. 7s7. τῆν αρχὴν ει τις ετερνυ δεῖσθαι υπολάβαι , ουκή αν ἴσως αρχἡ Φυλαχθείη.Principium s quis alio indigere existimaverit, non utique Tere poterit manere principium. Iterum Philosophus lib. I. Topic. cap. I. statim post initium : Ου δεῖ ἐν τ- ἐτις-ονικαῖς ἀρχαῖς ἐπιζητεῖσθαι το διατὶ , ἁλλ' εκμην τῶν ἀρχius αυτὐ καε εαυτὴν εἶναι τι v. Non oportet in aptis scientiae essciendae
'incipiis quaeri cur , sed unumquodque principium ipsum per se ipsum esse
eredibile. His ita praemissis, dicimus scripturarum effata esse principia Theologia rsunt enim vera,imo infallibilis &inconcussae veritatis,quia inspirata a Deo, qui est ἀυτωλήθεια, ipsa veritas. Sunt ἀ- , cum sint a Deo,qui solus est ετιςκ. Ideo Vocantur πιτα καὶ πάσης ἀποδοχῆς αξια , fidelia ces omni Maceptione digna, I. Timoth. iris. Adde, quod scriptura dicitur lucerna. I. gitur nativa & ingenita luce , & per impressas ipsi veritati coelesti notas sibi conciliat autoritatem , sicut lux per se ipsam videtur & innata vi sua. Atque hoc magno consensu agnoscunt Veteres. Basilius Caes. Homit. de Fide , pag. 39 . Ei τι ς 4 Κύριος ἐν πατι τοῖς ἀυτοῖ, Oavva ἔκπτιαιe riuae iovi , καὶ ὐτυ-αγίας κατηγορία , ἡ ἀθετεῖν τι τῶν γεγραμμἐνων , ἡ επιισάγωσau μὴ γεγραμμDων. Si Deus es Dominus in omnibus sic monibus suis , utique
42쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. I. raque manifesta a fide defectio est , s superbne indicium , aut aliquid rediicere
eorum, quae scripta ount, aut superinducere , quae non scripta Dut. Gic-gorius Nyssenus Orat. de Anima , l. 2. pag. io8. N G jε αρ;ωῖ προς ἁτο- δειξιν τῆς αθανασίας ἀυτῆς ιυχῆς) ἡ τῶν θειων λογίων διδασκαλία , τὸ τιτον ἀσἐαυτῆς ἔχουσα, διὰ τὸ θεότνευςοι ειναι. Ad demonstranaeum eius sanimae) immortalitatem , divinorum eloquiorum doctrina nobis susicit, utpote quae, quod
ei creditur , a se ipsa habet, quia divinitus inspirata est. Idem, lib. I.
Contra Eunomium, t. a. pag. 3φ6. Κριτήριον ασψαλες τῆς δεηθείας, ἐπὶ παντὸς δ γματος, ἡ θεdomςδε μι μαρτυρία. In omni dogmate, optima Iudicandi rario divinitus inspiratum testimonium es. Clemens Alexandr. stromat. lib. q. pag Φ73. τὰς γραφας , αἷς πετιτεύκαμεν, κυρίας ήσας-ἀυο τείας παναποκρατορικῆς ἐπιδεικνύομεν. Scripturas, quibus credidimus , validas ac ratas esse, omnipotenti autoritate ostendimus. Idem , lib. s. pag. 3 47. Προτείvo μεν ἀυτοῖς τὸ ἀναντίμητου ἐκεlao , d θεός iv d λέγων , και περὶ ἐνος ἐκατου ων ἐπιζητae παριςaς εγγράφως' τίς οὐv ετι ἄθεος τιςεῖν θεα ρ, Illis obicimus iliud,
cui nemo contradicere possi, Deus hoc dicit, , de unoquoque, quod qu. ro , testimonium scriptum profert. aeuis igitur adhuc adeo impius, ut Deo credere nolit ' Et lib. 7. 1tiomat. pag. 7s7. ἔχομεν γὰρ τῆv ἀαγν τῆς διδασκαλίας τον Κύριου , διά τε τῶν προτητῶs , διά τε Til E-γγελίου , και διὰ τῶν μακαρίαν Ἀτοςnara, πολυτρόπως καὶ πολυμερῶς ἐξ αρκῆ. εις τμος ηγούμενον τῆς πιώσεως. Principium enim doctrinae habemus Dominum , qui , per Prophetas per Evangelium , , per beatos A solos , multifariam multi uemodis a principio ad finem dux est cognitionis. Dignissima etiam sunt I quentia , quae hic legantur , quia rem , de qua nobis sermo est , solide
μιδειξις ουσα τυγχάνει. aeui ergo ex se ipsos lis est. Dominiιd Scriptura Nwce es Me dignus, quae per Dominum ritὸ operatur ad hominum beneficium. Recte autem ea , tanquam judice utimur ad res inveniendas. uuicquid au-B a tem
43쪽
tem judicatur , non creditur priusquam fuerit judicatum et quare nec principium id est, quod judicio indiget. Merito ergo, cum Me comprehenderamus principium inde monstrabile ex abundanti, & ab ipso principio de principio demonst rationes lumserimus, voce Domim erudimur ad agnitionem veritatis. Non enim absolutὸ enunciantibus hominibus idem habemus. quibus licet etiam enunciare contrarium. Si autem non catis est Hlym absolus di ere quod videtur , sed oportet etiam probare quod dictum est , non exspectamus testimonium ab hominibus, sed voce Domini probamus quod quaeritur: quae est magis fide digna. quam omnes demonstrationes: vel, quae potius stola demonstratio est. Jultinus Martyr in Paraenesi ad Graecos , pag. 31. Πανταχόθεν τοῖνυν ἐιδέναι προ iκει , ἔπι ἰυδαμῶς ἐτέρως περὶ θεῶ, η τῆς ὀρθῆς θεοσεβείας μανθάνω oliv τε , ἡ παρά των προφητῶν μινον , τῶν δια τῆς θειας ἐπιτυοίας διδασκίντων ὐμας. Undequarue . N omnibus modis scire convenit , nullo plane pacto aliter de Deo , vel de recta religione quicyuam disi posse , quam a Prophetis solam , qui divina inspiratione a ti vos docent tainstituunt. Aliorum Patrum testimonia , quae pene infinita in eandemasterri possent sententiam 3 ne in ipso statim vestibulo Lectori taedium
pariamus; consulto omittimus. Annon vero ex allatis vel caecus videar solius Scripturae autoritate esse nitendum Z quia non oportet ἐτεισάγειν detzυ μὴ γεγραμμένων ' Quia τὸ πιειν ἀO' ἐαυτώ εχει, & quia lusticit τρ)ιάαό- Ditis capitum fidei Z Quia in ca habetur κριτ ριον ασταλες τῆς ἀλυφείας pQuia Eum imτω: credendum Deo loquenti in Scriptura ξ Quia α χἡ νῆα διδασκαλίας Sacra continetur Scriptura Z Quia in ea ἀναπόδεικτος αρχῆ Θ Qt ita ex ea , tanquam ex principio , . αυδεβεις petendae Z Quia solius Domini voce τι - θα τὸ ζητούμενον. Quia illa sola ἀποδειξγς ουσα τυγχάνει' Annon inde manifestissime sequitur, γνήσια Theologiae principia solas Miους καὶ Dpae γραψας continere ZiNec aliter Thomas pari. I. quaest. art. 8. Auctoritatibus Philosophorum sacra doctrina utitur , quas extraneis argumentis Nprobabilibus. Auctoritatibus autem Canonicae Scripturae utitur pro se ex nece late argumentando e Auctoritatibus autem aliorum Doctorum Ecclesie,
quas arguendo ex propriis, sita probabiliter. Iunititur enim fris no a revelationi Apostolis G Prophetis fame, qui Canonicos libros scripserunt: Non autem revelationi, se qua fuit aliis Doctoribus facta. Hanc sententiam suam confirmat dicto Augustini, quod paulo post producimus.
Assertiones autem Doctorum Ecclesiae ; θεοπνεύτους semper excipimus& άμDese inspiratos a Deo, donoque ἀναμαρτησιὰς in docendo praeditos. sive singulorum extra Concilium, sive in Concilio congregatorum, nocsunt
44쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. I. a 3
sunt Theologiae principia. Rationes priecipuae sunt. I. Quia eorum dicta non sunt prima, sunt enim per scripturam S. demonstranda , quod ipsum Patres vel maxime kcerunt. Deinde non sunt ἀξιότι , illis enim non assentimur propter se , sed propter συμφωνίαν & amicam conspirationem , quam habent cum Verbo Dei, ad cujus amussim sunt exigenda,& recipienda , si cum eo consentiant , abjicienda vero , si vel tantillum ab eo deflectant, quod colligitur ex Jes. 8:Σo. dc ad Galat. it 8. I l. Doctorum omnium dicta non ideo vera sunt habenda, quia ipsi sic dixerunt, sed quia vel per scripturam . vel rationem ex striptura deductam , dicta sua confirmant. Id ipsi nobis ultro largiuntur sincti Ecclesiae Doctores. Photius in Biblioth. Cod. i77. pag. 397. haec ἀξιομψόνευτα affert ex Theodoro Antiocheno : 'Eι τι σύμφωνον ὀρθ- λογισμη, καὶ γv ιμον ταῖς θείας γραφα , τούτο ἀπιδεκτω. Si quid rectae rationi consentaneum , set divinis scripturis notum es , id demum recipiendum. Chrysostomus Homit. ψ. de Divite& LaZaro, quae est 38. tomi s. pag. 236. Κ v νεκρὸς ἀνατῆ, παναγωγελος εξ ουρανού καταίῆ. πάντων χωσαν αὶ γραφαὶ ἀξιοτις τεραι' ι γαρ των αγγῆ- λων δεστ της καὶ των ζωντ- Κύριος , αυτὸς ἐκείνας ἐνομοθέτης. . Eis mortuus
resurgeret. eis Angelus ὸ caelo descenderet , omnibus fide digniores snt scripturae : Angelorum enim bi viventium Dominus ipse vias ordinavit praescripsi. Vide ibidem plura. Athanasius de Synodis. Ariminensi & Seleuciensi , t. a. pag. 873. Μάτην περιτρέχοvτες τρο σίζονται δια πίον ἡξιωκέ. ναι γενεσθαι τὰς συνήδους' χι μεν γαρ ἰκανωτερα πάντων ἡ θεία γραφή. Frustra
huc illuc cursitantes praetexunt, ob dem convocatas esse Srnodos I scriptura enim divina omnium susscientissima es. Basilius Caesar. epist. 8o. quae est ad Eustathium , pag. 33 . eos, qui tres deos a Christianis coli dicebant, iisque consuetudinem objiciebant, ita alloquitur : Oοκῆν ἡ δειπνευτοι ἡ υδιαιτησάτω γραφὴ , και παρ' οἷς αν ἐυρεθῆ τα δόγματα συναδὰ τοῖς θείοις λόγοις, εαὶ τούrως ἡξει πάντως τῆς αλ-είας ἡ Φῆ c. Scriptura itaque divinitus inspirata de tota lite pronuntiet, θ' apud quos dogmata fuerint inventa divinis sermonibus consona, iisdem omnino veritatis accedet suffragium. Augultinus epist. 39. iis scripturarum libris , qui Canonici appellantur , didici hunc honorem timoremque deferre . ut nullum earum autorem scribendo aliquid erra e fr- missime credam : alios autem ita lego , ut quantacunque sanctiIate vel doctrina polleant, non ideo verum putem , quod ips ita senserunt, sed quia mihi vel per libros illos Canonicos, vel probabili ratione perluadere potuerunt, quod is vero non abhorreat. Cyrillus Jerosol. Catech. illuminat. q. pag. 3o. Δεῖ
45쪽
ἀλλ' ἐξ αποδει εως τῶν θείων εςι γραφῶν. Oportet de sanctis ces divinis fidei in seriis ne quidem viis quid tradere abrique divinis scripturis: neque oportet smpliciter circumferri persuasonibus . verborum apparatibus. Neque etiam mihi haec tibi dicenti sispliciter credideris, nisi demonstrationem acceperis e rum , annunciantur , ex divinis 'Iitam scripturis. Haec enim salus 'dei nosrae non es ex verborum aFuentia , sed ex demonseratione divinarum Scripturarum. Διιουπάσεις vero, quae etiam δ γματα vocari possunt, Nicaenorum Patrum non cite Theologiae principia , vel inde probatu pro clive est, quia fuerunt ex acris Scripturis, tanquam Conclusiones, d ductae. Constantinus enim , qui Synodo praefuit . ut testatur Eusebius in vita ejus, lib. 3. cap. Io. hoc celcusmate Patres adhortabatur, ut ex divinis oraculis fidei controversias dirimerent: Συαγγελυκαι βίβλοι, καὶ ἀπω
λόγων λάβωμεν τῶν ζητουμδεων τυ λύσN. Libri Evangelici ces Apostolici, veterumque Prophetarum oracula, de divino Numine quid sentiendumst , a se te docent. Proinde hostili contentione depul a , eorum quae in quaesionem veniunt explicationem , ex divinitus inspiratis sermonibus depromamus et ut est apud Gel. Cyzicenum, Act. Conc. Nicaeni, lib. 2. cap 7. pag. 8 . re apud Theodoretum, hist. Eccles. lib. I. cap. 6. pag. 3 42. Hujus ergo Comcilii decreta Conclusiones fuerunt ex scripturarum effatis, tanquam ex principiis deductae. Hinc olim in Conciliis, in medio coniemu thronus crigebatur, inque eo sacra collocabatur scriptura, ut omnes scirent, exscripturarum principiis cruendas esse Conclusiones. In Actis Concilii Ephesini , pag i s. lcgitur epiliola ad Theodosium & Ualentinianum, de καθαιρεσει Nestorii, in qua inter alia : τῆ ἐταυριον σμαχφέντες ἐν τῆ ἀγχ
congregati in siancia ces magna Ecclesa, Maria dicta, proposto sancto Evangelio in medio throno, o ipsum nobis praesentem Christum ostendente. Et in alia ad eosdem Impp. Epistola, ibid. pag 379. του am 'Eυαγγελ, ἐν μέσοκειμένου , και δεικνύντος μμ ν παρόντα τον τῶν μων δεστ την κριτόν. Sancto Esangelio in medio posto , V ostendente nobis praesentem universiorum Domianum Christum. Cyrillus Alexandr. in epist. apologetica ad Theodosiuin, in
46쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. I. Is
nodus Synodum quas, ut S caput faciebat christum d postum enim erat in sancto te trono venerabile Evangelium. In hist. Concilii Florentini, Sech. 6.
cap. I 6. pag. I 6s. 'Exavω δὲ τῶ ἁλταρίου εκειτο αγιον Τυαγγέλιον ἡγε*γμένον. per i um autem altare positum erat Sanctum Evangelium aperium. Ad eandem Consuetudinem respexit Meletius in contentione sua cum Paulino , apud Theodoretum , hist. Eccles. lib. s. cap. 3. pag. 7o8. Paulinum his allocutus verbis: Συνάψωμεv , c φιλόπις , τὰ ποίμνια , καὶ τῆν περὶ
τῆς κρομμιας καταλύσωμει διαμάχη Rcuvii δε τὰ τριβατα νἱμοντες , κοινὴν ἀυτορ προσενέγκωμεν θεραπείαν. Et δε ὀ μἐσρς θῶκος τρο εριν γε- , ἐγ- και ταύτην ε9. λάσαι πειράσομαι ἐν γὰρ τούτω τὸ θεῖον προτεθεικας Eυαγγέλιον , εκατερωθεν ημῶς
καθῆσθαι παρεγγυῶ. Greges, b amice, conjungamus, , contentionem de priamata dirimamus. Et cum oves communiter pascamus, communem illis curam
impendamus. Euδυ media sedes contentionem gignit, ego etiam illam expellere conabor. Ponatur enim in ea quaeso, divinum Evangelium, V ex utraque partexossedeamus. Ex his jam perspicue colligitur, omnes Conciliorum definitiones, ex scripturis, tanquam ex principiis, deductas esse conclusiones. U. De disserentia Nicaeni o Constantinopolitani Θmboli. Antequam disterentiam ostendamus , tenendum est, Symbolum ConstanIinopolitanum, etiam vocari Nicienum. Ita Magister Sententiarum lib. i. Distinet. it. Illud , inquit, es Symbolum , qued in Mi a cantatur, editum in Concilio Nicieno. Eumque secutus Alexander Alesius, parte 3. quaest. 69. memb. s. Wria sunt Θmbola e primum , Apostolorum s secundum, Patrum Nicenorum , quod canitur in Missa ; tertium Athanasi. At nihil certius, quam illud in Missa cani solitum , vere esse Constantinopolitanum. Clarissima sunt verba Durandi, Ration. OT Div. lib. q. cap. 2s. Cum de
Apostolico , & Athanasiano Symbolo egisset, subjungit: Tertium est
Nicaenum , quod Damasus Papa , ex constitutione universalis Θnodi, apud Constantinopolin celebratae , instituit. Imb se accepit ipsa Synodus Sphe-sna : quando prohibet, quicquam adjicere Symbolo Nicamo. Nec enim interdicit usu Symboli Constantinopolitani, in quo quaedam sunt addita Nicaeno a Patribus Constantinopolitanis: sed Nicaeni Symboli nomine Constantinopolitanum comprehendit. Judicium hoc Synodi Ephesinae legitur apud Evafrium, hist. Eccles lib. a. cap. l. Vide Cl. UOD fium, Dissertat. 3. de tribus Symbolis, thes 4. & s. sic vero locuti Vcteres , quia utrumque Symbolum pro uno habuerunt. Cujus rei caussas
47쪽
idem Volsus duas affert. Prior, quia quicquid cst in Nicaeno, id etiam
iisdem verbis continetur in Constantinopolitano : Et quidquid apposuit Conltantinopolitanum, id δυναμει, hoc est, potentia, sive virtute, in- est Nicaeno. Id clare testatur Marcus Ephesius in Synodo Ferrariensi. Sess s. ubi, ctura de Nestorianis egisset, trans rmantibus Concilium Nicaenum , subjicit: suo quidem multos post annos in terIio Concilio recitato , decretum fuit, ut in futurum mutandi Concilii Nicaeni facultatem haberet nemo , utpote quod a Constantinopolitano Ombolo nequaquam in aliquo discreparet se quandoquidem hoc in illo potentia videbatur inclusum , ita ut ambo pro uno haberentur. Altera ratio eth, quia major fuit Synodi Nicaenae auctoritas : utpote quae omnium universalium nitantiquissima, & caeterarum fundamentum. Hanc rationem idem Vossus
affert ex Marco Ephesio , Sest s. in Synodo Ferrariensi : Multis profect) fortissimis constat argumentis, duo illa priora Θmbola ab omnibus Conciliis generalibus pro uno suscepta fui se , praesiertim a tertio : utpote quod
prius caeteris Conciliis utrumque visit, atque probavit. Et quamvis toto orbe terrarum simul ambo celebrarentur g de primo tamen Symbolo tertium . caeteraque Concilia , mentionem fecere z cum pro ipsus primi Concilii auctori tate, θ' exist Iione, quod mavore Patrum numero celebratum fuerat, μοι que veluti coerorum Conciliorum fundamentum haberetur: tum etiam, quod
ipso Nicaeno Θmbolo Christianorum plures, quique denuo baptizabantur frequentius uterentur. Nunc ergo utriusque Symboli videamus differen tiam. Symbolum Nicaenum apud Athanasium, epist. ad Jovianum; in Codice Canonum Ecclesiae Africanae, pag 33 . in Biblioth. Juris Canonici, edita Parisiis, anno i 66ι. & in eodem Codice, Can. I 37. pag. 4os apud Theodorctum, hist. Eccles. lib. I. cap. xl. pag. apud Socratem, lib. r. Cap. 8. pag. a. apud Basilium Cariar. epist. 6O. pag. 826.
48쪽
NICAENO. CONSTANTINOPOLITANI. CAP. I. I
,, ττον , ἡ ἀλλοιωτον τὸν 'Tιὸν του θεοῦ, τούτους ἀγα θεματιζει ἡ ἁγια καθολικῆ καε,, ἀκοςολικὴ ἐκκλmis. Credimus in unum Deum , Patrem omnipotentem,
is omnium vi ilium N invi ilium crearorem. Et in unum Dominum Je- ,, sum christum , Filium Dei unigenitum , natum ex PaIre , hoc est , ex is substantia Patris , Iriton ex Deo . lumen ex lumine , verum Deum ex ,, Wro Deo, genitum non factum, ejusdem substantiae cum Patre : per quem se facta sunt, Me in caelo , Iive quae in terra. fiui propter nos ,, homines V propter nostram Ialutem descendii, , incarnatus est , f homo ,, factus es. ui passus est , , resurrexit tertia die e ascendit in ,, coelos, venturus es ad judicandum vivos o moritios. Et in Spiritumis Sanctum. Eos autem qui dicunt , Erat tempus , quando non erat s ta, ,, priusquam nasceretur, non erat: N quod ex non exsantibus factus es s vel ,, ex alia Θpostas sue essentia dicentes esse , vel mutabilem aut conetertibia se lem Filium Dei, anathematizat sancta Catholica b Apostolica Ecclesa. Subjicimus etiam Symbolum Conflantinopolitanum , quod ita sonat:
di, κaὶ Maρίας της παρθένου , καὶ ἐνακρωτήσαντα' ςαυρωθέντα τε ὐπερ ημων επὶ Μ Ποντίου Πιλατου , καὶ παθόντα , καὶ ταφέντα , καὶ Ανπάντα τῆ τρίτη ημε φ,, κατὰ τὰς γραφάe. Καὶ ἀνελθόντα δες τοῖς ανούς , καὶ καθεζόμενον ἐκ δεξιῶν ,, τοὐ Πατρὸς , καὶ πάλιν ερχόμενον μετὰ οdeης κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς ου τῆς ,, βασι ἴας ουκ ε ι τέλος. Καὶ εἰς το πιεῖμα τὸ αγιοη , τὸ κύριον , το ζωοποιὸν.,, τὸ ἐκ τού Πατρὸς ἐκπορευόμενον , το σὐν Πατρὶ καὶ 'Tιν συμπροσκυνούμενον καια, συνδου μενον, τὸ λαλησαν δια των προφητῶν εἰς μιαν ἁγίαν καθολικὴν καὶ ἀτο- ,, ςολικὴν ἐκοπίαν. Uμολογούμεν εν βάπτισμα εἰς ἀφεσιν ἁμαρτιῶν , προσδοκῶμων,, ἀνά σιν νεκρῶν , καὶ ζωπιν του μέλλοντος αἰῶνος. 'Aμεν. Credimus in unum
es Deum , Patrem omnipotentem , factorem coeli ac terrae , visibiliumque o ,, mnium V invisibilium. Et in unum Dominum Pesum Christum, Filium ,, Dei unigenitum , ex Patre genitum ante omnia secula e lumen ex Iumine, is Deum verum ex Deo veros genitum, nonsactum, ejusdem substantiae cum M Fatre : per quem omnia facta sunt. Mui propter nos homines N propter ,, nostram salutem descendit e caelis , N incarnatus est ex Spiritu Sancto,
49쪽
,, Pontio Pilato , o passus , o sepultus es, resurrexit tertia die secun-
,, dum Scripturas: N ascendit in caelos, fu I edet a dextris Patris, o ruris sum venturus est cum gloria ad judicandum Ozos S mortuos e cujus regni si non erit finis. Et in Spiritum Sanctum . Dominum , vivificatorem , ex is Patre procedentem , qui cum Patre N Filio smul adoratur ζ, smul glar is scatur , qui locutus est per Prophetas. In unam sanctam Catholicam caeis Apostolicam Ecclesam. Confitemur unum Baptima , in remissonem pec- se catorum. Exspectamus resurrectionem mortuorum , O vitam futuri δε-
Quod si jam duo haec inter se conserantur Symbola , patebit a Patribus Constantinopolitanis quaedam esse omissa . quae apparent in Symbolo Nicaeno : longe plura autem Symbolo Nicaeno fuisse addita. Omissa sunt sequentia a Patribus Constantinopolitanis , id sine incommodo fieri
posse existimantibus , quod δυνάμει ξc virtute in reliquis continerentur. I. Illa , θεὸν εκ θεῆ , quia moX sequuntur ista , θεὸν δε νον ἐκ-ἀλMGG. 2. Illa de creatione, τά τε ἐν τ* οὐρανῆ, καὶ τὰ ἐν του γῆ, quia statim praecedit , δι ου τα πεντα ἐγένετο. 3. Illa generationis Filii explicatio : Πυ- τέ- ἐκ της οὐσίας του IIατρὸς, quia in ὁμοκσίου Uocabulo illud tussicienter comprehendi crediderunt. Rejectio errorum , & anathema , quo
na Filii generatione: προ πάνταv τῶν αἰάναν. 3. de incarnatione. Symbolum Nicaenum simpliciter ponit , κατελθόντα' Constantinopolitanum addit. ἐκ τῶν οὐρανῶν. item 4. post σαρκωθiντα , additur , ἐκ πνευματος αγίου , καὶ Μαρίας τῆς ταμένου. s. de Passione Christi: Σταυρωὐεντα τε ὐτερ ημ- ἐτὶ Ποντίου Πιλάτου. 6. De sepultura ejuldcm: Καὶ ταφευτα. 7. Illa de Scssione Christi ad dextram Patris: Καὶ καθεζόμενον εκ δεξιῶν τῶ Πατρός. 8. De
reditu ad judicium, post ἐρχόμενον, additur, μετὰ δοξης. 9. de Christi regno : ου τῆς βασιλείας άκ λαι τἐλος. lo. de Spiritu sancto adduntur sequentia : Τὸ κύριον , τὸ ζωοποιον , τὸ εκ τού πατρὸς εκπορευ μενον, τὸ συν πατρι καIυI. συμ οσκυνούμενον καὶ συνδοξαζόμενον , τὸ λαλησαν διὰ τῶν προφητων. I i. de Ecclesia: Esi μίαν ἁγίαν καθολικὴν και ἀπογλικην ἐκκλπίαν I et de Bapti simo: ομολογοῖμεν εν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἡμαρτιῶν. 33. de Resurrectione mortuo rum N futuro seculo : κροσδοκῶμεν ἀvάτασιν νεκμν , καὶ γην τοῖ μέλλουτορ
alia,Oe. Ἀμην. Ηἰc tamen illud quoque observandum , additiones istas ad Symbolum Nicaenum , jam ante Concilium Constantinopolitanum fuisse notas. Patet hoc eX Epiphanii Ancorato, ubi sub finem, pag. si 8.
50쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. I. I9
omnia superiora apparent additamenta. Ancoratuin vero a se scriptum eXprcsse notat Epiphanius , anno 'Diocletiani 9o. Valentiniani & Ualentis Io. Gratiani 6. Gratiano Augusto tertio , & Equitio Coss. Indi- , ctione 2. hoc est, Christianar epochae anno 37 . At Concilium Constantinopolitanum , cecumenicum secundum , incidit in annum Christi 38 l. ac proinde septem post scriptum Ancoratum annis fuit celebratum. De his vcro omnibus consuli debet doctillimus Usserius de Symbolis. Atque haec de Symbolo Nicaeno- nitantinopolitano praefari libuit. Ad illius deinceps progressuri expositionem, cum Marco Eremita oramus 3 Καταρχέτω πάσης ἡμῶν προθίσεως ὀ κατάρχων παντὸς ἀγαθῶ , επως κα- τα θειν γ ιτο τὸ προκειμενω. Incipiat ille omue animi no stri propositum, qui
omnis boni principium es , ut secundum Deum far, quicquid nobis proposuiamus. FIATl FIATl i
De Fide . quia credimus tu Deum.
Iζεύομεν, inquiunt Patres in hoc Symbolo. Uerbum τmusis praecipue quatuor significationes habet. I. Πιζλεώ significat n e N perseuasum habere: consentire, rem aliquam veram esse. Clemens Aloandr. strom. lib. 2. pag. 383. Πιγύο- μευ τἀ παρηκηκότα γεγονέναι καὶ τα μέλλοντα ἔσεσθαι. Credimus fuisse praeterita, V fore, quae futuro sunt. Ita Cyrillus Alexandr. lib. ii. in Joh. ad cap. 36. st s. 3O. pag 9sa. Verba , 'Eu τούτη πιςεύομεν , - ἀπὸ τῶ θεῶ ἄχλοις, per hoc credimus , te a Deo exivisse , dicit se illud , σι ει- , accipere
μημνην τῆ συναινέσει διάληψιν , non de principio Adei, sed de flabili insis, Usententia Iam suscepta perseverantia. Eodem sensu τί ctiam sumitur pro notitia θ' assenseu , quo ei, qui loquitur , vel iis , quae aliquis dicit, as