장음표시 사용
51쪽
nus Orthod. fidei lib. . Cap. o. pag. 3o3. 'Mι πχις ἐξ ακοῆς, ἀκέοντες γαρ τῶν θείων γραφῶν, σιτευομει τῆ διδασκαλία του αγίου πνευματος EJ sdes exau- C ritu , audientes enim divinas scripturas , credimus rictrinae Spiritus sancti. In his intelligitur illa fides, quae Dei nititur verbo, de qua ctiam Chrysostomus Hoi nil. 36. in Genesin : Ἐκεῖνό χι x. ις, ἔταν ἐκείνοις τιςευωμεν ε ο ς μῆ βλεπομένοις, πρὸς τἡs ἀξιοτιζίαου του ἐπαγγειλαμένου την διάνοιαν τείνοντες. Illud Mes es, quando iis credimus, quae non videntur, ad autoritatem ejus , qui promisit., animum intendentes. Et Hornil. 63. in Genesin: Πυτο τι-ςις, ουν μή το ς σωματικοῖς ὀφθαλμοῖς ἀρκώμεθα μόνον, ἀλλα το ς τῆς Eιανοία. ἀμ- μασι Oανταζάμ α τα μὴ ιρώμενα. Illud Ades es , s non tantum corporeis oculis contenti humus, sed oculis mentis ea, quae uon videntur, nobis repraesentamus. Haec fides a veteribus vocatur πίδες τῶν δογμάτων, Mes dogmatum.
id est . ea fides , qua credimus, doctrinam verbo Dei patefaciam esse eram : vel, qua ea credimus, quae nobis, tanquam do3mata creditu necessaria proponuntur in sacris literis. Chrysostomus, Homil. 29. in I. ad Corinth. pag. 43q. ad cap. 12. ps . 9 dicit per τίςιν intelligi, ὐχὶ την τῶν δομάτων , αλλὰ τὴν ταν σημεί- , non sidem dogmatum , sed miraculorum. Fadem, pro more , ad hunc locum habet Theophylactus Hanc fidem Cyrillus Alexandr. ad Joh. ii: o pag. 687. vocat δογματικὸν ε ος τῆς τίςεα, quod dicit habere συγκατάθεσπ τῆς ἔχον τοὶ του δέ τινος, absensum animi de re aliqua. Sed de cognitione ces assensu , tanquam fidei partibus, paulo distinctilis infra. II. Πιτεύειν significat committere , seu commendare rem quampiam fidei alicujus. Sic Rom. 3:Σ. de Judaeis: Στιςεύθησαν τα λόγια του θεg. Lllis credita sunt eloquia Dei. Id est , interprete Theodoreto , ελαβον του νύμου τὴν θεσιν , legem acceperunt. Clarius Chrysostomus, Homil. 6. in hane
Epistolam, pag. o. τι χιν, ἐπιτεύηησαν , ξτι αυτοὶ Λεχειρίσθησαν τον νωον, οτι τοσουτου ἀξίους λωιζεν , ας τιτευσαι χρησμούς ἀυτοῖς άνωθρο κατενεχθέντας.
uid es , ἐτιςικησα; Z Nempe quὸd ipses concredita est lex , quod tanti eos fecerit Deus. ut illis oracula ὸ supernis delata crediderit. Eodem modo Theophylactus , pag. 32. Addit Chrysostomus . quoidam verbum επι- tamav non referre ad Judaeos, sed ad τα λόγια τῆ θεῆ. Verba ejus sunt:
Καὶ οἶδα μεν οτι τινὲι το ἐσπευθησαν , οὐκ επὶ ταυ 'Iουδαίων λέγουσιν , ἀλλ' ἐπὶτQν λογίων , του rioν, δν ἐπιτεύθη ι νόμος. Nec me praeterit , quosdam esse,
qui verbum ἐπιπύημπαν non de Pudaris, sed de eloquiis interpretentur, id es, Leti fides es habita. Germanus Brixius Chrysostomi mentem nequaquam est 4secutus, quando haec ita reddidit: Nec me cerre 'Heris,
52쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. II. et i non de Fudaeis, sed de sanctis; hoc est , quod commissa lex es. Nam , μι-
ώθη d νωοe, id significat, quod diximus. De eo nemo dubitare potest: alioqui, ἐπιτεύθησα9 τα λόγια, dc ἐπιγύθη δ νόμος, essent prorsus ἰσοδυναμ .eta, quod fallum. Patet hoc ex iis, quibus hanc quorundam πaρερρι γε. avrefutat sanctus Pater, subjiciendo : Ἐλλα τὸ ἐξῆς ουκ ἀφίησι τούτο νομίζεσθαι.
Πρῶτον μεν γαρ , κατηγορῶν ἀυτων ταῖτα λέγει , 3 uti δεικνῖς πολλῆς μεν ανωθεν ἀπολαύσαντας ευεργεσίας , πολλην δε ἐπιδείξαμένους αγνωμοσλην. Eπειτα δε καὶ ταεξης τούτο δηλοι. ἐπήγαγε γαρ' τί γαρ εἰ ν τίς ηο - τπες ; εἰ δε ἡ τὰ 1 ταν , πῶς τινές φασιν , οτι επιςεύθησαν τα λόγια , τί ουν φησιν , οτι ι θεὸς αo τοῖς ταύτα ἐτί. υσεν, - οτι αυτοὶ τοῖς λογίοις ἐπλευσαν. επεὶ πῶς εχει λόγον τὸ ἐξῆς ε, Καὶ γαρ
ἐπήγαγε, τί γαρ εἰ ἡπχησάν τινες , I erum quod sequitur , non patitur ut ita sentias. Primum enim haec dicit , eos accusans , ostendensique eos magna a
Deo benescia accepisse, sed magnam tamen ingratitudinem prae se tulisse: deinde quae sequuntur, hoc ipsum declarant: adjecit enim , Quid enim , si quidam fuerint increduli Z s autem increduli fuerint, quo pacto nonnulli dicunt, quod eloquiis si fides habita δ Hic rursus male Brixius , quod illis credua hunt oracula. 9 Suid igitur ait Z Quod Deus ipsis illa crediderit, non qu)dias eloquiis crediderint. Alioqui qua ratione siequentia adderentur Z Etenim addidit, Ouid enim s quidam fuerunt increduli 3 Sed haec hujus verbi significatio non est hujus loci, propterea eam vel indicasse sufficiet. III. IIupsi ειυ significat credere, seusdem adhibere alicui. I ta credimus Deo , Prophetis , dcc. Basilius M. cap. ii. de Spiritu sancto : ob τιςεύει
Non credit in Filium , qui non credit Spiritui : non credit in Patrem, qui non crediderit Filio. Quomodo Deo , quomodo Mosi credamus, docet idem Basilius, lib. s. Contra Eunomium, explicans locum Exodi ιψ: gr.
σης δὲ, ῶς θεράπων ἀποςαλείς. Deo quidem ut Domino , o ut ei qui Mosen misit, erediderunt: Mos veris, scut servo misso. Aliquando, πιπύεσθεῶ, formula est, rem certam sibi pollicentis. Secundus, Ptolemaidis Episcopus, qui Synodo Nicaenae subseribere recusavit, in exsilium missus,
Eusebio dixit apud Philostorgium hist. Eccles lib. I. cap. I . pag. 8. πι-ούω τιν θεν δι ενιαυτοῖ σε δεῖν ἀροήσεσθαι ἀπαγόμεvis. Ego con o Deo , te intra annum in exstium missum iri. IV. Πώγυρον, πίος & τις)ς, credere , sdes , Melis, sunt conjugata se invicem explicantia. Primum ενέργειαν , sive πραξιν , imo εργον, opus,
53쪽
ἔχοντα α τὴν significat: τιςος nempe non tantum passies sumitur, pro eo, qui fidelis est , hoc est dignus, cui crcdatur, aut fides adhibeatur : sed etiam octi , pro eo , qui credulus , seu credens es , qui sidem adbibet. Quod cum doctissimo Fullero obtervandum est advertus Henricum Stephanum , Virum linguae Graecae sine controversia peritissimum , cujus verba in voce τις ος sunt: 'Axi s inter alia Agniscat eum , qui fidem non adhibet, atque adeo eum, quem Latini incredulum vocant: aι τις A non itidem de eo dicitur squodsciam,) qui fidem adhibet, aut etiam, qui credulus est. Hactenus Stephanus. At xi v etiam eum dici, qui credulus es, seu fidem adhibet, nullo probamus negotio. Hesychio τιςὸς et bxειθης.
εὐπειθης autem est credulus. Veteres Glossa: : Credulus, ευτιςος, ευπειρής. Onomasticon Latino. Graecum : Credulus , Chrysostomus , Homil. 2 i. ad populum Antiochenum : τιςὸς δια τούτο καλου, οπι πιγυῖς τ* θεῶ. Propterea τιςος, fidelis, vocaris, quia Deo credis . Theodoretus in Psal. t. pag 399. Τῶν asθρώπων xi ι οἱ Βαμφιβδεως δεχόμνοι τοὐς τοὐθε
λίγους. Inter homines vocantur Meles , qui sermones Dei sne ulla dubitatione recipiunt. Athanasius Orat. 3. contra Arianos, t. a. pag L 7. Πσὸς dἈβραὶμ , οτι τῆ λαλούντι τετί υκε θεῶ. fidelis es Abraham , quia loquenti Deo credidit. Et, quid clarius istis Domini ad Thomam , Ioh. 2o: 27. Μῆ γίνου ατιςος, ἀλλα etιρος. Ne ss incredulus, sed credens ' Quis enim hic non videat, ex ipsa oppositione manifesto constare, sicut απιρος noteteum , qui fidem non adbibet, ita ex adverso τιςον eum significare, qui s-dem adhibet ' Sed propius ad rem. Dicit Symbolum : Πιγύομεν εἰς θεον. Credimus in Deum. credere autem in Deum , in Christum , in Spiritum sandum , est certam dc indubitatam fidem omnibus Dei verbis adhibere, omnem in eo fiduciam collocare. Clemens Alexandrinus, stromat.
Ei credimus, in quo fiduciam habemus ingloriam divinam cae salutem. In solo autem Deo Muciam habemus , quem scimus non transgressurum ea , quae sunt pulchrὸ nobis promissa, S ideo creata , atque ab imo beneuose nobis da
δικόν εστι γοέσθαι, ἀπεριστάστως ἐνούμενει εν αὐτ ' το δε ἀπιστησαι, διστάσαι
ἐστὶ καὶ διαστῆναι, καὶ μερισθυαι. In ipsum sic. Christum , V per ipsum credere, est unicum feri, scilicet in ipso indivulsὲ unitum 2 non credere autem,
est dubitare, disjungi, b dividi. Nempe ipse in nobis, cst nos in ipso per
54쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAp. II. 23
fidem manemus, Ioh. 6:s6. Eodem sensu dicitur κιστευειν ἐτὶ θών , dc ετὶ I, GA. Jullinus Martyr in Dialogo cum Tryphone, pag. 3io de verbo
Christi : Και ἰσχυρὸς θ λογοι αυτοὐ τέτεικε πολλοῖς καταλιπεῖν δαιμόνια, ις εδού λευον , και ἐπὶ τὸν παντοκράτορα θεὸν δι ἀυτοῖ πιστεύειν , οτι δαιμόνια ἐστσιν οἱ
οιοὶ τas εθνῶν. Et Verbum ejus validum multis persuasit, ut daemonia, quibus inservierant, desererent, o in omnipotentem Deum per ipsum crederent: quoniam daemonia sunt dii gentium. Confer Actor. 9:42. & cap. 22: I9. Ut vero doctrinam de Fide paulo distinctius explicemus, considerabimus ejus, r. Objectum , quod e si Deus , in quem selum credendum. Suidas:
Πίστιν μ νην ἰρίζομεν εἶναι ἀληθη καὶ καθαραν ταύτην, την εἰς Πατερα , καὶ υιὸν, και αγιον πιεύμα την μίαν θεότητα τε , καὶ κυριότητα , πάντων ψαταν τε καὶ αο-
των δημιουργὸν , &c. Fidem solam desinimus esse veram V puram hanc , in Patrem , es Filium , N Spiritum sanctum . unam deitatem by dominaIionem , omnium vi bilium s invi bilium oporem , &c. Chrylostomus .
Orat. 17. t. 7. pag. 289. πίστις ἀπὸ πατρὸς μἐν αρχεται , επὶ Goν δε ἔρχεται, εχ δε τὸ πνευμα τληρομαι. Πίστεως νίζα ζῶσα , d Πατηρ' κλάδος α ροτος , dπιὸς' καρπὸς αθάνατος, τὸ Πνευμα τὸ ἄγον. Fides a Patre quidem incipit, ad Filium vero transi, b in Spiritu sancto completur. Fidei radix viva , Pater: ramus nunquam marcescens, Filius: fructus perpetuus, Spiritus sanctus. Clemens Alex. 1tromat. lib. 7. pag. 73 . Πίστις ενδιάθετόν τί ἐστιν αγαθὸν, καὶ ἄνευ του ζητειν του θεὸν ψολογίσα εἶναι τουτον καὶ δοξάζουσα Ac ἔντα. Fideses bonum aliquod internum , quae abrique eo , quisae Deum quaerat, Deum esse constretur tanquam qui sit gloriscat. Hanc ob causam Basilius M. lib. 3. Contra Eunomium , πίστιν ωτητος συγκατάθεσιν , fidem Deitaris conis fessonem esse dicit. 2. Caussam vicientem , quae est a. vel principalis , Deus. Hinc Clemens Alexandr. Ρaedog. lib. r.
cap. 7. pag. III. Προ καταβολης κόσμου εἰς πίστιν εγνωσμένοι siεῶ. Ante mundi
consitutionem Deo ad sidem cogniti. Chrysostomus, Homil. ra. in i . ad Corinth. ad cap. 4. ps. 7. postquam probasset, omnia gratiae divinae adscribenda esse, subjicit: ob γὰρ σα κατορθώματα ταύτα , ἀλλὰ της του θεg χάριτος κεν την πίστιν ε της , ἀπὸ της κλησεως γέγονε. Nec enim haec bona opera tua sunt opera , sedgratiae divinae : etiamsisdem dixeris , a vocatione pendet , &c. Idem ad us. 8. cap. 2. ad Ephesios , pag. 782. οὐδὲ η πίστις, ἐξ maeae εἰ γὰρ ο κ κλθεν, εἰ γἀρ μη ἐκάλεσε , πως ἡδυνάμεθα πιστεύσαι , Neque des ex nobis: s enim non venisset, s non vocasset, quomodo crederemtuissemus pDisiti Ooste
55쪽
mus p Ibidem fias vocatur θάῆ δωρον , douum Dei. Nec fidem Deus lamgitur ob praevila opera , .vel dignitatum nostram. Hoc iterum dilerte Chrysostomus lib. de Virginitate, cap. 62. t. 6. Pag. 27 . ad i. Corinth. Pas. ουκ εITU , ὰς γοωενος πιστος , ἀλλ' Aς ηλεη ἐνος εἶναι τιστός. μή γὰρ την ἀποστολήν , καὶ τὸ κήρυγμα , και την δίδασκαλίαν μόνον νομίσητε τῆς δωρεῶς εἶναι του θεου. καὶ γὰρ ἀυτὸ το πιστεύσαι ἀπὸ του ἐλέους μοι γέγονεν ἐκεινου. υ γὰρ ἐτειλαν ἄξιος μην , Qησιν, κατηξιμον της τίστεως , ἀλλ' ἐτειδὰν ἡλ ων μόνω dia ἔλεος χόριτός ἐστιν , ob του κατ' ἀξisu. Non ait, ut fidelis essectus, sed, ut cui Domini clementia fideli e datum μ. Ne enim Apostolatum, L praeconium, cy doctrinam tantum gratiae divinae esse exsimate : nam ipsa etiam Mes ab ejus misericordia mihi obtigit. Non enim , quoniam dignus eram, inquit, Mem accepi, sed tantum, quia misericordiam consecutus sum. Misericordia autem es ex gratia , non ex merito. Theophylactus ad x.
rinth. 3: χ. pag. I 6 . Κλητοις ἁγίοις. Καὶ αυτο τὸ πιστεύσαι ἐυχ ἡμέτερον, ἀλλ' ὐτὸ θεου κλ ντες, ουτως υπηκούσατε καἰ επιστεύσατε ἔστε και ἡ πίστις την αρχω ἀπὸ του θεῆ εχει. εἰ μὴ γψ εκελος εκάλεσει , έκ ἀν ὐμεχς επιστεύσατε. Vocatis
sanctis. Ipsum etiam credere non es vesrum, sed a Deo vocali Obediistis Uerodidisis. Proinde sdes principium is Deo habet: nis enim ille vocasset,
vos ceraὸ non credidi fetis. idem in cap. a. ad Ephesios, pag. si . ωὸ ἡ πίστια εξ ἡμαν. εἰ μή γὰρ ἀλθεν , εἰ μἡ εκάλεσεν , έκ αν ὐπηκούσαμεν. πῶς γὰρ πιστεύσουσιν , εὰν μή ἀκούσωσιν ωστε και αυτη δῶρον θεου. Neque fides ex nobis es: nis enim veni et, nis vors et . non obedissemus. Ruomodo enim credent , ns audiant ρ Proinde ipsa etiam fides donum Dei est. Augustinus Conaess. lib. I. cap. I. Invocat te Deus fides mea, quam dedisti mihi. quam inspirasi mihi per humanitatem Filii tui, per ministerium praedicatoris Iul. b. vel instrumentalis, nempe praedicatio Verbi divini, ces ejus aud rus. Joh.eto: 3 i. expresse, μή Icripta sunt, dicuntur scripta , La τιστεύ οντερ γῆν εχωσιν G τῶ dνόματι χησου , ut credentes vitam habeant in nomineffv. Chrysostomus ad hunc locum in Catena in Johannem , pag. 464. dicta & laeta Christi scripto tradita esse dicit πρὸς έλειαν μεγίστην, τήν
τῶν ἀκουόντων. ουτε γάρ πρὸς εκπληξιν τῶν θαυμάτων , οὐτε πρὸς τοιιν τῆς διηγήσεως , ἀλλ Eva πιστευωμεου τῆ δυνάμει δια τῶν εργ- αυτῆς . καὶ πιστεύοντες νηυμόνηυ ἀληθινήυ ἀφέλειαν, κομιζώμεθα τῆν εἰς αἰῶνα ζωήν . propter maximam auditorum utilitatem. Non enim propter stuporem miraculorum , vel narrationis
oblectamentum , sed ut virtuti e ussdem habeamus , , credentes . siolum ac verum emolumentum referamus , Tuam aeternam. Illustris imprimis locus est ad Romanos cap. Io: IAE,1 F. ad quem Theodoretus, pag. 8 . Προσο
56쪽
NICHNO-CONSTANTINOPOLITANI. CAp. II.
κει, φησὶ, πρότερον πιςεύσαι, εἶτα ἐπικαλέσασθαι. αδύνατον δε σιτεῖσαι τον διδασκαλίας Obκ ἀπολαύσαντα' ταύτης δε τυχεῖν οὐχ οἱόν τε τῶν κηρυττίντων Ουκ ἔντων.
. Oportet , inquit, prius credere , deinde invocare. Firas autem non potes ut credat, qui doctrinam non perceperit: haec autem haberi non potes, s desnt, qui praedicent. Haec fides a Damasceno, lib. l. Orthod. fidei , cap. I. pag 3o3. vocatur τίς ς ἐξ ἀκοκὲς, fides ex auditu. Ratio: Ἀκέαντες γαρ τει
vinas Scripturas, credimus doctrinae Spirisus sancti. 3. Partes Dei, quae tres sunt: a. Cognitio. Quod fides sit cognitio , & ad intellectum pertineat, solus is negabit, qui solem meridie lucere inficiari audet. Probatur hoc ex iis scripturae locis, in quibus γωἄσκειν & τιςεύειν conjunguntur , ut sic Joh. io: 38. & r. loli. 4:16. Idem evincitur ex illis locis . in quibus cognitio sumitur pro De , ut Jes sq: ii. Jobis uenas . I. Joh. 3:I2. Cognitionem cum fide conjunctam esth, agnoscunt cliam Ueteres. Clemens Alexandr. stromat. lib. 3. pag. y 4. Oύτε ἡ γνωσις ανευ σχεως, οὐθ' ἡ πίος ἄνευ γυάσεωή. Neque cognitio sne fide, neque sides sne cognitione. Et stromat. lib. I. pag 732. Πίςις σύντομἐς εςι τῶν κατεπειγόντ- γῶσις ἡ γνῶσις δε, ἀτίδειξις τῶν Aa πλεως παρειλημμενων ἰσχυρα καὶ βέβαιος , λα της κυριακῆς διδασ-.καλίας ἐποικοδομουμένη τῆ πχει, εἰς το ἀμετάπτωτον καὶ μετ' ἐπισημN καταληπτὸν
παραπέμπουσα. Fides es brevis ces compendiosa eorum , quae necessaria sunt, cognitio. Cognitio autem effrma ac flabilis demonstratio eorum, quae assumta sunt per sdem , quae per doctri m Domini super fidem aedisicatur , quae transmittit ad id, quod non potess excidere N mutari, O potes comprehendissentia. Chrysostomus Homi l. o. in epist. ad Philipp. pag. 6s. SaxAςεως ἡ γνῶσις , και πχεως ἄνευ ο κ εο γνῶναι 'Tιεν. Per fidem cognitio , G sne fide Atius cognosci nequit. Theodoretus θεραπευτ. Serm. l. IIροσγειομένη τῆ γι ἡ γνῶσις, τελεσιουργεῖ της ἀλὐείας τῆv ἐπιςημ . Fidei adjuncta cognitio . perficit Uentiam veritatis. Ibidem , pag. 679. Δεῖται ἡ πηις τῆς πιάσεως,
cognitione, scut etiam cognitio fide. Neque enim fris e cognitione, neque cognitio sne side esse potest. Cognitionem quidem fides praecedit, Idem autem
57쪽
commoveri, motum denique N impulsum, agere. Vide ibidem plura. Cvrillus Alexandr. in Catena in cap. 6. JOh. pag. 2OI. Mετὰ την σχιν η γνῶ σie , καὶ οὐ προ τῆς πχεως. TU Idem cognitio , ω non acite fidem Theo phylactus ad us. I. cap. I. cpitiolae ad Titum , pag. I9o. Πρῶτον ἡ τ ις, εἶτα ατὰ ταυτης ἡ ἐπίγνωσις. Primo loco es Mes, ιι Me ex Me cognitio. Imo vero, vera fides sine praevia cognitione esse nequit. quia rei ignotae nulla fides haberi potest , aut in re ignota nulla collocari potest fiducia Hinc alii ex veteribus merito cognitionem fidei praeponunt. Marcus E- remita de lege spirituali: 'Ο μη γνάσκων την αλδειαν , ούτε αληθῶς πιτεύειν
δυναται η γαρ γνῶσις κατὰ Φύσιν προηγεῖται της πχειους. ui veritatem non novit , nec etiam verὸ credere potest: cognitio enim Mem natura praecedit. Constitui. Apostol. lib. 7. cap. 3 . pag 98 de Abrahamo. τῆς μὲν τί - αὐ- σω τρώλυσεν ἡ γνῶσις, τῆς δε γνώσεως ακόλουθος ηἐγουν η πχις. I idem ejus praecedebat quidem cognitio , cogVitionem vero siequebatur Mes. Origenes
γνῶσις' καὶ τρίτον, η τὰς Dιvina sapientia, cum sit is si de diversa, primum Deum inter Dei chari ata, quin vocant, obtinet ἰ secundum Uero , quae vocatur cogntrior tertium, Mes. Fidem esse cognitionem , etiam inde patet, quia πληροφορια est cognitionis Nam ad Coloss. 2: a. nominatur πληροφορία τῆς συνiσεως, id est , plena intelligentiae persuaso. Et ad Rom. I : s. κληροφορία esse dicitur mentis , seu intellectus, ad quem pertinet cognitio : Daςος ἐν τῶ ἰδίου νοι πληροφρεισθω. Unusqui que in mente suasit plenὸ persuasus : at πληροφορία eit fidei, ut ad Hebr. 3o: Σχ' Rom. 4: Σr. Abraham dicitur fide fuisse roboratus, οτι τληρπορηθεὶς , quia fuit plenissime persuasus s unde sequitur, fidem esse cognitionem, non ignorantiam. Idem agnoscit Ignatius in epist. ad Magncs ubi, postquam credendorum summam propoluisset, iubnectit : l adτα d γνάς ἐν κληροτορία , καὶ τι-ςεύσαρ, μακάριος. Qui haec cum plena persuasone nozerit, cu crediderit, ille beatus. Ridiculi ergo sunt, qui Omnia ἀτλῶ ς, ἀλόγως, καὶ ανεξετά ς volunt esse recipienda. Athanasius i. 2. Pag. 32F. diligenter monet, non esse ἀλήγωρ credendum. Postquam enim deplorassci, novam haeresnexortam esse , quae doceat, ατλῖς & ἀλογως esse credendum , subjicit, eam haeresin praecipere, euχεσθε axλῶς τα λεγ μεγα , καὶ μηδεὶς ira τω τί τρέπονδε αὐτοῖς, η τί ἀπρεπές. Recipites liciter ea quae dic Otur , nec quiVquam inquirui, quid in illis vel decorum si, vel inde rum. Quaerit ergo Atha
58쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. II. et
num non examinabo. quid seri possit, quid conducat, quid deceat, qaid Deo gratum , quid naturae consentaneum, quid veritati consonum, quid scopo congruum , quid mysterio aptum, vel quid pietate dignum ρ Vide ibidem plura.
β A nos. Graecis συγκατάθεσις, Hesychio συμ νησις. Propric usurpatur de iis , qui serit ομοι,1 ι , quasi calculum una ponentes in urnam. Clemens Alexandr. stromat. lib. 2. pag. 362. sidem vocat θεοσεβείας συγκατάθεσιν, ἐλπιζομένων ὐτι σιν, τρα- - ἔλεγχον eo βλετομέναν, pietatis assen- sonem , retram quae sperantur substantiam , argumentum eorum quae non via dentur. Alii, ut idem eodem in libro ia ἀφανούς πράγματος ἐνωτικὸν συγκα. πάθεσιν ἀπέδωκαν εἶναι τἡυ τριυ, rei non apparentis unientem assensonem tradiaderunt esse fidem. Basilius Caesar. in Psal. ii 6. ad us I. pag. 3I3. πίστις ηγει ae τῶν περι θεά λόγων' πίστις, καὶ μη ἀπόδειξις , και -υ τας λογικας μεθομδους τρο ιυχουν εIς συγκατά ινελκουσα erborum de Deo dux si fides oris,non
demons Ito : fides , animam invitans by pertrahens ad assensum prae rationalibus methodis. Damalcenus Orthod. fidei lib. q. cap. I 2. pag. 3Os . πίστις εστὶν ἀπολυπραγμόνητος συγκατάθεσις. Interpres: Fides es inscrutabilis consensus. Sine ullo sensu dc ratione. Tu reddes: Fides est asensus citra
curio iam rerum credendarum investigationem. Ἀπολυπραγμόνητον enim est, non curiosum , in quod curiosὸ non inquiritur. Cyrillus Alex. in cap. 4s. Jelatae'. pag. 6G9. κειν ἀναγκαῖον oh αν λέγοι me αυτος es ε τῶν ἰδίων ἔργων τὴν ὀδὸν, ἀτολυτραγμ νητα δὲ τά παρ' αὐτού τεκνουργούμπα, καὶ ἀνειδοιάσπη τι- στει τα ὐπὲρ νο ν εντα , τον καθ' is ac mμασθαι προσήκει. LI obtemperandum, quae Deus dicit: ipse suorum operum viam vovit, res etiam ab eo creatae is nemine , ue curioso quidem, carpi posunt, , quae mentem siverant, ab hominibus nostri Amitibus indubitata Me honorari V siuscipi debent. Idem, lib.
Io. adv. Julianum, pag. 36O. To πίστει παραδεκτον ἀπολυπραγμόνητον εἶναι NU τὸ γάρ τοι βασανι μενον , παρ επι τετίστευται , E ιod fide percipitur , non curiose inquirendum e nam quod adhuc investatur , quonam pacto creditur' Ex his jam facile intelligitur, quid ἁτολυτραγμμητοι sit. Fides ergo est ἀτολυτραγμένητος συγκατάθεσις eo respectu , quando mysteria credimus , etiamsi eorum rationes allequi non valeamus ; de quo infra sub Proprietatibus. Eodem sensu dicit Clemens Alexandr. stromat. lib. I. pag. 296. πειθώ, ἡ βεβαίωσις τῆς πίστεως. Persuaso , es fidei confirmatio. Et Basilius Caesar. Orat. de Fide , r. Σ. pag 2N. πίστις ἐστὶ συγκατάθεμις αδιάκριτος τῶν ἀκουσθέντωs ἐν πληροφορα τῆς ἡμιας, ταν κηρυχ'iWris θεἡ χάριτι. Ei es o D a eo- -m by Coos e
59쪽
eorum, quae audita sunt, assentiens approbatio sine ulla haestatione, eum pirina animi perjuasone de eorum veritate, Dej munere sunt r.edicata. S.
Augultinus : Credere , est cum assensu cogitare. Irem: Suid est tredere , nis consentire verum esse quod dicitur Zγ. Fiducia. Si quaeratur, An fides si socia Z resipondetur. Fidu-eium quidem indissolubili nexu cum vera fide cohaerere , non tamen , si proprio loquamur , esse fidem , sed effectum necessario quodam partu pullulantem a fide. Rationes sunt in promtu. a. Ipsa vocabula fides NMucia diversa sunt in Verbo Dei: fides Hebiaeis dicitur pums, Graecis
κίστις. Fiducia Vero , Graecis πεποδμα. 2. Scriptura Sacra Muciam a his distinguit,ut est tiam a cauilla ad Ephes. Πῆ 2. Tvἡεχομεν ην προσαγωγειεντετοιεὐειδιατει πίστεως abris. In quo Christo habemus aditum cum Mucia,
per fidem νpsius. Ad quem locum Beza: Ex hoc loco apparet manifes ιτιτοίθησιν, id est, fiduciam. a fide,nempe ut e tum is caussa differre, ac proinde a nonnullis perperam profissubstitu duciae nomen, quamvis ista duo semper cohaereant. Et σω τοι est ranchius ad eundem locum: Habemus hic manifestum discrimen inter fidem S fiduciam, cum siducia si effetum Adri. 3. Ratio quoque idem evincit: ideo enim Deo fidimus , quia certo perluali sumus de ejus tum Iolentia, tum bonitate. Fiducia ergo persuasionem sequitur de potentiat bonitate Dei; haec autem persuasio fides est, unde fit ut fiducia te quatur fidem. Deinde fiducia est spes quaedam. Patet ex Hesychio, apud quem sequentia: Πετοιθας, θαμεῖς. Constris, speras. Παρεισιν, ἡ
τίκασι. Con sunt, sperarunt. IIεποδίαν, ελπιδα, προσδοκίαν. Fiduciam, spem , exspectationem. Πεποιθὼς, ἐλπίσας, πιτεύσας. Con ens , Jerans, eredens. Vetus Homeri Interpres ad Il. r. vf. 3 3. Πεποιθας, πετιςευκὼς, τιθαρρηκώς. Fretus, confisus. Phavorinus: Πiτοδο, ἐλπίζει, θαir Considii, sperat. Spes autem distinguitur a fide, & fidem sequitur : Ergo& fiducia. Hoc ipsum haud obscure innuit Theophylactus, ad Ephcc
g: εχ. pag. 327. sic scribens : Πλὴν οὐχ ἀς αἰχμάλωτοι τροσεχ μεν, οἷδ' vi ἡμαρτηκότες , ἀλλα παρρησίαs εχομ ' ουχ ἁπλῶς , ἀλλα μετὰ τcὐ τετο θέναι καιε ιηεῖυ. τίθευ δε ταύτα ἡ-; διὰ τῆς πχεώς , οπιν αὐτη γάρ λύσασα τὰ ἁμαρτή. ματα , Tamσίαν και θαρρος ἡ- ενεθηκεν. Atqui non ut captivi adducti sumus,
neque veluti peccatores , sed libertatem habemus : neque eam fmplicem , sed eum fiducia fes con dentia. Unde vero haec nobis bona 8 Pen fidem, inquit: haec enim peccatis solutis , libertatem nobis , fiduciam indidit En , fides praecedit, fiducia sequitur. . Proprietates s quarum praecipuae sunt, quod Mes sit
60쪽
NICAENO-CONSTANTINOPOLITANI. CAP. II. 29
a. Nece faria. Chrysiostomus in Psal. ii 6. N τίος πάντων ωὶ διδάσκαλος, και ταύτης ἄνευ οὐδε λαλησαι δυνάμεθά τι. Fides omma docet , nec sne ea quicquam loquipossumus. Hanc necessitatem TheodoretuSDραπευτ: Serm. I. pag. 477. a necessitate oculorum corporis ita demonstrat: χρεία ημοῦν νοε- ραν dii των, εἰς την τῶν νοητων κατανόησιν. Καὶ καθάπερ δείμεθα ταν τοῖ σά. τος dotaλμων εἰς την δεωρίαν πων ὀραταν' ουτω δήπου πιέζομεν τί m εἰς τηνε ποπτείαν των θείων. οπερ γαρ δή ἐςιν d αλμὸς εν σάματι , τούτο αρα πίτις ἐν διανοία. μῖλλον δε , ασπερ d*θαλμὸς δεῖται σωτὰς επιδεικνύντος τά ορατἁ' ουτω δὴ αυ και dνους δεῖται πχεaeς επιδεικνυέσης τα θεῖα, καὶ την περὶ τούτωs διξαν φυλαττούσης βεβαίαν. Opus nobis es oculis intellectus ad ea cognoscenda, quae intellectu semcipiuntur. Et quemadmodum oculis corporeis indigemus ad ea conspicienda, quae cerni possunt: ita etiam indigemus fide ad rerum divinarum contemplationem. Nam quod est oculus in corpore , hoc est fris in mente z aut potius, scut oculus luce indiget , per quam ipsi visibilia Uendantur a pari modo Nintellectus eget Me , quae divina ira ostendat , quaeque flabilem de his conceptum perpetuumque conferetet. Hinc ibidem , pag. ψ78. Προυργιαίτατον χρημα η πίος. Utilissima res es fides. Theophyladius ad us. i. cap. 6 ad Hebraeos, pag. 92o. 'Αρχὴ καὶ θεμέλιος ἡ εχις, καὶ ἀνευ ταύτης οὐδεν ἐδρασθη-
σεται , ασπερ obδε ἄνευ ςοικειον γένοιτ αν τις ἔμπειρος γραμμάτων. Principium
c fundamentum fides est , sne qua nihil erit solidum, perinde atque nec sne
elementis quispiam gnarus fieri queat literarum. Eandem ob causiam a Clemente Alexandr. ltromat. lib. 2. pag. 369. dicitur μεγχη ἀρεταν μητηρ , ἡ τ ος. Maxima Tirtutum mater , sdes. Et Chrysostomus , Homil. 2. in epist. ad Romanos, cam vocat τάντων των ἀγαθαν μητίρα , omnium bono
b. Unicuique Idelium Deum , benescia christi Agillatim applicet.' ADque haec est illa nιοτο ις, de qua sancti Ecclesiae Doctores. Chrysostomus, Homil. 2. in epili. ad Romanos, ad us8. Cap. 1. Pag. Io. de hac fidei proprietate sic scribit: -κ ε&ε, τψ ὁιν , ἀλλα , τῶ θεν μου o καὶ οι ςηται ποιῶσι, τον κοινον ἰδιοτοιέμενοι. Non dixit, Deo, sed, Deo meo: quod etiam Prophetie faciunt, communem sbi privatim vendicando. Eadem ad istum locum habet Theophylactus, pag. 8. Et incumenius, pag. 2 7. dicit : Ἀγαπης σημεῖον τον γαρ axάντων θεου ιδι-οιεῖται. Dilectionis Anum: universorum enim Deum si proprium facit. De eadem fidei proprietate Apostolus ad Galatas 2:2o. Του ἀγαπήσαντός με καὶ παραδόντος εαυτὸν ὐπερ
ἐμοὐ. aeui dilexit me, N tradidit semetipsum pro me. Ad quem locum Chrysostomus , pag. 733'. Πτο- , ω Πῶλε, τὰ κοινά σφετερι μενος, καὶ