장음표시 사용
91쪽
ji, , sacram deificationem. Ibidem sect. 3. pag. χω. explicat quid sit: ειωσίς ἐς iv ἡ πιι θεὸν , ες ε κτὀν , ἀψομοίωσίς τε καὶ Βωσιe. De catio es Dei quaedam , quoad sieri potest , a iistise unioque. θεω est deifico , naturae divinae consortem facio. Damascenus orthod. fidei lib. r. cap. Ιχ. pag. 119. Deus hominem creavit σου πρὸς θεὸν νευσει θεάμειαν, accese ad Deum dei- standum. Qua vero ratione illa sint intelligenda , his statim verbis explicat : εώμενον δε τη μτοχη τῆς θείας ἐλλάμψεας , καὶ hκ εἰς τὴν Miαν μεθιςάμευου δείαν. Dei Datum vero participatione divinae illuminationis , non vel bis essentiam divinam mutatum. Apostoli, ut scribit Pachymeres in cap. I. Dionysii Areopagitae de Eccles Hierarch. pag. 2 II. ἐθεάθησαν τη-θεῖν ἀνατήσει, de cati sunt per dilectionem Dei. I ide Observationum nostrarum Cap. 4. pag. IO6, IO7. iterum Nazianzenus Orat. 26. pag. 4s7. testatur , sine consessione et rinitatis nemincm Christianum esic posse. Toμεγιζον, inquit, ἡ Πατρὸς, καἰ Τ ου , καὶ ἁγίου Πνεύματος ἐπίγνωσις , καὶ ὁμολογία τῆς κράτης ἡμῶν ἐλπίδος. τούτων τί μεῖζον , τί δαὶ κοιν τερον , τα δ' υτερταύτα , κ*ν τις σπανίον τὸ τιμιάτερον αἰη , ἀλλα τ γε ἀναγκάιφ το δευτερον. ωuγαρ ανευ τὸ εἶναι πτιανὸν - οἷ v τε , ταυτα των ὀλίγοις ἐφικτῶν χρησιμώτερα.
Illud maximum es , Patris , U Filii , N Spiritus Sancti cognitio, b confessio primaris spei nostrae. βuid bis majus ac sublimius ' quid rursus communius 8 At quae ultra haec sunt, tamets ob raritatem praestantiora snt, tamen, si necessitatem siste lemus, poseriores partes tenent. Nam quae hanc rationem habent, ut iis remotis atque sublatis ne Christianus quidem ullus esse possit, haec profecto iis utiliora sunt, quae taviummodo a paucis percipi atque comprehendi possunt. Rursus Orat. 3 i. pag. sO7. diserte assirmat, eum, qui unam Trinitatis personam negat, etiamti reliquas agnoscat, Deo gratum esse non posse : unde iterum manifeste collibitur , quam necessaria sit pia SS. Trinitatis confessio. Verba ejus adscribo: 'oras ατιμάζης πιον
ἴνα τιμησος Πατέρα, οὐ δέχεταί σου τὴν τιμὴν is ἀτιμὴ του 'Tιού ὁ Πατὴρ οὐ δωξάζεται. - Et ατιμάζεις τὸ Πνευμα τὸ αγιον , ου δέχεταί σου τὴν τιμἡv d Tlide. εἰ γὰρ μἡ ως T'ιὸς ἐκ τοὐ Πατρος, ἀλλ' ουν ἐκ τg αὐτού Πατρὸς. H' τὸ ταυτίμησον, ἡ τὸ ολον ατίμασον , ιγα ακόλουθος νους σεαυτ τυγχάνης. οὐ δέχομαί σου τὸ ἐξ ἡμισείας ἀσεβές ολον ευσεβῆ μεν εἶναί σε βούλομαι. Si Filium contemnis, ut Patrem honores , honorem tuum non recipit. Cum conlemtu Filii Pater nequaquam glorificatur. - Si Spiritμm Sanctum aspernaris, honorem suum non recipii Filius. tametsi enim non eodem quo Filius modo ex Patre est , attamen ex eodem Fatre es. Aut totum honore assce 2 aut totum contemne ut
saltem tibi ies constes.. Dimidiatam istam sietatem improbo: totum te pium
92쪽
NICAENO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. III. 6 t
esse volo. Orat. Αο. pag. 67o. o. τι δε ὐφέλμα τῶν τριῶν τῆς θεοτητος, τοπῶν ἐση καθηρηκως, και σεαυτόν τὴν τελει My. M: cui ex his tribus divinitatem detraxeris , totum evertes , tibique ira perfecIionem adimes. SS. Trinitatem negare, Iudaicum est : personas lacere inaequales, Ethnicum. Plio
λοικον ὐπάρχει και πολυθρον. Prout Judaicum est , U Grsi odium prae se fert , monarchiam V dominatum Trinitatis in unicam personam concluderer ita quoque in naturas inaequales ac dissimiles substantias omnem substantiam excedentem V omnem naturam exsuperantem , unicamque divinitaIem dividere , Paganorum proprium est multitudinem deorum subintroducentium. Qui S S. Trinitatem non confitetur, non est Christianus . sed haereticus, &, juxta leges politicas, punitur. Balsamon in collect. Constitui. Eccles
μωρεῖται. Aut Iiscrosanctum Trinitatem, in una deitate paris potesatis, haud gloriscat, ne Chrisianus quidem dicitur , sed vesanus , haereticus , s infamis es , atque punitur. 4. Opposta. Generaliora tantum hie producimus, specialiora suis reservantes locis. a. Praecipua haereticorum acies, a Diabolo contra sanam de S S. Trinitate fidem instructa , eorum est , qui personas divinas confundunt, neque Trinitatem agnoscunt. Hinc Patrem, & Filium, & Spiritus Sanctum non tres este personas nugantur, sed unam Personam τριωνυμ , tribus nominibus exprimi solitam. Horum haereticorum Patriarcha Praxeas fuit, cujus haeresin Victorinus quidem corroborare curavit, ut loquitur Tertullianus in fine libri de Praescriptionibus, cap. 33. pag. 3 3. Hic Deum , addit Tertullianus, Patrem omnipotentem Iesum Chrsum esse diacit ; hunc cruci um passumque contendit a mortuum praeterea seipsum Abi δε-dere ad dexteram suam , cum profana N Dcrilega temeritate proponit. Hi T4οτάτοριο dicti. His Filius crat T'ιοτάτωρ ε, Filiopater. Cyrillus Alexandrinus lib. a. in Job. cap. 8. pag. 243. Σημειωτέον, σι κατ' lδίαν oxi σιγαλλορ ωὶν ι Πατηρ παρα τὸν T'ιὸν, καὶ aχ , ἔστερ nοξε τισι των ἀπ δεύτων αἰρετικῶν , οιοπάτωρ εἰσΦέρεται. Observandum es, secundum propriam ob postasnalium esse Patrem a Filio , nec , ut quibusdam insul s vi m ebi haereticis, illo irem esse fatuendum. Haec haeresis a veteribus vocatur Γιοτατορία,
93쪽
quasi dicas , Filiopaternitas. Can. 7. Constantinopolitanus : Ἀβελλιανοὐρσοὐe T'ιοτατορί- δάδάσκοντας . - - ἐλλη e ὐποδεχόμεθα. Sabellianos , qui Qundem Patrem , filium esse docent , Telut Graecos admitIimus. Ammo
δοξάζει, καθὰ μυθεύωs ὁ Λίβυς ε&ε. Sabellii haeresn per hoc evertit, Patrisae Filii Θposases de signans : non enim Filiο-paternitatem esse Ecclesia exsi-mat, uti Afer ille fabulando confinxit. Eandcm haeresin tuebatur Hermogenes, Tertulliani etiam σύγχρονος, unde haeretici liti non modo Praxea vi, sed & Hermogeniani dicti sunt, teste Augultino haeresi 43. Eandem postea Noctus quidam secutus cit, a quo metiani dicti. De eorum hae re si ita Theodoretus, haeret. fabul. lib. g. cap. g. pag. 228. Ἐνα σοῦν εἶναι θεών . και πατέρα , τῆ v ολοπ δκμιουργήε α νῆ μἐν , οταν εθέλη , φαινομε- νου δε , fiuisa αν βούληται. Καὶ τον αυτὸν αόρατον εἶναι καὶ θάμμου , καὶ γεννητον , καὶ ἀγεννητον αγέννητον μεν ἐξ ἀρχης , γεvvητὸν δε , οτε εκ παρθένου γενυη-ολυαι ἡqiλησεν. ἀπαθῆ καὶ ἀθάνατον , καὶ παλιν αὐ . παθητὸν καὶ θνητόν. ἁπαθής γαρων, Oησι , το τού ταυροῖ πάθος ἐθελήσας ὐπέμειvε. Τουτον καὶ πιὸν ὀνυμάζουσι καὶ Πατέρα , πρὸς τας χρείας τούτο κ κεῖνο καλούμενον. Unum dicunt Deum ta trem esse, universiorum crearorem ζ non apparentem illum . quando vult sN apparentem , quando voluerit. Invisbilemque eundem esse V visibilem genitum N ingenitum: ingenitum quidem ab initio, genitum verb, quando evVirgine nasci voluit. INU bilem N immortalem , rursusque patibilem coimortalem. Impa bilis enim cum esset, crucis, inquit, passonem sua spontes inuit. Hunc θ' Filium appellavit, θ' Patrem . prout usus exegeris, ioe N illud nomen sortientem. Noctum imitatus est Sabellius, ut jam vidimus. Hic exortus est circa annum Christi zm. De ejus haeresi multa
postasim esse dixit Patrem , cst Filium, o Spiritum Sanctum , F unam
triplicis nominis personam: eundemque nunc ut Patrem vocat, nunc ut Filium, nanc ut Spiritum Sanctum. Ac in veteri quidem Testamento, ut Patrem.
Iegem tulisse: in novo autem, ut Filium , esse incarnatum, oe, ut Spiritum Sanctum, ad Apostolos veni e. Basilius M. epist. M. pag. 8 7. Ioaaiamsi
94쪽
NICHNO CONSTANTINOPOLITANI. CAP. III. 63
est, sub praetextu Christianimi in Evangelicam praedicationem invectus. Eui iis tres illas Patris, s Filii . N Spiritus Sancti persionas rem dixit e eunam, unamque trium posuit *psasin, quid aliud facit 8 Anno sempite nam , quae ante secula suis unigeniti essentiam negat Z Negat simul cu per dispensationem ilitus ad Bomines adetentum . descensimque ad inferos , resurrectionem c judicium. Negat autem N proprias ne disicretas Spiritus operationes. Vide eundem eput. 3 9. pag. ii 29, ii 3O. Chrysostomus HO- mil. 6. in epist. ad Philippenses pag. 34 Si bellius docuit, 'O τι ὁ Πατήρ,
καὶ δ πιος, καὶ ἄγιου Π9ευμα , ὀνόματά ἐςι ψιλὰ καθ' ἐνος προσίτου κείμενα, Parrem , Filium. N Spiritum Sanctum, nuda esse nomina, deque uua persona poni. Et Homil. 8 in epist. ad Hebraeos: Ἀ Σαβιλλωαδεσις τον GD, καὶ τον Πατέρα, καὶ το Πνευμα εν τρίσωτω εἶναι λέγει. Sabelrii haerem Filium,
V Patrem, S Spiritum Sanctum unam personam esse dicit. Consuli etiam potest Gregorius Narianzenus Orat. 23'. pag. r. Theophylactus in Cap. 1. Joh. pag. ss6: & in cap. 28. Marthaei, pag. i8 in cap. iq. Joh. pag. 769. Theorianus Legat. Armen pag. 36. Leontius de Sectis , pag. 398, di pag 436. imprimis Epiphanius haeresi 62. pag. 223. Isidorus Pelusiota epili. χή7. lib. i. pag. 69. Harmenopulus de Sectis, secl. 3. pag. 3s8. Zonaras & Balsamon ad Can. i. Concilii Constantinopolitani. Eadem fuit haeresis Montanistarum seu Pepuetianorum . de quibus Theodoretus haeret. Lb. lib. 3. cap. 2. pag. 227. Tmἐς αὐτων τὰς τρεχ ὐππάσεις τῆς θείτητος Σαβελλίω παρα λησίως ἡρνήσαντο , τον ἀυτει εἶναι λέγοντες και Πατέρα, καὶ τ 3ν , καὶ ἴγιον IIvευμα , παραπλησίως τ* 'δεσιανῆ N τῶ Quidam eorum
tres divinitatis Θpostasis, Acut Sabellius, insiciati sunt, eundem se dicentes ta Patrem , U Risivi, N Spiritum Sanctum , quemadmodum Nonas
anus. Arnmonius in C tena in Johannem, adstc. I. cap. 3. Pag. Φ. hanc haeresin non tantum Sabellio , sed etiam Navato , Paulo Samos teno, & Marcello tribuit; scribit enim : παν ὐτκασιν λύγουσι τῆς Ριἁδος Σαβέλλιος, Naυατος, Παύλος ὁ Σαμοσατεύς, καὶ Μαρκέλλος. Unam in Trinitate Θρ asn Urmant Sabellius, Navatus, Paulus Samosatenus NMarcellus. Pro Nαυατος omnino Nοητὸς , metus restituendum : ejus enim haec fuit haeresis, ut vidimus, non Navati.
95쪽
a. Alii haeretici, nicteitae dicti, in sanctissima Trinitate tres substantias & naturas per omnia similes dicebant, quamvis tres deitates, aut tres deos dicere omnino refugerent. Sic crgo impie ia ablurdissime pluralitatem naturarum in una Ucitate somniabant. De his in Bibliotheca Photii Cod. et . pag. I 6. ex Actis disputationis haereticorum Coram Johanne, Patriarcha Constantinop. sub Jultino imperatore : ουτει τὰς μεν ἄλλας πι- φὶ τι, θεολογιαν λέγουσι Qωνὰς εὐσεβεῖς, τριάδα ὀμή mos καὶ μοφυῆ, καὶ θεον ενα, καὶ μίαν θεότητα βλασ*ημύσι δἐ , λέγοντες μερικας δείας , καὶ ἐδικας θε τητας,
κaι ἰδικας φύσεις, τον Πατέρα, και τον T'ιον , καὶ τὸ ἀγιον Πνευμα. εαυτοῖς τε κα2τη ἀληθείον μαχόμενοι και ἄλλα αττα ληροῖσι παραπλήσια ταύτης της ματαιότητος.
Iri, nempe Severus & Theodosius, multas circa Neologiam pias voces adhibent, ut Trinitatem consubstantialem esse, ejusdemque naturae, ta unum Deum, unamque divinitatem: blasphemant vero, dum allunt, Pavem, Filium , cst Spiritum Sanctum partiales esse substantias , propriarique divis tales, , proprias naturas. Da secum ipse V, cum veritate pugnantes , alia plura id genus deliramenta proferunt. Hujus haeresis insanus defensior exstitit, tempore Phocae Imperatoris , Johannes Philoponus, philosophus Alexandrinus, quem haeresis Trithcitarum ducem fui me scribit Nicephorus Callisti lib. I 8. cap. 46. dc 47. Contra hunc Philoponum ejusque e rores scripsierunt Leontius monachus, & Georgius Pilides diaconus, teste Nicephoro lib. 18. cap. 48. Leontius de Sectis, act. s. pag. 476. Cum αἰρεσί .s vocat . di dixiste monet, εἰ δύο λέγετε φύσεις δε τψ πι- , ἀυάγκη -ας καὶ δυο ὐτοςάσεις εἰπεῖν. Si duas in Christo naturas ebe dicitis . necesse est , vos etiam duas h postases fateri. Orthodoxi dixerunt, τῆe a MDιάδος τρεῖς εἶναι dxπάσεις, sandi e Trinitatis tres esse Θ stases. Philoponus vero, Καὶ κοι τρεῖς φύσεις λέγειν ἡμς ἐπὶ τῆς ἁγιαι τριάδας. Dicamus e tur etiam, tres in sancta Trinitate naturas esse. De iis . quae haeretici comtra deitatem Filii dc Spiritus Sancti afferre solent, tuo etiam agetur loco.
CAPUT IV. Te Zeo Patre, S de omnipotentia Dei.
Actenus generalem habuimus in Symbolum ποθεωρίαν , deinceps sartes ejus singillatim expendemus, quarum I. est de Patre. a. de
illo. 3. de Spiritu Sancto. 4. de Ecclesia. s. de Baptismo. 6. de Resurr
96쪽
NICAENO-CONSTANTINOPOLITANI. CAP. IV. 6s
Resurrectione. q. de Anathemate, quo percutiuntur Ariani. Primam hoc capite aggredimur, ubi tum de Deo 'Patre , tum de Omnipotentia Dei. I. Pars est de Deo Patre. Vox Πατηρ, de Deo usurpata, duplici modo lumitur, ut in Observationum cap. 7. jam monuimus. I. Ουσιωδως, essentialiter, pro tribus Deitatis personis, Patre nimirum, Filio, & Spiritu Sancto. Atque ita Deus vocatur IIατηρ, a. respectu omnium creaturarum, quas Deus, Patris instar, in creatione produxit, & Paterno a flectu sustentat. Hoc vocis clymon significat, juxta autorem Definitionum apud Athanasium, t a. pag. 44. Εἴρηται Πα- τῆρ , ἡ ως τὰ τάντα τυῶν , ς ῶς τοὐς ὀικείους παιδας τηριον και τηρίζων oti Πατω. Dicitur Πατῆρ, vel quas omnia conservam : vel quas proprios silos conservam atque suffulciens ut Pater. Eustathius in Iliad. θ. Πατὴρ θεει - .ως το παν τη γ' ἄνθρωπος δε , ως τοὐς παιδας τ ῶν. Deus quidem Pater , ut qui omnia conservate homo veris , ut quislios tuetur. Iterum apud Athanasium, quaest. misceli. quaest. 8. t. 2. pag 4 2. II 1ν λθεται ὀ θεὸς ως τὰ
T-τα τηρῶν' ἁσανεὶ πάντων τ ros. Deus dicitur Πατήρ , ut qui omnia comservat : ut conservator omnium. Utrum etymologia haec vera sit , non disputamus: allusio certe non est ἀλλόκοτος. Deum autem Patrem vocari respectu omnium rerum creatarum , agnoscunt veteres. Paucos adduxiste sussiciet, ne actum agamus , & loca , in Observationibus jam adducta , repetamus. Dicit Theophilus lib. a. ad Autolycum, pag. 2 s. de Deo, Πατῆρ λέγεται διὰ τὸ εLαι αυτον πρὸ τῶν ολων. Pater dicitur, quia est ante omnia. Imo, non tantum quia ante omnia, sed etiam, quia autor omnium. Ita Chrysostomus homil. 8. in epist. ad Romanos, pag. 9. θεὸς ὐκ χι μερικὸς θεὸς, ἀλλα πάντων Παρορ. Deus non es particularis Deus, sed Pater omnium. Et Homil. 73. in Matth. ad CaP. 23. vs. 9.quomodo nullus Pator sit vocandus: οὐκ ain μὴ καλῶσιώ, ἀλλ' Baetin ν, θυκυρίως Πατέρα καλεῖν χρή. - Σκεῖνος γαρ πάντων αιτιος. Non eum in Mem,
ut non appellent quenquam Patrem, sed ut fiant, quis propriὸ Pater stappellandus. - se enim omnium caussa autor es. Theophylactus ad
eundem locum, pag. I 37. Πατέρα μὴ καλἐσητε λέγοιν, ου κωλω τὸν πρὸς τολγονεῖς τιμήν ἐτει θέλει ἡμας τιμῆν τοῖς γονεῖς, Mι μάλιο τοῖς πνευματικοῖς rari ρας ἀλλα πρὸς τὸ τὸν δεηθῆ Πατέρα μι-άσκειν, τουτwι, τον θεὸν, ενάγει ' κυ μως γαρ Πατο d θεος. οἱ δε σωματικοι, ουκ αιτιοι τῆς γεννήσεως, ἀλλ' ὐτουργοι καὶ συναιτιοι. Patrem ne vocetis dicens, non prohibet honorem parentibus debi-
97쪽
inducit, ut verum Patrem agnosiamus , hoc est, Deum. Deus enim proprie Pater est. Carnales enim parentes non sunt autores nativitatis , sed cooperarii cu minifri. Reliqua ex Observationibus haberi possunt. b. respectu sdelium , quos sibi gratis adoptavit in filios. Neque enim indignum es Deo , eorum fieri Patrem , quorum se Christus fecerit fratrem,
inquit Bern hardus. Imo mavult Pater , quam Dominus vocari. HOC indicat Theodoretus ad Cantic. cap. l. Vs. I. pag. 999. Deum sic compellans : Πωιοψ μοι τον μονογροῆ σου T'ιὸν, ω δέσποτα και Πάτερ' τούτο γa μαλλον η ἐκεῖνο θέλειή ἀκκών. Mitte mihi unicum Filium tuum , b Domine γ' Pater e magis enim Patris , quam Domini appellatione delectaris. Quia ille Pater noster, nos etiam sumus filii ejus. Augustinus in Psal. 88. D
eimur se' flii Dei, sed ille aliter Filius Dei. Nos sumus filii adoptione.
ὐιοὶ &τοὶ . Vel uota ποι , υιοι κατὰ θέσιν . κατὰ χάριv. sumus filii προσηγορία ἐπισκευαςῆ και κτήτη , appellatione adjectilia 69 adventilia , ut loquitur Nysienus Orat. 3. contra Eunomium , t. a pag. F23. Cyrillus Ierolol. Catechesi . 'Eςiv d θεὸe κολλῶν μει καταχρηοκῶς Πατὰρ , ενὸς δε μόνου φύσει και ἀλωδείαν, του μονογενους πιού. Deus multorum quidem per abusonem Pater es , unius vero caestius natura ces verὸ , nempe unigenae Filii. Iterum Augustinus in Psal 88. Et ipse dictus es Ilius Dei, is nos dicti sumus Ilii Dei. Sed quis erit ilis Domino in filiis Dei y Ille unicus, nos multi. Ille
natus, nos adoptati. Ille ab aeterno filius unigenitus per naturam, nos a tempore facti per gratiam. Consule observat. nostrarum cap. 7. Illud ipsum autem , quod Deus Pater noster vocari vult , nostri nos admonet ossicii. Illi demum filii Dei sunt, quibus vera pietas curae est , & qui Patrem imitantur coelestem. Chryiostomus Homil. D 2. t. s. 'Tιοος καλεῖ ἡ θεία γραον τοῖς πάντη τῆ δικπιο νη καὶ ἀσεβείη ἀνακειμένους. Filios vocat divina scriptura eos, qui justitiae o pietati se totos consecrant. Origenes lib. r. contra Celsum , pag. 64. Πας ι μυ ἐτι ὐπὸ φίβου παιδαγωγούμμος, αλλὰ δί τοτο καλον ἀρούμενος, υιες εο σεου. Omnis, qui non amplius sub timore paedagogo degit , sed virtutem propter ipsam eligit , flius Dei es. Augustinus in Dial. 31. Filii hominum sunt, quando mau faciunt i quando bene, filii Dei. Ita Christus Matth. s. 43'. jubet nos diligere inimicos nostros, ut simus Γλοὶ τῶ eampse ἡμῶs , ut simus similes Patri coelesti is ἀνεξικακίον , intolerandis malis , beneficiis assicientes non tantum amicos, sed etiam iniis micos. Eleganter Clemens Alexandr. strom. 7. O'υιος πατρὶ ἀγαθ* χαρίζεται, σπουδαῖοll ἐαυτον καὶ ομοιον τη πατρι παρεχ μενος. Filius patri bono gratum facit, A se sum probum tu patrismilem exhibeat. Id autem maxime, fit
98쪽
NICAENO-CONSTANTINOPOLITANI. CAP. IV. 6
fit implendo ea, quae us que . cap. s. Matthaei nobis praecipiuntur Huc facit illud Chrylostomi Homil. 3. in epith. ad Romanos : χυθμeποι κατ
λάντων ἐτερ- ἀυτούρ. Homines hac potissmum in re smiles Deo e iuntur, quoties mali nihil patiuntur ab iis, qui Uss incommodare volunt e quoties non dantur ab iis, qui sedunt: non vapulant ab iis, qui Cerberant: non irri-rintur ab aliis eos irridentibus. Photius epist. r93. pag. 292. ad monitum Christi respiciens, pr clare scribit: TO μῖν δικρο ἀπαιτεῖν τον illari κεια.
αμράπι- νο δι μῆ αμυυωθαι, Φιλοσοφον το δε καὶ ἐυεργεσίαις ἀμείβεσθαι, λοιπὸs η θειτον, καὶ μιμητὰς τού ἐν obρανοις πατρο. τοῖς γηγενεῖς ἀποφαλον. Actionemi ituere contra eum, qui injuria Uecit, humanum est e non ulcisci, philosophicum e at benefactis compensare, divinum , O Patris, qui in coelis est, terrenos Bomines imitatores facit. Et hoc est, quod tisi μιμητας γίνεσθαι ας βροτητα τε a, ad Ephes. s: r. vocat Apostolus. Nec aliena sunt ista benecae, lib. 7. cap. 3 t. de Benef. pag. 7 . Ad illa itaque cogitationes tuas flecte. Non es mihi relata gratia. Suid faciam 8 uod dii, omnium rerum optimi auctores, qui benescia eηorantisus dare incipiunt, ingratis perseveraηt. Alius ipsis objicit negligentiam nostri, alius iniquitatem: alius illos extra mundum 1isum projicit, N ignavos hebeteriquesne ullo opere desituit, yc. Nisi minus tamen more optimorum parentum , qui maledictis suorumissantium arrident, non cessant dii beneficia congerere, de benesciorum audi re dubitantibus, sed aequali tenore bona sua per gentes popularique distribuunt, anam potentiam fortiti, prodesse. Verum , ut & hoc H ἐν παριδη tangsemus , cum quilibet nostrum merito cum sancto Macario, ex homilia ejus octava, pag. Ii 2. in haec erumpat verba: Ἀκμὴν ἀμα εἶδον τέλεω αυρρω- τπ πιοκνον, nondum quempiam vidi perfectum hominem christianam: quaeritur , quomodo ergo Salvator noster Matth. s: 3. nos hortetur : 'Eσεσθε -ad τέλειοι , α Οερ ὁ κατηρ ύμην ὁ ἐν το ς Obmvοῖς τέ de μιν. Mote ergo vos perfecti, scut , Pater veser caelestis perfectus es y Conser Deuteron. I 8: 3. Levit. Ir: l. & i. Ioh. l: 7. Resp. Τέλειος εἶνα Aς ό θεοστελειόσων, idem sere esse videtur quod Paulo ad Rom. I 2: 2. δαμάζειν τί τὸ θελγ τῆ θεού το ἀγαθὸυ καὶ ε λάρεζον και τέλειον , probare quaest voluntas Dei bona illa , accepta , perfecta : quod Musanio apud Stobaeum , τῆς τρος his σ-μπεσεως επιμέλειαs ποιεῖσθαι, βumma cura eo eniti, ut Deosmiles famus: Senecae, lib. i. de Clementia , cap. I9. pag. 327. ex natura Dei β3erere:
ridem , epist. 92. babere animum , qualem Deum deceat. Apposite NyΩΙ 1 senus
99쪽
senus Orat. i. m verba Dei, Faciamus hominem , t. I. pag. 3so. Ut κριςιανισμM ; θεῶ ομοίωσις κατα το ἐνδεχ μνει ἀν μου Φύσω. Quid est chrisianismus 8 Habere cum 'Deo Amilitudinem , quatenus eam natura humana ιapis. Et de proksis Chri iliana, r. 3. pag. 273. πιτιανισμός ωι Tis Miss*ύσεωο μίμησις. Cbristianismus est naturae divinae imitaris. Huc facit illud Augustini de Temp. serm. 76. Similitudinem patris actus indicent sobolis ssmititudo operis smilitudinem indicet generis: aditus nomen confirmet , ut nomen genus demonstret. Ergo qui omnia pro virili praestare conatur . quae quinto Matthaei Capite praecipiuntur , is τέλειος dici meretur respectu e rum , quibus nihil horum curae est. Atque talem persectionem agnoscunt veteres, non aliam. Clemens Alexand. stromat. lib. 7. pag. 7 M. disertis hoc assirmat verbis. Ἀδυνατον καὶ ἀμήχανον , inquit . ως ο θεο4 αι,
μακοηυ ἀνεπιλήπτως, τελείους γίγvεσθαι. Nequaquam feri potest , ut aliquis si perfectus , quemadmodum Deus est 2 vult autem Pater nos ita viventes, citra reprehensionem Euangelio obedientes, perfectos feri. Gregorius Nysienus de vita osis, t. i. ea g. i 69. verba Christi hunc in modum explicat: 'ειὶ τῶν φύσει καλῶν, κώ μὴ τού παντὸς τυχεῖν δυνατον ἶ, το κώὶ μῆσου Mρους ἀποτυχεῖs κέρδος αν ει μέγα τοῖς γε νουν εκουσι. II ασαν τοίνυν επι δεικτio σπουδην , μὴ ταμλῶς ἐκπεσεῖν τῆς si κομεν,1ς τελειότητος' ἀλλα τοσου - τον ἀπ abrῆς κτησασθαι , οσον stu inis του ζητουμενου χωρησωμεν. τάχα γὰρ τοουτως ἔχειν, vi ἀει θέλειν ἐν τῶ καλ* το πλέον ἔχειν , ἡ τῆς ἀδρωπι νης Oύτεωι τε- λοιο e εςίν. Ets totum consequi nequeas , tamen in rebus omnibus, quae natura bonae sunt . non parvum es lucrum illis qui sapiunt, vel partem earum ali=uam consequi. Omne igitur studium adhibendum est, ne ab ea perfectione decidamus , ad quam perveniri potest : tantumque illius possideamus . quantum capere possumus. Ita enim se habere , ut semper in bono plus habere velis, id ipsum forsan naturae humanae perfectio est. Nervose etiam ad eadem Christi verba i sidorus Pelusiota epist. 3δs . lib. s. pag. 66o: 'Sκότω. Ta
exempla a majoribus petuntur , ut minimum ad aliquam saltem perveniamussarum. Etiams enim Dominicam virtutem imitari non liceat, nihiD-nus s
100쪽
NICAENO-CONSTANTINOPOLITANI. CAP. IV.
ηxs , si pro viribus eam imitari studeamus, imitatione minimὸ defraudabimur. Quemadmodum enim literatores accepta penna pueris elementa elegantissis pingunt , ut vel miclimam imisationis partem assequantur e ita etiam divina gratia exempla virtutis nobis proposuit, ut ea , quantum feri potest , imitemur. Particula igitur ωσπερ in verbis Christi non notat aequalitatem nc-mo enim proprie perfectus est , nisi Deus. Philo : AI τελειότητες καὶ α-κν τητες ἐνός Hσι μιώου. Perfectiones , summitates unius tantum Iunt. Et Clemens Alexand. Paedag. lib. I. cap. Io. ΣοQὸς ι μόνος θεος, sita τέλειος μόνοι. Solus Deus est sapiens , cu solus persedius : unde τελειότατοs και θειοτα-
σου , perfectissimum , divinissimum Plutarchus in Catone junxit: sed similitudinem quandam divinae naturae, quae acquiritur imitando eam , praecipue vel inimicis benefaciendo. 2. Vox, Pater . sumitur ὐπκατικας , personaliter pro Deo Patre , seu prima sanctissimae Trinitatis persona. Proprium hoc ei nomen. Sic enim Gregorius Nazianzenus Orat. 36. pag s9o. IAM όνομα τῶ ανάρχου , Πα-miρ. Proprium ejus, qui principii expers est , nomen , Pater. Vera de Deo Patre confessio exstat in epistola Alexandri, Episcopi Alexandrini, apud Theodoretum , hist. Eccles. lib. i. cap. 3. pag. F33. Πιτεύομεν εἰς
μινον ἀγεννητον Πατθα, obliva του εἶναι αὐτ- τον αιτιου ἔχοντα, ἄτρεπτίν τε καὶ ἀναλλοίωτον , αεὶ κατα ταύτα και ἁσαύτως ἔχοντα , ουτε προκοπην , ουτε μείωσιν ἐτιδεχόμενον , νόμου καὶ προοητῶν καὶ μαγγελὼν δοτηρα , πατριαρχῶν και ἀπος -
λων, και ἁπάντων ἁγίων κύριον. Credimus in solum ingenitum Tatrem , qui
essentiae suae autorem nullum habet, qui converti aut mutari non potest , semper in isdem S eodem modo se habens , nee profectum , nec decessionem reciapiens , Legis N Prophetarum ac Euangeliorum dator , Patriarcharum ,
Apostolarnm, ces Sanctorum omnium dominus. Pater autem vocatur respectu Filii . Russinus in expos Symboli, pag. s M. Pater cum sudis, filii 'intellige Patrem, quislius supra ditiae si imago substantiae. Sicut enim ne-αο dicitur dominus, nis habeat vel possessonem , vel servum cui dominetur s j scut nemo magister dicitur, nisi discipulum habeate ita V pater nullo pacto quis dici potest, nisi fium babens. Gennadius de Meses Dogm. Cap. r. fcut nunquam fuit non Deus, ita nunquam fuit non Pater , a quo situs natus. Chrysol. serm .s0. credimus in Deum, eundem constemur Patrem, ut eundem semper habuisse filium nos credamus. Faullinus lib. contra Arianos
Deus solus propriὸ verus es Pater, qui με initio S esne pater es a non
enim aliquando coepit esse quod Pater es , se emper Pater est, semper habens lium ex se genitum. Gregorius Nysienus Orat. 2. contra Eunomium, Ι 3 t. MDiuitigod by Corale