Tusculanarum quaestionum Ciceronis ad M. Brutum libri 5. Cum scholiis Paulli Manutii

발행: 1570년

분량: 277페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

201쪽

LIA, IIII et clibilis iudicij in eis rebus,quae formidolosae nidesvir ἰsubeundis, repellendae, Ῥelscientia rerum formidolosarum, contrariarumq; perferendarii, aut omnino negligendarum, conseruans earum reruHabile iudιcium rael breuius, ut C sippus . vam superiores definitiones erant Spbarri, hominis inprimis bene definietis, ut putant Stoici: sunt enim omnimo omnes fere similes: sed declarant cρmmuneis notiones alia magis alia.quomodo igitur Crysippus,fortitudo enunquit,scientia perferendarii τerum, uel lectio animi in patiendo, ac perferendo,summae legi parens sine timore. quamuis licet insectemur istos, ut Carneades solabat: metuo,

soli pbilosophi sint. quae enim istarum doestionunon aperit notionem nonra, qua habemus omncrde fortitudine, tectam, ais, inuolutam' qua aperta, quis est, qui aut bellatori , aut imperatori, aut oratori quaerat aliquid, neq; eos existimet sine rabie quidquam fortiter facere posse' quid ' Stoici,

qui omnes insipientes insanos esse Licunt, non ne tua colliguntρ remoue perturbationes, maximese iracundiam iam 'videbuntur mostra dicere .nunc autem ita disserunt sic se dicere , omnes stultos insanire, ut male olere omne caenum .at no semper. commoue: sentier se iracundus no semper iratus est.lacesse:iam uidebis furentem.quid' ista bella trix iracundia, eum domum redi', qualis est cum uxore' em liberis' cum familia' an tum quoque est utilis'. est igitur aliquid, quod conturbata me

melim post facere , quam constans' an qui ita

202쪽

cur nostri,cum omnia e sient in morbis Ῥilla,quod ἡulis erat iracundia foedius , iracundos solos morboso, stominauerunt. oratorem 'pero irasci min, me decet mulare non dedecet.an tibi irasci tum videmur, cum quid i cavsser acrius, o ehementitis dicimus e quid ' cum iam rebus iransactis, σρraeteritis orationes scribimus, nu iratiscribimus Ecquis hoc animaduertis Vincite,

is aut et e unqua irato Aesopu , autscripsisse

existi mamus iratu Acciu'aguntur ista prsclare, ei ab oratore quide melius,si modo est orator, qua ab Vllo histrione:sed aguntur lenister, mete traquilla. Libidine vero laudare, cuius est libidinis φThemistoclem, S Demosthenem sibi profertis: additis Fγthagoram, Democritum , Platonem . quid' vos studia libidine Nocatu'quae vel aptimarum rerum, γι ea sunt, quae profertis , scdata tamen, o tranquilla epe debes. Iam egritudinem laudare,Ῥηam rem maxime detestabilem, quoru est tandem philosophorum'quam commode dixit

Afranius.

Dum modo doleat aliquid, doleat quod Iubet: dixit enim de adolescente perdito ac dissoluto:nor autem de constanti Ῥiro,ac sapienti quaerimus. σquidem illam ipsam iram centurio babeat, aut segnifer, vel citeri, de quibus dici no necesse est, ne rhetorum aperiamus msseria: utile est enim 'in motu animi qui Ῥti ratione non potent nos antri

testifcorsaepe,de DFete quaerimus. At e a

203쪽

aemulari utile e, obtrectare, misereri. cur misereare potius,quam feras opem id facere pinis an e misericordia liberales esse non possumus' noenim Iustipere ipsi aegritudines propter alios debemus ed Hios,si postumus, Iceruare aegritudine. Obtrectare vero alteri, aut illa Ῥitiosa smulatide, quae riualitati similis est,aemulari, quid bubet ut, litatis, cum sit aemularitis angi aliena bono , quod ipse no habeat;Obtre dicitis aure alieno bono, quod

id etiam ullus habeat 3 quis id approbare possit, aegritiamem suscipcre pro experietia , se quid habere velis' nam Diu habere Ῥellelumma deInentia est.Mediocritates autem malorum quis laudare recte posiit e quis enim potest in quo libido, eupiditas Ne sit, non libidinosus S cupidus csseu

quo ira, non iracundus in quo angor, no anxius in quo timor, non timidus' libidinobum igitur, ercupidum,s iracundum, or anxium, timidum censemus Uesaplantemρ de cuius excelletia multa quidem dici quavis fuse, Iategi possint . sed breuissime illo modo, sapientiam esse rerum diuina .rum,S humanarum scientiam, cognitionemqo quae caussa cuiusq; rei sit. ex quo escitur, Ῥt diuina imitetur, humana omnia inferiora Ῥirtute dueaLin hunc tu igitur, tanquam in mare , quod est ventis subiectum, perturbationem cadere tibi di xisti videri'quid est, quod tanta rauitatem , conflantiamq; perturbellan improuisum aliquid, arque repentinum quid potest accidere tale ei, cui

nihil subitum est, quod homini euenire postS Na

204쪽

quod aiunt nimia resecari oportere, naturassa re' ilinquid: quid tadem potest esse naturale, quod idEnimium esse positρ Iunt enim o ia ista ex errorum orta radicibus. quae evidenda, s extrahcnda penitus, non circuncidenda , nec amputanda

sunt. Scd quoniam Iuspicor te non tam desapiente, quam de te ipso quaereres illam enim pseras omni perturbatione esse Lberum te vis uidea mus, quanta simi,qga a philosopbia remedia morbis animorum adhibeantur: est enim quaedam medicina certe: nec tam fuit hominum generi infensa,atq; mica natura, vi corporibus tot res salutares,animis nullam inueneris . de quibus est hoe etiam merita mclius, quod corporum adiumenta adhibentur extrinsecus, animorum Iulus inclusa

in his ipsis e fised quo maior est in eis prae Ranua, diuinior, eo maiore indigent diligentia. itaque bene adhibita ratio cernis, quid optimum sit; neglecta, multis implicatur erroribus. ad te igitur mihi iam conuertenda omnis oratio ess : simularenim quaerere te de sapientei quaeris autem fortasse de te. Eamum igitur perturbationum, quas exposui, variae sunt curationes;nam neq; omnis tari rudo 'na ratione sedatura alia est enim lugenti , alia miserunti , alia inuidenti adbibenti medierum: est enim in omnibus qualiuor perturbationiabus illa AIlinctio, Ytrum ad uniuersam perturbationem, quae est aspernatio rationis, aut appetiturn ebc mentior,an ad gulas,ut ad metum,silai di-ne,reliquasq; melius adbιbeatur oratioris utrum

205쪽

illud non uideatur aegre ferendum, ex quo si se pta sit aegritudo, an omninum rerum tollenda omnino aegritudo: ut si quis aegre ferati se paupere efse,id ne asill uter, paupertatem malum no esse, an hominem aegre serre nihil oportere.nimirum hoc melius: ne forte de paupertate non persuaseris, sit aegritudini concedendum: aegritudine aut sublata propriis rationibus, quibus heri sumus , quodam modo etiam paupertatis malum tollitur. sed omnis eiusmodi perturbatio , animi placatione abluatur, illa quidem, tum doceas, nec bonum illud esse, ex quo laetitia aut libido oriatnr, nec malum, ex quo aut metus,aut aegritudo . veruntam Ehaec est certa, s propria fanatio, si doceas, ipsas periurbationes p se ete ui:iosas, nec habere quidquam alit naturais, aut necessariu: ut ipsam aegra tudinem leniri videmus, cum obi cimus moerent bus imbecillitatem animi loeminati,cnynq, eoru grauitatem, constantiamqi Iaudamus, qui non turbulente humana patiantur. quod quidem solet eis

etiam accidere, qui illa mala esse censent,ferenda tamen aequo animo arbitrantur, putat aliquis ποIuptatem esse bonum,alius autem pecuniam tamie ille ab intemperantia, s hic ab auarisia ali cari potest.illa autem altera ratio, er oratio, qua

simul N Opinionem falsum tollit, o aegritudinein detrabit, est ea quidem Ῥtilior , sed raro proficit, neque est ad vulgus adhibenda. quaedarn autem sunt aegritudines, quas leuare illa medi ina nuta

modo post: ν si quis aegre ferat , ni biἰ in se se

206쪽

propter mala is quidem angatur , sed alia quaedά ad eum sit admonenda curatio, s talis quidem, iquς posit esse omnium, etiam de caeteris rebus discrepantium philosophorum: inter omnes enim

conuenire oportet, commotiones animorum a recta ratione auersas Ue Vitiosas, Ῥt, etiam si nec mala sint illa,qus metu, aegritudinem'ue, nec bona, quae cupiditatem, titiam Ῥe moueant tamen sit vitiosa ipsa commotio: constantem enim votiιmus quendam,sedatum,grauem, humana omnia prementem illum esse, quem magnanima, er fortem uirum dicimus:talis autem nec mWrens, nec

timens, nec cupiens, nec geniens esse qui ua po/U:eorum enim haec sunt. qui euentus humanos superiores,quam suos animos esse ducunt . quare omnium philosophorum, ut ante dixi, una ratio

est medendi, ut nihil,quale sit illud quod perturbet animum , sed de ipsa sit perturbatione dicendum.itas primum in ipsa cupiditate, cum id solum agitur,ut ea tollatur, non est quςrendum, bonum illud nec ne sit, quod libidinem moueat: sed libido ipsa tollenda est: ut sine, quod honestu est , id sit summum bonum, siue uoluptas, siue horum

utrunque eoniunctum,sive ille tris genera bonoram,tamen, etiamsi uirtutis ipsius uehementior appetitus sit,eadem sit Omnibus ad deterrenda madhibenda ratio .eontinet autem sedationem animi humana in eoste tu posita natura: quae quo fa' risius expressa cernatur,ex anda est oratiora

207쪽

. 1mmunis conditio exs uitae. itaq; non sine ea Dcum ore Rem fabulam doceret Euripides' primos tres ersus reuocasse dicitur Socrates:

,, que tam terribilis vlia fanno oratio est, ,, 2 eque sors, neque ita coelitum inuectum maia, ,, iugod non nasura humana patiendo ferat . . est autem Ytilis ad persuadendum ea,quae acciderunt,ferri σposse, Toportere, enumeratio eorum, qui tulerunt, est aegritudinis sedatio . hesterna d putatione explicata est, S in consolationis libro , quem in medio non enim sapientes eramus) maerore,s dolore eoscripsimus:quodq; .ietat Chr3sippus ad recentes quas tumores animi remedium adbibereta nos fecimus, natκrςq; vim attulimus , Ῥt magnitudini medicins doloris magnitudo concederet.Sed aegritudinis de qua aliis est disputatum, nisimus esi metus. de quolauca dicenda suntita eniim metus , ut taritudo praesentis, sic ille futuri mali itaqMe non nulli aegritudinis partem quandam metum Ue dicebant . alii autem metum prςmolestiam appellabit. quod est quasi dux consequetis molestiae.quibus igitur -tionibus inflatia feruntur , eisdem contemnuntur

sequentia.nam Uidendum est in viri queine quid humile , summissum,molle, ae natum,fractsi, abiectumq; faciamussed quanqua de ipsius metus inconstantia,imbecillitate, Imitate dicendum est,tamen multum prodeu ea, quae metuuntμr ν

ipsa conlpnere.itas,siue easu accidit,sive cosio, perco defactu est,quod cis de rebus,quae mari

208쪽

167 TVS C. 1ne metuuntur, de morte, s de dolore, primo,

proximo die disputatum est: quae se probata funuinetu magna ex parte liberati sumus.-de maloru opinionem bactenus: ideamur nuc de bonorti, idest de laetitia,-de cupiditate hi quidem

in tota ratione ea, quς pertinet ad animi perturbationem, una res uidetur caussa cotinere, omnes

eas esse in nostra potestate, omneis iudicio susceptas, omneis volutarias, hic igitur error est eripiedus, hae detrabeda opionio:atq; ut in malis opinatis tolerabiliora,sic in bonis sedatiora sunt escieda ea, quae magna, s laetabilia dicuntur. atq; boequide comune maloru, et bonoru: ut si id discite si persuadere, nihil earu,reru, quae perturbct animi , aut in malis,aut in bonis esse habendu, tamen alia ad altu motum curatio sit adhibenda, aliae;

i ratione malevolus, alia amator , alia rursus anxius,alia timidus corrigendus: atq; erat facile, sequente eam ratione, quae maxime probatur de bonis, et malis, negare unqua laetitia asci posse iusipiente, quod nihil unqua haberet boni . sed loquimur nunc more communisnt sanὸ ista bona, quae putatur, bonores, diuitiae, voluptates, ceteraq;: tamen in eis ipsis potiundis exultans, gestitis letitia turpis est, ut, si ridere cocessu sit, vituperetur tame cachinatio: eode .n .vilio est lusio animi in quo in dolore cotractio; eademq; leuitare cupiditas est in appetedo, qua laetitia infrMedo: πnt nimis ilicti moleRia, sie nimis eluti latitia iure iudicantur leues. O cum inuidere, aegritudinis

209쪽

LIBER IIII. Isosit; mars autem assienis uoluptatem capere , latitis , utrunque immanitate , s fritate quadam proponenda castigarisolet. atq; ut cuidere decet, timere non decedsic gaudere decet, tari non decet, quoniam docendi caussam gaudio latitiam distinguimus dilud iam supra diximus,feri contractionem animi recte nunquam posse, elatione posse aliter enim Fuianus ille gaudet Hector, Laetus sum . Laudari me abs te pater Iaudato viro; aliter ille apud Trabeam Chaerea, o Laena delinita argento nutum observabit meum,

,, Quid Nelim, quid sudea.aduenlans digito impellam ianuam ris Fores patebunt. de improuiso Chusis ubi me aspexerit, ,, Alacris obuiam mihi ueniet complexum exo '

stans meum,

o Mibi se debet: quam haec pulchra phtet, ipse iam dicet. ,, Fortunam ipsam anteibo fortunis meis. haee utilia quam turpis sit, satis est diligenterrendentem penitus uidcre. N ut turpes sunt,quiesserunt se talitia tum, cum fruuntur uenereis Noluptatibus: sie flagitiosi, qui eas imi lammato animo concupiscunMotus uero iste, qui uulgo appellatur amor nee hercule inuenio, quo nomine alio possis appellari) tantae leuitatis en, ut nihil Aidea, quod putem conferendum . quem Caecilius, v Deum qui nonsummum plitet. a

210쪽

, , Aut Austum,aut rerum esse imperitu exlli et , , cui in manu sit,quem esse dementem velit, , , in emopere, quem sanari, que in morbu in θci; ν, mem contra amari. quem accersitaque expeti . o praeclaram emendatricem Uitae poeticam, quae amorem flagiti ,τ leuitatis auctorem, in concilio deorum collocandum putet, de comoedia loquora quae, sebsc stagitia non probaremus, nulla e syeι omnino.quid aute ex tragoedia princeps ille

gonautarum in

I u me amoris magis, quam honoris seruauissigratia .quid ergo φ hic amor Medeae quanta miseriarum incendia excitauit' atque ea tamen apud alium poetam patri dicere audet, se coniungem

habui e. Illum, amor que dederat,qui plus posset, potiorseu patre .sed poetas ludere sinamus, quoru fabulis in hoc stagitio versuri ipsum Midemur Iovem. ad magistror virtutis,pbilosophos veniamus: qui amorem negant Rupri esset se in eo litigant cum

Epicuro, non mustum, ut opinio mea fert, mentiσ se: quis essenim amor iste amicitis8 cur neque deformem adolescentem quisquam amat, neque formosum senem mibi quudem haec in Graecorur3mnasiis nata consuetudo Uidetur:in quibus isti liberi,ue concessunt amores. bene igitur Ennius , , , Flagitis principia est nudare iter ciues corpora,

qui ut sint,sicut feri posse uideo,pudici,soliciti tamen'anxij sunt, eoq; magis, quod se ipsi continent , N exercent. arque πι muliebreis amores .

SEARCH

MENU NAVIGATION