장음표시 사용
141쪽
morum putred1ne & excretio, ec refr1geratio,& Ventilatio,& semiputridoru cococtio,ex aduerse Esse respondent: ipsius vero febris,refrigeratio oppositio est .Porro abus methodis materiam,quae singula modo memoratoru perficiat,imientas,ia diximus. Pugnant1bus igit his sicut diximus alias aliae tu indicationes Vincent,tu materiae. Inde faeiu e1t,ut quida, cu ignorassent una sema dari ex re quaq3 indicationem,a sit preter natura sit,quod indicet,eOtrariu id semper indicare: sinsim natura se habeat,no contrariu,sed 1imile: nec medendi hi,nec sanitatis tuendae,methodu con stituere potuerint. Siquide, cu in primis ipsis indicationibus sunt lapsi,multo proseeta magis in ηs,quae secuture erat,decipi debebant. Debentin. arbitror edificus fundameta iaci firma,& sca pliis poni idonea carina,siquid aedificandoru pangendoru . in iis futuris est firmu: ubi.n.prima ipse basis statim ab initio debilis fuit,a fieri pot,vi,qd suastruxeris, futurii infirmu no sit Itaq3, qth in continentibus ex proposita stipatione febribus neq3.imgrauari debemus iteru,atq; iterum sermone repetere,quo nunc salte medicora Vulgus vera methodu condiscat qi,inqua, Septem prster natura posita sunt,a Abus indicationes sumunt,humoru multitudo,cras1itudo, lentor, ob structio, traspiratiois retentio,putredo,& sebris carens intermissione: atl haec cotraria Oino esse adhibenda docebant: Praeter haec vero ab hs, q sim natura se habebat,positae indicationes sunt ex teperamento tu ipsius Iaboratis partis,tu reliquaru olum q principes sunt, ex substantiae ipsarum Fqualitate,3 ex spiritus ipsius substantiae tu utitate tu qualitate: horu vero indicationes non con trarioruerint,sed similiu ad ista vero sicut diximus dignosceda,lii aetas,tu consuetudo,tum oes quae externae morbo causae fuere,contulerunt, utiq; ortis hinc quoq; indicationibus non paucis: Oes prosector inspicere simul medicu decet,quod Lintelligat, quo na primum ac magis, quo nam minus Sc secundo,quo nam adhuc ec tertio, atq; deinceps quo post quod praesidio 1it utendum. De Sangui uendi ratione in Propositioe e. C, P. 14. Vippe,si vires eius,qui ex putredine humoris ut positu est sebricitat, valetes simi, mittendus statim sanguis est, si cruditas ventris non sit, statim morbo incipiente. Sin vires infir mae sint,aut aetas dissuadet,incidenda vena non est. Porro dictum supra est eiusmodi se hre in virtute imbecilla no incidere: qu1ppe s ochos Se Eabiti corporis,ac caletis aetatis, pro Pria est. At,si in puera incidat,a quartudecimu annum hactenus non attigit,mitti illi sanguis nodebebit paea,q, tantillis,cu prssertim calidi ac humidi sint,plurimu corporis substantiae quotidie defluat,ac digerat. Ita, qd ex incidenda vena moliendu nobis fuerat, id ultro nobis ex curati cor Poris natura pstatur. Quord si corpus quartudecimu annu excesserit,sstimandu est,qualis na eiust natura sit,num gracilis, ec spissa, re dura,cti copiosi fanguinis,an contra: atq; ita in priori missio Gl nem fanguinis adhibebis: in secuda nequaqua. Quin etiamddus Yacuadi sangugins ex ijside indit cantibus sumes. St.n.cui sanguis mittitur,triginta annos natus sit,sed laxus,& mollis,N pinguis,l et albuq ac gracilibus venis huic aut plane sanguine non mittes, aut paris detrahes.Et oino quide non mittes in me aestatis,& regione ςstuosia,S coeli statu calido ac sicco: parum detrahes in reliustum anni temporibus,tum regione,tum coeli statu. Etenim,si nem obstructio subesset,nec putredo,sed sola succoru redundantia, rtinus a miss1one sanguinis, pro naturae suae ratione se haberet. Itaq3 issi succoru in omni tu corporis temperamento,tu regione, tum anni tepore, tum statu coeli detrahi par erat, quantu supra naturale statum fuerat invictum. Verum, qin nec obstructio, nec Putredo curaria sanguinis missionem potest,ut quς alia remedia ceu prius est monstratu desides xent, reponi sanguinis aliquid ad curationis spatiu debebit, quo minus intempestiue nutrire ne i cessitate ulla cogamur. Quantum naq3 ad eiusmodi pertinet febre, prorsus nutrienda non est: si i quide ostensum prius est solii virtutis respectum esse, qui de nutrimento indicationem praebeat. At Vero, quantu ad id, quod inanitu corpus est, nutrire oportet. Ita necessum est duorum altera; aut febre,si nutris, mere: aut vires,si non nutris, deiicere. Satius ital fuerit ut dictum est) aliud sanguinis, quod proprium partibus animalis reutrimentunias eliinquas: ac ipse paucissimas sor Hhitiones potiones q3 exhibere sis contentus: abus utiq3, ceu menicamentis po t1US, si nutrimentis,
egemus Nam id quoq; supra quo minus multa de iisdem adhuc loquamuh) est ostensum.
resin Methodicos, qui omissa Uemesectione Praecordia Cataplasmatis peo tombin relaxabant. CAP. Is
IMmo de cataplasmatis ac prscordiis perfundendis est loquendum. Quippe pleraq; medicoruturba unum quiddam hoc quoq; ex ' methodicorum istorum curandi, sanctionibus statuit Oes 43,sicuti post tertium diem nutriunt,ita etiam oleo prius perfundunt.In, uno die interposito ruxsum nutriunt, taplasma prius imponentes: quod sicui aluus est adstricta, etiam hac cly flere ducentes. Itaq; his saltem authoribse ordinandi victus artem, una hora quis didicerit. V rum non ita se vera res habet: sed, cum ars ipsa tota sit magna,nonsenissima eius pars est scientia ordinandi victus. Quae vim ex his maxime remed is constituitur,cibo,potione, perfusione, cataplasmatis,& clysteribus. Quippe 'idem medici, cum sanguinis miss1onem in principio etiam solam adhibuerint,reliquam omnem inri curationem victui man&nt. Itaq3 ut dixi)Vnius hors est victus eoru disciplina: Q si,qui discit,ingenio valeat,ne huius quide integrae, sed minimae eius Partis,in quasquete nuc dicam, audisse licuerit. Qui febricitant, si valentes viribus sint, omnibus
142쪽
Manguinem ab initio m1ttes: perfusos hi oleo post tertiae accessionem, vel mulsa cum alica nutries Vel sorbitione. Deinceps Mero alternis cibabis diebus, sed cataplasma ex artomelite prius impo inens.Sicubi vero alutis adstricia fuerit,clystere hanc duces. Atq; illorum quidem uniuersam ordinandi victus artem,in his verbis iam audisti,non utiq3 in sex mensibus, sed sex versiculis. Veram lautem diaeteticen,id est victuS ordinandi artem,nunc audies. Calfacere pr cordia cataplasmati l aut perfusionibus non est perpetuo tutum, sed in iis tin aegris, quibus in toto corpore nullis erratii superfluum: caeteris omnibUS extrema est pernicies. Nam, siue recludantia virauis si vel quae adl- . vires, vel quae ad vasorum continentia comparatur: siue et in una parte pluribus e vitipsa excre menta sint: omnia ad Partem excalfacta trahuntur. Quoties.n.Vidisti prscordia, cu plane phlem mone careret,intra quatuor dies,si ea gre US isti medici piundere coepissent, phlegmonen con traxisse,cum ego et id ipsum tibi praedixissem, iussissem diligeter ad phlegmonen futuram at tentus esses cin quibus id maxime intellexisti, quatum malum si t usui, qui alienus a ratione sit, insuescere..ippe hi,cum ex iis, quae ipsimet faciunt, phlegmonas semper excitent, id nonani maduertunt,sed asdem semper erroribus implicantur: Veluti Hippocrates is accidere dixit, qui hinc 5c inde ossiu fracturas cum ulcere deligabant. Etenim illi, cu phlegmonas in Ulcere crearet, B non m destiterunt, rati id adeo non ex deligatura, sed alio quopiam errore incidisse. Et quomodo,quaeso, ad aliam curationis rationem se transtulissent, qui Usum sine ratione profitebantur ex iis, quae tum ipsi seni per facere essent assueti, tum praeceptores suos ante se facere contemplati j si quidem huius generis homines ne tentandum quidem censent, Ut ex indicatione quicquam si mant: sed sola experientia sunt contenta Ri Jppocrate sampsa rei natura idoneum curationis modum inuenit. Quo pdsica in usum Veniete cognitum est, quantus ei set in priori error. Q uin, siquis in eiusmodi affectibus, cataplasmatis Sc perfusione ex oleo relictis, velit ad curatione, qua lxatio docet,accedere,ipse, quantopere aberrent, qui pletlaorica re quae parum pura sunt corpora, siccurat,haud magno negocio experientia ipsa iudicabit. Sane accidit,ut in elusinodi naodibis diuitespotius,' pauperes xperiuri curentur. In his.n.propter ipsorum delitias duplex peccatumit non raro comittitur, re Q, sanguis non mittitur: ct a medicis im pensior scilicet adhibetur dili li gentia,ut quotidie aliquid circa aegrotatis corpus fiat. Ac inter initia quide sanguinis missionem l maior eorum pars Propter mollitiem non admittit, tametsi magis,quam pauperes redundantiae languinis assectibus sunt obiecti,ut qui magis tum cibis se impleant, tum in octo vitiant: Medici em,qui eos curant, ubi summum remedium est Omissum, aliorum Usu farturos se, quod deficit, tC putantiHuc accedit,. ipsi quoq; aegri, siquis Victu mira morbum minore cum negocio instet,, lnegligentiam rati: siquis rursum quiduis aga diligentiam: cogunt eos precordiis aliquid quotidie admouere, sed nec inuitis profectδ ipsis medicis: Ut qui facere semper aliquid videri velint, in sic se maiorem mercedem accepturos sperant. Itaq; accidit,ut illo ipso tempore phlegmonae diui tibus incipiant, quo iam pauperbus morbus propemodum perductus est ad fine. uippe misso in propositis febribus inter initia sanguin non pauperibus modo, verum etiam diuitum seruis. plurimis quidem quinto,aliquibus septimo, crissis contigit,nemini serius. At diuites, qui Sc san guinis copiam, ec excrementorum plus,* pauperes reserui habent, cum sanguinis mittendi prestermisere remedium, ac quotidie tum calido oleo perfundantur, tum laxantibus cataplasmatis lutantur,phlegmonen nimirum aliquam vel in iecinore,vel vetriculo, vel reliquorum istic visce rum aliquo contrahunt,ali, in quarto, alii in quinto, omnes plane in sexto. Nec oblitus,arbitror, es eius, qui dum perfunderetur,dissicultate spirandi laborauit,omni superuacuo ad prscordia, caloris vi tracto.Ergo non hic modo perii sised es 3 quoq3 infiniti quotidie pereunt, cataplasmate ipso cucurbituls ritu corporis superuacua in Viscera trahentc.Non defuerunt prosector re qui cu curbitula quoq; ipse sunt usi, eo tantum consilio, Vt circa motantem aliquid semper moliri via D derentur. Saluberrimum igitur ut praediximus est in febribus Venam incidere, non continentibus modo,verum etiam alus omnibus,quas putrescenS humor concitat: ubi presertim nec stas, nec vires prohibentiLeuata nanq3,q corpuS nostrum regit,natura, onerata q3 eo, quo, velut sarcina,premitur, haud fgre, quod reliquum est, Vincet. Itaq3 yprii muneris haud oblita 86 coquet, quod concoqui est hyile: re excernet, quod potest excerni. Eorum.n.q in medio sunt corpore, ut isti vocant) pro a1dentia, i detractus sanguis non est, maximum plane est malum: ubi detraeius est, non maximum. Quanqua sic quoq; noxia esse in synochis febribus pot: quippe deusta immodico calore viscera etia amplius deuruntur ac torrentur. Ergo eiusmodi prouidentiam illi lduntaxat requirent, abus in una particula putredo constitit: si tamen hi quoq; sanguinem prius smiserint. Providebitur autem his, non sicut triuiales isti medici prouident, qui statim inter initia relaxant,sed in plurimis prorsus contra. Relaxantia naq3 remedia, slauti, quod in membris con ltinetur,euocant: ita,si in principio sint admota,r eo plus attrahunt. Cum enim adhuc ad astectu llocum sertur fluxio reprimere remittere si, hac expedit, no ad ipsum attrahere. Quae vero Apo lcrustica i.reprimentia dicunt que adstringendi certe Uim obtinet,in principiis idonea sunt dupli, lcirone, & q, robur affectis particulis inserunt, Unde minus prompte affluXum excrementorum, in se recipiat: sp eorum,q in iis iam contenta sunt, tenuissimum extrorsum exprimant. Quora l
143쪽
si tum fluxio humora per ea remedia compescitur: tum densitas, quae ex adstringendo in asse fia H Darticula relicta esst, crassiora detinet: iam tepestiua relaxatio esst,quor ea, quae retenta sunt vacues. in iecur latentriculu superuacuu profluit: qn ec e primoribus admodum hae partes sunt: & munus suum obeant vel in ipsis morbis, est necessum. Porro est non exigua eorum munus, quale q3 reliquaru partium, quibus illud modo negociu est, ut id,quo nutriant, conficiant: veru quod tantopere animalis intersit, ut, si neq3 in ventriculo prohe alimentum fuerit concocma,nec in sanguine in iecinore mutatii, Utiq3, quod in fame nobis ac cidit, ut cibi penuria degere in abstinentia cogamur, idem tum Omnibus animalis partibus acci
l dat: non enim ex iis, q deuorarit quis, sed ex iis,quae in ta dictis Visceribus confecerit, alimentum toti corpori suppeditatur. Atq; ob haec nimiru impenssius, i cstera mctra,vetriculus ec iecur ad i stringentia desiderant. Ergo,cum ea,qus iam infixa sunt,euocandi tempus est,tum quoq; mod j ce adstringi postulant: quodaa.adstrictionis in principio largius, 4s, Φ caeteris partibus, adhibes,l id seruandu assidue est,nimiru manente,qui id indicet, usu: usus vero est ut paulo ante testati su i mus nutrimeti confectio. Si igitur per imbecillitate parturi recte concoxerint, no modo assum
l pti cibi nulla est utilitas, sed et ventriculo non raro ex eius corruptela lacessito expellit quom ali quid prioris. Ita fit, ut duplex ia noxa toti corpori accedat, cum nec ex cibo simp to nutriatur, re F τὴς οικειας aliquid ' ex eo, quod sibi reposuerat,b amittat. Huc accedit,& up ciborum concoctio siue ea in la παρασηὐης-l cinore, siue in ventriculo sit improspera, febres intendit, ac succi vitio exacerbat. Quo magis int omni febre, ciboru concoctioni prospicere magnopere oportet: atq3 eius rei causa roboris quomi instrumentorum,quibus perficitur,no leuis habenda est cura. Sane aliqui sunt ut Hippocratest aio qui ex eo,quod ignosant, ii μ' Iucrifaciunt . Arbitranturin. iecinoris se phlegmonent relaxantibus praesidiis curare, ex eo stilicet famam sibi comparantes, . in agnitione saliuntur: si περιγραινὰ,L l quidem videntur non nunquam lineameta musculi, qui a costis thoracis ad praecordia peruenit, si Mis Uu0 persimilia iecinori.Mirum autem minime arbitror eos,qui nec aliud quicquam in arte probe di l dicerunt,nec in agnoscendis affectis partibus se exercuerunt,sic laudem aliquando consequi.
ratione Cataplasmataparare oporteat, quae Ventriculo, Iecinori, Limi, ReliquiSinferioris ventris partibus conducant. CAP. 16.
Erum istos mittamus. Nos,vel si minima suspicio sit iecur ventriculum ire laborare, absin thium protinus oleo incoquemus, ac eas particuIas perfundemus. Cum aut dupleX in omni absinthio facultas ct qualitas sit,ueluti in libris de medicamentis est traditum, utiq3 in pontico adstringendi facultas non parua est: in reliquis omnibus amara quidem qualitas est vehementisse Gsima,adstrictio vero quam falle gustu agnoscas aut plane obscura aut prorsus nulla sentis. Pro inde ponticum ad tecinoris & ventris phlegmonas eligi praestat. Porro id est tum folio, tum flore longe,si caetera absinthia,minore: odor quoq; huic non modo non insuauis,veru etiam aromatum quid praeserens,reliquis autem omnibus est foedus: quare haec fugere conueniet, uti autem semper pontico. Etiam reliquoru medicamentoris,in quibus mista cia amaritudine adstringendi vis est,aliquid in oleum conlucere,atq; ad eundem m lam uti licet. Ostendimus nanq3 in opere,
quod de medicamentis inscribitur, am aram qualitatem 'tari ac viam adstringenti facere. Quo fit, ut medicamentum id genus, omnibus, quae im adstringant, sit praestantius. Ac, siquidem in i tendere adstrictionem studes, etiam oleum ipsum adstringendi vim habeat, cuiusmodi est,ec qdη γλοῦν, libro l Hispanum vocant: Zc quaecunq; cum sirgndibus oleae prsparare solent: vel quale est crudu,quod sequenu u rix, i graeci omphacinon vocant.Sin leuiore uti adstrici ione placet, aliud olei genus praeparabis, prae S φ - tenuium sit partium: quod genus Sabinum est Optimum tamen, ubi adstringere Vel hementius est opus,Histricum oleum est,ut quod ambas in se virtutes habeat,θί amaram,& qugi adstringat.In penuria vero absinthq inter initia vel melinum, vel mastichinum, vel lentiscinus j ita conficiunt,nomine tiri nardinum unguentum sit,si cum eo,quod iii tea Laodiceae tantum componebatur: nunc etiam in multis fit oppidis. Qucyd si inclinatio se j hris,in qua ista moliris,non admodum sit facilis, abstinebis a nardino teris autem hoc temporei reetius melino: aui,si id non est,tetistino amid vero ni ita es nibus naq; his nardinumi haec quidem exempli gratia protulimus: nam magnam eorum copiam' deligere ex medicamelo l cum libris licet. Ad eundem vero modum 8c cataplasma compositam vim habeat ex ea,quae te j nutum sit parti ac relaxet, tum vero ex amara Sc adstringente.Superet aut in ηs,vhi scilicet tum
ea pusiΠ Edibus mostrauimus esse accomoda. Cum aut definitu in opere de medicamentis sit,
144쪽
A miscebis,ita nimirum,uti nos in iecinoris phlegmon ex copiis presentibus componere cataplasinia vidisti. Erat enim is,quisgrotabat, medicus: quem iam lucernis accensis inultimus: quo tempore ab ijs,qui talia venditat,nihil emi potui Ergo,cum inclinatam notabiliter febrem inuenita isem,utendum occasione Φ Primum censui,eo certe magis,l suspectam horam, qus gallicinio faltura erat, alterius accessionis initium allaturam verebamur Incoxi in oleo quidem absinthitim: in aqua vero malum cotoneum. Dum autem hae ccoquebantur, myrobalani piesima, 8c ireos ra dicem,quae intus inueneram, contudi cribravi dein olei ec aquae,qugparauerim, portionem lebetem immisi: ac, ubi modice coxeram, myrobalanu oc irim Una cu exigua cera inieci. Coqui
anus autem cotoneum non in aqua modo, Veru etiam persaepe in austero vino: ac omnibus eiusmodi cataplasmatis de ipsa quoq3 cotonei carne interdum admiscemus. Quippe, ubi, & quod cofui copiosum est,& particula ipsa infirmior,adstringente Vim sicut scis)inaugemus: ubi vero itum corpus totum purum est,nec membrum ipsum imbecillum,nec Ultra quid cofluit, ibi in i js, quae miscentur, mater is minimum quidem sit, quod adstringat: copiosius vero no solum, quod relaxet,sed etiam quod amarum est,& quod acre.Quord si exigua febris ssit, ac phlegmone non adeo calens,lum aeger ipse inaediam tolerare Valeat, hoc casu digestoriam quidem curadi speciem B intendes, adstringen tem aut remittes. Neq3 enim amplius ipsi saltem phlegmong conducere possunt, quae adstringui, ubi nec affluit quicu, crassus humor affecto loco tenaciter est infixus, sed sicut praedictum est trahendς potius curationis: ac, qus adstringant,miscendi consilium probamus, quo robur membrorum tueamur. Vnde nec colo laborante, nec Heliqudrum intestinorum .
quouis, nec musculis: qui in praecordi j abene,aut ipsi peritonaeo miscenda adstringentia sunt: sed nec, cum vesica male habet, uterus asi modo Staselum esu nilissultra ad Iocis fluat, nec fan guinis redundantia nec excrementorum copia in toto sint corpore. Porror renes & peeius in me ldia praedi florum conditione sunt, quantum sca Uentriculi iecinoris cl3 solicitudine absimi, latum reliquorum supergressa: siquidem in ventriculo ac iecinore exolui robur est perniciosissimuni, lin illis minime est periculosum. In his vero est quide periculosum, non in perinde, ut in illis: nisi lsi pus educere ex pediore,aut pulmone, aliquando sit opus. De liene Mnunciare absolute non est, lnec nisi prius definita tum corporis rotius natura, tum Uero affectu,qui curationis tempore occu lpauit. Nam,si vel aeger is sit,qui satrae bilist excremetum naturaliter congerant, Vel etiam eo tribuetilitatempore succus is in eo abundesinecesse est in liene curando adstringetia reliquis admisceas, quo lvisceris robur custodias.Ita enim re excrementa ad si trahet x cum corpus expurgarit, ipse Or C sus per ventriculum excernet: veluti in naturalibus comenta s de his est proditum. Sin nullum omnino sit ' atrs bilisy excremetum,aut oino adstringendum non est,aut parcissime. Obseruan mAMLlieudum vero diligenter est non in liene modo, veru etiam in Oibus partibus,in quibus humor putre lscit, quod symptoma maxime sit vehemens, quod secundo loco, aut tertio: quo videlicet affecta lex ipsis plane inuento,idoneam ei curavonem adhibeas. Alias nanq; in membro affecto calor is lverat: alias tumor,qui vel propter abundantiam humoris, vel propter crassitudinem sit durus. Siligitur calor praeponderat, id agendum,Vt sensim per ea,qus tepentem calorem obtinent, digera - letur: quod genus est tum linisemen, tum chamaemetum: quibus ad JGvelthordei vel fabarum a V na debet, quippe quorum neutrum excalfacit. Saepe aut uti non ignoras quod medici artomeli vocant, pro cataplasmate eiusmodi phle8mones praeparamus, atq3 aque aliquid miscemus: ad Ilenem vero etiam aceti aliquando asiquid.bi vero laborantis phlegmone partis calor non multum a natura excesserit, sed magnitudo eius no tabilis fuerit, digerere haud timide sine aqua debebis,iet scenigraeci aliquid supradictis immisces.Si vero,veluti scirrhosa phlegmone sit propter humorum,quos continet, vel cras litudinem vel lentorem, tum aceti aliquid, tum amara medicamenta
simul immiscenda curabis: potissimum in liene.Etenim viscus hoc propterea, Φ ab tecinore cras D sum humore trahit,eiusmodi humoris occasione plerunWlaborat. bo magis cataplasmata,qus ex oxymelite re absinthio re cappar sunt, illi sunt idonea. Haec igitur cum medicorum vulgus lignoret,omnes oleo perfundunt:& cataplasmatis relaxantibus curant prius,Φ corpus vacuetur, lomnium 43 maxime diuites: quibus non solum in talibus obsequutur, sed etiam eos lauari in balneo permittunt. Ego vero nece Ini,qui ex putredineliumOrum febricitent, lauem quequam: nec relaxantibus cataplasmatis prius,4 superuacua purgarim, utar. His vacuatis non solum audacter lauem,sed etiam cataplasmatis utar,in aliis quidem membris,iis, qus relaxent: in iecinore vero ac Ventriculo, additis etiam, quae mediocriter adstringant.
Cataplasinara Cardi, Pulmoni, momnino Pectori conueniunt. C P. II.
D Arcius vero ad pectus,Φ ad ea,ta adstringentibus uredum: qn talia humores,s phlegmone
excitant,in pulmones cor nonnunt reprimunt. Ac cibispotius horu firmitudini est consulendum: neq3 enim, sicut in iecinore dc vetriculo,ita hic quom tenuissimo vic I est utendum: In illis naq; alimentu concoquitur, metus 43 est,ne ipsis phlegmone laborantibus nec nutrimen iram rite concoquatur, ae phlegmone augeat: in pectus vero tili alimenti iam concocti peruenit
quatum uni ipsi particulae nutriedae satisfaciat. Ac loge quidem magis in pulmonis phlegmone abstinendu ab adstringentibus est: qn in eo ipsis quom resinantibus admiscendu aliquid acrium
Septima Classis ELEEEic quodanimo
145쪽
l quodammodo & eusdenter calsec;et1um est:'uippe foras trahere potius, * reprimere, in eo de- Ehemus. Itaq; etiam cucurbitula Utiliter ijs,qui lic laborant,ssi prius sint vacuati, applicabitur: si vero abundantia succorum quam Vocant Plethoram) in his sit, non magis ex pulmone in pectust aliquid excrementi tranSseret, quam eX toto corpore attrahet in Utrunque. Cataplasmata laboranti Cerebro Capitispanibus accommodata. C. gP. IS.
EAdem ratione nec in cerebri re eius mebranarum phlegmonis, cucurbitulis in morbi initio utemur,veru ubi nec influit adhuc quicu,& totum corpus prius est vacuatum. At reprimentibus in his quoq; inter initia Utedum.Sed,cum ossibus cranii medium occupatibus in altum de stendere reprimetiam vim cupimuS,eorum,qUς preire ac deducere ea possunt, aliquid reprimentibus admiscebimus: ea sunt, quorum substantia ex tenuibus partibus constat. Sane acerum non modo tenuium partium est,sed et non mediocre reprimendi vim obtinet. Quo profectior rationabilius in principiis affectuum ipso utuntur, ros aceo admiscetes. Procedente Uero tempore etiam
spondylti & serpilli quibus iam non modo partium tenuitas, sed etiam calor inest) aliquid admi
scent: quo s. tempore transire ad ea, quae concoquant ac digerant, conuenit: atq; haec Vtraq3 Valentiora,re postulet ipsa pars phlegmone affecta,deligere,ceu viribus eorum per ea ,qUS interitIn ossa remittendis. Sane ad eum modum 8c castoreo utimur, cum in eo in aliis phlegmonis minime sutamur,quamuis etiam in summa inclinatione sint: est enim calidius id, u ut phlegmonis sit idoneum. At vero locis circa cerebrum,phlegmonis ipsis iam inclinatibus, est utilissimum, qna non continuo his,sed ossibus interuenientibus occurrat. Inest aut eius nodi pharmaco parinam te nuitas,quod ipsum iis,quorum per densum obicem transmitti vim oportet, est accommodum.
Partes per quas Uias, per quae Remedia da uentur. C A P. U.
ΙLlud te profladior no fugit,nos singularum particulam eatus, qui hs ad superuacuoru emissionem sunt proprii, fluxiles reddere,Intestino,ventriculo,& mesenterio, re cocauis iecinoris lintestinum rectum: Renibus, vesicae,iecinoris gibbis, venae cauae, Sc arteriae magns, ec Ommibus i que in lumbis habentur,eum,qui urinis est drigatus:Pulmonibus ec pectori,ipsam aspera arte triam ec fauces: Cerebro & eius inuolucris eum,qui per palatum ec nares descendit. Paritur fluxi hilitas iis quidem,quae per sede excerni haSentiunia recibis ijs,qui ventre molliunt, Sc phari macis,que modice proritate possunt: quae enim acriora sunt, vitare oportet, qiti phlegmonas exael cerbent.Ad triciatum vero,iecur,ei lienem,siqn phlegmone sint vexata,nec mulsa ipsa est uti tis,um illico in bilem transeat,ac viscerum phlegmonas augeat. Excrementa vero, Ut cum Urmis lexcernantur,ijs medicamentis,qus Vrinas mouent, Diuretica Graeci vocant promouebis. No G secus quae in peeiore &pulmone continentur, tussi per ea scilicet, quae hanc moueant, J Vacua his. Porro in opere de medicamentis cuiusq; materiam didicisti,non eorum modo,qus iam comi prehensa sunt,sed etiam,qus cerebri membranarum 43 eius superflua per nares emittunt.' Tempore qua ratione Cataplasimata retixanti Balneum votos Iuvent. C. e P. 2 O. FTenim horum quoq; omnium uberem materiae supellectilem in illis commentariis haberii Quare abunde sunt ad rem praesentem, quae hactenus de phlegmone laborantium partiuml disterentia disputauimus. Dicturus enim plura de iis sum in ea methodo,quae Oium tumora, qui' Praeter naturam sunt,curationem comprehendet neq;.n.in praesentia dedita opera & studio huci sermonem sum ingressus, sed praeter pensum in eum, sequela quadam rerum inuitante, diuerti. Siquidem propositum nobis in hoc libro no fuit,ut te partis cuiusq3 phlegmone obsessae optimal curationem docerem, immo Vt noxam eorum ostenderem,quibus cataplasmata in febribus noni vacuato prius toto corpore imponutur: potissimum ubi intra corpus aliquid phlegmone infestat tur: quippe, si ambiens ita calet, Ut materias valenter liquet, maior noxa eiusmodi cataplasmatisi succedit,Φ lotioni in balneo. Quanquam autumant,qui quotidie prscordia persundunt,& cata
plasmatis inducunt,non modo nullam ex iis noxam,sed etiam magnam Utilitatem aegriS comparari: contra ex lauando non modo nullam utilitatem,sed etiam maximum incommodum, sciliceti ignorantes, sicuti reliquorum olum, quae circa aegrum administrant, ita 86 balneorum naturam.
l Ego vero de uniuersa eorum vi in superioribus disputaui plenissime.Nuc latum dixisse est satist quibusdam prorsus nihil nociturum balneum: quibusda minus; st cataplasmata. Quod enim ini praecordiis relaxantia Mus isti vocant) p estidia laciunt,id balneum in toto essicit corpore. Eol cum in remissione febris adhibetur,corpore iam mediocriter transpirat no exiguum affert comi modum,oia ex eo tum fuliginosa excremeta, tum fumidaeducens. Et,si quidem nullius viscerisi imbecillitas subsit, proficiet aegrotanti: si in horror inter exhibendum noti incidit. Tribus.11. his
l iri iri Q citra horrorem sit admiai nistratum: secundo, Q nullum prims notae viscus sit imbecillum tertio, Q multitudo crudoruml humorum in primis venis non contineatur. Horror nanq; ut prius dictum est no solum intent dere iam prssentem febrem potest,sed etiam,cum non fuit,eam interim excitare: partes Uero im hecillae liquatos iam humores magis recipiunt,a ante, quam liquarentur: crudorum vero humol rum copia in totum corpus digeritur.Horum si nihil obstet,ex balneis duoduec ςgro compendia accedant,& q, redundantis humoru aliquid vacuabitur: & q, multum febrilis caloris traspirabit.
146쪽
A Quod si praeter ΦΦnulla princeps pars imbecilla sit, etiam inferioris notae partium aliqua sit in ualida veluti poclagracis pedes,ec iis,qui articulari vitio laborat Arthriticos Graeci vocarit uni
uersi corporis articuli, maxima salutis pars aegro ex balneo comparabum sis infirmis partibus quae superuacua sunt,excipientibus. Assolentamnon nudore citra balneum superuacanea in par ites infirmas confluere: a balneo Vero magis, Vtpote tum succis ipsis per id liquatis, tum vijs, per quas meent, patefaetis: boatillaec ex moderato calore proueniat, necesse est, tum Ut humores illiquentur, tum viae dilatentur. Proinde fit,U Cum iecta VentriculuS, Pulmones,Peetus,vel pria cipum id genus partium aliquod imbecilla sit,maxime isdantur,quictiq3 se lauerint,si illis super luacua in corpore sint: ijdem 43 ipsi cataplasmate Vsi,duplex incomodum sentiant,nullo comodo. lQuippe balneum tum corpus totum vacuat,tum,quod fumidum est ac fuliginosum, digerit relaxantia cataplasmata,ac similis facultatis perfusiones,Vt nihil horum bonorum ast erui,sic super uacuum omne ad imbecillius,quodcunq3 id circa mediu corpus sit,contrahunt, siue, iecur id, siue ventriculus, siue septum transuersum MVe mesenterion 1ue ieiunu,siue colon,renes e sit.Quordsi diligentiam ostentare volentes etiam pectus una excalfaciant vel in ipsum,vel etiam in cor,vel in pulmonem, superflua rapient. Voco imbecillam partem,Vel quae natura est inteperatior alii nanq3 alia sic se habeo vel qua ex praecedente aliquo morbo intemperiem contraXit: vel quae in praesenti tae in hanc sit perduAa. Non enim partium Oium,que aut phlegmone laborat, aut pu irescentes humores, aut obstructiones continent, virtus statim infirma est: proptius tamen in iis quoq; superuacuum, qualecunq3 id sit,in egram partem propter calorem, quem affectus excitat, fertur: quippe particula,qua obstrue ito,aut putredo, aut phlegmone obsedit, febris ipsius Veluti focus est. go,cum huic propter calore sua sponte trahenti alia quaepiam occasio extrinsecus ex is,quae potestate excalfaciant,accesisti,necesse est affectum inredi. A t vero, siquis, uti praedictum est, toto corpore pr1us vacuato, relaxantibus curet, Ubi scilicet maxima febris no adest,utiq; pro desse aliquando potest Tum vero, ceu dictum etiam est, latrare citra noxam licet. Cauendum in a frig1do solio his est: qn oc crudi re putrescentes succi,' minus apti ad exhalandum, redduntur, Liquis in eo moretur.Sane ossicit ῆς etia, si aqua admodum sit frigida: qn ssic affectorum tum cor Pus, tum vel maxime amicta particula, difflari evaporari st, postulat. Quo fit,ut vel perfundere illos aqua idonea soleamus: vel, si moderate,quae in natatione es ,frigeat, ingredi permissos celeria 1er exire iubere. In progressu in morbi, quo tempore Sc absumpta ia superuacua sunt, re tum cruda tum putrescentia concocta, & cataplasmatis relaxantibus Oc balneis 11ne periculo utare.
Porror aptissimum in febribus,quae intermittunt, repetunt, tempus est,cum, uti dictum est, exhalare iam coeperit sinitIis calor. Statim enim corpus ad nutrimentu praeparat, huius quoq; opportuno tempore o duplici coniectato respectu,nempe summo praecedentis accessio nis vigore,dc futurae principio. Ad haec nanque spectantes operam dabimus, ut Φ longissime ab utroq3 nutriamus.Ergo,si spatium,quod inter summum prioris accessionis vigorem,ae sequetis principiu interuenit, fatis sit amplum, facile est idoneum tepus inuenire: sin exiguum id fueris, alterum facias, necesse est, Ut aut aegrium admodum adhuc calentem nutrias, aut sequentis acces sionis inuasione iam iam assutura. Quo magis praesagi medicii eiusmodi febris indiget, qui primis statim diebus,quanto spatio duratura febris sit, consi clat: quipps si cintinens fuerit, constathreui finiendam. Si itam ultra septimum progressura non videbitin , prorsus continendus adbo aeger est: utiq; sit virtutem non desecturam coniicimus.Sin ad nonum,aut Undecimum,aut qua rumdecimum usq; progressura videtur, aut etiam in septimo finienda, caeterum aroer vires infir miores habere,* ut in tantum tempus sus iciat,ns cessum exit nutrire: ac deligere, sicut in re anci pici conuenit, quod minus sit noxiu, distinguendo id discernendo in ab eo, quod magis sit nocia jD turum, id tum ex loco afflicto una cum affectu, tu accessionis ec principii ec summi et vigoris lconsuetudine. Siquidem, ubi vel iecur vel ventricula phlegmone prehendit, perniciosissimum est ante accessionem cibare: ubi haec abest, quibus infirma est virtus,utilissimum.Assolent enim leos, qui ita se habent,iecinore quidem afflicto, alui deiectiones una cum accessionibus inuadere: l 'Cre autem ventriculi Uexato, syncope. In alus Vero animalis instrumentis, quod iam dictis por lii O ne respondeat, tum ex situs eorum ratione, tum dignitatis, aestimabis: agetur de ipsis post modum. At summi vigoris re accessionis principii morem sic cossideres esto.In summo vigo , re notabis, an citra magnitudinem febrilis caloris siccus sit re squallens, an citra squaliorem ures.l Priorem naq; humectante victu madefacere Φ primum oportet: in secundo,dum plurimum in k Ioris se remittat,expectare In principii vero accessionismore aestimabis,in corporis extrema perfrigeret,ec magnam sanguinis reuocationem ad interiora corporis faciat: an omnino corpus non Premat. ippe secundum hoc, ceu Scisse mansuetum ue,contemnes: in priore distinguas, oportet. Nam si absq3 visceris phlegmone, aut succorum redundantia,motus ad linteriora in accessionibus pollet, nihil offendes paulo ante cibans: sin vel phlegmone, vel redundantia subsit,cauenda est ante
Septima Classis. Ehkkkkk ij Galeni
t At δυσπε πτοι, i. minua apti ad concinctionem. tinua,e in cod. graecis. συνο
147쪽
Symplomata, quaecunque Insigniora sunt ad euertendas vires,ac cum febribus
Quo pariis aduersiis D tomata pugnandum pro ratione noxa, quam
on sunt,sicut non nulli autumant,eae,quae cum symptomatis consistunt i bres,aut febrium genus vllu,aut species different ue: sed, veluti tum alius morbus alii morbo, tum symptoma symptomati, uno tempore, eodem in corpore copulatur,ssic SI cum febre incidunt qusdam grauiora symptoma' Fia,quibus prospici maiore medentis solicitudine debetiNam de leuioribus,
quae febrium generationi necessario succedunt,adeo omnino non meminerunt, ut etiam,ceu prorsus non sint, innominata ea reliquerint: at, quae vel rarenter febricitantibus incidunt, vel comunem magnitudinem excedunt,
seorsum abal i tradenda censenti Sunt porrδ eorum primae differentis tres. Aut enim in actio lsorum aflaeta ruarisien genus numerandum inter symptomata non est , etiam si inter sym li tomata Φ maxime non pauci id pol re, seu sipvita, ophthalmias, ulcera, parotidas, retia lqua ' id genus. Ex prς dictis vero tribus,actionum quidem Maeseontristar solicitudinem lmedici ad se conuertunt,asseesumst, deserere cogunt: idem faciunt re eorum, quae retinentur velle es turpe es- νους Θ: --ma quod m affectibus consistit,alterius quidem,que lcurareoportet, atactus est s1gnum: ipsum tamen nullam seorsum curationem exuix utpote cum lassiectu,unde nascitur,vna cessans. Vt enim in summa dicam,nullum symptoma, qui symptoma est,nec curationis rationem indica nec primum immutat. Monstratum enim est ex morbis ipsis l curationis indicationem prsstari, veluti ex causis ipsis prouidentis. Dictum praeterea est re quo modo prouissio ipsa cum medendo simul sit mista. Ex accidenti in symptomata quoq; curandirationem aliqn inmant, cauta scilicet locum eo tepore habentia. Eorum Oium,cum, veluti cause, cu irationemimmutant,unum 'caput est: dico id unum laesionem, siue ea ipsius virtutis sit, si1ue asse j Lli. i. ctionis: qn,si nihil iis ossiciant,curationem non interpellanti Laedunt aute vires vigilis,dolo ct f ς. Hi i 3'.b immodica vacuatio. Affectui vero eadem non utiq; semper, caeterum magna ex parte nocent, ac lpotissimum cum fuerint immodica.Ob haec igitur sola,curadi ratione,quam ab initio instituera li inus,ad praesens mutat symptoma submouere primum cogimur. Ergo,si re luatur vires,noni in vehementer sunt iam resoluis,sed adhuc resistunt, ad symptoma tantu sumus attenti, atq; id *Primum submouere maturamus: sin iam resolutae vehementer vires sunt,non modo symptoma l1edare,sed etiam illas firmare,properamus. Quo d si uno remedio tum symptoma leniri,tum morbus curari queat,id utiq; non fuerit symptomarespicere,aut symptomatis causa remedia sumere: sed o1s eiusmodi auxiliorum species plane morbi curatio est. Neq3 enim, cum lateris dolorem in Pleuritide,mista sanguin vescorpore purgato, sanamus: nec,cum abscessum distentum ci cum idolore pulsantem diuidimus,ac pus emittimus: eiusmodi curatio symptomatis est, sed cum, me lpli gratia, in dysentericorum deiectionibus,ubi vehementer rodunt, Vel tragi succum, Vel hirci ITA L .fig. Lianum sevum, vel rosa Um ceratum, per inserius indimus: quibus uni praesidi js ipsa exulceratio GT-ω - 'intestinohum nonsanatur; maximes putredi 11omin aliquidi ab an sed vires interim conquie scunt: atq; id est contra symptoma instare, morbo ad id tempus neglecto. Quippe,ubi viriu ro horisfiducia est,adeo nuquam contra symptoma pugnamus,Vt contra prorsus per ea non nunt aesisdia,qus dolorem afferunt,morbos ipsos curemus: Ueluti prosecto clysenteriae ipsi morden tibus maxime medicamentis tum potissimum medemur, cum utiq; est grauissima. Quippe me dicus quidam quinquagenarius, cum iam septimam noctem aegrotaret, nec Viribus admodum valentibus esset, dolore illi capitis vehementi in dextro potissimum tempore oborto, non expectans, dum amicorum quispiam ad se veniret, sibi ipsi nocte venam incidit. Itaq; dolor illi proti HUS conquieuit,csterum longo tempore tum decolor,tum viribus imbecillis, tum exilis mansit:
ali 43 corpus eius desset Atrophian Graeci vocano sic, ut vix pristinum habitum receperit. Est
pored hicquoq; duplex medicorum contra dolore instatium ratio, altera, qua deliciis cubatium subscribunt: altera ex artis ratione. Quippe,si licet aegrum doloribus obnitetem valetibus rem dijs uno die perfanari, qui tota neglecta curatione dolori ti est intentus, non id ex artis ratione, sed in sgrotantis gratiam facit. At,si ex dolore vires resoluuntur,allex eo periculum impendet, --tigari
148쪽
'A 5 m1tigari dolor, dc roborari vires debebunt: quo 8c morbo resistere,& curationis spatio lassicet re valeant. Equidem noui quosdam tum medi Arum egros,qui,dum animosi videri volebant, ob id ipsum perierunt, in fortiter ac Uiriliter contra dolorem semper sunt renixi,nec,quod eum Ie
IIII EL, quico ceperunt,sed in asperis Sc Ut ipsi interpretabantur) affectum destruentibus auxiliis lperseuerarunt.Quos sane spatio longiore curatos eila satius fuisset,' breui viriliter mori. Qtridat aut Qt sibi est visus) generose dysentericos vehementissimo medicamento curans, multos uno i sanauit die,quosdam vero iugulauit.Erat nanq3 eius medicandi ratio eiusmodi. Cepas id genus, iquod Graeci Carion vocat,vno die comedendas cum pane dabat, tum potum parcum: postridie lmane muriam acerrimam per inferiora insundebat: secudum hanc etiam pharmacum validum. His ivitur tolerandis quicunq; sussicere potuerunt, prorsus sunt sanati: aliqui vero conuulsione, i ' aut ale ex dolore defectuEvna cu madore cutis oborto,interiere. Esto igitus terminus in aegr6-lt-βη
tantibus,quem noli transibit is,a eX arte generose contra morbuiti pugnat, ut tuto medicetur: et semisure.
vero,qui dolore mitigat, ut vires custodiat. Vbi Vltra pergitur, crudeliS hoiS Ossiciu facit, qui Uni l okHοῦ. cum morbo vita quoq; homini aufert: qui vero cubatis delic is sub cribit, eius sti volup tate non lsanitatem pro meta gerendorum habet, adulatoris. Comittunt medici eiusmodi excessus cum in lB at is quoq3 remediorum generibus non paucis, tum vel maxime in 1js vocatis anodynis: quae ex lpapaueris succo,Vel alterci semine,Vel mandragorae radice,Vel styrace,Vel tali quopiam fiunt.Na, l& qui sgris gratificatur, in eoru medicamentora Usu modum excedunt: 8c qui intempestiue im lmodice q3 sunt animosi,dum prorsus horu usum refugiunt,doloribus fgros iugulat Ergo, 'elu lti in omni iptius uit vim habitudine tu actione, ita hic quoq; consiliu illud sapietis,qui equid inimis,dixit, pie stemur,habenteS pro fine,quor tendamus,cubatis Utilifate. Quippe,si fas est iis lremediis,quae morbia siment,Utendo, quod optamus,essicere,abstinendum ab sopientibus media l
camentis est, quae vocant Anodyna. Sin ex vigiliis, oc viribus resoluendis, ad mortis discrimen aeger tendat, tum profector tepestiue eiusmodi medicamentis utare, scilicet non ignarus corporis habitum non nilail ex his laedendum: issionent tia, ij mortem,potius eligenda. I m,si lisc admodum magna no sit, salte postea spatio longiore ea sarcire licebit: sin ita e1i immodica, ut nec pro lixo spat perfanari queat,at certe hanc ipsam eligenda potius remur,a ut homo pereat. Hac n mirum persuasione ipse quoq3, tametsi olum maxime ab usu grauiter sopientiu abhorrens, aliqntia ea θύ colicis exhibeo,ec ijs, qui vel oculoru,vel auriu,vel aliaru partiu vehementissimo dolore cruciantur. Interim vero,& cu eger ex tenui destillatione,vigiliis, ec vehementi tum urget, pau-C xillulum eiusmodi medicamenti ostero,facile noxam eius,siquis semel est usus,spatio emedatum iri ratus. Porro dissident inser se ipsa medicamenta.Quippe quae plurimu sopientu in se habent, lea ad praesens quidem magis sunt emcacia,caeterum valentem, re remediis rebellem in aegrotatis lcorpore frigiditatem elinouunt: quae horum in se habent minus, calfacientium vero sibi admi l .storum plurimum,ea,quanto sunt ad praesens minus emcacia, tanto in sutura minus sunt noxia. l LOmnia in id genus magis sunt salubria,si post annum a compositione sumantur,vctuti quod ad lPhilonem referunt authorem: quod ad dolores sedandos sensum stupefaciendo nullo minus est celebre. Sunt sane re alia medicamenta non pauca ex seminibus consecita, graece Dia spernia n& Triaωna nominata,quae, sicut ad torporem in presens inducendu mitiora, ita in futurum sunt tutior latq; haec quoq; oia utilius annotina sumuntur. Philonis Vero modicamen, et si duorum, trium Ue,aut quatuor annorum sit,multo sane est melius, sed nec inutile in sequentibus annis addecimum usq;.Quod enim ultra inueterauit, tanto quide est minus noxium, quam est uetustius: caeterum languidis est uiribus,eo q3 parum nauiter,cuius gratia paratum est, perficit. Ergo, cuti cauendus est,quoad fieri potest,eiusmodi medicamentoru usus,ita, si necessitas urget,nec admo dum noua sunt offerenda,q, frigida,qus in his sunt,prsualentes uires adhuc habeat, nec ita anti D qua,ut spem nostram se ustretur: sed,utreoprehensum est,tandiu dimitteda sunt, quoad inolentia refrigerantium,ab eorum, quae calefaciunt, ut mitigetur. Et talium quide medicam torum usus, eorum,qui aduersus symptoma pugnant,est proprius, potissimum ubi ex frigida causa dolor est excitatus: obsunt enim talia plurim una toti afleetui, ac curationi contumacem eum reddunt. Inter Remedia Quaedam cum lectu, cui actibentur, Quaedam seorsum S -
AT sanguinis missio, quae scilicet uires non deijcit, symptoma spectantis medici, opus non
est sed eius,qui totum affectum adimere studet. Ad eudem modum balneum,& purga tio, oc fometa calida,ec uini potio. Quorum omnium Hippocrates in aphorismis it ubi de oculis c.Aph. 31. ΕΣ dolentibus loquitur,liis uerbis meminit: Oculorum dolores meri potio, lauatio, somentum calom dum,uene sectio uel purgatio soluit.Haec naq3oia,dum affectus sanant,una etiam cum ipsis do lores sedant.Eodem modo nutrimetum, ut in superioribus est dictum) ubi in s 1cco Sc squ en
te cdrpore, stomacho laborante exhibetur, dum affectum ipsum sanat, etiam syncope prehendI 'AZ νο μνε prohibet. At non ea,quae ex redundantia frigidorum humorum incidit, siue exolutio,i1ue stoma
chi syncope est, alimetum ceu medicamen desiderat: quanquam etiam 1n eiusmodi allectibus nosolum nutrimentum sed etiam uini aliquid,non raro motanti dare cogim' npn uulguq afte L
149쪽
ctum Curemus, sed q ro periculum in praesens depellamus. Quippe vacuatio potius, o adiectio, E
est hoc genere laborantium curatio: licet m quotidie videre i 1c aegrotantium plurimos medicorum ignorantia perditos. De quibus agere nunc mihi tempestiuum videtur.
De Curandis ijs, qui eoumma Crudorum succorum copia Febricitantes, Syncope facillime corripiuntur. CAP.
FRgo sebricitare incipiunt non nulli, ubi maximam crudorum Tuccorum copiam Una cunioris ventriculi quod fand stomachum vocantis ostension vel ex cruditatibus, Vel alia qua piam occasione congesserunt. His dc praecordia inflata, Zc totum corpus ampliore mole, Φ pro naturae modo, cernitur: sum color aliis quidem ad albidius, pro naturali habita, inter cute aqua laborantium magis simile,, est mutatus: no nullis etiam ad nigrius, aut liuidius, quos qui deni medici plumbei coloris appellant. Omnibus pulsi is minores sunt,s pro caloris ratione: preterea obscuri omnino q3 insquales: sepe ea inaequalitate,quam Systematicen Grsci vocant: sem per vero ea,quae in Uno esst ictu. N ulu talium sanguis mitti si1ne maximo dispendio solet, cum tamen vacuationem desiderent: Veru nec sanguinis ' missionem, nec purgatione sustinent, utpote quos sine his syncope subito adoritur. Qius nam igitur esto ratio talibus meded qui,cum vacuari postulent, Uacuantia praesidia no ferunt Sane nullam aliam his fidoneam. Vacuatione inaeni, Fpraeter eam,quae ex frictione paratur. Incipere vero in principio 1tatim morbi oportet, ac primua cruribus, superne deorsum,id linteis non admod uni mollibus, sed aspredinis mediocre quid habentibus: debet enim radi ab his cutis, cum simul oc calefieri per eam re digeri aegrotus postu leti Dehinc tota brachia, ab humeris usq3, superne deorsum simili modo sunt fricanda. Vbi vero artus omnes abunde calere Videbuntur: dc metus fuerit,nequis ex multitudine frictionis contusa iam carne, lasTitudinis sensus ipsis superueniat: oleo relaxate Uteris,quod genus est Sabinum: ab adstringete vero abstinebis, cuiusmodi Hispanum est, Histricum dc quod una cis germinibus vel ex oliua adhuc immatura conficitur.Hyems vero si fuerit,nihilo deterius sit, si ad digeretium aliquod transieris, cuiusmodi Sicyonium est,aut quod cum chamaenaelo coponitur, Laury quod apud AEgyptios est in pretio. Quod si horum copia non sit,oportebit accepto rei insitam oleo trum aliquo, in quo nulla sit adstrictio,potissimum cla quod est antiquius,immittere ipsi aneth li quod videbitur satis. Mox, ut ipsi solemus) ubi in vase duplici tantisper calfeceris, dum naediose l criter qualitatem herbae imbiberit, ungere hoc artus, fricare tunc quom ψ plurimUna debCbiS: l postea oleum,qm isdium afferat,detergere: atq3 ad spina dorsit transire, hancq3 totam pariter frical re,primum sicca frici ione,post oleo. Ab hac rursus ad crura te conseres, ab lais ad brachia, e cin Gl denuo ad spinam,ita totum agens diem in donio purae lucis,nec madente: esto eius domus Sc ca lor media temperie. Sanc mulse,in qua coctum hysi opum fuit,liis est aptis sinia. Servadum 43,ne vel cibum,vel Brbitionem,uel aquam exhibeas,vel omo liberaliter bibere sinas,nisi mulsa tribus primis diebus duntaxat uti,ipse, quas dixi, partes ordine fricas,eo q3 solum tempore intermittes, quo somnus hominem occupauerit: ad quem etiam allicledum, ec frictio uberior faci t: itaq; vel hoc nomine Utile priesidium fiterit,nedum in vacuet. At vero nec uberior Uomnus his est fallita ris, cum nec crudos mccos digeri inalgius seu grauidra reddat: sed, si quis alius affectus est,quil minimi aeviginta modicas ideres, hi rosci crin his est. Quippe somnus concoquit, Uigialiae digerunt: quorum utroq; est opus iis, qui ex multitudine crudorum succorum aegrotant. ET inuicem mediocri icta resti iuuaneis tria lac tiliber po terunt. Atm,si pulsis his paruus ad modum infirmus in sit, aut etiam supra haec vehementer inaequalis, scire licet extremum pericu tum esse: facienda in nobis, qus retuli sunt,nec aliud quicΦ moliedum .Sin pulsus robore medio cri sit ac magnirudine,praeterea minime in tercisus, ct aequalis,considera,quae ad aluum spectant: ac, sit sua sponte commode non de aciat, audacter se inserius aliquid infundes. Accidit nanq; post aquam mulsam,Vt,qus in primis venis, quae scirca iecur mesenterium sunt,colligi superuacua H solent, hac commode deiiciantur. Quδd si maior iusto superfluorum impetus ad aluum citetur, Principio quidem per quere mulsam amplius oportebit: ea nam, sicut minus aluum subducit,ata magis nutrit: CGtra cruda ut minus nutrit, sic magis subducit. Post haec, si superuacua largius descendant, ne sic quidem sistenda, sed exhibendus pro aqua mulsa piissanae cremor est. Si uero
fluere pergant,alice serbitione nutries, pulsuum interim ratione obseruata: aliquando enim subito ad imbecillitatem,uel inaequalitatem,uel paruitatem mutantur. QiIo tempore panem EX Ui ino diluto exhibere conueniet utiqet si nec uentrisuli Iς nos i cur Phlegmone laboret: qn,si hac in
festentur iam corpore crudis succis reserto,plane desperata fatus fgro est,pulsibus sic mutatis. Ergo in eiusmodi sgri casu te ipsum a culpa immunem praestabis,si moriturum prsdixeris, ac nullo generosiore medicamento usus fueris.Quibus uero spes est 1 alutis est autem omnibus, qui ita ci tra phlegmoneri egrotant maximum medico,qui utiq; ipsos in principio susceperit,uidetur mihi dedecus es e,si in syncopen inciderint: quana per inscitiam medicorum quotidie id fieri cerni
tur. Verum non est, 1 hos spectemus,aut cum his nosmet conseramus,sed cum eo,qui,cu re uera
peritus in arte si foedum putet fgrum ' animo extemplo linqui,γ ipso nec symptoma predicen te,nec ad id preparato aut idem prohibete. Sane dictum a me etiam in superioribus est, qui cata
150쪽
A plasmatis 5e perfusionibus assidue pretecordia vexant, ipsos in eiusmodi asse Thus phlegmonas
accersere. Minime igitur esst his Vtendu prius, i superuacua magna ex parte partim vacuata sits
partim concocta tum vero etiam hiS Utaris,licet,non in duntaxat relaxans, se sex absinth1o me
Siariter persundens: si in febris non plane sit magna. Si Uero medicanti tibi tres primos dies, vidi stum est,nihil occurrat incommodum,ijsdem ipsis uteris usq3 ad septimum,aqua dutaxat mula lse,in qua incoctum hystapum sit,cotentus: siquidem longissimam, qui ita sunt aste 'ti,cibi absti lnentiam serunt,corpore scilicet ex crudis ipsis,quos continet, succis concoquendis alto. u6d si non modo crudi succi sint, sed etiam ed corruptionis peruenerint, ut concoqui ad per bnem non queant,qui sic aegrotan eorum desperata est salus. Sed qui, si nullus prssertim committatur error,seruari possunt,ri aqua solum mulsia ad septimu Vsq3 sunt nutriendi: aut, si1cubi id res exigat, vel aluo fluente, vel aegro mulsam iastidiente, ad piis sanae cremorem est transeundum. Sin hunc quoq; auersetur,alica ad eudem, quo piissam, modum ei praeparabitur: neq; enim ijs, qui ita sunt
affectit,acetum in modum est: immo, sicubi crudos assatim siccos esse animaduerteris, Oxymeli pro mulsa exhibere assidue debebis. Qu6d si huius assiduus usus taedio esse coeperit, transire inuicem ad mulsam Sc pussana conueniet: dein rursus ad Oxymeli reuerti.Maxime vero, quibus tum B parumptu tardus ac rarus pustius est, 'Is frigidos subesse succos putanda. Iisdem protinus oc color vitiatus in toto corpore manifeste cernitur: qualis nimirum prius est traditus. Sed fieri fortasse, quod dictum est,non posse cuipiam videatur,cum nulli sebricitantium aut tardior, aut rarior pulsus fiat. Caeterum duplici ratione verum esse, quod dietum est, comperietur: una, euidenter in iaccessionibus appareat 8c tardiores rariores, o pro naturali ipsorum habitu, pulsus fieri: alite ra, ec reliquis prster accessionem temporibus, horum arteriae tum rarius, tum tardius, i aliora
quorumvis qualitercuq3 sebricitatium,pulsant. Ergo,si aestas sit,dc aeger frigide potioni assuetus, frigidum huic oxymeli dabis: sin hyems sit, oibus calidum, tum iis qui calidae, tum 's qui frigi ldetonsueuerunt,offeres: aeque vi,si immodicus aestatis tempore aestus sit,etia 1js,qui calidae assueti sunt,srigidum, utiq; si nullum sit 1is viscus ad iniuriam opportunum. Sane propositis aduersissi 'ma sunt tum balneum, tum aer ambiens, quoties vel nimium calidus est,uel frigidus. Itaq3,ut la luandi hi non sunt,sic & reclinandi in domo sunt,sestate quidem, quae frigeat: hyeme, quae caleat. lLaeduntur nanq3 non parum ab utroq3 excessu, Uidelicet in balneo, aestate, Sc omni caloris incre mento,crudis humoribus liquatis,ac per omnes corporis parteS fluentibus ita, ut metuedum sit, ne ad pulmones 5c cor ferantura aliquando etiam ne ad cerebrum subeant: cum longe praestet, ut lC circa iecur oc primas venas adhuc ipsis subsistant. In domo vero immodice frigida, oc hyeme, re ldeniq; ambiente frigido, succi, qui crudi sunt, & inepti ad concoquendum manent: 86 iecinoris lobstructiones, si leues sunt, augent: si nullae sunt, eas crassitudine sua haerentes impacti creant. LAtq; haec quidem agenda sunt,ubi a primo die ipse curationem susceperis.Si autem ad eos,quos lsyncope iam premit,sis accitus,si ea, que retuli, loca phlegmone Vaccnt, pane exhibebis non mullium, hunc sta ex vino aliquo, quod celere in corpus digestionem adiuuet: statim q3 ad frictiones venies: quas etiam pro tradito iam modo administrabis. Ac,si quide aestas sit, & regio nauiraliter lolens ct aestuans, aut status coeli vehementer calidus, cum frigida vinum dabis: si nihil eiusmodi lsit,cum calida. Quae tamen secundo ec tertio dabitur potio, omnino calida exhibendam curabis.
Quippe ad Umuersem eam curationem, cuius gratia frictiones adhibuimus,calidum praesi at,ut pote crudorum succorum concoctionem adiuuans. De curanda Syncope, quae oritur ex Flava bile: ac de natura Uinorum, quae curandu
Arquibus ex flauabili,quae os ventriculi insestet,syncope incidit, 's frigida exhibenda po .
tio est. Vinum stamen, quod & calidum natura sit, Λ des cstionem in corpus promoueat, αε λαεια D omnibus,quos syncope male habet,Oflerre conueniet: distribit nanq3 per corpus nutrimentum, quod sumptum est, non in Ventre manere volumus. Constat autem ex vinis ea deligenda esse, iquae Sc flavo sint colore, & substantia tenui, Sc aetate vetera: talia nimirum Sc boni odoris conti nuo fuerint. Quin etiam ipse,si paululum,ubi mista sint,gustes,senties calorem per totum corpus transmitti. Caeterum amara prae vetustate Uina ne sunto, praesertim quae ijs exhibebis, quorum stomachus flaua bili urgetur.Talia nanq3 simul laudabilem ac nutrientem uini succum iam ami serunt: simul, iniucunda cum sint,hoc ipso stomachum ostendunt. Comodissima igitur his uina sunt, quae, cum naturaliter austera sint, sensilem iam adstringendi uim propter uetustatem non amplius exhibent, lorem tamen admodum euidentem habent.Omnia enim, quae requirimus, in ins,quorum stomachus amarabili uexatur,emcient,cum S iucunde sumantur: ct tum ad concoctionem,tum ad digestionem in corpus, euam faciant: & succi uitium mitigent: & corporis hahitum excalfaciant: ec stomachum ipsum firmet. Huiusce generis uinorum optima sunt Surrentinum, Signinum, Sabinum, Tiburtinum, Marsum,omnia quidem Italica,& adstringentia,non tamen pari modo omnia. Nam Surrentinum, cum mediocriter adstringat, tum calidius caeteris,
tum iucundius est. Ab hoc nobile Tiburtinum: est enim re aliud quoddam imbecillum Tibur tinum, quod etiam, sicut Sabinum, Icuiter potest adstringere. Signinum uero austerius est: sicut dieptima Classis. EIS ELEE iiii etiam