장음표시 사용
301쪽
i P Aks PRIOR. Si formica cogitaret, fortassis videns ingentem aliqua in machinam moveri, nec per quos moveatur Observans,
crederet nullius facti Entis vi motum illum fieri. Iam . Vero quid, quod omnes nationes miracula sua jactant Praecipue vero de Apollonio mirabilia narrat Philostra- ': . tus, it aut Graeculus quidam it Ium Christo assimilaverit. Aut omnia igitur vera sunt miracula, aut omnia falsa. αὶ Tandem quis certos nos facit haec facta esse miracula λ bὶ Tempore enim nostro nulla cernimus. Vetussis autem temporibus homines erant & simpliciores , udi facile creduli, c)r iis igitur facile imponi potuit. 7. Proferuntur etiam Prophetiae. Sed primum has etiam omnes proserunt Religiones: suos enim habuit vates Gentilis mus, habuit Muham med an is mus. Quod vero ad Hebraeos pertinet, & Faustus Manichaeus o- Laa ; nunc vero Sociniani, crediderunt, Prophetias , quae in Ebraeorum libris reperiuntur, esse allegorias , quod placuit Episcopio, & Arminio, sorte etiam &Grotio. Qiii Ebraeorum Prophetae esse dicuntur, erant oratores Sacri d), qui quod ipsi desiderabant aut metuebant , tamquam revelatum a Deo praedicabant. Fieri autem potuit ut partim conjectura rerum praesentium, Partim casu , vera praedixerint. Sed fortasse si omnia, quae praedixerunt, descripta essent, Videremus non minus horum, quam Apollinis, aut Dianae, oracula plum
a) Ineptissimum hoe sophisma a dicto secundum quid
re dictum simpliciter. Neque enim idcirco quod quisquam mentitur , conscias omnes esse mendaces. Alioquin conficiam ego omneἷ este insonos, quod Sceptici insaniant. Ad haec , minime mihi persuaserim e se potuisse fabulas , nisi verita res praecessissent; nec falsa miracula locari posuisse nisi ad verorum similitudinem. Ita enim natura comparatum G , ut semper fictiones praecedat veritas. Vide Aug. in libris contra Acc., b Vide supra adnotata pag. 2IT. lit. a. cin Non ita tamen; ut rerum publice gestarum teste esse non potuerint. Vide notata sust. d) Baelius in dici. Art. Arisoteles. Tomo L T r
302쪽
M6 ELEMENTOR. ΜΕΤΑ ΡΗ.rima non vera fuisse. Deinde, pergunt, quum sciamus pititima esse flatura, quae perspicacissimi homines praevidenti ignoremusque quantauit capacitas atque men iis acies Daemonum, quos esse credimus, non possumus certo amrmare Prophetias istas Dei opus esse Tertio potuerunt Prophetiae istae longo post facta ii tempore, scribi, cujusmodi pleraeque sunt in Gentilium libria. Revera libros Divinos Ebraeorum non esse genuinos putant Hobbius in Leviatane, Spinoeta in tractatu Theologicopolitic0, Simonius in Hiitoria Cris. Vet. Test. Quarto Philosophi quidam opinati sunt , mentes humanas terra bili agitatas futura quaedam praedicere posse . Revera quot prophetiae per Germaniam Galliam, Angliam tempore Us therio prodierunt ex hoc tetro corporis temperamento. a)λ' 8. Sed demus, inquiunt, revelationem factam esse , quibu& eam argumentis nunc cognoses posse assirmabimus, traditione ne , an Scriptura Prima admodum est fallax: nam temporis decursu vel veris historiis fabaia Iae ita adnectuntur, ut nullo modo discerni & distin gui possint. Hinc videmus mundi origines tam misiere fardatas atque interpolatas, & varie quidem apud varias notiones b). Eam ob rem magna Christianorum pars, ut Lutherani, & Calviniani,' traditiones istas omnino respuunt, & magnis , ut opinatur , argumentis oppugnant. c Scriptura vero vix est, inquiunt perpetuo
sponsionibus , quae mox sequensur, tum in secundo ορ-- dicis libro articulasim refellimus, puto tamen fore pretium operae, id saltem hoc in loco occupare, quod ad me urtraditiones commemorant. Nam ego sic semper censui , eos , qui a nobis discessere, Lutheranos, ex Caminianox, cx quorum lacunis sunt haec confra traiationes depremta,
303쪽
tuo Prosani, ut aliquid certi statui possit. Primum enita non constat Scripturas Ebraras, quae Sacrae habentur genuinas esse , ne inter Ebraeos quidem ipsos & Chri -
quum an ceteris omnibus dogmatibus, in quibus seditionem fecere , tum praeser/im in hoc , de quo agitur , nec ratione ulla, nec rationis colore pervicaciam suam defendere posse Atque ero in hac'adnotatione paulo longiori sed longitis. Eo utilitate pensabitur. Rem autem totam repetemus ab
origine sua, ut ipsa rerum narratione quivis intelligat , non posse Chrisianrs traditionibns fidem derogari , quin sora vetusas non sacra modo , sed profana quoque abrogem tur . c principio, Apostolos per plures annos christianam doctrinam praedicisse tantum , non etiam scripsisse, id oeconsensione veteris hisoriae confat , nec ii negant , quibu Dum rem nunc habemus . in primis autem adnotat illud saepe Eusebius in primis bifloriae suae libris . Deinde cov- sat , veteres Christanos de disinorum librorum genu nitate oe doctrina ex Apostolica predicatione, Moy or Ii traditione , judicasse. iduo enim alis argumento rest viscnt Matthaei, Ioannis, Pauli oee. vulgatos semel l bros ιν eorum es e, quorum praeseserebant nomina, ta veram Christi doctrinam continere ρ quod qui negat , αμ cat is , quo alio criteris uti veteres Chrisiani potu rint , quo tot fabulis c T impietate saburratos Gnosticorum libros a libris Apostolicis discernerent λ Num metus illa Ecclesia Apostolica sibi conscia erar Apostolorum doctrinae, quam ex eorum ore se m acceperat, ut non facile fuerit adulterinos ei libros , ac Durram doctrinam obtrudere . Tandem constat, ne id quiarm refragantibus Protesiantium doctioribus, non omnia Apostolai,
quα pr alcaverant, scripsisse , sed contenios fuisse summa
tantum capita doctrinae Chrisianae , ac quaestiones quas clam pecudares , quas cum Iudaeis , Ethnicis , Gnosticishribebant, literis mandare. Agnomit id Arminianus homo Iobannes Clericus. Is enim .historia Eccl. duorum prio rum seculorum , am 37. f. q. scribit , Apostolos Viva voce Ecclesias docuisse, addita historia vitae Iesu Chri-
iii, nec voluisse scriptis suis systema aliquod Theolo T a giae
304쪽
ELT MENTO R. METAPH. sianos, Nullius nempe liber est , qui variis Auctoribus, ct diversorum quidem temporum, non tribuatur. Dct Auctoribus ipsis librorum novi testamenti vel a primis Ecclesiae temporibus magna extitit controversia, uti Sixtus
giae Christianae tradere, sed datis occasionibus, aut no- is quaestionibus respondere, aut errores nascentes re itia pastigare : cetera supponebant Ecclesiis, ad quas epistolas dabant, edis. In aedicatione sua nota. quis
id ignorarc possit, qui vel primis labiis Apostolorum, re Patrom Apostolicorum scripta degustarest λ e quum t,
dum doctrina Chrsiana quaeritur, non Apostolicae tantum scripta consulenda sunt , sed veteris quoque Ecclesiae monumenta, ut A vetus illa Ecclesia sollis coema, 'aus vicina quidquam tanquam ex Ap esis acceptum doceat, id ad doctrinam Chrsianam referendum m. Atque hoc adeo Patribus tertii ct quarii Ecclesiae Sectili eras persu um , ut sam veteris Ecclesiae traditionem rarisianorum saepe MEGULAM appellent, eaque de re diserant copiose, in primis beneus adversus haereses Tertullianus depraescriptionibus, Eusebius in historia Eeel. Vincentius L
rinensis in commontioris , aliique. Neque vero num astines eorum hoc in loco disputationes exsermere. Pauca tantum memorabo, ne haec ex voto magis, quam re dicere vide mur . Tertullianum nunc omitto, cases integer de Praescri-
.ptionibus liber esset exscribendus , si verba proferre meti mus . S. Vincentius Lirinensis in Commonitorio tria secta da esse homini CFrsiano scribit , universitatem , antiquitatem , consensionem. Sequemur autem universitatem , inquit , hoc modo, si hanc unam fidem veram esse s teamur , quam tota per orbem terrarum confitetur Ecclesia . Antiquitatem vero ita , si ab his nullatenus sem sibus recedamus, quos Sanctos maiores ac Patres nostros, celebrasse , manifestum est . . Consensionem quo itidem , si in ipsa vetustate omnium , vel certe pene omnium Sacerdochim pariter ac Magistrorum definitiones sententias.
que sectemur . cur ita 8 quia scilicet didicerat a majoribus suis traironem esse dei chrispanae primam re3ulam. Igna riua
305쪽
haerent, quas ad certiorem posteritatis notitiam testimonio suo confirmatas scriptis mandare necessarium d
xit Euseb. lib. 3. his. Eccl. cap. 36. . Serapion Evange lium Petri repudiaverat, quia in plerisque non consentiret cum traditionibus Apostolorum idem lib. 6. cap. 12. . Idem Eusebius quum de Clemente Alexamdrino aliisque -- tusis Patribus disseruisset , addiderat, atque isti veram sacrosanctae doctrinae traditionem , QUAM SUCCESSIO
NIS SERIE AB IPSIS SANCTIS APOSTOLIS Petro, Iacobo, Ioanne, & Paulo, deducta , v ELUT FILIUS
A PATRE acceperant... assidue conservantes, ad no-1tram aetatem uliue, divina favente clementias vitam
propagarunt, quo antiqua illa & Apostolica doctrinae praedictae semina in animis nostris inferrent. Atque hic Am vox fuerat .apologisthum omnium Christianae Religionis vetussissimorum. Sed eodem quoque modo deinceps loquuti sunt quarii saeculi Patres sp*b. haeres. 6o. Basilius lib. D. S. cap. 2. Chrasost. in ep. ad Thessalonicenses. Ru- us , 3 bifl. Gol. lib. 2. cap. 9. de Gregorio metianaenonasilio M. loquens, per annos, , ut alunt, trem incim , omnibus Gradiorum saecularium libris remotis,sblis scripturae divinae voluminibus operam dabant , eo rumque intelligentiam , non ex propria praesumptione , sed ex majorum scriptis & auctoritate loquebantur, quos
di ipsos ex APOSTOL1CA SUCCESSIONE intelligendi REGULAM suscepisse constabat. Quid igitur hoc esῖ
dementiae, quum Ecclesia ab Apostolis edocta, aut eis vicina, traditionem habeat fidei suscipiendae, & intelligendae regulam, nos novissimos mortalium positos a majoribus terminos convellere.
Iam vero praeclare hoc ipsum confirmant viri in ans
quitatibus Ecclesiasicis versatissimi, subacti iudicii ac perspicaciae . Olden libro primo Atia lysis fidei Tertulliani et 3 argum
306쪽
: F L Tro R. M E T A P Η. eistiani Theolo i tanto Apparatu & studio rem certam non necessariis dubiam emeere conglur - ώ- hiane ferme in modum coagmentat. Conflat
ι asostolorum tempore norma Scripturae Eva
a ri. Vox gelii apud innumeras Ecclesias sandata Oc
L sui, 1d.ersus haereticos disputationibus non tam adh: hi fieri, licteris comprehensum, quam ad πο- ,m uo scriptum sed traditum, re in Amrs TeisI cclesiis conservFlam, confugerunt. Eoi ooi in Concilia & Synodos convenerunt, sin- Q Vp νς'p huidue Eeelesia credebatur renuncia ea ut haec tradita primis Ecclesiis fides norm D ' - a seliditurae obscura Interpretanda ei Πςς py ru' ἡ, .s initio cristianismi independet . Eius 94 sutiditue eompendium merito diXe
. yi ii quos illa citat, exempli loco alios , ades-
307쪽
PARs PRIOR. 293. Quid quod Ricchardus Simonius magno critices dc eru--ditionis usu demonstrare conatur, libros Veteris tellamenti compendiola esse majorum voluminum pluries falsia resecta, interpolata sa)ὸ Deinde demus esse genuinos r
operibus editis Londini anno I7o3., velut ex instituto hanc ausam agit. Produeit decretum isnodi Anglicanae a uti sub Regina Elisabeta, quo cautum est, ne D Hores quidquam docerent pro concione, quod a popinIo religiose teneri er credi vellent, nisi quod consent meum esses doctrinae veteris ac novi testamenti, eique , quam ex illa doctrina catholici Patres ac veteres Episcopi colligerunt. . Ipse vero Bullus sic censet; hanc esse optin iam , immo unicam rationem infelicissimas , quae Eeclesiam Christi hodiernam infinitas pene in partes sciderunt, controversias finiendi, si post sacras seripturas,
Primaevam ac puriorem antiquitatem , unice colamus ac revereamur. Tandem, ne simus taediosi, Gerarvus Io amnes Vossus in Epist. ad Forbesium praesto ejus instructi nibus historis Theologicis hoc super eadem re interseruerat judicium. ina antopere, inquit repugnat perspicacitati seripturae scilicet ad bominem ariersus suos argumentatur), si ita exaratae credantur, ut ab Apostolorum excessu, ne in praecipuis quidem fidei capitibus ipsi eas Eccle- satum doctissimi ceperint Antistites Quantum-item bonitati Dei ela. amori erga nos, si per tota secula ad Scripturarum intelligentiam defuisse statuimus Spiritum Dei viris licet pietate & sanctimonia praecellentibus , Ecclesiaeque semper commendatissimis , atque eo melior bus , quo Apostolicis propriores erant teniporibus λbus ex locis patet , eos inter Protestantes , in quibus Lutheri ac Calvini furor rationem de loco non deturbavit, ignorari
non potuisse, i, primis fontibus Cbrsianae philosophiae eo
locandam esse or lam Apostolorum traditionem. Sed virior modum excesssse, ac in Theologorum mυasisse Provinciam. Mibi ut ignoscant oro ii, quorum ego D ra penetralia auden sissimul adii , ac animadvertant, me non lubentςr, sed a Scripticis promocatumTheologum egisse. Egone illam .. Quic me ..
308쪽
196 ELE MENTO R. METAPH. quis probabit esse integros δ Nam plura iis ad dita nori negant Christiani . Praeterea Scripturae alicujus intellectus pendet a linguae, quae scripta est, notitia, a notitia morum populi, Scriptoris temperamento, studiis , opinionibus, aliisque adminiculis. At constat nunc veteris Hebraicas linguae genium ignorari ingenue id fatentibus Clerico, Cappello, Simonio, aliisque: constat mores & consuetudines Hebraeorum magna ex Par te intercedisse: constat latere Scriptorum indoles, is sudia. Hinc fit ut diversae Hebraeorum atque Christianorum Sectae , diversa dogmata ex Scriptura confirment : nec minus Scripturis contendant Hebraei, Μes sam nondum venisse , quam Christiani venisse r nec minus Sociniani negantes Trinitatem , Divinitatem Christi, peccatum originale, immortalitatem animorum , quam ceteri Chri stiani haec affirmantes. Atque haec sunt, quae circa auctoritatem quum humanam , tum divinam novelli Sceptici opponunt; a quibus producendis profecto abstinuissem , nisi scissem ea magna pompa a Baetio passim& ab Argentio a , Collino, aliis Be profanis Dei stis,
praesertim Anglis , prolata fuisse, qui ut rationem promoverent, elevare magna impietate conati sunt. s. Postquam nihil esse in auctoritate quum humana, tum Divina, pro veritate discernenda, praesidii , inquiunt superius demonstratum est, videamus an sensus, coscientia, ratiocinium certiores nos facere possint. Contra sensus dicere , supervacaneum fuerit , quando veteres Omnes Platonici, & recentiores Carte-
sani, in primis Μalebranchius bὶ omnem sensuum
auctoritatem elevaverunt. Ut cetera mittam , oculi sunt veluti lentes quaedam Opticae . Quum autem sciamus lentibus opticis res plerumque majores, plerumque etiam minores Videri, quis certum putabit, o
culorum ope Veram eX ternarum rerum magnitudinem ,
& veras distantias percipi possest Age vero, fingamus
Deum omnibus hominibus repente oculortam tunicas corneas in Μiscrocopiorum quam optimorum naturam
309쪽
eonrettere, res omnibus milleplae, quam nunc videntur , videbuntur. Quantae igitur tunc erunt, an quantae nunc videntur, an vero quantae tunc λ Ne, quaeso, ex
Io. Praeterea sensus rerum, quae extra nos sunt, externas tantum modificationes, non vero interiora principia & substantias reserre possunt: de essentia igitur atque causis rerum corporearum certi nihil a sensibus sperare possumus. Ad haec, quantilla est sensum provinciast Nam oculi, qui omnium sunt acutissimi, confusae nota quidem multum prae universi infinita extensione , distincte vero vix aliquot milliaria spectant. Qanta igitur ob N-ctorum copia sensus nostros latet, seu quod paullo distantiora sunt, seu quod nimis exigua Mitto ; ut dixi, vu&garia exempla errorum sensuum circa objectorum distantias, magnitudines , figuras , motum , colores , sonos, dc alia , quae certe innumera sunt & passim philosophis observata. Adeout mirandum sit, repertum esse qui praedicare potuerit , sensus nunquam, fallitur, ac proinde omnissensio , omnisque phantasiae, seu apparentiae perceptio: ra es sa). Qiu ego nulla de re certi esse possumus, Postquam deceptores sensus continenter nos interturbant II. Iam conscientia & ratiocinatio, ubi auctoritas,& sensus incerti sunt, nihil scientiam nostram juvare possunt. Nam costentia oe ratiocinatio innituntur ideis sensuum & auctoritatis ; de quibus quoniam dubitandum , quis pro certis conscientiam atque ratiocinationem habuit Id verius est ad erroνes nostros plurimum Conmferre. Nam conscientia , phantasia, memoria sensuuntii deas mirum in modum depravant atque corrumpunt . Ratiocinatio errores ceteroquin apertos confirmant. Quod
si quis objiciat claram ct internam conscientiam , claram σevidentem ratiocinationem criterium esse veri, illam qui dem vel ob ideas innatas, vel ob internum lumen Malebranchianum ; hane vero , quod si in iis , quae elare & distἱncte percipimus, fallimur , error in Deum
a Epicurus apud Gassend. pari. r. Θntagm. Phil. Eν de Origine υ veritate Logicae cap. VII.
310쪽
naturae auctorem refunditur; si quis, inquam, haec objiciat , ridebimus, inquiunt. Nam ideae innatae, relumen Μalebranchianum, & Poiretanum fabulae sunt ani-Ies . Philosophis jam detectar Claritas vero & eviden . tia perceptionum esse nequit argu*entum cer ι; quippis solet nasci 'a brevitate ' mentis , quae in paueis ideis acquiescit, aut a pigritia quaerendi, aut a consuetudine populi, cum quo ab infantia' edueati sumus , aut ab imperfectione sensuum, aut reverentia, qua majores Prosequimur, aut ab aliis causis, Sane gravissimi Phi, Iosophi hac apparente claritate decepti foedissimos d Cuerunt .errores . Clare & distincte cognoscere sibi vide-hatur Aristotes es mundum esse aeternum, Epicurus esse inane, Carte sius inane repugnare, Μalebranchius se omnia in Deo videre, Lohius omnia sensibus & mediatatione percipere, & qui non R. Quorum quae sunt vera Deus , inquit Cotta , viderit. Lubricum igitur est Cri-terium istud claritatis& distinRionis pro certitudine, non ininus quam fatuus ille Spiritus Novatorum privatus , Pro interpretanda Scriptura Sacra . Nimirum ut quilibet spirixum hunc, ita claritatem illam aliis ex causis pati potest. a
tρrum Spiritus ' cum cupitate ac perspicuitate Est ille
errores etiam apertos tuendos excogitatus , minime con--ns , nemini certus , ac pro ingeniorum, temperamentovgum, dicam etiam , viriorum diversitate varius ac diver-
δεα , ut Protestantium quoque doctiores o saniores' ad famsiommoverit. Claritas vero CP perspicuitas per se ipsa lucet, . bique eadem ac con lans , ubicumque est. Totum esse sua parte majus, =ion perspicuum modo est omnibus , sed e fonstanter , eodem apud omnes modo perspicuum . Nec Dero usu lenire in Natura solet, ut quod invariatum,
idemque. semper ac costanti Ome clarum est , non id sit. quod et . intelligitur: es enim obscurarum perceptionum illud proprium , ut in dies mutentur, nec eadem Anr iusmnibus ac semper. Itaque Sceptui , quum in ceteris ferme omnibus, tum in hoc potissimum loco garriunt', potius,