장음표시 사용
321쪽
decipi, rogatos volumus , ut quanam cum notione VO'
cabulum sensus accipiane, nobis explieetur. Si priori sui par est credere , non alio modo decipere nos posse sunt sensus , nisi quia objectorum externorum imagi
nes augeant , aut minuant . Decipere ergo nos non possunt circa existentiam eorum objectorum , a quibus commoventur r quum enim sint organa neeessaria , movere se nequeunt, aut imagines in se rerum externarum imprimere. Neque etiam circa rerum essentias decipient rquandoquidem has non sensu , sed ratiocinio pervesti- , gandas docemus . Decipient fortasse circa rerum magnitudines, distantias, qualitates sensibiles , quod ultro
fatemur . Atque hinc est , ut haec telative tantum a nobis sciri, non absolute doceamus. Interim hujusmodi scientia satis est ad vitam : parum enim refert absolute ne, an relative quantitatem cibi ex. g. aut po tus noscam , dum nosco eam alendo corpori satis esse: nam & corpus relative quoque quantum sit agnosco ιHoc enim ratiocinium meum efformo. Magnitudines dcissantiae relative debent esse in ratione magnitudinum&distantiarum absolutarum: ergo si relativa magnitu do relativae satis est, absbluta satis erit absolutae. Quo certissimo ratiocinio tuto vitam , & societatem nostram regimus , parumque refert absolutas ne , an relativas magnitudines noscamus . Eodem modo de ceteris cor'
poreis proprietatibus disputabitnus. 23. citum ergo constet, neque'in omnibus ab auctoritate nos salti posse, & sensibus plura certo perspice 're nullius ponderis sunt ea, quae Acataleptici contra conscientiam dc ratiocinationem opponunt . Quod spectat ad clarisatem re evidentiam perceptionum , quam pro Criterio veritatis produxerunt olim Epicurei atque Stoici, nune vero Cartesiani, ita censemus , tum demum perspicuitatena , & evidentiam notam esse veritatis , quum omnium hominum tana ratione dc iudicio utentium , consensus accesserit . Itaque etiamsi sciam quaedam aliquibus demonstrata videri, tamen si al. &docti, - θ ,idicio aeri pollentes adversentur, ea nondum ν - V , 3 certa
322쪽
gio ELEMENTOR. ΜΕΤΑ ΡΗ.ιerta habemus. Atqui haec satis esse possent ad Scepticorum impudentiam reprimendam. sed videamus quid
Σ . opponunt ignorantiam nostram circa res aeter-nas. Dividimus quaestionem . Existentiam Entis tete ni , & praecipuarum ejus proprietatum , tales ratione demonstrant, ut nullus adhuc, nisi emotae mentis, negaverit esse aliquod ens aeternum, cogitans, potenti sessimum, optimum. Athei ipsi, quum non possent id negare , eo tandem dementiae eyaserunt, ut id cum Uni' verso' confunderent e modis falsum & ineptum eκ superioribus patet : Atomos & principia materiar non esse aeterna , eo quam manifeste demonstratur , . quod varias mutationi subsunt , quod naturae Entis aeterni
repugnant a) . Nec negotium sacessit , quod intelli-- gere
a 3 Adeatur, si licet, Baesius in Dict. Ara. Epicuruis ,
or Cu moribus in f emate intest inuali. Disrim adveriatur rationem , qua nititur Laelius , non satis esse solidam . Sic enim ratiocinatur . Si flatuqntur materiae elementa aeterna, fore , ut nullo pacto mi imperio ea subsint raeternum nempe in aeternum jus nullum habet. Probat id Limbονchius in Thealogia chrisiana lib. II. cap. XX. ' Quia, , sit materia illa fuisset increata & Deo eo- aeterna 6 Deus ex se jus in illam non habuisset eam pro arbitrio mutandi, tamquam in rem ex esse suam, sed omne Dei jus in illam fuisset tantum primi oec pantis. Ratio , inquam, non satii solida. Etenim si s ruatur materia isthaec aeterna, sed iners, non videρ quia
probibere posset , ut Dri imperio subjecta sit . Nec magis
solide r tiocinarur Lochius lib. IV. de Intell. hum. cap.M. β. I 8. 3 ut probet , non admodum dissicilem esse intellectu materiae originem . Nam , inquit, licet sciam materiam corporis mei longe orium meum p xcessisse , at vis cog tandi non certe praecessit , nisi ineptire velimus . cuum
ergo intelligam Principium cogitandi , quod in me es , originem habuisse, quid probibet , ut o materiam yrtum
323쪽
PARs PRIOR. MI gere nequeamus horum elementorum creationem e id enim auferre non potest scientiam , quam eorum ori ginis habemus. Lege Lactantium lib. 2- cap. 3. Pag. 22O. edit. Uvalchii . Praeterea quod ratio naturalis nec naturam , nec omnes Entis hujus proprietates cernat, id fatemur: sed id Scypticoxum causae nihil omnino facit. Nam quum mentes humanae finitae sint, rem infinitam ha comprehendere nequeant , mirum non est. Interim
creari, is inteliset etiam potuisse oe materiam. D-tis recta θ' solida ratiocinatio . Nam qui flatuit materiam aeternam , is flatuit etiam vires motricem , o -gitan em materiὸς cooreas , atque materiam undequaque permeantes, quorum commixtione varia e tantur Universi
.entia , quemadmodum Spinoeta putat . cui idcirco observavi ut intelligatur, celeberrimos illos Anglos, doctos ce- seroquin o acutos, dormitare aliquando . Quanto validius Lactyntius lib. II. cap. 8. Quicquid enim est , inquit , solido &contrectabili corpore, accipit externam Vim,
quod accipit vim, dissolubile est: quod dissolvitur, interit: quod interit, ortum sit necesse est: quod ortum est, habuit sontem , unde oriretur, idest factorem aliquem sentientem, providum, peritumque faciendi, Et paullo post . Μateria vero semper fuisse non potest , quia mutationem non eaperet si fuisset . Quod enim semper fuit , non desinit e & unde absuit principium abesse hinc etiam finem necesse est. Quin etiam facilius est, ut id, quod habuit initium, fine careat, quam ut habeat finem , quod initio caruit. Μateria ergo si facta Non est, nec fieri ex ea quicquam potest. Si fieri ex ea non potest , nec materia quidem erit; materia enim est, ex qua fit aliquid. Omne autem, quod fit, quia recipit Opificis manum, destruitur, & aliud esse incipit. Ergo quoniam finem habuit materia sintelligit Lactantius priorem, e T aeternam, ut putabant Graeci , materiae for mam tuum quum factus est ex ea Μundus, id initium quoque habuit . Nam quod destruitur aedificatum est et quod solvitur, alligatum, quod finitur, incaeptum . .
324쪽
3rx ELE Μ E N To R. ΜΕ TAP Η. plurima de natura Dei , quae rationem naturalem fagiant , certissima revelatione didielmus . Sed plurima etiam inter Theologos Chri1lianos disputantur λ Nempe ea, quae aut revelata non sunt, aut non aperte revelata. Caeterum harum rerum rationes Scepticis; id- est profanis, reddendas non putamus: apti enim auditores non sunt.
2s. Persequamat quae restant. Ex iis, quae acta sunt maximam partem ignorari objiciunt. Annuimus. ει raque esse in omnibus Scientiis hinc inde controversa. Non refragamur. Veterum rerum historiam aut ignora xi, aut fabulis adumbratam esse si paucula excipias. Quis negavit λ Philosophus acerrime Philosophis reluctari , omina partium dissidiis plena esse. Fatemur. Quid concludent λ omnia ignorari Z nihil certo comprehendi non sequitur . Demonstrare enim debent Sceptici non maximam patrem , non pleraque , non plurima, sed omnia ignorari, controverti, disputari, si rite concludere velint. Nobis enim ad Acatalepticos confutandos satis est, si rem unam certo sciamus. Faciant, &demittemus auriculas.
325쪽
Quo quaedam paullo obscuriora clarius explieantur, &argumenta Scepticorum fusius diluuntur.
327쪽
ARCHIEPISCOPO NEAPOLITANO NU Rr in publieam lueem elementa mestaphrsicae generalis ederem, haud quaquam augurabat animus , forς me ut homines quidam , qui mihi famaeque mea consultum iri aegro ferunt animo , argumento ab invidia ducto imp terent, meque o
apud EMINENTIARI TUAM , ἐν apud populum
laese adversus Deum pietatis , gravissimorumque in patriam religionem ςrrorηm in ηlaxent. Eram nim mibi egregie conjicius, me, confutatis Spinoetiassarum, Hobboianorum , Scepticorum , aliorumque impiorum , partim monstrosis N absurdis , partim iam ineptii vi ionibus , 9 pietatem erga Deum magnopere fovisse, ν ligioni, hominumque focietati, quae Religione eontinetur, quoad in me erat, eo uluisse. Sed s quae sunt hominum iudicial sese sit me animus. Eluosdam enim mihi, immerito lia .cet, infestos quorηm nominibus pareo in me con- eis tot sentio, qui me indignum elamitant, qui auras virales visam. Fullus ess Neapolis locus, quo eorum voces non subrepserint , aut quo reus non
readucat r, majore hominum parte uti sier. Dist,
328쪽
an immensum incertos rumores augente . Et belu i hercle s atque em animi sententia res eis cecidisset,
nisi fumma in primis EMINENTIAE TUAE ; tumo doctissimi Diri optimique Sacerdotis Iulii Tornii,
aliorumque tuae hujus Neapolitanae Ecclesiae ministrorum , doctrina , caritas , atque humanitas eorum comnatui resitisset , neque turbatum certe recreassct . Sic enim habeto, EΜINENTISSIME DOΜINE, me esalias persaepe, at nunquam tamen manifestius tui, tuorumque sapientiam, prudentiam, atque minia me fucatam earitatem cognoosse, quam quum in tanta rerum mearum calamitate praesentissimam tui tuorumque opem expertus sum. Sed quanquam haec tua in me clementia, tuumque, atque Ecclesiae tuae gravissimum iudicium me apud viros bonos omni criminis suspicione liberet abolvatque; at concitatos semel rumores , ἐπ in vulgus sparsos , vix cohiberi posse Pio, ns eor, qui nomini Upiciunt meo, ad
lentium adigam . Oro te igitur atque obtestor ut scriptionem hanc meam , quocumque ea nomine aρ pelletur, aequo accipias animo . Ita enim Dem faeies , ut graυioris argumenti , quae nunc meditor 9 opera , in primis Christianae Theologiae elementa , celeberrimo nomine tuo ornem, Eam autem ut seri berem tria me commoventur maxime . Primum ,
quod quum non nostri tantum, sed totius hominum Societatis intersit plurimum, ne esus famae publice in iuria inferatur, quippe quod nemo sibi soli nascitur γut o fas nomini meo tenebras , quoad possum, dia Dergam, publico naturae , or gentium jure eompeiator. M. enim Me non scripta, sed nata lex : quam non didicimus, arcepimus , legimus : verum eΝ -
329쪽
tμra ipsa arripuimus , hausimus , expressimus et ad quam non docti , sed Dai: non instituti , sed imbuti fumus ; ut F vita , aut fama nostra in aliquas infidias inimieorum ineidisset , honesta ejus tuenda ratio iusta esset & necessaria . Aterum , quo moveor , est , quod ea esse Sacerdotum vita ratis D. bet , ut non crimine tantum , sed veι criminis smspicione vacet. decedit tertium, EMINE PIAE ni mirum TUAE Jussa, quibus ut loca quaedam accuratius explicem, or argumentis quibusdam Scepticorum prolixius respondeam , mihi imperas , quaeque exsequi mihi Jus fasque est . Cur autem hanc lucubratiunculam nomini tuo scribam , ea est ratio , nimirum ut
qua humanitate primum me excepisti adversus eos qui nomen meum Delut parum pium EMINENT LET AE detulerunt, eadem animi mei Bnceritatem araque integritatem pernoscas , peniti que inspiciast.
Adesto ergo animo , EMINENTISSIΜE DOMINE ,
utque perspice, utra vera snt, quae isti in me praedicant , an quae ipse prudentia tua intelligis Iudie que . Dabam Neapoli Iri Nonas Ianuarias an no 274 -
330쪽
. In quo . clarius explicatur , quaenam si vera philosophandi libertas , verusque librarum damnata memoriae uos .
f. R Usebiutri intueor, an Eusebii manes λσ E. Quin Eusebium intuearis λP. - Atqui ego te aut apud Inseros versari , aue quamvis potius , quam Neapoli certus eram . E. Quae te inseriae agitant , Pantascope λ Sanius. ne es st. P. sanus ne sim rogas ; tandem aliquando elementa illa metaphysieae edidisti l 'E. Id tu disis, quas1 monstrum ediderim , ita ut expiari me sit necesse. P. Et quale monstrum . Africa tertius nullum fert . E. Nisi statim eloquaris quid .ret isthue sit , scito . mihi abs rebus meis tantum ocii norn esse , ut tecumgartiam . Pantascope . P. Hui, tam cito irasceris ' at emiam ego verbis meis mox ut palleas , totusque exanimeris.Μetaphysica illa tua bene non audit. E. Ludis λ quibus eandem λ nempe iis , qui mihi ut bene, est dolent. His autem quid facerem λ nihil eis satis tectum & munitum est . . , P. Quid si bene non audiat aliis E. Nisi juZices sine integri , docti nempe , & adsecta vacui, nihil moror. Sic enim habeto. Panta scope, me qualibet in re eorum tantum judicia revereri , qui quum doctrina & eruditione pollent, tum vero vel maxime ab omni adfectu sunt liberi , praediti autem humanitate k atque caritate. Cum his enim errare malo quam eum aliis sapere . . . .
P. An ullos habes tales, qui lucusratiuneulae illi tuae sufflagantur g. isse