장음표시 사용
51쪽
eorum o loς, sudoram aures , 5 clausa partus, reserata sunt ora mutorum. Non ergo ias cit hodie laudes incere diuitias , quas coelum sono, corustati nibus aer, Apostoli ardentissimo sermone declamant: qui ii potius clamemus de nos, & hodierna coelestiuiri virtutum insignia non voce tantum: sed ardentisiniis auec ibus extollamus, nunc per gratiam & in sumto Per floriam collaudantes Patrem & Filium cum spiritu lancio per infinita saecula iaculorum, Amen.
Fortim, quae continemur praecipue in hoc Sermone, alis est ri d. a. in Si tristin Dincti,' m
Articuli primi, Quod in duobus anima ordinatur in semetipsa, i. Q dy ri rei tuam Spirisin intima in bono str-
Atticuli secundi, Q per quanior tactias anima
De duodetim fructiἷus Spiritus Dum , et mo VU.
X rtra ut parte minu libru-m tiata ag nisu aio m Wr singulos in Ues reddent fructum seu in. Admir dae quippe sunt suavitates, atque delinatio es , quas expetui noliter gustant & ientiam animae, quas transformantur in spiritum Christi, sicut Ioan.: s. cap. Chri ius Apostolis suis praedicauit dicens : P
ita , qua a Pat e prece uit. Det stimonium te hi sis d. - , ait enim Parallium , id est Spiritus sanetiis huma
narum mentium consolator, quem eaeo mutam vobis a
Patre, id est quem ego de pater dabimus vobis sic tamen quod pater habet hanc vim dandi, primo ex se,
ego vero ab ipso. Ad quod designandum ait, quem mittam v. M a Patre. Et addit, seritino , id est qui in veritate , non simulatia sentire se facit i a Pa. tre procedit, scilicet primo & principaliter, d liquam ii primo termino a quo, quamuis a me Procedat rovim , quam accepi a Patre. Ille tot monium εν hib hirδ. - . scilicet vobis, videlicet, quod spiritus ineus
suauissimus sit, &quod alii per eos participaturi istacdule inem iri titus sui , sublutigit dicens, Et vost se morium 'ihi bi is stilicet de suauitatibus spiritus mei as initio merum estis , scilicet & experti estis dulce- dines ineas. Videlicet dulcedinem diuini timoris, omnem alium repellentem timorem, dulcedinem idiuinae pietatis in diuiuo cultu dulcedinem diuinae scientiae cauendo mala. & miendo bona e dulcedinem diuinae sortitudinis tolerando aduersa Sc aggrediendo sublimia . dulcedinem diuini consilii praeter errorem iecundum iustitiae libertatem: dulcedinem diuini intelle iue ad cognitionem veri A salsi : dulcedincin diuinae s. ipientiae in gustu suauissimo diuinorum , dulcedinem Dei in inuisibili proximorum dileaeone: dulcedinem altillimae charitatis: quia unusquiique cordia liter sentit, quod dari s Mopsum de picere , A mnihilum se redigere propter Decim. Hoc quoque nix
stice insuauat loan. in vcibo pr 'posto dicens, Ex ιιν que partes. nu si mim νυα - reni tris ii Δ decim. per sim uisimen, re ira fri suum. In quibus sa- in altissimis verbis ostendit, quod spiritus Chri iti, pci - arso . . t mo est arbor amorosa: ibi uentim vita : secundo est se bor gratiosa : ibi ex utraque farre stamino, tertio est arbor fructuosa: ibi, ui duod ii, , i Ar m Ura ν duos fruti suum. Haec quoque tria etiam eodem ordine tanguntur in Psal. i. cum dicitur, Eritia uam Mnum. Ecce arborem amoros uri, quod ρL-tat,m s em d cur ruarum, Ecce arborem grati sara, quoi fluctumsuum uobis in tempor sus. Ecce M
tem fructuosam. Et potest esse aliud tbema in praelei ei sermone. Primo inquam est arbor amorosa, quia illam nominat ligno tit . Nam amor spiritus Christi Am Apraestat vitam gratiae in praesenti, de gloriae in futivo. Vnde Genes. a. mystio scriptum est: vi amissiopa adsi, id est, in medio Ecclesiae militantis de triumphantis. Spiritus enim Christi in praesenti in re i sectionem se tribuit per sensim spiritualem. Proinde
Matth. ii. ad hane resectionem inuitans ait , Venite . ad me omnet qui taboratris tr ono at . . , , ct . I, ri ' ι i. Atque de praesenti in futurarescetione, i. Cor. ias. Apost sus ait , Virimis nune per si ei 'um in an t-
mair id est seruimus quas in umbra de spiritu Christi
Tune mitem f. cie ai σοι iam . id est in gloria babel, mi experimentalem de gloriosam notiti. am spiritus eius. Secundo est arbor gratiosa, qui ex ν raque pari nis. Praemiserat enim Ioan. in principio 21. c licens; E. . si ridis i ii, scilicet Angelus sum eis , vet fontem se .
a num risiis Dei is aeni. Fluvius quippe iste procedens a sede, id est 1 Maiestate Dei: est ipse Spiritui
sanctus , vi tota substantia gratiae & gloriat, per quam, di in qua tota sibilantia summae Trinitatis' derivat seu communicatur in maesenti omnibus iustis, dc in eo. . Draro omnibus gloriosis r Quae quidem ab uno etiam secundum quod nomo meritorie & dispensuiue procedit. Nominat eum fluvium propter eius coriositatem &continuitatem , atque sicunditatem. Et addit
aquae, quia refrigerat,redicit,atque lauat. Viux etiam
si dii, quia saeundum Richar dum nunquam deficit, sed semper fiuit. Alii habent aquae vitae quia verὰ est vitae gratiae, at inae gloriae. Dicit etiam splendidum immiam crystallum, quia in eo est lux camis de sum- maei aptetitiae, atque summa soliditas , ct perspicuitas, ras solidi crustalli & tuaiisparentis. Hie in iluvius, e quo Propheta ait, Huncinis impetu , id est inundatio charisinatum , sonte Spiritus sancti emanantium Loscat ciuisaten, D i. id est Ecclesiam militanton de triumphantem. Ex una ripa, scilicet huius fiuminia asia Moest spiritus Christi gratia: Et altera quas dextera spi- ροι ritus Christi gloria. In utraque enim iustis,atque,t
tis occurrit spiritus ipsius, cos reficiens, atque vas cens. Tertio vero est arborsi actuosa, viati Ioah. i, s liciis dit, os renis, iam. ν singulat sensis redde' αν
mictum se. m. quia scilicet spiri in Christi hie,& in patria continue S si perabundanter fructibus gratiae δ: ' gloriae pascit , quod per duodenarium , qui numerus in abundans , significatur. In praesesti quidem pascit iustos duodecim fiuctibus spiritus, de quibus Apost agit ad Galat. s. α In sutura vita pascit etiam Peato; aliis duodecim mi bus, de quibus dictum est in
Quadra smali de Euangelio aeremo, sermone vir. c.& art. vlt. per totum. ibi vocantur Lapides preti s gloriosae coronae omnium Beatorum, hie autem scuta s. Ad praesens igitur tantum de duodecim sci diibu, spiritus disseiamus, de quibus ubi sur. A si GH, . , liis ait: Fruum aut Spirum s charita ,r. . um a
52쪽
Maiis a i. pallantis, , Dm M , id i in isto. Hxe duodecim op ta bona stuc bis spiritus nuncupantur. Et sicut intractatii de Beatitudinibus sermone i. art. .&c. I.
patet, sinetias spiritus delectat rust opus. Vnde taedium & fatigationem purgat, i ix ex opere sentitumi Aduertendium cst autem, trioa linguloruiri horunis ictuum nomine intelligitur ipsum os lix cum delectatione cum ipso consequente , vel ipsa delectiatio ex opere imitem. Hii iusmodi ii quidem opera fructus denominaiitur quadruplici ratione. Primo quia de spinritu Christi, quasi de ligno vitae suauiter collisuntur. seeundo quia propter te sphretii rationesi desideratur. Nam secundum Augiis i. frui , est amore alicui rei pro mer seipsam inlia rete , vel adhaerere. Tertio , quia irituali desectatione & gaudio habentur. Nam iecu cum Aug. sevi , est vii cum gaudio. Quarto, quia spi-tuales humores, id est boni mores: ex eis generantiu . Ut igitur fructi H dupliciter ordinari pollunt, ut primi tres altius & immediatius serant ut in Delim siue ad Deum di secundi tres ad animum proprium : tertii tres ad proximum: quarti tres ad corpus proprium modeste,&continenter subernandum & cave. Secundo nitido distingui possunt secundum diuersum pro Osum spiritu, sancti in nobis. Hic procelsas attenditur secundum hoc, quod triplicem halbet ordinationem oportet en in quod mens hominis primo oedinetur in semetipsa: secundo quod ordinetur ad ea, quae sunt iuxta te: tertio, quod ordinetur ad ea, que sunt infra te. Et hanc distinctionem intendimusobseruare,quae est Alexandri de Ales.
Eod in duobus anima ordinatur in semeti 2.
PRimo im disponitur anima, & ordinatur in metipsa , quando mens hominis in duobus bene se habet. Primo in bonis, iecundo in malis.
Eodper tres fiuctus Spiritin animatu bonis Ordinatur in meti a
PRima dis sitio 3e ordinatio humanae men is est in
bonis. Hoc autem bonum fit per amorem, qui est affectio ptima es omnium aneat omini radix : de ideo prunus ituruis. Primus igitur fruam eii charitat . in qua spiritus sanctus datur, sicut in prima similiti line, cum, & ipse iit amor. Proinde ad I xnn. c. Apost.
est persectae unioni , Per hunc liquidem sim in mens sultat Deum in quolibet proximo suo : & qn lil l ox mum in ipso Deo, sicut in imagine sua , de in ie- trib. Magita igit ur est persectio charitatis, quae quidem prima iam teret. Plinio omnium fructilam spiri tua tum , ut hic patet. Secundo ominium vi matum. l. Cor. t strum ii Tertio Omnium viarum, a. Cor. ii. in fine. iam i is it iii principio a 3. c.
de Mat. 12. Dominus alti in es Dorninum D am
Omni. quiitae amans gaudet ex coniunctione Mirari:
Climias enim semper baiat praetentem Deum , iuxta illud, quod i .loan. q. c. ait: Qui minit miri Deo manet. σ Dein m m, unde charitatis seque gaudium est, hoc est iuxta primum fructi: in sentire uanda eleuationeari spiritualem spiritus exultantis,&delectationem amantis. Quod quidem fit in conscientia pati. Pioinde Tob. s. dixit Angelus ad Tobiam: Talidium tu i sit semper. Ad hoc hortatur Apoli Phil. c. Gaurit . in D'mino semper. Irerum dico eaud tu. Primum pertinet ad gaudium interius . secundum vero ad saudium exterius.' De hoc duplici gaudiu Propheta
se conuiuiu . Et secundum Aleri de Ales : Gaudium est exultantis animi sui ei bonis in conscientia habiti . Tereius fructus est pax , quae quidem est gaudii perse ctio, quantum ad .duo. Primo quantum ad quietem ab exterioribus , ici undo quantum ad quietem ab ii terioribus. Pr .mo quantum ad quietem ab exterioribus, quae conturbam. Non e tiri potest persecta audere meos ite bono amato, quae in eius fruitionem aliis conturbatur. Et iterum qui persecto cor babet in uno pacatum, , nullo alio molestati potest, cum alia quaecumque reputet nihil. Proinde de talibus Pro - c. Hi
pheta inquit: Pax diu euii AM ligim nos idia fandalum : quia scilicet ab exterioribus non perturbatur , quin ipsis Deo perfecte fruatur. Secundo ratum ad quietem ab interioribus ad sedationem erit illi tirantis. Pax necessiora est , qua mens. quie at in uno. Non enim perfecte de ali ino gaudet, cui non sun it id de quo gaudet. Haee siquidem duo
importat pax, scilicet, vi neque ab Exterioribus re turbetur , de vi desiseria nostra tantum requie ant in uno. Proinde post: charitatem & saudium merito pax locatiir. secundum enim Alex. de Ales. Pax sic dum quod est persei concordia ad Deum , re ad ximum beatitudo est. Priactas aut cin seiritus, i uim dum quod est refectio consistens in delectatione, est etiam caetra propter facem ad proximum. Et de hae Col. 3. c. Pavor risi ea uom ne ora uo velim.& Philis'. . Pax Dii, iris exuperat omnem sensi is , custodias Lais vfra, intelli entias ne Gu , in C, O v I mina nostro. Haec siquidem pax est quies de tranquillitas conseientiae & concordiis ais proximum atque amaritudine & aemulatione.
or inattir in malis. CAP. II. SEonida alui ostio humanae menti; cst, cum be eordinatur in malis: & maxinae quoad duo. Pri: no quidem ut non turbet in mens propter imminentiarumalorum: quod pertinet ad quartum fructiun tarius fructiis, qui est patientia, id est tolerantia tribulationum in laetitia, de ii ne murmure , quia sentit hoc quasi custodiam bonae vitae. vndc Luc. it. Dominus ait: In ρ-ti vita vestra sidebito animi et est in. Et beatos Greg. ait: Dum nobismetipsis dominari discimus: hoc ipsum incipimus pollidete, quod tumus, de Piou..is. iterum scriptora est: s illo patinus tu ol.
Greg. ait: QNnnim mens lata fuerit per amorem. tium erit de patiem per longanimitatum. Secundo ut non petiuibetur in dilectione bonorum , quod ser-μ tinet ad quartiam Auctum , Quintus fructus , qui est
longanimita . N.un carere bono Eabet rationem mali, ut dicit ut 1. Et hic. haec autem longanimitav est re certa remuncrationis coelestis exi alio , quasi Ia M. G. eam lentie, bivninentem, de qua Iac. vlt. Exemplum se refrin υ - - Mim iactis animitaru Pr pli ιν η , qui mi t ante nos.
53쪽
SEcundo principaliter necesse est , quod mens hominis ordinetur ad ea,quae sunt iuxta hominem scilicet ad proximum, ad quem per quatuor bene dii ponitur homo , vi ad eum intesre disponatur. Primo quantum H voluntatem bene tendi: & ad hoc pertinet sextus fructus , qui est bonitas, scilieri in affectu, quae est quasi quaedam animi dulcedo ad omnes. Et ret hanc dicitur aliquis bonus homo , quia nulli noxius . siue malus. Vnde gloss. Bonitas est animi dulce. do. De hac Mopheta ait: secisti eum so Domi . secundo quantum ad beneficentiae executionem , & ad hoc patet semimus machias, qui est be nignitas. Dicuntur autem benigni , quos bonus amoris ignis ad benefaciendum proximis seruere Acu.
Iis qui piri benignita, est in affectu : quasi largaintque
prompta beneficentia rerum. Vnde benignitas, n- dum glois est largitas rerum , quae fieri debet cuminansuetudine animi, quae est bonitas, sicut praedictum est. Proinde a. Corint. s. Apostolus iit :ram nim dinorem diligit Dem. Et Eccles is. M restigerabis ror isie cst verbum intim ritim datum.
C A r. I. TErtio quintum ad hoc, quod aequanimiter tolerent ut mala ab aliis illata. Et ad hoc pertinet
octauus studiiis , qui est mansuetudo,quae cohibet iras, S: qua fit homo it actabilis, atque mitis, non inflatus de iuribus. De hac Propheta ait: antem ha- reditabum terram. Et Greg. ait, Mati suetudo imaginem Dei in nobis seruat , sed ira dissipat. Qui autem imaginem patris non potiabit ad iudicium , haeres Patris non recognoscetur. Vnde Iacob. i. c. nos hortatur dicens In manμαι cras liphe in m verbum , quod potest saluare animas dis M. Verbum qui pse Dei hamo simile est , qui tantum dum capitur, capit. Proinde necessse est eor mansuetum esse tenerum, atque suave, ct molle, set licet ut verbum Dei possit in eo infigi. Nam eo: lapideum illi ineptum est. In hoc quoque quod ait initium , verbi Dei in anima utilitas demonstratur. Sicut enim ramus talus, a viminco aer sti interitur, totum truncum operari facit secunilum sum naturam,& cum prius non ferret , nisi frumi, agrestes solis porcis conuenientes , postea serat fruetus hominibus delectabiles & suaves: se homo, qui ante susceptionem diuini verbi inutilis erat saciens opera quibus insernales porci pascebantur post susceptionem ipsius verbi fit arbor ferens fructum Deo de Angelis & hominibus gratum
CAp. II OV rto quantum ad hoc , ut non silum per iram non noceamus proximis nostris, sed etiam neque per fraudem , neque per doliun. Et ad hoc patet nonus fructus , qui est stas , si pro fidelitate sumatur. Si autem sumatur pro fide, qua creditur in Deum: sc per hane ordinatur homo in Deum, id est ad id, quod est supra se: ut i cilicet homo intellectum suum subiiciat Deo , de per consequem Omnibus, ouae ipsius sunt. Et sic fides est consi uitia certa de visibilibuι ,& fiducia de credendis. Vnde ad Heb. ii. e. Apostol. ait, Hari est se Liantia i jeran rara re et ,
per tria anima bene ora natur ad
TErtio principaliter necesse est, quod mens Eomi
nis ordinetur ad ea, quae sunt inita homin , & D, ἔ-- se bene ordinatur per tria. Primo enim ordinatur fru quantum a Lactiones exteriores per decimum studitam, quae est modestia. Haec in omnibus dictis, ae ficti, modum seruat: ponit enim debitum sensuum moderamen. Et de hac Phil. . c. Apost. ait: Moristia ι stra se omni vi homini , id est rationabilis conii alio vestra in exemplum omnibus innotescatae Coloss- c. iterum ait: Inauis evolviscera miser eo dia. id est affectuosa, misericordia. G cera ait, quia: dicat non pelutem solain, id est simulatam misericordiam: M smiatem , id est dulcedinem animi : h i5--, scilicet cordis & operis: m destiam, scilicet ad modum in omnibus operibus vestris secitandum. Odeci Fructus continentia. CAp. I.
SEcundo quantum ab abstinentiam a licitis,& hie est undecimus mictus, qui contine ita nuneupa
tur. Vnde gloil . Continentia quidem a licitis se absti- i. Mia. i. . net. Proinde L. Mach. i . scriptum est, quod Rasi M uiuem desinini Mab Hieros modii tin .
hie est odecimus seu tiqui castitas nominatur, quae est in liciti recto usu. Per nane enim ab illicitis sexibus abstinemus, & delectationes indebitas abhorremus. Et de hae i.Tim. i. Apostolus ait: quae- I. . tam, in tran Iam vitam varam in omni or M. Oeasti tale, hoc enim bonum erit: Se acceptum coram sal- vis tuatore nostro. Secundum inim Chrysbst super Matth. sex sunt quae incorruptam serviant castitatem, scilicet sobrietas , operatio, asperitas, cultus, inhibitio sen- . . - sium, raritas sermonis cum honestate, euitatio opportunitatis , 5e personae, de loci, & temporis: Dici etiam potest, quod continens co pikentias patitur,sed non deducitur. Castus vero non ratitur, neque deducitur:
ii sunt duodecim suauissimi fructias ligni vitae, de quibus nos pasci, & refici misericorditer largiatur ille, res est cibus de vita viventium, Dominus Iesus Cnibus, qui cum Patre, de s)ditu sancto,hic per gratiam: de in futuro per, gloriam pascit electos silos , inter Quos nos connumeret misericordia eius.qui est glorib- . G per infinita saecula saeculorum, Amen.
Eorum, quae continentur praecipes in hoc Sermone, '. Qi estis mari Uariane vi i in sancti r si
Articuli primi, Quod per quatuor signa cordi
manifestatur in anima essessuritiam Dei, p. . Per contritioram ciar scis , quia in amo/ θ se in est.
54쪽
p. 3. aris cordis ostendit Dium in anima
fendunt quod Dem est in intimo cor,u.
Articuli seciuidi , Qtiod quatitor signa oris
ostendunt Deum in anima habitare, p. t. Quod vera confuso infixus Deum in anima se. cap. a. De Lae d λἰ regni iam diuina ct δε-a Iam 'od D in sit in an a r stimonium est, Cap. 3. Quad veritatu si testia se quod Di ima grata ii Deo. CV. . increpans setera or Mecasa ostendis οὐ Dem ita animast. Articuli tertii , Quod per quatuor innotescit, quod Spiritus sanctiis in anima est. CV. r. V ali mer audite amina verbasiguum s. tu est, Cap. 1. Quod obse vitiis auarorum sermonam mi , -
p. 1. Q ia sedulis testimonium est bonorum fratctitia
De manifesatione spiritui sincti , per duodecim signa. Sermo V III.
interpretatis mana m. Haec autem ymniaveratur οὐ at
que lim liri in dividos 'ulti . mo ut vult. in his 'sacratissimi verbis enumerat Apostolus '. charismata, id est s. i r Missi a dona, quae tripliciter ordinat. Primo enim ponit dona pertinentia ad vitae novie g bernationem, secinido minentia ad fidei constra tionem, tertio pertinentia ad utram a re operationein, Primo quidem ponit dona fruitinentia ad nouae vitae, guberriationein dicens: alii quidem das vir, scilicet gra- . eis per spiritum , non pet meritum , sermo scilic. in loquelido de contemplatione coelestium, quod pertinet ad contemplativam : alii d tuis mino hientia, scilicet loquendo de temporalium actione.&hoc ictundum diuidem spiritum, sint duo luininaria magna , scilicet sapientia quae est sicut soldi descientia , quae es sicut luna. secundo ponit dona pertinentia ad fidei confiminionem dicens, alte sidera, id est consitantia, vel sermo fidei, scilicet datur in eo dem spiritii: fides enim est gonum Spiritus sis hi.Pro- 'TU Au alae ait, Polle credere natura est omnium: sed Gedere gratia est fideli unt in gratia semiarum, id est curandi inficinos, se licet datur in uno spiti iuratqv ratio virtutum, lux sunt contra, vel supra naturam.
Tertio ponit dolis ivttinet uia ad vir amaue operationem , unde ait, alii Hopiatia, id est praedictio suturi tum : alii disi istis , id est gratia discernendi, quo spiritu dicuntur quae dicuntur: alii traria livu rum , id est Io iii diuersis linguis : asii in re eratio si innum , id est icientia interpretandi ditiosas lingura, vel interpretatio sermonum, id est v librii somniorum, g alias viso mim, sicut Iolci li. Gen. vel iriterpreta- tio sermonum , id est Dccuritatum sacrae Soli turae, haec omnia scilicet & multa alia, ut patebit, licet diuisa sol , veratur , scilicet in sutastantia cum Patre S Filio, at uolim invariabilis ibi irin diuidens sim .gulti : manens nihilominus indiuisus,' ι vult, id est gnatis: & sicut unicuique nouerit expedire. vi Ioan .sae scriptum est :S H me ἰνουθ rat. Quod Dan s. verbum potest esse aliud thema in praesenti sermone: hoc est, quod in verbo propositis Apost. ait , Vmi πι-
cuique crur inanis statio ζ irum , id est gratia, quae spiritum manifestat in homine vile viii ratem, scilicet Ecclesiae. Proinde sequendum est consilium B. Petri, i. Pere. qui prima canonica sua, ait : Vnu ui De suur M. cepit gratiam in arte ut in idam administrant i, sicut boni d. s. se imuliis. Mistraria Dei. Ex hoc vero proposito clarescere potest, quod gratia, quae spiritum manifestat, tripliciter datur. Primo communiter, secundo euidenter, tertio uti litur. Primo coimnaniter, scit sne peti narum acceptione , quia unicuique datar:le- ..ia...cundo datur euidenter , scilicet sine aliqua simulatim 1. . ne, quia manifestatio spiritus: terito datist viilitet: ι--iώ. r. scilicet sine aliqua inordinatione , quia ad utilitatenti Adueriendum est tamen . quod ut praetactum est, itinem ulta alia dona ultra Praedicta, nouem quae supra Apost. numerauit mulinormiter& inultipliciter diuinitus dispensata, quae trianifestant in anima esse spiritum Dei. Et unicuique datur manifestatio spiritus ad Di pinutilitatem: de roisint reduci uniuersaliter ad 1 1.siana, prima quatuor sint signa cordis, secunda quatuor sum signa ciris, terit aquatuor sint ligna operis: prima potitiem ad amnaum, secunda ad verbum, tertia ad fa- euin.
ued per quatuor si et a cordis manifestatur in anima essessirit,m Dei P Rima sunt ligna cordis. orum primum est contritio, secundum suspiratio, teitium illumina io, a mari, quartum a laroratio. satia m
Per confritionem clares t. quod in anima I
p Rimum signium , quod animam inhabitet Spiritus p ἰ-ι-
fanebis est contritio , & lachromota compunctio cordis: profecto quamdiu animal demit, tamdiu per-nditur in eo ellei piritus vitae. Proinde Apost. ait, c. ad Rima. p. das pro nobis, scilicet effe-ctive . id est postulare nos fuit misericordiam pro pectis , miti bin inenarrabit Au, hoc est de re inenarrabili: videlicet sicut sunt nostra sceleratissima vitia, & eius inenarrabilis misericordia. quod maxime contingit vere contrito cordi. Vnde Propheta in persona iviis
SEcundum signum est suspiratio: ad flatum profectis Desin mi urae positae ante os, aut nares percipitur adhuc δε--, esse in homine spiritum vitae , dum rutatur mortuus. Dum enim recolit homo, & beneficia Dei, v idelicet creationem, redemptionem, de glorificationem , seu beneficia temporalia , corporalia & spiritualia, atque recogitat & recognoscit suam praeteritam vitam,& ingratitudinem suam, iam cupiens reformari in Christo dc praecepta Dei seruare: timc quodammodo attrahens
. inum per desiderium bonum erumpere cogitur in suspirium sancitam, Hoc quippe aiictu se sectile Pt pliata , cum ait: Di meum aptiui, scilicet Domino meo Gait, .
inspiranti: attraxi irrituri, quia modata tua demis bain. Et de suspirio, Ioan. te. mystice scriptum est , Dirilin ori vulti irat ' hoc est in muniem, qdam r. .i i. vult
55쪽
48 De manifes latione Spiritus sancti.
vuli Mist, qua, scilicet suspitium generetur incorae. Et vo em cim non anuv. scilicet in suspirio scite emiss- : sed nescii , scilicet tu audiens, quando lueetiam illud emit uias , Diae ni , aut o a'.
i minatio credis ostendit Deum in anima
TEctium fgnum illuminatio nuncupatur. Cum enim metis possidet in se spirituale lumen, S I
ccm ver e cognitionis: hoc est quando discernere ii uit,inter agenda α non agenda : scit cognoscere inter credenda re non crestenda: scit dissetete eligere inter exequenda & non exequenda: scit cauere , quae sunt spernenda N appricte , quae sunt Deranda , ac timere, iliae sunt horrenda & similia Signum euidens cit, quod in eo est sirilitas vita. Proinde i. Cora. Apoii.
, qui ex Deo eri , ut siciamin scilicet per cum, qua a D donata, ni Et iusta surulit. h. no non 'ci t eo , sunt stimim mi: Muitia inim.s illi, te non potest intelligere, quia spiritualiter
examinatur antem homo omniauimaicas. id usi
intelligit , & discernit. Non omnia, ut August. ait, quae continet ipsa i cientia Dei: quae si isticiunt ad iiii furi vitam. Duplici quirpe modo dicitur homo spiritaralis, vel vita, vel sensu. Vita, ut qui spirituin Dei rectorem habens , lGim.lum ipsum spiritiun vivit. Sensu, ut qui de Deo non secundum imagines corporum , aut humanam Philosophiam sentit, A sapit. Et addit : Et i se is , scilicet homine carnali de animali , id est intelligitur, videlicet an bene iudicet, an male. Vnde Sap. r. c. Di m enim anctis dis. lixa egui et filum , c o se asis sunt me ime retiu , ct corripietur a superurnieme ini-γitar. , scilicet hominum impiorum. Talis quippe cognitio , seu discretio euidens signum est, quod Spiritus sanctus talem inhabitat animam, sicut de inficino contingit, quiando discernere potest inter utile, seu delectabile, & laetiuum: utpote quando luit igitur, si- girum est , lirod in eo eli spiritus vitae.
23νd experimentatis gustus, essensus stiri alii
ostendunt, quod Deus es in Intimo cordis.
C A r. IV. Varium signum est a Iaporatio. Cum enim asse- A, num. Nactui, & si urituali palato sapiunt calcitia & diui, at a re deripiunt cainalia Ar terrena: laetatur de spiriti ratibus , ac de carnalibus contristatur: signiurieuidens eli, quod in tali anima inhabitat lpiritus Dei. ' Proinde ad Rom. 8. e. Apoll. ait': Qui enim secundum earnem sunt, qua carnu sint figium: quia pro summis bonis carnalia concupiscunt, & in eis tanquam in ultimo fine conquiescunt. Qui vero secundum Spiritum, scilicet sunt, quae sunt spiritus , id est secundum illu-Gaiat minatam fidei rationem sentiunt. Hinc Galat. s. c. Apostolus est: aut m ii ii vi es c risin u- '--, A c. scat in praecedenti s one olenius dictum est. Qui ideo , ut ibi patet, fructus aenomitiantur,
qui acu spirituali delectatione& gaudio degustamur.
God quatuor signa oris ostendunt Devo in
anima halitare.& verbi. Sicut enim
ι- lis . . ideli verba veta& sancta. Miuor et i .uri sunt signa , ex quibus per verba cognosci pote i , si est in Lomine spiritu Dei. Primuin est coi
sessio tuo ae iniquitatis . secundum conin entario diuinae bonestatis , tertium pronunciatio lincetae vin iis , quartum est increpatio mundanae iniquitatis.
anima esse. C A v. I. PRimum sanum est consesso propriae iniquitatis PH--- Cum enim praesentia Spiritus sancti per donum intellectus illustrauerit hominis intellectum , replet aamnam cogitatione Dei 5: sui: & timc in spe o v inati, nihil se esse noscit. Et de tali sui cogitatione ait de se Propheta , Psal. i. Era ad nihil. - νι timsem , di scim. Et merito quidcan hoc est , quia vera humilitas ,&eognitio sui bona protesa homini ipsi G . . abscondit. Proinde Greg. ait: Mii Sancti bona tua M- non vident . quae videnda aliis praebent. Iob quoque 3 o. c. de se inquit:
quasi ν mm d a. imo metim Et iterum Prou. i z. cri'. Prau i x. kriptum est: νυ r. ividi, in hoc patui exemplum in sincta Elizabeth, Lucae Primo capi ἔ- r. i. quam cum mater Dei visitaret, Eis 4 est xttiiιjaluseui diem a Iaxia Elis Aeth , exultauit i aris indit ro tim , ct repleta .st Di liis sancto Ebs; ib, di ext mauit et oce magna, dixis : Bιπιά cta tu inter muteret, . . Obruedictis Zm Qui titu . Ecce cognitio Dei. Et de cognitione sui subiungit, Et hoc mihi, t Vrri t e suilla stamater Domini mei AEa m i Ex prima quippe cogitatim eos uitine, scilicet Dei: consurgit cognitio iiii teste Propheta , qui ait: In tumi, i ad imiti lumin, scilica ad nos inuininandum.
De ἔπι dapsita cognitione diuina deuota laus quod Dei sit in anima resimeniam s.
C A p. I LSEcundum signum est commendatio diuinae bonit, s -- tis. Merito quis se consurgit in laudem Creatoris, fio. ν' qui lumine Spiritus iana: repletus est. Patri exemplum in Zacharia patre Ioannis Baptistae, de quo dicitiuLucae primo, Zacharias repletu. . si Spiritusncta , scilicet & lumine eius, & prophetauit dicens, Beserimus Dominω D.m Ua l. Rectus siquidem ordo prius Spiritu sancto repleri, & postea prophetare. Prius debet homo fieri concha, de umque canalis. Sed quomo' . h. s. si
modo diuinam bonitatem commendet audiamus: ait Miri ι enim, Bene illim Domum Dem Mael. Nominat Dominii illum omnium iure creationis, Dominum similiter omniu iure possessionis, sed Dominum Deum Israel, id est Beatorum s cialiter beneficio florificationis. Et addit , quia visitauit, scilicet carnem assumendo, tan- quam pix idem plenam medicamentis, ut sanaret infirmum infirmitate longissima tabescentem. Et fecis r dem lanem ρt.b- - , scilicet mortem pat:endo, &Proprium sanguinem ectundendo , ut nos ciliceret plebem suam.
Id od veritatis Pim testis es quod anima
CAp. IV. I Titium signum est pronunciatio sincerae veritati . , Cum enim vetitam lumen in mente fulget I V . praesentiam spiritus Dei: licet non semper homo vi
ximo suo proserat veritatem: quia sicut Ecclesiast. 3. iat. scriptum est,tem in taeιndio tempus Io e i. tamen pro loco & tepore huiusi di sincere pronunciat eam. Et de tali homine Propheta loquitur,dicens: v ratare in corae no exit dolumi μυ---I .ca radii dicat,licet quadoque sit nocesse,ut taceat veritatδn
quam tamen loquatur dolum, vel salsitatem in hoe siquidem versu omnis duplici trux viti iusti eliminatur. Nam
56쪽
. . sic id ait: torritur ver vim in cordam sis , noratur sincera contonantia cordis eius de oris. παῖ--. Atque per hoc quod inquit, non uolum in ιλ-s sua , exprimitur consonantia oris & operis. Praeterea tria sunt, Per quae maxime innotescit, quo linam-τ si habitat spiritus Dei, videlicet vitate iurametita, Mna ves blasphemius & mendacia. Ac econtra si omitia abluunt ne irequentantur, cum clatum te: timonium sinteonscientiae malae. De talibus quirpe Iercinias '. c. ait S ista Du. rans eorum, scilicet cum blasphemant seu peierant. Dolum videlicet ciun mendacia loquantur. Sequitur , in ore suo cum . niso sus Io D t- ct oiculi. ponit ei insidias , α de mendacibus iterum Propheta ait, loquuntur Pacem c pro im I . -la aratem in ea siti eorum. Qui l autem pronunciatio sincerae veritatis signum si, quod in anima habitat spiritus Dei, Actuum secundo in Apostolis raret, qui ut ibi dicit , R plui sunt omnel Spiritu se to , σμVeruui scilicet Euangelicam veritatem.
Gia Plus increpans scelera E peccata isendit
CAp. IV. Variam signum est increpatio mundanae iniqui-
o Vinum lignum rit increpatio mundanae iniquitatis. Cor enim, in quo spiritus Dei est, abhorret omnem diuinam offensionem, cum aduersetur Deo dilecto suo, & zelo charitatis, & diuini honoris, atque animarum salutis excandescens: de pro loco & tempore increpat mundanas iniquitates. unde diuinus spi- ritus, qui inhabitat talem ait in m. ad Zelum excitans illam inquit proplieticum illud, in repule M a -- nis, hoc est superias, C. Vt tauro um et Daccis νον ι -- , , id et Huxuriosi a te scilicet increpentur, supple la
Cis stin. Denique quantiam ad haec quatuor sit pradicta, Actuum. i. mystich ait Dominus discipulis sui x,
Accipietu virtutem superuenientia vir im santrum vos.
Ait enim vi mitem potius quam des rem aut splendorem de similia, quia maxime praedicta quatuor ligna Spiritus sui ctiis virtute is in anima Operatur.
God per quatuor opera innotescit,quὸd Spiritus μου in anima es. TErtia vero sent signa operis, seu iam. Quatuor
quoque signa circa hoc eossumus assignare. Primum est diuini verbi auditio, ecundum auditorum Obseruatio, tertium proximorum aedificatio, quartum aduersorum supportatio vel toleratio.
ia tibenter auilire diuina verba signum salutis es.
-- DRimum est diuini verbi auditio. Res enim spiritul carens non audit , libenterque indit homo loqui' de eo quod amat. Sie prosecto qui libenter audit ver bum Dei, manifestum signum ostendit quod in eo est spiritus Dei,& quod afficitur ipsi Deo. Proinde Ioam
octauo. Dominus ait: ex Deo est. v rba Dei iam is, ait enim ιx Dis ei scilicet per fidem & gratiam, non tantum per naturaen, ve,D Dti audist, scilicet aure cordis , id est a luctuose M obtemperautet suscipit, Tom. I V.
credit de aniat. Prosecto vilibet libenter audit dictrinam, ad quam assicitur : quia eli ei connaturalis. Propterea cumitopheta inquit, quae iam quid leuiatur Ol. t in me Dominus De - : Pinnio loqu/tur pacem in il lim suam Signum quipse mortis instantis est insimum non Meriω ι sumere cibum. Proinde August. ait: Sicut nullum est maius signum p dustinationis aeternae. tuam Dei ver E bi libenter au&re : sic malium retus est igitum, quam illa contemnere. Vnde merito post Ioannis praedicta
verba Dominus labdit, propterea vos non auarax, qu a ex
Deo non estis : & per cons irens sequitur, quod sitis ex diabolo , non per creationem, sed pei imitationem, de tali reprobo homine Propheta esto ita orti .im in ρ ἐ-ti σdo , noluit inte P geretii sim ageret, Et Eccles6. est seripi uin , a s nimium sapientia in a.dIM 'bominibus Quomodo autem de necessitate salutis lion teneatur audire diuinuin verbum patet in Quadragei mali de Euangelio aeterno, Mi. . a.
Gos obseruatis sesitorum sermonum Dei , sil uationi testimonium praestat.
Szeundum ligni in ea auditotum ob alio,& ad
hoc hortatur Apostolus Galat. s. dicem : Si stiriau vivim- , Τ tu cr am lemu/ , scilicet proficiendo de die in diem per opera bona. Cum enim utero scutus mouetur, manifestum fgnum cst quod animatus sit. profecto contingit in homine. Nam cum in via lustitiae mouetur rei opera bona apparet quod Spritu sancto vivit. Gregorius enim ait, probatio dilectionis, exhibitio est oretis, S sequitur : nunquam est amor Desociosus: operatur enim magna si est, si vero operari Ienuit, amor non est , de Iovi. Baptista legitur, Lucae primo, quod repletus Spiritu sanctis adhue in Heio matris coepit inoaeeti ad praesentiam saluatoris & -- tris eius. De beata quoque Virgine legitur ubi supra, quod postquam a.Spiritu sancto obum Iata est,a ιι in montana cum festinasisse. Quid enim prodest audiit e .diuinum verbum , s bona opera non linquantur Proinde Apocalyps tertio capit. admonet spiritus veritatis, dicens, a mente ergo his, , qualiter acor eris ct audierti Ohraia, pro obserua. Nam sicut Dominus. Matth. . cap. Omuti ἐν Is,qua a dis verba mea liae,st non facit ea ituetit viro stulta , qui ει cauit domum suam sperarena . De Christo quoque dicitur Lucae quarto, quia plenin Spiritus,m 6 6 est a Dr ne. Et et batur a stiri uiri δε-rio. Ex quibus omnibus luculenter apparet, quod sicut motus naturalis taluimi sormam naturalem: semotus operationis bonae neces luto sequitur inhes i, lationem Spiritus sancti.
TErtham signum ea proximorum aedificatio, scilicet i
ret exemplum: sicut enim rubeus color in sacie hominis arguit in eo spiritum vitae: sic color conueis tionis honestae arguit in homine spiritum diuinae gratiae. Secundum enim B at d. Postquam Spiritu sancto repleta est beata Virgo propter irradiationem A: claritatem procedentem a facie eius, Ioseph vix ausus erat in faciem respicere eam , gloss. quoque Matth. i. at , M. quod Ioseph Mariam facie ad faciem videre non piterat . quam spiritus sanctus in concinione feni tu repleuetat:& ideo non agnoscebat iacie ad iaciem, quam sponsauerat, donec illius veteras euacuaretur. Actuum quoque sexto cap. de sancto Stephano ita i-ptum est, quia erat pisum Di i M. IanEio: s quod et aa. raru albuites faciem eius tan2 -- finum Arig. li stantis E inter
57쪽
inter illos. Hae quippe pneceperat Dominus, Matth. s.
God patienter tolarare assuersa es signum satatis.
'C F. IV. OV xx in & vltanum sonuin est aduerarum toleratio,io supportatio. Quod quidem probat omnia iustadicta, ad tactum siquidem Pulsus noscit medicus, si nonio habet spiritiun vitae.Iob quoque x. c. scriPium' est, quod diabolus ad Dominum de Lb ait: υσ ca et m. in iaci m beneria erit ι . Cum igitur Dominus dat aduerca,tanquam medicus summus tangit tib nobis pulsum : probans ii benedicimus eum patienta 3 - sa hilarit ei lustinendo aduersitates , qacmadmodum N I i ii tum est,quod Aid stoli poliquam Spiritu lam
Luc.quoque 8.Dominus ait,de verbo Dei: Quod is om
Terra bona seu bim per patientiam reddit,quia scilicet nulla sunt bona, quae aganus ii non aequanim ter rOXimorum mala toleramus. .anto enim quisque altius prosecerit, tanto in inudo inuenit, quod durius porIet: ''' piksenii saeeulo mentis nostrae dilactio defi- , eiusdem saeculi aduertitas crescit. Hinc est enim, ... quod plerosque cernimus bona agere : & tamen sub graui tribulationum fasce denudare. Terrena namque iam desideria fugiunt, & tamen fiagestis gravioribus fatigantur. Sed iuxta vocem Domini fruchri per ρο- rimἰuiuilia tientiam reddunt , quia nimis humiliter sagella sulcia νι - , vita calcibus tunditur & in inni laporem liquatur: sic oliua contritionibus expressa amaritudinem suam delerit:& in olei liquorem piinguesca. sic per trituram areae a'paleis grana leparantur, & ad horreum purgata perueniunt. Ex his igitur duodecim signi, innotescere potest in quibus habitat spiritus Dei. Quae participare nos faciat Dominus I E s v s Christus qui eum Patre & spiritu sancto mani se fat opera sua sancta. Hic per gratiam de in sutaro per gloriam,quam nobis eoncedat ipse Deus trinus 5c unus benedicctus, debenta cibilis per infinita saecula saeculorum, Amen.
Eorum, quae continentur praecipue in hoc sermone, Hic sermo, quom, cy- t si dint ad faciam
Articuli primi, in triplici reconciliatione, qua quilibet suscepturus hoc sacramentum te praeparare debet. Cap. i. Quia adeo is ιν insunt necessaria ei,
Atticuli secundi Quod ima maxime neceraria sunt, ut homo se bene & digne disponat ad
sacram communionem. C. p. i. MI. u. m corporis cui, si triplex plena .i re Poritur. p. i. De maximam Atia, ct puritate confismia, Dare uir mur iram communionem in linea coi per nisi .e a monstrata.
Cap. 3. Ontum riueta orario nec saria est ad sim
Articuli tertii,in praeparatione, quam debet homo si cete ad hoc Saciam tutia in Paschali Asno mystice demonstrata.
9 parare ordo di stra Domin . prima Regum septimo.Iam ad illud sacrosanctu corporis, & san' ,--- Dinis Sacramentum appropinquantes, toto studio, M sodia It aisectu, tora vigilantia, atque tauotione conari debemus , ne indignas te animarum notarium inuiniatia an sones. o quanta cordis contritione, & lacrumarum sonte, quanta reuerentia , & timore, quanta cor aporis castitate , atque animi r tate , illud diuinum iii, sterium alium dum est, ubi caro Christi in veritate sum: tur, ubi sanguis eius in veritate bibitur ; ubi summis una , humanis diuina iunguntur : ubi est Angei duin societas, Sanctorum praesentia: ubi sacerdos ris . -
Christos & sacrificium nobis mirabiliter & ineffabili- E- , tor dii ,ensatur. Quis digne factamentiam sumere ' test, nisi tu Domine It s v Christe dulcedine tua, misericordia . & pietate feceris dignum a non requirit Inobis misericors Deus, quod nobis impossibile . Et si se . .
omnino in Giemes Hunus ad tam admirabile bonum nostras conscientias praeparare: tamen si negligentiam , & torporem abiiciemus, & puritatem eo scientiae praeparemus, atque piae deuotioni, ministrabit ipse Dorninus noster I E s v s Christus, quod deerit it susscientiae nostrae. Ad hoc ergo nos hortatur in verbo propos in spiritus veritatis, seu Ecclesia sancta,ut periciamus in nobis, quod nostriam est, dicens, praρ recor ut ira Domino Irsv Insipet hoc idem in figura, Num.yndecimo, ait Moyses ad populum , id Num ii est,ad nos
praeparationem, Ἀπι comeritu earn 3, id eri anctistimum
Sacramentum quod verbum potest esse aliud thema in praesenti malo ia. Triplex ergo ad hoc Saetamentum xparatio esse debet.λima est reconciliatiua, secunda dissesiciua, tertia consuli mariu ARTicvLvs TERTI v v.
De triplici reconciliatione, qua quilibet cepi, riu hoc Sacramento se praeparare debet. P Rima quidem praeparatio est reconciliatiua,quae in
hostii sumenda considetari potest. Sicut enim stu- iis .' inenti grana gradatim arte humana proficiunt ad pa- inis complementum : sic anima peccatoris per Deitiam proficit ad iustitiae statum, ut hoc sectamentum digne si scipere possitaria enim in se habent praedicta grana.Primo enim simi dura,secuta sulfure sunt ope ta, tertio ab inuicem sunt distincta. Ad hoc autem quod de eis panis , & hostia fiat. Primo enim durities ita conteritur,& in minimas partes deducitoris udo tiare emundatur: tertio admixta sarina adinvicem
per aquam demu per ignem dec et i, in pane scit hostia solida
58쪽
- αα solidatur. sic quilibet precator, qui concupiscit dign)accedere ad hoc caero anctissimum Sacramentum, rerciam Mum ma in praedictis sigilata reconciliare te .lcbet. Primo per cordis contritionear, t udo per oris conscissionem, tetito per statuis dilectionem. Prima fit Deo, secui ' da Ecclesiae, lettia vero fit proximo.
cordis cantrisionem tria sunt necessaria , ei vult communicare. C A P. I. PRimo se reconciliare debet Deo per cordis contes tionen Est enim peccatoris cor durum quas lapis, sicut testatur Iob. 1 . Di ria itur eor rim qu si si enim usque ad ultimum finem in tali. perseuerat, vel Ese irrcmedii iliter parit, sicut Eccles 3. dicitur: Cor citrum ιxs umMo male habebit in qui amat 'ci. m. peribu in quide hoc, Quod ex numento perficiatur sarina. Primum est mola ruperior, iecundum est mola inferior, tertium est
aqua sui erueniens ac curiens, quae mouet molam superiorem. Primum designat timoiem, secundum vero spe, tertium vero gratiam Dei. De prima mola timoris, is . dicitur. D , ndi siri in ollisse ιirgo a B γ ρη . Et sequitur. T. l. moti sis iniam, inuda turpisu H em i m. Ait enim. De sic. nis, scilla et per humiliati neni, quae caput et exitu contra creatorem tuum: se et ' ραἰ- ε,id est quiesce in consideratione tuae vilis miseriae, vige scilicet per contrarium,id est anima polluta,
. quae est sita Babs - , idest confusionis υνθὸ moL V, id ... I, ςst timorem Dei: μου n. m. tolere enim sarinam, , s. .. vique ad minima subtili sine diibi: ere concientiam
a. mina tuam.Tres nempe timores inducunt ad hane dii coisionem. Primus eii timor iudi ij ndus est timor iudiis. cit,tertius est timor supplieii Primus enim est timor iudicii. Duplex enim potest elle iudicium irati Dei. Primum est aduersitas,unde Deuteronom. 29.dicitari Gret quiri ut Dominum Deum patrum suorum , eiic ira eos Domiciti de terra Ha ira Da,ofurere, cst indissuariem sua
maxim . secundum periculosius est prosperitas. nam tunc furor Domini maxime contra homines saeuit, rari Isto quando eos mala operati permittit: sicut testatur Propheta in persona Domini dicens: Dimisi eos secunaum A. - ε, -- eorum, brevi in adinventioni hi fui, Acciaris i. p. z. timor iudicii de quo I .Par. . dicitur, Iustu, u- Lb. 1 i. aem vix saluabitur: . im,s ρεσπιον ubi apparebit, Tertius est timor supplici j: unde lol, it Me impio dicitur: VPebunt o uti ei in interfinion m ' .m ct desu Me omnia plex est tot ni ibi bet. Secundo necessisa est inferior mola , de haec est spes suis uin eleuans, quae triplex est. Prima est spes veniae, secunda est spes gratiae, tertia est spes glo- sς- riae Derrinis is a. soalicitur. muta
non es ei lume.Derti in nomin. Domini. st innitaruis stipe Dominurn Deionjuum. De secunda dicitur in P es.s ra Alm 3 6. A Domino. De bomitatem. De tertia etiam Psalin. ait: νωμι. BZMDe Domini, scilicet in gloria sempiterna : 'u,
Minm. id est operantes peccata cum operant,uem iniquit tem. Nec tamen una istarum molarum susscit ad salu---r. 1 . Proinde praecepit Dominus Deuttai .dicens, Non accitio Aio tuom superiorem,qιnferiorem motam. Si
periorem moliun, hoe est timorem solum accepit ludas, C: Cain , qtii desperauerunt de misericordia i . Insuper quidam accipiunt tantum in seriorem , id est spem de misericordia Dei, sicut fecit Adam comedens de pomo vetito.Sic tales peccantes sperarat, non se corrigendo miserieordiam Dei etalem enim fingunt Deum, qualem ipsi volunt ita ipse est talis,qualis ipse vult.Sed --diant quod de eis Dominus per Piophetam dicit: Cum
A . -. cepero tim us .ego tui iram iudi si' . Si vero iustitias, a W quanto amplius iudicabit nequitias, A condemnabit: Tom. IV. Et iterum Apocalyp. i. Scient cilicet in die iudicij, --.... --. 1 Ecc&sia, quia ego jumscrutaris νε-ι,-. M abothnicuique pMMndum Ueras . Vtramque siquidem molam accepit Magdalena, Luc. .5e Publicanus Lia i S. I,. ν. ideo gratiam per veram contritionem adepta 1 hi ita er- ι ci . tia vero necellaria est ad rerficiendum satinam descii nemo, decuriori aqua, quae significat gratiam Spiritus sui ti: de qua aqua Ioan. . DOininus ait: ι oeau in Ieas. λme, Acut anu Scriptura fumina sitientis venti erim quavitae: hoe aut/m dicobat de spiritu , quem aec ΠΜυ erant credentes in tim: haec quidon aqua operatur duplicem molam ad complemetitum farinae vecae contritionis unde Donat an dist. i . ait: Ad hoc n. quod gratia in- In iis .sundatur, ne illa est quod homo se praeparet ad acce- r tis 3 Ptionc gratiae, de detestationem cui Dae:nam necesse est se
in gratiae infusione quatuor elle. Primum est gratiae intimo, ieeundum est liberi aibit in commotio, tettium eii cordis contritio, 'liartum peccati expulso. Dominus n. expellit Oilpam infundendo aliam : sed non insandit eam, nisi ei qui suae gratiae se consolviatu . ideo necelle est, promptae gratiae autem sic adiicitionis e sot mare per motum liberi arbitrii: taliae vero ore atum expcllenti cons mare gratiae aduenienti, α
peccatum expcllenti se consor nare per motum contritionis : unde duo sunt a Deo , i c. gratiae inluso, Mpeccati expulito. Et duo , nobis his duobus modis consona : haec autem quatuor si nul coniunguntur in illo ei si lo Psalm. qui ait, Palin. I'. Commouisti terram,
est contu ba A eam sana coviritiones cim, pιia commota est. Gratia enim adueniens in animam commouet ratione,
sinu dum quod est pars liberi arbitris: & conturbat voluntatem rex contritionem, S post modum sanati eis cati expulsione. Et ratio liuius redditur,qilia pi cellit duplex comotio, per quam ipsa anima patiae iustificanti se conformauit: ideo su it,quia con ta est. De integra, cse vera confestone, se quomodo prae icedere debet sacram communIonem.
C A p. H. Ecundo recepturus hoc sacramentum, se reconci- Ilia e debet ecclesiae per oris veram consession o iam UmNam cum quis accedit ad sacram communionem ii . . . . Minor taliter peccauit, non susscit quδd si tantum corde riui f... contritus : nisi etiam sit ore consess is, Ecclesiaeque re- conciliatus. Circa hoc tamen, secundum Richan in distinetuendum est:quia aut talis habet copiam conses. solis itanei in confitendi sussciens tempus, ct liberam loquelam: tunc reccat communicando sine consessi ne, quia ad hoc iactamentum re uiritur reconciliatio, etiam iecundum iudicium Ecclesiae : vi de I lupo de S. Victore, in lib.despotestate lipandi,& soluendi, c. xi ait: Si absque iacerdotis absis lutione criminosus ad corporis Christi communionem accedat: pro certo sibi iudicium in inducat & bibit, etiam ii eum ante mulium poeniteat vi ne vehemcter doleat, ingemiscat. Aut talis copiam sacerdotis , & caetera supradicta non habet:& tune distinguendum est , quia aut imminet aliquasi essitas celebrandi, vel communicadi ut puta ortum scandalum peribitae suae non communicet, aut populi: vel incoepit mysterium sacrameli, vel amisi loquelanu& tunc non peccat cum proposito confitendi, quando poterit. Aut non imminet neces litas,& tunc peccat, secundum Scotum, Richardum. Petrum de Candia sed de
hoc plenius dictiun est in Quadrages nati de Christiana religione. servi. 3Α.
Vomodo qui vult di ne communicare, triplicλrer proximo suo reconciliari debet.
CAP. Ita. TErtio autem recepturus hoc sacramentum remi i. rex; ciliare se debet proximo per fraternam dilecti O- - .. n. i. nc, dc unisi in excplo sarinae, quae in granis distincta, . - Grit.
59쪽
dei muri per aquam , & ignem simul viuia in hostiam
sol matur: ut mustice umiratur, quod ad hoc laetamen-- - D O Pixrumat accedere, niti sit proximo suo dii pii. ,-- lectione unitas: unde tripliciter debet talis proximo sio uniti .Primo corde, secundo Ore,tertio ope e. Primost ' debet eum proximo, etiam dum 'uolibet inimico,vnitus elle corde vii de de conse. diit. a. c. hoc amen. Augustin. ait: hoc sacramentum pietatis, signum est unitatis. Qui vult vii iere,accedat, credat,ic incorporetur. Per hunc cibum & potum, cietatem vult intelligi corporis,M membrorum suorum.quod est Ecclesia 3.Cp io. in praedestinatici laec ille. Et iter u. t.COr io. Apostolus inquit. ξ nu, cst unum cor', ν ubi se . . Oinset, qui δε υ δε υuo eatice partis Ua , scilicet di- Avus'. gne, Et iterum Aug. ait: Qui acceperit mysterium unitatis, de non tenet vinculum charitatismon myilerium Eec .ir. accipit pro se ed contra se.Ecclesi . eciain dicitur: Di-bse yroxi m tomis comun re me cum eo Milicet non
pacisco S: malevolo coc de unde Augustinus de verbis. Domini ait: ne dicas eum lingua, ignosco, & disserascordi mollit em in Dominus, cui dicas: vocem tuam h
mo audit, conscientiarn tuam Deus inspicit; melius eticum clamis ore, & dimittis corde: qidis sis blandus ore,de crudelis corde. Secundo si cepturus sacramentuhoe, debet habere cum proximo pacem , de unitatem oris. Circa hoc autem aduertendum est,quod quaedama s mi signa dilectionis, de illius ad quam omnes neces
io obligantur quin in eor in omnimo si negatione praetenditur signum odii, seu irae. Huiusnodi aut citi signum videtur elle salutatio, aut ad aliqua interrogata aliqualis responso. Proinde qui inimico sito omnino denegat verbum caum , aut qui in praesciitia eius scin- per auertit faciem sitam, vel cibito fugit: signum praetendit mortalis odii,& rancoris . nisi hoc faciat ex cau- si multum rationabili ut pote si probabiliter timet, ex hoc aliquid peius accidere, Ic tunc rationem, de intentionem sui facti debet intuentibus propter vitationem
si andali declarare, si bono modo facere hoc potest. Quod ad praedicta signa homo necellario obligatur,
ostendit mininas Matth. s. dicens.
faciunt λ Per salutationem nempe intelligit quaerimque extrinseca amoris signa quia in actu est prima communicatio, & ostensio numanae affabilitatis, & secietatis.
Ad reliqua vero 'li iam quae die a sint signa homo non obligatur nisi in ea i necessitatis: sed de hoc plenius
dic uni cli supra, crinone 7.art. I x. 3. Tertio,quomodo
communicaturus debet ad proximam habere diletionem operis, quia quantum ad effect im si ibuentionis necellariae omnes tenentur trabitu, Se actu, & inimico Pro loco.& tempore prouidere. Hi iis August. sirer il-MM h 6. Matth. 3. D mitte nobis, S c. inquit. In hac oratione si D. a. . . mentitur, totius orationis nullus est fructus: cuniam
aliquando repetereconceditur, sed debitam peccatorum . . .. , ' rixenti veniam nunquam iuste negatur. Et iterum de coni dist.2.c. panem, idem ait: Pancin de altari spirit-- a L. t et man lucare, est innocentiam ad altare portare: peccata,& si frit quotidiana, de non sint morti sera antequam accedatis, illa dimittite debitoribus vestris: si
dimittis,dimittentur tibi: iecurus accede, nis est, non
M. ; uobis scd vide si dimittis, non mentialis Deo. iusim. J.5,. fallis mentiri Deo potes, sallere non potes sed ad--a uertendum est,quod sicut communicaturo necessarii ini M. s. est oi denti veniam donare:multo fortius necestariuest ab ossenio veniat fi postulare, quod mysticὸ insinuas
Dominus Matth. s. est. Si s ninnin mum, id est cor tuum is altar , sicilicet ad se nn commimionem, O si, recordatm sero , quos frater tum has t alipod a i seu im in is tuum ante artare,id est serua propos tum communicandi, ct rari privi se oneris υ stare. i. . Ad litteianis possibile ei sit alitem habeas propositum illud agere quam citius fieri potuerit line mora, de tunc veniens oneres muniis tuum, id est sumes sanctissimum sacramentum Ex dictis patet,quod commisenicare non possunt omnes sequentes iectas, & Pantalitates,sicut Guelphi, de Gebellini,& consimiles alij, qui
corde tenent, aut Ore profiteritur , aut Oper c c.
quuntur, de sic de aliis mortalibus culpis , scut de P . ciuitatibus supradictum eis, ier .is. I
Iria maxim necessaria sunt , ut homo se bene , argue di sono: adseram
SEcunda est praeparatio dispos tua. In lignum vi
dein est, ut ad tam admirabilem communionem, id est ad eum,qui est sanctus Sanctotum M omnis i ctitatis origo: hoc est ad regem caelorum, & Dominum Angelorim, quis indeuote,& incurate accedata roinde de sacerdotibus, de de quolibet accedente ad hoe s cramentum, Exo. i . scriptum est praeceptum Domini, is. in quo dicitur, acerdot/s,qui ascendum vi Dam vim. - ινυυα ι- lixen ην, πιι percuriam eos. Triplex enim dispositio prinparativa praecedere debet sumptionem huius factamenti. P. ima est fides plora, secunda est puritas mastra, επι - .- tertia orat io deuota.
Os M sumptuum corporu Christi , triplax
PRima disposito praeparatiua est fides rima: tune
enim pleria est, si nabet tria. Primo, si eit clara: secundo si est semida tertios erit solidadeu firma, id est . AEM., si est elata in intellectu leu capacitate , scruida in voluntate.& firma in iaculiate:quia talis fides totam animam reple .Primo luod fides ad hoc sacramentum de bet este clara in intellectis, & capacitate, ut intelligat quid recepturus sit,scd cet verum Deum, qui fecit coelum Se teriam, S verum homine, qui amore nostri popendit in cruce. Ad hane quidem hortatur Apost. ad ri
Hebr. i dicens. . Gedarem vero corde tutis uri, ἐρ rsi corda a cons. .ensio mala cum vero corde accisit,
qui hoc sacramentum sine more credit, qui non quod videt,sed quod fides tenet, scilicet sub specie panis , M GH λιι
vini elle toturn Christum verum Deum, de verum ho--ς
minent fide intelligit, Aore confitetur quod credit. Et s merito quidem: nam fides intellectum capacem diuini consili evicit M veibo Christi credit, qui ait: Misis
ovin visum: imino quantum fides proprio sensu detrahit , tanto amplius intellectum diuini sensis capaconsacit. Hinc ait Dominus Matth. 16. vult veniremst Mart. ic. . neget simoi Ium,id est proprii a sensum,quod ni xime accedes ad hoc sacrametum essicere debet. Proinde de talibus Ioan. Σα Domitius ait: Beati, ut non viam Ida . a
credide nur. Secundo autem fides ad hoc saer, x Fi mentum debet cile seruens in voluntate. Ad hunc seruorem excitandum, de inflammandum duo maximum
mentum praestantsci. consideratio propriae nihilei talis,de Christi ardetissimae charitatis. Primum humiliat, sin udum vero inflammatimaximE si consideretur charitas illa immensa,& inexplices, illis amoris ardor, quo Iro nobis impiis tam saeua,& impia voluit sustinere. is est fides e qua Mati. i . Dominus ait. A αργψρο Marmar dico istisse his viritis si a Ment granum sensu . distis monti hi te, transi hinc, O tra sis it: ubi gloss. es Fide tam per se in grano synapis comparat,quae sit in saeie humili in pectore feruens. vilis videntibus, nec ullarum virium apparens, i d pressuris trista,quod intus ostendit. Tertia autem fides ad hoc sacramentum debet ellet GA, Glida seu fimis in facultate, in tantum Prod viribus NA . si is Ostia humanae sapientiae, atque sensium human rum enervat hostes. lui in is Albus huius mundi so
tissimi sunt contra sanctis pium siuramenta atque petcynii es
60쪽
cyniles de lignantur, stiloriam plasa, Exod 8.
curata non legitur. Dicit ut eoim ibi. Extendis Mys ima uiri, virgam tenens, yerculso tyue Piluerem terra, ct fariti sunt nisei, tam in hi nimbin quiri m-ῶ- m. hiis xerunt matisci ad Pharaonem uisti m Do est hic.Cynis Extri .i- enim de puluei e terrae educti, sunt alsianaenis rhi- . losophorum de terreno ac subtili sensu prodeuntia quae 'I ' circa hoc laetamentum occultum , oculum purae iidei laedunt. Unde glois. Origen. ait:hoc animal corpus cui insederi acerbissimo transfodit stimulo: ut quem volantem quis videre non valet, sentiat stimulantem: hoc siquidem animal arti diabolice comparatur, quae mimatis ae subtilibus vel bolum stimulis animas obtenebrat,& tenta calliditate circumuenit,ut deceptus non videat
nee intelligat unde decipiatutased lixe plaga etiam nostris his temporibus non curatur: quia scuti quidam ait, idola philoso antium remanserunt, cum idola gentium destructa Dei int. Hi sunt qui rationibus fidei,
quae sunt Dei. nati irales rationes, quae sunt hominum anteponunt, propterea huic sacramento suis manu sa is rationibus ad iter santur. Contra quos Betii. in quadam epistola ait: saeramentum Dei altissimi suscipienduin est, non discutiundum: venerandum, non diiudicandum : fide sormatum, non renatum e traditione scitum, non ratione inuentum. Haec ille.
De maxima puritate conscientia, quae requiruntur is sacram communionem tu tinea corpora ti in trice demonstrata.
, o -- . Cξcunda dispositio rraeparati ita ad hoe sectamen.
Otum. est puritas magna. Vcium utique est, ut vassi in adum , quo idib. t iii scipere hoe sanctissimum m/rna. sacram 'uriim : unde Exodi i 6. dicit Moyses
qui Iinsulat iter .de excellenter mun lum. Quod apertius declitat A potiolux ad Hebr. y dicens quod in area
. nuatili , Quod qui debet suscipere hoc coeleste manna.
teneatui h bule cor mundissimum, quasi autum sulgo-xo vn e .nde de coase. dis l. i. cap. nihil. Alexander ait:
nihil in.i eris iis maius esse potest, qtiam corpus,&sanguis Chtalli: nec ulla oblatio rotior est bac; sed omnes haec praecellit, quae pura conicientia Domino oTerenda. est, dc pura mente sumenda atque ab omnibus veneranda. Et sicut potior est exteris, ita etiam potius excoli. de venerari debet. Proinde Chrys. Homi l. s. super Matth. ait: Sicut coiporalis cibus eum ventrem iniimerit aduersis humoribus occupatum. amplius Ledit, magisque nocet ,& nullum praestat auxilium se etiam iste si iii. ἰα - na tualis cibus si aliquem repetit malisnitate pollutum magis eum perdet: non sui natura , sed accipientis culpa. Quae autem iit pura conscientia. quae repetit ut ad huius sacramenti susceptionem declarat Hugo de s. viet. dicem. Pura conscientia est, quae non hal de praeterito iustam accusitionem ; de praesenti iniustam delecta. tionem . de saturo iniustam voluntatem. Insuper hoc idem Mati. 1 . mystici s gutatur eum dieitur,quod I serpb accepto corpor. Is sv ,-i Pud ita seu n. mun-λ. ct impositi itrui in manuminio natis. Vbi glo. ait, in syndone munda It sv M inuoluit, qui pura nitie eum suscepit. Hinc etiatum os Ecelesiae habet, ut sacrificium altaris non serico, non panno tincto,sed puro linteo - lebi esur. In tribus enim, quae producunt linteum cot-
δε ar candidum, tria intelliguntur,quae faciunt ad no
stram munditiam spiritualem. Primo enim uua ur,secundo totquetutitertio deliceatur Sie qui vult ad Dominum diligenter suscipiendum mundineati: Primo debet yer aquam l chrymarum lauati: unde Apostolus
si eo dis a censisentia mala, Hlvit; reum qua 1,o - , id est mundati lachrymis a peccatis coidis. Proinde
Exod. 3 o. mystice dicitur e La Aint Aaron , crei in manu. - ,σ 'uri, ' sera sint latirnaculum i sim j. quando accessurrasset ad altare Et sequitur, ne forte moria tur. Lavare quidem manus,& pedes. est aqua compunctionis,ct conis ilionis purgare,& mu dare immundas operationes,oc affectioi .es ab Omni impuritate culPrum , scilicet ne in sumptione huius iaci menti animam oriatur. Et Hieremiae. .ait, Lava ama- - .
siria cor tuum Hiertis .em, o fatua fias. Quae necessaria
late Piopheta intelligens, ait de se ipso, Lava per iam. 6.gulas noctia Dissem minis , id est mundabo pro singulis
culpis conscientiam meam: iath I- meos, tum, de Secundo autem accessurus ad hoc sacramentum peto pera re nitentiae debet torqueri, sicut Exod .ir. figmatum est ubi dicitur: Faci stemma taberna li. id est antis 'mae ornamentum de usso retorta, id est de operibus rix nitentiae, scilicet de ieiuniis, orationibus an ionibus,& consimilibus Et iterum. i.Cor.'. Apostolus ait: Casii. i mr
go corym mitim. inseruitutem reu Io: ne forte cum aliis
h ad auerim, ipsi repriam tu riar. Tertio quoque qui sumere debet hoc sacra nentiam , necesse est ei per scruorem diuini amoris a carnali desiderio desiccari. Debuiusmodi enim exemplum Propheta ponit dicens, In Iob posuit taberna virum ..cim, scilicet, ad siccandum per ἡμ. adiuinum amorem, ut sat scilicet valde re adiim, & pul- - ιι M. chrum. Tali si quidem animae Dominus, ast , Caut . . Tota pulchra et amica mea, s macula non sin te. scilicet alicuius culpae in talis, sed benE lota torta,& exsecat x .Quod etiam sumenti hoc sacramentum necessi ita sit D si ratis discrctio, probatio.& deuotio, dictum est supra set .ss. η res ait. s. secundum Boiiau. in 'incipio. Clica hoc quaeritur, ut tum grauius peccet communicans in pectato spi rituali, quam in peccato carnali3 Ad hoc respondet Alexander de Ales in qu1ito distinction. Sine praeiudicio dicendum est,qiiod qui communicat in peccato carnali secundum quod peccatum carnis comprehendit peccatum luxuriae, & peccatum gulae, & qui communicatin peccato spiritus, secundum quod peccatum spiritus coprehedit omnia alia peccata a peccatis carnalibus praedilitariales se hibεt,ut excedetes,& excessi in demerito, vel peccato : Minu I enim peccat qui manducat corpus Masu μι- Clitiai existens in peccato gulae qua qui manducat exi- mastens in peccato desiperationis, vel inuidiae stat cinae dilectionis. Et magis peccat:xistens in peccato luxuriae, quam existes in peceato irae, vel alterius rectati spiritua- R. aminialis Et hoc triplici ratione. Primo pet oppositionem, se -- cudo per despectionem, tertio propter inquinitionem. 'M 'Primo in qu im prop:er oppositionem , scilicet, contrarietatis in afi eiu , quia hoc sacramentum eis cit hominem spiritualem : illud veto peccatum, carnalem. Praeterea hoc sacramentum vnit membra cum capite, de me-bra ad inuicem: le hoc inter omnia peccata amplius diuisum est, quia in huiusmodi opere duo peccant. Secun- s o. Irido proptet despectionem, quia maior contemptus ibi accidit ex colitudine. dc vilitatis reputatione..i enim peccat peccato luxuriae, certi sunt quod mortaliter peccant .de peccati vilitatem agnoseunt, de viles se reputant, quae raro accidunt in spiritualibus culpis . Raro enim contingit,quod aliquis letat,quod mortaliter peccat ex commiuione actus spiritualis: vi pote ex actu superbiae, itae, inuidiae, aut consimilium. Tertio propter inquin tionem : nam ex eo inmissione carnalis os bis, non solum anima est itur immunditior pet immunditiae appotitum , de immundarum cogitationum occursiim : veru metiam caro ipsa proptet pronitatem ad opera immunda. Propterea dici potest, quod accedens in hoe
pece to ad sacratia communionem grauius peccat, quam accedens hi precato spiti uili: quia maiorem contum lia quantu est de se facit altissimo saerameto Inseret ad- δη-s uenedia est, quod no estahquis actus viri uanimae,cuius
delectitio ita sitfi et opera viriuiuperioru, sicut actus ..i anima.