장음표시 사용
411쪽
sensu, ut concomo , accretio, aliaeque Reisnetas Congeneris. Terve quaterve αφα ςl demel, quia voluptas ρ Frae non es generatiosis ortus: Iterum , fu a non m tros e motus: Adhuc, quia nec indaura
tiosive restitutio, hoc es, expletio deficien-sIs naturae: Ne sum ut omn/s υ uptas Ad natura sis sensibius. Rosuptas non es oene. ratiosive ortus, loquitando , non de illa, qua est ad habitum , & constituendam naturam, quae ouττάκεια impersecta, sed de ilia, quae post habitum , & constitutam na. turam, quae perfecta, Probatur. 1. Uuia omnis generatio est termini a quoad quem determinatum, quoniam non eNquovis quidvis fieri dicitur, sed ex deter.
minato, veluti album eκ non albo, atqueeκ hoc non quovis, verum ex nigro , vel medio aliquo colore, equus non eκ uuovis, sed eκ semine, & semine quidem equino, non omnia eκ omnibus, eκ mari homines eae terra pisces : Voluptas non est proiectio sive transitio talis a termino a
quo ad terminum ad quem determinatos: Ergo non est generatio λ II. Qnia in o mni generatione quid perditur, & quid a. iαβςquitatur: In voluptate, sive per vo-1uptatem, non perditur quid, & quid aliud
ia, ii volaptas foret generatio, dolor contra corruptio, tunc quod generaretur Per
412쪽
per voluptate , corrumperetur per dolore,& quod corrumperetur per dolorem, gene raretur per voluptate: At neutrum fit,& nihil invenitur, quod generetur Per Volupta tem corrumpatur per dolore, vel corrum-
Patur per dolore & generetur per voluptatem: Ergo voluptas non est generatio,neq;
dolor corruptiol. nee motiosve motus M. Iuptas. I. ia sequitur motum,tanqua terminuS motus, ex motu prodiens, perinde
ac aeris illuminatio. Quemadmodum ergo eclipsis dicitur interpositio,quia eN ea pro dit , ita voluptas motus, quia consurgit eneo, in sensu, inquam, causali, non formali utraque. II. Quia motui competit celeritas & tard itas, idque vel per se & absol
te . nemp8 in rebus,quarum non est aequa-hilis motus, quemadmodum navis equi
Currus cursusnnnc est tardior, nunc celerior, vel Comparate. πμ αMo ι ιτερον, quomodo solis cursum,comparatum Cum Saturno, celerem dicimus . comparatum
cum Luna, tardum, licet suapte alioquinatura sit aequabilis , motum item primi mobilis nec velocem nec tardum in se, cum sat uniformis , nec varietur de celeritate in tarditatem. aut contra, comparate interim ad motus aliarum sphaerarum , OmnibUS aliis motibus celeriorem. Nec abs re. Quam vis enim cuidam motui respectu sui ipsius celeritas & tarditas non videatur compete
413쪽
re , tamen competere potis est respectu al. terius. Neutrum tenet in voluptate . Cui celeritas & tarditas, doquendo Ge actu voluptatis & fruitione non ortu, nec absoluo te Convenit, nec comparate, & nec sui nec alterius respectu. Aut enim olnptatem acquirimus, aut 3am sumus in volu Ptate, eaque fruimur: Illi, hoc est portui voluptatis, convenit celeritas & tarditas, huic, hoc est,actui voluptatis non ite ullo modo. Usque adeo alius alio citius vel tardios vola. Plate perfundi, eaque acquirere potest, a quisiti aute frui nemo tardius vel celeriusi Scilicet tecto dicas, aliquem tardius vel ce. lerius moveri ad voluptatem,sicut dicimus,
aliquem ad iram moveri tard8 aut cito, non item recte, aliquem frui voluptate tar-dδ aut celeriter. Contra se res habet in veris motibus. Etenim recte dicas, ut cucurrisse, ita currere aliquem tarde vel celeriter , atque etiam coepisse currere , non cucurrisse tantum. III. Quia nullus motus quovis tempore est perlectus , cum absolvatur secundum partes, tanquam totum
integrale, quod est partibile, hoc est, quod non habet omnes suas partes simul, sed fit
successive . mora temporis interveniente. prout id quidem videre est in aedificatione v. g. domus, cqus primo jaciuntur fundamenta , deinde eriguntur parietes , C Olu mnae , tabulata, tectum, quae parteS non, sunt
414쪽
Ethicar: Lib. I. Cap. XLVI. Αοι
sunt simul. nec fiunt in eodem tempore,ab' ipεa quin aedificatione .lota ct inter te disse. runt , aedificium a partibus persectione , ipsie partes inter se specie, videre deinde autem in motu locali, qui & ipse tempore
Perficitur,cum sit de termino a quoad terminum ad quem , ab uno eXtremo ad alterietum, specie disserens etiam in eodem V. g. stadio, non tam ratione stadii, quod unum idemque est & manet, quam ratione en tremorum, quae identidem mutantur,dum ab uno loco in alium fit progressus, atque ita partes mutantur. ac eNtrema. quibus
circumscribitor hic motus , qui imperis ctus, ut omnis motus , dum singulae stadii partes percurruntur, licet stadii totius perecursio sit perfecta : Atqui voluptas omni tempore est perfecta, etiam εὐ ιδ νυν, momento indivisibili.totaque adeo simul,tan, quam Δον m 1 ὶ 'αμεω- , totum quid atque impartibile. hoc est, perfectum secundum esse suum & complementum, ut punctum, unitas. imago in speculo, illumina. tio in hemisphaerio, denique visio , quae si militer tota simul, & completa ac persecta in qualibet parte temporis, arque etiam in instanti, cum non fiat nunc una parS ejus, postea alia, una in hoc tempore,alia in alio successive , sed tota simul, si vis, persuade,& facultas videndi sit integra , distantia congrua, medium non obfuscatum , & vi-
415쪽
sibile proponatur totum simul: Ergo vo- Iuptas non est motust Us nec inflauratiosve restitutio , hoc es, expletio deficientis
ac Laborantis naturae. I. Quia si voluptas - esset expletio , tunc id voluptate assiceretur, quod eripietur, hoc est, corpus, quo niam omnis repletio suscipitur in corpore: Atqui corpus proprie non assicitur voluptate, sed anima in corpore, de cujus rationes foret, ut Τ. 'ηί, voluptate assici, ita το λογαι, voluptate perfrui, Omne nae Omne corpus delectaretur: Ergo voluptas non est eκpletio i Dicuntur quidem eXt riorum sensuum voluptates corporeae, ve rum ratione instrumentalis agentis scilicet, non principalis, quod anima, aut animal potius, id est, entitas tertia, composita eNanima & corpore. Triverbio: Εκpletio est
ne multae voluptates sunt,quae comitantur functiones naturae perse,ae . nuli quere pletione indigentis, & neque anteceden tem . neque Conjunctum dolorem habent. eκ indigentia natum, quae etiam non delectant propter ullam desectus repletionem, verum per se suaque natura suntjucundae,
ut sunt voluptates mentis,adeoque eae,quae eκ virtutibus & bonis artibus Capiuntur.
voluptates item , quae eκ sentibus quibusdam capiuntur, nominatim sensu phanta . siae,
416쪽
Ethicam Lib. I. Cap. XLV. Ko ssaae, memoriae, oculorum, aurium,narium. denique e sani corporis eXercitiis, quae Omnes voluptates sunt ' λυ- , absque molestia prς gressa, hoc est, indigentia seu defectione , &, qui eκ ea ,- dolore. Quae ergo Noluptatestant eXpletiones,quae8Solae gu-nus & tactus voluptates. Nam quando indigemus alimento ob famem , potu ob sitim,subsecto amabili & amicabili ob ven Lem , tunc videmur assici dolore, cumquε replemur, assici voluptate, ut ubi defectio. ibi sit dolor, & ubi resectio, ibi voluptas. Verum hoc non videtur esse de natura voluptatis, quia alias accideret in omni volt Ptate, non in aliqua. Et certe, si dicendum sit, quod res est, voluptas non est ipsa eκ-Pletio , verum , cum fit expletio, fieri potest, ut quis voluptate assiciatur, sicut assicitur dolore , cum exinanitur. Nedum ut omnis voluptas Hanaturasi ensibilis, qualis corporis voluptas sane fuerit, non etiam mentis, nisi per Το sensibile captiose intelligas illud, quod est perceptibile, sive sen- .su, sive mente. Quin immo tantum abest, ut omnis voluptas sit sensibilis, ut, si fides Scaligero, nulla eX omnibus,cum voluptas sit ipsa sensio,hoc est, rei convenienti S per Ceptio, sensio autem non sentiatur, sed species potius rei commodae, cujus sensio voluptas , sicut sensio rei incommodae dolor.
sonans contra dicta deducta malonici pro
417쪽
tum constituendum, quoquo modo generatio appellari queat, ut quae sit ad finem . vel pro fine, utut non sit finis, vel cum fine. Ad secundum. VoIuptatem posse quidem nomin/ri motionem, sumendo vocabulum motionis in genere. quatenus mO sio est sabjecti quaedam mutatio & affectio , sive subita , sive lenta, subita in actionibus intentionalibus, quae non requirunt tractum aliquem temporis , lenta in mate. rialibus, at non sumendo idem mei in spe- Cie,quatenus motio est successio a progressu formae impersectae ad persectionem, eaque non activa, sed passiva, quoniam votlupipte movetur animal, non movet, ast Citur, inquam non assicit. Ad tertium. Totum bifariam accipi, vel ut habet Partes, quale totum domus , & homo , qui est do. minus domus, vel ut est persectum quiddam, quale totum voluptas, partium exispers, ideoque indivisibilis, si minus resipe. ictu gradus, atque ut intenditur di remitti.tur, quomodo lucem, quae in momen. to temporis diffunditur, eo respectu di. cimus masorem minorem mediocrem , &sic aliam voluptatem alia diuturniorem aut majorem, voluptatem v. g. diei, voluptate unius horae, m in imum respectu quantita, tis, quia ut sic non fit in tempore, sed in momento indivisibili. Qui enim tota v. g. hora, vel toto die,voluptate fruitur, hae ille in
418쪽
ηo8 Insitu et Exercit. in qualibet parte & in quolibet puncto
horae vel diei ea fruitur, cum in omni mo. mento horae vel diei tota sit simul.Quo fit, ut licet voluptas sit divisibilis ratione te m. Poris , se eundum quod per accidens est in tempore, sicut albedinem dicimus esse divisibilem per accidens ratione superficiei. in qua eκtenditur,in per & de se tamen evdem voluptas sit in divisibilis,sicut albedo, considerata in se, non ratione superficiei. quae superficies divisibilis per se, albedo per accidens. Ad quartum. Fieri quidem,
ut visionem , ita voluptatem , etiam sum cessive, verum in re & operatione successi. va. Cum enim voluptas sit in operatione. tanquam accidens in subiecto , merito sequitur naturam operationis: Atqui ope. rationum quaedam riunt successivo, ut re .pletio , quaedam totae simul. ut repraesen.
ratio imaginis in speculo: Quare & voluptas, siquidem operatio, in qua eκtendividetur, ut in suliecto suo extenditur a cidens, fuerit tota simul, & ipsa itidem fuerit, sin successiva, & illa eodem pacto, tota simul per se, & natura sua, successive vero
Per accidens, ac ratione operationiS, atque
subiecti sui. Ad quintum. VoluptateS Illas, quae dici possunt , & resti.
tutiones naturae in suam cujusque σασιν, eN eventu Potius esse voluptates, ad . eoque accidens verius alicujus voluptatis,
419쪽
Ε hicar: Lib. I. Cap. XLVI. - 4 9
nempe illius, quae cum vel eκ repletione, non omnis. v. g. Qui fame laborat, si satu-xetiar& eXpleatur,capit voluptatem,& haec EApletio dici potest , ut ab eκpletione nata. potest & dici restitutio,quia natura quS, qtii fame aboravit, praebito& sumto cibo in Rauraturinuumque in statum restituitur. tanquam in integrum, verunt eκpletus jam S saturatur saepe alias quaerit voluptates ut
aurium, oculorum, scientiarum , quae certe voluptates eκ natura non desiderante.
aut eXplenda & restituenda, sed persecti jam & restituta eXortae, diversae omnino a prioribus : Dan tui quin immo homines ebriosi & phagones , quibus gratus potus S cibus, etiam ubi assatim biberint & ede.rit, hoc est, post eκpletionem naturalis indigentiae. Sed hoc fieri eκ alia causa.
quam naturae indigentia, nempe ex habi. ta perverso, Platonis discipulus fortean diceret, nec male ad Propositum praeceptoris hac parte. ' a
420쪽
Voluptas , sic praeri nita in term nis, V tribuitur ex Subjecto, in Holuptatem A.
nimi S Corporia, ex Causa, in Simpliciter Communem. de Naturalem, S Sectin umquia Communem. sve Non Naturaiam
cs Propriam , denique ex Aiuncto in Bonam e musam, Malam e Turpem atque Inhonestam, S Meaeam sive Ines e.
rentem. Innuptas Animi est, quae animo sic percipitur , ut ad corpus nullo modo pertineat. Estque vel Theoretica, vel Pra ctica, vel Pojetica, quarum prima ab actio. nibus corporis sejunctissima, ideoque purissima quia odiecti a materia secreti, reliquae duae nonnihil permixtae, ideoque i m. Puriores in comparatione cum illa & inter se,quia obsecti non ita segregiSa materia. Holuptas Co Foris est , quae sensu percipi tur ideoque ad animum ita spectat,ut Corpus quoque assiciar. Estque totupleκ nu. mero, quot sunt sensus. Alia enim est Vi. sus sive Oculorum, alia Auditus sive Auri. um . alia Olfactus sive Narium, alia Gustus sive Linguae, alia Tactus sive Nervi Tactivi, quomodo visus voluptatem capere dicitur, quando se convertit ad fuscum colo. rem, quo vis sus & virtus visiva congrega tur, assiue in unum cogitur, aut cum inruetur