장음표시 사용
131쪽
Dria discur stis aliud ad Theologiam pertinens, vel aliter discutere, quam sibi
m positive propositum acceptare. Perderent enim oleum , ct tempus 1 ano tererent: quod in quantum legistis, debent circa leges in bibendas edocedas vel etiam Practicandas absumere.Sicut &ipsis The
. logis minus est ut: le, & ob hoc etiam si religiosi sint, inhibetur ne le-ς μρεν θεώ gum ciuilium studio intendant. '
CV i N τ Α ratio defectiva talis est. Leges a Deo ex ore prudentum & Imperatorum promulgatae sunt. Nam lex ccpit a Deo in paradiso.l. i .ffde legibus. Vnde sicut canonica subicitur partim Ethicae & partim Theologia ita & cauiles, licet eκ parte Primae causae efficientis dicantur diuinitus promulgatae secundum Panor. &c. So.Omnis scientia, immo omne datum optimum, & omne donum persectum desursum est descendens a Patre luminum, Iac. I . Omnis
enim sapientia a domino Deo est: α cum illo fuit semper & est ante aeuum, Ecclesiastici. I. Propter quod hortatur omnes idem Ap stolus dicens: Si quis indiget sapientia, postulet a Deo, qui dat omnibus affluenter, & non improperat. Sic &philosophia ex ore sapientum de plutosophorum a Deo emanauit, & magna diuinorum . cognitio, de quibus loquitur Apostolus ad Ro. primo, dicens. QSod notum est Dei, manifestum eu illis: Deus enim illis reuelauit. Sicut igitur ex hoc non sequitur,l plutosophia, vel quaevis alia scientia habeat quaestiones Tneologales decidere: ita nee leges. Et quod, eluilibM. in paradiso celesti lex ciuilis c perit, non est verum . sed in paradi-Mς φωρ ρη so quidem c lesii posita sunt a principio nonnulla mandata lege';
ι Theologicae puta, quod angeli tenerentur conuerti ad Deum Vt au' tborem suae supernaturalis beatitudinis: quod paratum erat huis praecepto Parentibus Praemium, non parentibus vero Poena Perper tua: quod quilibet angelus eκequatur quod sibi a Deo commisium est circa promotionem aliorum in Deum: quod optime faciunt, iuxta illud Apostoli, Heb. i. Sunt omnes administratorij spiritus in ministerium inissi propter eos qui haereditatem capiunt salutis. Ioparadiso vero terrestri leκ etiam quaecunque coepit, data Primis p
rentibus a Deo, ad Theologos mere spectat, sicut ipsis solis per se Deo, & per ipsos alijs talia iunt manifestata. Vnde nulla praeem . nentia potest eX hoc legibus dari, qua possint quaestiones theologales decidere : sed potius quod hoc non possint, & quod ad eas id
non spectet, insertur. Commendauit ergo nuncupatas ciuiles leges
mPerator a genere Leo Q leta aliqua etiam immediate a Deo procesiit,
132쪽
Ethicam ct Theologiam, ut in solutione praecedentis rationis deductum est. LX causa etiam efficiente prima & communissima, quae Deus est, non potest nobilitatis unius rei super aliam ratio sumi: cum omnes paritetra Deo procedant cum omnibus perfectionibus suis. Si quem deseditam, imperfectionem, obscuritatem aut salsitatem ciuiles continent leges secundum talia non Procedunt a Deo, sed a conditorum ipsarum ignorantia vel malitia, ct primo ab ipso diabolo, qui zizania superseminat.
uia lex obliget in conscientia, non sequitur quod acra Neologia
RAT io ad idem seκta profertur talis. Lex obligat in conscien 'γαθ
de Senis consi. a I. multis rationibus probat, quod quis magis tene- de probatis. tur sequi dispositionem legis,quam conscientiam suam. Et Panor. er id in Isin c. omnis anima. decensibus dicit, quod nullus est adeo bonus est ' β' 'perl ectus, qui non subsit legi .ergo Sc. Et confirmatur, quia non nisi propter hoc iubetur in .c. ut commissi. circa s. de haeret.in. 6.iu- ine. ἰ cola. ras peritos debere ab Inquis toribus aduocari, vi eorum processibus scin prin. assistant: ct recte factum est, quia legistae sunt tractatores malefi- G ρηβιciorum: & leges etiam tractant de malefici js,vt. C.de males, dc mathe.per totum. S.C. de Pag.& eorum tep. ct sacris. S. C. de thesau. . l. I.lib. Io. Salibi saepe . So. Leges obligare in conscientia noest quia legislatores habeant iudicare de conscientia, aut de interior,b. sed hoc est eκ ordinatione diuina, qua obligatur omnis anima pote .
statibus sublimioribus esse subdita Deo. Ro. i s. Sesse reddenda : Z 'I'
quae sunt Caesaris Caesari, Lucae. 2O.&seruos debere esse subiectos sis. in I. caci obedire dominis suis etiam discolis. I . Pet. I. EX ordinatione aute lex col. 2. odiuina non obligat lex contra ius diuinum , quod Theologi primo si considerant, sed infra, ut probatu est in solutione tertiae rationis eN verbis canonis. Magis enim obediendum est Deo qua hominibus, Rct s. Si igitur conscientia sun data sit in iure diuino vel canonico, nes, qui capotius standum est conscientiae, quam legi ciuili. Et sic habent in. telligi omnes probationes, quibus infertur magis debere stari legi δ' si ruam conscientiae . Est enim verum ubi conscientia nullum habet r. indamentum in iure superiori . Et aliter asserentes loquuntur H ine. i. ea ignorantes. Vnde non sequitur, quod Propter hoc possint legistae 33. O ιν .. a de
133쪽
a consi sim de Theologicis dissererer sed magis oppositu. Et quod aduocentur Iuris petiti ab Inquisitoribus, aliud non infert nili quod possunt
.aais' a vi consiliari j 'se intromittere, circa aliqua Pertinentia ad Inquisito aliquem. ea rum Iudicium, quo ad modum procedendi & iudicandit &quo ad consilio Hie Poenam infligendam Sc huiusmodi. non autem quoad decidenda '' ea quae sunt fidei, ut valeant puri legistae comprihendere an aliquis
isti. ui avi sit eX aliquo dristo vel facto haereticus, vel non: ouasi cognoscat Mis, m=ὸ, quid sit hae resis, vel qualis politio aliqua vel opinio naeresim sapiat, fecunda no. nec ne. Nec propter hoc vocantur, ut circa h. aec , sed tantum circat si praemissa consilium prael lent: cuius signum euidentissimum est du- '' 7 i' pleκ vltra praetactas rationes. Primum quod vocari non debent ad I Aia..is; consilium illud nisi semel tantum, ut Patet Per extra v. domina Be-hi s. in si. ned. ι i. Ex eo. dc non uisi in sine Procellus, ut patet ibidem. dc etia i d a. per c. statuta, dela ret. in 6. quando coram Domino ordinario de-r. . ' .L- bet In qu sitor eXPlicare processum per totum : quod non posset AMAbii 2E facere si Processus non est et perfectus. ergo iudicio eius solo relin Febun e. ex quitur cognoscere an causa eκ qua Procedit, sit haeresis aut non: Separie in f itatur in hoc ab ecclesia iudicio eius, cum concedat ei quod possit OGG ς'nsio im ficium iudicis in reum exercere, Sc tribuat ei Potestatem coercitiua,
A. T. ct quod etiam consensu ordinaraj possit ad quaestiones procederii ficti ab re, quod non Potest nisi in causa haeresis .i Et sic patet falsum esse
uiuo cum eta quod assumit arguens vocandos esse ab Inquisitoribus Doetoress ut processibus assi ilant. Non eni in dicit hoc tektus. sed quod vocen. i. 'I 2 tui ad consilium praebendum super processii iani facto, ut patet per b., s .ED .. dictu capitulu statuta. Nec debent vocari puri legistae: i mino canos cunia sel. nistae r sed primo Theologi. Est etiam in potestate In qui litoris
in c. eam te. vocare quos voluerit, Sc refutare vel etiam licentiare quos viderit su 'i is spectos vel ignorantes, Sc nihilominus superbos. Patet igitur, quod fumilis Perillud ca Pitulum ut commissi. non datur doctiribus legum ita retula, Aia cultas decidendi, aut etia consulendi si casus pertineat ad haeresim. liuaestue aut non : cum iam hoc supponatur eκ iudicio Inquisitoris decisuim g. Secundum signum est, quod licet ad costium praebendum teneatur Inquisitor doctores accire, non tamen tenetur eorum consilium se vi Misae' qui in absoluendo reum vel condemnando: sed adhuc est in poteibi ei ine. i. state eius iudicare prout sibi videtur e X pedire. quod non esset si sie sti t. delud. aduocandi e leni Doctores ad consilium Pr bendum, quod possent ρ - qua mones Theologales ipii decidere, ut verum determinantes con, in 'o .. . iis tra In qui litoris Opinionem atque iudicium. Iam enim notam vel eae. c,m in , tum mana pateretur Ecclesia, talem inquisitoribus tribuens potesta seri. de etia. tein, ut contra consilium doctorum iudicare possint. Non ergo pro
pter hoc principaliter vocantur ad consilium Doctores, siue legis
134쪽
ipse per suam sapientiam coniecter, quid sit eligendum : ec ut con- in per Informetur legibus in modo procedendi ad sententiam condemnatio- , 'iiis vel absolutionis, ut saepius dictum est: ct in hoc deseruiluit ut inferiores. Sed ne ii est principaliter pertinens ad Inquisitorum OL Hg.iam sciuin modus ipse procedendi: sed iudicium ac discretio, an opiniones, Vel opinantes inuoluantur haerest. Sed dc modus ipse iudicandi facile practicatur & cognoscitur ab Inquisitoribus, cum in suis iudi- r. aciis non tot requiratur quot in iudicijs secularibus, vel etiam in alijs Hereis. e. eccle sta sticis: sed procedant simpliciter S de plano Sc. viiii d. c.sta 3. F. re M tuta .in Prin.Quod vero probat ratio, quod ideo videatur ad Doctores:discussio super procellu Inquisitorum principaliter pertinere, quia ad eos pertinet determinare de malescijs. Respondetur, qu qd ad Inquisitores non spectat de maleficijs etiam virtute daemonas ab i. d. hominibus cuiquam illatis iudicare, sed de causa, videlicet de apostasia, qui se in per interuenit: quia diabolus nulli obsequitur in pri- dictis, nisi prius cum eo habuerit pacta tacita vel expressa infidelis amicitiae: quae ad aposta sana pertinent secundum Augu. ut deductum est in opusculo de strigibus . Vnde in hoc sequitur potius OPPositum quam Propositum.
uria ius ciuile semper O merito sit habitus in summo bonore,non sequi . ii: quod i heologia praedominetur. π cap. VII.
SE p T i M. Auad idem ratio infirma talis est. Secundum Ciceroneptimo de officijs: Ius ciuile semper in summo honore habitus
est. ergo est summae dignitatis. . Et confirmatur, quia facit homine aio bilem. Vnde legi ilae vocantur domini: non autem Theologi, sed dicu tur Magii tri: quae eκ hoc indignior videtur denominatio, quod etiam vilibus artificibus est comunis. So. Oratores sicut & Poea 'tae dum commendandi vel vituderandi prouinciam assumunt, omnem suae v rtutis neruum extendunt quos tui vocabulorum con- , vementiam non attendant, dummodo fini suo deserviant. unde idem Cicero in quadam oratione contra Seruium Sulpicium pro Lucio Murena sic legastas verbis insequitur ut vilissimis etiam ossicialibus aequiparet r)in quo etiam per eXcesIuna in malum eum a taocutum Putem muro dabulancium , .nolo verba eius resecte honore Iegillarum, qui apud me in magno sunt pretio . Sat habeat ex hoc legit hae pro suo honore fateri verum esse quod diri, oratores pers pe verba nolle rebus subiicere. Nolunt etiam oratores secuniadum exactam significationem vocabulum accipi, sed potius secumva dum
135쪽
ν r. i. a. dum subiectam materiam intelligi. Si summo honore digni sunt Ie , citata. simplicite iam eque honorabiles Imperatoribus reddentur de , ' ue., Legibus, immo summis Pontificibus Sc sanctis omnibus, ipsi quo-,Ea lex. c. que Deo .nihil enim summo superius est . Non ergo summo honorem hareLus digni censentur legiste simpliciter, sed in genere Peritorum in pra-3r G. scientus humanitus acquisitis. Neque enim Theologiam Ci- . cero uerat Dei revellatione sumpsisse originem: neque Philos in iudic Phiam Presertim speculativam alijs scientiis comparare poterat, qui uam s. eiu Peritiam non habebat. Magno ergo honore dignos esse Domia, Dei, i β. nos Legistaseta primere voluit, quod es ipse confirmo, sicut etiam c. de os di- humano generi magnam asserunt utilitatem. ' Immo cum ex ipsaver. tuli. O conditione sua: sapientiae mereantur iudices aliorum constituit im- '. mo principes Pli deberent omnes legum peritiam callerer legum G -- , etiam Doctores familiares habere' quorum consiliis in seruanda iu-; ha ius k - stitia foueantur: Merito dicunt etiam a populo reuereri, immo etiani a pectori3 timeri, quasi patres & moderatores totius reipublicae. Sed propte
ρ.... τά- hoc non ei l dςPrimenda dignitas ct excellentia sacrae Theologiae
'Te..λ. Q immo magis eX tollenda, cum Potiora & digniora pertractet, iudices est M.Li- nimarum constituat: Principes in moderanda repub. spiritualis orι. omnib'. c. dinis quo etiam omnis alia dirigatur eique subiaceati gloriosissimos G .ecta. totoque orbe famigeratissimos reddat: quales sunt sancti Doctores ἡ ἡ-, Ecclesiae, patres orbisaeirarum, fulgentissima lumina mundi. . . A dii.h.M.a I. confirmat et ' vero dicitur, quod denominatio dominij ex pec- ωlira eleta. cato processit, cum ab initio natura liberos protulerit homines: sed aer Me δε- ius gentium sub iugo seruitutis substituit. I a. q. a. c. cum redemptoricta: p m hqς Vinetiam damnatur a Christo tanquam pertinens ad mores gen- R. .is tilium, secundum illud Matth. ao. Principes sentium dominantur ruis: νεν ea eorum , cc. Vos autem non sic &c. Nihilominus si praeeminentia po- quae habem l testatis non dispotice vel tyrannice designat, conueniens est deno- ur ροι- ρο - minatio,exprimens simul timendum este sic dominantem: &hoea. - U Ut ad temporale, seu seculare dominium: ad quod quia lege, s. 'nis. est . di onunt, vi su Pra dictum est, ideo conuenienter Legulae qua siru.in eis. a. quadam participatione domini j iam adepta β per legum peritiam,
de magi - ρ- domini vocantur . Nomen autem magistri Sc nomen Patris, nomi- .na Potius sunt amoris, eo quod ex sua significatione important r Wilammis A iti00ςm summ3 benefactoris, cui aequivalens reddi non potest . Hiestri ρ Ea- .autem sunt Nomina Theologorum. Quantoiεitur praeitat amor sua ur,int. d. - per timorem, tanto dignior eli denominatio Theologorum super
136쪽
Tα ACTA Tvs a v c V m n v s. ' denominatione legistarum. Et eo magis id cognoscitur, si confidoretur quod praedicta duo nomina sic Deo sunt propria, ut dominus prohibuerit quenqua illis simpliciter denominari dicens, Matth.23.
Patrem nolite vobis vocare suPer terram. Vnus est enim Pater vester, qui in Celis est . Et nolite vocari Rabbi, id est magistri. Unus est enim magister vester. Permittitur tamen talis denominatio cum adiectione. Puta, pater carnalis, pater spiritualis, Magister in Theologia,& sic de similibus. Nomen autem domini, non eκ hoc prohibitum est a Domino, quia Deo sit proprium, sed quia gentilem: v nitatem atque superbiam importare videtur, ut ex supradictis p tet: licet etiam Deo primo conueniat laesuta omni imperfectione significata. Neque tamen dominii eκpertes sunt sacri Theologi, cum Potestatem habeant super animam, & ob hoc maiorem, quam qui tantum habent potestatem super exteriora, & tantum pro hac vita. Sacri autem Theologi eκ ipsa sua Theologia disponuntur, ut sint animarum rectores quo ad supernaturalem salutem, & ut ligent αsoluant non solum pro hae vita, sed etiam pro futura: ita quod ii beant claues quibus ad regnum aeternum introducant Obedientes, A excludant rebelles. Vna enim illarum Hauis est scientia sacrae Theologiae. Et si filius etiam naturalis, seruus est patris carnalis, ut Patet quinto Ethicorum, sequitur etiam talem Patrem conuenienter poste dici dominum, & quanto magis pater spiritualis. Eκ quo recte etiam pastores atque Praelati, Domini nominamur Unde Patet quod eκ ipsa quoque denominatione digniores comprobantur Theologi Canovistis , & consequenter apta Theologia legibus praestat.
Non quia legum fit praecipere,ideo Theologia praeponenda est. Cap. VIII. l
OC T A v A ratio talis ad idem assertur. Scientia praecipiens om nibus aliis, est nobilior eis, utpote Archimantaca. Talis autεeli Politica, cuius est leges constituere, ut patet per Philosophuni in prooe. pruni Ethicorum . Praecipit enim etiam de ipsis speculatiuuis scienti j quatenus lesantur in ciuitate dcc. So. Scientia potest considerari duobus modis. Vno modo secundum se: alio modo se inundum usum suum. Et quo ad hoc etiam duobus modis. Vno modo quo ad actum animae secundum intrinsecum , quo ad ipsam m- quam considerationem actualem. Alio modo quo ad actum eκλα secum, quo videlicet scientia communicatur alijs voce vel scripto. Item Praecipere capitur duobus modis. Vno improprie, prout idem
est quod iudicare, di sic est actus uitellectus. Alio modo Proprie,
137쪽
accidena imperar, alis, Non ex hoe
Irout est actus voluntatis. Si comparentur igitur scientiae secundule,& quantum ad essentiam suam & speciem, qua habent eκ obie- . Eho, &secundu hoc una Praeciperet alteri Praecepto improprie sumpto, id est iudicaret de alia, di de principijs alterius, utique illa Pra capiens est nobilior, quam illa cui prircipitur. Sed non sic se habent alae scientiae ad Politicam: sed potius econuerso, Politica utpote practica scientia iudicatur quo ad sua principia , a speculativa, sautem a Metaphy sica : cuius est probare & defendere principia omnium scientiarum, ut habetur eκ primo & quarto Meta Physicae.
Praeceptum autem proprie sumptum non admittit scientia ipsa se- cu ndum praedictam acceptionem, etiam illa quae practica eit: quia cum tale Praeceptum sit actus uoluntatis, non potest cadere iras su-Ierea qua' sequuntur ipsum voluntatis actum : cuiusmodi non estabitus scientiae secundum se sumptus: pertinet enim ad intelle- ilium ea ratione qua prior est voluntate. Sicut enim ipse i ii telle ius m quantum potentia, prior est potentia voluntatis, ita actus primus intellectus, qui est quali perfectio eius substantialis, quo primo fit in actu, prior est primo actu voluntatis, si quem habet, dc
multo magis actu secundo illius, cuiusmodi est ipsum praecipere- Similitervactus secundus intellectus , si consideretur in ordine ad suum obiectum, a quo habet speciem S nobilitatem, non cadit sub PraecePto voluntaris. Non enim voluntas potest Praecipere, quod speculari Deu non sit actus metaphy sicalis, aut theologicus, nobilior speculatione naturae lapidis, qui est actus phy sicalis, quid de
Deo, aut de angelis, aut etiam de alijs speculabilibus sit sentiendum vel concludendum, sed dependent talia eκ ipsorum speculabilium rationibus. Verum quia nostra cognitio subditur tempori ratione Phantasinatum, potest talis actus per accidens voluntati subijci, ubi videlicet eligatur tempus ad speculandum & no speculandum. Sed quia de actibus interioribus nullus audicat ni si ages, super hos actus Praedicto modo praecipere, non pertinet ad Politicam, quae est aliorum ut pote communitatis hominum directiva, sed potius ad Ethicam, qua quisque seipsum regulat in actibus proprijs tam interiori, bus,quam eXterioribus. Potest tamen etiam Politica tales actus Pre- sapere: sed per aliud accidens ..' inquantum potest praecipere quod aliquo tempore fiat aliquid, ex quo faciens impediatur pro tunc alia speculari. Si quo ergo modo Politica per se praecipit1omnibus aliis
scient ijs, lioc non est nisi quo ad actus exteriores, ut videlicet usus earum eXterior fiat tali vel tali tempore, modo vel ordine. Sed hoc non arguit nobilitatem Politicae super alias scientiast alioquin a
gueret etiam nobilitatem Politicae super seipsam: quia etiam lin
138쪽
legi debeant aut eAponi,quo modo vel ordine, a qua Persona, quo Draenuo Sc. Vnde patet quod praedictum argumentum valde friuoium eit. Quod etiam ii quicquam probaret, non nisi quod ipsa Politica i uet nobilior, inferret. Scientia autem legum non est scientia
Politica, sed effectus eius. Non est autem necesIatium quod si caula est nobilior aliqua re, quod effectus eius sit eadem nobilior. Insertur etiam quod legis latores habebant scientiam Politu ae, non autequod omnes Iuritiae. Philosophus quoque in loco inducto voluit inferre, quod Politica est et Praestantior inter morales scientia , quia cum in obiecto non sit in serior, habet hoc etiam super alias quod sit Praeceptiua de actibus aliarum, abae non de actibus illius. Sed non Propter hoc voluit quod est et nobilior omnibus alijs simpliciter immo ipse in seκto Ethicorum ponit sapientiam , quae scilicet druinorum est, de genere honorabilissimorum ess e. Quod magis conuenit sapientiae supernaturali, quae est ipsa Theologia, quam de naturali,
quae est Metaphy sica, de qua tamen ipse Philosophus intendebat. Licet lex homines faciat uirtuosos, ipsi tamen sacra Theologiata subiecta est. cap. IX. NO N A ratio ad idi m assertur talis. Scientia, cuius finis est melior, est nobilior: finis autem legum est facere homines virtuosos, sinis vero Theologiae & cuiuslibet alterius scientiae speculatiuet est scire. Cum ergo citeris paribus melior sit virtuosus quam sciens: quia ille dicitur simpliciter bonus homo, hic autem non, sed solum secundum intellectum: sequitur et scientia legum sit nobilior Theologia . Et confirmatur, quia scire dc operari est quid nobilius quam scire tantummodo, ut patet de se. Cum ergo primum sit finis practicae scientiae, secundum vero speculativae, practica erit nobilior ex fine quam speculativa. So. Si arsumentum concluderet, sequeretur, quod scientia moralis esset absolute nobilior scientia speculativa et quod nullus sapiens habet concedere, cum Philosophus in prooemio Metaphy sicet per rationem a signo etiam probet specu latiuam eo nobiliorem, quod homines admiratur,& honore dignos magis censent eos,qui perspicacius ingenium & subtiliorem intellectum ostendunt in artibus, etiam si nullam asserant aliam utilit tem, quam qui utilia quidem iaciunt, sed in his faciundis magnum ingenium non praemonstrant. Ad argumentum ergo dicitur, quod duplex est nobilitas scientiae, una essentialis, & hanc habet scientia
139쪽
tiua quam practica, ut supra probatum est. Alia accidentalis, hanc habet scientia ex fine, prout ratio finis distinguitur contra rationem obiecti. Dicitur autem nobilitas accidentalis,quam sortitur scientia eκ ordine ad finem, non quia finis non habeat per se rationem boni, a quo aliquis formaliter etiam bonus denominetur: sed quia talis sinis accidit scientiae, prout est in subiecto, quod pol denominari bonum simpliciter. Potest enim quis habere scientiam moralem, Sc non habere virtutes, nec esse bonus: dc econuerso potest quis esse bonus, de non habere moralem scientiam, ut de se Patet . Cum ergo illud dicatur accidens quod potest adeste Sc abesse' Praeter subiecti corruptionem, secundum Philosophum primo To- Picorum, de Porphyrium in praedicabilibus, patet quod nobilitas, quam habet scientia a fine, qui potest ab ea separari, est accidentalis : nobilitas autem, quam ex obiecto habet scientia, non potest ab ea separari, sicut nec ipsum obiectum a scientia, aut econuersor Scideo essentialis est . Cum igitur ex obiecto speculatiua scientia sit nobilior priatica, ut supra deductum est, patet quod speculativa αPrae omnibus summa & praecipua inter eas Theologia, est essentialiter & per consequens simpliciter dc absolute nobilior, quam scienia Isreunda tia legum . Ad confirmationem patet per idem . Si enim bonum obilita- operari necessario congiungeretur cum scire practico, e siet simpli- i citer melior scientia moralis ex fine quam speculativa. Quia vero
rendi . , ., non nin Per accidens et coniungitur, non nisi etiam accidςnta liter mois is.. habet eκ illo fine nobilitatem.' Sc Per consequens speculativa re-- csi. C. d. manet per se nobilior absolute quam Practica. Cum his tamen om-h- Pi nibus etiam si concederetur argumentum, non sequeretur i scietialegum vel qu cunq; moralis euςt nobilior quam Theologia, immota , i. p. z. totum oppositu in, quia Sc ipsa I heologia est etiam scientia pract,
origi. auri in ca,& nobilissima omnium Practicarum, cuius sinis inquantum Pr ι si eadem.de ctica, non solum est facere hominem virtuosum secundum virtutes morales naturales, secundum infusas&gratuitas:&non solum
ι,m ' Λ vr Possit conuiuere Pacifice in ciuitate terrena, sed etiam in regri r uia. ct cflesti. Vnde Patet vanitas argumeti, Scanducentis illud P essicaci
a i. scientia legum,tametsi sanctis a sit, O sapientia merito secundum aliquid
nomenetur et non tamen sacra Theologia in aliquo pravit. cap. X. δειλα r, E C I M A ad idem ratio talis est. Scientia, quae est sanctis rua, I est nobilior alijs: sapientia quoq; est suprema scientiarum, Primo Metaphysic ς. Sed in . l. a g. proinde .ls. de variis Sc eXtraord. CODdicitur matrictissima res est ciuilis sapientia. ergo &c. Et cos
140쪽
Ur primo, quod sit sapientia: quia cognitio diuinarum rerum est saPientia, dc in hoc distinguitura scientia , quae est tantum humanarum rerum, ut Patet Per.s. Tho. aa.q. .ar. a. Sed scientia legum, dia uinas cic humanas res bene disponit, de omnem iniquitatem expel-4lt. C. de vet. tur. enucle. ll. ergo Sc. Confirmatur secundo, quia
ut dicit Philosophus in de regimine principum, seipsum regere est summa sapientia. Sed scientia iuris non solum docet bene seipsum regere, sed etiam omnes alios, Sc totum orbem terrarum, ut dicitur in auth. ut omnes obe. iud.Prouin. ergo dcc. So. Sanctissimu Glinis.
capitur duobus modis. Vno inodo absolute & simpliciter, dc hoc modo solus Deus est sanistissimus: Alio modo in genere, puta, in genere scientiarum, aliqua est sanctissima: δc hoc pariter accipitur duobus modis. uno modo simpliciter dc uniuersaliter Pro tali genere, & sic sacra Theologia simpliciter est sanctissima: Metaphisca vero in genere naturalium. Et hoc habent eκ obiecto suo, quod est purius es inuiolabilius seu immobilius atque firmius omni alio obiecto. Deus inquam lumine supernaturali nobis reuelatus, vel et naturali cognitus. Samstum enim duo significat, purum inquam de firmum: dc primum significatum trahit eX Grico idiomate, ex Latino vero secundum. Alio modo In genere scientiarum naturalium practicarii. Et hoc modo verum est id quod lex assert inducta,m via dolicet sapietia ciuilis est sanctissima, quia est essemas Politicie, quae
inter practicas eo scientior est, quo plures ad virtuosam vitam exe citio inducit, quam faciat ethica vel oeconomica . quanto enim bonum est communius sui dicit Diony.ὶ tanto diuinius est, dc consequenter sanctius . Vnde Patet et ex hoc non habet, arguens in tentum suum, quod videlicet Peritia legum sit nobilior ipsa Theo- Iogra, sed potius contrarium . Quantum vero ad id quod tangit de sameritia. sciendum quod etiam sapientia capitur duobus modis. Vno modo simpliciter, dc sic absolute Theologia est sapientia,
ut probat s. Tho. I.q. I .ar. s. & inter naturales sola metaphysica, ut Probatur in prom.Metaphysicet. Unde tales scientiae non necessario cum aliqua determinatione,sed simpliciter vocantur sapientiae. Alio modo in genere, de sic in genere practicarum, scientia Politiaca poteth dici sapientia, quia considerat altissimas S uniuersales causas in tali genere: unde se etiam uniuersaliter ad omnes eXtedit, Omnes in finem uniuersalem dirigens. sicut etiam in genere viri tum ipsa prudentia vocatur sapientia, Prouer. Io. Sapientia est viaro prudentia, quam constat apud Plutosophos non esse simpliciter sapientia . Et sic verificatur verbum legis inductum ; quod etia declarat id quod nunc dixi. Neque enirn Peritiam legum ille textus