In Platonis dialogum, qui Phaedo, seu de animorum immortalitate inscribitur

발행: 1556년

분량: 96페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

IN PAuero cauedum,ne id nobis accidat. Quies nam, inquam: Nerationu, inquit, osores euadamus, quemadmodum nonnulli hominum osoressi M. Nullum enim maius quam hoc malum nobis posset accidere, uidelicet si rationes odio habuerimus . Fit autem eo de pacto odium ad uersus rationes, ae aduersus hornibnes. Odium quidem cotra homines tunc maxime subi quado alicui ni, natum credimus absque arte, Puta,m us ipsum omnino uerum ti syncerum sidum ustu esse, deinde ire,

ro mox prauu insidum s deprehendimus : rursusq; aliu eodem pacto. Itaq; quando quis saepius offensus ita decipitur, praesertula ab ijs quos praecipue familiarissimos amicissi- in oscue existimabat odit tandem plut imum uniuersos, putatoi nihil omnino apud quequam esse byncerum. An te latuit id ita accidere consue, ut ster Animaduerti equide,inqua. An no turpiter,inquit, & absq; humanamina rerum arte hic aggredi,

tur hominibus utae si enim ex arte uti s uderet, cogitaret utiq; re ipsam ita ut se habet habere, uidelicet ho

mines uehementer bonos aut ma,

Ios perpaucos est medios uero plurimos. Quo id pacto, inquam, di,

cis rem admodu uidelicet in re, bus contingit ualde aut paruis, aut magnis, insit. An tu arbitraris quic- quaeste ramrs, quam ualde magni a ut traicie paruum reperire laomine, uel canem, uel quod uis aliud: Atq;rursus celerrimum, oc tardissimum, pulcherrimum, turpissimum, albis, simum, nigerrimum. An ignoras in his omnibus extremorum summa, rara quidem dc pauca esse, media uero frequentia atq; multar Sicarbi, si in inquam. Nonne igitur arbitraris, inquit, si improbitatis proponeretur certanae,admodum paucos in hoc genere summos inu en i ri rConsentaneum est, inquam. Consentaneiam qua dem, inquit : uerum non hoc pacto similes rationes suntat 3 homines. sed te nunc ducentem D O N E M 3γprosequutus sum : imo ured in hoe similitudo consistit, quando uideliacet quis absis rationum arte, crediderit rationem aliquam esse ueram,

sed paulo post appareat falsa: quae

quidem aliquando talis est, aliquanido minime, oc rursus altera similiter atque altera. Praecipue uero ii,

lis id euenit, qui plurimum rationes contradictorias agitant. hos nim scis putare,tandem se sapientis simos euasisse, soloss animaduertisse neque in rebus, neque in ratio nibus esse sanum aliquid, aut firmu, sed omnia reuera tanquam in Euripo sursum deorsums iactari, nullumq; tempus in aliquo permanere. Vere nimili loqueris, inqUam. Nonne, inquit, aegritudo haec Phar dro miserabilis esset, si cum ratio aliqua uera sirinas sit, comprehendis Ualeat, postea tamen auditis huius cemodi lationibus, quae modo afferre uera, modo falsa uidentur, ali quis hinc in ambiguitate deductus, non seipsum, neq; eius inertiam ob id accuset, sed tandem uelut aeger libenter culpam omnem a seipso, in ipsas transferat rationes, inrelli qua irita eas odio habeat, atquiti I-peret, rerum iam ipsarum ueritatestientiam priuatus. Per Iouem miserabilis, inqua, aegritudo. in primis igitur, inquit, diligenter id cauea , mus, ne persuadeamus nobis, nihil in rationibus esse sanum, sed multo magis nondum esse nos sanos. Ita istotis uiribus ut sani essiciam ur,eshannitendum: tibi quidem Salijs totius reliquae uitae gratia, mihi uero gratia mortis, qui in periculo sum, ne in hoc ipso tempore, non iit philosophum me geram, sed ut contentiosurn ais pertinacem, quod quidam homines a disciplina alienissimi facere solet. Illi enim ubi aliquadere ambigitur, non ut res ipsa de qua agitur, se habeat, curant: sed ut quae posuerunt ipsi, praesentibus ui

cleantur uera, obnixe contendunt.

Atq; ego mihi uideor in hoc duntam praesentia ab illis disterre, v

52쪽

8s COMMENTARII 8'non, ut priuentibus probem ea qus ceres, mirifice placuit: atq; nunc, si dico,annitar,nisi quatenus forte coligerit, sed ut mihi ipsi uera es maxi

me uideantur. Sic enim cogito dui cis amice, et Uide quanto cum lucro sit ratio mea. Si forte uera sunt quae dico, opera pretium est ita credere:

sin autem nihil superest post morte, attam e hoc ipsum tempus ante obi qua unquam in alia, in hac maxime sententia permaneo. Similiter ego quoque, inquit Sinimias, allectus sum: uehementerq; admirarer, si mihi unqua hac de re aliter uideret. At uero necesse est, inquit, hospes Thebane, aliter tibi uideri, si in hac

opinione permanseris, harmoniam tum Praesentibus minus ero mole, io uidelicet esse compositium quodda, stus, minusq; deplorabo. Haec aute animam uero harmoniam qVadam ignoratia minime perseuerabit me, cum, malum id quide esset, sed paulo post delebitur. Sic equide o Sina,mia Cebes, paratus reuertor ad disputadum. Vos tamen, si mihi asi sentiam ini,no Socrati cedite, sed ueritati. Si enim uera uobis loqui uidehor, concedite: sin minus, omnino ex his quae per corpus intensia sunt, constitutam Nunquam enim admittes, consonantiam copositam Prius esse, quam illa ex quibus con Ponicosonantiam oportebat. Nunquid admittes c Nullo, inquit, d Socrates,modo. Animaduertis igitirr,inis quit cogi te id confiteri quando diis contradicite, diligenter cauetes, ne dio cis animu quidem esse prius, quam ego dum annitor, meipstim simul inhumanam speclarii corpus de uosq; decipiam, uelut apes acu leo in uobis relicsto abeam. Sed iam accedendum est. Primum quidem redigite in memoriam mihi q ute discebatis , si minus meminisse uobis uidebor. Siminias quidem, ut arbitror, diffidit ac metuit, ne anima, qtiamuis diuinior pulchriorq3 cor ueniret, atm esse corporis consonantiam, uidelicet ex his quae nondum sunt, eam constitui. Neq; enim talis

tibi est consonantia, cui tu simile esse dicis.Immo uero prius est ipsa lyra, ae fides, Is sorii adhuc inconcin,

ni: tandem uero ex omnibus comis ponitur consonantia omnium po

pore, prius tamen pro harmoniae nae so strema, primas disperdit. Hic itaq; -- sermo quonam pacto tuo illi concinet et Nullo modo, inquit Simmias.

At uero sicubi,inquit,uerba concinnitate seruare debent. Praecipite decet esse concinna,ubi de concentu trafatur. Decet nimii iam, ita,

quit Simmias. Hic igitur sermo tobi dissonat, inquit. Sed iride utrum ex his duobus eligas, disciplina ne

tura intereat. Cebes autem mihi us sus est concedere, sui turni orem es se anima corpore:sed is addidit,sci re posse neminem, ne cum inulta sie pius consumpserit corpora, tandem quandoque postremum relinques corpus,ipsa quoq3 Pereat, atq; mors eiusmodi tantis sit interitus animae, corpus uero dissolui continue con sueuerit. An non hec sunto Sinimia oo reminiscentiam esse, an potius anu& Cebes, quae nos oportet conside, mum esse cocentuloc Primum qui

rarer Confitebant ambo. Sed nunquid omnia quae dictam superiori, hus fuerant, negatis An quaedam negatis quidem, sed coceditis alia Quaedam, inquiunt, quaedam non. Quid igitur, inquit, de eo quod di sciplinam diximus reminiscentiam esse, ars si ita res habeat, necessario dem potius eligo, inquit. Id nanq; alterum absq; demostratione ad mises, exuerisimili quadam conuenientia, quemadmodum indetur multis. Ego autem ea uerba quae per id quod conuenit, demostrationes faciunt, semper inania iudicaui ac ni

si quis caveai ,ualde decipiunt, oc in consequi,alicubi fuisse anima prius so geometria, oc in caeteris omnibus. quam corpore clauderetur et Mihi Ratio uero de reminiacentia atq; di

quidem inquit Cebes,istud dum di sciplina, fundam elo innitit sita dig

53쪽

s o IN PHAgno. Dictum est enim, animam no stram ita dile alicubi, prius etiam cplaberetur in corpus, ut illa ipsius es sontia habeat eius quod uere est coin

nomentiam. Ego uero hanc, ut mi,

himet persuadeo, sufficieter rectes admisi: proptereas nes mihi, nesalijs, animam appellantibus harmoniam, assent ri possum. Quid uero S i inna ta Videtur ne tibi uel consonantiae, uel alteri cuiquam compositioni congruere, ut aliter se habeat si Vam illa ex quibus conatur: Nullo in odo . Nes etia ut aliud quic q iram, ut aris irror, patiatur aut agat, quam illa uel agant, uel patiantur. Alientior, inquit. Non igitur conuenit consonantiam eam ducere, ex

quibus coposita est, sed sequi. Opinor ita. Q uare permultum abest, Aut harmonia in contrarium mouea

tur, aut sonet, aut quicquam aliud edat partibus suis aduersum. Per multiam proculdubio. Qui id uero

consonantia: nonne eatenus pro na

tura sua consonantia est, quatenus temperatur Haud statis intelligo.

Nonne si magis plusq; contemperetur, si modo id admittit, magis plas T consonantia est Sinuero mi inias aeq3 Perpaucum, minus perpaucum is similiter: Omnino. Nun quid de anima id dici potes Vt uel an minima qua lare alia anima hoc Ipsum quod est anima uel magis uel Plias, aut contra sit quam aliar Mi nume. Dic age per Iouem precor,

num an mam dicimus aliam quide habere mentem tuitutems, at esse se bona nar aliam uero dementiam et prauitatem, malamq; ester haec' ne,

inquam, uere dicuntur: Uere qui, dem. Eorum ergo qui animam es , se asserui harmonia, quis cluid nam dicet esse in animabus haeca cilicet, uiliti m re uirtutem an aliam quandam cosonantiam atq; dissonantia A bonam quidem esse consonante:& cum ipsa consonantia sit, alteram in se consonantiam possidere mala, o

uero disibilantem 5c ipsam este, nec aliam in se habere et saluidi espon-DONEM 'idea, non habeo. Constat tame, eum qui animam esse consonantiam posuisset, talia quaedam responsurum. At uero iam concessum est, nihilo magis aut minus aliam alia animae esse. Eiusmodi uero concessio est: nes magis, ne I plus, ned minus,nes sub paucioribus gradibus alia

alia consonantia esse. Nonner Prorsus. Eam uero quae neq; magiS, ne que minus consonantia est, nimiruue magis neq; minus esse contemperata. Est itar Est. Que uero neu magis, neque minus temperata est,

potest ne pluribus, paucioribus uegradibus particeps consonantis es fer An potius aeque et Aeque Potius. Quapropter antima, siqua demiaeque magis neq; minus alia quam' alia fecundum animae naturam anima est, cosequenternes magis ne/qUe minus est temperata. Est ut dicis. Cum uero sic affecta sit, nihilo magis consonantis est, uel dissonantiae particeps. Nihilo magis. Prae, terea cum ita coparata sit, num plus

aliquid prauitatis uel uirtutis alia quam alia possidet: siquidem prauitas qui dedist nantia est, uirtus Ue,1 ro consonantia. Certe plus nihil . Quinimmo secundum rectam Sina nata rationem, nulla usquam anima prata ita te erit a Secta, si fuerit consonantia. Quando quidem consonantia uera secundum id quod cosonantia est, nunquam sit dissonantiae particeps. Nunquam certe. Neq; igitur anima quae omnino sit anima,pra uitate inficietur. Quo enim modo per ea qu(dictasunt, id fieri posis eir Hac igitur ratione omnes ani malium omnium animae bonae similiter erui, si secundum animae ipsius naturam similiter animae sint. Mi hi quidem Socrates ita uidetur.

Nunquid recte sic tibi dici uidet, atq; haec sequi, si uera esset illa post

ito, animam consonantia esse: Nullo modo. Quid ueror ex omnibusque in homine sunt, aliud ne pryter animam asseris dominari, praecipite prudentem: Nihil aliud. Utrum corporis

54쪽

sta COMMcorporis perturbationibus indui gentem, an potius repugnanter Dico aut tale quid a uestiti si sub aestir sitis angat, interea tame aduersata nimiis , retrahitq; in contramine bihat: similiters si premat fames; ne edat: in alijsq; quam plurimis vide. mus corporis affec Lb. repugnante. Nonner Et quidem maxime. Nonne insuperioribus cos sit sumus, a nimamri consonantia fuerit, nunc si dissonatura his qui b. inte fit, uel re, mittitur, uel euibrat, uel quod misque aliud patiantur illa, ex quibus ipsa coctatur: sed secutura illa,nun, quam uero ductura et Confessi suamus. Vasi id uero nunc nonne contra omnino uidet agere et quatenus ea ducit omnia ex quibus dixerit a liquis ipsam co rastitui atque serine omnibus per omnem uitam repit, gnat, multis cli dominatur modis, interdum rigidius quodam cum sup plicio puniens 'ex gymnastica, at

medicinam, interdum uero mitius castigans comminando, aut monendo aduersus cupiditates ociras atq;timores, tanquam altera quaeda res contra alteram loques, quemadmodum Homerus tradidit in Odyssea: Tum pectus pulsans, cor sic affatur vlyties: Hoc quom cor perfer, nanq; aegra, Niora tulisti. An putas Homerum haec dixissic, tand harmonia quaedasit, ac talis, ut corporis passionibus subigeiat , non autem ducat atq; do, minetur ran potius quasi quiddam longe diuimus quam harmonia sit animus et Diu insus per Iouem,mitat Avidet significauisse. Non ergo, uir optime, recte harmoniam esse ani mam diceremus. Sic enim, ut appa, iret, necn Homero diuino poets, ne, que nociis ipsis consentiremus. Sic

est. Age harmonia Thebana satis, ut uidet, iam placauimus. Ratione velo Cadmeam, si Cebes, quonam Pacto,oc qua ratione pIcabimus Haseim uniuersam immortalitatis animoru strationem Plato complexus est. Sed quia non futis ea,vermi intenti in ea Ze ii Prosem, qui is a

sas etiam refellit, in his qeae sesi untur, obieetisi Cebete ac Simma salsis opinio tes Socrates resutat. Quas tamen antequam quem duo propo, nulli,solito more Socrates digre me quadam utitur, in qua mortis contemptum i se habitum o, sten in tacites Cebetem ac Simmiam reprehen

Et, quod tam difficile sibi animi immortalitatem persuaderis iudiit. Quod ipsum exemplo suo probatis,propterea inquit eos aegre de mortis contem' ptu disserenti credere, quod de mimorum immortalitate adhuc dubitent. Quo in loco non ineleg 3tersie crinis coparat, quod, ut illi ante mor tem egregie canere dicantur,ita isse quasi cnssui nihili suam mortem faciens, coram amicis nunc distrum et,ac je sutura tuta post mortem uaticinetur. In bacisimilitudine illud est conssiderandum, quod Socrates ad Pithagoreorum sententiam alludens dicat, animas crinorum post mortem uiuere. Si, quidem illi animas omnium animalium easdem esse,utque aeque immortales, iter tui generationetiaria sortiri corpora utauere. Cum autem 'Socrates in i it crinorum esse con eruum, id est , aeque Apollini sici uni, ais, c gnos, uelle illos imitari eam ipsam ob causanitidem est assi dicat,

se ipsum Apollinis berum icio, hoc est, eruditione

Apollinea uturum ost mortem immortalit tempraesentire: s uti cygni morit ricaenant, gasius, tam eandem suturam praecognoscentes. Post hanc digres ionem, ad aliam quaepionem de anio morum sentia non parum dis icilem, Plato accedens, Cebetem ac siminiam dubitantes inducitiis uerbis: Praeclare loqueris, inquit Simmias itaq; et ego tibi aperi: quae in re dubite. Sed quia ipsam de qii aestione dubitalionem, quasti Socrates tollendi in statuit, nos enecesse est, rensem paucis initio proponit,chm ait: Forsara, inquit Socrates, De reo amice opinaris: sed dic, qua in parte minus; abunde fuisse dicta tu, b dices. Hic nos dubitationis oppositae si Si minia di Cebetes,mmam proponamus, tam illius solutionem d Socrate allatam. Dubitatio sinu er,

si ,.c de re obieeta in eo est, rumum AEnima es' possit corporis harmonia, nec id Socratis rarionibus supri adductis repugnet, cum di humonia iis eque misi bilis erit uorporea fit, te: ipsa ne anima. Iloc in se probatur, quod quem a reo lumi bra harmonia tur: sic benim qua concelus quatuor qualitatu dimis usi bisso coreb pore posites e . siquidem raritndem iuillitatum

temperatio incorporea ex tit, diuersus, omnino

bis; a talibusne . di se uta, totum animal et ferit .

ita.

55쪽

' IN PRAEDONEM erit. Tilem esse temperationem, edimam pistat rarasnt: c facilius sit, mediocres multas, quam Simmitis, his uerbis: Arbitror esiuidem unam perfectipimam, firmi mam , reddere. Vto Socrates, te animaduertisse,nos ta deniq iubear, ne more sophi ' rum siententi nile aliquid potis simum esse anima co quis him ali prasertim,tueatur: contrus, liegitare, esse uidelicet in corpore no, ritatem pecutus, fidem ei adhibeat. Verum, quia stro intentionem, E constitutionem haec quo explicare, ne cui dis cultate pariant, quanda ex calido, frigido,sicco, hu, breuiter oportet,antequa Socratis rationes pronaido, caeterisq; talibus. Ηic quoi, in ponam,cur initio Argivorum more heprius ficis usenterias uis e Aristoxenu Miscurrum ib. i. Tusc. rum coma negarit, qgam Cebetem ac liminiam refert Cicero: items P thagoram, di Philolau, i o refutet, uideamus: deinde, reosdem moneat, ut scribit Macrobius udem omnium postremus G uerumhequantur , nec duci alitoritate cui quam lenus aserere ac tutari collatus, i Gregorio m uelint:tum, cur praeclarus mioes,ex Stissimasssimo lib.r. de Anima,et Nemesio philo vho res, rariores este dicat: postremo,cur sophistarii motetur. Sed nos ipsas paulopo fi rilliones Socra, rem reprehendat, qlli, iteritate neglecta, suum tis contra hunc obieetione complestemur. Eic tueantui sententiam. In primis Argivorum hic et aliudi Cebete ob citui superiori non dissimi- mos fuit, ac reliquoi sim G corum, di Roma te, Num anima quidem extare post corporis mor norum etiam, quemadmodum refert Alexander tempos inmigrado tame indigeris corpor que- ὰ, Alexandro lib. g. Geniat. Aerum, ut incesticiae modum Stoici pletarunt, paulatim cosenescat, de re aliqua compta, com nollet radere:quemino intereat. Quam obiectio iein eleganti similitu a o madmodum edives , mulieres in funeribus e lindine Socrates diluit his uerbis: Sed aduerte fas comas pulchris imponebant. Eodem etia moiam quanti momenti sit, quod ad id do illi,cum quid facturos se propos uis ent, thr respondeo: si uul uudine mihi quod bant non prius he comam scis uros, qvim id es in

opus est, quemadmodum Simmiae. cissent. Ita quidem mihi Socrates Phaedonis cri-Ips uero 'militudo huius modi seres. No quod nes attrectans,idem proponere uidetur, simul textor, dum uaric conficit u es aetatepaulatim tione quada usus : quasi dicat, proponere siti emm mesente, tandem moriatur, uel lis adhuc se, c more Argivoru iurare, facillime se Simmia remanentibus,propterea uni illo uestes diuturni Cebetem res tu in . Id quod his uerbisse iores natura sua. Eodem etiam modo,non quoda- ficat: Atqui si ego tu essem, ac mei uolumus in tueris migret corpora,sivet migran ' geret ratio, more Argivorum iura clusi inueterascat, ideo corpus est illo vivit, rem. Huiusnodi elusii dissolutitione usus ei lcius. Diluichac Cebetis dubitatione, uia non, in Eut, demo Socrates idem, cum bilius progerdum Simmiae Socrates reston erat, eidem nunc bi , Ne dercules contra duos, origine explicas, occurit. Vt autem dis litationem hanc remmo, herculi e comparat. Cum enim inquit, contraditis contexat, Phaedo atque Echecrates loquen- h dram di cancrum quendam marini in Berct res ea de re injucuntur: ut cum idem Echecra, les pugnas et, Iolaum in auxilium uocauit,et Ctetes de Socratis resto mone dubitare ui Jeretur, si pum, quoru ope belluam illam 'pera it. Eo- eam statim l/h dosubiungat, simul j in admira, dein etia modo duos illos Sophaeas, quibus cumtionem Socratis illum coulieri t. Initium aut eis dilutet, , di casscro comparans, Herculis

Socraticae dis utationis inde nascitur: Atqui do sie exemplo superaturum e facile inquit. Quod si ego tu essem, ac me ratio fugeret, idem in hoc loco intelligit, cum ironice ait: Nemore Argivorum iurarem,no prius Ilercule qgide contra duos pare spe, egeressi hecomam nutriturum quam uicissim Iolai auxilio ' quo, per uos illos, intelligit Ceis biminiam ac Ccbete expugnassem. heleni ec siminiam:perlatium autem, PhaedonEHic opus constideratione est,ut iocrates olita i- ipsum, ius quasi opem iocans implorat. cui e ironia usius, Phallonis sibi a*dentis crines am- uersio Phaedo, Socrate ipsum pro Hercule habe Elet, dicat , argilior in more Se crines non prius reste inquit. Sed uenimus tandem essecutitam, rasurum, quam Cebem desim nil res iuniit. Conuersus ad Phaedong Socrates,antequam ri gir praesentes omnes amicos a moneat,ne piis i- tionesfilius proponat, Cebetem di Simmion ad

risententiis nimirum 'dentes,obtectas rationes ite x o monet, ut uerit. lipare iit, nec velint ar limentis luti exosus re clat: tum ut exactis imas ratiostes obstistere. Sic enim ait: In primis autem cae serri pose neget, cum praeclara omnia emper uendum est , ne id nobis eueniat. iiid nam,

56쪽

, c cci MMENTARI P Quid nam, inquam Ne rationum, ter, Sophistariisti more,ilieri: unitali autem, de, inquit, osores euadainus. Hic quidem dita opera,ut multi, cotradicere stubamus.Quae similitudine quadam cit amplectensam esse uerta cum ita sint, argumenta demum ipsa socratis protatem, adhibendamq fidem argumentis, no odio ponamus. Sed iam accedendu est: priquodammodo insequendum: cum odium indepo- mum quidem redigite in memoriatissimis nasic tur, quod aliquem, cui fidebamus mihi, quae dicebatis, si minus uo , multum, in dum te deprehenderimus: ideo u bis meminisse uidear. Verta sunt haec

nemini postea cre en sim di cumus, magno quo in Socratis,quibus antegilata argumenta ,sia prosedum odio inceis eodenis modo inon quod ratio rat, repetere allatas obiectiones Cebeti ac sim, nem illi quam minus probent, propterea illi negli ho mice iubet, qu) ijs melisis restondeat. Is enim estgendae omites. Priecepto hoc socratis admo- naturae ordo uel a DialeSticis obsitaviatus, utquet nemur, ueris argumentis es e semper credendum: fione proposita,argumenta in utralis parte pro non P thagoreorum more, esitoritati tantu : alit serantu r. Rationes ratem,piae oblectiones Ce Academicorum recentiorum, nihil alserenilum, quasi omnia ignotasint. Iam Xero, ut ad tertiuueniamus, no es e, Socrates inquit, poscenda e vctissima argumenta, ad superiora confirmio a

quorumi satis sit, probabilia proferre, g ndo nisi lupos intuli suppetere : frequentiora j sint uulgabetis ac Sim mice, quas hic repetit Socrates, sunt

hae. primo qui em fieri poste, ilicet nima es ex

immortalis, diuturniors; corpore, in varia mi grans corpora, simul cRm aliquo corpore alis ando ivteriret:quod Stoici poli ea asseruere. Seclinis do uero, esse etiam animum posse diuturniore cor

ru,quam rura, exquisitu. Hac modesti sepe Ao pore,ce praestatiorem, mihi minus eius essent apud Platonem Socrates utitur,ut in Timaeo, do harmoniam esse corporis qualitatum: quae disjoliiij sq, locis, ac demum in iis uerbis: Animad- to corpore,unc quos interiret. las ergo duas Ceuerim equidem, inquam. An non tur piter, inquit, et sine arte humanarum xem, hic aggreditur hominibus uti

Hoc est,qui rationes,qu Z aliquam ille minus Frnrumpersi exerit, teliqua ostio habeat,reij cratth: eri ut si idem ille, quod omnes aeque debere es es rotas arbitretur, nee rura es e omnia praeclarabetis Simmis obiectio ius dii it iocrates: Llam praecipue, qilae animam bili moniam esse cor pons docet. Qua quilis argumeias refutata. quae

Nemesi us in lib. de N.tura hominis, a s Gregorius di s eras, O Philoponus lib. i. ominent. in Aristotelis libros de Animo, recitant etiam. Pri, mum praece lenti exili putatione sumitur, qu d

conlideret. Postremo, quod ultimo loco pos i , o anima uidelicet ante corpus si erit, quoi : n iramus,ed pertinet, ut cum Socrates Phaedonem dc scienti superioris uitae recor at sit. Hoc posito caetem monuerit, ut ueris crederet argumentis, uelut axiomate,se argumentatur . si citam norum ut ea firmis ima non quaererent, similes eni: stra recordatio est, fuit sane anima ante corpus et nunc ueritatem ampleetendam praecipiat, dimis, quado anima illud est quoslecordatur. Atli harsa pertinaci cctentione: cum Fummum sit uitium, moniast eadem prior esse corpore non potuit: cr opinionem, falsum praesertim,tueri,quod Rel insio go ante corpus es , non ei sim non cohi phistis sit magnopere reprehende uiri, ut in Gor rent si eos . . mirum e fasci ni m. Quod cuoia sophista diuio is docetura eo liquit Socru tem esito an e corpus anima nequeat, i sit hamo, tes: In primis igitur diligenter ea, uti haec liquet, quod harmonia omnis ab organoueamus, ne Persiuadeamus nobis : o suo iungi non Vilest,tanqua isubiectio accides,

quae sequutur. Isi quibus, utis pra dicebamus, quodi: cum eo semper esis ira muscens itudophistarum mores reprehendit,qu pertinaces

in defenderum lis opinionibus suis es en si non

ueritate sed contentionis cmore dueti amplecte, rentur. His ita expositis,qui ead exordium sequentis dilutationis pertinent, tria demum praecepta uti 'ma ex hac oratione Socratis colligi,

mus.primum, ut rationi obtemperare, utpotera,

tis,'equitur,ctimam,quam ante corpus suis e, stbpri probatum harmoniam non esita Haec in iis uerbis i Socrate dicuntur: Qui id igitur, inquit, de eo, quod discipi inam dixi mus recordationem esse aio ita si se res habeat, necessario consae lusi albe ibi fuisse animam prius, quam cor

tionis compotes,llelmissecundum, ut in omni Zi pore clauderetur: Deinceps seca tra ris butatione accurati'ma argi menta, licet pauca, , o tio huius modi est: omnis harmonia diuersa non

57쪽

vs I N P H A Eest,ut ex eius uiribus, ea ibus, repuruanti eum illo perlicitumergo harmonia non es b

monid omnis intraitione remissionems f pcipit 'i,ue, ut apertius dicam, armonia una magis est humonia, uini altera: atqui enim: una non est ma gis anima quam altera es eiusdem et tithe: ergo non est ipsa harmonid. Ηanc rationem concluZit

in his: Quid uero, o Sinimia r uide,

turne tibi uel consonantiae, ues alte iri cuiqua congruere, ut aliter se ha, beat, quam illa ex quibus cossatur Item quartum argumentum sic habet: Virtus om nis harmoni. quaedam animi uirium est, rursus uitium inconcinnitas earundem, ut in Timaeo Fusus docetur: atqui anima capax uirtutis est, et uitii: igitur no est harmonia: sucndo hirmonia in cocinnitatem recipere, di humo iij si mul esse nopotest. Et hoc argumentu hic cocmit: Praet rea cum ita comparata sit, num plus paliquid prauitatis, uel uirtutis alia, quam alia possidet siquide prauitas dissonalia est, uirtus uero consonantia. Postremuin huiu=mog est:N ullii hil om sibi repugnet, nec organo suo aduersatur:at qui animus corpori saepe uersatur,ut cum uste,ctus cohibet, corporii meerat: ergo non est animus harmonic. Hanc etiam conclusionem inserthis uerbiae. id uero, ex omnibus que in homine sunt, aliud ne praeter ani, mum asseris dominari, praecipue prudentem: Ilas igitκr omnes Socratis ratio

nes collegisse 'ic breuiter, filiis fit:kerba enim ipsa, di oratio dilucida est. Rincpersticitur error eorum,qui Platonem Jicunt putauis , animu harmontium esse, idq; ab Aristotele reprehen ii in eo erunt liba. de Anima: cum aperte id Plato ne get, etch alios refellat iii eo loco Ari toteles, vel id Simplicio cc Philopono testantibus,quos Pti, tonitis etiam argi mentis res,tat. Illud porro . quod Socrates ait, pergymnasticen di medicinam corpus ab animo ta ligari, ita est intelligendum, ut duds cum Platone me licuis partes es escimus:uiram, curandi morbos, quam a medicis requirimus: ulteram, exercen i corylis, qget no. stra in potest te ech cultate sit .l es duas corpori , animo tens domino e biberi corpori, inquit Socrates, corpus vero ips sub ci quod Romeri etiam se momo ex Oh ea probat. Quibus

ex rebusheri uult,ut cum enimus corpori domi netur,harmonia non sit. Demum quod socru,

res ait, Age harmoniam Thebana n, DONEM ''tis,ut videmur,sam Placauimus: ablisio quaedam est d limini aeratriam,qui Thebam; ut e tum hic,tum, pra perhibetur. Argumentaturus etiam secuto loco ciuersus Cebete, si ili allusione ironica utitur, quasi dubitans quo pacto Ca ea rationem, idest, Thebana etiam( nam erat re Cebes Thebanus) refellat. Qua

de re deinceps nos cum Socrate dicamks.

Tu mihi, b Socrates,uiam, inquit, Cebes, inuenturus uideris. Nemperationem hanc aduersus harmonia mirifice praeter opinionem nostram excogitasti. Cum enim audire Sim-miam dubitante,ualde admirabar, si quis rationibus eius resistere posisset. Itaque summae mihi fuit admirationi, ipsum nec primum quide Po/tuisse rationis tuae impetum sustine re. Quapropter non admirarer, si Cadmeus quom sermo idem pateretur. Parcius illa, bone vir, ne qua inuidia nobis seqi retia interturbet. Sed haec quidem Deo curae crunt:

nos autem, ut ait PIom erus, comm .mis cogressi, periculis faciamus an

forte quid dicas . Summa uero eorEquae perquiris, est eiu odi Demostrandu esse iudicas,am manostram in dissolui, item, immortalem cy este, ne uir philosophus in morte secusexus, magnas cum fiducia speratis, in alia uita longe beatiorem ob phiclosophiae studium se futurum, inst. pieris sit, stultem cos dat. Ostende re autem ualidum quiddam esse animam, atq; diuinis persimile, prius cpetiam quam nos extitisse: nihilina pedimento esse ais, quominus haec omnia no immortalitatem quidem signiscent, sed duntaxat anima corapore diuturniore esse, multas ante

nos secula fuisse, nouisses ec egisse

permulta,nihilo tame magis ob hoc immortalem esse existimandam im moliunc ipsum in humariti corpus ingressum, quasi morbum quenda interitus eius mitium esse: adeo ut ocin hac uita sit misera, dein corporis molle depereat. Nihil autem dis, ferre censes, siue semel tantum, siue saepi is labatur in corpus, ut quiuis nostrum pextimescat, Merito nans timendum

58쪽

timendum esse, nisi stultus sit, ei quines sciat, necti assignare queatim,

mortalitatis animae ratio nem. Talia

quaedam sunt quae dicis, b Cebes, egos ea consulto saepius repeto, ne quid nos fugiat, sine addere his quicquam uelis, siue demere. Nihil equide in praesentia habeo, inquit

Cebes, quod aut minua, aut adiun, gam: ais haec sunt quae dico . Tunc iSocrates cum aliquantu se recepisse set, ad se couersus, Haud leue quid, dam requiris, inquit, o Cebes, sed cuius gratia oporteat generationis corruptionis I causam pertractare. Ego igitur, si uis, ea tibi quae milue, uenerUnt, enarrabo Deinde si quid eoru lus dixero, ad quaesitionis tuae iteritatem aperiendam coducere putabis, utere. Volo eqUide, inquit. ii Audi igitur iam narrantem EqUi dem 6 Cebes, cinii essem iuuenis,mira quadam eius sapientiae cupidita, te flagrabam, quam naturae uocant historiam. Praeclarissina iam enim e se censebam, causas intelligere, per quas singula fiant at* intereant, ecqua sint ratione: saepius me sur

sum deorsum s iactaui, talia quaeda primo considerans, nunquid postq; scalidum S frigidum putrefactione

aliquam acceperunt, quemadmodurionulli dixerui, tunc animalia con, ualescant. Praeterea utru sanguis sit

quo sapimus, uel aer, uel ignis: aut nihil horum sit, sed cerebrum, quod

praebeat sensus audi edi, uniendi, ol, faciendi: ex his a tale memoria et opinio fiat: ex memoria ueto et opinio nequiete accipiente, per haec scien tia oriatur. Proinde horti corruptiones considerans, atin eas quae circa coelum terrams Passiones continis gunt,tandem adeo mihi ad haec consideranda uisus sum hebes ut nihil magis.Coniecturam uero ad id asse ram tibi sufficientem. Nempe ob ebius modi considerationem usque a. deo sum occaecatus,ut ea etiam quyprius manifeste sciebam, ut mihi a- sInsm uidebatur, dediscerem, &alia uidelicet mi illa quae antea me scire

putabam, dc qua ratione homo creascat. Id nanque opinabar ante esse cuilibet manifestum, hominem ui delicet per cibum potum T augeri. Quando enim per haec carnes carnibus, ossas ossibus adduntur, eo denas modo in aliis quado sua cui que adhibent, tunc sane molem pri mo Paruam, deinde magna euade re, at ita paruum hominem effici magnus. Sic ergo tuc opinabar, nonne satis belle tibi uideo im Mihi quide, inquit Cebes. Animaduerte haec insuper. Arbitrabar enim sia, tis recte mihi uideri, quoties hominem uel equum magnis Parvo Propinquum, alterum altero iudicaram capite ipso esse maiorem. Ais mulisto etiam euidentius decem plura apparebant mihi quam octo, propterea quod denarius duo praeter octonarium contineret. Praeterea hic uobitum cubitali maius, quoniam di midio superaret . Nunc uero, in

quit Cebes, de his quid iudicas Procul equidem, per Iouem, ab esse mihi uideor, ut alicuius horum catrium intelligere putem, qui nondum mihijpsi persuadere possum,ut quarudo quis uni addat unum, tunc uel illud unum cui unum ad luctum est, si at duo: uel ec adiunctum, oc illud cui adiunctum est: propter alterius

ad alteriae adiunctione euadat duo. Admiror equidem, si cum utrunm horum separatum erat, uti inque iu-num erat, neq; erat tunc duo, Post quam inuicena coli erui, Inec ipsaeausia faerit ut duo fierent, congres,sio uidelicet, per quam propius iam posita sunt. Neque etiam si quis unum diuidat, adhuc possum persuaderi, hanc ipsam diuisionem causam esse ut duo euadat. Contraria enim tuncat a superius causa fit qua duo fiant. Tunc enim, quia coiiangebantur propius inuicem, alterum s ad

mouebatur alteri: nunc uero, quoniam remouetur alterum hi, altero,

at separatur. Neque propter quid unum fiat, adhuc scire me arbitror, ne ut summatim dicabali uel quic quam

59쪽

IN PRAEquam quare fiat, aut pereat, aut sit, per hanc ipsiani uiam me nosse pro fiteor: sed alium quendam ipse mo, dum frustra misceb, liunc uerb nul/lo modo admitto. Verum cum ait dsssem aliqua do ex libro,ut ille aie, hat, Anaxagoras, legentem quenda hanc Anaxagora psius sentetiarn,

uidelicet mentem omnia exornare, omnium cli causam esse: hoc utique iocausae genere magnopere sum delectatus,existimans quod amodo consei itane et mentem esse omnium causani: putabamq; si id ita esset ut mesoninia exornaret, singula per hanc ita esse disposita, tit optime disponipdtuerant. Propterea si quis uellet causam inuenire qua singula fiant,avs Pereant, aut sint, hoc ipsum esse inuenie lum, qua uidelicet ratione optimum sit unicuique aut esse,aut quod uis aliud paci, uel agere. Alcelioc pacto nihiI aliud considerandii homini uel de seipso, uel de alijs,nia

si quod potissimu sit, oc optimum

Necesse uero est, e ima qui ad norit, illud quoque quod est deterius, coisgnouisse. Quippe cum eadem hora scientia sit. Haec utique mecum ipse reputans, gaudebam, inuenish ra 3 tus Anaxagoram magistru, qui me id quod tantopere cupiebam, caU las rerum doceret, primum s mihi diceret, utrum plana sit terra uel rotunda Et cum haec dixisset, sub i unis geret mihi causam atque necessita, tem, asseres uidelicet idipsum quod melius est, meliusq; strisse eam esse talem. Proinde si terram diceret in mundo mediam esse, mox expone- oret, melius extitisse, ut media esset.

Quod si ille haec ostenderet, ita me coparabam, quasi nullam amplius causam speciem positurus. Praeter ea de late & luna caeteris v stellis,

earum s inter se uelocitate conuer,sionibus; oc de huiusmodi omni bus, me similiter quaesiturum alidi turtinacli comparaueram, quod ui,

delicet ec qua ratione haec meIiussit sosingula uel facere, uel pati quodcu, que agant uel patiantur. Neq; enim

DONEM ridisputaba, cum ab initio dixisset, men te omnia exornari, ipsum aliam postea causam rebus assignaturu, Prgisterquam quod optimum sit eas ita se ut habeant habere. Itam arbitrabar,eum in reddendis singulorum,

tum cuctoruni communiter causis,

singulis quide assignare quod uni,cuiq; optimum, cunctis uero com mune bonum. Neq; uero sipes ipse meas parui faciebam , sed summo quod a studio acceptos libros quam uelocissime poteram lectitaui, ut o cyssime quid optimu, quidue eius

eontrarium esset, cognoscerem .Hac

igitur mirabili spe ductus, culegere

pergo, uideo hominem mente qui dem nullo modo utentem, nec cauissam ullam ad ipsum reru ornatum

referente, sed aereas naturas ec arathereas aqueasq; Sc talia multa in credibilia pro rei u causis assignanistem. Qua quidem in re ille nunipe, rinde uisus est: agere, ac si quis dice ret, Socratem quaecunq; facit, men te facere: deinde uolens singulorum quae facio causas explicare, dicat primum quidem nunc me hic Propte rea sed ere, quoniam corpUS meum

ex ossibus neruiss componitur: et ossa quidem solida sunt, oc iuncturarum interualla inuicem habentmerui autem sic instituti, ut 8c extendita contrahi ualeant, complectantur ossa cum carnibus atq; cute, quae res

illa continet. Elatis igitur osse ibus in suis coniunctionibus, neruin qui re

intendunt 8c remittunt commode,

faciunt ut flectendi cmurum membri

habeam faciat late, ais hanc ob causam hic inflexus sedeam. Ac rursus disputationis meae alias quasdam e iusmodi causas assignaret, uoces reaerem et auditi aliam generis eius dem quamplurima, causas uerissi, mas negligens: uidelicet quoniam Atheniensibus melius uisum fuerit me condenare, ideoq; mihi etia me

lius sit uisum hic sed ere, iustius cis iudicarim expectatem dare poenas quas illi iubeant. Profecto per ca, nem, iam diu, ut arbitror, hi nerui, at p

60쪽

atshaec ossa apud Megarenses, aut Boeotios essent, ipsius quod optimuest optione delata: nisi iustius honestitis; celisuissem poenas ciuitati pendere, quastulas a me exigat,

subterfugere, atq; exulem Uictere. verum talia quaesam causas appellareta ratione est remotissimum . Si

quis aute dixerit, abs i ossibus ocneruis aloe similibus non posse me quae mihi facienda uideantur implere: uere uti s dicet. Attam en assiere re, propter haec me facere quaecunq; facio, dum ipsa mente ago, non auistem eius quod optimu sit optione, multa magna s sermonis negligentia esset. Nam qui sic est affectus, nequit discernere aliam quidem ense ueram rei alicuius causam, aliud uero illud sine quo ipsa cauta cfle et non potest causa. Quod quidemulisti mihi uidentur quasi in tenebris attrectates alieno appellare nomine, dum causam nuncupant. Quapro pter nonnulli uertiginem circum APonentes terrae, sub cceso eam stabilem faciunt. At a Uero tanqua latum Pistoris alueum, aere uelut hastasius fulciunt. Potentia uero ipsam qua nunc ita disposita sit ut optime di- sponi poterat, nes perquirunt, ne, que dinnonicam quandam habere uim putant: sed Atlantem quendani robustiorem dc immortali orem, magis s omnia continentem inuenisse id opinantur. Ipsum autem bonum atq; decens connectere atque continere reuera nihiI existimat. Ego igitur libentissime cuiusuis essem disci Pulus, ut quemadmodum se habeat haec ipsa causa, discerem. Postquam uero hac priuatus sum,nem ipse inouenare,neque ab alio discere potui, secundam nauigationem ad causam inuestigandam molitus sum. Refutata sinimi e sententia, stude colligit Socrates more suo ea breuiter, quae si pri docue

rat, ut attentione faciat auZitoru. Ergo et cum idem Thebanim harmoniam pi cillesie dixerit, idest, refutas fient etiam illum siminiae, de quas, spira: nunc Cebetis rationibus re Fondet, atq- ioco quo in in eum usus dabitat, qua ratione hu,

NTARII. formoniam eiusdem plilcet dest, argumentan si re fellat.Hoc autem alim uertens Cebes, quasi uictus dat manus,cum ait, Tu mih i o Socrates uiarn, inquit Cebes, inuenturias uideris. Id est, non multum est quod labores in me refelledo, clim liminiae flententiam, ac mea pariter, acutistime refutaris. Quin et eius lem Socratis argumenta laudat uehementer ijs 'erbis, Cum enim audirem: di quaelequuntur.

Qu propter paulo post inquit, Non admirarer, ii Cadmeus quoque sermo idem Pateretur. Id est,Cum illam Stamiae opinionem sic uideam improbatam, nihil est quod expectem amplius, cum eodem modo possin ipse refutari. Cum vero ait, Cadmeumsermonem idem p purum, quod Simoiiae harmoniam:exprobra,re Socrati uidetur,quod ironia quadam illius rationes pro animi harmonia Cadmeas uocarit, litiimmiae opinionem Thebanam. Flis ergo Socra, te re Fondens,ilit, Parcius ista bone vir:

I f, Ne Accenistas haec mihi d Cebes, uel dilutionem obieectionis a me allata tantopere laudes: imo uero ulterius proprepi, rationibus rationes

conferamus Potest et hoc sic explanari ex Cebetis persona,ia Socratem dicentis, Parcius ista hone uir. Id est, ne multum gloriere argumentis illis E Socrities, neue nostras opiniones Cadmeas et Thebanax appella. Humpotius his omise,is,uideamus, num merito Smmam reprehendem. Hoc statuto,Plato uniuersumsub Caetis persona fiententiam Socratis de animorum immortuis litate continuo colligit, ut a sinuentia transeat

commodius, cum ait: Summa uero eorunaquaequyris. Hic paucis Plato uniuersae diis stulationis hillenus habilis institutum compli,

Etitur,nimirum cur ad mortis cupiditatemphilo fimbos incitarit: ' quomodo animam immorta

lem esse docuerit. itH- jsingula fere capita arguis mentorum Apri positorum, in epilogum contrahit. His in memoriam i Cebete reuocatis, Socrates eum rogat um id quod repetierit,itasen

tiat,an nos Quibus as enites Cebes ide lud .d huc quaeritiquid ita animus ortus ante corpus di catkr Quam ed rem, quia locus fise osserebat de ortu interitu rerum obiter perpurgii dus, ere, pone quadam utitur Socrates: qua et illas repre hendit, qui in tradentis rerum causis materiales, instrumentarias solum asserui, non esicientes: te Philices cientiae imbecillitatem, ambigui aist , illendit. Qua longe praestitantio it fidentasia ilia, quae prima rei u mitia, maxime , essiden,

ita tr. At qualis est prima Philosophia, seu Theo, logia,

SEARCH

MENU NAVIGATION