Quaestiones syntacticae de participiorum usu Tacitino Velleiano Sallustiano

61쪽

De participiorum usu attributivo. 6s

62쪽

Unus exstat apud Tacitum locus Dial. 28 de meritate et discistina motorum ire e condos 'miniamque librem.

Prorsus eadem ratio atque illa, quam antecedenti para- grapho inter accusativum gerundivi et substantivi intercedere cognovimus, invenitur in ablativo etiam haec exempla nominibus abstractis circumscribi possunt, in quo notandum id non solum inveniri post antecedenses praepositiones, sed etiam ubi simplex ablativus instrumentali notione aut moduli utitur duo igitur genera distinguenda sunt, prout ablativus sequitur praepositiones aut sensu instrumentali usurpatur.

A. D Ablativo qui sequitur praepositiones.

I. de praepostilo.

Tac ann. II, 32 his et de mothematicis inopisque Italia sellandis senotus comulla II, 85 a erum et de moris Immitis Itidiae que pellandis. IV, s de reddenda re ieci. IV, 16 de flamine .... lasenis Simia r -- -m disseruit Gesor. IV, 3 aestim de memiis Zeremtorem stolandis. VI, d sigilatat de tradenda republicia. I, 23 um de sublando senatu pilarethr. XII, 52 de mathematicis Itali sellandis enam eonstitium tris XI, 61 retumlit de imm-itate Cois tritaenda . XIII, 3 de obtinenda Armenia

63쪽

De participiorum usu astributivo Ti

more de stolando dolor iraqtae et priorum tem rim necretiisti--. III, 6 de scire sonendis' sem conditionem Onis vitiare. IV, do referente Caesar de restimendis Gabba honoribus Germ. 22 de reconciliandis in vicem inimicis et renuendis affinitatistus et incendis rimi huc. . . consullant. Veli. II, 21 Cinna de reci-siendo Mario sepem tulit Sali Iug. 1, 5 tim minis de administrando imperio disserent

habere. II, 33 in metendis honoribus immodicus in serendis ere-oundissimus. II, a neqtie in sectini neque in lari conem censiatis motam norat,ut cuiata termistim II, 2 in comitiis habemdis. II, 2 eontractis circiter Miar inis milibus fortissimae sertinacissimo in retinendis rmis issentutis. II, 2 in reoncilianda pratio delissimo in aetasiensi sotissmotione facillimus. Sali Cat. 26, ii quis mortialium . . . . tolerare soles illis disitim veriare qtim profvnsint in aestrae o mctri et montitas ocimumdis hiat. I, di,' quo cutis liberistis tiram miseri Mimisi ut si rosideritis in villandis serim is muta viam idciscendo enecimini

III super praepositio.

Tac ann. XV, 5 Sive petensi Armeni et firmo si s e. XV, 2 se rior et totiens Memis ver obtinensi Armeni nunc omittere. XV, i quod in isendo abrohiberetur hist. I, di, Mn os meruirmioris semit lare et unda listretate ferremini

64쪽

i Caput IV. me participiorum usu attributivθ.

is sistiterant, ille orando muscis, Semilius diu foro mo tradendis resis Homonis XV ab conferendis retiniis seri tam Italia hist. IV, o neqtie me deerat reopontis omine offenso nimis commemorandis memisset Agric stasterillanda irrula. 31 silvis et sola litas emuniendis db denotandis tot hominum falloribus. ann. IV, 2 m Mendis cmmtionibus VI, si omnem secvniαmmerciandis vri condiderant XIII, 3 αἰψMando e minii sumpendis inesse sibi elemento doctrina ostendebis hisi III, T seminiis herbe per municmi conquirendis plus insidiae quam sirium. IV, 26 ibi Struenisi, e . . . militem firma hanc )h Bahatii: hisi I, 8, 16 qui Mndo talis es, monem in sententi et retinem mcla hortor non Prolatandis seditionibus inquies nos in sollicitudine attinem.

quod postulandis reis et accusandis reis fertius casus est. nam si fenemus dativum significare rem, cuius respectu aliquid est vel fit, nihil est, cur hac ab inferpretatione abhorreamus. Otho et Draeger in medio relinquere videntur, utrum dativus an ablativus sit infellegendus.1 fructura cui nulla cum antecedentibus communio est offertur Tac ann. XIII, et timen planendo ala fecundum et XIV, 2 eoniustiis 3 cmiendis neque talandia liberis Meti, ubi ablativus gerundisi depende ab adiectivis, quae suapte natura hunc casum desiderans huius usus, ad quem perpauca exempla pertinens, praefer aegelsbachium L . Stil. p. 1o nemo est, qui mentionem faciat duo exempla, vir illo doctissimo afferuntur: Liv. IV, 1. 11 content Ionidendis 'tari consensus possessione agrorum . Cic. E. I, 15, . nullum Officium referend proti mastis neceMαriumret quo loco Cicero eam solam ob causam gerundivi ablatis comparationis utitur, quod agitur de grato animo factis demonstrando non suffici igitur dicere nullum officium gras animo magis neces

sarium est. Disitigomby

65쪽

Caput IV. Me participiorum usu praedicativo. 3

Caput IV. De partieipiorum usu praedieatiVo. 15.

De Partiomita enuntiatorum vio fungentinus.

A. De partieipio futuri aesivi loe enuntiati sequndari usurpato. Usus participii futuri activi qualis apparet apud Sallustium,

Velleium, Tacitum mirum in modum fluctuat, si eum cοntuleris cum aliorum scriptorum dicendi consuetudine atque secundum pervulgatam sed falsam sententiam participio fui. cf. a Livio primo finalis significati vindicatur, quae opinio ex grammaticorum' iudicio ita corrigenda est, ut si uatur participium fui. aci apud Ciceronem enuntiati secundarii paries omnino non suscepisse haec res ad artem grammaticam rectius perspiciendam haud sane nullius momenii quod a Bergero fit. Lai neglecta sit, Draeger' iure vituperavit, sed in suo ipsius libello utinam melius ei accuratius hoc idioma fractasset faniam enim varietatem Tacitus in participio ut ach usurpando praese feri, ut usus prorsus non definitus sis, cum nihil aliud exponatur, quam ui apud Tacitum illud participium vice enuntiati secundarii fungi dicatur quaestionem autem cur apud classicos scriptores usus participii ut aci finibus tam circumcisis contineatur is facile diiudicare poteris, qui non ignoret aureae aetatis scriptores sermonis distinctae brevitati, cui efficiendae participia inservire constat, omnino minus quam argenteae indulsisse; ceterum usus est, Draeger veram causam invenisse non videtur opinans liberiorem illum usum a Cicerone propter multifarias, quas participium lat. cf. suscipere possit, enuntiati secundarii paries repudiatum esse existimas igitur Ciceronem omnem ambiguitatem vitare voluisse, sed dici nequis, quam id falsum sit nam ex alieni perlustratione omnium eorumque audacissimorum quae infra commemorabimus exemplorum liquido apparebit varietatem illam significationis non iam in participio positam esse ipsο, quam totius enuntiati rationi inhaerere ei ex ea in participium

67쪽

De participio am usu praedicativo Timaeitcyretio in dies prolatans Cretense immuncti semel lam neque finem nisi viridio hisbitari.

IV. Paruelpium futuri aeuul designat eum qui aliquid taeeret, Leeria quaedam condiet ad effectum adducta esset.

v. Participium fui aet usurpatur ad designandum eum qu eerta quadam eondlelone Iiquid fecisset.

hist. II, si trium epionum moti scires thre et Homeris Vitellii

rebus certiaturi, obsequium, rerum eius oriunα - equo dintreelagat. III, Is vrentinis centuriones tribunis , ne occulti *-m villatur quatiunt,rm rvturi meriti ni siruntur. III, 5 prohibiti se essitatem remones eo plures, Si liceret Beri nαrm- ruri 'iu silagonis atrocior Bub erunt Veli. II, 88 resti reeturi belli talis restinis initium. Ηis expositis clarum est Madvigium' vehementer errare, cum doceat usum participii sui. aci apud Sallustium eundem esBe, quem apud Ciceronem et Caesarem etiamsi enim Sallustius participio ut aes pr enuntiat condicionali nunquam usus es famen aliis generibus non abstinuit praeter Tacitum autem, qui hoc in usu ceteros scriptores antecedit, etiam Velleius, quem grammatici silentio praeferierunt, de usu illo variando optime meritas si Livius contra pro amplitudine scriptorum parcissime liberiora genera admisit, praesertim cum condicionalem usum respicias, itaque uelinas et alii plus quam iri exempla conquirere non possunt velut iv MA 35, 6 deserat 1 ct L. L 2. 5.

68쪽

8 Capus IV. unusquisque pro certo habebis, qui Emanuelliostmanni' commentationem ingeniose scriptam attente perlegeris repudiata enim ratione explicandi priorum, quibus au ad Graecorum sermonem relegasse aut usum loquendi aliquem nomine tantummodo designasse aut statuenda ellipsi angustiis se expedivisse suffecit vir ille doctissimus grammaticam rationem alium structurarum sagacissime indagavit earumque vim et pote alam argumentis ad persuadendum aptissimis ex linguae Latinae certis legibus repetivit probe sciens, quantus hucius redundet ex historia fructurarum consideranda huic enim propositum est usum loquendi aliquem ad prima vestigia reducere ei explicare, quomodo magis magisque crescens eam formam acceperit, quae explicari prorsus nequeas, nisi ipsam illam grammaticae artis disciplinam respexerimus cui rei cumruo an minime deesset, optime effecit, ut crimen illud refellere quod Tacita datum est, tanquam si fructuras ex Graecοrum sermone repetitas ita adhibuisset, ut non

recta ratio esse inter illas ei generales linguae Latinae leges.'immo demonstravit omnes res quae aliquid offensionis habere vidobantur ex Taciti agi linguae excolendae ei perpoliendae posse explicari. nam profecto Tacitus linguae leges haud parvi aestimas, sed indefesso studi parvula initia persequens novas ei inauditas formas procreavit itaque videbimus in historia alicuius fructurae, lice haud facilis si ad persequendum, tamen, si veras linguae leges spectas, mi Ciceronis illud ad incrementum sermonis humani fransferamus, extrema primis, media utrisque, omnia omnibus respondere ac talium quidem struci

rarum similitudini annumeres etiam usum genetivi gerundii per ellipsin vulgo explicatum, quem deinceps praeeunte .io anno tractabimus, ubi etiam suo quoque loco indicatum est, quibus exemplis collectionem omanni suppleverimus e cur nonnunquam in interpretandis exemplis ipsis ab opinione eius recedamus.

itaque primo loco disputabitur de iis exemplis, in quibus

I. senetivus gerundi ule lannitivi in nominativo eas proIail fungi videtur.

Constat Romanos nomini generis nomen specie adicere maluisse genetivum quam appositionem. hoc fingas exemplis pro

1 Der angeblic ellipilachesebrauch de genetivus gerundi undierun- divi, Jahrb. fur Phil. v. aed. UIX p. 5. E. 2 Ηoc vitio non carent emialis egregiae dissertationis Selecta quae-

69쪽

De participiorum usu praedicativo. Idono ei dedi librum malebani dicere donum libri atque

eam consuetudinem in genetivum gerundii iransferri non esse potest cur miremur exempla huius usus, quem nemo ignora sunt ea, quae supra hii commemoravimus quare nihil restas,

quam ut profiteamur de grammatica ratione loci Tacit ann. II, 3 Plancinam ud distae istist monuit ZmMἰαtione muliebri Apriminam insectandi sententiae omanni nos prorsus non assentiri cf. IV . singularem huius usus speciem,o annexhibet Liv. XXXV, s 13 nam Pod utimum esse diemit non infer- ponendi sos bella nihil immo tam lienti rebus nostris est quοd hoc loco genetivus pexegesis instar accedit ad pronomen generis neutrius eiusdem fere generis si Veli. II, 128, i neque nisus hie mos semorus utilique Romani est stilandisi cutimum esseniabilissimum, quamquam in hoc exemplo genetivus in locum infinitivi qui praedicatum praebet substitutus esse videtur itaque perbene explicat,omann neque novus hic mos senatus populique Romani est putandi quod qu. s. idem esse ac hic

mo Putandi . . . . non novus est non aliter se habens Cic.

rudem sententi ero eum rutis belli non esset inde potissimum ordiendi belli audaciora habemus, si subiectum praedicato per fractionem ita commutatur, ut genetivo casu utatur, quod factum esse videtur in Sen cons ad Polyb. X, 2 est mihi meis mayno felicitas in ima felieitate moriendi idem ceri accidit Cic. rui. I, d 3 ne frustra orerrarum esse Antonium misi sim neus Per Irim mitisse moli oecidendi mus sit tit oliva ren iniuria se . Quamquam concedendum est alia exempla a Taciti scripsis esse aliena, amen aliae eaeque audacissimae formae anquam ultimi insolentiae fines soli Tacito vindicandae sunt potest enim praedicatam esse etiam adiectivum generis neutrius vice substantivi fungens, velut ann. XIII, 26 nec ' e monum sis se idem vitae tam retinendi libertatem serratio Oseetiti sunt XV, Dis si se, et seniliis insaeum erat,m,mmon uellandi huius consuetudinis similitudinem quandam praebent locutiones quales

dam capita ex genetivi usu Tacitem eae partes, ubi de gerundii et gerun- divi genetivo agitur p. 56 qu. 1 De hoc loco es append oris.

HELM, de Participiorum usu.

70쪽

82 Caput IV. sunt lubricum itinerum, obscurum noctis, histi I is; II, d. seorsum fractandus es locus, qui invenitur Tac ann XV, 2 aristine oli-us exsernos et istamur etsi modo cita nudum adimitis proiectis promtim domario deo itur decernisur et maneat prouein, huc sentium suam lati modo ostentandi non . enim primo adspectu intelleges subiectum verbi maneat ex(aceu satio decernatur assumendum esse. Iam considerabuntur exempla, in quibus II. Genetivus gerendit et gerendivi sensurania positus esse videtur.

Ui bene infellegatur, quomodo lingua a simplicioribus formis ad audaciores paulatim transieris secemendae hae sunt species: A sonetivus ita eum nomino suo Onimotus est, ut in unam cum illo notionem coalescat, quamquam nihil impedit, quominus genetivo praedicativam vim ribuamus et ad verbum potius referamus velut ali hisi I, d8, 3 M. Aemilitis omnium flauiti oram ostremus qui seior an im ior sit diastem inon solas Mercitum orerimenta libertatis stet aliud si exemplam, quο Ηο annum fugis, quamquam in eadem oratione 6)exstat cum Wiταια - mimia risbertatis emisset Lepidus sibi quisque ves ut sαtro,ni quaerendo consilium subli, C-rvemn Tac ann. XII, dis foro booris . . . Stilam desimandi indicto iussi plura exempla ipse facile invenias 11.

B. In genstivo gerendiri sensu praedio reo

praedita continetur explicatio ad subiectum spectans adiuncta copula es 88. Ηuius usus pauca tantummodo suppetuni exempla Tac ann.

I, Volandae maris infamiae obsim stim olim quintilio iam me cirum quam evidine roferendi imperii. XI, 3 dein serotidisse Asiatici in rem stillim ostiolis rerentidie adseratis Brisminia militia' ' αἰ- concitanta miserisordia inde ontum Sali. O . , revium imperium quod initio eonseremta tabertatis M' -stendae rei blime tierat. b. Alex. 65, 1 'od . . . multa contra morem consuerudinemque militarem fierent hae dissolaendae dis,Minoes remitatis e Ment quae sequuntur exempla apud Romannum

desunt: Sali Iug. 88, a quo sos*-m loriosa modo ne e belli sciremdi rem erat statuit nisi I, di, Mille eo praeesset, ut nihil