장음표시 사용
141쪽
D p. XIV. De frict N proprietatis ui cognitium Angeliea. ea. I. 111
hoc sit proprium viventis, posse 1 se ipso moueti ad
persectionem bl debitam Minorem ostendo: at eognitio sui est prima in ab omni alia eognitione supposita cum si, intimior in obiecti primaris ad instar cuius cetera ab angelo intelliguntur ex
β. L ob quam debeat angelus ab ta cessit te elim non inod 3 illa non impediat cognitionem 'li .ioru nobiectorum , verum etiam ad ea cognoscenda sit necessaria Nam ex ea excitatur cognoscendas suas proprietates, inter quas sunt species et ut nais turalium, quibus cognitis ablita liue Lineon suse cognoscutitur earum obiecta, ad quorum figulo. rum notitias intuit tuas merfectas poterit se ipsum excitare. Vnde videmus, in quolibet vivente dari aliquam operationem actualem vitae invariabilem et qua vi ex radice celeiae opirationes vitalescius- I dem .i ientis tiginentur rigitur similis dari debet
i tui in angelo hae autem alia eonnati iraliter esse ne-
Dimitian quit, tuam cognitio sui. Ex eadem ratione sequi- νυν-isa ne angelum numquam cissi re anMurali cogniti De ne abit tactiva Dei nam eadem cognitio intuitiualui est abstractiva cognitio Dei Deum seipsumcognoscat vi effectum Mereat illam Dei. taeterea incognitione intuiti uasul Maintactiva Dei partialiter altem consistit naturalis beatitudo angelicae naturae: ergo non est cur ab ea cessare debeat cita omnis intellectualis natura natu tali pondere feratur in beatitudinem,qualem iuxta suum statumina. bere potest. . Dico 2. Cognitio angeli ei non est discutsi uaci rea ea, quae naturaliter cogit s. iti est autem dil- cursu aetteae , quae naturalite non cognoscit ri talia sunt obiecta supernat. secretaeordium. N utura libera. Prior est S.Ibam. I. p. q. e S a νas', m. Caire Tham .eomta Scotum in prono 3. tate .cu TV, tu titulus est, suta hoc quaro O in Σ.disi. 1.p. vIt. . . . - Coatra anima; s.7 .vn. g. Contra conclas versu, QM etiam nig. Fundam discurrere est ex notis adignat. distinctis actibur procedere seu ex uno notior at aliud ignoti meogito studum transiret quod necet satio in eludit duos actus quorum unus sit eausa alietius scili actus obiecti notioris est caula actus obiecti ignotoris quatenus obiectum notius entatio formalis ad lentiendi obiecto ignoti nee
potest unus kidem actui esse causa sui ipsius alde rebus naturalibus angelus habet euidentiam, velint uiri uam per proprias peries, vel abstractivam per peciem causae, aut effectus cognoscit enim
res cuncta I natur iles,aut euidenter in seipsis,aut abstr H tisu in suis caulis,vel effectibus. igitur non potest ei recte naturales discutiet e r nam discurrere est. ex uno noto assentitialseri ignoto sed a que nota sunt angelo omnia nat stralia , vel per seipsa, vel mersuas eausas cla cffectus. Confirm ideo discurrit homo, ideoque ex uno magis noto irite flectualite infert aliud minus notum , quia non sunt ei aequi
nota omnia. Hoc autem prouenit tum ex impersei tione specierum tum ex imperfectiore lumine,
qui defessus cite naturalia in angelis non sent. Posterior pars constat ex opponto undam. am obiecta supernat secreta eordium, Se lutura libera non sunt angelo evidenter nota ergo potest ad ea probabiliter cognoscenda ex notioribu, dii currere: ex praetentibus circumstantiis euidenter notis tu.ra coniectare ex operationibus externis interoadi uinare quia ves saltem naturaliter non potest viro eodemque actu simul serti ad unum euidenter notum . ad alte omprobabiliter conlactatum velesto possit, adhue non necessatio eodem actu simnisertur ad utrumque, quia ad , Duur leti ut ne cella Amui Iam M IL
tae , ad aliud vero libere ergo saltem posset, si vellet et rca ea discurrere prius tempore , vel natura eo ostendo signa sibi euidenter nota, tu in ex iis distincto actu inferie significit probabiliter tan itum coniectata Notim da autem est d merentia in Nu/--m ter honosin malo angelo quod boni numquam iudicium serunt de rebus duoiis alioqui polle meis elle error, qui statui Leatitudinis repi gn.it i sed ibi uiti de probabilitate ipsa: leeus mali,' ii plerumque ex certis , iudicium praecipitant de dulatis, in quibus saepe desipiuntur. Obiicies. Omliis au ci iacti .s eli prior suo essectu; ergo notior istectu; ergo est ratio eognoscendi illum. Nee refert, quod angelus in eodetri instanti cognoscat eausam, effectum nam ad discursum sutrici prior ita naturae. Resp. Solutio de prioritate ellendi, nego conseq. i quia potest causa esse aeque nota atque eius effectus , eis ganda etiam secunda, quia ad dilautium requiri. tui . t unus actus sit causa altei ius Lalioqui etiam Deus discurrete ex cognitione propriae es lentiae ad cognitionem ciea: utarum Quando autem uno actu cognoicit ut causia. 8e enectus simul. non potesta ctus unius elle causa alterius quia ubi non est distinctio actuum non est eausalis transitus ex uno actu in alium, quem essenii aliter importat dileuris isus. Dixi i causat. n m solus suecessivus transitu si ,
ex uno actu in ali uiri non facit discursum, ut cum cret . .
qui eognito equo cognoscit leonem stilia. tui 3 ngelusi melligere pol est ne eompo vlitione . N divisione , ea quae per unicam speciemi melligi , non qnes e plurcs: Vasqueet di p. 23. ras in rea coniti TMinistas assei eicies, angelum omnia intelliis D a 1 -- gere sine ulla compositione ae diuisione. Explico. β' intelligere mentaliter componendo, re diuidendo,VIT non est tantum intelligere plura obiecta conuenientia, vel dis onuenientia si eut discurrete, non est tantum intelligere plura ut connexa alioqui etiam Dens iistelligeret componendo, diuidendo, S di se urtendo; quia etiam Deus intelligit plura, ut conueuientis disconuenieἡii , c in cem conne ista sed est intelligere plura per plutes actus ac conis lceptus formales astitinando vel negando praedica g. tum de subiecto per distinctos actus. Allertia prob. e β. alio cur intellestia incister in amrmandes, aut ne gando egeat eompositione plurium conceptuum fot malium , est . quia non una specie , atque adeo uno actu simul concipit subiectum,&ea, quaesu tecto eonueniunt, aut disto numiunt; Ac id edi, noconceptu concipit subiectum, alio praedicatum aD firmandum, vel negandum de subiecto; sicque an isdem unum de alio affirmat vel negat ergo quae
angelus unal petie, at illi e adeo uno actu fimuleon-eipit, non irrelligit componendi, aut diuidendo; sed simplici conceptu ineel Iliuendo ubi ecatum, de
ea quae subteisto conueri: unt,aut disconueniunt. Ex
eadem ratione constat ea, quae diuersis speciebus concipit, inrelligere componendo diuidendo mi iam diuelli . etiam actibus apprehendit, atque adinea mentaliter componit, cic diuidit per plutesco ceptus f. ranales apprehensa.
Dies . In intellectu angeli non potest esse sal
munis. Fundam eas cui denter cognoscit angelus rua mper pectes propitas ergo in iis iudieandi decipi non potest, fiam omnis deceptio supponit ignoran
Dico . In intellectu an: et potest esse falsitas circa ea quae probabiliter tantum cognescit: S.Ihs.cit B communis. Huiusmodi autem sunt sutura libera , secreta eordium. obiecta supernat . quae langelus non ulli probabiliter renoIcu. Funda
142쪽
ix , Disputatio X V. De locutione Angelorum
mentum quae angelus non euidenter, sed probabiliter tantum cognoscit, potest de iis absolutum iudicium ferte , quod rebus a parte rei existentibus
non conrormetur. At alsitas nil aliud est, quam dis imitas eognitionis cum re in teipsa eat istente. Igitur potest in angelo circa ea, quae euidenter non cog: oscit, esse fallitas. Obiicies i. nequiti nisi in eompositione 6edi-
O . a. iup. 73.c. q. Vasqueet vel isti habitus sunt ne-ineees latii in angelis ad limplicitet operandum Liliat ca obiecti naturalia i vel tantum ad facile operandum : Non prima modo mim ante ullum habitum acquisitiuurn suppociitur in angelis integrum principium operandi orea res naturales qui astra bitu aequisiti gene tantur ex actibus sed actus supponunt integrum principium, a quo elieiant utresse, eratas Sessa sitas. Sed angeli intelligunt sine ergo Miabitu, ex actibus geniti. Non secundo eam positio te, Sc diuisione ,simplici duntaxat ope rea n angeli sunt ita perspicaces. 8c ab omni impe rationes ergo in angelis non est verita ac fallitas. : mento liberi , ut lumma tacilitate ferantur in id. Resip. I. neg. min r. Da in in iis, quae augeli per pro quod est ere libiles, ae opinabile ergo ei te nullaptias species non intelligunt, ponunt companere dc obiecti indigent habitu aequisito , plotum intelle- diuidere et nego , veritatem Ic falsitate n reperiri linum iacilitante ad huiusmodi obiecta promptius, tantii min combosi 'ione Sc diuitione formali aio, faciliu jae cognoscenda. Fundam aliorunci in t s. posse et ita reperti in eo inpositionei di iisione cie lect is angeli est persecte instructas lumine a. virtuali,qualis elum lex cognitio iudietativa obie Darati, speciebus intelligibilibus ad uadicum. ue 'cticia loqui in Deo, in quo non est nisi implicissi l obiecta naturalia perfectillim intelligenda orgama co rirtio omnium , non es t propria verita . .m ivdiret superaddito habiti acquisit ad ea peris
secte pro preciae cognoscenda: nam id. O . in isdi,t inus, qu i ad ea non stimul persecte instructi Se unda assi mat de omnibus h. bilibus aequisiistis, tam intellectualibus, quam motalibus .,Iulis V 'I .pa T. Mart. I. pro qua citantur Victoria o S tm ah 'arae nc a. r. so artis proble:natiee desendunt
dam Angeli sunt capaces habitus . teonstat de infulis ergo non est , cur illis non oneedantur etiam aequisiti. Ne obstat, quod habeant euiden
tem notitiam rerum naturalium quo minus etiam circa illas acquirant habitus nam etiam ho nes liabent euidentem notitiam primorum principio. rum , circa quae tamen acquirunt peculiarem habitum, qui dicitur intellectus.
num de ali et per distinctos coner plus forinales affirmamu , aut negamus. 1 obiectiva re ruin , ut
eum simplici notitia iudicantur aliqua canti ex . aut inconnexa in tet se Prior compolitio ad veri. ratem dc falsitatem necessaria non est est autem necelsaria posterio . quae ita angelis et Te , te t. Nam iudieat angelus per si inpli em natilia nix homilaeelse intellectum in angelo non esse albedinem ac proinde simpliei notitia affirmat, que inter se connexa sunt; in negatique inter se connexa non sunt. Quo fit, ut si eontingat ange u Hai firmare, connexa, quae inter se connexa nota lun Dii in gare, ut inconnexa, quae inconnexa non sunt, ut C tinge re potest in iis, quae eul lenter non cognoscit, tunc
in intellecta ane li futura sit fallitas. Obiicies a Numquam angelus in iis, qu probabiliter tantum nouit, fert absolutum iudicium de rebus ipsis.sed totum deitobabilitate ipsa: quod iudicium semper est verum , etiamsi res ipsa aluersnt in se. Res p. neg. maior sim Diciter riam licethoe seruent a geli beati qui temper caute Acitu. denter procedim tu ferendo iudicio de iis, quae proba, liter tantum cogit oscunt hoc tamen non nec effari h seruant dae .nones qui saepe Propter passionem praeeipitant iudicium de rebus ipsis, quis tantum eoniecturaliter norunt. An autem angelusii pu initura constiti itii; falli potvisset in iis, quae euidenter non oratiouisset ferendo iudicium non de probabilitate, aut caelibilitate rerut n. sed de rebus ipsis negat Grania traii. 7. de ariet. 91 Er
li in elim nullum sit fossiciens undamentum asserendi, non poste angelum in pura natura abs du- tum iudicium ferre de rebus probabiliter cognitis. Cum diale iudicium nec repugnet naturae ipsorum, ut eonstat in daemonibus, in quibus Gramad. ad mitistit fallitatem; nee statui purae naturae: nam sicut inhoe statu angeli non fuissent confirmati in bono, ita
An ex frequentatis acti dici naturalibus intellictus c, moluntatis gignantur in
DR I MA sent absolute negat de habitibus in-
et lactualibus S in a. q. II. g. mirais Iamriam Duran in 3. dist. 23. qu. I. ad I. Inoro in 3.di'. 33. I. I h. s. I lia. q. v .artis. y. O qu. 63. KΤc t a docet, angelos aequirere habitus opimo ue nis de fidei natiirastis circa obtecta probabili come ctura, aut ei timonio humano, ei angelico credibilia ; non circa res naturale et euidente cognosciis
biles ei rea quas utriciunt, aut solae species intelligibilet ab initio infusae cum naturali lumbie pro .puj intellectus,aut distinctus habituri a natura onia genitus qui angeli intellectum inclinet ad iudiis
c. 38. In a discrepant. Nam S rea putat, ad ea prompte facile iudieanda nullum necessarium esse habitum , neque aequisitum , neque congenitum Zamelae Bi-eensent, talem habitumina tura congenitum necessarium esse in angelis. quod prius docuit Imaru quodlib. e. qa. q. Fundam poster solus intellectus angeli eum speciebus, intelli gibilibus non est susse lentet instructus ad facile dc prompte iudieandum de obiectis euidenter cognitis nam licet summam habeat facilitatem & prominnitudinem ad huiusnodi obieet apprehendenda, ob persectam luminis intellectualis, de intelligibilium spectetum aritatem , non tamen summa habet facilitatem e promptitudinem ad ea iudicanda. nam etsi species intelligibiles angeliea: haec obiecta petfectissimhrcpraesentent, non tamen pellis ad iudieandum de connexione ipsa obiectorum inclinant; csim specierum sit tantum repraesentare obiecta, non de eorum connexione iudieate. o. tar ad facile prompteqtie iudieandum opus est ha
bitu a speciebus distincto, qui vel ab ipsis specie ii
bus vel certe a natura generetur. Pro expli du-,- plex habitus acquisitus intellectualis, & moralis iii I . ille inclinant ad actus intellectuales. hic ad morales Hai. virtutum, aut vitiornm intellectualis subdiuidit in spe
143쪽
Disputatio XIV De cognit Ungehr. respectu rerum materinsium Sectio II. xii
in specularivum in practicum ille gignitur exactibus mere speeiani uici hic ex practicis actibus intellectus. Dico i in angelis nullus est habitus intellectua- I. speculatruus neqiae acquisitus, neque congenitus
citca obiecta naturalia euidenter nota. undam.
iudicand salticiunt species intelligibiles cuni qlo naturali lumine intelluctus. Nec refert, quo speciei pet non inclinent ad iudicandum riami liua cla a de euid fit l, Utae lentum ne obi e totum dcconnexione inter ea, intellectus angeli summa facilitate de promptitudine de iis iudicare poterit: cum a nullo impedimento retardetiit, nequeextinseco ex parte obiecti cum connexio , de qua fetendum est iudicium euidenter proponatur peripe te fauoprias neque intriάseeo ex parte subie.cti eum angelus sit immunis a potentiis sensiti uis cognoscetatibus, quae poliant intel ectum a iudicio ei rea proprium obiectum euidenter propositum retardare. Atque haec asse itio vera est siue supponamus, habitum acquisitum eo titistere in qualitatea speciebus.distincta, siue in speciebus peractus
circa idem obiectum tequentatos auctis ac perfectis. Nam securiavi I. Opin dicendum, actus claroso euidentes circa obtrectaeuident et cognita nullam producere iri intellecau facilitatem , qua ad conli miles actus intellectus magis iacilitet ut, cum ea se supponatur, se inme facilitatus iuxta a. di. cendum, species huiusmodi obiecta evidenter reptasentantes non posse ulterius per species actuum circa ideat obiectum frequentato tum perfici quia eum illae sepponantur summu insus genere per se. ctae, non erunt capaces vlterioris p isectionis intratuum genus 'cla ius euidentiusque repraesentanobiec a Fateor iuxta I. sint n0n ta ipsi citc ratio nem reddi posse, euri idem actus cum eadem eui. dentia de clatitate elicii ab intellectu habent intrinsecum imi et mentum x partasubiecti, talem Iacilitatem , tua huiusmodi impedimentum superari possit producatis eliciti vero ab intellectu ta- Ie impedimentum non habente, huiusmodi saetii. tatem non producant: ut si eliciantur ab anima se- ea rara, in qua nullum est impedimentum talem facilitatem non producunt ι produc uite autem , si eliciantur ab animatis otii ancia corpori. Cum tamen actus semper sint iidem , diue et modum naturalis agentis semper neces Tatio aga fit. Iuxta a tali,
cile reddi potest nam semper quidem actus circa idem obiectum frequentati producunt species sui non semper tamen huiusmodi species actuum pe, fiet unt species obiectorum tuam quando species obiectorum suἀt euidentes Mintuitiuae non sunt
capacc amplius perfici in suo genere, cuinciri booenere summam habeant perrectionem inreptae lentando,quam habere ponunt.Contra veris.quan- bitum 1 speciebus infulis distuictum C, tollimi Iν' atalis s.cies sint in suo genere persecti sinum, non
ογluin habent munus repti sentandi obiectum. sed Ab etiandi ficilitandi potentia in ad biectum reprae entatum iudicandum. Unde ipsas specie tutelligibiles appellat et r. S. Doctor initia angeInoi quia
cxerceii utrumque munus rac repraesentandi ex
parte obiecti de facilitandi ex parte potentiae. Dieo l. Ponendi sunt in angelis habitus leta G, .
lectuales acquisivi opinionis, Naidei naturalis. Funam in circa huiusmodi obiecta non habent perfectas species ergo possunt illae per species actuum
sta qlielitatorum perfici, atque aded lottiri rationem --hibi: us ficilitantis intellectum angeli ad iugi eiu in I zzi
assensumve praebendum. Confitui. intellectus an geli est ad huiusmodi actus opinionis in fidei ob is. lective indu terminatu sycum ulla ex parte Obi ct eluceat euidentia, quae intellectum eogat ad asilen quin prathelidum etgo indis et aliquo determinante ac impellente in eos facile prompteque eliciendos. Iuxta hanc conci intelligit ut locus ille
tum eonvicti signisi testimoniis exti inseris, aequisita fide credunt reuelata mustelia Christianis
Dico . Concedendi iant in angelii habitus.in et q.
tellectuales plactici acquisiti ei rea res naturales M, tu. agibiles Fundan . cum res natu tales assibiles penis deant ex vatus circumstantiis, quatum multae Pen' Διia in dent libet a polusitate alterius multae ab euentu inahaterum suturarum, non polliant quoad ommei cum stantia summa cum elatitate Ae euidentia'
iellectu angelico repraesentati ac proinde poterirunt eatum species per frequentatos actus practicos temper magis ac magis per fiet Leontequenter solliti titionem habitus practici determinantis intelle stum angeli lle plompteque de huiusmodi Icbus 4 lo ludicra dum. Ex his ortum habes tum natura dentia in Angelis honu, tum in tia&callicla. A, trialis, quam ex diu lia in via. practic experimento tot annotum sibi compar rund.ncm ex memoria orEreti totum facile possunt de praesentibus iudicare. νDico . Sunt in Angelis bonis habitus aequis
tatum virtutum,yti de in mali ac intorem vitiq. επιπι'
rum exirequentatis actibus comparati Amini. et Q. ι 33. qu. . . di infra tra. 2.art. 7. qui licetn ιi gent in an elis habitus intellactuales, concedunt
tamen morales in uoluntate: eh qud piat intra m Atia um vi
tellectiva angeli ad actus intellectuales est petae abis ε' ε-. intrinseco determinata; appetiti ii vero aeterminarit . atque aded determinabilis per distinctum habitu iri acquisirum cite virtutes motalet. Fundam. nee voluntas bonorum Angelorurn circa actu bon, libeto est per se ab intrinseco determinata, cinniolii illos elidete, de non eliceres uel sic te do species non repasentant euidenter Z in init sue hos, aut illos. Nec voluntas malorum circa actus
obieesum, semper possunt intra suum g nus magis datos libera, syst etiam ab trittitiseeo e perficia quia semper potest idem obiectum eum
maiori claritate per nouum medium aut circiumstantiam repraetentari. inre speetes relictae ab actibus euidentibus angeliei repraesectabuὰ quidem actus a quibus oroducuntur, non tamen pamficient species obtectorum, a quorum actibus illa producuntur quia sicut,mnes actus, qui et ieiuntur eire tasia obiecta . sunt eiusdem entitatisraeeuidentiae, nee per unum clari his repraesentatui. lectum. quam per alium lita species ab iisdςm at ti-bu relictae non valebunt obiectorem species perficere. Ira S. Tha. I. ά.qario. ari. 6 nullum circa ress interprete Citier. in
alioqui non esset circa illos libeta: ergo tam illa cir- ea actus bonos, quam ista circa actus malos libeto poterit dele minati ab habitu aequisito. Ea d. sent. sequuntur SMrtet. m. 3. Laue. c. vitim. Hii Re
Ad fundam. vineam r. senta. resp. habitus aequisitos i angelis non esse ad operandum im- ἔμμεν plici aer sed tantum ad saeile prompteque operan- α ρ' , dum circa obiecta solum opinabilis iee tedibilia 'n' 'testimonio humauo vel angelieo. Qitobat esto angelus summa facilitare de Nommitudine pudicet de probabilitate 8 credibilitate obiecti opinabilis ac credibilis negandum tameta est eadem iacilita
144쪽
la Disputatis XI De cognit. Angelor. respectu rerum materialium Sectio Ill.
species angelo semel insust numquam corruae pun-
tur quia nullum habent eontrariuin Secundum colligitur x oua 14 ubi tam futurorum i quam praeteritorum praedictio, assigriatur tamquam Dei propria nam eae, aetate sp cies debentur angelo, quas ae quales res ipsae producerent sed res prae terita ut praeteritae nequeunt producere determitiatam sp: etem sui ruli sipponantur aliquo modo prasentes, vel in speciebus telictis in intellectu a geli eognoscentis vel in aliorum manifestanti ita , vel maliquo errectu, aut extrinleco vestigio quia res praeterua, o praeterita, neque existit in se, elim non sic neque determinate in sua eausa, in qua tantum existit virtus, que produxit, non autem est. ctus qui productus est Hiieut quia sutura non
continentur determinate in causa, non pollant certo ab angelis ognosci. Sunt autem res praetetitae deteri nater piae sentes, non in earum peciebus, qui in actu i eodem modo remanent incompletae, sicut antea elim sipeetes futurorum in mea lent non compleantur per modum intrinsecum, qui remaneat eum pectiti sed per concursum extrinseeum qui simus fiuit eum acti sed sunt praesente in speciebus relictis ab actibus intuit uis,
ciuibus illae, dum erant preti)ntes fuerunt cognitae vel ab angelo cognoscente vel ab aliis manifestan. tibus. Ita futuruin cum numquam fuerit secum dum suum particulare de de articulatum esse, non potest naturaliter cognosci praeteritum quia aliquando exstitit, potest uaturaliter eognosci vel per speciem suae cognit nis, ve per aliquod vini. pium, quod determinate ducat in cognitionem ditius. Dieei. Ideo Deus indidit angelo incompi ras specie omnium suturorum, non quia si res o, istentes Itin actu illas produeerent; sed solum quia pol tintillas producere ergo tenetur Deus ut aucto uaturae offerre eomplutum concursum ad cognitionem omnium praeteritotusquia Se si dum illa existerent, non onnia ompletas species sui
actu produxissent, poterant tamet omnia compleistas sui species producere. Res neg. eons . nam species futurorum dantur in ordine ad praesentia: omnia autem praesentia sunt intra phaetam naturalem ange Ii. Ut igitur angeli sint instructi in omdine ad vinia obiecta intra suam sphaeram existentia, deben ut illis species omnium sutulorum: alioqui elim omnia sutura sint aliquando praesentia, non essent fui seienti instructi Praeterit a veis ronullo pacto sunt intra naturalem sphaeram obieci angelici nam nequc sunt ut praeterita, cum eadem ratio sit praetetitorum ae fututorum meque vi aliquando praetentia cum praeterita numis
quam saluta in praetentia ergon aliunde nequeunt illa ex aliquo effectu naturaliter eognosci, non debetur illi concursus ad ea determinate cognoscenda. Vnde si Dcus nune erraret angelum nullae ei deberentur species praeteritorum, nisi quorum possent ab aliis angelis inani sinati, uel ex aliquo vestigio colligi deberentur tamen illi species in .
eo inpletae Omnium suturorum complendae per extrinsecum in ut sum Dei auctoris. naturae quando erunt praesintia. . in angelo est memoria rerum praeteritarum atque adeo scientia experimentalis, quae gignitur ex speciebus praeteritis actibus reis linis quae vim hiabent determinandi intelle uni angeli ad actualem recordati nem eorum, quae aliquando,ognouit contra G1'μα dist.2M.c. q. Sed contra adius angeli ei, ut causae naturales ne-eessario prodii eunt in intellectu angeli species sui. Obii eieci tales species in completae Iliturorum 61. essent omnino superfluae in angelis, cum non pes O irat, i sint illis etit ergo Dustra ponuntur. Resp.neg. an. tee. nam possunt illis uti ad cognoscendas quid diatates futurorum. a. Si angelus non haberet com ga. pietas speetes indiuiduorum eorruptibilium exis Oriectis a. stentium . non posset se exeitare ad cognoscinda accidentia huius vel illius indiuidui: nam hoc
supponit distinctam notitiam indiuiduorum. Resp. neg. sequel nam per speciem quidditatis poterit
angelus seipsum excitare ad distinciam notitiam accidentium: le.statim ae eognita quidditate defiaderat eognoscere indiuidua existentia talis quidis ditatis. Deus, auctor naturae excitat litum acii ritiam indiuiduotum Me aecidentium indiuidua concomitantium. 3. Etiam pollet angelus longo sexperimento futura praedicere. Nego antee qui eum species suturorum in nostra lant non repraesentent futura, nisi indeterminate, sub ratione tam tum indiuidui possibilis, abstrahendo ab omnibus circiimstantiis, & proprietatibus indiuidualibus, non potest angelus ea certo cognoseere ut futura rquia licet habeat spectem tetrarientantem motumloealem. ex. gr. . non tamen habet speciem repra lentantem motum localem huius vel illius indiuidui . . Operationes angelorum tota aeter in late futurae sunt infinitae led quivis angelus h - Misi iis bet species repraesentantes ore ne operationes taturas angelorum. Resp. habet species repraesentantes Omne futuras operationes quoad indiuio dualem perfectionem, nego quoad specifieam,
concedo. quia illae quoad specifieam sumi finitae,
etiam species earum repraetentatium erunt finitae. Triplex enim spectetum genus in angelis l. tibis Tripliae stantiarumis accidentium ineorruptibillum 'i substantiarum eorruptibilium ι . accidentium corruptibilium. Priores sunt eomeletae, di magis, i. '' aut minus uniue lases quoad quidditates, vel indiuidua iuxta exigentiam subiecti Posteriores sisne incompletae, Ze magis aut minus uniuersales, non dilecte per ordinem ad plura indiuidna repraesem rata sed per ordinem ad plures concursus quos θ' rub. di .is . t. negantu in intellectu angelrelinqui pecies pretieratorum, tuum, d recordationem fieri per speciem ab initio infusam . reprae. exigunt in ordine ad plura indiuidua actu exprimenda. Et quin indiuidua substantiarum eorruptibilium existentium sunt finita, tales species erunt finitae coheto rogenes distinctae inter se. Postremae lunt tantum repraetentativae quid ditatum a Scquia quid ditates accidentium eorruptibilium eo ditarum finitae sunt, etiamsi eorim, indiuidua sint infinita, teles earum repraesentativae erunt finitae. . Hic modus non saluat, quo pacto angelus sit certus, qui Mid, quod actu cognose it, sit praesens, praeteritum . aut futurum eum pernos angelus non cognoscet obiectum immediate in seipso, sed in sua specie expressa, quae eodem modo repraesemtat obiectum existens ae non existens. Nego antee. nam hoc optime saluator ex eo quod Deus ut auctor naturae immediate supplet concursum uniuscuiusque obiecti, secundum omnes circumstantias, de dispositiones, in quibus obiectum repetitur, quando intelligendum est ab angelo Et ruta hoe naturaliter notum erit, non posse reatum obiectum falli ed tantum falli posse circa obiecta non sua, cuiusmodi sunt futura; vel praeterita, quae numquani ut praesentia novit aut qualis itini obiecta, quae sibi ab aliis manifestantur quia possunt sibi ab aliis manifestat aliterae sunt quo easu Deus supplet vice angeli manifestatis eocurredo ad obiectu mcdo quo illes bini edit manifestare.
145쪽
Disputatio XII De cognisionesecretorum cordium.
De cognitione secretorum cordium.
VA RI Tu , An Angelus propria virtute
alterius Angeli libera coidis secreta Dici
auis , nam coniecturaliter ex aliquo effectu, aut per externum lignum, etiam homo abstractiue cognoscit libera sectet cordis alterius. Ex eo enim quod Petrus curiit, eno cognoscimus , Petrum habere voluntarem tutis rendi. Controuersi igitur est , an angelus libera secreta alterius angeli, vel hominis antequam Ooris prodeant per aliquem effectum , intuitiue in seipsis cerad cognoscat. Loquimur autem de secretis cordium , quae angelus, vel homo propria virtute in seipso producit, quales sunt coiitatione , de affectiones eum res naturalesci non quae elieit viribus gratiae , ut sunt illustrationes . assc tiones circa res diuinas & supernat nam sicut hae sunt supra naturam reaturae elicii mis, ta supra naturam creaturae intelligent s. Pro parte affirmante sunt hae rationes. I. huiusmodi tecreta cordis sint entia naturalia sunt enim effectus potentiae naturalis, ipsius se intes lectus aut voluntatis angeli intelligentis, aut volentis ergo sunt naturaliter intelligibilia nam intelligibilitas tonseis quit ut ad entitatem inualis entitas, tali intelligibilitas i si en ita naturalis, etiam intelligibilitas. r. Haec sectet sani naturaliter intelligibilia ab ipso elicientci ergo a quouis alio: omnis quippe intellectus angeli intra suam sphae tam naturalemel audit omne intulligibile naturale ergo quidquid est naturaliter i..telligibile ab uno, erit naturaliter intelligibile a quouis alio sicut quidquid est naturalite visibile ab uno oeules est naturaliter visibile a quoeumque alio oculo. 3. Angelus naturaliter intuetur substantiam, proprietatesque naturales alterius ergo etiam cogitationes, volitionesque eiusdem intra si potest naturaliter ruueri principium . a fortiori effectus in principio contentos. q. Potest unus an ius, altero manifestante, naturaliter cognoscere secretaeoedis alterius sine vitibus additis, per silas vi. res naturae, intelligere potest secreta manifesta tis at manifestatio, cum sit extrinseca obiecto ma nitestato, non ponit illud intra sphaeram naturalem intelligentis, si illud ex se non sit intra talem spliae rama siem mnisestatio, qua nobis Deus ali. quid reuelat, non ponit illud inita sphaeram ob. 1 et i naturalis, si illud ex se intra talem haraetam non si .Pto parte negante est auctoritas Seripturae,
Patrum testantium cognitionem secretorum corindium esse propriam Dei. a. Reg. 8. O . . s. Tu sola nassi erra filiorum haminam Ieremiae I . Prastum, siue Ut LXX. rasendam est struis minam .
inscrutabile mucognos et illud Ero Domini scrutam cor Cr probam ream In quem locum Hieronymus: Num cogitation- screta cogησficit nisi solus Deas. Cliti si in Ioan Humanorum cordiam Eutrio se ias
Dei et Aia ea formarit Cyrili lib. 2. In I n. . 9.
Nollerat probe Natha uapi, soli Des corda hominum pa- σιν e. Et libo .c. 3 circa init. Nullus pratι .um
tiam erus vovit quod omnino creatare impegibile est. Ructor de Eecles dogm. e. 8 i. Interna Uitasio nec rabolam rura videre, certi sumus; sed motibus eas compulsabilis, o assectionam indicii colligi experimento didicimus Secreta aurem cordis solus ille nouit ad quem
Leitur. Tu si uinos corda si reum hominum. Ex quo iidem eolligunt, certia siginim, quoddam Christus diuinitatem probabat, tuisse notitiam qua internas hominii cogitationes cognoscebati Sic Hieron.
ex illo Lucae ii , t idit IE sus cogitarimes eorum, ratiocinatur: Nullus potes vidi re cetι tui me eorum,n solus Deus et tu Christus Deus eli. λd hane eontrou variae sunt sent quarum duae sunt extremae I. Dutandi iuri dist. 3. M. Pinu. I 8. Heu I f. s. Her i qu. 3. o tria a Verbo quo I. art 4 actimantium angelos secreta cordium cogis nosceres; hoc discrimine, quod uti and putat. Deus non tantum praesentia sed ei iam futura; angelus lolii in praesentia co3noscit vel, ut Herua a t I mat solus Deus cognoscit illa omni claritate, qua cognoscibilia sunt: angelus vero etiamsi eadem cognoicat non tamcn omni claritate. Contra quos pugnant citata est inonia eloque magis reprehendendus est uer M. quo id absolute doctici nam Dinan . non nisi dubio Altera Caiet. I. q. II 4νη.
tium . ideti non pini secreta cordiu, ab angelo naturaliter cognosci, iura nequeunt illa per species naturales repraesentari namentia libera. qualibera lant altioris ordinis. quam naturalia. Consilia autem eordium sunt entia liberaris angelo non debentur nisi species relum natu talium confirmat o Auert. Vbi modiis essendi obiecti excedit in alitu Cν immatri ordine modum emendi, in ei pii formalis, seu es κἄππη - .fectivi non potest tale obiecium intuitiue attingi aiali principio ι quia modus cognoscendi adaequale sequitur modum essendi principi formalis. Sed in ordine intel gibilium species est forma esse traiis respectu intellec tus ergononicite per speciem inferioris ordinis repraesentati res altiori cordinis rat species est in ordine naturali quia repraesentat
. eausa naturalis determinata ad num licteta auem cordium sunt entia libera, quia sunt ae audinis deterininata, habente dominium sit pras ipsa in verisgo sunt in diuerso ordine atque adeo nequit unum per aliud naturaliter repraesentari. Quod si ab eo quaeras; ao pacto angeliis agnoscat sua secreta Respondet velam mediate per seipsum . vel per suam propriam subitantiam riua quia radix est liberi. naturalissimul, poteIi ut species utrum que repraesentare. Contia hos militant rationes omnes initio altriae, inde praecipue secunda, quam sic urgeo Aut talesliis Dd api traeretum est naturaliter intelligibile ab habente ip- sum, aut non. Non secundum eum iu hil sit ma φη μή 'gis naturaliter intelligibile, quam sua propria operatio : ergo primuinci ergo idem erit naturaliter intelligibile ab alio ; cum non possit idem comparari ut naturaliterin e ligibile ab uno de non ab alio: idcm quippe est naturale obiectiam omnium. Poterit igitur turali pecie repraesentari icii sui adem riaturale repraesentabile ordinem dicit adiciaturale repra lentativum. Confirm. Intellectus an C Hi m. geli est naturaliter pereep tuus talis obiecti ergo exigit natura e compae mentum ad illud petet plenis dum Alioqui respectu et iisdem obiecti datentur duo principia proxima , quoium unum respiceret illud si obiectu in naturales, alterum ut obiectum non naturales atque ad ed idem respectu eiusdem funia autem id . ait, q*ia em miniat o prcscis urincipi Diotalis compararetur ut obiectum naturale,
146쪽
rate, & non naturale; naturale respectu intellectus tr. non naturale rapectu speciei. a. Cognoscit an pri- .a gelus suam liberam volitionem praeteritam Vergo per aliquam speciem quam illa reliquit in ipsius memoria Possunt igitur eo ium laeteta reprae sentari per proprias species naturales atque adebpereas naturaliter ab aliis angelis cognotet Rese pondet Alberi libera volitio praeterita repraesentatur per propriam substantiam qua repraesentantur omnia accidentia, tam libera, quam necessaria. Sed contra: r. nequit intelligi, quo pacto substantia angeli inuatiata modo lepraesentet volitione ut praesentem, modo ut praetetitam. a. si potest se
Disputatis XII. De cognitioneseeratorum cordium.
Iut L , Galate qa. an amator eo .cta rationem assignant exsbla voluntate Dei volentis cum inistellectu angeli concurrere ad notitiam secretorum alterius. Sed contrL I. negare semper tot naturae N
angelicae conci irsu debitum, esset perpeti ni V -- lentiam illi inserte, quam Deus non solet, qui res sinit ere iuxta suos motus a Seripviri Pa. tres aliquid amplius iudiuam , cui diiunt hoc esse proptium Dei. nam proprium est , quod ita
conuenit uni, ut alteri conuenire non possit. Hi qui non tam esset proprium unius, quam commus ne multorum unde non istum importat negati nem actus, sed etiam aptitudinis imo hane impor stantia ad instar spee ei naturalis libera secreta cor tat essentialiter, illam tantuin accidentaliter quia dis repexsentare poteritin species cum non mi-nlis illa naturaliter repraesententura specie, qu malobstantia. Ne reseri, quod substantia sit radix actsi libeti, quia non repra seruat illum, ut radix est libertatis, sed ut speetes per modum cause ad
unam determinatae siquidem ut species non potast tu is actu non repraesentate potest tamen ut
la libera suos actus non produeere. 3. Angelu habet speciem intuitiuam substantiae alterius: ergo per talem pec em non sol sim poterit eosnoicere substantiam sed etiam secreta eo His sterius nam speetes intuitia substantiae respondet in esse repraesentativo lubstantiae: sicut quaelibet species intuitiua obiecti aequi ualet in esse repraesentatim obiecto, qnia substituitur loco illius. . de iacto datur species expres la naturaliter repraesentans liberam volitior terra Angeli ut constat de cogniti ne qua cognoscit suam liberam volitionem. At non minus expressa, quam impressa obiectum re praesentat. i. non implicat species impressa tuitiua secretorum ordium sed talis speetes non esset superrut .cum esset de obiecto naturaliter cognoscibili: ergo. I. arguit actus libet considerari potest uno modo in se, alio in causa ieet igitur non valeat speeie imuit tua repraesentati, ut est in A 1 M n , quia tu illa non habet esse determinatum, ab hiis, cita contingens; potest tamen repraesentari, ut est. Hiaria in in se quia inde habet determinatum esse. Ex supposicione enim quod est, neeessatio est alioqui nulla res naturalis posIet intuitiua speeie repraesentari quia quaelibet res naturalis potuit a Deo non produci. Non miniis enim substantia angeli pendet a libera voluntate Dei producentis, quam ac 14 tus a libera volii nistae angeli elicientis. Quare ne- Seeνε. eor go, secreta cordium esse altioris ordinis, alioqui ἀMmnis non ellant intra naturalem sphaeram intelligibilias talis ipsius, cuius sunt secreta. Adprob nego, 'i' eret eoidis esse libera initi insere, sed tantum trinsece; quo pacto omnia entia ereata sunt libet extris ece ab extrinseca voluntate Dei. Nego i modum essendi sceletorum cordium exce-r3.
x6.dere modum essendi speciei ea repraesentantis rnam tam species est extrinsece libera,c intrinsece nece Ilaria ad unum determinata effective, quam secreta eordium sunt extrinsece libera, desiniti n- sece necessaria ad unum determinata sorma litet. Communis sententia est, sectet cordium non
posse ab angelo cognosci, non propter physicum
aliquem excessum aut altiorem ordinem hiectsupra potentiam cognoscentis, sed aliunde. Unde autem hare ratio desii menda vasque I p. sis .a . ωρ. est non aliunde putat quam ex testimonio scripturae ac Paetum unanimi Scotus in a.diit. 9.q. 24 ad argu. a.diu. ct inrepou. a. a. 4. .. 8. ad avium. με ψita ad a. odist A e. qu. est. Ad aut . Narro in aA'.9 qu. nubio disca Sasol. F. 2.3. Sad intra, oesine inb--qaci
potest, quod est proprium unius actu inesse alteri,
non aptitudine Henricus quisb. q. 13. Egid. a. U. . qu. ar. 1 Argen art. a. Rubio dM. 96.4. ιν sua hane assignant licet angelus cognos in ea internos actus alterius angeli, vel hominis. quantu, ad esse absolutum , quod habent in se; non tamen eosnoicunt quantum ad esse tespecti-uum: quia vel non cognoscit obiectum cogit tum , aut volitiim , t Rubia censet qui eum obiectum sit extrinsecum actui non necessaridi eogis noscitur cognito actu vel quia non ornolei tactus ipsos quoad assensum vel dissensum, proinsecut nem, vel fugam, ut aestu putat cum me eandem cognitionem, aut vostioliem inuatiatam
possimus opposita cogitare Se vellet vel quia noti cognoscit finem, ad quem angelus suos actus ditiagit, ut Henru mistimat. Quam directionem Woluntatis ipse intentionem appellat, Eosceretum codidis soli Deo. Ec habenti ipsum notum. Sed com s. in i modum licet obiectu sit extrinseeum actui. ἐμε με
ordo tamen ad obiectu est intrinsecus actui codicta
nito autem ordine ad obiectum, necessitib eri ι' noscitur abstractive obiectu Maior constat naminus specificatur ab obiecto ergo talis actura tali obiecto ergo si cognoscitur actus vitalis, sicut ne testatio cognosci debet, si intestiue cognosti. tur, non potest non abstractiue cognosci obiectum ius est actus. Contra, modum assensus &diuensus, prosecutio de liga sunt intrinsecae peris sectiones ae differentiae actus, determinantes illum ad certam speciemis essentiam e igitur Gognoscitur essentia actus, neeessatio cognoscitur, an ille sit assensus vel dissensus proieculio an fuga Fal sum autem est, Ne eundum actum inuariatum nos opposita cogitare, aut velle. Contrara modum: Selipturae de Patres uniuersaliter negant, quemiscumque actum internu ab alio, quam a Deo cogis nosci posse ves igitur ista intentio est actus diis stinctus a teteri i& de illo militat eadem ratior vel est respectus voluntatis sola ratione ab illa diis stinctus. vi censetiorum:&fallam supponit, quia
implicat voluntatem creatam de novo 2 quod antea noni tuendebat, nulla realii .cta in ipsa. .
cst. 8.art. a. qN.A. Aur l. V. s.au. Gregi in pi huius rei hanc reddu rationem: quia implicat cognoseere tectum absque Gie . vel eon euris i sius sed secreta cordis unius angeli non emittum spretem sol ad alterum , neque obiectiae cooeut runt cum intellectu alterius, absque proprio imperio voluntatis habentis illa Minorem probat Minor'
surre . . non maius dominium habet voluntas supra
poEntiam motivam , quam supra cogitati micum haee sit intimior naturae intolectuali quam illa sed illa non prodit in actum , nisi ex imperio voluntatis ergo neque iis a Noniam subest hoι.
147쪽
Disputatio XI De cognition retorum.
voluntati speries ipsa intelligibi is in meinoriti existens,' si a meogitatio Sc voliti, sed illa non ci-ue pote .uiam ad inrelligendum , nisi ex impurio
voluntatis urgo hec illae mouebunt ad species sui produeendas nili ex irripe io eiu ld. 3. Si repugnaret actu interno subcsse imperio voluntatis ad inoirendum intellectum L r speciem, aut on eursum obiectivum sui, vel repugnaret
illi qua obiectum est ut sies: de hoc dici non
potest nam essentia diuina in ratione obiecti non necessatio, sed libere mouet intellectum ad visio viv
nem Iut vel repugnaret illi,qua et eatum obiectum est mneque, M probabiliter a suti pote it quia eleatum addit solam limitationem, quae non tolli, tur, ex eo quod subest voluntatis imperio. . Pro bain rustr. non minus cogitatio δι affectio subest imperio aluntatis ad mouendum intellectum alterius quam proprium, cum non minus sit cognos ei-bilis abalieno quain a proprio sed proprium intellectum non mouet, nil ex impetia voluntatis quia si reoptium intellectum moueret naturaliter, necessario causaret reflexam intellectionem ui di illa aliam &sie in infinituin unde actu existe tent infinitae intellectiones ret lexae in quolibet in . tellectu angelico. Sed contra i .m experientia
misi ναθι constet omne obiectu in creatu in naturaliter pro-
II oetei concedenda de prod ictior. intellectu iri . Et ad prob. neganda equela; nam intellectio non cantatur c productione speciei, sed e litato via ipsius cum potentia. Et quia producta specie actus in in plectu potest intelictus ea non vi ad te attexam cognitionem actus; non sequitur, si actus nece Tatio impriinit spetiem sui, inici lectum ne-eellario elice te reflexam cognitionem talis actus:
quia ad i. sussicit actus Gad et reqiliti tu libereonsensus potentiae. Banne I p. q. e 7. t. q. Zumel ibit. a. a. Matina, S.
valent m . Arm b. disp. I 69. Suar.lib. I. de auget. RUM L. assi CP a. q. dic alij recent hanc assignant: vel quia de
facto nullas habent speetes de illis ab initio infusa, ' 'ut cene en Mali Mo Saar vel si habent ea non re praesentant nisi posito consensu angeli volentis se inmis. stare ita exigente natura intellectualius heia
propter dominium, quod supra suos actus habet. ico I. proximarai tot ob quam nequit ange a P.
toruin lecreta naturaliter eognoscere, non est tr 'quia eorum species simpliciter non habet, uri quia ΣΠ talibus speciebus denegatur concursiis donee alter velit se manites lare; sed quia licet eorum speetes ab
initio accepctit, eas tamen eompictas non accepit sed tantum in completas, complandas immedia ducere speciem sui raundum ab his aucto tibus etseacite probatum est. laseereta cordis sui speciem libere producere et instatur tu minata illa ne eeliario non libere speciem sui relinquunt in intellectu proprio ergo etiam in intellecta alterius. tvin qui intelligibilitas on*quitur alentitatem ut sies: sed ex suppositione , quod actus liber est productus, necessati aest ergo necessa tib est intelligi ialis atque adeo necessat id motivus ad cognitionem sui nam ad talem motiones non eget Iibero eo ne ut tu voluntatis quia non mouet, ut liber, sed utens est sor malit et Nee est eadem ratio de potentia motiva, aut quavis alia vii tute libere operat tu, quia ut haec operetur, eget concursu lubit nilae vi causae principalis, quem eoncursum
dis potest iubstantia non praebete Ex quo patet ad IA illinu. Aureoli nam neque potentia motiva, neque
pii, O species intelligibilis potest tuum effectum producere sine actuali influxu suos antiae actus autem liberi postquam producti sunt, absque concursu al- tellus possunt speciem sui produceres ut patet de iisdem actibus sui speciem produeentibus in intellectu proprior non enim vi sui speciem relinquant,
indigent concursu a serius causae. At vero, ut potentia motiua produeat suum actum, requirit concursum substantiae uiuentis. Consimiliter ut peetes intelligibilis moueat intellectum ad intellectionum, requirit activum concursum, tum intellectus tum ipsius substantiae intelligentis Ad 3resse id repugnare obiccto ut sie, et eomparatio nem tamen ad suum intellectivum ptoportionatum Essentia autem diuina non est intelligibile proportionatum , nisi a proprio intellectu, dc ideo solum illum mouet naturaliter quiuis vero actus internus creatuis est proportionatum intelligibile respectu cuiuscumque intellectus igitur respectu cuiuscumque debet esse naturale mortuum. Ad iam G et Gregorii resp. aliud esse cognitionem mouere ad speciem sibi intellectu impii mendam, aliud ad sui reflexam intillectionem elieteridim. Ad l. mouet staturaliter, quia mouet et seipsam, et en est, sine libero concursu substantiae ad a. libete, quia movet dependenter a libertate substantiae, in euius p testate est, uti ac non uti cone ulla species, vel ob
iecti. Neganda igitur minor de productione sp
ate a Deo, nou per modum intritis eum, sed per concursum extrinsecum ad exigentiam angeli li-2sa
bete se manifestate voluntis, ut disp. praced inu cli
a io. θ ad ii. stob eonhaturalius en an quo igelo, ab initio accepisse omnes species, quas sibi Pi secum obiectis produxisset sproducti e e s sibi 'potuisse nam Deus in producendis speciebus an is gelicis supplet desectum naturi: bd tales species libi ab initio cum obiectisnroduxisset, si eas sibi producere potvisset Angelus n. statim habuit ab initio suae ereationis species intuiti uasa liuiu, quoad ipsolum snbstantias, de potentias at ex iotu i tua cognitiove potentiatum aliorum sibi pio induxisset species abstractiva inrellectionum , volitionum, quas nusquisque producere pol set risi tui easdein species habuit a Deo auctore naturae ab initio concreatas. Posterior pars prob. i. non . i. 1liae foecies fuerunt ab initio debit angelo, quam P μευ quas ipse sibi e rebus eruisset, si patuis let. a. on
nino otiosa, illae fuissent ii nullo modo iis angelus L '
mi potuisset, donee manifestantis consensu aeees. si et Reliqua veto patente κείρ. praces. Dieo a Remota de radicalis rario, eur nequeant 32. ange i aliorum se eretana ruraliter cognoscere, est orat. perfectum dominium quod supra suos actus liberos creatura intellectualis habet Fundam etea- tuta intellectualis non solum habet physicum sed etiam morale domini v supta sitos actus: quod est de pellecta rasione dominii: eteo non lotum debet excludere physi eum, sed etiam morale impedimentum non exeluderet autem morale impr. dimentum si statim a loceliceret, manifesti fierent aliis na saepe creatura retardaretur aquis acti. bus eliciendis si sciret, statim eos fore ab aliis cognoscendos, ut continget in nobis quoad actus lx-icinos, quos saepe elicere omittimus, ne manifestentur aliis ergo non solum debet perfectum do, - Pi um minium creaturae esse libet um Deoinione physica ne physicu sed etiani a morali, ne inor aliter, 'propter aliorum scientiam retardari possit filii etendit ratio F. Tha qua probat, id edi in posse se abrocieta cordis unius ab alio cremasci; quia voluntas et iam ruetrata soli Deo subiectae stri non esset autem soli Deo subiecta si eius libet consilia possent ab alio cognosci. Nam genu in ioddam subiectionis est,
148쪽
3ψε non possie suos actus elicere nisi aliis manifestetitur. Habet igitu rationalis creatura ius quoddamnatura cla creti circa suos actus, ne, ipso invita ab aliis cognoseantur lithoe id ed, quia supra illos plenum ha t dominium. Ex quo ut ex radi naucitur ut nulli purae creaturae naturaliter debeantur completae specus ecreto ruaereordis alterius,abique
AI ipsius contentu. I. Q ita eae ac tales species debi--- iis, aesentange is, quas ipsi sibi e rebus naturalibus
completa produxilLnt tale autem sunt foecies in comple-sec it tae a Nei tripediatur perfectum domitrium,quod unaquaeque creatura rationalis habet in sua secreta. Ex his patet ad rationes dii, quae solii probant, secreta cordis viatu ori esse supra naturalem vim intelligendi alterius non tamen probant, a
liunde noli posse e sum specla completas ellei
dcbitas angelo, e ex persecto dominio quod tu pra suos actus liberos hibet treatura intellectualis. Diees taleslpecies snu naturaleS; eigo ex uantur 1b angelo. Res p. di eon seq. exigantur potito consentu alterius, eone edo independenter a consensu alis ius, nego. Non enim quidquil est naturale, statam exigit i ab angelo nisi posita conditione, vico ista de effectu sui uio carus com
p et species no a debetur angelo, nisi posita exi. stentia rei seitae.
Saenam uisecreta cordis, O Melus
turaliter cognoscere non potesti
s m MNE conueniunt. angelum naturali tecta Minciolaeie actus necelsara a salterius stibus te ipsum ne eessario e Ignostic diligit; nee non Omnes sensitit νnes tam externas, quam internas hominis, quoad pQU Dc entitatem non quoad moralitatem, que a libera voluntate hominis pendent. Cognoldit autem illas non tantula in causa , sed etiam in seipsis, eum sint actus physice naturales. Certum etiam est, angelum non cognoseere liberasasLctiones alterius nam saltem hae veniunt nomi ne secretorum qiae bl Deo. Ech abenti ipsa nota cori certatio est de acti i---- intercaas. 6 motibus in deliberatis voluntas s. an
hi ιιιὸ isti natu aliter cognoscantur ab angelo ., quidemetallinis is quoad actus lutei ectu . Prima sint. aftfirmat. Fuit
3 3. quorumdam apud Darant in L. ili.8.q. .mι.8.q Iam si Aequitur Hurtia. in m rapb. dio Ia 3.3o ut probabis lem detenditia quea. I.ρ.dit'. arci. a. quam do eet, suisse Alph. D a. a. Fundam actus intellectus non sunt liberi per se, sed per aeeidens latione, luntati , aqua imperantur: hoe autem noti impedit quo minus possisu natura iter eognosci,ut constat de actibus imperatis potentiae motiuae,aesensi tiuae in homine Maior prob. intellectus non est potentia libera, sed necessaria,non secus ae ipsa potentia miniua, quae posito imperio voluntatis, naturaliter operatur . ergo,inm modo se habet actus intellectus, ac motus localis uterque enim est e :citus potentia necess
Dstutatis XII De cognitionesecretorum coram.
Mi prouisum in Dolantare, a solo Deo cura tosti Nee explicari potest de cognissionibus, prout dependenta voluntate; quia distinguit cogitatio ues prout sunt in intellectu in eo modo negat actus intellemis. quo at firmat, actus appetitus sensit tui, et se cognoscibiles ab angelo elim illos simpliciter negee, hos limpliciter a mimet Dat hos at firmat ei Iecognoscibiles secundiim substantiam igitus illos negat esse cognoscibiles secundum substant inm, non an tum secundUm moralitatem. Pro I. ex craptu-t: & Patrab. qui eodem modo loquunt ut de cogi preb. 12Sent. tationibus, ae de affectionibus. Ne licet ver Se ipturae,c stringere tantiam ad actus voluntares, elim propositiones sint ne gatiuae de due salesialioqui non eodem modo Christus suam diuinitatem ostendisset cognostic si id intellectus cogitationes, qu: cordis allectiones contra uio 'M. cιt.
Si patiet angelus cognoscare cogita tione . posse: 3c affectiones. Nam qui intuiti iugnoscit actum, abstractive saltem cogno: cit obiectum ei ea quod ratis actus versatur ergo intuendo angelus notitiam, qua ah et vel propriam vel alterius a meis ctione, sibi reuelatam cognoscit. simul abstracti becognosceret affectionem altessus. Ex quo ulterius sequeretur non posse angelum suum secretum . ni testare usi quin manifestaret omnibus cum omnes possint notitiam qui suum se eretum manifestat, naturalitcreognoscere. 3. Multa sunt peοῦ- l. cata, quae consummantumn intelle tu , t blaspheis instamia obdulatio, haeresis re ceteω infidelitatis erimina ergo haee saltem nataraliter cognoscerentur ab angelo Nee refert, qu bd ut haec sint peccata, eoniunctum habere dcheant affectum, quem ange igelus ignorat nam uesicit ille idem affectus, qiiii equiriau ad hae: erronea iudicia formanda, cum teneamur illa non fot nate ergo hoc ipso , quod angelos videret hominem huicismodi iudicia initale tormante, cognosceret illa ut peccata forma citer.
q. QMdquid per se proxime requiritur ad acturn iliberum exercendum, latere debet angelum: nam perfectum dominium e te tura supta suos actus liberos exietit, ut non modo illi sint oeeulti quoad substantiam, sed etiam quoad ei reum stantias. cproxima principia ex quorum notitia facile deueniti posset in notitiam ipsius actus liberi sine hoe dominium supra suos actus nusquisque habere vellet,eum sit rationabile Se estigatur a natura pet- secte libetat At actus intellecti; per se proxime requiritur ad actum libemini nam vel huiusmodi actus sunt piscti ei, vel speculatiuit practici sunt proxima principia actuum liberorum; nam exillis immediate mouetur voluntas ad electionem sariciendam unde qui cognosceret illos facile cognoscerer electionem , elim semper soleat voluntas in electione facienda sequi iudierum essicacius proinponens Speculativi, csi non sint proxima prinpotentia necellatia rae imperatus a libeia: impia, quibus immediate mouetur oluntas quia ergo si in natura luet cognosci potest, etiam illes tamen illi oricinati possunt ad practica iudicia istpoterit natu taliter cognosci. Ne obstat, quod' actus praeui integrantes eamdem seriem actuum Scriptura abs intenctet, cogitationes eordis posse μiberorum, etiam isti spectant ad perfectum domi
ab alio, qua ira a Deo gnplii: nam cordi cogita nium eteatura . Confirm sit ut libertas in actu I. I
ii O. Vitat. si rasi Scrii, turae non signifiea solum actum intellcctus, sed simul affectum voluntatis, ex qua illa pro fiet se itur, vel euius est proxima causa.
33 Secundanistin probabilior est 6 communis, i, In l. qui nobi num sentiunt, secreta cordis non posse ab angelo in se ipsis natura licet cognosci: PH essentialiter integratur ex intellectu ridicaliter re ex voluntate forinaliter: ita liberum in actu a. componitur ex aera mellectsi in elloatiuein radie aliter. ex iustu voluntatis completi uua fumaliter. Nec est eadem ratio de actibus se tentiae seu istiuae, uia hi non sunt in eodem ordine I serie.
1 mi. . Sed diset. 9sq. ZumIGq. i. nee perie requisiti, sed salum ratione statu adactus
149쪽
Disp. XII. De cognitisne secretorum cordium Sec 3. I. iri
actus sormaliter libero . Quoid actus vero in deliberatos, assirmat Albertinis Corol. Ioaheol rexpriu- ei p. c. pHlos nu. 2o eos naturaliter cognosci ab an. gelo, quia tales actus sunt 1 voluntate determinata ad unum,atque adeo vitales continentur intra ordinem actuum naturalium, repraesentabilium per species naturales. Negant ali probabilius: nam idem actus inuariatus quoad intrinleca, accedente rationis aduertentia, si formaliter liber, atque adeo ignotus angelo. Repugnat autem ut idem actus inuariatus quoad entitatem,modo sit repraesentabilis per speciem naturalem, modo non Mespondet AI
bertinui, accedente rationis aduertentia tale actum variari quoad extrinsecam terminationem z nam prius producebatur a voluntate, ut determinata ad
unum postea conseruatur ab eadem, ut libera ad virnmlibet. Sed contraci totum hoc extrinsecum est actui nam libera illa conseruatio, quae intelligitur aduenire actui post rationis aduertentiam, non est noua actio,intrinsece modificans actum,sed eadem antiqua connotata tantum causa libere, tente illum suspendere, quae anteὶ, desectu persectae aduertentiae , non poterat. Hoc autem non mutat intrinsece actum, sed tantdm extrinsece . spe cies autem per se repraesentat ivtrinsecam entitatem actus: ergo si haec non mutatur, nec species talis acilis repraesentativa mutabitur et atque adeo liantea repraelelitabat illum naturaliter,etiam postia, accedente extrinseca aduertentia rationis, represenotabit naturaliter velut si oculus repraesentaret,isibile,quod necessario conseruaretur a suis causis si idem postea visibile libere conseruaretur ab iisdem causis non variaretur aut visio , aut species illud repraesentans et quia haec soli1m exprimitentitatem obiecti visibilis, quae per variationem causae necessariae in liberam, non variaretur in se. Ex dictis deducitur, non modo latere angelum liberas cogi.tationes, lolitiones, sed etiam Ipecies,& habitus ab illis productor inpotenti cogitantis volentis alioqui posset per huiusmodi species,vel ha-
An Angeli propria virtute cognoscere
valeant obiecta supernaturalias
obiectum supernaturale, alterum quoad m
dum, ut mortui resurrectio, oculi restitutio, et r
caeterientia, quae simpliciter fieri possunt a cau 4.ν iv. sis naturalibus, licet nocum talibus circumstantiis D. alterum quoad essentiam, quod nullo modo fieri potest a causis naturalibus, seda soloDeo agente supernat ut unio hi post gratia, gloria,ceterique babitus,4 actus intus. Primum, extra omnium con trouersiam, naturaliter cognoscibile est ab angelo, cum sit in entitate naturale angelus autem natura liter cognoscit quiduuid est in aentitate natur te. De 1 est tantum controuersa, an sit ab angelo naturaliter cognoscibile. Prima sent affirmat Ararim . Ast. t o. q. 8. Resp. ct adaerg. O cat . nam omne ens creatum est proportionatum obiectum intellectui angeli quia naturaleis supernat non μηa distinguunt intrinsece ens, sed solum inordine ad agens Dicitur enim naturale, quod amaturali supernaturale, quod a supernat agente fit. habitudo autem ad aliud Maliud agens non neccssario con
cludit aliud Maliud ens in se ergo nec aliud ω liud intelligibile. Consim persectior est substantia naturalis, quam quodlibet accidens supernat. sed illa est naturaliter cognoscibilis ergo loc.
Secunda nega. S. Tho. I. .37 r. .cyram ist. νη ..et Mina est probo Ens quoad essentiam supernatura nis Ole cognosci debet lumine supernat lumen super Th/ι .
nat est proprium Dei igitur nequit ens quoadessentiam supernaturale a creatura naturaliter cognosci. quia quod id proprium unius, nequit fieri
proprium alterius: nain proprium est, quod a propria fuit essentia ut autem posset creatura ens su-e . bitus deuenire in notitiam praeteritarum cogitatio i pernat naturaliter cognoscere deberet lumen su-Dum4 volitionum liberarum alterius, cuius essent
tales habitus & species. Secus verδ est de potentiis,& speciebus obiectorum naturalium, quae quia naturales sunt, possunt ab omnibus naturaliter cognosci. Ad und primae resp. non ideo cogniti dem internam esse occultam, quia est imperata λpotentia liberat sed quia est principium proximὰ inchoans actum liberum, cui ulmodi non sunt actus externi imperati, qui tantum sunt efiectus libertatis. Vnde ad prodi maioris concedo, intellectum esse causam necessariam, sed proximὶ completivam libertatis, cuiusmodi non Lunt reliquae potentiae naturales Dices, ergo saltem cognitio , ut cons quens impermum voluntatis,non est occulta;quia vitie non est principium, sed effectus libertatis. Resp. neg. conseq. nam eadem, quae est imperata potest esse principium alterius actus liberio velut consilium, quod est inquisitio mediorum cum certo i dicio ad finem consequendum, imperatur ab intentione, est principium proxime inchoans electionem. Nec potest idem actus cognosci ut effectus.&ignorari vi causa quia ut effectus non distinguitur a seipso ut causa cognitio autem angeli sertur ad rem prout est in se ergo. De Nia. auelar. m. II. pernat esse illi proprium Minor clara est et lumen
supernat tendit ad obiectum cum omnimoda certitudine& infallibilitate, ut constat de lumine fidei. scientiae supernat insula tendere autem ad obiectum cum omnimoda certituditae in sal libilitate, est proprium luminis increati Maior prob. nullum obiectum potest naturaliter cognosci, nisi lumine specificato ab ipso cognoscibili;nam contineri debet intra naturale specificatiuum ipsius potentiae nequit autem obiectum supernat.esse naturale specificatiuum luminis naturalis quia specificans ponit specificatum intra eundem ordinem, in
quo est ipsum specificans unde implicat,obiectum
esse quoadentitatem supernaturale, posse naturali lumine cognosci, seu esse specificatiuum luminis naturalis; quia specificativum euchit specificatum ad ordinem specificantis, sed hoc ipso, quod obiectum non est specificatiuum luminis, non P
restabillo naturaliter cognosci quia non contiue tui intra sobaeram luminis cognoscentis;ut quia sonus non est specificativus visus,non continetur intra sphaeram potentiae videntis,sed audientis, cuius est specificativus. Confirm intelligibilitas funda clurinentitate: ergo qualis erit entitas, ali Serit eius G. s,
intelligibilitas i sed entitas quoad substantiam se C.M. pernaturalis, est diuersordinis a potentia intelle.ctiua naturali, quae est quoad substantiam naturais Iis ergo etiam intelligibilitas illius erit diuersi ordinis ab intellectivitat ehuius: non igitur poterit esse commea sum obiectu illius; cum nequeant di ucria
150쪽
Dise XIII. An Angelisnum,irtute cviscere posisint obiecta oec.
ordine esse sibi inuicem commensa. 2. Ens superinnat. postulat cognosci per spccies supcrnat. ergo perluine eiusdem ordinis nam species, lumen, Obicctum, sibi mutuo respondent. Haec eadem ratio probar, nullam condi posse creaturam , cui connaturale si huiusmodi entia supernat cognoscerer quia nulli creaturae connaturale esse potest lumen,
ciuod ad obiectum tendat cum ea certitudine Min- fallit ilitate, qua tendit Deus. Qua de causa condinequit creatura, cui connaturalis si habitus fidei infusae, quae ad obiectum tendit ea certitudine, qua Deus: vita . . dist. 9.sea. 6. t. Deus ut actus purus specificat vi qua anim Christi in resurrectione suit retinita proprio corpori Ratio; illa unio suit tant sim supernaturalis quoad modunm eadem. n. virtute cognoscit angelus unionem miraculo Se productam inter ani-naam, di corpus cuiuscumque defuncti ad vitam diuinitus excitati eadem naturali virtute cognouit unionem miraculo,u producta militer animam
de corpus naturae humanae Christi in prima eius conceptione quia fuit tantum supernaturalis quo ad modum. I. Angelus naturaliter cognssci desitionem panis lini in Eucharistia, atque adeo,cci c. dii dentia panis vini existere absque proprio subie-αO. quia negatio cognoscitur codem lumine, quo sionem beatam,&lumen glorie, & tamen non po-bpposita astumatio An naturaliter cognoscat pota
nit illa in eodem ordine actus puri , in quoesta iectum specificans Rcsp. Deus vi actus purus se cilicat visoncm beatam, ut rationem qua non qκατratio enim qua, quia specificatur tantum ut via depura tendentia, non iuniit eundem ordinem atcr-mino. Respectu vero luminis gloriae, Deus ut actus purus non comparatur ad illudit obiectum vitaliter perceptibile atque ad eis illud vili non specificat. Specificatur autem lumen gloriae a visone beata, ut est quidam citectus supernat a lubiecto dependens. a. Angelus naturali virtute cognoscito is ρ . habitu, vi actus supcrnat in se ipsi existent :ergo obiectum supernat naturali virtute st ab angelo cognoscibile. Resp. ne g. antec. nam ctiam habitus, mactus supernat in se ipso existinetes cognoscit angelus lumine supernat. s. Daemone naturali virtute cognoscunt charaetcrem supernat. ho minis Christiani, de Sacerdotis damnati ergo ali. quod obicctum lupernat naturali virtute cognosci potcst ab angelo. Nego, daemones naturat Ner cognoscere characterem supernat cognitione propriimin se, sed tantum abstracti ii asside humanae ex testimonio aliorum: quo pactoc ιgnoscunt reliqua mysteria supernat fidei diuinae iuxta illud Iacob. 2. Damones credunt, ct contremiscunt . Angelus naturaliter cognosci potentiam obedien creaturae: sed lixe est supernat quia dicit Ordinem adessectus supernat ad quos est eleuabilis. Resp. Cognoscit naturaliter angelus potentiam O die n.crea turae subicctive, oh quoad propriam entitatem, conis cedo sit sic enim est naturalis seu entitas suac re turae terminatiue,& quoad cffectus distincte cognitos, nego est enim supernaturalis terminatiue, qua connotat effectus supernat ad quos di uinitus eleuari potest; quos nequit ex vi potentiae o dien.
subiective cognitae cognoscere, quia tales stinus
supernat non continentur in entitate potentis hed. vi termini ipsam specifuantes, uti continentur effectus naturales in potentia naturali, sed solum vi termini cxtrinsece tantum connotati. Dixi dι- pinci cogis tos nam confuse, in communi cognoicit naturaliter angeliis,posse Deum multa opera supra naturam crortaturam operari ignorati
me distincte hoe vel illud opus supernat cum ad hoc cognoscendum necellarium sit lumen de sp
cies supernat. Deducitur . Angelum naturaliter cognosce
te ab sc tiam subsisten tiae ereatae in humanitate Christi, non modum, si io illa in Verbo subsistit. Primum prob negatio cosnoscitur eodem lumine, quo cognoscitur opposita allirmatio sed tibia sistentia creata humanitatis Christi naturali lumine cognoscitur ab angelo ergo Meius absentia. Oct indum patet quia modus isse est quoad euentiam
supernaturalis est enim cito qua humana natura unitur verbo, a quo accipit suam specificationem.
c. Mi., Angclus naturali virtute cognoicit unionem ,
tiuum modum , quo talia accidentia extra pro prium subiectum existunt, pendet ex eo , ais talis modus sit quoad substantiam supernaturali , dc D. -δε quo in . t . Ex eadem quxst pendet, an naturali virtute cognoscat transubstantiationem panis itinni in corpus de sanguinem Claristi. Nam si actio, qua Christi coipus sanguis fit praetens in hoc Sacramento, est naturalis quoad subitantiam, poterit naturaliter ab angelo cognoscit sicut naturaliter ab eodem cognoscebatur actio, qua convcrsa tuit aqua in vinum in Cana Galilaeae, larua. 2. Necus, si actio est quoad substalitiam supernaturalis. De m do quo Christi corpus ad instar piritus totus in toto, totus in qualibet parte communiter conueniunt, non pollie naturaliter ab .gelo cognosci; cem sit in iubstantia supernaturalis, de indebitus cuicumque corpori, vis loco. Dices angelus naturali virtute cognoscit corpus o sanguinem Christi in hoc Sacram. existentem ergo etiam naturali virtute cognoscere Poterit modum,quo in illis existit. Rebieg. conleq. quia cum modus distinguat ut a subiecto, poterit cognosci subiectum,non cognito ipsius modo sicut supra dixi angelum natur liter cognoscere humanitalcm Christi, non eognita ipsus cum Ver hypostatica unione. Ex impatet adfundam Scoti Lalsum est, naturaleri super satis' coa nat. de sumi tantum penes extrinlecum ordinem aciisit agens, sed penes inti insecum esse ipsi ficta iis, qui nulli subiecto creato con naturali, ei potest:& hoc ideo priori, quia ens supernat quoad essentiam participat proprium modum operandi Dei. Ad ac fconfir . concedo, substantiam naturalem esse perse-fectiorem accidente supernat quoad rationem entis,& modi existendi;non quoad rationem ordinis,& modi operandi penes quae commensur1nda sunt obiectum d lumen.
De modo desproprietatibus cognitionis Angesicae. siuati sit cognitio An Ba
Dre 3. Cognitio Angelica se meer est actua ,
lis respectu propriae essentiae,. qua naturaliter et a
tra Arrubal. in I. p. inq. . osteph de Fuialis is q. et ' s Fiartia i c. I. . A. Fundam .debet angelus habere aliquam cognitionem, quae stilli radix sundament una caeterarii mu nam debet posse seiplum excitare ad notitiam huius vel illius obiicii; cum hoc