장음표시 사용
151쪽
s hoe loco eam in lusibus phantasiae raritatem reperiain, quam tam multi alii colligentium in lusibus na
turae deprehenderunt, Cluti Cum in marmure maculoso sanctam familiam aut in figurationibus tophi, mo-nhchos, baptisteria et organa musica, aut adeo, vel ue Useouius irrisor, in lumina fenestrae congelata numerum bestiae coronamque triplicem inueniunt; ouae cuncta alioquin conspiciuntur a nemine, nisi ab eo euius caput iam antea iis erat repletum.
Magnum istud huius scriptoris opus octo contionetur voluminibus in forma quadrata, plenis insania
quae titulo inscripta: arcana caelesta, hominibus pro- ponit ut reuelationem nouam atque in quibus visiones plerumque ad eruendum sensum secretum duorum primorum librorum Mosaicorum, similemque rationem uniuersae scripturae sacrae interpretandae adhibentur. Omnes istae interpretationes sanaticae hoe
loeu nihil ad me pertinent; poterunt autem, si piadeuerit, nonnulla de iis in bibliotheca theologi ea sumia me venerabilis Ernestii, volumine primo, inueniri. Solum audita eius et visa, id est, quae oculi ipsilis
euntur vidisse auresque audiisse, potissit num ex adpendicibus capitum excerpemus, quoniam ea cunctis somniis eius reliquis fundamento iacta videntur, et satis quoque eam mirabilitatem attingunt, quam supra in naue metaphysices aeria ausi sumus. Genus dicendi auctoris planum est. Narrationes illius, earumque constructio reapse ortae ex vi lane fanatica videntur, parumque suspicionis mouent, portentaque cerebrina contemplativa rationis peruerse scrutantis eum adduxisse ad eas fingendas ad decipiendumque instituendas. Eatenus earum aliquid ponderis est aemomenti, dignaeque re ipsa sunt, quae breuiter proponantur, sortasse maiori iure, quam permulti lusus miliorum argutantium, quibus ephemerides nostras videmus accrescere, siquidem illusio sensiuim conti nua omnino in phaenomenis grauioribus est, quam rationis deceptio, cuius caussast satis notae sunt, uuaeis
152쪽
que etiam maximam partem viribus animi pro arbitrio regendis maiorique curiositatis inanis coercitione posset euitari, cum e contrario illae Primum omnium iudiciorum sundamentum attingant, contra quod, si
falsum sit, regulae logices parum eisciunt i Igituc in
auctore nostro errorem discerno a delirio, eaque praetereo, quae peruerse argutatur, propterea quod haud
consistit in visonibus suis, velut saepenumero in philosopho ea, quae obseruat, separanda sunt ab iis. quae argutatur, adeoque experientiae speciosae plerumque uberiores sunt notitiis, quam argumenta speciosa ex ratione. Dum igitur lectorem temporis particula prisvo, quam alias soriaste haud ita sere utilius in lectio. nem impendisset scriptoruin doctorum atque subtilium generis eiusmodi, prospicio simul tenero gustui eius, cum missis permultis portentis seris animam quintamque quasi essentiam libri ad phucas reuocatam guttulas proponam, qua de re eamdem ab eo gratiam inita. rum me spero, quam aegrotus quidem putaret ab se medicos inituros, quod sibi tantum corticem quinquinae deuorandam darent, cum facile se potuissent cogere,
Schwedeiaborgius visiones in tres formas describit, unam, cum corpore liberamur; qui status est somnum inter et vigiliam intermedius, in quo spiritus vidit, audiitque, atque adeo contrectauit. Id quod ter illi quaterue accidit. Ahera est, cum a spiritu abripitur, fortasse in platea incedens, ita ut non de via deflectat, cum interca animo in longe aliis regionibus versetur, alibique domos, homines. sylvas
et similia distincte dispiciat, idque sere per aliquot horas, donec repente se rursus in loco vero suo se videt constitutum. Id quod ei bis terue euenit. Inrtia deneque visionum forma est illa consueta, quηm quo
tidie plane vigilans habet, atque a qua potisiunum haenarrationes depromtae sunt. Oninium hominum ait coniunctionem internam
cum mulido spirituali esse aequalem; sed eos eam
153쪽
haud sentire, discrimenque inter se et alios tantummodo in eo consistere, quod intesimum suum est ammtum, quo de dono semper summa cum veneratione loquitur: datum mihi est ex diuina Domini miserico dia. Ex contextu intelligitur, donum istud cerni tineo dehere, ut repraesentationum obscurarum tibi conscius fias, quas anima ex coniunctione perpetua eum mundo spirituali accipit. Idcirco in homine memoriam externam distinguit ab interna. Illam habet ut persona, ad mundum visibilem pertinens, hanc percontextum cum mundo spirituali. Atque in distinctione politum , etiam discrimen est hominis externi atque interni, eiusque laus propria consstit in eo, quod iam hac in vita ut persona se in societate spiris tuum intelligit, ab iisque quoque ut talis agnoscitur.
In hac memoria interna cuncta etiam seruantur, qu aex externa evanuere, nihilque quidquam umquam rein praesentationum hominis omnium perit. Post mortem recordatio eorum omnium, quae umquam in animam eius venere, quaeque illi ipsi quondam o ulta manserunt, plenus absolutusque liber vitae est. Praesentia spirituum solum quidem sensum eius
attingit internum. Quo vero illi excitatur conspectus eorum ut extra se, et quidem sub forma humana. oratio spirituum cernitur in communicatione proxima id earum, ea vero semper ost cum conspectu eius orationis coniuncta, qua loquitur alias, utque extra se repraesentatur. Spiritus in alterius spiritus memoria repraesentationes legit, quas hic in ea continet cum claritate. Ita spiritus in Schwedenborgio vident eius repraesentationes, quas sibi hoc de mundo informat, eum visione tam clara, ut ea in re saepius se ipsos da-cipiant, atque arbitrentur, sese Proxime res videre, quod fieri tamen non potest, neque enim ulli spiritui puro vel minima sensatio est mundi corporei; at per sommercium cum animabus aliis hominum viventium
nullam quoque illius pollunt repraesentationem habe.m, quoniam intestinum eorum haud apertum est, id
154쪽
est, sensus internus repraesentationes continet peni. tus obscuras. Idcirco Schwedenborgius verum spirituum oraculum est, qui perinde curiositate tenentur statum mundi praesentem intuendi, atque ita in me. moria eorum quasi in speculo quodam miracula mundi spiritualis contemplandi. Quamquam istorum spiri. tuum cum omnibus aliis hominum viventium anima,
bus itidem arctissima conivnelio sit, in iisqus essiciunt. ab iisue patiuntur, tamen istud nesciunt perinde aisque homines, siquidem sensus horum internus, qui
pertinet ad personalitatem eorum spiritualem, totus obscurus est. Ergo spiritus arbitrantur, ea, quae percontagionem animarum humanarum in sese effecta sunt, ab se solis cogitata esse, quemadmodum etiam homines hac in vita putant, omnia cogitata sua voluntatisque permotiones ex se ipsis oriri, quamuis reapse saepius ex mundo inuisibili in eos transeunt. Interim suus cuiusque animae humanae iam hac in vita locus est in mundo spirituali, eaque ad certam quamdam societatem pertinet, statui interno suo veri bonique, hoc est intelligentiae voluntatisque Consentaneam. Sed inter
se inuicem nihil quidquam communeest cum spatio mu di corporei; idcirco anima hominis in Indis cum anima alterius in Europaeis, quoad stum spiritualem.
saepenumero proxima Vicinitate tenentur, comtraque, quae iuxta corpus in domo quadam habitant, pro relationibus illis satis longe possunt ab se inuicem distaro. Cum homo moritur, tum anima locum suum haud mutat, sed solum in eo se sentit, in quo respectu aliorum spirituum iam hac in vita fuit. Caeterum. quamuis spirituum ratio ad se inuicem nullo spatio vero essiciatur, tamen ea in iis speciein spatii habet. coniunctionesque eorum sub conditione concomitante propinquitatum, diuersitatis autem ut distantiae repraesentantur, prout spiritus ipsi reapse haud extensi sunt, sed tamen sibi inuicem speciem impertiunt figurae humanae. In hocce spatio opinato commercium est perpetuum naturarum spiritualium. Schweden bor. gius, quandocumque Placuerit, cum animabus loquia
155쪽
tur desunnorum, in earumque memoria sui repraesentati ua) illum natum legit, in quo se is fas intuentur, eumque pariter clarum videt, atque t culis utere. lux Corporeis. Praeterea immensa distantia inhabitatorum mundi ratione utentium respectu 1 niuersitatis
rerum spiritualis, pro nihilo ducenda ess, et loqui cum inhabitatore Saturni perinde facile est, atque i
qui cum anima humana corporis vinculis soluta. Curiana ex ratione pendent status interni, et ex coniunctione, quae iis in uicena est, pro earum in vero bono que conuenientia; at spiritus remotiores facile inter ventu aliorum possunt ad commercium accedere. Quo-eirca haud necesse est, hominem in reliquis Corporibus mundanis reapse habitasse, ut eos aliquando Cunctaque illorum miracula norint. Anima mea in me moria aliorum ciuium mundi desunnorum repraesentationes eorum legit, quas hi de vita habent ac domi- eilio, in eaqua res videt perinde atque per proximam
Conceptus principalis visorum inanium Schwe-denborgianorum hic est: naturarum corporearum nulla substantia propria est, sed constant duntaxat per mundum spiritualem*quamquam quodque corpus haud spiritu uno solum, sed uniuersis coniunctis. Ιdcirco cognitionis rerum eorporearum duplex vis edpotestas est, una externa, in relatione materiae ad sese inuicem, altera interna, quatenus iis ut ei sectis vires mundi spiritualis designantur, quae eorum cauplae sunt. Sic corpori hominis ratio est partium ad se inuicem ex legibus corporeis; verum, quatenus per spiritum, qui in eo habitat, conseruatur, varia illius membra eorumque iunctiones iis animae viribus, quOrum effectione et figuram habent, et actionem, et constantiam, pretio gaudent designante. Hic sensus internus homines latet, eumque Schwedenborgius, cuius intestinum apertum est, voluit hominibus manifestare. Cum eunctis aliis mundi visibilis rebus eodem modo comparatum est, iis igitur, et signifieatio
156쪽
est ut rebus, quod parum est, et alia quaedam ut signis, quod plus est. Eaquo origo est nouarum interpretationum scripturas, quas voluit proponere. Namque sensus internus, relatio quippe symbolica Omnium rerum in ea comprehensaruin ad mundum spiritualem, est, quae eius insania est. nucleus pretii illius, caetera non nisi in putamine versantur. Quod vero vicissim in hac symbolica rerum corporearum ut imaginum copulatione cum statu interno caput est, in εο-consisti f. omnes 'irituq sbi se inuicem semper repraesentant sub specie sormarum extensarum, CΟΠ- . tagionesque omnium earum naturarum spiritualium cum se inuicem excitantur iis simul specie aliarum naturarum extensarum, quasique mundi corporei, cu' ius imagines tamen non nisi symbola sunt status illi interni, quibus vero nihilominus tam clara et Comstans sensus illusio essicitur, ut ea sensationis verae ta .lium rerum similis videatur. Futurus interpres inde eliciet, Schweden borgium esse ideat istam; quoniam materiae huiusce mundi vel propriam denegat substantiam, eamque sortasse duntaxat phaenomenon essu eontinuum putat, quod ex coniunctione exsistat mun. di spiritualis.) Quapropter de hortis loquitur, amplisque regionibus ac domiciliis, porticibusque spirituum, quos oculis suis luce cernat clarissima, et adseverat: se ex cimnibus familiaribus suis, quibuscum post mortem eoruin Kμpenumero collocutus si, in iis,
qui paullo anto discessissent, seve semper vidista, eos vix si hi potuisse persuadere se mortuos esse, quoniam smili mundo se ei nam viderent; item, collegia spirituum eiusdem statua interni, eamdem specisin regionis aliarumque rerum ibi adparentium videre, sed status mutationem coniunctam esse cum specie muta tionis loci. Quia vero semper, si spiritus cogitata sua cum hominum animabus communicant, haec Cum specie rerum corporearum coniuncta sunt, quae reapse tantummodo vi relationis cuiusdam ad sensum spiritualem, tamen cum omni specie veritatis ei sese depingunt, qui ea aecipit, inde copia derivanda est fora
157쪽
PARS II. CAP. II. 35 Irnarum serarum ultraque, quam dici potest, absurda.mam, quas sanaticus noster in quotidiana sua cum spiritibus consuetudine in summa claritate putat videro. Iam dixi, secundum auctorem nostrum, varias vires, pro pii etatesque animae cum corporis organis moderamini suo subiectis quadam sympathia teneri. Totus proinde homo externus toti homini interno respondet, et cum igitur contagio quaedam spiritualissati; magna cum mundo inuisibili unam alteramue viri-Um Earum animae praesertim attingit, tum sentit quoque harmonice praesentiam illius adparentem in membris hominis sui externi, his consentaneis. Mautem magnam refert varietatem sensationum in corpore suo, semper cum visione spirituali coniunctarum, quarum vero absurditas tanta est, ut haud ausim vel unam illarum in medium proserre.
Ex his igitur, si operae pretium duxeris, depingere cogitatione poteris phantasiam maxime miram et absurdi ismam, in qua cuncta eius somnia coniunguntur. Vti nimirum variis viribus et facultatibus ea unitas efficitur, qua anima constat siue homo internus, ita variis quoque spiritibus quorum personae principales itidem ad se inuicem referuntur . velut variae facultates spiritus ad se inuicem , societas essicitur, quae speciem habet hominis magni, et qua in umbra quisque spiritus in eo sese loco conspicit cumque membris speciosis, quae poculiari negotio suo in tali corpori spirituali conueniunt. Omnes autem spirituum societates coniuncis e totusque mundus, postre mo ipsae videntur rursum sub specie hominis maximi. Quae quidem phantasia ingens est et gigantem, ad quam sortasse accrevit vetus quaedam cogitatio puerilis, cum sere in scholis, ad subleuandam memoriam, uniuersa pars mundi sub imagine virginis sedentis et similibus tyronibus depingitur. In hoc homine immenso communio intima est perpetua spiritus unius
eum omnibus, omniumque cum vno, et, qualiscum
158쪽
que situs siserit naturarum viventium erga se inuicem in hoc mundo, ' earumve. mutatio, tamen iis locus longe alius est in homine maximo, quem numquam mutant, quique solum specie locus est in spatio immenso, re autem vΘra certus quidam ac determinatus modus relationum Contagionumque.
Taedet sera cerebri portenta sanatici omnium maximi depingere, eaue usque ad descriptiones suas de statu post mortem continuari . Sunt et alia, quibus ab ea re detineor. Etenim quamuis is, qui corpora naturalia colligit, in partibus praeparatis generatorum animalium non solum eas, quae forma sunt naturali indutae, veruin etiam partus obscoenos in scrinio reponit, tamen caueat. necesse est, ne cuique eas
distinete spectandas proponat. Fieri enim facile posset, ut mulieres adessent grauidae in curiosis, in quibus partus obscoenus esticeretur. Cumque in lectoribus meis nonnulli respectu conceptionis ideatis itidem suerint imprκegnati, vehementer dolerem, si hic alicunde partus vitium duxerit. Interim, cum statim eos in principio mciauerim, nihil quidquain cavebo, speroque, mihi non culpae daturos obscoenos partus, qui hac occasione data a phantasia eorum secunda forte edentur.
Caeterum somniis auctoris nostri nulla propria supposui, sed ea per epitomen adcura am lectori laboris impatienti diligentique qui paruae curiositati haud sacile septem pondo Stertingiorum deuouerit proposui. Visiones quidem proxime maximam Partem a me sunt oniissae, siquid ein talia sera cerebri portenta se innum lectoris nocturnum perturbarent; Praeterea sensus patefactionum illius confusus passim oratione usitatiori conuestitus est; sed lineae principalis formae ea re nihil amisere. Nihilominus, quoniam cuique incurrit in oculos, frustra celabitur, omnem laborem istum in sine ad nihilum redire. Cum
enim ostensae visiones libri priuatas se lysae nequaant
159쪽
probare, nulla nos alia ratione, ut in iis versaremur poteramus commoueri, quam suspicione, fore, ut auctor ad fidem iis iaciendam fortasse ad euenta prouo-. t superioris generis , quae testibus possent vitiis confirmari. Sed id nuspiam inuenitur. Atque ita cum quodam pudore nosmet a stulto periculo reuocamus, adiecta sana, quamquam aliquantum sera, ad notatione: prudenter cogitare rem plerumque facilem
esse, sed sane non nisi aliquamdiu simus decepti.
Materiam ingratam tractaui, ab percontatione atque importunitate curiosorum amicorum et otiosorum
mihi propositam. Labore meo leuitati isti subies o
simul eius exspectationem frustratus sum, et nequesurioso narrationibus, neque perscrutanti rationibus et argumentis quidquam prosui. Si nullo alio consilio hic labor animaretur, tempus perdidi; perdidi luctoris fiduciam, cuius percontationum discendique ardorem taedioso dispendio ad eumdem locum ignorantiae reduxi, unde suerat prosectus. Sed reuera consilium erat ante oculos, quod mihi grauius v idetur eo, quod ostendi, illudque memet opinor ellia consecutum. Metaphysica, in cuius amorem sors me voluit incidisse, quamuis de eius amore mutuo perraro queam gloriari, duplicem utilitatem adfert. Unam, ut quaestionibus satisfaciat, quas animus inuestigans Proponit, cum occultas rerum proprietates indagat per rationem. Verum hic saepenumero accidit, vospes euentu careat, et hac quoque vice manibus nostris auidis effugit.
Ter frustra eomprensa manus, effugit imago, Par leuibus ventis voluerique simillima somno.
Metil. Altera deinde utilitas naturae intelligentiae humanae
Conuenientior est, in eoque eonsistit, ut perspicio,
160쪽
an quaestio ex iis, quae sciri possunt, etiam determinata sit, qualisque ratio quaestionis sit ad conceptus empiricos, quibus omnia nostra oportet iudicia semper inniti. Eatenus metaphysico versatur in scientia determinis rationis humanae, cumque terrae Paruae multum terminorum sit, omnino quoque plus intersit, ut possessiones tuas bene noris atque Bbtineas et tueare, quam caeco impetu serri ad occupandum, hase utilitas illius scientiae ignotissima est eademque grauissima. Atque hos fines hoc loco non quidem adcurate desinit, sed tamen in tantum indiciali, ut lethor vlterius cogitando intellecturus si, se omni polle inuestigatione frustranea supersedere, respectu quaestionis, Cuius data in alio mundo, quam in quo sentit, inueniuntur. Igitur tempus perdidi, quo illud lucrarer. Lectorem decepi, quo illi prodessem, et quamquam illi nullam perspicientiam nouam offerebam, tamen exstirpaui errorem vanamque scientiam, qua intelligentia inflatur, in eiusque spatio augusto locum tenet, quom sapiemtiae praecepta possent institutionisque utilis capere.
Q i meditationibus hisce hactenus institutis desa. tigatus est, sed minus edoctus, eius nunc impatientia eo potest leuari, quod Diogenes fertur auditoribus di. xisse oscitantibus, cum solium videret ultimum libri
taedios: bono animo sole, animi, terram conspicis. Antea instar Democriti in spatio vacuo, quo metaph sces alis papilionum evecti eramus, ambulauimus , et ibidem figuris nosmet spiritualibus oblectauimus. Nunc quum vissiptica cognitionis sui ipsius alias sericias Contraxerit, nos rursum in humili territorio conspicimus experientiae intelligentiaeque communis; praeelare actum de nobis erit, si illud tamquam loeum considerauerimus nobis designatum, ex quo num lugna impune egredimur, quodque etiam cuncta continet,