장음표시 사용
651쪽
3. 43. Complexus legum, uniuersalis promulgationis indigentium ad producendum statum iuridicum, est ius puhlitum. - Hoc igitur cernitur in systemate legum cuidam populo, hoc est, hominum multitudini aut multitudini populorum, qui in contagione cum se inuicem mutua constituti, status iuridici sub voluntate eos coniungentis, constitutionis, indigent, ut eius, quid iuris sit, participes fiant. - Hic status singulorum in populo in adiectione ad se inuicem, dicitur status eluilis, totumquo respectu membrorum proprio, ciuitas adpellatur, quae, ob formam suam, ut communi utilitate omnium obstricta est, ut in statu iuridico versetur, res publiea latius sic dicta vocatur, ratione vero aliorum populorum potentia simpliciter vocatur, unde vocabulum potentium , qui etiam Propter COn- unctionem arroganter haereditariam gens dicitur,ntque ita ansam praebet, in ponceptu uniuersali iuris publici, non solum ius ciuitatis, verum etiam iurgentium cogitandi: quo quidem, quid terrarum orbis haud in planitie immrensa, sed se ipsam finiente versatur, Vtroque coniunctim ad ideam iuris gentium, siue turis eosmopolitis ia cessario ducimur: ita, ut, si in hisce tribus formis status iuridici possibilibus uni modo principium dest libertatem externam legibus
circumscribens, aedificium reliquorum omnium n cessario suffossum tandem ruet.
652쪽
Haud forsan experientia est, per quam de norma violenxiae hominum edocemur, de illorumque improbitatu, quit, priusquam legislatio potens externa prodit, se inuicem infestant. ergo haud sorte factum, quot coactum publice legalem necesiarium reddit, verum ut maxime probi ius itiaeque amantes cogitentur, t men ex anticipatione in idea rationali eiusmodi status
hiud iuridici in inest, ut, antequam status publice legalis condatur, homines populique et ciuitates singulares a violentia erga se inuicem tuti esse queant, et quidem ex suo cuiusque iure proprio, quod Ibi
retium honumque videtur, faciendi in eoque ex sententia alterius haud pendendi, proinde primum quod illi decernendum conuenit, nisi uniuersos iuris con-Ceptus renuntiare velit, principium hoc sit: ex statu naturali, in quo suo quisque ingenio obtemperat, te egredi oportere cum omnibusque aliis quibuscum in commercium mutuum ne inciὸas, euitari non potest eo i coniungare, ut coactui externo publice legali te subiicias. proinde in statum transeas, in quo cuiuis. quoad eius agnosci debeat, legaliter definiatur, per idoneamque potentiam quae haud eius, verum externa est) obueniat, hoc est, inprimis esse in statum
Atque eius quidem status naturalis haud ob eam ipsam ea ullam status iriusius fuerit, quo pro solo potentiae modulo homines se inuicem tractarent; sed tamen sΙatus suit iusitia vacuus, ubi, si ius tontroue sum esset, nullus index conueniens fuit, qui legitime sententiam ferret, ex quo nunc ut in iuridicum transeat, cuiuis licet alium vi adigere; quoniam, quamuis ex suis cuiusque iuris conceptibus quidpiam externum
occupatione pactoue adquiri potest, haec adquisitis tamen duntaxat proviseria est, quam diu illi nondum sanctio legis publicae patrocinetur, siquidem ea nulla iustitia publica distributiva) definita est, eique nulla potestate ius exercente prospectum videtur.
653쪽
Quodsi ante ingressum in statum ei vilem nullam omisnino adquisitionem, ne prouisoriam quidem pro iuridica agnoscere velis ille ipse neri non posset. Namque, quoad formam, leges de meo tuoque in statu naturali idem conistinent, quod leges in statu ei uili praecipiunt, quatenusthie solum ex concepti hus rationalibus puris cogitatur: praeterquam quod in hoc conditiones indieantur, quibus illae ad effectum iustitiae distributiuae eonuenienter, perducuntur. - Ergo, nisi in statu naturali etiam pro-υborie, meum tuumque externum esset, etiam nulla iuris ossicia respeetia illius, proinde quoque nullum praeceptu foret, ut ex statu illo egrediare.
f. 45. Ciuitas coniunctione multitudinis hominum sub Iegibus iuris continetur. Quatenus hae ut leges ex anticipatione necessariae sunt, hoc est, ex conceptibus iuris externi in genere sponte essiciuntur haud statutaria sunt) sorma eius in forma ciuitatis in gener versatur, hoc est est ciuitas in idea, uti ex principiis iuris puris esse debet, quae cuiuis verae ad rem
publicam coniunctioni proinde in interno pro
Quaevis ciuitas tres in seso potesates cohibet,
hoc est, voluntatem uniuerse coniunctam in persona
triplici triade politica: potesatem imperatoriam in potestate legislatoris, potestatem exsecutivam in person rectoria secundum legemὶ et potestatem iudiciariam ut adiudicationem sui cuiusque secundum legem) in
persona iudicis, instar trium enuntiationum in ratiis ocinatione practica: enuntiationis superioris seu propositionis, quae legem illius voluntatis continet, enunis elationis inserioris, seu adsumtionis, quae praeceptum rationis secundum legem, hoc est . principium adsumtionis ad eam complectitur, et conclusonis, quactsententiam cohibet, quid in casibus obuiis iuris videatur.
3. 46. Potestas legislatorum non nisi voluntati populi
coniunctae competere potest. Cum enim ab ea omne
654쪽
65o DOCTRINA IURIS. P. II. IUS PUBLICUM
ius debeat proscisei. necesse est ut lege sua in neminem queat iniuriosa videri. Atqui, si quis contransium quidpiam statuit, semper fieri potest, ut eo illi inserat iniuriam, numquam vero in iis, quae de seipso decernit. Namque volenti non sit iniuria.
I rgo non nisi voluntas conspirans et Coniuncta omnium, quatenus quisque de omnibus omnesque de uno- quouis idem deczrnunt, proinde voluntas uniuerse coa-
iuncta populi et . e legislatoria potest. Membra eiusmodi societatis ciuilis) hoe est,
ciuitatis, ad legislationem coniuncta ciues dicuntur, atque attributa ii orum iuridica a natura illorum vitali inseparabilia, versantur in libertate legali, nulli legi alii , quam ad quam suffragatus sit, obediendi - in o qualitate ciuili, nullam in populo superiorem agnoscundi, nisi quum pariter iuridice obligandi sa, cultate polleat morbii, atque hic se possit obstringere: ertio in attributo bi snsscientiae ciuilis, qua exsistentia in suam conseruationemque haud arbitrio alius cuiusdam in populo, sed sui ipsius iuribus ac viribus, vini embrum rei publicae acceptam ferre queat, proinde in personalitate ciuili, ita ut in caussis iuridicis per nullum alium possit repraesentari.
Solum facultate suffragandi dignitas ei uis absoluitur; sed illa sibi su Teientiam illius in populo supponit, qui
non solum pars reipublieae esse vult, verum etiam membrum, id est, pars eius suo ipsius arbitrio cum aliis communiter agens. Hae vero posteriori virtuto distinctio ei uis activi et passivi necessaria redditur: quamuis conceptus huius ee pollerioris cum definitione conceptus de ciue in genere Pugnare videatur. - Atque ut haee di Seultas tollatur, oriemplis licet, vim rei , qualis sit, cognoscamus: famulus mercatoris, vel opificis: minister non is,
qui ei uitati opstram praestat : pupillus naturaliter vel elui liter): omnos mulierculae omninoque quisque qui haud suo ipsius impulsu, sed ex praecepto aliorum nisi ex decreto eluitatis ad exsistentiam suam quaestumque et tutelam conseruandam cogitur, personalitate ei uili caret, eiusque exsistontia duntaxat quasi quaedam inhaerentia videtur. - Lignicida, quem in implunio meo eonstituo, faber serrarius in India. qui cum malleo.
655쪽
ineude et solle ostiatim ambulat , ut ferrum redat, eum seriniario fabroue ferrario Euroyaeo comparatus, qui opera sua ut mercem venum eXponere potost, praeceptor domestiens, eum ludi magistro collatus, rusticus vectigalis cum conductore comparatus et sic porro solum mini.
stratores sunt rei publicae, quoniam ab aliis hominibus singularibus tu hendi sunt tuendique, proinde nulla sibi meientia ciuili gaudent.
Naee depondentia ab aliorum voluntate atque inaeis qualitas, nihilominus libertati aequalitatique illorum υr1ominum, coniunctim populum constituentium, essicit: potiusque conditionibus illorum conuenienter, hie popuIus conuerti in ciuitatem potest, in constitutionemquct civilem transire. Vt vero hoe statu iuro sui tragandi utantur, hoe est, ciues sint, non solum socii ciuiles, non omnes pari iure apti videntur. Inde enim, quod postu- Iare pollunt, ut ab aliis seeundum leges libertatis natu Talis atque aequalitatis ut partes ciuitatis passiuae tractentur, haud sequitur, ius, etiam ut membra aciιua ciuitatem ipsam tractandi, instrumentisque ad regendum ornandi, aut certarum quarumdam legum introductionem adiuvandi: verum hoc modo, ut ne leges positivae, quales in cumque fuerint, quibus suffragium feraint, lexibus libertatis naturalibus aequalitatique huic consentaneae omnium in populo,o quippe ut ex hoc statu passivo possint adacti utun studio suo emergere, aduersari videamur.
Omnes illae tres potestates in ciuitate sunt dignitates , atque ut essentiales ex idea ciuitatis in genero ad constitutionem illius necessario pro manantes, dignia rates publicae. Quibus adsectio continetur superioris cuiusdam uniuersalis qui, secundum leges libertatis spellatus, nullus alius quam ipse populus coniunctus esse potest) ad multitudinem eiusdem separatam ut jubditum. hoc est imperantis ad dicto audientem. rictus, quo populus ipse ciuitatem constituit, reapse vero duntaxat idea illius, ex qua iusta eius ratio sola cogitari potest, cernitur in pacto originaris, quo omnes et singuli in populo libertatom suam externam Te nuntiant, ut eam velut membra rei publicae, id
est, populi tamquam ciuitatis considerati uniuersi,
656쪽
6sa DOCTRINA IURIS. P. II. IUS PUBLICUM.
continuo recipiant, nec dici potest: es uitatem, hominem in ciuitate, partem libertatis externao suae eonnatae fini cuidam dicasse: verum libertatem iud mitam ac dissolutam prorsus reliquit, ut libertatem suam omnino in dependentia legali, hoc est, in statu iuridico integram denuo inueniret; siquidem haee dependentia ex sua ipsius voluntato legislatoria
. 48. Tres illae potestates in ciuitate igitur primo sibi
inuicem. ut totidem Dersonae, potestates morales eoordinatae sunt, id est, una complementum est ait rius ad lassicientiam constitutionis; verum deinde etiam sub ordinatae, ita, ut una haud simul functionem alterius, Cui ministrat, usurpare queat, sed suo ipsiusnrincipio proprio utatur, hoc est, ut persona quidemhngularis, sed tamen sub conditione voluntatis cuiusdam superioris praecipit; tertio, ut utraque Coniungenda suum cuique subdito ius tribuatur. De hisee potestatibus in dignitate sua consderatis dicendum erit: voluntas legislatoris. respectu eorum,
quae meum tuumque externum attingunt, irreprehen-Ibilis est, facultasque exsecutoria summi rectoris irrynsibilis, et sententia supremi iudicis inadpellabilis. g. 49. Rex seu princeps ciuitatis ea persona morali aut
physica) continetur, cui potestas exsecutoria competit: proturator diuitatis magistratus instituit, populoque regulas praescribit, quibus quisque in ea legi conuenienter adsumendo casu quodam ad eam albquid adquirere possit, suumve conseruare. Vt perisona moralis spectatus vocatur directorium, regimen. Cuius iussa ad populum et magistratus eorurnque supe riores comites consistorianos , quibus gubernatio Eonuenit, versantur in ordinationibus seu decretis non
657쪽
SECT. I. IUS CIVlTATIS. 65a legibus ; namque decisionem spectant in casu quodam singulari, atque ut immutabilia statuuntur. Regimen, quod idem legiplatorium esset, nimis imperio- su in despoticum9 dicendum soret, Collatum cum patriae beniuolo, in quo vero haud regimen paternale, ut omnium maxime despoticum ciues pro paruulis tranandi), sed regimen riuitatis et patriae intelligitur, ubi ciuitas ipsa subditos suos ut membra quidem familiae, simul tamen ut ciues, hoc est, secundum leges suae ipsius lassicientiae tractat, se quisque ipsum tenet, neque ex voluntate absoluta alterius vel iuxta se vel supra constituti pendet.
Is qui populum in potestate habet, legislator
proinde non idem rector esse potest, quippe qui legi subest, pereamque, proinde ab alio, summo imperante, obligatur. Ille hunc etiam potestate priyare.
et a munere mouere, administrationemve eius corrigere potest, non vero punire , idque solum oratio in Anglia consueta denotat: rex, hoc est, suprema potestas exsecutoria, non potest iniustu agere in quippo quod rursus in actu seret potestatis exsecutoriae, cui in primis quidem iacultas legi conuenienter eo-gendi competit, quae tamen ipsa coactui obnoxia foret;
Tandem neque imperans, nec rector, iudicare
potest, sed modo iudices, ut magistratus, instituere. Populus se ipsum iudicat per eos ex civibus suis, qui electione libera, ut vicarii eius, et quidem cuiuis anui singulatim designantur. Namque sententia ita actu singulari iustitiae publicae distributivae per administratorem publicum iudicem aut sorum in subditum, hoc est, aliquem ex populo, versatur, qui proinde nulla potestate ornatus est, illi, quod eius est, adiudicandi tribuendi). Cum igitur quisque ex populo secundum hanc ad magistratum adfectionem mere passivus si, quaeuis duarum potestatum illarum in eo, quod de subdito in caussa de suo cuiusqua
658쪽
6s DOCTRINA 'IURIS P. II. IUS PUBLICUM.
eontrouersa decernunt, illi sacere iniuste postes; quoniam haud populus ipse saceret. et notenter ari in no tenter, de ciuibus suis pronuntiaret; ad quam faesi inuentionem in actionc proinde forum legem adplicare debet et, per potestatem exsecutoriam su:.m euique tribuendi potestatem iudiciariam habet. Ergo Mon nisi post lus, vicariis suis ab se ipso delegistis Iury) de unoquiaque in eo potest , quamuis modo ru- mote, iudicare. - Foret etiam in sex dignitatem principis, iudicem agere, hoc est, sese ad possibilitatemhdducere iniuste agcndi, atque ita in casum incider prouocatiouis a rege malo informato ad regem melius informandum . Ergo tres potestates diuersae sunt potestas legiq- latoria, exsecutoria, et iudiciaria), quibus fit, ut civitat autonomia utatur, hoc est, si ipsam ex legibus
libertatis insorinet at tueatur. - Quibus Coniungendis salus diuitatis efiicitur salus rei publicae suprema lex est ; in qua quidem haud fulus ciuium eorumque felicitas intelligerida est; quippe quae haud scio an in
statu naturali uti Russauius quoque adfirmno, vel etiam sub regimine dos potico, longe suavior esse atque exoptatior potest, sed status summae conuenientiae constitutionis cum principiis iuris intelligitur, ad quem quippe expetendum ratio nos per limperativam ὐategoricam obstringit.
De usi Pris iuridicis ex natura unionis civilis.
Origo potestatis supremae populo, qui illi sub.
est, respe tu practico nimis abscov. ita videtur: hoc est, subdito haud licet de hac origine, ut iure respectu o edientiae illi debitae controuerso, re argutiari. Cum
659쪽
enim populus, ut rite queat de summo imperio iudicare, iam ut sub una voluntate legislatoria vini uersali coniunctus considerandus sit, aliter nec potest iudi-Care nec debet, atque praesenti summo imperanti placet. - Utruin Originarie pactum subiectionis ciuilis verum ut fanum antegressum sit, an potestas ant cellarit, et lex modo posthac accusserit, aut etiam
hoc se ordine sequi debuerit: populo, qui nunc quidem iam legibus ciuilibus subest, argutationes inanes et temerariae sunt, et tamen ciuitati periculum minitantes; quodsi enim subditus, qui originem postre imam, nunc perscrutatus esset, auctoritati illi, quae mine quidem obtinet, res stere vellet; ex legibus illius, hoc est, omni iure puniretur, et deleretur, vel ut exlex) expelleretur. - Lex, quae adeo sancta sin- violabilis) est, ut, practice, eam duntaxat in dubium vocare, proinde effectum eius ad temporis articulum cohibere, in crimine sit, sic repraesentatur, quasition ab hominibus, sed tamen ab illo quodam legislatore summo integro sanctoque debeat proficisci, eaque vis est illius pronuntiati: Omnis magistratus adeo prosectus est, quod hoc rationem hyloricam constitutionis ciuilis, verum ideam, ut principium rationale practicum enuntiat: ut potestati legislatoriae praesenti debeamus obedire; qualis illius cumque
origo videatur. iEx quo cogitur haec enuntiatio: imperantis in civitate erga subditum mera sunt, sed nulla perfecta) ossicia. - Porro, etiamsi imperantis Orga non, rector, etiam Contra leges ageret, veluti vectigalibus,
nouisque scribendis militibus et id genus aliis, contra legem aequalitatis in distribuendis oneribus publicis , subdito quidem licet huic iniustitiae gravamina,
Quin adeo vel in constitutione ipsa nullus inesse articulus potest, quo fieri possit, ut quaedam in ciuis late potestas summo imperanti, qui leges constita-
660쪽
656 DOCTRINA IURIS. P. II. IUS PUBLICUM.
tionales migrasset, obsistat, eamque proinde circumis scribat. Namque is, qui potestatem publicam circumscribere debet, utique maiorem, vel certe parem potestatem habeat, necesie est, quam is, qui circum scribitur, atque ut dominus legitimus, qui subditos iuberet, ut resisterent, eos etiam tueri possit, et inquavis caussa obuia valide iudicare, proinde publice vim iubere queat. Tum vero non ille, sed hic, summus imperans erit; id quod pugnat. Summus impe rans tum per comitem consistorianum simul vi rector
agit, proinde despotice, et praestigiis, quas populus
per delegatos potestatem limitantem repraesentet
cum reapse non nisi legislatoriam habeat) despolia
haud ita occultari potest, ut ne ex instrumentis, quihus comes consistorianus utitur, conspiciatur. Populus in delegatis, per quos, sin senatu regni) repraesentatur, quasi auctoribus libertatis et iurium viros habet, qui pro se et familiis suis, earumque ex Comite cons storiano pendente sustentatione, in exercitu, classe muneribusque ciuilibus, maxime incommunionem veniunt, et qui cum resistere arrogationi imperii debeant, cuius prosellio publica praeterea conspirationis iam praeparatae in populo indiget, quae vero pavis tempore haud licere potest potius semper parati sunt. se ipsos imperio dedere. Ergo constitutio publica sc dicta moderata, ut constitutio iuris ei uitatis interni, nihil est; tantumque abest, ut ad ius pertineat, ut potius duntaxat principium prudentiae sit, ut, quantum fieri possit, potenti iurium populi violatori contagiones cum regimine voluntarie haud adgrauentur, verum specie oppositionis populo concestae tegantur. Igitur contra summum imperantem ciuitatis legislatorium nulla vis populi iusta est; nam non nisi subiectione sub voluntatem eius uniuerse legislatoriam fieri status iuridicus potest; ergo nullum ius seditionis.
multo minus rebellionis, omnium autem minime contra illum, ut personam singularem monarcham . sub