Immanuelis Kantii Opera ad philosophiam criticam. Latine vertit Fredericus Gottlob Born. Volumen primum quartum

발행: 1798년

분량: 830페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

711쪽

INSTITUTIO. 7

hominis sani horror incutitur. Ergo quaestio sere eo rediret: are homo in impetu insaniae maiori vi physica uti possit,i quam cum mentis potens est; id quod concedi potest, neque tamen maior sortitudo animi vittribui, si in mente principium hominis vit4le in vis Iibero virium intelligas. Nam, quoniam illa solum inpotentia inclinationum rationem debilitantium nituntur, id quod nullam animi sortitudinem euincit, haec .quaestio sero eo rediret: an homo in impetu insaniae imaiorem sortitudinem possit quam in s atu sano exer- re, id quod recta potest negari; quandoquidem M.ffectus status salubritatis, qui in aequilibrio omnium virium hominis corporearum cernitur, debilitatione continetur in systemate harum virium, ex quo solum Potest salubritas absoluta diiudicari.

De ratione em Ibi, qui idem in osscio st, rogitationa

Finis cernitur in re libero arbitrio subiecta, cuius eogitatione hoc ad actionem determinatur qua ille producitur). ' Ergo suus cuique actioni finis pro-Positus est, cumque nemini queat finis propositus Esse . quin rem arbitrio suo subiectam ipsam sbi Proponat, actus est Iibertatis subiecti agentis, non vero essectum naturae, ut ullum quemdam finem actionum sibi propositum habeat. Quoniam vero hic actus, quo finis definitur, in principio practico versatur, quod mon adiumenta proinde haud cum adiunctione , sed finem ipsum tergo absolutein imperat, illud in impera tuo eategori eo cernitur rationis practicae purae; proinde in eo, qui eoni tum orsi cum conceptu finis

generatim cbri iungit.

ua . Iam talis finissetque respondens imperatiuuis ca-eegoricus fit,'ndeesse est. Nam, cum actiones libe-meisin 'cogitur etiam fines esse, quem, ut rem sibi

712쪽

illudi vero solum pendet ex coactione libere ab nobis ipsis prosem. - Naturis sanetis finitis quae ad violandum officium ne tentari quidem pollunt nulla doctrina ossiciorum virtutis est, sed solum doctii namorum, quippe quae in αυτονομus cernitur rationis practicae, cum illa superior e contrario simul πιοῦτο- κρατίαν illius contineat, hoc est..can sentiam putemtiae ex imperativo categorico morali res o,conclusam, posse nos inclinationes legi repugnantes superare : ita, ut moralitas humana in summo gradu sui, remori nihil possit amplius quam virtus videri; etiamsi omnino, pura a contagione omnium elateruit theterogeneorum praeter ossicii elateres prorsus vacaret, ubi tum pi rumque ut Ideale cui adpropinquandum sit nomina Sapientis poetice persona induitur. e. ' .Q ris Nec vero virtus solum tamquam habitur, atque vii libellus, quo Cochius de praemio ceriguit vin eo uetudo actionum moraliter bonarum diuturna, vis parta, definienda aestimandaque. Etenim haec nisi

in essectis sit principiorum stabilium atque in dies prinbatorum, velut quisque mechanilii ius alius ex raφion e technice practica, neque ad omnia tempora armata est, neque contra mutationem, quam noua irritamenta

adferre pollunt, satis munita.

Virtuti in in a inhonesum negatiuum in lirmitas moralis mo ut contraitIorie oppostum . sed vitium

-- a vi contrarie seu realiter oppositum, e regionestat, et quaestio est, non solum inutilis, verum etiam prana: an non sortasse ad magna trimina maiori animi . fortitudine quam xd ipsos magnas virtutes opus videatur Namque in sortitudine animi intelligimus firmitatem propositi in homine, ve in natura libertate prae dita, proinda quatenus sui ipsius potens est mentevtituo, ergo in statu hominis sino. At magna crimi na versantui in paroxiisis, quorum adspectu manti

713쪽

icta .l INSTITUTIO

hominis sani horror incutitur. Ergo quaestio sere eo rediret: am homo in impetu insaniae maiori vi phys 'uti possit,i quam cum mentis potens est; id quod concedi potest', neque tamen maior sortitudo animi vittrii ut, si in mente principium hominis vitάle in usu Iibero virium intelligas. Nam, quoniam illa solum inpotentia inclinationum rationem debilitantium nitunis tur, id quod nullam animi sortitudinem euincit, haec . quaestio sero eo rediret: an homo in impetu insaniae maiorem fortitudinem possit quam in statu sanci exer- re, id quod recta potest negari; quandoquidem do. De iis stylus salubritatis, qui in aequilibrio omnium virium hominis corporearum cernitur, debilitatione Continetur in systemate harum virium, ex quo solum potest salubritas absoluta diiudicari.

ne ratione finem Hi, qui idem in osscio st, rogitationa

ls Mi . t i. iiij I informandi.

Finis cernitur in re libero arbitrio subiecta, cuius cogitatione hoc ad actionem determinatur qua ille producitur, Ergo suus cuique actioni finis propositus est, cumque nemini queat finis propositus esse, quin rem arbitrio suo subiectam ipsam libi proponat, actus est libertatis subiecti agentis, non vero essectum naturae, ut ullum quemdam finem actionum sibi propositum habeat. Quoniam vero hic actus, quo finis definitur, in principio practico versatur, quod non adiumenta proinde haud cum adiunctione , sed finem ipsum tergo absolute imperat, illud in impera- tuo' eategori eo cernitur rationis practicae purae; proinde in eo, qui eone tum ostrii cum conceptu finis geheratim cbniungit.

Iam talis finis eique respondens imperatiuu s - regoricus tin'ndeesse est. Nam, cum actiones libe-meisint, leogitur etiam fines esse . quem, ut rem sibi

714쪽

quo nonnulli sint, necesse est, qui iidem hoc est cundum conceptum suum) in ossiciis videantur. μα Quod si enim nulli tales forent, viii uerti fines, eo qdolnulla actio potest fine vacua esse, rationi praeficae noη nisi ut adiumenta ad fines alios valerent, Et impera tiuus categoricus fieri non posset; id quod omnem do

ctrinam morum tollit. .

Itaque hoc loeo sermo. non est de finibuς- quos homo sibi ex incitamentis naturan supe animalibu*eonsiluit, sed de rehus arbitrio libero subiectis syb le. gibus illius, quas sibi pro fine propopere deleta Illa potest teleologia technica subiectiva) proprie pragmatica, regulam prudentiae in eligendis finibus complectens vocari: haec vero teleologia moralis obieeli. va dicenda est; quae tamen distinctio hoc loco superua. canea est, quoniam dnctrinam morum iam conceptu suo sese ab doctrina naturae lioc loco anthropologia) perspicue separat ac seiungit, quippe quae posterior principiis empiricis nititur, contra ideologia mnrali , quae de ossiciis agit, posita est in principiis ex antici. patione in ratione practica pura datis atque oblatis. iv.

Atque hi versantur in persectione propria se feci

Qui quidem non possunt inter se permutari, nee felicitas propria ex una parte, cum perfectione aliena ex altera pro finibus constitui, qui per se ipsi in ossietis eiusdem hominis larent. 1

Etenim felicitas propria in sine cernitur, quem omnes quidem homines sper incitamentum naturae sibi propositum habent. sed numquam hic finis potost M oKeium considerari, nisi nobismet ipsi repugnemus. Quod quisque iam ipse necessario vult, illud

715쪽

INSTITUTIO.

non pertinet ad offitii conceptum; siqvigem hoc eo-

actione continetur ad finem inuito constitutum. Ergo pugnat, si dicitur : nos obligatos esse ad propriam felic talem nostram omnibus viribus promo

vendam.

Pariter pugnat: s alius cuiuspiam perfectionem mihi finem proponam, ad eamque promouendam mean et obligatum existimem. Namque in eo ipso perfectio alterius hominis, ut personae, consistit, quod ipse potest finem suum ex propriis filis conceptibus de ossi- Cm eonstituere, pugnatque, postulari, mihi ossicio iniungi , ut aliquid agere debeam, quod nemo possit alius, quana is ipse, sacere.

. t i Illustratio horum duorum conceptuum.

Perfectio propria.

Vocibulum perfectionis multae calumniae obno. xlum videtur. Nonnumquam illud pro conceptu omnitudinis variorum, quibus coniunctis una res essicitur, ad philosophiam transscendentalem pertinente, accipit , - tum vero et an , ut ad teleologiam pertinens. sic intelligitur, ut conuenientiam qualitatum clitus.

dam rei ad quemdam finem designet. Persectionem superiori significatione quantitatiuam materialem posses, in hac posteriori qualitaticiam clarinalem per se Aionem adpellare. Illa non potest nisi una esse siquidem uniuersitas rei cuidam propriorum cernitur in uno . Huiusce autem iii re quadam pluress es possunt; et de hac posteriori hoc loco etiam proprie

res gitur.

Persectio

716쪽

MET HYSICA MORUM.

I quod effectum esse actionis eius potest, non vero quod

solum munus est, quod naturae acceptum seri; stias

ea enim non in ossicio foret. Ea igitur non potes nisi in cultura potentiae eius siue initiorum naturari versari, in qua intelligentia, Vt potentia con eptuum, proinde quoque eorum qiasque, qui ossicium speelans, suprema est, simul vero etiam in cultura inlimiasis mentis moralis) omni omnino ossicio satissae tenδεχ. Est illi in ossicio, ut ex ruditate naturae suae et natura animali quoad actum) in dies magis ud huma nitatem, qua sola fit, ut fines constitueri possit, seu proripiat: ignorantiam suam institutione expellat, errores corrigat ac deponat. id clue illi labri solum ratio technice practica ad fines alios sartis) Iῖdrit, verum moraliter practica istud ei simpliciterim eras, et hune finem illi iniungit officio, ut, quae illi inest, human tale dignus videatur. 2 Ut in cultura volantatis, usque ad studium virtutis purissimum , ubi nimirum lex simul pro elatere actionum officio conueniensiumst, progrediatur, legique propter officium obediae, quo quidem perfectio moraliter practica interna cotPtinetur, quae . quoniam tactus effecti est quod voluntas in eo ipso legislatoria in pxtentia ad eam agendi edi siensem moralem efficit, qui sane quidem saepenume bsanatice, quasi velut Genius Socratis) rationem kMm cederet, vel etiam iudicio illius omnino posset supe sedere, male usurpatur, sed tamen persectio moralis

est, quemque finem singularem, qui smul inest, sibi, in quo occupetur, Proponendi.

Felicitas aliana . t . IFelicitas, quae, cum quis eum satu suo contentus est, quatenus de Continuatione eius certus est ab natura humana et optatur necessario et anquiri ne;

sed ob h ne ipsam caussam ea non i 1 finibus' est, quis mul iri ossiciis videntve: - Cum n milli etiam l Iieltatem distinguant in moralem et physicam quarum

717쪽

se perior cernatur in eo, cum persona tua tuaque vita morali, ergo iis, quae agas, contentus sis, altera inest, cum contentus sis illis, quae natura ministrat, Proinde quibus ut alieno munere fruare): monendum

est. ne abusum verbi hic reprehendam quod iam repugnantiam inuoluit superius sentiendi genus solum ad titulum priorem, scilicet persectionis, pertinere. Etenim is, qxii in sola conscientia probitatis suae sese sentire selicem debet, eam persectionem tenet, quam

in superiori titulo pro illo fine, qui sinul in ossicio sit, declar uimys.

Quod si igitur de selicitate agitur, ad quam, tamquam finem mihi propositum, ut agendo adnitar, in officio esse debeat, cogitur, selicitatem aliorum hominum esse, quorum Mem licitum) eo quaque meum con- stituam. Quibus, quid ad se licitatem suam reserant, ipsis diiudicandum relinquitur; sed quoque penes me mulcη recusare, quae illi ad eam accensent. qua. ego vego neutiquam illuc resero, nisi alias iure gaudeant ea vi sua a me postulandi. Qui illi fini autem obligationem putatiliam ad propriam selicitatem phy- scam, item curandam opponunt, atque ita hunc sne minaturalem mereque sus iectivum in officium finem obiectivum) conuertunt, obiectionem adserunt speci sim, saepiusque usurpatam contra superiorem officiorum descriptionem No. IV. , qui propterea sunt non di. ti-

Calamitates, dolor atque inopia in magnis sunt incitamentis officii migrandi, opulentia, Proinde Valitudo, salubritas omninoque prosperitas, contagioni illi contrariae, etiam, ut videtur, ut fines, qui simul

in officio snt, possunt spestari; nimirum ut propriam

.selicitatem nosram promoueamus, neque solum alien Am spestemus. i. Uerum tμm . baec noninis est, . sed moralitas subieeli illud Qx quo impedi venta remouendi, adiumentum solum .hitum est; cum. nemini

718쪽

baud rimmorales mitt&m. opulentium per se ipsis quaeri dircite quidem haud in officio est; sed indir

Ω- sane esse potest, nimirum ut egestMom arream. tamquam magnum ad flagitia incitamenturn. Tum autem non felicitas mea est, sed mea morali tas, cui ullut conseruetur integritas, finis mihi pinpositus idem. que in officio est.

talica leges non fert altionibus choo enita ius facis a

sed tantum normis actionum. Conceptus omeli proxime nd 'gestem refertur etiamsi adhuc al, omni fine, ut illius materia, mihi temperem); quemadmodum principium formale offieii in in perativo categorico si Sic ago ut norma Mactionum tuarum feri Iex queat uniuersalis iam indieat; modo quod in ethica haec ἡt lex tuae volantatis propriae cogitatur, non voluntatis in genere. quae etiam voluntas aliorum esse posci: ubi tum os scio inseruiret, quod non pertinet ad campum ethi-ees. - Normae hoc loco tamquam eiusmodi principia subiectiva considerantur, quae tantum apta sint

ad legislationem uniuersalem; quod principium non nisi negativum est ut legi in genere ne repugnet . - Sed quomodo tandem lex esse potest normas actionum 3 Conceptus finis, qui idem in o siclo sit, ethic sproprius solus normis actionum legem constituit, dum sitis subiectivus quem sibi quisque propositum habet obiectivo quem sibi quisque constituere debet) sub licitur. Imperativus: , hoc illud ue svelut felicitatem aliorum pro fino tibi constituito spectat materiam arbitrio subiectam tum oblutam . Quum autem nulla actio libora possit, nisi agens in eo simul certum quem stam finem tui materiam arbitrio subiectam specteti

gitur, v s finis est, qui idem in .officio sit, nutae

719쪽

actionum , ut adiumentorum ad impetrandum snomitantum conditionem continctat, qua fit, ut iid legi lationem Osuinalem possibilem apta videditur; contra finisi qui sinuit in ossieto est, tegena iubere potest , vetulum n arnia in habeas, cum interim normae ipsi, sola

possibilitas cum legislatione uniuersali conuenietidi iani sui liciat. Namque actionum normae possunt arbitrariae esse nec nisi adiunctioni limitanti habilitatis ad legis lationem uniuersalem, ut principio actionum formali, subsunt. Sed lex rationum amon uni arbitriariam tollit, in eoque ab omni commen tione cum solum in. strumenta ad finem aptissima desiderantur dissere. vII. ystiorum pthicorum obligatio latior est, contra ostiei rum iuris angustor. U Haec sententia ex superioribus consequitur; quandoquidem si lex tantum normam actionuni, non aha ibia es t p l as imperare potest, intelligitur, eam libero arbitrio latitud; nom obieruantiae concedere, hoc est,

excoprio nurn a norma allionum, sed in udo veni κm

norma' ossicii per alteram telut amoris hominum peramurci' pars iatur a circumscribendae, qua reai seMῆmpus exertendae virtutis dilatatur. - Quo latius' officium , quo impersectior proinde obligatio hominis ad actionem obeundam est, quo proprius nihilominus notariam obseruantiae eius in mento ossteio ang so iuris) admouet, eo persectior actio virtutis est. allu Ita tuo omela impersil a sola sunt Pia DPtutis. In obseruandis illis cernitur meritum, Min R; sed in migrandis iis non statim demhristim consistit sta -- ars in solum visitas moralis praeterquam eum in subiecti

720쪽

deeretis statutum laret, ne ad illa sese ossicia compo neret. Firmitas propositi in superior, proprie solum virtus vocatur, infirmitas in posteriori non tam vitium; quam potius tantum inhonesum desectus moralis, ax Pellatur. Unaquaeque actio officio contraria dicitust peccasum. Sed studiosa, quae in docretum abiit, proprie id constituit, quod vitium nuncupatur.

Quamquam conuenientia actionum cum iure ut homo iuridicus sis) nullum meritum est, tamen Con. spiratio normae talium actionum, ut officiorum, hoc est, obseruantia iuris in meritis videtur. Ea erit ni homo ius humanitatis, vel etiam hominum sibi pro με constituit; eoque conceptum officii suum latius prinfert ossicio debiti; si quidem alius ex iuro suo actiones

quidem sccundum legem potest, non vero ut hae etiam elaterem earum contineat, postulare. Pari ercum praecepto illo generali: isage ossicio conuenienter propter officium. μ comparatum est. Hanc men. te miconstituere in sese et animare, quemadmodum superior, meritum est: quoniam ultra legem officii

actionum tendit legemque, per se, simul elaterem constituit. sed ob hanc ipsam caussam etiam haec officia o ligationibus latis adnumeranda sunt, quorum respectu principio subiectivo praemii illorum ethici set quidem ut ad conceptum obligationis angustae quantum feripvisit propius admouc latur , hoc est, receptiuitatis illorum secundum legem virtutis, locus est, nimirum voluptatis moralis, quae solam animi secum contenti rationem quae solum potest negatiua eliab excedit, et de qua praedicurat, virtutem in hac conscientia

sibimet ipsi praemio esse.

Quod si hoc meritum in merito hominis de alii hominibus cerni lux,, in is ne illorum naturali ab ornix busque hominibus. pry eo agnito promouendo, tu fel, citate illarum,i n suam eonvertenda o meritum duco

SEARCH

MENU NAVIGATION