장음표시 사용
81쪽
.ex ipsis iuris gentium rationibus mallet sub se dolo vel vi coniungere; ita ea contra coniungit populos per mutuum propriae utilitatis studium, quibus conceptus iuris cosmopolitici contra vim bellaque haud saluos praestiturus fuisset. Studium negotiandi est, quod non potest cum bello consistere, quodque citius seriusue unoquoque populo potitur. Quia scilicet in omnibus opibus adiumentis , potentia ciuili subiectis, potentia pecuniae facile certissima fuerit, ciuit/tes sese sane haud sere elateribus moralitatisὶ sentiunt coactos, ut pacem almam promoueant, et, ubicumque bellum immineat, illud intercedendo arceant, quasi eius caulla perpetuo foedere iuncti tenerentur; magnae enim ad bellum iaciendum societates, per
naturam rei, admodum raro accidere pollunt, rariusque e voto succedere. Hoc modo natura paci aeternae cauet, per mechanismum ipsarum inclinationum humanarum; sane quidem haud prorsus theoretice) idonee ad diuinanda sutura illius, sed i men respectu practico, pro ossicioque iniungit, ut ad hunc finem non solum somniatum adnitamur.
COROLLARIUM POSTERIUS. ARTICULUS SECRETUS PACIS AETERNAE.
Articulus secretus in transactionibus iuris publici obiective, hoc est, quoad materiam, 'cetatus, pugnat; sed subiective, quoad personam illum dictantem diiudicatus, utique in ea secrotum quiddam lo- eum habet, cum scilicet dignitati suae periculosum videt, palam sese pro caussa illius prosteri. Vnus huiusce generis articulus hoc . pronuntiato continetur: normae philosophorum de conditionibus possibilitatis pacis publicae a riuitatibus ad bellum armatis consuli debent. Sed auctoritati legislatoriae ciuitatis, cui per rein turam summa sapientia tribuenda est, ignominiosum
82쪽
sECTIO POSTERIOR.'videtur, de principiis rationis si is erga ciuitates alia a subditis philosophis consilium petere; nihilominus tamen, ut cos consulat , saluberrimum. Ergo ei uitas hos tacite sproinde occultando prouocabit, quod idem est, atque t ingenue illos et palam de universiilibus belli gerendi pacisque faciendae normis Ioqui 'atietur quippe quod iam sponte Acient, modo ne prohibeantur nec conuenientia ciuitatum cum se inuicem ea in re ullius pactionis inter se peculiaris hunc in finem indiget, verum iam inest in obligatione per rationem humanam uniuersalem moralem legislatoriam). -- Nec vero haee ita dicuntur, ut ciuitas philosophi principiis prine ipatum debeat pras decretis iurisconsiliti vicarii potentiae publicae) concedere, verum duntaxat, ut audiatur. Iurisconsultus, qui libram iuris simulque cladium sumbolo sibi eonstituit, plerumque hoc posteriori utitur, non ut sero solum omnes vires alienas a superiori arceat, verum s lanx una haud nutabit, ensem smul imponat: vae victis l) quo quidem iurisconsultis, non idem securi - .dum quoque moralitatem philosophus, maxime sollicitatur, quoniam eius duntaxat et, leges praesentes adhibete, non vero, anne hae ipsae emendationis indigeant, inquirere, atque hiluc locum ordinis sui rexpia inferiorem, propterea quod potestate ornatus ess, id quod etiam in duobus roti quis euun id ponit insuperioribus. - In hac potestato coniuncta gradum insimum tenet philosophica. Sic ut hoc utar, philosophiam dicunt theologiae ancillam et sic quoque duarum Caeterarum . - Sed parum intelligitur, utrum dominae suae sacem praeserat, an syrma gestet. Nec vero reges philosophentur, aut philosophi reges fiant vel sperandum, vel etiam optandum videt Wr; quoniam possessione potestatis iudicium rationis liberum necessario corrumpitur. Verum ut leges
aut populi regi se ipsos ex legibus aequalitatis imperantes philosophorum ordinem haud exstingui aut obmutescere, sed palam loqui patiantur. virisque nd
83쪽
examinandum negotium suum necessariun est, et quia hic ordo per naturam rei ad sactionem conuenticulo. xtimque foederationem haud idoneus est, de rumore 'opagandae cuiusdam haud cadit sub suspicionem.
DE DISCREPANT1A INTER PHILOsopHIAM
MORALEM ET POLITICAM, RESPECTU PACIS AETERNAE. Philosophia moralis iam pedis ipsa quaedam praxis est significatione obiectiva, qua complexus legum absolute imperantium, ex quibus nosmet agere debι- mus, et manifesto absurdum est, si, auitoritate huieoissicii conceptui concessa, dicere velis, tu tamen non posse. Tum enim hic eonceptus ex phi Iosephia morali sponte exsulat vItra poste nemo obligatur); proinde nulla potest pugna intercedere politicae. ut iurisprudentiae practicae . eum philosophia morali, qua tali, verum sane quidem theoretica proinde nulla pugna praxeos cum theoria): nisi sorte theoriam dicere doctrinam prudentiae uniuersalem, hoc est, theoriam n marum, ad consilia ex utilitate computata adiumenta conuenientissima eligendi, nimirum, si negaueris, nullam omnino philosophiam moralem esse.
Potitica praecipit: Mesote prudenter, instar serpentum; ' philosophia moralis addit: siet Die dolo, veluteolambae. Nisi utrumque in uno queat praeceptissimul consistere, reapse pugna . est politicae cum philosophia morali; quodsi autem omnino utrumque esse coniunctum debeat, conceptus contrarii absurdus est, quaestioque, quomodo ista pugna componi debeat, nequidem ut problema potest proponi. Quamquam enuntiatio: Her se cera optima politica es, theoriam
84쪽
in sese continet, cui praxis, malum i saepenum rorepugnat: tamen haec itidem theo retica onuntiatior Mes sincera melior es omni politica, nullum dubium patitur, quia fides conditio necessaria politices vide tur. Terminus philosophiae moralis non recedit a Ioue termino potentiae); hic enim adhuc sato obnoxius est, hoc est, ratio non satis collustrata est, ad serie ncaussarum praedeterminantium perspiciendam, q ii bus bonus malusue euentus cx iis, quae agunt hominus mittuntque, secundum mechanismum naturae, certo possit praenuntiari quamquam desiderio convenienter sperari). Quid vero nobis agendum sit, ut nosmet in orbita ossicii sex regulis sapientiae) con tineamus, ad id eoque ad scopum nobis ea ubique sacem praefert.
Iam practicus scui philosophia moralis in Ia. theoria versatur) tristem spei nostrae denegationem ipsis istis et debere et posse concessis) proprie in eo ponit, quod ex natura hominis sese perhibet praeuidere, se numquam voliturum fore, quod postulatur, ut finis ille ad pacem aeternam ducens obtineatur. Sane quidem velle omnium Argulorum hominum, inconstitutione legali ex principiis libertatis ut uiuatur, unitas voluntatis omnium distributiva, ad istum finem haud lassicit, verum quod omnes coniuncte hunc statum volunt unitas voluntatis coni unctas collectivaὶ; haec enodatio problematis difficilis praeterca postulatur, ut totum corpus societatis ciuilis efficiatur, et, eum proinde ad hanc diuersitatem volitionis particularis omnium, quoque caussa accedat illius coniungens, necesse sit, ut voluntas communis efficiatur, quod nemo omnium valet; in exsequenda idea illa sin praxi nullius initii alius potest ratio status iuridici haberi, quam quod per vim fit, in cuius coaelione deinde ius publicum constituitur; unde tum sane magnae aberrationes possunt ab illa idea stheoriae) in experientia vera iam in antecessum exspectari cum praeterea consilium morale legislatoris in eo parum spectari
85쪽
possit, fore, ut, sacta coniunctione hominum solitariorum in uno populo, his permittat, ut constitutionem iuridicam per voluntatem suam communem pur-ficiant . Tum fiet, ut, qui semel potestatem manibus tenet, haud sibi a populo leges praescribi patiatur. Status, qui semel consueuit nullis legibus externis obnoxius esio, ratione modi, quo contra ciuitates alias ius suum prosequi debeat, non concedet, se te ab rarum iudicio vendere, ipsaque pars orbis terrarum,s se sentiat altera, si hi caeteroquin hahid officiente, superiorem, adiumentum augendae potentisto suae, spolianda illa adeoue imperanda adhibobit; atque ita cuncta theoriae consilia in usum iuris ciuilis, gentiumque et cosmopolitici, in idealia inania dilabuntur, quae nequeunt effecta dari, contra praxis, in principiis naturae humanae fundata, quae haud infra se ducit, ex modo hominum agendi normis suis consilia petere, sola sperare potest iundamentum cortum firmumque sese reperturam lare, in quo aedificium
Ac sane quidem, si nulla libertas si, nullaque
lex moralis in ea constituta, sed cuncta, quae fiunt vel seri possunt, non ni fi in mechanismo naturae versentur, politica ut ars hac ad homines gubernandos utendi) uniuersa sapientia practica ost, conceptusque iuris cogitatio inanis, cui res subiecta nulla videtur. Quodsi autem nihilominus videatur summe necessarium, ut iste conceptus cum politica coniungatur, quin adeo pro conditione statuatur huius citiscumscribendae, concedendum erit, ambo polla coniungi. Iam politicum moralem quidem, hoc eis, eum,
qui principiis politices sic utitur, ut sinul possint cum philosophia morali consistere, facile queo cogitatione informare, non vero philosophum moralem politicum, qui doctrinam morum ita sibi cudat, uti e re sit hominis politici.
86쪽
Politieus moralis hoc decretum sequetur: s semel vitia deprehendxntur in constitutione ciuili vel ciuitatum ratione, in officio esse, in primis principum ciuitatis, ut cogitent, quomodo, quoad eius sieri ponse, celerius corrigantur, iurique naturali, uti illud in idea rationis nobis exemplo ob oculos versatur,
aptari possint: quanauis aliqua iactura sit studio sui ipsius facienda. Cum igitur cum politica . philosophiae morum consentanea, haud conueniat ut con .
iunctionis vinculum ciuilis vel cosmopoliticae rumpatur, antequam loco illius melior queat constitutio stabiliri, absurdum quidem foret, postulare, ut vitium istud Continuo ac per vim impetumque mutetur; verum hoc postulari potest, ut saltem norma necestitatis eiusmodi mutationis intus insit in iis, qui potestatem te. nent, quo ab adpropinquatione ad finem perpet ux constitutionis ex legibus iuris optimae) haud recedant. Ciuitatem iam se ipsam quoque instar reipublicaci gubernare, quamuis adhuc, ex constitutione praesente potentiam imperandi despoticam teneat: usque dum populus paullatim capax redditur contagionis cum sola idea de auctoritate legis quasi potet latem physi-
eam teneret), atque ita ad legislationem propriant originarie in iure fundatam) aptus reperitur. Etiamsi per importunitatem conuersonis e m a constitutione enata iniuste legibus conuenientior parta esset, tameth
tum quoque haud amplius licebit, populum ad pristi.
nam istam reuocari, quamuis durante ea quisque, qui per vim dolumve quidquam eo contulerit, iure seditionis poenis obnoxius laret. Quod autem rationem ciuitatum externam attinet, a ciuitate postulari non potest, ut constitutionem suam, qua nauis despoticam, sed sortiorem tamen respectu hostium externorum abrogare debeat, quamdiu metuendum suerit, ne ab aliis ciuitatis continuo absumatur; proinde noce est, ut in propolito illo tamen quoque liceat, eam mutationem ad tempus opportunius differri ' .
Quae leges permissiuae sunt rationis. ut patiare statum iuiaria publici iniuilitia oneratum adhuc conliare, donae ad
87쪽
patrocinantes in praxi peccantesin contra politicam moudis temere institutis et commendatis)multifariam impingant; tamen experientia eos in hac Contra naturam offensione paullatim, oportebit, in meliorem viam adducat; cum e contrario politici morales . excusandis principiis iniustis, sub praetextu naturae humanae boni, ex idea, qualis ab ratione praescribitur, haud capacis, quantum in se est, essetant, ut ea melior fieri nequeat, laesionumque iuris reddant aeternam. Isti viri politici pro praxi, quam crepant, Versantur in artibus, propterea quod id solum cogitant, ut eo, quod grκtiam captant potestatis ne utilitate sua priuata frustrentur, populum, et, si fieri possit, universum mundum perdant; pro more iureconsultorum genuinorum ex professione, non vero logistotio ex eum ad politicam se transferunt. Etenim cum munus eorum non sit , ut de legislatione ipsa argutentur, sed leges praesentes i uris prouincialis exsequansur, quamque praesentem constitutionem legalem, eaquου a superioribus immutata, quae nunc sequitur, est soptimam, oportebit, ubi tunc omnia debito ordine mechanico fiunt. Cum autem haec dexteritast errorem iis instillat, quasi possint etiam de principiis consit titione rivitatis in genere ex conceptibus iuris proinde ex anticipatione, haud empirice iudicare; si nosse se homines gloriantur quod sane exspectari pol est, quoniam cum multis negotia habentὶ, neque ta-
eonire sionem totam cuncta sint. aut sponta maturata. aut adiumenti' lenibus propius ad maturitatem addueta; siqui- dein eonstitutio ulla quaepiam iuridua, quam ex parte tantum tenui i usta . melior est, quam nulla, quae nulIa omnino canarehia laret, si mutatim semota videretur. - Igi tur politica In statu rerum praesenti ut mutationes ideati iuris publiei consentaneas inllituat. sibi ossicio duceti sedeonuersionibus, quae ab ipsa natura adferuntur . non affexcusandam oppressionem eo maiorem utetur . verum ut voea naturae, ad constitutionem legalem in principiis libertatis fundatam, tamquam unam durabilem, mutatione rite instituta, perficundam.
88쪽
men homin m norit, nec quid ex eo fieri queat quo
quidem excelsius contemplationis anthropologicae genus requiritur), sed hisce conceptibus instructi, ad ius eluitatum, gentiumque, quomodo a ratione illud praescribitur, accedunt: tum: tum eo se transferre non
queunt, nisi per artes dolosque, idcirco quia consuetam rationem suam mechan,smi ex legibus cogentibus despotice latis) tum quoque sequuntur, ubi Conceptus
rationis tantummodo cautionem concedunt ex principiis libertatis legalem, qua demum fieri potest constitutio ciuitatis legitima, quam quidem quastio nam practicus putatilius, praetermissa illa idea, empirice,
per experientiam, uti constitutiones ciuitatum, quae adhuc exstitere, sed maximam partem iniustie, comparatae fuerunt, se posse putat enodare. - NOrmae, quibus ad eam rem utitur quamuis eas haud palam prodat , ad has sero normas redeunt argutantes. T. Fae et excusa. Cape occasionem opportunam
oecupandi vel iuris ciuitatis in populum suiam, vel in alium vicinum; excusatio multo facilius atque elegantius pos factim proferetur et vis praetextu iuuari praesertim in causa superiori, ubi potestas suprem in intestino simul est magistratus legislator, Cui parendum est, nec ea de re argutandum) ; quam antea de rationibus fidem adsensumque extorquentibus cogitare velis, rationesque de re.contrarias exspectaro
Haec ipsa audacia certam quamdam speciem largitur persuasionis internae de iustitia facti, deusque ille bonus euentus posthac optimus ost iuris vicarius. a. Styreisi, nega. Quod ipse commerueris, velut vi populus tuus ad desperationem, atque ita adseditionem adducatur, id nega ex tua culpa esse; verum Contende, per culpam seri mentis obstinatae subaditorum, vel etiam, in populo occupando finitimo eulpam esse naturae hominis. qui, nisi vi aliis prae- Venerit, esse certus queat, se ab hoc Praeversum iri
89쪽
s. Diuide et impera. Nimirum: si certi quidam principes priuilegiati sint in populo tuo, qui tantum
modo primum tete inter pares elegerunt, discordiam in iis inuicem excita, eosque a populo alienator iam populo opem fer, ostensa spe libertatis maioris, tum omnia ex voluntate tua pendebunt absoluta. Aut si
ei uitates externae sint, certum reperies adiumentum,
sub specie iuuandi debiliorem, singulas tibi subiicie n. di, in discordia inter eas mouenda. His igitur normis politicis nemo decipitur; nameuncta iam omnibus innotuere; nec est, quod te earum pudeat, quasi iniustitia manifesto in oculos incurrat. Quoniam enim magna imperia numquam iudicium verentur multitudinis, sed alterum alter, d
creta illa quidem haud, si in vulgus innotescant, verum si frui rentur, iis pudorem incutere possunt nam
ratione moralitatis normarum cunctis inter se conueniti semper illis honor poliritus relinquitur, quem certo exspectare possunt, nimirum honor auctae potentiae, utcumque ea quidem parta fuerit. ID Quamuis certa quaedam naturae humanae prauitas radicibus infixa de homi ibus . in ciuitate inuicem degentibus in dubium vocari posset. eiusque loco inopia culturae non satis longe progressae cruditas cum specie quadam ut caussa ad terri phaenomenorum illegalium ingenii eorum, tamen ea, in ratione . Datum ad se inuicem externa sole clarius manifesta est. In intestino cuiusque ciuitatis por coactionem legum ciuilium ea obuelata est, quo uiam inclinationi ad vim ciuium mutuam vis maior quηθdim, nimirum regiminis . fortiter re agit, atque ita non solum toti colorem moralem ceaussae non caussae inducit, sed eo quoque, quod inclinationibus prauis, ne orumpant, obex obiicitur, reapse emcitur. vel initia moralia pollini ad aestimationem iuris proximam ficilius euolui. - Nam quisque nunc se putat conceptum iuris sane v neraturum adcurateque secuturum fore. iii modo idem posset ab unoquoaue exspe stare' de quo posteriori quidem regimen ex parte illi cauet: quo quippe magnus a i moralitatem progressus etsi nondum progressus moralis fit. ut hunc ossicii conceptum etiam propthr se ipsum . nullo respectu habito remunerationis. sequatur. Cum autem quisque, quamuis do se ipso bene sentiat. mais Iam tamen animum in cunctis a I iis supponat, da se icivicem
90쪽
Ex his omnibus conatibus tortuosis politicos mo-YalitAti aduersantis, sfatum pacis inter homines, exst tu naturali hellicoso extorquendi tantum saltem patet: homines non posse perinde in rationibus suis priuatis ac publicis iuris conceptum effugere, neque audere, ut politicam palam solum in artibus prudentiae constituant, proinde conceptui iuris publici omne obsequium denegent quod maxime mirum in conceptu iuris gentium videtur , verum illi omnem, qui par sit, honorem tribuere, etiamsi sexcentas excusa tiones titulosque excogitent, ut ei in praxi se subtrahant, potentiaeque astutae auctoritatem adfingant, originis vinculiquo iuris uniuersi. - Ut argutias
istas squamuis haud iniustitiae iis quasi colore inductae) tollamus, salsosque potentium terrae vicarios Co gamus, ut confiteantur, sese haud iuri sententia sua
fauere, sed potestati, cuius, quasi ipsi in eo quidquam
statuere possint, orationem imitantur, e re erit, quo praestigiae aperiantur, quibus et sese et alios decipiunt, principium summum unde consilium, quod pacem aeternam spectat, proficiscitur, anquiramus doceamusque: uniuersa, quae illi ossiciunt, mala inde
promanare, quod philosophus moralis politicus ibi initium capit, ubi politicus moralis, uti par est, finem facit, et, cum hoc modo principi fini subiicit id est, equos pone currum iungit , suo se ipse fine priuat, politicam cum philosophia iaciendi conspirantem. Vt philosophia practica sibi ipsi consentanea reddatur, necesse est, ut primo dirimatur quaestio: in
mutuo sententiam ferunt: sese omnes, quod factum attineat. parum frugi esse qui fiat, cum tamen ,Muta, ast hominis . onaturae liberas . vitio verti nequeat, in medio relinquatur . Cum vero tamen etiam aestimatio erga conceptum iuri x. aqua homo nullo modo potest se liboraro. theoriam iacultatis, ad eum sese componendi, sanctissime confirmet, quisque inreIligit, se pro parte sua illi agere conuenienter oportere, ut cuinque alii statuant.