장음표시 사용
191쪽
nibus partibus suis: ita refert: Etiam dicenduim edit, quod ne vel periodus, vel una Clau-
runt etiam temporibus proximi Apostolorum egregii tractatores, qui eum te stem aiahibentes, nihil se M- hibere, ni si Divtinum testimonium codideroni. Neς obest mulios Batres his libris certam authoritatern denegare, nam I. loquuntur ad Casum, quo Judaei, & haeretici sunt convincendi. a. Hoc fit etiam in aliis fidei quaestionibus, donec traditio magis eliquetur: quam multa pro minime ambiguis suscipiunt heterodoxi olim ad tempus controversa y qui d1scrimen, α justain fui recemis rationem nunquam assignare poterunt, cur, posteaquam VII. .LL. N. Ttide utero - Canonicos omnes admittunt testimonio primitivae Ecclesiae hisce nihilo plus suffragante, alios V. Τti palam repudienty nonne Hieronymi sunt verba'y secunda Retri a plerisque ejus esse negatGre Iuda est sola a Flerisque rejicitur Iacobi e sola ab alio sub nomine, ejus edita creditur: epi Ia ad Hebraos, quae Pauli esse fertur, non creditur esse ejωs, propter soli , sere nisque diylantiam. Si quis tamen ad Hebraos est fossim suseipit, licet de ea mωIti Latini dubitent, relege sνe Pausi Aposoli, me cujuscunque alterius eam esse put . Epl. I 29 ad Dardan. uores eptam. ad Hebraeos Latinorum confvetis non recipit inter scripturas CGnonicas, nec Gracomm
ndem Ecclesa Apocabram 3D-nis eadem libertate
: ipiunt. ΜοX addit, se tamen utraque propter authoritatem veterum suscipere. Unde etiam B. Hieronymum , qui maximam dissicultatem facestere PO- . test, 14. hos libros ceu Divinos habuisse, multa ejus aflerta me impellunt, ut credam. .eujus alia dicta ita interpretanda puto, ut eX Judaeorum sententia, & ad casum, quo contra Judaeos est agendum,
loqui intelligatur, saltem ejus imitanda est Ecclesiae obsequendi promptitudo, qui dum librum Iudith a Nicaena Synodo in numero sacrarum scripturarum eomputatum fuisse alidivit, confestim acquievit; praecipue, quod ipse Christus, ct Apostoli ejus LL. V. Tti hos perindς, ac ceteros, etsi Canoni Hebraeorum
192쪽
sula, vel dictio, aut Ollaba, iota e unum re- Eugnet in Veteri Vulgata editione. Ouoad
Od non insertos, velut S. Scripturas citasse Μatth. I9. IT. 2 27 4ῖ &c. . videantur. Frustra sunt omnial Sicubi , hic Ecclesiae docenti est auscultandum non mi- Mus Praesenti, quam primitivae, quia Christi proinillio de Veritate apud Ecclesiam non desectura, ac ejuS-dem Ecclesiae jus a fidelibus obsequium exigendi uulli tempori assixa, ad usque Seculorum finem pertingunt, idem Spiritus hodiernam ducit atque animat Ecclesiam, qui illam sec. ΙΙ. ΙΙΙ. IV, dirigebat. Et vero cujus arbitratu stabimus y cujus magisterio discemus, quae ab Apostolis ad nos descendat traditio,
nisi Ecclesiae illius, in quam iidem ipsi Apostoli omnia contulerunt, quae sunt veritatis ΤSed gravis restat objectio : a quibus solis Ececlesia habere. potuit, non habent in Canone. Respondeo. I. Licet de Iudaeis sec. IL III. IV. & deinceps, istud verum esse propter multitudinem testium nul- Ius ambigo, manet nihilominus vero simillimum, Veteres Ju laeos, etiam 'Iesinos, ante, & sub tempora Salvatoris libris istis summam detulisse authoritatem, prout etiam hodierni veritatem factorum iis contentorum proni agnoscunt; ratio est a) quia Iudaei Hellensae, seu extra Palestinam, in AEgypto, &alibi terrarum in Oriente commorantes, qui bra Olim ante tempora Christi Palestinos consensisse ipsa Aristaeae narratio persuadet, pro sacris habuerunt, prout usus Alexansrinae versionis luculentissime prodit,
quidquid multi proserant in contrarium a quibus uti versio, ita de librorum Divinitate traditio ad universam Christi, quae hac sola per prima sex secula usa fuit, Ecclesiam facillime, ac velut necessario Iervenit, & ita qua sacri recipi etiam ex traditione
) Iudaei inter hagiographa numerant Ecclesiasticum, ut docet author libri nemaehh David h. e. Germen Da M. Librum Sapientiae tamquam verum, & saltem quoad sententias authenticum Salomonis, citat Μο- 1es Naclunanides , & R. Agatias in libro Imre hina
193쪽
oppositiones autem contextuI Graeci, aut Hebraici cum Latina Vulgma editione Congre-
giographos recenset; idem docet, Verum. α Iosepho, qui ex eo prosecit, antiquiorem esse librum Elias-monaeorum, seu Machabamrum; Auctor libri IuMM- sim : h. e. prosapiarum, seu genealogiarum veritatem librorum Susannae, Baruch, Tobiae, Iudith co fitetur. Ρer hagiographa intelligunt , hoe loco libroseo revelationis gradu scriptos, qui vocatur Bath Roth. e. Fuia vocis: seu spiritu quidem Sancto, sed, sicut echo , vocis imitatio, minor est voce ipsa , ita inferiori quodam revelationis gradu. Haec ex Ugonini Τom. I. pag. CCXL . Buxtor. Lexie. Thesm. voce Bath.
e) Iosephus procem. Antiq & L. contra Apionem, dicit se Μaenabaeorum historiam ex sacris, qui apud 1 uos habentur, libris excerpsisse, eli ton par hominhierhn Biblon ergo Μachabaeorum libri neud gentem habebantur sacri; ex aliis autem illius dictis non aliud colligitur, quam Iibros citi. non aequalis, &perinde assertae dignitatis fuisse, eo quod nuntiS certa esset successio Prophetarum, quamvis mihi nec ista ratio videatur subsistere, nec valde m Ueor anserto Iosephi, cum de XIII. Iibris Prophetarum, itIU. metr1cis minus cohaerentia narret, de librum Iobi omnino eΣcludat, quem referre necesse fuit, si accuratam librorum Divinorum seriem narrare voluisset. d) 'Iesinos Iudaeos sententiam suam de libris sacrilmutasse, quando sec. H. & postea N. virali versio ne LLOs. Cit. complectente sunt impugnati, credi hile redditur ex eo, quod tunc versioni illi caepre rint esse tam insensi, & magno nisu novas eX Hebraeo procuderint, huic authoritatem detracturi; cirea haretemnora libros s. si non in sontibus, . admitans inversionibus sacrilega manu eontemerarunt, ut eX Iu stini M. Origenis, & multorum Patrum accusationibus deducitur, tunc ab Hellenistis in alia omnia discedere, & capitali dissidera odio e re sua esse rati, facile rationes commenti sint, libros, qui a Canone
194쪽
gatio remisi ad tertiam regulam indicis sub Pio IV editam. Pagina sequenti additur: He-
Esdrino aberant, rejiciendi, maxime, quod in eis clara contra se deprehendi testimonia intelligerent;
ruost post S. Iustinum S. Isidorus Hispalensis L. I.
e OC Eccl. C. Iet. loquens de libro Sapientiae clare asserit. Hoc o pias Hebras, iat qMidam Myient iam m8- -init, inter Canonicas Scripturas recipiebant, sed postquam eo rehendentes Chrstim interfecerunt, memorantes in eodem lithro tam eridentusma pro Christo te-flimonia copprimamus justum, qnia contrarius est Operibus nostris 3 Collatione facta, ne nUr, eis pro tam verto sacrilegio derogarent, a RUFheticis voluminibus residerunt, Iegendumque f-s prohibuerunt. Probatissima dein , ut Habertus Observat, ratio est, cur Esdrino Canoni, eui eorum authoritas admitteretur, non fuerint inserti, quod tempove posteriores essent, uti Machabaeorum , Eccli. Sap. eo Vero uam clauso, cum tantus non amplius superesset vir , striba velis is lege Domini, aliquid audere tam sibi duxerint religioni, quam Catholici formulae Nicaenae se mel contra Arianos editae. Item libri isti Chaldaico,& Graeco sermone , non vero Hebraico Bibliis condi
secrato conscripti non videbantur sine. perturbatione,& miXtura heterogeneoru in adjungendi. Demum, cum Partim res privatae familiae, partim temporis posterioris . continerent, & Christiani e versione To & aliavum nationum translationibus eis uterentur, Iudaeorum perfidia eos abjecit.
Respondeo ΙΙ. Circa , & post tempora Messiae Synagogam non amplius citra perieulum fidei potuis e audiri, neque hodie normam sacros I L. constituendi a Iudaeis este desumendam , quia facti inimici veritatis, ct a Deo abjecti caeci duces sunt, Ecclesia, cujus -- gisterio obsequi nos Christus jubet, judicio eorum suum Opposuit, quae sicut novam perfectioris religionis ita & scripturarum revelationem accepit, & si LL. . aliquorum V. Tti antea dubia fuit authoritas, etiam de eorum Divinitate aeque, ac de vero sensu scripturarum a Christo. δε Apostolis uberius est edocta; non sumus fiat aacillae, sed liberae, qua libertate Chri-
195쪽
braica, & Graeca exemplaria suam adhuc retine re auctoritatem, i ad tantum, ubi incorrupta, b integra tuerin . Licet vero controversae Danielis, & Estheris partes jam temporibus Origenis, & Hieronymi ab Hebraeis codicibus abessent, originarie tamen in iis extitille indubitatum est non tantum ex Theodotione, sed etiam ex γ. virali Versione, prout eam exhibet codex Chisianus Danielis se- . cmadum O. a Cl. Ρ. de Magistris Romae an. I772. Vulgatus. In alio dein libro scripturae, primo scilicet Machabaeorum C. a. 59. juxta nos,
i & . ita legimus: Ananias, Ararias, Mi-Iael credentes liberati sunt de flamma. Daniel in sua simplicitate liberatus es de ore leonum. . Quia vero Hieronymus dicit, primum Macha ' beorum librum se Hebraicum reperisse, etiam In Hebraico Machabaeorum textu historia ista extiterit adhuc aevo Hieronymi, e Daniele jam
Ρerinde fidem additamentorum Estheris Joan. Bernard. de Rolli in specimine Variantium lectionum Ostendit Io Ex textu ipso proto-
Canonico , quia hujus tanta est cum deutero-Canonicis his additamentis . connexio, ut qui haec
neget, vel respuat, illum quoque negare, Vel reipuere cogatur. a Ex vetustissimis versionibus, cum enim antiqui lsima Graeca N. viralis versio haec legat, Judaicae antiquitati ignota esse non poterant. Origenes summus ille pri
stus nos liberavit. Gal. IV. 3I. Quod Augustinus. de libris Machabaeorum, nos eκ paritate rationis de omnibus dicamus: sos non Iudai, sed Ecclesia pro canonicis habet.
196쪽
maevae Ecclesiae Criticus , qui Graecam versionem recensuit, additamenta ista asteriseis, & obelis instruxit, legerunt Syriaca, Arabica , Vulgata,
versiones. 30 Ex ipso Josepho Flavio, qui
exemplar epistolae Assveri pro udaeorum salute prorsus cum Vulgata conveniens producit L. II. RΠtiq. C. 6. Observat etiam male suspicari Calmetum, additamenta haec Josephum latuisse. 40 Ex ΜSS. Hebraeo - Biblicis ae Pontifi-ico potissimum, namque extant etiamnum MSS. codices, in quibus Estheris additamenta exhibentur, ex his in ItaIta tres inveniuntur: Pontificius noster, inquio cujus proponit textum Originalem cum verssione Latina: Vaticanus alter, demumque Ambrosianus: in Ρontificio codice nullum est inter additamenta, & reliquos sacros libros diseri men, charaeter major est, & idem plane cum charadiere protO-Canonici, qui praecedit, Estheris libri, sub finem vero, quod mireris, recen sentur ut ad Canonem spectantia, & versiculorum summa ex scribarum praeseripto, qui sepem Masoram legi, sacrisque libris fecerunt, apponitur, ne liaee vulgo dicta additamenta amittantur, vel corrumpantur. Numerus νersculo- 'rum libri 6t 32. e licit oratio Mardochoet .ae Oratio Ε theri', tr Somnia illius. Hoc autem eorum librorum, qui in Canonem recepti sunt, peculiare, ac proprium elle norunt docti. Ita de RosIi. Sinistre haec, additamenta vocari coeperunt, eo quod usualis hodiernus Estheris Hebraicus Codex non habeat, neqse enim tardius sunt adjeeta, sed econtra usualis Codex Hebraeus sua jam ab antiquo habet detrimenta; antiquus Estheris liber, qui C. 9. V. 32. his verbis: Et omnia, quae libri hujus, qui νOca
197쪽
tur Esther, historici continentur: non obscura, etiam in hodierno Hebraeo voculis: nichthab bassePhoer, scriptum in libro: nimirum fusiori, indicari videtur, omnia haec sine dubio continebat, ex quo Graeca, & Latina versio feliciter emanaruut, cujus antiquioris codicis Hebrai ci oompendium en hodiernus, & ideo partibus
Sunt vero partes illae . eo, quod in originali textu desiderentur, olim in controversiam adductae: in Danieler Capitis Ilii versus 1exaginta sex; nimirum ala o, ubi haec verba uieronymi inseruntur se quae sequuntur, in Hebrais
voluminibus non reperi ,, usque 9OWm, ubi rursus Hieronymus se huc usque in Hebraeo non hR- .
betur, & quae posuimus de Theodotionis editione translata sunt ,, atque ubi idem S Doctogpost Caput XIIum subindicat se hue usque Danielem in Hebraeo vulumine legimus, quae sequun- , tur usque ad finem libri de Theodotionis translatione accepta sunt , demum integra XIIIum 65. Commatum, & XIVMin. 42. commatum Capita.
In 'there a Capitis X. versu IV. reliqua VII. quae sequuntur, Capita, ubi Hieronymus sic loquitur si quae habentur in Hebraeo, plena- fide expressi, haec autem, quae sequuntur, ieri 'ta reperi in editione Vulgata, quae Graecorum lingua, & literis continetur: & interim post finem libri hoc capitulum ferebatur, quod juxta consuetudinem nostram obelo: id est veru praenotavimus. si Post Caput XII. inserit idem se hue usque prooemium , quae sequuntur in eo loco posita erant, ubi scriptum est in volumine: & diripuerunt bova, vel substantiam eorum: quae in sola
198쪽
sbla Vulgata editione reperimus ., Capite XIII. post versum VII. se hucusque exemplar epistolae, quae sequuntuS post eum. locum scripta sunt, ubi legitur: si pergensque Mardochaeus fecit Omnia, quae ei mandaverat Esther: nec tamen habentur in Hebraico, & apud nullum penitus. feruntur interpretem, Capite XV. Haec quoque addita reperi in editione Uulgata, nec non& ista, quae subdita sunt se Ita de his suo aevo
His, quae jam praemissa sunt, intellestis, ex
verbis Concilii sequentia non inconvenienter inferuntur: IO Quemvis Catholicum partes Danielis, & Estheris olim in controversia positas pro sacris, & Canonicis recipere debere. 20 Vulgatam ad Hebraeum textum in omnibus reformari non amplius pol se; namque reformare, foret has partes velut eo non spectantes, neque Canonicas, inde avellere. 30 Hebraeum textum, &quidem jam per mille sexcentos circiter amos saltem in his esse notabiliter defeetuosum, cum nullum dubium sit, haec omnia reliquis Estheris,& Danielis partibus in sonte quoque adhaesisse, alioquin unde Theodotion, unde Josephus Flavius , qui se tantum ex sacris ista libris narrare profitetur, desumpsissent 8 o In his res satis
momentosas contineri, quarum veritas non potest negari, & valet ad commendanda ea . qua sunt religionis, puta: illud de mirabili trium puerorum non aetate talium, sed officio, h. e. ministrorum in medio ignis conservatione, quorum hymnum in officio nivino , ad Laudes Eeclesia jugi pietate frequentat: de si sannae Castimonia, accusatione, & declarata innocentia. 50 Posse contra Hebreum textum integra capi-
199쪽
ta produci , ratione quorum saltem hoc senili
' non sit authenticus, quod ibi certo sit diminutus, se desectuosus, primaeVamque amiserit integritatem :. ex adverso Vulgatae nihil tale objici polle. . Argumento huic non parum roboris accedit, dum una constat, integros etiam libros periisse de fontibus, si ve quod eodem redit: exemplaribus .
in Originali lingua jam annis abhinc mille ante, vel post tempora Hieronymi abolitis solas superesse versiones, Uti libro Baruch, Tobiae, Judith, Ecclesiastici, primo Machabaeorum, ipsique primo Ecclesiae Christianae Evangelio contigisse, ex
indubia, & consentienti antiquorum narratione cognoscimus. 'Conantur quidem contrariae sententiae patroni hanc argumenti claritatem tali responsione obscu- . . rare. I Q Haec quidem excidisse ex Codicibus omnibus Hebraicis, non tamen fontem Hebrarum pro- . pterea dici oportere corrUptUm. 20 Errore po-1itivo fontes carere, Ut qua parte pers Verant ό luxati non sint, argumentum enim a perditis integris libris Hebraicis, aut nonnullis eorum partibus ductum carere Vi ad corruptionem aliorum
librorum probandam, quod distilictum, qUam quaeratur, hoc sit genus corruptionis, quod non fidem residuorum, sed solum numerum deminuit; sane ex eo, quia hi, aut illi nummi temporum injuria periverunt, male inferretur, eos, qui
ad nostram durant aetatem else omnes pariter depravatos, alit minus sinceros, neque propterea,
quod orationis Ciceronianae in Plionem desit exordium, colis equitur, etiam reliquas, quae superant, sartes esse Vitiatas. Ita similiter ex eo, quod aliqui libri, aut nonnullae eorum partes
200쪽
ex Hebraeo penitus exciderunt, haud recte doncluditUr, caeteros etiam, qui supersunt, fluere vitiatos: nimium hoc argumento probaretur, Videlicet neque Vulgatam esse fidei .certo integrae, . vix enim sibi quisquam pers aierit, nullum librum, nullamve sententiam, quae Divinitus aliquando exarata fuit . in ea desiderari; satis proinde est ad plenam fontium authoritatem statuendam, in iis, quae proponunt, in materia graViOre nullum errorem contineri.' Sed operam ludunt: neque enim aliud ex his constituo, quam deesse fonti Hebraeo primigeniam, & nativam integritatem, quod defectum, aut corruptionem appellent per me licet; Istud consequi si negant, hominem integerrimum corpore alleverant, qui dextro oculo, & pede sinistro caruerit, in compositis integritatem quantitatis , subtractione partium non minui videntur affirmare, ut qui mille aureos debeat, nongentorum redditione totum .eluilse debitum censea
Deinde: si tantam diminutionem partium sons ille perpessus est, qua evincent ratione in aliis mutationem nullam subivisse, nec subire posse, idum e contrario reipsa subivisse iisdem rationibus, quibus prius dictas partes excidisse docetur, haud aegre probatur quo fundamento istud evenire. non potuisse enunciant, si negativus error ille seu partium desectus tam est in propatulo ubi enim testamentum subtractione constat vitiatum, etiam additione, Vel mutatione prίesumi potest else variatum. Demum Omnes disparent ossuciae, dum fontes, etiam qua parte