장음표시 사용
211쪽
fuisse. Nam sqpienti consilio istud egit, non ut talia, quae obelo praenotata sunt, rejicerentur, sed ut quid superelset, vel deficeret in Hebraeo, lin-
hic quoque more nostro apponuntur, in TO. Ver11Ο-
ne omissam fuisse, in Hebraeo vero omnino legi. Sed praestat ipsum audire Hieronymum scribentem ad Ρaulam matronam, & Eustochium virginem: notet sibi quisque νει jacentem lineam -- , via a steriscos X. 6' tibicunque viderit virgulam praecedentem, ab ea uSqud ad auo puncta: qua impressimus, sciat in TO. tranStatoribus plus hiseri, tibi autem stella similitudinem X. perbeaeerit, de Hebrotis voluminibus additum no verit, aeque usque ad duo puncta juxta Theodotionis editi gw. Obelos hujusmodi in editione Vallarsii Venet. an. . ITTO. TOm. 1X. apud Hieronymum in solo Daniele invenies 460. in Esthere autem 30T. ad indicandum possitos, quam multi desuerint in He braeo versus jam aetate H1eronymi. Signi utriusque, quod apte eXprimat ossicium, hoc rude carm*n erit. Quod si deficiat versor, tibi stella notabit, Ast obelus quod si versor abundet, habet. Ut exemplo illustrem, sed valde obvio, namque hiemeus est mos, assumamus Psalinum 42. Iudica me Deus,&c. spera in Deo, quoniam X adhuc: confitebor illi salutare vultus mei, X S: Deus meus. Asteriscus, seu decussata crux designat voculas adhuc, F, in Hebraico Fod νθ reperiri, in TO. autem desiderari, quaSex originali ΙHieronymus deinde apposuit. E contra Ps. I. Et erit tamquam lignum - - quod: plantatum '- es: secus decursus aquarum. Cum Hebraeus habeat tantum participium passivum schathul h. e. plautatum, seu, ut in elementaribus scholis loqui solemus: omisso qui, obelus praefixus lectorem admonet, quod, & es, in Hebraeo non esse. Sic Ps. 4. I 4. ADitistu frumenti, vini, - s olei: sui multiplicati sunt. S Olei deest in Hebraeo. Ps. II. I. Deu S meUS respise in me: quare me dereliquisti Θ indieatur. voces respice in me energiae, & claritatis causa a TO. adjectas abesse ab Hebrieo, uti etiam Christus his praetermissis ad Patrem juxta Hebraeum te tum . eX-
212쪽
guae hujus ignaris innotescat, ne Judaei Christia-Iaos, Velut ejus, quod in fonte latet, rudes derideant, & contemnant, quae ipsa cauila fuit, cur in octaplis post Hebraicos charaetores textum Hebraicum gnecis quoque litteris exhiberet, ut ex Verbis ejus jam antea adduetis claresck, praeterea Tom. I5. in Matth. dicit se Sed quae in 7O. propter exemplarium varietatem ' dubia erant, e rei quis editionibus aestimatione saeta - -& nonnulla quidem in Hebraeo non extantia Obe-IO confiXimus, clam ea penitus rejicere minime fuerimus ausi. se Itaque, postquam constat
Origenem uti & Hieronymum qtve in Hebraeo desunt, nunquam rejecisse, imo in his Judaeos temeratae Divinae ieetionis accusasse, Obelus apud ipsum dicatur, per me licet, signum .. reprobationis neeatiνα. Θ rei Pectivoe, h. e. potius indicium ejus, quid iiori sit positum in Hebraeo , adeoque etiam non proferendum contra Judoeos, non tamen dici potest. ex mente ori-
genis esse signum, positiva, b absoluice reprobationis, ae realis abjeetionis. Ita Epiphanius,& Rufinus mentem Origenis interpretantur: ille L. de ponit. & mens. Ni . a. se Asteriscum apposuit Origenes, non quod addita illa uncabula
admodum necessaria sint, cum supervacanea Videantur, sed ne audaeis ullam calumniandi sata cras literas, quibus in Ecclesiis utimur, occasionem relinqueret, cum iiihil in subtractis iis vocibus contra fidem esset, quod reprehendi merito pollet. ,, Plura hic in laudem 7O. versionis
si eationis Ahabra converso. . - .
213쪽
proseri , , Obesus inquit aliis hasta, appositus
est dictionibus Divinae scripturae apud IO. interpretes politis, quae apud Aquilam, & Symmachum non habentur; nam 7O. interpretes has dictiones a se ipsis apposuerunt non frustra, sed potius in utilitatem; cum enim ad desectuosas dictiones illas apposuerint, leetionem ad claritatem deduXerunt, ut credamus nos etiam participes ipsos saetos fuisse Spiritus S. si Addit insuper, ubi plu3 . . addunt. hoc ipsum ex instinctu Spiritus Divini provenire; si admirari porro licet ob hoc, & minime audere reprehensionem inferre, sed potius laudem, eum pius homo intelligat, ex Dei consilio sic factum esse. ,
Rufinus vero L. a. Invect. adver. Hieron.
se Ruia frequenter, si disputatio incidisset. vel im
mutata else aliquanta, Vel deesse, vel abundare. in nostris ieripturis mentiebantur, voluit origenes nostris Ostendere, qualis . apud Judaeos scripturarum lectici teneretur; ut .sciremus non quid nobis, sed quid Judaeis adversus nos certantibus, aut deesse, aut abundare videretur. - Augustinus quoque dicit L. 18. de Civ. C. 43. Interpretes, qui
Graeeam γ. Viralem Versionem ex hebraeo emendandam putarunt, non tamen ausos else detrahere, quod-Hebraei non habebant, sed tantum velut in quoddam indicium virgulis jacentibus; sicut apud nos inquit scribuntur unciae, signa-
uamvis igitur signa origenes appotuerit, ut lectionis seu per excellum, leu per desectum discrimen illicis appareret, semper tamen versiOni . purae, atque integrae plus deferebat, quam Hebraeorum codicibus in nonnullis Iouis jam tum vitiatis; semper Adamantius noster
214쪽
Ecclesiae authoritatem Synagogae praetulit; semper Judaeos, ut infideles, & impostores spectavit. Hom. 12. in Jer. Judoei, qui exemplaria nonnulla lassarunt, etiam in hoc loco: peceatum Iudae scriptum es 1 lo ferreo: Pro peccato Iudae Peccatum eorum Posuerunt. Hom. I.
in Lev. Sed tempus 6t nos aduerseus improbos Presbyteros uti S. Susannoe vocibus, quas i ii quidem repudiantes, historiam Susannae de Catalogo Divinorum voluminum desecarunt. Nos autem j suscipimus, ta OPPortuna Contra ipsos argumenta ProferimuS. Hieronymi quidem sententia doctis quibusdam viris pro ratione temporum variasse videtur, nempes multa sari ante Ecclesiae definitionem impune licet, quae postea, quia haec dubium tollit, dicere est nefas; sic, quemadmodum iam insinuavi, Lyranus. Chartus & pauculi alii partium istarum authentiam ante Concit. Trid. innoxie negarunt. Ego tamen non dubito verba Hieronymi , dum controversis Danielis, & Estheris partibus se non satis aequum praebere Videtur, ad mentem Judaeorum explicari oportere . secundum quos ut loqueretur, sui defendendi ratio postulabat; nec mirum . si, qui Hebrai ea vertit. & contra reprehensores acerrime tuitus est, ad Hebraeorum mentem sit locutus. licet ipse partium illarum Veritatem agnosceret; non negat historiam Susannae Scripturae S. partem esse. aut ab Ecclesia velut sacram ac solvinam agnosci, solum a Diirmat se adnotasse ad aliorum intelligentiam, in Hebraeis codicibus non haberi. imo vero L. f. eommentariorum .in Jeremiam ad C. 29. hanc lit-storiam veluti certam. & indubitatam supponit,
215쪽
& a Daniele ipso prosectam, proin originarie He
braice scriptam, & ut talem citat. Fabulas Vocat, veru anteposito jugulat multa, nec cetera ideo intacta relinquit, quasi necessario recipienda essent, sed ne videretur apud imperitos magnam Partem voluminis detruncasse; fidenter pronunciat, se non debere respondere ΡOrphyrio pro his partibus, quae nullam scripturae sacrae authoritatem praebeant. Sed nempe fabulae sunt ex mente Judaeorum, nam dicit, quum hac Voce usus est, se expli
casse non quid ipse sentiret, sed quid Judaei ad
hanc narrationem soleant respondere; atqui si vocem fabula pro ficto sermone usurpasset ex sua sententia, explicasset utique, quid ipse sentires , ergo Vocem istam non usurpavit pro ficto sermone ex sua sententia. Insuper VOX ILee, ut Graeca mythos, quandoque omnem etiam Verum notat termonem. quemcunque fando proferimus, ut Ρlautus, aliique probabiles assiliores adhibent,& a Lexicographis adnotatur; sic certe idem S. vir capit epi. ad Castrutium: brevem tibi tabu- Iam referam, quin infantiae mere tem 'oribus accidit, realem, non fictilium eventum ibi narrat, alioquin si accidit, Vera relatio fuit; idem in Ρhilem. totam Sam sonis obuiam dicit, ac
quaest. in Gen. IO. 23. Hebraeortim quamdam traditionem & Veram agnoscit narrat onem. & sabulam vocat. Νon absimili phrasi scripturae Lue. 24. 15. profecti in Emaus duo diseipuli de Christo tabulabantur, id est: sermonem de veritate eventus Ultro. citroque ducebant, seu, ut vulgo dicitur, discurrebant; adde, verum sermonem sed qui singulares, es creditu dissiciles circumstantias involvit, tabulam etiam eo sensu
216쪽
tu dici posse, quod spectato communi rerum cursu pro figmento haberi 1bleat, qualis ille E.
G. de trium puerorum conservatione in medio
ignis videri potuit. Iugulantur, vel, ut alibi loquitur: obelo
Praenotantur: quare suorum verborum ipse sieoptimus interpres: Nos ante annos Plurimos cum verteremus Danielem , has Pisones obelo
praenotavimus, significantes eas in Hebraico non haberi. Comment. in Daniel. jugulantur, in signum, quod 1ion sint in Hebraico sui temporis, & absint a Canone HebraeorUm, nequaqUam vero, quasi falsum continerent. Epl. ad Aug. 89. declarat, se priori suae translationi exemplo Origenis signa apposuisse, non ut editionem 7O. reprehenderet, quam potius emendatam de Graeco in Latinum transtulerat, sed ut ea totimonia, qua a Judoeis proeternussa sunt, vel Corru ta ,
Rursum praes a. in Paral. dicit obelo signari, quid 7o. addiderint vel ob decoris gratiam,
Del ob Spiritus S auctoritatem, licet in Hebraei evoluminibus non lego tur. Non legebantur scilicet veritates hunismodi in Hebraico sui temporis utpote trade Judaeorum malitia erasae, atque hinc etiamsi partes illas omissurus erat, Volumen non detruncasset Hebraicum sui temPoris, detrun-calset tamen volumen Ecclesiae, quia vero imperitis discrimen istud impervium erat, ideo, etsi Hebraica versaret, tamen etiam ea inserto signo ponere oportuit, quae praeter Hebraeum textum Ecelesiae Christi legunt. Porphyrio autem ethnico, Epicuri de grege viro revelationem aspersanti respondere nec Hieronymus, nec ullus alter debuit, nisi ea vindicando, quae etiam eX Ju-N a dae J-
217쪽
daeorum sententia Divinae forent authoritatis, quorum libros iste falsitatis convincere voluit. Natalis Alex. Tona. I. Suppl. pag. 53. ab hac objedii orae sic se expedit: Hieronymus dum de Dr nielis partibus 'Oquitur, etsi naevum suum emollire exemplo Origenis conetur, qui Porphyrio sic responderit, haec assirmanti Hieronymo nonnisi timidam , & vacillantem fidem tribuimus;
suis non caruit naeuis S. Doctor, non eodem semper . modo locutus est, nec ita recte , dum nimio impetu adversus 7O. Virorum Nersionem ferebatur, sic qui citatiori cursu rapiuntur, etiam abripiuntur ultra metaS.,, Non tamen videtur necessarium de S. Hieronymo ita judicare, cum controversa haec fragmenta ipsum pro veris scripturae partibus habuisse 'praeter jam adducta, haec etiam, quae consequuntur, non obscure suadeant. 10 Quod ex Cap. I . Estheris velut libro Canonico Versum XI..
citet in C. I. Joess sequi est misit me: ad di
stinctinem enim eorum, qui non sunt, de qui- . bus in Hester legimus: ne tradas sceptrum tuum, his, qui non sunt. Et L. a. contra JOVin. C. IO..exemplo Danielis in lacum leonum misIi jejunium commendat, indubie non tamquam fabula, sed Veritate. ,, Quam pulcra res, qilae placat Deum, ' leones mitigat, daemones terret: mittitur ad eum licet hoc in Hebraicis voluminibus non invenerimus Habacuc meliorum prandium portans: talem enim discophorum inedia meruerat hebdo
20 Dum a Rufino traditionem Ecclesiie Opponente noVitatis tentatae accusaretur, manifesta sententi.e propriae explicatio. Sic namque iste arguebat L. et adversus Hieronymum: Ouis ergo
218쪽
ergo in ista eruditorum virorum copia aufusot in strumentum Diuinum, quod Apitoli Ecclesis tradiderunt, is depostum S. Spiritus compilare Z h. e. ni fallor, furto, partium subtractione diminuere, ut Cicero, & Horatius ut urpant an non es compilare, cum quadam quidem immutantur, b error dicitur corrigi J nam omnis illa historia de Susanna, quae o litatis exemplum praebebat Ecclesiae Dei, ab isto abscissa 6t, abjecta, atque pithabita. Trium Puerorum ' mnus , qui maxime diebus solemnibus in Ecclesia Dei canitur, ab tyto e loco suo Venitur erasus est. Ouomodo ergo lyti Apostoli) qui proecsiebant discipulis, ut atten derent lectioni, emendatas eis, b νeras non dabant lectiones Z π qui proecipiunt, ne attendamus Iudaicis Dbulis, b genealogiiy, quin
quoesiones magis yr tant, Pam oedificationem: N iterum cavere nos jubent, j observare maxime eOS, qui ex circumcisone sunt: quomodo non praevidebant per Spiritum , quod turum esset tempus post 4OO. fere annOS, quando Ecclesia cognito eo, quod ab lotolis non sibi esset tradita veritas V. istrumenti, testa- ros mitteret ad illos, quos illi tunc circumcisionem vocabant, Obsecrans, tr exorans , ut
sibi de veritate, qua apud ipsos es, aliquid largirentur δ modo tu dicis: Omnis, qui putat Susannam ni tis, ta innuptis exemplum pudicitia proestitisse , erravit, non es verum. Et omnis, qui putabat, quod puer Daniel Spiritu S. fuerit repletus, ta arguerit adulteros series, erraVit, non erat verum. Et omnis Ecclesa per orbem terrarurn, sive eorum, qui in
219쪽
rexerunt, sive illi S. Confessore3 fuerunt , Ae
etiam S. Mar res , quicunque hmnum trium puerorum in Ecclesa Domini cecinerunt, omnes erraverunt, falsa cecinerunt. Modo
ergo nobis pos εο anno legir veritas empta pretio de S ynagoga Frocedit. Urget ultro hac ratione: Si ab Hebraeis veritas Scripturarum discenda sit, ex gentibus adscitam esse Sponsam ab Apostolis, sed non veris Umonilibus ab eis exornatam: se putasse lapides esse pretiosos, nunc autem deprehendisse, quod . Non sunt Verae istae gemmae, quas sibi Apostoli Christi imposuerunt: erubescere se ad publicum procedere , falsis, & non veris lapidibus adornatam , ab osoribus Christi veros uniones emendicare debere, quos apud Christi discipulos habere nequeat, continuat cur Petrus, qui Romanae Ecclestoe AAIT annis prcreuit,ia asscri turas . tradidit ἰ cum sciret, quod verum 6t, haberi apud Iudaeos, apud Chrisianos volebat haberi, quod si um 6t i post 4oo. annos non debere
simplices Latinorum aures nova doctrina voce puMari bc. Quaerit ex Hieronymo, an ideo Vertere Velit, ut Scripturarum Divinarum libros,
quos ad pleni mum fidei instrumentum Ecclesii, Christ Apostoli tradiderunt , nova nunc,
j a Iudais mutuata interpretatione mutaret ἐ- - Ista vero, quoe nunc tu interpretaris,. re
per Ecclesas , ω monsteria, per oppida, tae
cQtella transmittis, quomodo fusciPiemus ἐDemum animadvertit, Paulum Hebraeum de Hebraeis scivisse illud idioma, nunquam tamen eo relegasse, nec conversas gentes compulisse ad Hebraeorum eXemplaria; Hebraeae pariter, & Graecae linguae callentissimos fuisse seculo primo conver-
220쪽
sos, neminem tamen cogitasse hoc temerare, quod Spiritus S. in Ν. TQ probaverat. O. Versionem Spiritus S. diremone consectam lassicere, neque ab aliquo Barabba disci oportere, quod OO. annis Ecclesia ignoravit. Ηare acculationis Rufinianae summa est, quam prolixius retulille ad praesens institutum non parum facit. Ad quam Hieronymus inter cetera Apol. adversus Rufi L. a. C. 9. ita reponit. De Daniele autem breviter respondebo, me non ne
grasse eum Prophetam , quem satim in fronte prologi Prophetam esse confessus frem, sed quid Hebraei dicerent, ae quibus argumentis fuam
niterentur probare sententiam, voluisse monistrare, ta docuisse lectorem, Ecclesias Chrisi hunc
Prophetam juxta Theodotionem legere, es non juxta TO. translatores, quorum s in lyto libro editionem dixi multum a veritate dissare, ta re-Efo Ecclesiarum Chriyti judicio reprobatam r. noneyt mere culpae, qui dixi, sed eorum , qui legunt. In promptu sunt quatuor editiones, Aquila, Stymmachi, 7o. re Theodotionis. Ecclesiae juxta Theodotionem legunt Danielem. Ego quid Peccavi, s Ecclesiarum judicium secutus sum flquod autem refero, quid adversum Susannaensoriam, N hmnum trium puerorum, πBelis, draconisque fabulas, quae in νOlumine Hebraico non habentur, Hebraei Joleant dicere e qui me criminatur sultum, se Edicophantam
probat. Non enim quid i e sentirem, sed quid
illi contra nos dicere Dieant, explicavi; quo rum opinioni s non respondi in prologo brevitati studens, ne non proe tionem, sed librum νiderer scribere, puto , quod statim subjecerim ;dixi enim: de quo non est huius temporis dis