장음표시 사용
351쪽
lem versionem in pretio summo habuerunt, populis explicarunt, & commentariis luis illustrarunt, immo eodem involvi crimine Apostolos, qui hae versione, sane ut liodie extat, usi deprehenduntur communissime, & quam studiose delervisse nunquam leguntur, quam solam neque ullam aliam tamquam fidele, ac lassiciens verbi Divini instrumentum Cluistianae societati tradiderunt. Hac denique ratione omnia, quae prioribus Omnibus seculis per aetatum succesIiones certa fuerunt, & indubitata, in quaestionem vocant genus hominum scepticum, ne dicam vertiginosum; quia vero repudiata antiquitatis venerandae, a qua ad nos omnis transiit religio, traditione pariter. & praetentis Ecclesiae auctoritate, ubi tuto consistere & pedem figere possint non inveniunt, ad frigidum illud, modis omnibus
flexibile, o ambiguum Cres h geton refugium
lectionem scilicet Hebrari hodierni codicis 1e recipiunt unde nihilo certiores redeunt, quam accesserint. Volupe illis est solos Rabbinos 1e qui magistros. Postquam Judaeis inde a sec. VI. usq te nostra tempora prorsus dii spatis, & in cimmeriis ignorantiae tenebris versantibus Vix ΠΟ-men reliquum est, & sine omni mutua inter se communicatione palantes disjectae gentis reliquie in variis orbis angulis delitescunt, eorum judicio, & sententiis mordicus adhaerent, eorum fidelitatem ad sidera tollunt, ab eis vel latum unguem discedere sibi religioni ducunt, omnia in Scripturis ita legi debere, prout illi praecipiunt, contentiosius urgent: florentissimum autem, & doctissimum eorum caelum, antiquissimos hujus gentis, adhuc speciali Dei gratia illustrate, viros electissimos, a quibus minuta,
352쪽
novitia, & erratica haec plebecula mutuata eli, quidquid sanum, & salutare offert, qui Alexandrinam versionem fatentur et se veracem, & primigenio Hebraico in Omnibus concordantem, tamquam absurdos, & inficetos nothoplastas fabulatores spectant; similes iis, qui viae duces adhuc visu, Viarumque cognitione praeditos deserunt , fraudis, & stultitiae fastuosa vanitate damnant, oculis, & notitia locorum privatos 1equuntur.
Ex iis, qua tota hac Seesione dijutata sunt, ad reprimendam hodiernorum omnia in Bibliis ad usualem fontem Hebroeum re-jormandi pruriginem confectaria jtatuuntur Consectarium primum. Septuaginta viralis versio sola per se sine necestitate ipsam ad sontem Hebraeum compa Tandi ad repraesentandam Archetypi veritatem lusiicere ab Ompibus Christianis credebatur, totusque labor Origenis, Hesycliti, & Luciani eo
solum tendebat, ut haec ab illapsis naevis repurgata, emendati l Iime ederetur, neutiquam ut ex Hebraeo corrigeretur. Origenes, dum in flexa-plis exemplarium Hebraicorum a Io. virali versione disserentiam accuratius notavit, ne Verbo
quidem innuit istam ad illorum normam aptari oportere; Hebraeos multa e scripturis stistulisse. eorum proin exemplaria desectuosa circumferri identidem commemorat, Leetionem Hebraicam Ecclesiae codicibus e o. virali versione tralatis
dubio procul postponendam declarat. Seth. I.
353쪽
pag 183. 9 seqq. Si quando in communi editio-
Ne IO. error subrepserit, non ad Hebraeum textum ut huic malo mederi possit, sed ad meliora ejusdem versionis & aliarum translationum exemplaria provocat. se Sciendum est majorem Exemplarium Io. Interpretum partem non sic habere, inspectis postea & aliis editionibus errorem amanuensium comperimus. is Tom. HI. Hom. I s. in aer. In exem laribus V. T. quaecunque fuerunt inconvenientia, Deo praestante coaptare Diuimus. Ea enim quae videbantur apud Io. dubia eL se propter dilIonantiam exemplarium, facientes judicium ex editionibus reliquis convenientia fer-Vavimus. ,, In dubiis, quando codices 7O. editionis Variant. ad versiones alias, & ad meliora exemplaria recurrit. sicut nostri post Bella inum docent, ad Hebrarum textum. etsi pluri-.bus vitiis onustus circumferatur, utiliter recurri , quando codices Latini Variant. Sed hoc per accidens; de reliquo, dum exemplaria γ. inter se consentiunt, ea Hebraeo, & cunilis aliis editionibus anteponit Origenes, si1 quid aliter in Hebraeo esset, non audet in . immutare, persuasus, facile erroneum esse, quod ostertur ex Hebraeo. In epi. ad Africanum, se diversas editiones contulisse, non tamen ut γ. Veram lectionem.ulla in parte resorinaret se Non enim fuit consilium cudere quidquam, quod discreparet ah 1eriptura in Ecclesia Catholica recepta, neque volui ansam dare iis, qui quaerunt occasiones. ut res receptissimas cavillentur, & communem sententiam Ecclesiae Catholicae damnent. ,, Quaedam notavimus quasi non posita in Hebraeo, non audentes ea auferre. Unde Epiphanius depond. & mens. dicit Origenem ideo solum tot
354쪽
-collegisse, & e regione collocasse editiones in IIexaptis si ut Judaei facilius a Christianis revincerentur , qui ubique Christianis exprobrarunt aliter else in Hebraeo textu, quam in eorum Graeca versione, & ut Judaicarum interpretationum imposlura melius patesceret. ,, Generaliter pronunciat Aug. L. I 8. Civ. C. 43. & L. I 5. C. I 4. Mysteris non carere, quod 7O. interPretes in plurimis, qua diversa dicere viderentur , ex Hebraeo emendare ausus est nemo. Ostende, si potes, Lucianum, aut Hejehi-um 7O. versionem cum Hebraeorum codicibus contulisse, produc nobis loca, in quibus doceant clare, versionem istam non alia ratione emendatiorem reddi posse, quam si ad Hebraeum textum velut absolutam normam tota formetur: perdissicile tibi hoc vadum fuerit, ego interim allero, id solum commendabili studio viros istos in editione N. viralis versionis egisse, quod post Cone. Tris. posteriori tempore in emendatione Latinae Vulgatae Sixtus V. an. I 59o. & Clemens VIII. an. 1592. persecerunt. Origenem vero O. versionem Hebraei textus, qui arvo illo circumferebatur, voluisse fieri pedissequam, ut ad normam hujus ubique formetur, & ab eius lectione suspensa haereat in ambiguo, nisi prius Hebraeorum codici collata deprehendatur consentiens, id vero falsillimum esse, jam etiam copiosus est demonstratum. Sect I. pag. 183.) Ergo tanto minus debet Vulgata nostra ad hodiernum Hebraeorum codicem resormari. Quodsi argumento Hieronymi mihi occurras, qui L. I. contra, Rus, laboris a se suscepti sic inter alia tuetur aequitatem. se Ipse Origenes S Eusebius, atque alii complures, quando de Serip-
355쪽
Seripturis aliqua disputant, & volunt approbare, quod dicunt, sic solent scribere: reserebat mihi Hebraeus, &: audivi ab Hebraeo, &: Hebraeorum ista sententia est: certe etiam Origenes Patriarcham Huillum, qui de temporibus ejus fuit, nominat, & 3O'num Tomum in Isaiam illius expositione concludit. Breviter respondebo, te extra oleas Vagari, neque enim illud qnaeri, an pro emendo, aut dilucidando sensu, & intelligentia pleniori Hebraeus textus, o magistri Hebraeorum utiliter saepe consulantur, quod qui inliciaretur, foret ad agnatos, gentiles deducendus. Hieronymus itaque argumento suo. non plus intendit e scere . quam recte, & citra ullius reprehensionis meritum Omnem linguae ejus gnarum ad fontes, & Hebraeorum Dostores recurrere. 'Ubi autem dicit: Hebraeorum ista est sententia. non
de momentosis, sed magis de Ρhilologicis sermo est, & quidem eos solos duces sequi ab Hieronymi mente est quam maxime alienum; pestime res Ecclesiae Christianae ageretur si in scripturarum eruendo sensu expositioni Hebraeorum ubique esset auscultandum. Origenes in adlaph ris eos tequitur, ubi bene, repudiat, ubi male habent, cujus sententia clarior est quam ut hU- usmodi obiectiuncularum nebulis pollit obscurari; cujus tamen gloriosissimo nomini illud ipsum non modicas olludit tenebras, quod seculi sui,& maxime Hebraeorum genio velificaturus, in explanandis Scripturis, neglecto, aut penitus abjecto liter , cujus prima ratio habenda erat, sensu ad futiles, & evanidas allegorias excurrerit, quas B. Hieronymus gravis1ὶmis verbis reprehendit. IIae
356쪽
Hac sola versione sine ulla unquam vel anserta, vel indicata fontium necessitate vinea
Christi plantata est, crevit felicissime, & uberrimos illos fruetus multiplici scenore reddidit, quicunque in aliquo, qui sub coelo est, loco per prima quiesque horentissima secula visebantur; Hac namque sola Apostoli, & Evangelistae mundum Christo subdiderunt, hac inter gentes Ecclesiam ei sponsam genuerunt, huius lacte illam
nutriverunt, hanc in caelos euesti eidem reliquerunt , hanc Ecclesia Graeca, & Latina pro Vulgata, Divina, & canonica habuit per annos 6OO. quod etiam elucescit ex epi. Gregorii M. ad Leandrum. se Novam Hieronymi translationem edissero, sed ut comprobationis caussa exigit,
nunc novam, nunc veterem per testimonia assumo, ut, quia sedes Apostolica, cui authore Deopa deo, utraque utitur, mei quoque labor studii ex utraque fulciatur. ,, Non ergo . Viralis , seu desumpta ex ipsa υetus Itala seculo VI. adhuc in desuetudinem abiit, quae antea sola utique obtinuit, ut Aug. teste nationes pleraque nec, an alia quaepiam esset Scriptura, seirent. de qua Cyrillus Jeros. Cath. IV. dicit: , Has tantum studiose meditare Scripturas, quas in Ecclesiis confidenter legimus, multo prudentiores te & religiosiores erant Apostoli, & primi Episcopi, veritatis duces, qui nobis eas tradiderunt. Tu itaque cum lis filius Ecclesive, non transgrediaris illius terminos. ,, Quomodo non absoluta. ac a fontibus illius aevi jam non amplius dependens autoritas, quomodo non certistima authentia fuerit illius exemplaris, quod solum, atque unicum Ρatres, &Leclesiastici Doctores suis commentariis explicue
357쪽
runt. populis exposuerunt in homiliis, scriptis
suis illustraverunt, sine ulla ad fontes comparatione Τ ut adeo maxima pars Theologiae. & scientie scripturarum, quam ab antiqua Ecclesia accepimus, per hoc quasi per canalem ad nos derivata sit. 7o. Versio, non Hebraeus primorum seculorum codex est exemplar illud scriptum, per quod Patres Ecclesitae nascentes haereses jugularunt, per quod Concilia oecumenica, eaque celebriora prima IV. Veritates Divinas contra haereses stabiliverunt, eanones ad fidem, & mores formandoseondiderunt saluberrimos, Superatne adhuc quidpiam in credendis, & agendis. quod ad plenitudinem 1idei requiratur Si non: sola sussciens, absoluta fidei regula fuit. Guid igitur obstat,
quominus etiam hodierna nostra vulgata pro ab luta tali regula habeatur 7 desecitne jam tum Hebraeus textus in multis quidni ita Baruch, Eeclesiasticus, 'Tobias. Judith. Danielis, & Estheris
partes non jam extabant, Hebrietas codex non omnia, .quae scripto Dei verbo signata sunt continebat, scripti Dei verbi adaequatum non s at instrumentum. Sect. I. pag. I 6O. I76. E con trario γ. versio, prout adjectis ex Theodotione partibus in Ecclesia legebatur adeo integra,
& fidelis etiam labente iam see. UI. judicata est, ut eam ipsi quoque Judaei in Synagogis suis adhibere partim vellent, partim Imperatoria autho ritate cogerentur. Cum enim Judaei Hellenistae, aliis solum Hebraei textus usum postulantibus. Graece Biblia legerent, quorum tamen plerique 7O-alsumere noluerunt, utentes versione Aquilae, multo tempore in contrarias partes selisi ad Justinianum Imp. recurrunt, qui declarat melius eos facere, qui & Graecam vocem ad sacrorum librorum
358쪽
rnm lectionem adhiberi volunt. Cod. Just. Τit.
an. I 663. pag. 3O2. , , Sancimus igitur licentiam esse volentibus Hebraeis per dynagogas suas, in quocunque Hebraei Omnino loco sunt, per Gra cana vocem sacros libros legere convenientibus, vel etiam patria sorte Italica hac dicimus lingua, neque fiduciam elle his, qui apud eos sunt, expositoribus, solam Hebraicam tradentibus malignari hanc, 'quemadmodum voluerint. Verumtamen hi, qui per staecam legunt, IO. utantur traditione, quae Omnibus certior est, & prae aliis melior est judicata - - quia etsi per duos divisi,
tamen unam tradiderunt omnes compositionem.
Licentiam damus et Aquilae versione) uti, etsi alienae tribus ille, & non competentem in aliquibus habet cum 7o. interpretatione dissonantiam. Addit Imp. mirabile in Io. viris esse, ipsos, licet multo antiquiores fuerint apparitione magni Dei, & Salvatoris nostri Jesu Christi, tamen eam tam clare praenuncias te. Ρro comperto habebatur Hebraicae lectionis pro usu Christianorum nullam esse neeessitatem, si ipsi quoque Judaei ad N. lectionem compellebantur . si tam longaevi temporis decursu inter tot controversias nulli Christianorum in mentem venit serio assirmare, γ. versioni independenter ab Hebraeis aevi sui codicibus suam non stare authoritatem. Consectarium Secundum. Hanc solam versionem 7o. eam in Ecclesia Christi fuisse, ex qua omnium nationum translationes desumptae fuit, non vero ex sente Hebraeo, dubio vacat, nisi solam Syriacam, p. I 43. aut tasse insuper unam, alteramve, quod ipsum tamen Y mul-
359쪽
inulti negant, excipias. Adduc gentem, quae ex Hebraro sibi V. Tu veritatem eruendam. necessario censuisset y quod ubi praestare non potes, sateare Oportet, univei salem per beata illa tem pora fuisse omnium populorum persuasionem, &communem Ecclesiarum lausum, authenticam Versionem susscere, quae totius Ecclesiae usu probetur, nec requiri, ut, dum Scripturae in alias lin guas sunt transferendae, id immediate ex Hebraeo
An Christus, & Apostoli Versionem, a qua sons in nonnullis jam tum disserebat, ad confirmandam dodtrinam suam posthabito eo laudassent, si luee firma per se stare laequivisset udaeos Palestinos de assertionis meae veritate plurimum convistos esse oportuit, secus reclamaturos; &nisii primis quinque seculis haec communis fuisset sententia, inventus aliquis fuisset eorum maxime, qui ex circumcisione crediderunt. & Hebraicae lingvae callentissimi erant, viri etiam ex genere Sacerdotum, & primoribus populi, qui repudiata o versione de alia immediate ex fonte adornanda consilium caperet, vel certe in locis dubiis hanc ad sontem instauraret. Illos tantum seculiai Triumviros, hostes Jesu Christi teterrimos
Aquilam, Symmachum, . Theodotionem p. 26Ι. haec incessit libido, ut O. viralis versionis, qua se magis, quam flexibili sontis lectione, peti viderunt, luminibus obstruerent, qui versionem pararunt dolose, intentione prava, & multa Mytteria Salvatoris subdola interpretatione celarunt. Dices Hieronymum vertisse ex Hebraeo. Sed Io labor ejus ab omnibus paene Ecclesiis est improbatus, nee Damasi, ut vulgo creditur, jam 5. aut 6. annis prius mortui hortatu, sed priva-
360쪽
torum postulationibus, & curiositate, ut ita loquar, Provocatus. Rufinum jam audivimus, pag. 1 9 O qui sine dubio ex mente complurium locutus est. En modo summam dictorum S. Augustini ad Hieronymum i Ρrimo inquit: pro magno teste vetustas creditur, acceptam Parce movere sidem. Ego sane mallem te Graecas potius canonicas nobis interpretari scripturas, quae 7O. interpretum authoritate perhibentur, quia si nova talis versio in lucem prodibit, a graecis Ecclesiae Latinae dij bnabunt, & facile contradi-htor invenietur. Secundo si quid aliter est iu
Ilebraeo, tot Latinas, Er Groecas authoritates
damnari quis ferat δ Tertio quia Hebraei consulti pollunt decipere, vel deeipi, & quis tum sedebit arbiter uuarto perturbationem populorum, & scandalum nasciturum. Sic Episeopum quemdam J onae IV. legi me hederam prout
vertit Hieronymus cum antea legeretur cucurbita pag. I 85. prout habent 7O. ,, Vocabulum omnium sensibus, memoriaeque inveteratum, Atot aetatum succellionibus dedantatum se Onecis maxime Obstrepentibus . consultisque Hebraeis, Apro consueta lectione suffragium serentibus coa-inis est Eppus. ille vehit mendolitatem corrigere, Volens post magnum periculum non remanere sine plebe, - - ideo nolo tuam in Eeclesiis logi interpretationem, ne Contra Io. Ruthoritatem tamquam novum aliquid proserentes magno 1candalo perturbemus plebes Christi, quarum aures, & corda illam interpretationem audire consueverunt, quae etiam ab Apostolis api te probata est. , , Vere non vana est ista S. viri. animadversiol Et si S. Augustinus 4 . annorumi 'i uitam sussieientem judicavit, ut nihil innovetur, γ Y a nec