장음표시 사용
391쪽
o. interpretatione Mathusalem in codicibuspaucioribus , sed veracioribus sex annos ante diluvium reperitur stitisse defuncitus. Quaes. II. in Gen. verba sunt Augustini, qui etiam numericam in O. Occurrentem diversitatem interdum Cit. L. C. I 4. non esse mutandam censuit. si Non enim est illa diversitas putata - mendositas: nec Ego ullo 'modo mutandum existimo. Sed ubi non est scriptoris error, aliquid eos Divino Spiritu, ubi sensus esset consentaneus veritati, & praedicans Veritatem, non interpretantium more, sed Ρrophetantium libertate aliter dicere voluis e credendum est si ideo enim diversa dixerunt ait L. IV. de Doctr. Chr. C. VII. ut ad 1piritualem sensum scrutandum magis admoneretur Leetoris
3O Dum Bertius ex authoritate Augustini cujus tamen argumentatio ex mente ipsius magis,. aut perinde tendit in defensionem 7O. Viralis versionis, utpote juxta eundem Canonicae, SPropheticaeo a corruptionis impossibilitate arguit, rursus principium petit, & contra evidentiam fa- dii in vanum assurgit; nam verum est, quod
omnes supponunt, alterutrum exemplar corruptum circumferri, cum nullus, aut vix aliquis appareat vere, & solide probabilis modus utrumque conciliandi quamVis tres proponat, & eX-plicet Joan. Bapt. Bieciolus in edit. Menoch. Tom. III. pag. 345. puta: quia Adam bis genuerit filios, unum priori, alterum proxime sequenti seculo, secularem autem hanc periodum identitate nominis utriusque filii voluerit notare, quod& posteri Ρatriarchae fecerint: quae repetitio, seu narratio de duorum cognominum filiorum generatione cum in multis Hebraicis codicibus prae
392쪽
δ' termissa fuisset, & exemplaria haec prioris, illa
posterioris generationem solam continerent, IO.* Interpretes ejus filii specialem rationem habuerunt , quem ad Messiae generationem pertinere noverunt. &α Et alium plausibiliorem modum y ibidem alius superaddat: puta: ubi aloyses dicit
Gen. II. C. V. IO. Sem erat IOD. anurarum,
quando genuit Arphaxad biennio post diluvium, vixit e Sem, postquam genuit Arphaxad 5OO. annis, & genuit filios, & filias: porro Arphaxad vixit 35. annis, & genuit Sale. Subaudiri
debere I . ex prius jam posito celatenario nu-- mero, ut sensus sit: vixit I 35. annis, & tum
genuit Sale. Neque abhorret ab usu, majorem numerum semel expressum omitti deinceps, tamen intelligi, V. gr. cum quis dixit anno I7O3.eUenisse, quod narrat, addit 7O5, aliud quidpiam evenisse, aliud anno IO. & quis eo in calii omissum millenarium aut reprehendat, aut non suppleat. Alioquin quare udasis Alexandrinis cum Samaritanis hostibus spreta codicis Hebrai-- ci, quem in manibus habebant, lectione in textu
corrumpendo convenerit, secus ratio nulla reddi potest, quid incredibile, si talis conventio in-ρ credibilis non est &c. Nempe apud aequos rex rum aestimatores plus ponderat authoritas eXem
di piarium duorum antiquiorum, Samaritani, & 7O. si Viralis textus, quam hodierni Hebraici solius. ν Sed ut illuc, unde digressi sumus revertamur: st si alteruter horum codicum labem perpeisus fuit, pronius est dicere, fato huic codices Hebraicos, primis seculis apud solos Judaeos in arcanis ser- , Vatos, fuisse expositos, quam Graecos, qui Ju- daeorum pariter, & gentilium, moxque Christi ' norum omnium publicae lectioni prostabant. Ac-
393쪽
quasi naturalis erat labendi occasio ex similitudine literarum, qua Graecorum Alphabetum non laborat. Et hoc adversus Bertium. Ceterum si in alterutro codice error est, industriam redolet , non casum judice Augustino, qui censet, ut supra relatum pag. 3Io. primum descriptorem in o. qui annos putabat esse menstruos, quales DO-sser unus Io. comprehendit, ut homines generationi reddat credibiliter idoneos, centum anuΟ-rum additione calculum auxisse. Verum huic 1lippositioni nulla ratio suffragatur. Primo enim falsuin est AEgyptios saltem aevo Ρtolomaeorum anni circuitum mensis, seu dierum plus minus XXX. spatio definivisse, ut scriba propterea eos conceperit brevissimos, proinde, ut potentiae generandi aptentur, augendos, qui insuper, dum legisset in primo exemplari Gen. 25.8. Abrahamum mortuum esse insenectute bona, provectiaeque aetatis, Plenum dierum, posteaquam fuerunt dies vitre Abrahae ITS. anni: aut IsaacO Gen. 27. I. prae senio caligasse oculos, ut, quod videndo non potuit, palpando illium, num Esau esset, exploraverit dum erat 137. annorum, si annos menstruos putasset, homines X. aut XU. vitae anno postili lU-vianis temporibus ad decrepitam aetatem pertigisse sibi persuadens, extrema stultitia laborasset: aut, siquidem tam solertis erat ad visos sibi errores castigandos ingenii bipedum nequissimus ille, qui authenticum Regiae Bibliothecae instrumentum a collegio Judaeorum approbatum falsaria interpolatione primus temeravit, cur isthic in errore secundum phantasiam suam manifestissimo
394쪽
usque adeo caecutivit, ut non eum perinde aliquot centuriarum adjectione insarciret Secundo seposito partium studio, quis credat, scribam aliquem tam profligatae Dille temeritatis cum ex autographo, cujus describendi copia omnibus Judaeis facta est, utpote in quorum gratiam velut publicis lectionibus juxta Adversarios hujusce editiovis destinanda parabatur versio, & ex ipso Hebraico codice fallati sacri textus convinci posset y anne credibile est
. in re, quae Omnibus nota erat, potuisse nebulonem aliquem omnibus Judaeis, eorumque Sacerdotibus. & Ρrincipibus imponere, cum promptum esset ex Hebraeis codicibus, & primo exemplari Graeco productis tabulis ipsum mendacii arguere an soli, atque unico prima describendi permissa gloria, vel imposita provincia, & quidem nullius fidei homini an copia haec cum originali per alios quoque collata non fuit, siquidem ipsa describendis pluribus per tot regna
exemplaribus norma futura erat an postmodum alii descriptione infideli contenti, nunquam immediate de primo exemplari transtulerunt sic ne negleXerunt tam pretiosum stupendis sumptibus
Regiis paratum cimelion, ut nunquam ei CXCmplai ia ulla compararent omnes ne Alexandrini,& Hellenistae alii tam rudes fuere, ut imposturam non observarent, nec Hebraeos codices in- spieerent, qui annos generationis, & vitae Ρatriarcharum antediluvianorum, & posteriorum non tantum ex Hebraicis codicibus noverunt optime, sed etiam ex traditione de memoria poterant recensere Ρhilo ne dicere auderet vir & doctissimus, & Graeco eloquio disertus, persectistime, &ad lectoris stuporem Alexandrinam versionem
395쪽
Hebraico textui concordare, si Hebraicus iste
textus in omnibus exemplaribus ab ipsa, ut hodie in recens irae annorum immane quantum discrepasset Et si Alexandrinos omnes malo dolo in fraudem conspirasse ponas, an Ρalestini de Hebraicis suis codicibus veritatem propalaturi non Dilsent, qui . virali versioni mirum in modum insensi, post tempora Salvatoris sec. II. III. & IV. leviusculas eidem corruptelas objectarunt quo argumento UIla conficitur, neque ipsos primos Versores vitium intulisse. Et vero quae spes quis metus quae utilitas, vel commodi ratio ad infandum hoc scelus eos potuit impellere 2 δ gyptiorum annalibus, initium regni sui etiam ultra IO. Viralem computum in multas ante creationem mundi centurias extendentibus, hoc saetoauthoritatem non conciliassent, nemo gratis maius 6l: Si error tam decumanus, & intolerandus tunc futiset admissus, cur progrediente tempore a nemine est aut detectus, aut objestus 3 cur osephus, qui de Hebraeorum libris annorum du- cit L riem, cur Samaritanorum pag. 3II. ab antiquo ab Judaeis capitali odio dissidentium Hebraicus codex Cap. XI. Gen. ab Hebraico calculo discedit, & Alexandrinae lectioni congruit aut nullum, aut hoc videtur esse manifestum illatae in Hebraicos codices corruptionis indicium, quod confirmant hae, & smiles complures aliae
rationes neutiqUam contemnendae.
1o Νon est dubium Hebraicos codices alios olim annorum numeros exhibuisse. cum Josephus Flavius desumpta ex Archivis Sacerdotum Chro- nologia L. I. g. & a. 7. Antiq. ad Graecam propius accedat. dum ad eversionem templi Ih so . ad diluvium 2253. annos numerat, & quoad an-
396쪽
nos patriarcharum Cap. XI. textus Samaritanorum Hebraicus Alexandrinae versioni conspirat. . Variant quidem etiam Gi mea exemplaria inter se. 1ed hujus ratio in disperitone, descriptio
ne multiplici, ae usu exemplarium per divertis simas orientis nationes quaerenda est; sicut porro haec exigua est, & in paucis annis a te invicem discellio: Ita alia ab Hebraea lectione constans, & universalis discrepantia Hebraeorum codicum fidem non mediocriter labefiustare, aut saltem in suspicionem adducere videtur, quDrum Gliquam corruptionem, postquam antea Judaei alta pace fruentes, circa illos multum incurii minsent. sub impio Rege Antiocho contigisse quis
neget, dum exemplaria, quaecunque inveniri poterant, voracibus flammis sunt absumpta Edi- auit Rex Antiochus abominandum idolanr desolationis super altare Dei, B Per uniuersus ciuitates Iuda in circuitu cedificat erunt
aras, j libros Legis Dei combui erunt igni,
scindentes eos. Et apud quemcunque inυemem
hantur Libri Te samenti Domini, re quicunque Observabat legem Domini secundum ediaestim Regis trucidabant eum. L. I. Mach. C. L.
Codicibus e privatorum manibus descriptis Ρharitat, qui circa religionem poterant Omnia, ex odio lectionem elegerint O. virali repugnantem, quod Ρalestini Alexandrinis non sermone tantum, sed instituto etiam, & moribus Graecisia santibus, ubi poterant, se te opposuerint, itui etiam libros deutero canonicos contra sensa Alexandrinorum praetermiserunt. pag. III. 20 Certa apud Judaeos extabat traditio Messam ad sextum Mundi millenarium venturum, A a 4 ex
397쪽
ex qua dum Christiani argumento ad hominem cuivis Obvio, nimiumque penetrante, objicerent, jam sextum inclinare millenarium, proinde jam Messiam advenire oportuisse, Rabbi Ahiba sec. II. Adriani Imp. tempore Christiani nominis hostis infensissimus, ab Hieronymo in C. VIII. Isaiae, item in C. 4. Eccle. I Om. 3. pag. 424. edit. Vallars. & epl. Ia I. ad Algasiam quaes. I O. S ab Epiphanio haeres. I 5. ac 33. citatus, si magistris Hebraeorum fides, in urbe Jerosolymitana multis discipulorum millibus nobilitatus, Aquilae proselyti pag. 26 I. magister, ne tempus sexti millenarii adesse consteri cogeretur, utque objeetionibus Christianorum, quae insuperabiles, & evidentissimae videbantur, satisfaceret. postquam in N.
versionem omnem impetum direxit, eamque e
roris insimulavit, annos Ρatriarcharum in codi- .cibus Hebraeis, quorum universalis, & absolutus, arbiter fuit, centenariorum subtractione deminuit. Dum porro causa, & occasio Chronologiam immutandi prona adfuit, sicut olim Esdrae, ita hujus, & asseclarum authoritas apud perditae mentis homines, odio Christiani nominis in trans. Versum actos, & excaecatos suffecit, ut exemplaria sic correcta prioribus abolitis, Vel proxime antiquatis, ubique reciperentur, se e sicut Itala vetere ita dimissa, ut nec vestigium supe sit, Hieronymianum tandem receptum fuit exemplar in Ecclesiis occidentali S. .
Corruptionis hujus causam in is ibam transferendi.ratio inde desumitur, quia discipulus ejus Aquila pag. a6Ι. contentiosus interpreS,& corruptor, qui multa de Christo mysteria subdola interpretatione celavit, hodierno Hebraico consentit. Ita explicant Hebraicae Chronologiae
398쪽
depravationem Rmus. Michael a S. Josepho in Bibliographia sua Critica voce Thalmud edit. Μatriti an. II o. Item ex Orientali Ecclesia nec recens, nec suspectus Abulpharaeius luculentus Arabum scriptor sec. XIII. Primas orientis, qui Dynastia VIII. pag. 72. indubitanter asserit, Rabbinos epocham mundi mutalle in suis exemplaribus , quia, cum praenunciatum esset in lege,& Ρrophetis, Messiam milsum iri ultimis temporibus, aliud commentum aptius illis nullum occurrit, quo Christum pervicaciter rejicerent. Ivo Paulus ΡeZronius C. I 6. pag. 289. edit. Ρaris. m. I 687. in IV. Antiquit. Temporum restitui. 30 Juxta Hebraicum calculum post diluvium, quod anno Mundi I 656. consignatur, au-no I 757. proin post annos Io I. Phaleg genitus est. Gen. IO. 25. & I. Ρaralip. I. I9. Natique sunt Heber filii duo, nomen uni Phaleg, h. e. divisio eo quod in diebus ejus diuisa sererra; ij nomen fratris eius Iectan. Seu Joktan, antiquus ille doctanidarum, seu Arabum in abditissimis Arabiae sedibus quondam dominantium pater. Aug. de Civ. L. I 6. C. a. ita explicat: ,, intelligendum est ipsum Heber propterea tale nomen imposuisse filio suo, ut vocaretur Phalech, quod interpretatur divisio; quia tunc ei natus est, quando per linguas terra di- Visa est. ,, Ρorro C. Io. Libri Cit. addit: fune anni a diluvio usque ad Abraham IO72. secundum Vulgatam editionem, hoc es: Interpretum LXX. In Hebrais autem codicibus longe Fauciores annos neque duo integra secula, ut praenotavi) perhibent inveniri, de quibus rationem aut nullam, aut difficillimam reddunt. Istam igitur Hebraeorum, codicum Chronologiam
399쪽
α78 fulgidum hoc Africanae Ecclesiae lumen tenebricosissimam, & expeditu vel impossibilem, vel
disseillimam est arbitratus. Nec immerito: Cum tres mariti e sua quisque conjuge tantam hominum multitudinem generare intra unum seculum
non pollini, quae contrariis scissa studiis in varias orbis habitabilis partes discedere velit, aut cogatur. Discessio ista confusionis linguarum seque-ia, turris aedificatione posterior creditur, quae multorum millium hominum societatem ab illa posterorum Sem distinctam exigere videtur. Reponi posset contra, quam Augustinus post osephum putavit, Heberum ex praevisa sutura dispersione in antecessum filio nomen dedisse, nee enim fui ila insolitum Gen. 5. 29. Ose. I. 6. maxime cum illo tempore aectan Phalegi frater natu minor I 3. filiorum pater fuerit. Sed obstant verba Moysis satis clara, ut in diebus ejVs. prout indicari videtur, nascentis Ρhaleg chi bejamav niphlega haareig. facta dispersio pronius, ct longe naturalius intelligatur. Jectanum vero diu post ortum Phaleg, XIII. filios generasse cum Calmeto dicimus, quem usitata sibi prolepsi Moyses He reserendum censuit, cum aliis plurimis in eodem capite collectis, quo series historica minus intercisa frequentibus genealogiis, prono, & naturali cursu flueret. Quid quod e multis uxoribus uno anno I 3. filios suscipere potuerit Si ais: coeptam solummodo fuisse dispersionem, causam tamen fuisse hominum multitudinem, quam & aedificatio insanae illius molis, quae in caelos surgebat, supponit, vix inficiaberis. His dissicultatum vinculis ut se exsolvant Hebraicae lectionis Patroni, ad hypotheses necessario
400쪽
1 sario delabuntur, quas, etsi nullis rationibus p illunt facere probabiles, habere se tamen in et concessis putant, quibus positis Arithmetica pro- i. grellione quasi quod in charta, etiam ad arbit trium succederet in natura) ad annum CIlumi post diluvium viros, & faeminas unii Iss 42o alii minus liberales tantum 3886O5. producunt: , nimirum Viribus ad generandum a Deo praeteri modum suppeditatis uxores concepille felicissime, i S saecundillime, ut naturae vitio, aut causarum
externarum interventu nulla unquam sterilesceret, nec saceret abortum, geminos autem, &1 non raro etiam tergeminos uno partu enitereni tur; quia Gen. IX. I. & 7. non semel, sed bis a Deo in ipsos pronunciata fuit prosperans illa benedictio: crescite, b multiplicamini. Monente Petauio L. IX. C. I . de Doct. Temp. sngulari Dei providentia factum, ut ad increi mentum sobolis humanae, ad orbis vastitatem insauriandam, praecipua quaedam in illis io cunditas inesset, quae jusam alioquin oetatem anteverteret; ut vel a Pueris tuis, quod nonnulli fu*icantur, probabile esset, generandi vimi illis usum yotuisse fumetere. Quanto saeti, lius erat dicere, cum in alterutro exemplari manifestarius occurrat error, o. editionem ist- hic ab eo immunem fluere, quo Hebraica lestio, gravaturi Eo potissimum attreto, quod si Hebraeorum potius, quam 7o. Interpretum roalis, & Vera, est supputatio, estot diebus Ρhalegi non primis, ii sed posterioribus aliquanto serius ponamus factam fuisse eorum, qui circa Babelem incolebant, ius orbem dispersionem, linguarum tamen confusios anno M. circiter I 8 . h. e. a diluvio I 40 jam