장음표시 사용
121쪽
H debeat ora votis sonus , sed a::imus, sensio
, Dier v -hid Hoc est, qitando ora Deum, , , tales fatem Desi ne et semia orat: cinis uendere
IX. Precedente oratione pia tu Iamus Se dicimus P Rcd- nem nostium quotidianum da nobis hodies quod v 'test spiritialiter de pane vitae , qui ei Elu .ilus , in zrtelligi, B de umidiano cibo . quo corpus nostrum alitur. Post hae & pro peccatis nostris deproeamur
dicentes .re.nitte nobis coit nothra, seu de nos remitti natis debitoribus noliris . Deus adj iiiis. od ad didit lege in , inquit S. Cyprianus , cerea nos cnnu - inire, ponsione constitii telis , ut se nobis duriit ictbita postuletrui, Ie v duin quod de ipsi debitoribus nolitis di inittimus . illud quoque neces Iario admotu tDominus ut in orat: e dicamus : Et ne nos patiaris indites in tentationem . Qua in palle ollenditur, subdat Sanctus Doctor, nihil contia nos advertarium po D , nisi Deus ante permisciit , ut omnis i noriscissa.dcvotio atque obici vatio ad Deum coli vertatur i lo in tentationibus nostris nihil malo liceat, nisi istellas inda tibuatur. Admorremur insuper iratirmutatis A i inbecillitatis Mira dum si roganuta , nequis se insolen et extollat, i. quis sibi superbe atque
mos, iis . Nam tu ad oration ira cum p rat. ne venienti benigrius auditor in . Sic Cia: nelius Centulit icciti ora et, civit audiri . Si eicii, iis Angri uni
estentiales chrillia far orationi, uiduitas . ait ivio, di bona opcia io . vi ibi, aliam Dilus Cypriam cum Apostolo adjutigit, scilicet per se ei. nilain. I. vetiis iuem orandi iodus ex Divo Cyprianoa r ante aliquid assumat Ne Pia ista con sone oraticinis venit clausula universa
mori us in tro tandum terere . In at,ditis e scin iis locis debemus crate. Si fides in nobis eli, scuti si ies preces instras collecta levitate concludens: In novi rimo erum poni irilisu Sc libera nos a malo Quando autet dicimus libera nco a malo, ni nil leis maiiet quod ultra adhuc debeat pollulari , qu .indo ine protectionem Dei advolas malum petamus 3 qua es: mimpia crata , contra emnia quae diabolus, inundus operantur, securi liainus, tuti. Hac cli , contriata quidum, Oetationis Uointilicae exilicatici, iram perhuiset li 1 .mctus Cuprimus. Videamus inodo notabiuliora quae habet idem banctus lipiscopus quoad fugam
in Petice uti Ille ax Cettum primo loco est,inu in Cyprianum re di d.sse hic ad linplaec fideles licitam fusam in petis Iecutione . histibus Sancti .iitis Doctoris Llii in n. ibid polieti ius ostenderes erum ne in . ii simus, unicum Proseremus eius est uia aium ex epitiola ad inibarita- iras, in qua eos purgat, qui ad non tes 1ι. ebant i reui petiecurione, ut amittendae iidei occasioDem periculicui lectiliarent . . quia quam , inquit ille cum popudum nostium Iugari conspexerit metu Persem emictum ciuionis de sparsi coi:tu: tur, quod colleciam si, quiuitat in ion videa . Ubicumque in illis diebia , et sub uno i idem Sanctus Doctor , u l. iiisque clucrit a grege interi ii recessit te tetraporis noti piritu separatus , non noveatur ad iudhorroiem , nec rectavias di late. is deier: locidine terrcatur . Spretat mi: item suum C r. itus ubi
iam lacum ubique esse ri .e entem , audire intac sis cum ii pugnatatum , eri utionis caulla pro nomi- vidcres, e majestiti, sitae lenitudiri in a id. t quo ni tui honore morienti praedinium reddit, quod datu .rsim tu in ei ualectione rima sit. M Nec mitior est, inviyrii gloria , tot equitii idem Sanctus Pater , not. Dublice de inter multos petitase, eum pere diis cauis ii tropter Christum perii is . .na, tantuluati ii quod Divus Cuprianus iramnet Iugam it Perie-cutio ae ut summis laudibus cos proiequatur, ac in St a: alnos appellc , qui in hac tua. Omnia bona tua relatiquebant . Uide ac de re uiatentem Sanctum
Doctorem in Tractatu de Liaps , ex in aliquibus sucis eris in . xl. Nunc vero inquirentum est , num crediderit Saretiis Episcopus, ctia. Eccles pastoribus hane i sali Gici in eliis . Nulli dubium esse potet , qtiodhai: non e ediderit gitimam in aliquibus cir uiuia tiis, cum secesi eiu e pie, iit iratia ipsim hae eo
quc e occii a paenetrare . Et quando in in uni cum s tribu, convcntinus , conclidit an 'tiis I lictor , Dottici divina eum ci Sacerdote chbramus , ve, tecti notae disciplinae incinores se dei 1emu , non filii ii vcnt. late reces nIrra incim ditis vocibi s nec pe . itiorum eo inal ndaladam mode. te Deo tumultuola loquacitate jactare , s urat Deus non . , seu e .ira
VII. Onines inter Orationes, nulla quidem g s excellcias inagis pili tirali, magis emca , quam ea tiae dicitur Oratio Dominica . litae a Christo no
Homo novus, retratus .m Deo suo per gratiam ejus restitutus Pater ri: no in ioco dicit , quia filius este ja in cepit . Quod nomen nemo inrui in orationea: Qui Miugirc. nil ip e nobis si perivitisset orare. Men. in ille itaque, scire debemus , quia quania I a. item dici rus, quo Dii Dei agere debemus, ut quomodo nos nobis iacemus de Deo patre, si sibi plaeeat ille de nobis . Q odin b. Cupra antis um mkam est. VIII. Ostrabe dirimiti Sanctificetur quod optemus Deo ut sartiatificctur Pedili is G stro, in 'x Od perami: ab eo ut nomen ejus san- ι Pedia cli iacetur in nobis id retinuis de rosa us, ut cui in o. i . . i' iii mo anctificati sumus, in eo quod ite cepi nais' perseveremus . In eodem sensu dicimusci Adventatae. um tuum enim metimus quod Deus regnet Ied noli rum regnum pQ imu advenire a Deo nobis repromisnam , Christi alaguriae .pallione uaelitum Addum quoque mun: ii eodem sensuri Fiat voluntas tua e quidem non perimus ut Deus taciat quod vult , sed ut nos tacere possimus quod Deus a Cap. i. vers. a.
l. ripιor , immo testatur ip: non seinei in iis episto. Iisci ad hane itigam vero Oinenta quae tu:n peIe iumus an requiruntur, qualia Sancto Carthasbitens Epi Icopo praelio tuerunt . Secellit utique , Cyprianu it apore perlecutionis; scdo'. seces litico sic iuben Heresia in v eleri Potitius Draconus , di ipse elium Sanctus Erlae Doctor in tradam ad tuum Cleruin epit tota , in qua cii tuaia. ait, quod tutius iision tuli: Hoc, uando Dominiis, qui s. ut iecederet jussit, a tot unoc ducem L cerit . Quirina λε
iris , Dicata enim is omnibus Deo incus , :icuit beatissimus eius Diaconus, e se divitiis admolliti ovia
jubenti jui eo erravis ipsa adsi in peccare. P. I plius piauntia cci citae erat necesiuia . coebat uim pergit dein littoricus , ii qui polici taucios o.nine, de varia expugnantis in i .nici alte iaculatos, aditiabitarit,edicinae coelestis iii eiula pro qualitate vulneris,
122쪽
nitas eriininuin Nune ut Rex ipse prIncipatum habeat '
ui 62. Servatus est, subiungit, vir ingenii, praeter aere ς' cn ra etiam spiritaliter temperatici qui inter resultantes V ollidentium schismatum vitiis , Ecelesiae iter medium , librato limite gubernaret. I'. Vultis sci-- , prosequitur idem Poni us , secessum illi: non fuisse formidinem Ut nihil aliud excusem , ipse 1 olt modum pasti is est , quam passione in utique ex amore vitate , si di ante vitasset . Fuit sere formi--do illa , sed iusta formido irae Dominum timeret ollandere tormido, quae pra ecptis Dei mallet ob sequi , quam sic coronari Hoc modo beatissimus Diaeonus Pontius excusat secessum Sancti tui Epi
vriminis ML Clerus Romanus videtur utique prima trometobasse secesum Divi Cypriani , ut nullo negotio x 'ς colligi potest ex uadam eiu dem Romani Cleri epira in is stola ad Clerum ait has inensem . Verum postquam v ν seipsum purgavit Sanctus Episcopus , non solum im- 'mi prolore eius secessiim destitit Romanus Clerus , do ιν insuper agno it messitatem, qua permotus secessit, in eumque eommendavit, eo quod licet interim a fratri. α - ' bus pro temporis e ditione distractus essit, tamen inani , in nulla offcii sui parte tanquam aliquis desertor laudicavit is in omnibus se piaesentem quodammodo zzzzi exhibuit Catenim in genere dici potest, res na periculi plenam esse Eeclesiae Palloribus deserere gre-r's Ῥε rem suum, nisi de Hloti Ecclesiae bono agat ire . Pastores qui secederent non urgentibus supra recensitis sta immis aussis , timete deberent sibi ipsis ea omnia quae in Scripturis exarata sunt contra negligentes Praepolitos, qui perditum non requisiverrunt , erIantelia non correxerunt timere deberent se accensendossore mercenariis, ut hal remus ex Evangelicia de tandem expolaerent iosos Fideles gravi peliculo in fide M Nos, inquiunt hujus epistolat Auctores , non deseri rimus farernitatem fratres hortamur stare in fi-reel si is de . . . . Sed, ascendenti in Capitolium vide-mM Fas licet ibi sacriti catulos diis genti uim ad hoc quod νς ivgς ς is compellebantur revocavimus .... Videtis ergo setanis ac fratres , quoniam Quos hoc facere debetis , ut
mae urgea ri etiam illi qui ceciderunt onatu vestro corrigentes m M aninios eorum, si apprehensi nerint iterato , confir D. M teantur, ut possint priorem errorum corii gere,. . Ex quibus omnibus concludamus , Pastores non debere gregum buvii desereres, etiam persecutionis te me de nonnisi ex gravissimis caussis posse secedere.
1. II inio iure Divus Cyprianus nou semel a suis ut Iahilissi asserit , Idololatriam esse manissimum timui ci quoniam , ut docet idem Sanctus pl. 'u scopus, Deum directe flendit. Cnristianus, qui iis Iaz m,iolat, ipse . victima huius lacrificii r altare, in me quo has adolet , rogus illi est immolat illi suam se a Iutem, spem, fidem: Immolassicilli saliuem sis ,
o Iu liquit S. Cyprianus, spem tuam, faemonao fustissis
a... .: iam coli aliud lucis postmodum etiam in nrte odis P . perunt. Inde illis in . . Dii templa inde ad defunctorii vultus per inagin m detineiados expressa simul, crati, immolabant holitas dies festos dando honore celebrMγrat . Inde postiris facta sunt sacra quae primis fuerant assumpta lotitia. v. III. Ast adorare ulce Divinitates, an summam ou ποῦ incredi', item vanitatem l Cur,cro, inquit Sanctus - Ο ctor , eos putas pro Ronianis pol se, quos videas hi pro suis adversus eorum arnia suill Roman rum ni in vernaculos deos novimus. Est Romulus pejerante Proculo deus tactus; Consus, quem Deum i audis, velut consiliorum deum coli Romulus voluit, postq iam in raptum Sabinarum perfidia provenit . iis , Omaris r portenta , non numinaci quae utique ii quid potestatis habuissent , sua ac suorum regna ser.
IV. Neque objicias Romani Impetii licitatem quoniam imperium ante tenueruntis Assyrii , me-
di, wriria: Graecos, AEgyptios tegnasse cognovimus . Caeterum si ad Romanorum origineni re. deas, erubescas. Populus de seeleratis nocentibus eo regatur, Hasylo constituto fuit numerum impula sip. axis vers 1 .cώθ C p. . ers. 9.Dro III.
ad crimina , fit Romulus parricida . Rasciunt, saliunt ad copiam civitatis augendam . Nuptiae sunt illis rupta hospitii foedera, .cum socetis bella crudelia . Noa ergo de religionibus sanctis , nec de auspiciis aut auguriis Romana regna revirum . Caeterum, Regulus auspicia servavit is aptus est evictiis; iue nus religionem tenuit , e sub iugum millas est. C. Caesar ne ante brumam in sileam n visi transmitteret auginiis Wali spieiis renitentibus sinevit, Eo eo facilius naυ0aυt e vicit pacto pig. m. Idolorum vanitatem ostendit S. Cyprianus , ut eorum adoratores, ad veri Dei ultum perducat. V. Qito si quae attulimus modo gravissima o Paenae do.
men a vel parum vel nihil movent quosdam hi istia ver u
nosci considerent ipsi , quae coen minati Dei sit in M., , , . . Seripturis adversus eos qui idolis sacrificant. In Ex do legimus e Sacrificans diis eradicabitur . a In rii '' Isaia r doraverunt eos quos seceriint dipiti corum , wnon laxabo illis. b In Ieremia: Nolite ambulare per deos alienos, ne incitetis me in operibus minium vestrarum ad disperdendos vos . e In Apoealypsici Si quis adorat hestiam bibet, ipse de vino irae Dei mixto in pocula irae eius is punietur igne de sulphure sumus de tormentis eorum in saecula saecu i - .Hrum ascendet, nee habebunt requiem die a n
VI. IdololatrIat se IndIgnata Deus , ut pracipiat etiam eos interfici , qui saetificarem servire idolis sui serint . Cuius ei exemptu habemus in Deutero inomio cap. a. Quod ii ante adventum Christi circa M6n; uis Deum colesidum S idola spernenda haec praecepta seria Christia-
vata sunt quanto magis post adventum Chiisti ei te ora: π
Dean colendum servanda sunt, quando ille veniens lare. m. non verbis tantum nos hortatus sit, sed, ne tis cum ille passus si pro alienis peccatis , multo magis 'l pro peccatis suis pati unusquisque debet. Redempti is, . . vivificati Christi sanguine, nihil Christo praeponere de bemus. Erepti de faucibus diaboli, de laqueis iat et, ν j. culi nos debemus detruo ad saeculuin reverti , ne M. aa. perdamus quod evaserimus . Insistere debemus, per cap t. severare in fide, virtute, ecclestis de spiritalis gra P S tiae consummatione , ut ad palmam de coronam possimus pervenire. Recordari debenus semper , idola nihil aliud es , quam opera manuum hominum , quae neminem servare valent . Neque emm s idola 2 .... protegere fert are quemquam possunt , qua ipsa σιemplis uia eMeunt, nisi ab homιno serventu . VII. postasia adeo enorme crimen est , ut S. Cyprianus non itis sumino dolore de hae verba faeiat aliqidie, lacry His magis quam verbis opus esse ad mlotein suum cxprimendum . is Olco, fratres , Ole Hyla Gm vobiseum, inquit ille in suo Tractatu de Lapsi . . . . . et S. -
Cum singulis pectus meum copulo, moero:is fu 2:n: is eris pondera luctuosa pazicipo. Cum platirentibus ita Σis plango, cum deflcntibus Oeeo, cum iacentibus a. is es me Credo . . . . Nonne quando ad Capitolium sponte ventum est, quando ultro ad ossermo di iis armisi arcessum est , labavit gressus , caligavit a Dri pectus, trinauerunt viscera brachia concideriintosi Nonne sensus obstupuit, lingua lux sit , sermo det
curii, iis Cyprianus appellat crἰme hoe gravis ,
si num μὰ tremum , gravissimi extremique deliri. I 4. νε cuique illi,era , morientium vulnera , S: Iesitatemplasain Morrentium vulnera, tripla a letho G . Qui
hae plaga sauciati sunt, in terram dejecti sunt , in he-ρ γ' ini sunt, impii, sacrilegia eorumque quidam lectuntur etiam in hae vita , ut exemplo ei te potest ille qui cum sponte Capitolii in nega: unis ascendistet, postquam Chritium negavit ireserente Divo Cypriano Obmutuit Qquaedae mulier inhalneis onstituta, illic ab immundo spiritu immunda correpta , laniavit dentibus linguam, qua tueriit vel pasta impie, vel locuta 3 nec diu sup reue postmodum potuita nam doloribus ventris de viscerum eruciata desecit. Quam multi , subiungit Sanctus Doctor , quotidie poenitentiam non agentes, nec delicii sui conscientiam confitentes, immundis spiritibus adimplentur i quam multi tisque
ad insaniam meritis excordes dementiae furore qua tui
tur Cum .... eam delictorum poes se arra, quam νδ Ddelinquentiam mulιιιudo numerosa.
I x. Contendet, in Libellatici se non esse apostatas quia nefandis sacrificiis manus non contaminaverunt. Verum S. Cyprianus e illa professio, inquit, denosam bellati.
123쪽
fiantque protinus Sanctus Doctor rationei esset e Geisse se dixit is idquid alius faciendo coinmisit in uoquidem casu cre erant Libellatici Crimen Libellatici hominum oculis non tam grave videri potest, quam crimen Apostatri; at num Deum iudicem fugere vitare potetit, qui scrutatur corda, uectora , cim diea tutus est non tantum de factis , sed .de veri, isti de cogitationibus nostris Christus in praeceptis suis die tri Qui confusus me uerit , eonfundet eum filius hominis . a E Christianum e tura , qui Chiasi
aeus esse confunditu aut vereria φ Minus plane pecca-
velit non videndo idola ne sub oculis citcumjlantis atque Insiliantis populi sanctitatem fidei profanando non polluendo manus suas iunestis lacrificiis, cesseeleratis cibis ora maculando a proficie , θυι
r aesti opso rimaru . Hinc diabolus inter initia sta.
I; militi mundi, petiit primus, di perdidit . Ille angeli.
-- ea maiestate subnixus , ille Deo acceptus harus P I poliquam hominem ad imaginem Dei factum conspe. 1it, in telum malivolo livore prorupit, Non prius alterum dei μα instas seu, quam ipse Ueuusci em
raris eripit, Me quoque , id quia sirius fuera , nam is D. Hae igitur est origo, hie est primus imidiae ellectus, Perditio videlicet angeli, hominis. II. Hi ne novae fraternitatis plinia odia , hinc patii-eidia nefanda coeperunt , duin bel iussum Cain re- Iat injustus, dum malus invidia, livore persequitiir.
quod Esau iam suo Iacob inimicus extitit , elus fuit . Et quod Ioseph fratres sui vendiderunt , causa
venile .d ntilatione deleendit . Saul quoque Rex
ut David odii lat mitem , quid aliud quain et stimulus p οὐ eavit 7 Tandein Iudaei nonne itide perierunt dum Christo malunt invidere quam crederes obtre-eDi te magnalibus quae ille faciebat , zelo exeat cante de ecleti soni , ne ad dixtim noicenda cordis omissareri e Potuerant.
III uoiritu nos . Cyprianus, ut ex allatis exemis piis aliqi id salutatis protectus saniamus , ut aliorum inor proficiat ad nostram salutein is imprudentium poena providcntii,us enset et sanitatem . Deinde quantuin late pateat hoc viti ut ostendere asgreditur Samctus Doctor, aitque L re pater Mi multiplexi a si ιωn.ia ' naua. Radix es malern emnium , fons et Ais ' dium, seminarium uelissuum, nasoria culpariam. Indenis odium surgit , animositas inde procedit . Avaritiam resus inflammat an ibitionein zelus excitat . Inflat superbia, exacerba sevit ac, perfidia praevaricatur , impatietati a concutit, finit discordi ira fervescit; nec
se iam potet cohibe: e ci rescre, qui iactus e po.
IV. , Qualis vero est animae I .es, inquit S. Nilari nus, quae cogitationi ii tabes Pectori quanta rubigo, is helare in altero vel virtutem ejus vel felicitatein, Modest, odisse in eo vel merita propria , vel benefi-- ei a dii ina, in malum troprium bona aliena convem, tere, illustritam prosperitate torqueri , aliorum glori iam ac e suam poenam, de via ut quosdam pectori ti suo ad novere ea mitices, cogitationibus, sensi., bus suis adhibere toriores , qui se intestinis eruci se tibus lacerent , qui ordis secreta malivolentia umis gulis pulsent. Non cibus talibus, non potus potest si est jucundus. Suspiratur semper, cingemiscitur is, doletur a dumque ab invidis nunqualia livor exisis ponituro diebus ac noctibus pectus obsessum sineri intermissione laniatur . Mala caetera habent termiis num P quodcumque delinquitur , delicii consum- matione finitur. In adultero cessat facinus perpetra. M to stupro , in latione conquiescit scelus homicidio admisso, praedon rapacitatem statuit praeda posse sessa , Se falsario modian ponit inpleta sallacia.
nax, torvus aspectus, pallor in iacie, in labiis tre- . mor , stridor in dentibus , verba rabida, effraenata, convicia, manus ad indis violentiam prompta. ,,
V. Ouicunque est invidus e malignus, nullius a. si 'augis quam suae salutis inimicus est . Quisquis itu est ritis
VI. Zelus opponitur dilectioni proximi, quam Chri stus Dominus admodum ominenda . Charitas non aemulatur , adeoque eum zelo consistere nequi . Qui relat, odit fratrem suum; qui odit fratrem suum homicida est. Hinc uis meritoque nulluri non movet lapidem S. Cyprianus ut ab hoe vitio nos retrahat; Ae quaedam praescribit remedia ne ipsius venenata eonistagia nos attingant . Nos hortatur inter emera ad S, crarum Scripturarum lcctionem , ad hona opera , ad orationem, ad divinarum ae uitarum rerum cogitati nem . Hortatur insuper , ut iis rebus vulnera nostra curemus, qua bus vulnerati fueramus. 'maeos, in Ren diari qui ille , quos ante oderasci dilige illos , quibus 2 et se
iniustis obtrectationibus invidebas Bonos imitare, si is sectati potes si autem eos sectari non potes , couis laetare certem congratulare melioribus. Fac te illisis adaerata di tertiori participem, laete consortio chais, titatis cibaternitatis vinculo cohaerentem, ...
notabilio: a quae deprehenduntur in Divi Cyprianiar clatu de clo, Livore. VI Pauca nune dicenda supersunt de quibusdam re, e aliis peccatisci verum antequani de his verba saeta siti, mus, animadvertat Luctor , tres peccatorum classes a I uite 'Divo Cypriano distingui . Alia quidem sunt peceata pitarum contra Deum, qualia sunt Idololatri , e post ista a fides. Alia non adeo graviora , uti sunt adulterium, homicidium . Alia tandem leviora appellat Sanctus Docior, pro quibus nulla peragebatur publicarae cano nica poenitentia, quemadmodum reipsa peragebatur pracaeteris; sed solummodo levis quaedam poenitentia pro determinat temporis spatio. Verum inter tertii huius generis peccata , quaedam mortalia habet quandaque.
potera G, ad quae licet canonica poesii tentia non peristingeret, severe aine plectebantur , eorumque recon
euratio non ita de taciti poterat obtineri. Huiusce rei exemplum habemus luculentissimium in epistola ad Pomponiuin , de virginibus , quae postquam ab Ecclesia erohibitae fuerant , in eodem Ietto cum vitis mansille fuerant detectae. Erae quidem observatio Domini Loci 44. - . berii est, Operum Diva Cypriani interpreris. VII. Quoad mendacium docet Santius Episcopus mendaees elle filios diabolici quod sane videre est in ejus Epistola ad Cornelium de Fortiinato .Felicissi Ho.
in . Alio vero loco ut ostendat, non mentiendum , Lib. . .. proset hoc Provcrbiorum oraculum et Abo:ninatio est
nino Iabia mendacia. ι Docet insuper, a niale D. Q dictis conviciis abliinete se Christianos debere, quia mola. neque maledica regnum Dei consequuntur. Quoad , τ' hlumniam hane respuendam asserit , neque facile pro iis c. i. movenda de incaute ac temet publicanda , quae di m -- scordioso tylo seripta audientibus scandalum moveant.' μ' Tantani quoad homicidium aperi illime ait, Cliristianis, Η, .non licere occidae , sed potius necesse esse illos oe ud .eidi. st. IX. Hule Sectioni finem imponam ea exscribendo quae de profanis spectaculis habet S. Cyprianus. Ait Adversis
itaque, in spectaculis Gladiatorum homi .em occidi in viret
hominis voluptatem, ut quis potuit occidere, peri furi . tiam esse usui esse, artem elle . Quid est , persit Trin. loqui Sanctus Doctor, quale et ubi se seris objiciunt x et
quos nemo damnavit, aetate integra honcita satis sor- mari veste pretiosa . Viventes in ultroneum funus o
nantur, malis luis miseri gloriantur . Spectant Filios ala
suos putes, mater interest o in om inpia spectacu besiuis . ii, anilia diri is funesti , esse se non Iudam cutis ni
X. Loquitur insuper de ilibusdam aliis simctaculis a M. quae periculi & ipsa plena func de Pragoediis videli sinor cet ac de Commatis, quae etiam liuin i te inter Cesi. stiano tolerantur is Cothutnus est tragicus , inquit si ille , prisca iacinora carmine recensere . De patia-
124쪽
, , diis militem horror amiquus ad imbigi in ve-- ritatis actione replicatur , ne saeculis transeunti ou , exolescat quod aliquando commissum It . Admonem tu aetas omnis , auditur fieri posse iis iaciunis est . Nunquam xvi lenio acti tu moriuntur , uno, quam emporibtu crimen obruitur . nunquaui celus oblivione sepeliri ir , . Quoad Comoedias vero, delectat in Mimis tur pitudinum magisterio vel quid domi gelserit recogno, vel quid gerere possit audite. Quae pudica sor- ad spectaculum matrona proces Terat , de specta. culo revertitur impudica Adhti deinde morum quan . ta labes, quae probrorum quae alimenta vi. tiorum, histrionicis gestibus inquinaris aevi aratur m
ritior quo turpi iudicatur. Comoedia incive sensu, mulcet affectus , expugnat boni pectoris conicientiam
xil. Ne ad huius artis ex satIonem , penuriam necessitate in Paupertatis obtendere dcisi .nt lxxiones hane quippe excusationem uti ineptam ac frivolam ex Illit it S. Cyprianus . Vide hae de re ejus epistolam ad Euchratium , qui e siliui a Sancto Doctore petierat circa quemdam histrionem, qui Chtiluanus cum esset, in eiuldem adhuc artis suae dedecore perlavdrabat Puto ego, inquit Sanctus P 1 opus , nec mjc- stati divinae, nec evanῖelicae discipli Lae congruere , ut ruulor e honor Ecclesiae tam turpi S infami coni gione arietur. Quod si penuriam talis-- necessit relli Paupertatis obtendit, potet inter caeteros qui ali- metitis Ecclesiae lustentantur huius quoque necessitas adjuvari , si tamen contentus si frugalioribus lud imnocentibus cibis. Et hae quidem sunt notabiliora quae
ia A. IN S 0Muris Sanctis feruente er ιiquo Disi liis iis sin 1 traei itur inquit S. Cyprianus in suo Tractatu de Cy Habitu Virginum, is su amentum omne elisioni MCI se a os s. oa, ione ac ,-νουν ciscitur. Facti ric- - - . gotio dis icitur, nillil tam necessaritim esse praecipue ua Milo perlaetitionis , tiam eoatam severitatem diris in. vin vigori, c. ere , quam qui remiserit , inquit a. manus Cleriis ad S. Cyprianum loibens, instauit in VII rima cursu eri et temper neces le it , de huc atque il--. Iuc variis de incertis negotioriun tempestati l nip tur, de quasi extorto de manibus conlidiorum gubem, culo, navia ecclesiaste salutis illidat in scopiab, ut appareat, non aliter aliati ecclesiasticae contuli posse, nisi si tu .contra iplam iaciunt . quai quida. ii adversici uetus repellantur, di disciplinae ipsius temper custodita ratio quasi salutare aliquod gubernaculum iutem peltate Ieruetur 'orteret inlupc , Ecclesia diseiplinaen ivlormem esse , quantum fieri potest in praeci;iuis Abus, sicuti in poetiitentia quod sane monitum suo Cleto piaebet S. Cyprianus epistola sua trigesima quarta Maudat ii luper hanc consilio omnitar Epii coporu n esse Micribendan , ut ex quibus da aliis suis Epitiolis colligitur. Haec habet auctus Cyprianus de Diiciplina in seirere. Videamus modo quaeda Dileiplim in particulari in eius acriptis deplehem
I. Rimii quod observatione dignum oecurrit in ve ,---. u. to no Patr quo ad Raptumum est, quodvis uo P co quam uapti lini incnedictione donabat Epi-
Eaeehielis Oia Io: Ufundaui luper vos aquam um . . dam, de ei nundabimini ab omnibus inquinamentis ve-Iltis, de ab omnibus id ilis vestiis mundabo vos. a Risreit l. Baptistari caelemoniam praecedebant exorcismi, in v t prout tradunt Patres celeberrimi oncilii Carthagi-
Divus Cyprianus Sam alareehiel eap. Id vers. as. habebatur. Lege qua tradunt m et Ilus de Ulia pagi c-- mna s8. Editionis Oxoniensis' Crescentius de Litte III. irae Dicius de Thebeste, qui omnes de hae ηεeπ- Draxi testantur Mos erat Variter exorcismos instituere LV ε super eos, qui obsessi erant a dae noniis , qui adjurati---
in normne veri Dei, cedere cogebantur is de uis et ....
corporibus exire . Hi tamen ψα ρ ρεν Deum erum Faneelliri
a Mus inquit S. Cyprianus in suo Tractatu de a Dp nitate Idolorum, sta imis diano, o do obses cavo D A
qtiando disco/uαι, Us etiam qui se eolum audiretibus, eo iret .vel exiliunt statim, vel evataescunt grad sim, prout fides patientis adjuvat , aut gratia curantis aspirat . Habebantur igitur duplicis generis exorcismi hi quidem super eos , qui praeparabantur a. ptismo illi vero super energuinenos. Dii mi in Eccle. si peragebantur eoram fidelibus reliqui ibidem communite non peragebantur, quia, ut vidimus, Et lini ei ipsi quandoque aderant . Exorcist itaque , quolitarusi opus erat, ad illos migrabant, qui eorum indis bant ruinisterio. III. Signi in Crucis in fronte eorum qui tingebas statim tur, erat alia aeremonia aestibita in collutione naptis crucis in mi De hae praxi testimonium perhibet lueuientissi num Sanctus Cupri antis ... in suo Tractatu de Lapsu ibi abluisistite. siquidem de illis verba faciens , qui in periecutione x a Monte si res extiterant, ait, frontes Cri, eis signo enm G secratas, Ureas eum signo Dei, diaboli coronam ferre non potui sis, e coronae Domini se reservasse. r. i. Q.
Tractatu de Unitate Ecclesiae differens de Osia , quia . leprae varietae in fronte maculatus et , tradit , hane in s. cse eam corporis partem, ubi signantur qui baptismi
aqua antiitimur in simantu sui Dominaeis promerem um. v. in Tractatu civersus Dentetrianum apertilli ... c. o
me ei in Ezechieleo bo asserit, quod ii soli salvi, sese erunt, qui enati θυε υ Chνis sirua. δε-- 'IV. Observavi intis iam luperius ex nonnullis Patri. bus , praecipue vero ex Tertulliano , signum Clucis apud veteres fideles frequentii simo in usu suae . N liet Divi Cypriani Editor idipsum fatereir, tradit in quadam nota in unum ex supra recitatis Sancti Doctoris testis nonium . Non tantum iriquit ille , inre N. . ρ ismi solemnia, frentibus Crucis signum imp imae ne Chνsiaraxi sed a sinuam progrerim , is premotum , ad omnem aditum Hexitum , ad vestitum T ratis, eum , ad lavarea, ad mensas, ad limini, ad ubilia ad sedula, quarumque illos conυersatio exorcet , romtem Cruci sienareia rereban/. Verum subdit pisco
pus iste, qui inter Protellantes haud ultimum locum Νω, hianabet , quod nondum cultus religiosus praestabatur super Cruci: Interim α. rus eligiosus aberat hancque falsi. reui ratem ut comprobet, quemdam protere textum Minu ' tii Felicis, in quo O tavius observat, de allerit, Christianos necivaquain adorare Crucem : Cruces .e otimus. Qitan lane textum suo loco protuli de explicavi, ibique Lectorem remitto . Unum solummodo hieaddam, usum videlicet alicu; us rei in quoeumque Religionis actu, signum csse, quo magis non datur aliud, resistos cultus erga rem eamdem . st Oxoniensis Episcopus , Tenulliani auctoritate coactus , fatetur Christianos primis Ecclesiae saeculis id peregisses Cainolici ergo in cultu quem praestant ruet, beatorum illorum temporum praxim hodie sequuntur. V. Caeremoniarum Baptismi una pariter est, quod dii .ia ponitur in ore , aut super lingua illius qui bapti eotiati zatur Humque id peragit Minister , haec proter ver Aee0 salem Lame ra c. Ego autem reor, hanc u . ,2 praxi designari in Eleberrimo Conestio Cato agi pag. fruniensi, de quo latis lupeique verba secta in eo si qui dem Lucius de vi rogalba ut probet , Schismaticos
legitime in bapii Zara, eos ait non posse dare faleni lapientiae spiritalis Ochismaticos non m ocioridise s pientia spiritalici eam DPM EMAsia eis noe -a ruati . . . . faciιs . rubus sane verbis rei pexilli videtur tum aeremoniam, de qua termo est, turn haec verba Accipe friem sapientia. VI A Neophitis, priusquam in aqua immergeremtur, inquirebarii inter caetera, num crederent vitam
aeternam remi isonem peccatorum per lanciam e tra lesiam. Ipse Divus Cyprianus lucidentillἰnuin de hae pus ste testianoni ui perhibet epit tala s. energicam praes tae interrogatiosus vim adnibens, ut ostendat, interrorigationem hanc non posse ab illis fieri , aut ab Ecesssiae eo.nmunione sunt separati. α' eum arciano, Samcti Cypriani ipsissima vero sunt, qui de Haereticis e
125쪽
dem consuetuditis alibi meminit hisce herbis: a pia D merrogario trae fit in Baptismo testis est huius eritatis quod solii Ecclesia remitti reecata
, nam cum dicimus eredis in vitam aeternam, re
mi isonem petratorum per sanctam Ecclesiam mi - , t euigimus ciniissionem peccato nun nonnisi in E ,, Iesia dati apud haereticos autem, ubi EGIesavon, sit, non posse pereata dimitti.VlI. Illuc pariter exigebatur a Neophitis , ut abrenuntiarent diabolo, mundo, ejusque eliciis ae pompis . Piobis Q llieulenti mune auctoritate Divi CP priani, qui in raelatu de Habitu Uiro inum, divitias
mundi tam contemnendas esse inquit , quam mundus ipse eonterimitur, Qui Ni ct Hielis iam rener nuntia υ - . Saetiti, inquit alio loco, renuntiavera prius, eum ApDiau fumus. Et in Tractatu de I. sis,
quoidam Christianos tam perversos adinventos suilla admiratur, qui ausi sint renuntiare Iesu Christo qui
iam dia MD, saeculo renutiliaverant Oραν , inquit Sanctus Doci ir, iis petui De fremus .... Christo, qui iam diabolo enuntiati's ct factito
VIII. In more positum erat primis Ecelesiae saeculis, ut in aqua ii immergerciatur, qui baptirabamur, quemadmodum eluitur ex Ei,istola s. Dixi Cypriani quae est ad Magnum. Ni illibi autem in vetustissimo line Patre mentio occurrit trium immeisionum . . certoeettius si , has in usu fuisse , ante uost illius
mai mus hac super re indubia fidei testi- S. Clementem Alexandrinum . a QTertullianum. b Qxi inquagesilius Canon Aroliolicus mam dat deinceps cpositionem Episcopi aut Presbvicti qui una adhibita immersione baptisma ontulerit . ι Et in primo Concilio Conllantinopolitano damnantur Eunomiani , qui una tinniersione utebantur . Nunc temporis vero Baptisma confectu infusione. IX. Hoc modo alias aptitabantur aegroti , quos quidam id O appellabant Clinico absque eo quod vel levis sinum oti retii dubium de validitate Baptismi tali pacto collati. Dixus Cypriami de hoc articulo a Magno contulius, respondct, eos , qui sic baptizantur, Dei gratiam ec: pereri non licus ac qui in aqua im- meis sunt . Deinde prolatis nonni:llis clipturarum oraculis, in quibus sermo est de infiitione de aspersione aquae conclitili , si et sionem aquae instar salutatis obtinere t Liae appa et , aspersi enim quoque tu instar alutari laetiseν ebriuere. us rei hau cis interieciis hanc prolet rationem, quod sciliret iterum non bapti rab. intur qui ita fuerant bapti Eati iterandum H iidem fui isset baptisma , si dubium aliquod ortum fuisset de illi is bapti 1 in validitate . In probat etiam uod Clini eoruni nomine appelIentur a mandat , illos uti vetos litis ianos considerandos esse, Citiis cateros , in nulla re a meris fid tibias ceri sciat: Os eis divertos . Fatemur in ilominus Romae a Geticati eos ejectos fuisse , qui baptizati fuerant i s insilionem vel per aspersionem ι - - quidcm est uorum ex .tiis Ordinationis Novatiani quod Coin lius Papa adducit in tui epistola ad F bium L pii pum Antiochenum . d concilium pariter co ela eenserie a lesbyterat excludit, Clinicos , eo iii juxta mentem hujus Concilii eorum fudes Pon ellet voluntaria . sed a mortis metu profici- sceletur. Caeterum observandum est . ruptisma per infusionem aut per aspersionem in solo casu Meelsitatis Lis collatum. X. I est immersionem bapti ratus ungebatur. Vari quoque necesse es eum, inquit Sanctus Episcopus, ut λυι Hatus seci tit ate-pto brismate, id est unctione os hi H D i, is habere in se re iam Christi pessis. Consecratio hujst Chrisnatis peragebatur super altare per vani rim actione : ων autem ueharistia s
Prima hujusce postremi textus verba nonnihil implic, t ' videntur Sentiunt qui. vocabulum hoc Euch risia sumendum esse in proptio suo lenis , videlicet pro Sacramento Altaris alii vero tuentur , gratiarum actionem tantunmodo illa voe significati verum haee difflauitas levissima est hitie in ea illustranda, ae en danda nee studi in meum , nec operam ullam pono id enim i orabit in importare discussionem is inter pro otisu brevitatis limites haudquaquam contineretur. x I. Rabemus ex epistola Divi Cypriani ad Fidum, Bapti. mi minis itum conluevisse dare osculum mens baptirato. Contendebat Fidus , quod eum vestigium infami in primis partiis sui diebus onstituti inun. hystromat. lib. s. pag. 69 4 ιλ n. Apostol. cap. '
diim non esset , Mnere debebat unusculisque turn ex ι - - , osculari , adeoque quod gratia baptismalis eidem eoru I. ferri non poterat. Verum . respondet Sanctus Epise, ficu pus, nee aliquis nostrum id debet horrere, quod Deus dignatus est facere a naando in ostiis in vis nusquis mo nestrum pro sua re trione ipsis adh- eemros Da manus debesto ipse M. XII. Plerumque Baptisma seqirebatur pronii me n. Consenisis
firmatio. Ex Divo Cypriano id probatur: ait enim arci':
quod in Ecelesia bapti rati Praepostis referebantur, m. πω,
cipiebant Spiritum Sanctum , e per eorum orationem xilara. a manus impositionem perficiebantur sue nune νωι
er Auaenio uomime consummenis . Ex aliis EecIesiae Patribus supellil iam vidimus , recens bapti rati l .
charistiam etiam, nulla habita ratione aetatis, ministrari consuevisse,
I. V X Tractati Divi Cypriani de Orasione Domun nica eruimus, fideles consuevisse in unum eum: - , Epit copo convenire , ut divina Mytteria celebrarent e pu pin
cum, ut ex eodem Divo Cypriano emi posse videtur, III et qui in iactatu de Opere e mee nosyna Mulieres i. με. vites se alloquitur: la rvti e uises is Domin
II. In quae verba observare possumus φ. Domanicum appellatum luisse eum iocitui, in quo Christiani e . veniebant ut sinctum Sacrificium celebrarent; tamquam dixissent domum Des . R. Hoc eodem nomine arpellabatur dies, quae huic congregationi praecipue erat de sigrataci quam diem nos hodie dum etiam Domin eam vocamus. Etsi enim in uniam convenirent fiseles aliis etiam diebus , de I. iturgiam celebrarent in a tyrum solemnitatibus, ut supra vidimus , videbimusque in sequentibus f tamen sola dominica dies , hoe nomine Dominieus appellabatur . et . In more postuli erat, ut Chriitiani iii ad laudatum conventum proe debant, aliquid secum deserrent, quo sacrificium posset inerti . Hujusmodi oblationes diversae et ar pro locorum diversitate. pinamur nos , Divi Cypriani aetate in Ecclesia Asieana arsentum luisse oblatum 40. Otia libet Ecclesia habebat corbonam , videlicet quamdam aream, in qua fideles oblationes suas remis nebant; quae oblitiones non insitiebantur in solas celebrandi aerinci expensa : in tres siquidem partes dividebantur; quarum prima ad expensas Sacrificii inserviebat i secunda ad iustentationem Ministrorum ter. tia vero in pauperes tribuebatur. Qitas quidem obla istiones non inodicas , sed valde notabiles suisse neces.satio concludenduin est , si consideremus harum trium partium primam , ne de duabus postremis loquamur, insumptam suille in pane, vino, oleo, saeris asse mendis , tiorum sane valorum ingens erat nume.
riis, uti videte est in Historia Ecclesiallica , quae illa
III. Divi Cypriani aetate Eucharistia elebrabatur tum matutino, tum vespertino tempore . Plobatur sepistola sexagesimatertia uiuue Sancti Doctorisci in
ea liquidem contra eos disserens, qui nolebant vinum in alice insundere in Lacrificiis matutinis , ne fideles post communionem vinum redolentes ab Ethnicis dignoscerenturi haec habet : A. illa sibi aliqui censemplatione Mamiitur, Me es minis aqua falce δ' tu se
licem fini ir Nihilominus ea est S. Cypriani m et
mens , quod matutino potius , quam vesperi in tem pri. pore Sacrificium celebretur . Ad illud vero quod aliqui objiciebant , mininum scilicet non mane , sed post cenam mixtum est rem obtulisses; hae relicinit Sanctus Episcopusci Christum offerre oportebat citra vesperam diei, ut hora ipla Sacri licii ostenderet oce sum, vesperam Mundi i is nem Domini mane celebramus Iv. Quotidie antiira offerebatur Sacrincium
126쪽
in sar uερλῶ relebramus, inquit S.Cypriamis Epi- III. stola ν quae est ad . Cornelium Papam . Fideles Sac π qumidi Eucharistiam sumebant, nisi gravis aliqua eul.
τ' , .. , Etsi ex dictis, sicuti ex innumeris aliis vetu. o. i. stissimis Moimmeritis , inferii jure ponit, fideles subdi bina specie Communionem sui neu consuevisse certum nihilominus est ex Divo Cypriano , fideles qua mile Mus si sola speei panis Eucharistia donatos fuisse vide me eius Tractatum de Lapsis pag. , - Cum mulier qua P, ais, dam, narrat ibidem Sanctus Doctor, aream suam , in
se ita Domini Sanctum fili , inanibus tentasset aperire igne inde surgente deterrita est ne auderet attingere. Agitur sine hoc loco de mulieres, quae ueharistiam sumere volabat, iuxta praxi fidelium illius aevi, quieorpus Domini in proprias aedes de terebant , ut e petis manibus sacro illo pane vescerenturo atqui tam panis speciem secum deferre poterant : ergo Iam panis speciem in privatis communionibus tumo.bant. Hi ne nonnisi per summam iniuriam nonnulli Geli su tem potis exprobrarunt Ecclesiae tanto uam nulla poenitentia luendum crimen , quod in nialium communione Calicem sustulerit. Iisdem momentis , qui bus alicem sustulit primis saeculis in privatis con miinionibus . idipsum praestitit procedentibus saxiFlis in omni biis in genere communionibus . Si uni species essentialis fuisset Eucliaristiae sumptioni quemadmodum opinabantur uilitae , in alii inter Sectarios: sane Ecclesia nunquam permistiset abiit. nentiam a calice, nec in ipsis privatis communi
1M Olim ueharistiam accipiebant fideles in mani-zii fite bus, ut eruitur ex epiliola Divi Cypriani ad hibari se tanos, in qua hortatur Christi Conussores, ut dextera
Crin qua Domini corpus accepit, respuae funesta sacrifieia
latiis , faci II. ως Mevit. Sacrilegusi ascitur, inquit Sanctus Doctor alio Lais loco, quod non satim LMmin corpus, inquin eis maniis pia . Narrat ibidem, quod acrificio a Sacet te celebrato m. 4 teris ausus esset acci re o .ctiam homini ἐὰν θeo,rella' non parn e . Tandem in Tractatu de Bono
1 vll. Vidim. sciam supra ex Divo Cypriano , pueris
x et olim Fucharii iam , non ire is ae adultis ministratam. Eu fuit ieci id siquidem facile luit colligere ex his quae hMAEM , erat iple Saacuis Doci , se praesente evenisse . Pist, rentes, ipsuli in luntra Cypriani verba sonae fugies: tes , diu trepidi minus conlulunt , sub nutricis aliP3S menta parvulani nita. reliquerum, relictam nutrix detulit ad magii ratus . Illi ei panem mero mixtum quod de immolatione pereuntium supererat , tradiderunt . Recepit filiam postmodum mater . Ignor uione igitur obrem imis, ut Iacrificantibus nobis eam secum mater interret . Sed enim uesta mixta eum Sanctis precis noctuaria orationis, hoc est Mistat, impatiens ni in ploratu concuti, nunc mentis artis coepit fluctu bunda jactati . Ubi vero solemnibus adimpletis aliis rem Diaconus o ire praesentibus coepit, B accipiemtibus cateris locum eius advenit, acie. suae parum I instinctu divinae maiestatis avertere, cladiis rantibus premere . calicem recusare . Petititit Diaconus, reluctanti licet de Sacramento Cilicis inludit. Tune sequitur singillius, vomitus . Haec naris rati Cyprianus in Tractatu de aprici ex quibus probe coniicimus, cibia lactentibus pueris Euchariis illain sub vini 1 pecie ministratam tu ille. VH Vidimus iam in Sectione Dogmattea voluisse Divum Cyprianum , ut in vit. discrimine ii reconculiarentur, qui persecutionis teinpore cum lapsi elle id, linpositam poenitentiam nondum absolverant . Verum etsi tanta inclut aemia uteretur Sanctus Epitcopus erga fideles , qui adhue incolumes suorum delictorum nitentiam inceperant i aman magno rigor utebatur erga eos, qui mortis tempore soluininodo, aliqua con versionis signa dabant , poliquam per propriam lupe biam obdurationem thesaurizaverant tu, pinnas ac v. h, i supplicia in die iudicii. Et ideireo, inquit , Cypri stra iis de nus, poenitentiam non gemes , nec dolore: dcliat Σ ''I tum suorum toto eoidera manifesta lanemati iis suae lummodo protessione testantes , prohibendos omnino centu tuis FP Pi spe communieationis, pacis , si ii non delicta poenitentia, sed compellito Noe is mos in saeto accipere uinum , u M. δε-- eogis in esse μενῶ -um.
IX. Dixi initio huius Capitis , eonvenisse populum V '
eum Episcopo in Ecclesia . quando fitendum erat per:
Sacrifieium Altarisci obtervare autei tune mi , iis ... quidem cocitra recentiores Sectarios, qui privatas mi Pas. s. sas damnant , privatae Missa exemplum reperiri in . Cypriano , qui ad suum C letum furente perseeutionecti bens , inquit Cotisulite ergo e providete , in Presseνtera ire, qui ιtiis in carceribus vis Con San 'irm Forea fruno, singuli cum si odi maιο is in vices deariare, e I ne stili t faeile dignoscantur . Quae sane Mesti, Lverba designant illas privatas, tum ratione loci, tum di ratione eorum, qui illis praesentes aderant. Q. X. Divi Cypriani aetate solebant Epit copi in celebratione sancti Sacriticii praemesa Praefatione parare mentes fidelium, ae sursum corda haberent ad Dominum. Id Sacerdos antam elonem , inquit S. Cyprianus in Tra M ctatu de Oratione Dominica, rasatione Hamissa , - - νιυ frat- menses dicemia , Suosum eo. u dum z-
sis igitur apprime est , in priinitiva laclesia Liturgiam eripit irarum verba solummodo comprehendisse cum constet ex recitatis S Cypriani verbis . preces, etiam fulas esse , into inaraonem , praemissa uties tione ad has reces fidelium mentes parari consuevi Lisci qua quidem pra fatici eadem intentione mhatur , qua hodie apud nos praemii itur, in AEdmonean/ων dele . hι Mi. s.
xl. Observandum insuper est o. quod in sanci MSamineio Deo viserebantur nomina fidelium , ut erui suetificio iii ex epistola res. S. Cypriani, quae est ad suum Cle offerebinorum , in qua dolet , quod eorum nomina offerantur . Iaz.
otii in periecutione lapsi erant, oticrantur inquam non uti m. dum poenitentia aeta, nondum ex olt geli tacta, non F i la.
- , inquit barinus ouor . nomen e tam . . obicro parmis
vandum est, quod parum quae infundebatur m calice; lv R in liquido species vini omnem vim suam retinebant, ' . . iolo dote dignosci poterant fideles qui ad Euchari ii . . stias accesserant quemadmodii lupra numero tertio aequi' hujusce Capitis diximus. Hae sunt notabiliora , quaeris' ' a
habet D vu, Cyprianus de Diic plina , quae sua aetate visebat in celebrationem ministratione Euchariltiadi Nunc vero ad Disciplina: de Poenitentia trantili M
nseri a Sanctis Cypriantis In qui biicia in uix Epistoli, Novatianos eonsuevisse arcere apo -
nitentia canonica illos, qui tirrente persecutiolae idolis immolaverant , vel aliquod aliud gravi istinum crimen Datraverant. Conqueritvr autem alibi de quibusdam Presbyteris, qui falsa pietate ducti piaenitentes recor ciliatione donabant , antequam ea conversionis ligna dccillent , quae prudenter requirebantur . Hine Divi ypriani aetate ea et it Ecclesiae mens, quae est etiam-nuit hodie, inedium scilicet iter ari pere inter nimiam erga peccatores sevcritatem is nimiam erga eosdem iniicricordiam : vitare nimiam Novatianorin se vetitatem , de nimiam quorumdam Catholicorum ignaviam lenitatem una verbo , indulgentia temperare rigorem . Nemini poenitentia aenegabatur: se nemo im dignus ad reconciliationem recipiebatur. Hate est vera
Ecclesiae Disciplina quoad Poenitentiam. H. Praeter Idololatriai di Apollasiam a fide , alia erant crimina non adeo gravissima, quae Canonicae poe- nitentiae subaebantur Testatur id luculentillime Di Cyprianus epistola fi di epillolaci ditionis nil a niensis . Imponebatur Carionica poenitentiam Heticis .
de Schismaticis quando ad Eeelesain revertebantu . πώμ iam poeintentiam subire debebant Divi Cypriani Gra. Πν.
aetate secretiora crimina , eorumque confessio publica U ,
erat , modo grave aliquod infortunium pro poenite,
tium vita non tuisset ex ea secuturum . Vide hae de re disserentem Distum Cypriani im in Tractati de Lapsis, in quo irata .it prodigiole utinata fit ille quaeda: eris mina occulta , quae confessi noci fuerant peccatores , nec canonicam amitentiam pro iis egerant . Confite Trem cabamur pariter fideles peccata solius cogitationis , poenitentiam moralis agebant, ut supra obtervavimus ' 'in Sectione Dogmatica . iu Ordo alicem qui in Canonica poenitentia in Ie-nere servabatur, hic erat. Quoddan teinporis spatiae grata ..pto hac poeniten a eoastitutum erat , quam comita .. ιε.
127쪽
per nipos onem manuum Episeopi, Cleti tinem III. 4abebat . Primo loco poenitens confitebatur propria F CV climina , ut ab eo po nitentiam reciperet, ii illam emicissionein Midi astri cuius quidem confestionis i 0 dubia vestigia reprehendutitur in Tractatu de Lapsis, Z in eo set Leet loco, quem numero secundo huius Capitis
memoravi, in quo tradit Sanctus Doctor , consuevisse iideles onfiteri vel simplicem cositationem immolandi idolis, e pro hae paenitentiani egisse qui s ver Lis peripicuum fit , ibid-m lami inem esse de Contes C , quae praecedebat poenitetitiam, sive satisfam nem . Hae Consevione peracta satagebat poenitens Deo satisfacere per laboriosa opera , ut in Sectioli Do matica vidimus is hoc peragebatur per totum ilitide pus, quod ab piseopo praeseii pluiti fuerat modo ruilla supervenisset gravissina catilia , ob quam aliqliarcellitet,liae pars emitteretur Poenitentia , seu satis. factioue eonp:et . Episcopo se iterum sisteb. it, piproprium com n etiam confitebatur ante Clerum . Il- lius di bolitioine, ad exanen deinde revocabantur quae
si ei na urae videbantur, citat recone liationis gratiam tune tu copus manus super eum una immonebat . eique absolutionem imis qua Alargita, sacrorum mysteriorum partit. Animadvertendi uri insuper est quoad imp sit onem muruum Episcopi, hane locum habuisse tum itici poenitetitiae tum poenitentia iam absoluta initio quid m, ut peccatores cinritentibturra post peractant vero poenitentiam Leconciliatio. L. Dum Canonicae menitentiae stadium percurrerent fideles, manus pariter iis imponebantur; scit hae impositio ei a quaedain species exorc: sinorum. Divus Cypr. anus hasce tres manuia impolitioncs me-inorat a saltant ptimam ac secundam ; quoniam aliquando haec piolari verba, 1 MD--θων ut initium itentia designet, quandoque cro ut indigit et ab
IV. Poeni emi seu satisfactio imponebatur habita ita irim 'oportione cum patratis, eonfissis cruniuibus . a.
fra . m. IO Gat pro iis peccaris , tuae directe in Deum om
T. in sin uermi, minor vero pro illis, quae in proximum a tibi, eo .i milia , Deum itidi ie te soluaunodo respiciebatit 33 Hinc Idololatrae severiorem poenitent iura peragere dc- bebant i quam duitetici immo M.qua erat istinctio inter peccata eiusdem naturae . ille , exempli eatissa. qui et ultro obtulerat immolaturus idolis , majoriae tigidior plectebatur poenitentia prae illo, qui nomm si post dii uitiam pugnam immolaverat . Major erat in eum animai .veruo , qui idololatriae crimine se maculaverat eum suis omnibus ἱ minor autem in inn, qui periculo emetipsum exposuerat ut caeteros liberaret . Alii reconciliationis gratiam obtiliebant post brevi simiun poenitentiae tempus , pura pol quatuor vel quinque annosci alii vero non cinabantur abioli, nisi in mortis articulo, si excipias ea sum gravi:-ni, vel persecutionis recens exorta , quonas modiim diximus inbectione Dogmatica H cos quod alli rei, qui rei pla non lacrificaverant, quinque Libelrilauici appcitabatulit, quia Eilvaicis Magistratibus dedora it libellos , qui biis talebantur se idolis tinniolasse et de sacto non immolallent, ut publici lacii fici iniana iam vitarent, ores pin. ii tentia sinor erat, S.Cyprianus uno elai,to anno reconciliationem illis con- debat, qui immediate post lapsu in poenitentiae am-r lex iuerant. V. Epilcopis, caeteri leue Ecclisia Ministris , s ve, idolis immolas lent , sive Libellatici eii ni , canonica. Miri ii i-κ aliis, impolvebatur poenitet tiaci verum a Dc,inri a cerdotio , omnibusque Eeetesia licis muneribus exclu--ii titiae debamur, nec reconciliari poteraut , nisi post planam
. . . absolutaimque poeni iniciam. Vide epistolam 4. S. Cy-ν a. priani , in qua cola queritur ple de praepropera testi. natione in concedenda reconciliatione Victori , quoi Ibdam Presbbetero is quidem antequam plenam egisset poenitentiain , o nulla ut gente .ce errmus Mas, frater har mo, inquit Sanctus Doctor ad Fidum scribens, Miriis significiis de Uurore, et ι-
ctor paucis inurjectis . Videbimus in sequentibus mculis, celasiae ministris publicam poei inciniam inaamplius ι inpolitan uitiis: ic tantuminodo fiali depostos, o laicorum communionem redactos . Verum Divi Cypriani aetate, nemo hanc poenitemiain poterat
evadere , nec ipli Episcopi , ut idem est ri epist P. Dua . . eiusdU Sincti Doctori io squiae narrat, quod quidam vasilides, Epi Loirus, eum confessust ii ire se olaspheri is in eun Epilcopatum Pome de noluit , S ad aret, dam poenitentiam conversus est
laus grat lan si sibi via lauco communicare
limi VI. Qui idolis immolaverant , Eril planam mense
taverunt ariem , ira infirmari notabiliter poterat Ee Ii Lelesiastica disciplina de Poenitentia . Extorquebant a fic Mauribus, Confestoribus libellos , ut ei lius recon. v M. ciliatione donarentur . . tempus poenitentiae eon ra Ube in
heretur . Verum ut abusui, quem creare poterant lau ua: et
iiismodi libelli iretur obviam , incis crat , ut qui liis ilia 1 ε bello obtinuerant, pii copo se sisterent, ut examina m in re tum petitiones , tumraesideria corum qui libellos ...dederant. Inllit batur no examen coram Pnpulo , ut s4.
eruitur ex epistola 7. Divi Cypriani , quae est ad se suam plebem Carthas iniensem praeiati libelli iis , ,et solummodo proficiet an , qui maximam poenitentia lyiis. partem iam impleverant: a m ραηερε υμ- sis, eston proximam ens ci/is, inquit S. Do ior in episto α in Ia quadain ad Martyres de Contellotes , in qua eos trione , ne indiscriminatim omni biis petentibus libellos concedant , sed attente considerent peraciam jam poenitentiam, Gingulas ponderent circumstantias. VII. Moderatus adeo erat prudens Divus Cypri nus quoad has indulgemias , ut nihil quoad eas ex . . seipso statuere vellet , sed tantum derum Episcoporum . , Hoc verecundia, ni , inquit ille in epithes is quae est ad suum is Clerum de iis qui ad pacem festinant , ut Praeminis sit eum ciero eonvenientes , praesente tiam, tium plebe . . . . diis ponere omis resigione possiimus se. Et in alia ad epistola inquit , Legi universorum Consessorum litte is ras, quas voluerunt per me collegis omnibus inno: eis cere: paucis interjectis sic prosequitur: is Quae
is res cum innium trultrum contiliu n, lementiam
is expectet, praejudicare ego is soli mihi rem coruis munem vindieare non audeo M. Ex quibus constat quam deam tune temporis haberent fideles de Discis plina quoad poenitentiam, quantum tollieiti essent, ne vel miniin ejusdem pars instrinaretur . Quid enim L hsti emasis aut in pace tam aptum , inquiebat Clerus o manus ad Divum Cyprianum seribens , aut in bello persecutionis lai nec stari uri, quam debitam severitatein divini vigoris tenere quam qui remit erit , i stabili erui cursu erret temper necesse et , e hue atque illuc variis, incertis negotii rii: tempestatibus disii petur is itali extorto de manibus consiliorum
gubernaculo, navim Ecclesiasticae salutis illidat in se pulos iit appareat, nou aliter saluti ecclesiasticae eonis sui poste, nisi disciplinae ipsius semper custodita ratio quasi salutare aliquod subernaculum in tempestate ierin
VIII. Diximus iam in eodem hoe Capite camis nitemiam iis impolitam fuisse , qui ab
aut lutinate recedentes ad Ecclesiam revertebantur arum conversionem revocatam tuisse , ut de inter corde procederet nec omne iii id nillas fuisse , qui regrestum in eclesiae inuin schisma I
l Olla labant. Vide iac de re epiliolatii S. Cuniani ad -- ω S. Cornelium Papam de Fortunato Fericissi no . in minα-- qua narrat ipse, populum quandoque restitisse, ne uocabatur. julce generis holmnes reciperentur in Ecclesiae con mulat te in is quidem ob incrui , ne schisnata cie divisiones in Ecclesia excitareiat. Quoad eos vero, qui in haei est viti erant , nulli dubium ii potest. quin iactatriis reciperentur , .uoti indulgentia disit: at haberentur , quando dabant signa crae eonver
in aeterum poe: iiterues censebantur ab Erelesia separati toto peragendae pomitem ita curiiculo , ut erui ,-- tu ex qui Duidam epistoli S. Cypri .in I praecipue m tri ..ie
ro ex ei sitoia f., in qua declarM , nulla in iis mira ciem Itinenlotiam ieri consueviis in Sacrificio, quoniam ou zzn.
Quetitur de opposito laetiquam de Guiu de re prater νοῦ .cimi ei ordinem . Cocri uniter recoriciliationis gratia . 'donabantur in .ssa , ut concludi potest ex quodam iis . loco Tractatus de Lapii , in quo dolet Sanctus o rea niuector, quod quibuidam Apostatis a gratia luent coimeelia alitequam eorum conscientia purgara fiatile per rin: . facii ficium, e per inpolitionein manuum Sacerdotis ἶ-si.
dam. Excipietuli tantun iiciunt qui nonnisi in mortis articulo reconciliationem cit, tincbatit, qui a te in tala statu non poterant Sacrificio intereiiu Nec illud repetere hoe loco opus eii , qui ouidam humatutibus nee in ipso vitae diicrimine aram tuitia uolutio aeui . linam .hi peccatorcs stant , Minios fuit. capitela uni ci huius Sectionis rae te pia digni non erati re-
c. pete in morte hoc iolati inii , qui te non cogitaverant est moritur 1. X. Unum ob c a re miseram , eos Icisice , quibus Nin f,b. in vitae licti De confiitutis cenitentia via , non coruuexisse
128쪽
Dbventum es, inquit S. Cypriami Epistola ad Amonianii , of beari a nobis non pol sim aut opprimi aut viis manu nostra in exitum mortis urgeri , ut quoniam morientibus pax datur, neeest sit mori eos, qui acceperint rem, , cum magis in hoc judicium divinae pietatis de paternae lenitatis appareat , quod qui pignus vitae in data pace percipi r hi quoque ad vitam percepta pace teneantur. Quae quidem agendi ratio, utpote de consilio omnium fidelium suae Fe-cletiae eonstituta, perhibetur a Divo Cypriano . dipsum Romae peragebatur , quoniam Sehismati ei id exprobrabant Cornelio Papae, ut ex eadem epistola col-
L T initium sit a Summo Ponti rice, qui aput est Ecclesiastici ordinis , totiusque Ecclesiae obtervandunt primo loco est quoad ejus electionem
πρου hane non solum fieri consuevisse a Ciero, populo
gumnio tu Romano, sed insuper ab Episeopis alienigenis , qui
Pontificii tuae loeiaporis Romae erant necnon peractam esecti
μυ- nem omnibus Ecclesiis significatat fuisse , ut commv. ni calculo approbaretur ab Omnibus catholici mundi Episcopi . Vide hac de re disserentem Divum Cypria num epistola o , in ita de ordinatione Cornelii Papae hae habet: ornesius factu est Episcopus a plurimo sileti nostru , qui iane an νbe Roma aderant 'M 4 il nos litteras . . . . de Ius ordinatio, miserum
Et paullo supra concepti silanis verbis ait, omnes mundi Epite os unaminiter illius orditutioni consensiisse:
II. Summi Potui fices nullam maximi ino nem rem Multa ista agebant absque eonsensu Cleti Romani, weaeterorum imi in Episcopolum . Luculentilliine id evincitur ex modo
π-- quo se gelli Cornelius Papa erga Conte fores ad
absque rutatem reversos ut videre est in epistola S. Cornelii ad S. Cyprianum, cuius hae vero luntra laeuu
Eri'. G. Quibus Verbis utroque pollice sabiei ibi S.Cyprianus,ms inquiens , beatum hune Pontificem , quem collegam appuliae, Collet nos ν, iccum , cum nan. omnino Discopis in toto ut d constitutis decrevisse Episcopos , qui in pei secutione idolis immolaverant ad poenitentiat i quidem agendam posse admitti , ab ordinati id autem leti atque Saeerdotali honore esse prohi cndos . lae fuit tauiae summorum Potui ficturi consuetudo, ut quoad Disciplina nisi lii itatuerent abiaque conse his exteroriam Episcoporum eonfratrum suorum: quain cori suetudinem viguisse etiam quoad Dogma, certo certius est.
D rei HI. Si id ipsum eum Ahieana omnes Ecclesiae sensissis Aselea sent circa appellationes ad Romanam Sedem , conclu-ῖ -- dendum esset , Su irmos Ponti hera tune temporis sere est, tuliam agriovit se caussam in secunda , ut aiunt, in-ti stantia, de per appellationem . Eruitur id apertissime .rzzz ex Epistola S. Cypriani ad S. Cornelium de FOrilina. to, Feliciismo in qua lixe habet Nam eum flatu
queritur de Felieissimo eiusque asseclis, qui ab Attia
canis Episcopis damnati Romam petietant, ut Praeoccuparent ac circumvenitent S. Comelium Papam.
IV. Sanctus Doctor in alia epistola, quam Aitie in ν rivra Episcoporum nomine scripsi ad Ecclesias Legio nensem, Astutieensem, ametitensem , conqueritur de Martialim Basilide , qui in Provinciali Concilio
damnati Romanum Pontineem oenam pergentes p pellaverant . Cuin autem Basilides ara Stephano Papa
in primam Episcopatus dignitatem fuisset repositus, contendit ibidem S. Cyprianus hane dignitatis restitutionem non elis attendendam , habendam esse uti legitimam, eanonicam orditutionem Sabini , qui in Basilidis locum sufectus tuerat. Subiungit in luper Sa ctus Doctor, culpandum non esse Sanctiun Stepnanum cui negligenter obreptum est a execrandum vero cile Basilidem, qui fraudulenter obrep.it. Quae omnia Q. belle ostendunt, appellationes ad os miram se o in Africana Ecclesia haud iliente tolerat .is suil seci harum appellationum abusi eodem tempore pro, ara: verum eruitur pariter ex modo dictis, has appetisti nes Inaeeles jam tune temporis binuisse, quo niam in sileam Eeclesia , non secus ae alibi , Epi ni scopi oiamnum Pontificem appellabant. SECU V. Quod attinet ad Episcopos emeros, eorum te A filo peragebatur ab Epitcopis ejusdem Prox inelae, e tam Claro, populo, suum e ipsis suffragium seren , uiri. tibus . Qui hoe regulari modo electus fuerat Epi se pus, deponi non poterat ut eligeretur alter , nisi ' trato ab ipso aliquo gravissimo erimine. Hanc Discipliive partem mirifice probat superius memorata piastola , in qua de ordinatione Sabini in locum Bauli, dis sermonem habens Divus Cyprianus, hane factam dicit De αλινδε νυογnisaris Dufragio e de Disies.
tendit Sanctus Doctor , electionem pilcoporum laudato modo factam piocedere a Divina Traditione, Se Apostolica observationes de ideo Gram popul hane electionem flari dieit Sanctus Episeopus , quia plebs singulorum vitam plenissime novit is uniuscuiusque
actum de eius onversatione perspexit o Mod ριqua
ideire tam dialent' o auro, oviscata plebe ora I νebatur, a quis a Iustis minUertiam, via ad Deo dotalem locum indignus omperet. Hanc consuetudinem
drinceps immutavit Ecclesia, a quidem , ut credere est , ob optimos inesci praecipue vero ad tollenda schiunata, discordias , quae communiter has comitabantur electiones.
VI. Duo Episcopi uni eidemque Ecclesiae eodem
tempore praeesse non poterant . Habemus id expresse
in Epistola S. Cornelii Papae ad S. Cyprianum de . . ..
Conseliorab is ad n .larem reversis , qui declarant , invi M. Vnum Epistuum in Can tiara Ecclesia si debere, hoc si pus inest in unaquaque Ecclesia . Evincitur idipsum pariter die Epistolam Cypriani ad Antonianum, in qua deci bebat. dens Sanctus Docto , electionem Cornelii este legiti- - '
voluist/, ονυ flat neces est ille, qui creatus est pus. post lactionem pri in , - iam freti naus alle , sed nullis o . Hanc Episcopi unitatem urget insuper S.Cyprianiis in sua Epistola ad Florentium Puppiamin de alibi is quae loca Lectorem remitto. vll. Elii scopi communicabant negotia suarum Eeclesialum non solum elim suometropolitano . ex pluribus eptiloli S. Cypriani, wpraecipue ex q quaselim sexta , sed etiam cum Clero a populo Hinc cum consensus Metropolitanorum, leti, ae o. Ut puli suas regebant Ecclesiasci ab illisque consilium pe eonsensulebant etiam pro ordinatione ministrorum in seriorum . Retrahi Sanctus Cypc ianus , nihil obstante insulari suo meri. -a.c: tori ac supreni dignitate , qua fulgebat in Ecclesia QP Carthaginietisi, protestatur, dicit in quadam ad suum .i letum epistola, statuisse se a pri.nordio Episcopatus ii sui, nihil sua sententia privatim gerereri, sine consilio ae e sensu Cleti, plebis ouisa a Dim: di E seu Discapatus mei, statuerιm nihil sin ce silis sis, o D, ,αι 'sine consensu plebi , mesori tim sententia terere.
Monet idem Sanctus Doctor Cl-rum ac Plebem suam de ordinatione Subdiaconorum , caeteroiumque inseri rum Ministrorum , ω consilium Cleri a plebis hae super te petit. Vide eius epistolam a s Pas Io 8. Non ille igini erat S. Cyprianus , qui dure nimis regeret Ecclesiam suam , ex lumina Mus humilitate edocemur, litteraliter de rigorose nimis non esse accipienda quae scribit idem Sanctus Doctor alio loco, piicopum scilicet a ne inine pendere , ipsi conceli .im esse liberatatem , de rationem actus sui soli munino esse reddi.
vii I. In se rana Eeelesia pii copi simul convenie Epi non bant ad graviora Ecclesia negotia disponenda, ut do sitacet S. Cyptianus in qua lam Epistola ad sim Cle Hac
rum , quae ei trigesima secunda ditionis Oxonientis lebritum c Pamelii. Hi vero conventus, seu haec Concilia quo tannis , prout tradit innitianus , celebrari consuevo dispone, ae . Qua ex causa , ii qui vetustus ille Episcopus , 1a necessario uti nos attendenda sunt haec verba , di quae Conciliorum necessitate, perspicue liendunt
tantur. Isidem Episcopi a Roniano Episcopo consilium Apetebant, eonfirmationem praecipuorum articulorum quae in Concilio uerant firmata . Id constat ex qua m. αdam Epistola S. Cypriani ad S. Stephanin Papam , inini in qua haec habet Ad quadam diomenda .... necesse
omnia, iterum dicam, iatis superque o tendunt , quia
129쪽
Cypriano occurrim circa Epistos oriri independenti ci de praecipue ex postremo hoe testimonio probe conjicimus maximam eorum sub ordinationem coga RO- manum Episeopum , cuius e silium peterem teneri censebant, e: s. itumensum ab eo distarent. . v lv lx me ipsi Metropolitano primissuri erat absque,. . Ha gravissimis caussis rescindere quae ab aliquo alio Epi. ravissi icopo acta erant. Hae de caussa S. Cupri,nus objur. - - 4 sat Therapium, ut eorum ex eius epistola 4 , euin. est qxae monet, ne quid tale de caetero faciat' Miro .
Deeri , ct instruxi . , ne Mid sale de ratera fatia .s 6-2ἰ, Episcopi litteras ad se invicem mittebant in sinumerant communionis , quando alicui Ecclesiae novus praefi. ciebatur Episcopus , accuratissime inqui ebant in ei iis Epis personam de fidem . lima iri; usce Disciplina pars, as ad ruitur ex epistolatis. Divi Cypriani , quae est ad
institatae. Staphanum Papam secunda vero ex altera eiusdem
Erifl. g. Sancti Doctoris epistola ad S. Cornesium Papam, qua ν 'I in Oxonienti editione est uniero uitiquagesimanona te lita vero pii olas mittebant per Clericos , ut constat
R ita ex epistola Divi Curiani , quae est ad suum CD
mitti ebla rum is ex aliet ad Successum , quae in Oxonierisi editione est numero so.
ε .is. sis. X. Absente Episcopo , non aliquis alien gena pi- in scopus , sed Clerus regebat Ecclesiam . vide episto. . la, Divi Cypriani , quae in ad Presbyteros et si, Diaconos Cartha, ginenses . Nihil poterant Episcopi in Dioecesi ,iis emerorum Episeoporum, absque D moti ni irmissi me luculentiss. ne id evincitur ex epistola ad Caldo tum me teulanum is hac, re summahp Dei i moderatione a prudentia ut a tur . Cyprianus , in
fret quibusdam ii sius opitiolis colligitur Krmittit ni
Dii2e si hiloninus Sanctus Doctor suo Cleto, communicaee Epi-hi δε η te scopis alienigenis, s sorte aliqui ibi di m existini epi. is stol quas ad illum miserit . . Sed, si qui, inquitu u', Sanctus Cyprianus , de peregrinis pileopi collegae: π - , mei praese t te fuerint, vel lupavenerint, hareE.,μ. ... M omnia de vobis audiant. Et si exempla epistolatum P I as , transeribere, de ad suos tran, lcrre voluerint , facul, i --, is talem Nanscriptionis accipiant , . Tandem qu .dam Episre,pi casus Episcopo erant reservati, ut nullo negotio conii. Uttraneis cimus ex epistola I 8. Sancti Cypriani, necnon ex aliis
novi, locis eiusdem operum , in quibus fueuitatem tribuit mr is, ' ivisci resbyte is absolvendi quaedam peceat se ab len. casu is te, cisi ci tamen casu necessitatis. Nunc vero de Pres- i' byteris sit imo. Apse. 8. t. Animadueitimus iam supra Presbyteros sedere 9-2 eonsuevisse cum Epit copis, eorum consiliuin requisitum inho=ic fuisse . . propriam sententiam in Conciliis dixisse.
t. citca Illud solummodo hoe loco dicendum remanet scilicet P by penni sum furis Episcopo sociare Elero tuo Iesbyte- o. ros alterius Ecclesiae. Probatur id exemplo Numidici PQ, 3 I Presbyteri , quem Divus Cyprianus in Cierin suum Carthaginense n cooptavit, Drtasse ut eidem in pistopatu succederer, res uidein Disciplina tunc tem. poris vigebat, ut ad Episconatum non eligerentur peregrini ae extranei quide in ob metum malae electionis, ne indigni eligerentur , cum satis non constaret de eorum vita Carteium ex laudato exemplo probe conjicimus pariter di crimen, quod ponebat S. Cyprianus inter simplicem Presbyterum , de Presbyterunt Cleri Carthagii κ.nsic quoniam censet Sanctus D nitor haud posse, melius recogno: cere nictita Numidici ram Ptesbyteri , quam illum accen Icndo Presbyteris suae Ecclesiae Agrinicamus igitur hoc loco superiorem disestatem presbyterorum Catt.edralium Ecclesiaruin qui Elii Tlta appellantur Episcopo Praesentes aderant in omnibus suis Orficit a functionibus , eius e si- sium eiant, cum ipso celebrabant sancta Mylteria, E clesiam eo absente gube: nabant . Tales quidem sunt hodie Canonici , a tales erant Plesbyteri , vos inter timeratus est Numidicus. Hiice omnibus nihil addere in animo ei quoad Diaconos caeterosque inferiotes ministros , quoniam alibi iam protulimus notabiliora quae de illis in Divo Cypriano deprehen- CAPUT Q UINTUM.
tutu, isa stat ex quadam epistola Divi Cypriani, ει- at x clesiam redditus habu ille , quorum pars Elari M'. eis quolibet mense distrit,uebatur , ut suo victui pos-
pag. ar sent providere. Distributiones istae appellabantur monis Iti rara , ac si dicas omnium mensum diltributiones
lapsi erant, es proprio muneri desuerum , ut multur ex ea clam epistola . Altera hortui, reddituum pars im- pendebatur in pauperum eleemosynas, uti superius diu εἰ Cu-ximus siquidem aetate illa tun pauptae enui fiebat L VN Ecclesia, tum miseros artifices iuvabat, aliqua subministrando, ut propriam artem passent exercere . Iane secta Ecclesiae chalitatem erga pauperes istis p rci insinuat δ' lepistola S. Cypriani ad Euchratium, in ua cimonem TIT 'habens de quodam histrione, quem ab infami illa a pag. ra. te revocare volebat, inquit, , quod si talis penuriam, . ccisitatem paupertatis obtendit, Fors inreyeάν-ea, ut alamentis reris fustin/ntu , Qua qua ruanetestas adjuvM . Verum eleemosyna istae moderate
erant is frugalioribus cibis contenti esse, bebant pauperes , ut idem Sanctus Doetor ibidem tradit si tamen eon antus si , inquit ille , de eodem histrione loquens, fusaliarib, im tentibus ibi . Oucidautem pauperes artifices iuvaret Ecclesia , probatur id
auctoritate eiusdem Sancti Episcopi, qui epistoIa i r in se eos alloquitur, ad quos epistola illa e scrima est mi ais., Ego vos pro me vicarios misi, ut expungeretis cessitates trat tum nost orum sumptibus Si Diari
II. Praeter recensitas numero praecedenti cuiusque aer' meos distributiones , aliae itisuper erant , quae voca re bantur portulat is qui eorum participes erant Cisrici, mytulanse appellab iitur . Vide quae de hisce habet Divus Cyprianus in s in epistola ad Clerum Fur. nis consistentem . Verum lateri debemus . . Cyprianum haud perspicue ment in suam aperuim eiica Msce sportulas necnon Auctores , ii de illis loquvn.tiit, non satis aperte seipsos ophtare , ut possimus inde aliquid certi hae in re definite . Censet Rigal.
prianus, idem esse ae participem fieri cuiusdam pec tiaris diitributionis , quae diversa esset ab inla , quae appellatu ab eo de QSancto Doctore divisio .n Mna, quae erat diltributio generalisci i. os vero libentissime adjungimus , pauperiores solummodo Cieri eos huius peculiaris distributionis tui si partiei pes . quam inor . inibant illae fideIium eleemosynae, quae in arcis reponebantii . re istae cum instar usdam calathi eusent , vocabantur ρον/uic, unde Sportulames dicit qui ab hisce eleemosynis habebant unde in parte linclitarent . opinor autem , pr .pter peculiarem hanc disti ibutionem pauperes Clericos eouaquam reiectos fuisse a generali uiusque mensis ei illibutione , quae constabat tum celes redditibus , tum iis quae ad Cieri sustentatio in quilibet fidelis contii bucre tendi
III. Praeter tres diei horas ad publieam precdin mimae insignatas, eniam ι licet, Sextam, emonam S.Cy-
primus memorat pariter Matutinum , inquiens, iane o M. ... orandum ut rc surrecti Domini matutim oratione ce-ι - ,
lubrittir. Loquitur after de alia oratione ad diei fi . T. 'φnem is ta quod quidem in eam precem recidit, quam Veseeras appellamus . Instipe ignoro , an de Vigiliis imopretari poliet quod habet ibidem Sinctus Doctor scribit de precibus nocturnis. Quibus sane positis,habrmus omnes Horas Canoni eas, Primam, mom- pictorium excipias. Vide ejiis ractatum de Oratione Dominica prope finem . Plaeter has publicas preces
aliae erant , quae m privatorum aibus coant , uti bis iariis
erat oratio ante cibi mi , cuIus meminit S. Cyprianus tur. in suo Tractit ad Donatum , de quam perhibet idem Sat Ustias Doctor veluti consuetudinem suo aevo iam e νοῦ tristissinixi . Osservare pariter possimus ex Diva Cypriano, olim nigras vestes tempore luctus in ulu sui sese. Vide eius tructatum de Mortalitate pag. II IV. Antequam huic Sectioni finem imponam, unum vel alterum articulum averre opus est , quos in praecedenti capite asterre omisi . o. Ecclesiae Ministri nee Σ' Tutores, nc Curatores esse poterant, ut tradit S. Cy 'epistola prima. o. Clerici , qui depositi su raro admodum ad amissum gradui elevabam Cypriani , quae est ad
. O. Tandem in tradam epistola Gildo
ui ad Divum Cypriam occurrit quaedam phrasis, in cuius interprctatione eruditi inter se non conveniunt: Eet Finita, verba sunt praefatae epistat , ui prer, , i. MGum subministrabar μ --m . Quaeritii igitur ιω quid significent haec verba Presbyterium μι-
M. Si innotesteret quinam esset iste ines imis , vis hoe loco fit mentio , facili negotio sol metu dissicus ita . lii eum Elpikopum volunt Foelio in imum ex his Presbyteris dicunt , qui residebat ver in aliquo G 'iavico , vel in pago liquo , vel in Vibe pileopali
Alii aiunt. Decimum filiis Minyrem Fcelicem cro. unum ex illis Presbyteris, qui desii rati erant ut Com
130쪽
, lttilata Liberum milibet est qua,nciae se irentiami II. amplecti ast numquid Eum pronuntiabit Hic sane
tu ex quibusdam epistoli S. Cypriani supcitus α ι moratis . illud insuper observate quilibet potuit , ut Prest teros Carthaginiensis E esiae non e suevi, ste se careetes petere ad Sacium actificium esserendun, VH absque Diaeono . Pr babile istiu est, Foelicem Dii
se Diaconum Decimi . a terun haec uti mera conjectura accipiatur.
liae decus , ac praeclara facinora reportare cumulatissime poterat, prae .f.μεν-
tulit gloriosam isnominiam Crucis Chriit Domini . Fuit ille vel primus inter celebriores Origenis discipulos. a eruditus techista, Samctus Episcopus praeclarissimum Ecclesiae Alexandrinae decus istia, mentum a Divo Marco usque ad Divum Athinasium. Fuit tandem egregius Catholica E clesia Doctor, 3 quem Magnum, ianonum peritum appellant cuni Divo Basilio raci nonnulli Magnum mon2sium , qui fuit a nam peritus. II. Magnus ipsi Episcopus , cum de rebus ad Religionem pertinentibus saepissime requir retur, initumeras scripsit epistolas ad celebriores sui aevi Episcopos , multa exaravit adversus haereses quosdam concinnavit Tractatus quibus tum Theologiam , tum Disciplinam complectebatur. Divus Hieronymus horum omnium operum catalogum profert, quem aci ratiorem dixeris quoad numerum operum , quam quoad seriem temporum , quam praeoculis non habuisse apparet. Narrat igitur , S. Dionysium Alexandrinum plurimas scripsisse epistolas pro sententia Divi Cypriani is Concilii Asricani circa haereticorum rebaptizati neni . Hi in cypriani , ct Urieana Duodi dogma consentiem , de haereticis rebapistandis 2 i. ad diversos plurimas misit epistolas , qua usque hodie extant Eum cripsisse dicit quamdam epistolam ad Flavianum Antiochenum de pta nitentia , aliam ad Romanos, binas ad S. Six et: tum Papam, qui S. Stephano successerat, binas ad Philemonem is ad Dionysium Romanae Ecclesia Piesbyterum, unam ad eumdem hunc Dionysium ad Petri athedram evectum, I. i. alteram ad Novatianum causantem, quod invitus Romae Episcopus orditiatus tuisset. Adscribit insipet eidem aliam epistolam ad Dionysiim Didymum , plurimas epistolas Pasch les, unam ad Feclesiam Alexandrinam, quam exaravit in exilio iam constitutus alteram ad Hieracam in AEgypto Episcopum , praeterea Tractatus de Ortalitate , de Sabbato is de
spiritualibus exercitiis quamdam epistolam ad Ormammonem , d alia scripta de Perseeu
III. Divus Hieronymus sub eiusdem hujus Sancti nomine perhibet nobis duos libros contra Nepotem Episcopum, qui Millenariorum errore tenebatur, quamdam epistolam comtra Sabellium, aliam ad Episcopum Ammonem, unam ad Thelesphorum , ad Euphranorem aliam , quatuor libros ad S. Dionysium Papam , ad fideles Laodicenses epistolam unam de poenitentia, aliam de poenitentia aliter ad Cononem, ad rigenem aliam de martyrio. Setipsit insuper ad Armenios , ad Timotheuin ad Euphranorem peculiares epistolas millias ad Basilidem is prope vitae suae finem celebenimam epistolam contra Paulum S. mostaienum Antiochenum Episcopum . Haec sunt omnia quae Divus Hieronymus adscribit S. Dionysio Alexandrino in suo Catalogo de Scriptoribus Ecclesiasticis . Uersim , alia ins
IV. Hui debemus partem haud exiguam pulcherrimorum fragmentorum Sancti Dionysi, oua supersunt, in eruditorum manibus circumseruntur . Illud optandum summopere pro Ecclesiae bono fuisset, ut omnia celeberrimi hujus Episcopi scripta, omni sua parte pedi secta , ad nos usque pervenissent . Nulli dubium esse potest , quin ponierint ex illis erui plurima admodum pretiosa monumenta in favorem plurimarum ac praecipuanim veritatum nostrae Religionis; verum quoniam divina Providentia aliter disposuit, contenti simus his quae adhuc remanent, quaeque plurimos complectuntur articulos apprime necessarios quoad i. his. . Dogma, quoad Moralem Doctiinam, quoad Disciplinam Ecclesi . Quae exscribemus ex de illi,s Plistoria Ecclesiastica Eusebii, Sancti hujus Episcopi loca , de personali ejus merito fidem ' 'uberrimam ficient. Sublime ingenium in illo deprehendemus , profundam eruditionem accuratam scientiam tum Dogmatum, tum Ecclesiasticae Disciplinae Summam modestiam
in ejus sententiis insuper deprehendemus M agraruissimum actum pro honore Religionis , pro puritate fidei, pro pacein unitate Ecclesiae.