장음표시 사용
131쪽
i 18 Tractatus V. seMndum ordinem gratia , quam Iecundum ordinem naturae . Nam ly magia non sumietur comparative, sed exclusive, ita ut idem significet ac potius: Sicut cum Paulus dicit de Moyse , magii eligens affligi eum popuIo
Dei , quam temporalis peccati halere iucun
objicies: Quando duae Tausae concurrunt ad eundem effectum, ille crescit in perfe-etione, quando aliqua illarum crescit in viris tute, &activitate; sic quia potentia visiva, in species objecti visibilis concurrust ad
visionem corpoream, si augeatur virtus, &perspicacia Potentiae , vel si in ea ponatur
species objem perfectior, elicitur viso magis perfecta: Sed ad visionem beatam non solum lumen gloriae, sed etiam intellectus
creatus essicienter concurrit , cum ad
eam non se habeat mere passive et Ergo Scut intensius lumen , ita & perfectior , ac perspicacior intdilectus persectiorem elicit
Respondeo, Maiorem esse eram, quando causa persectior influit per se ut perfectior, vel ut habet virtutem proximam, & iram diatam in effectum , secus autem, quando concurrit tantum secundum Zirtutem radi- calem, & major ejus persectio materialiter se habet, & per accidens, ut contingit in Proposito, cum intellectus creatus concurrat ad visionem beatam, non secundum suam apritudinem naturalem, sed secundum obe. dientialem, quam habet, ut elevetur per duomen gloriae , quae est aequalis in omnibus initialectibus creatis.1x quo patet disparitas ad exemplum adductum; nam Potentia visiva,
ac species proxime, & immediate influuntin asioncm co orea dc habent vim proximam
132쪽
ad agendum, saltem partialem , & incompletam et intellectus autem creatus solum ra-cicaliter concurrit ad visionem beatam, nec confert seorsum activitatem , & virtutem proximam ad agendum , sed suam, quam habet, subjicit lumini gloriae , ut elevabulem ab ipso, sicque reddditur una tantum virtus proportionatae, & proximae asi visi
Dices, si hoc ita sie, intellectus creatus
erit purumi instrumentum in visione beata iacum non agat nisi ut elevatus per lumen gloriar, sicut instrumentum non agit nisi. ut et vatum, ae causa principali .. Sed, nego sequelam: primo quiae causa instrumentalis ita movetur ab aliquo agente emtrinseco, ut tamen seipsam a principio inistrinaeeo non moveat, ut constat in serra , malleo, pennicillo, & aliis instrumentis artificialibus: intellectus vero creatus non ita movetur a Deo ad visionem beatificam,quod seipsum a principio intrinseco non moveat, . cum in ea vitaliten operetur, & vivat vita a terna, aede ratione causae vitalis, & vitali. teue operantis sit, quod se moveat ab intrins cos ut docent Philosophi in libris de anima. Secundo, quiae de ratione instrumenti proprie sumpti est, ut elevetur extra latitudinem sui obiecti adaequati, ut constat in aquabaptismali, quae elevatur ad producendam graistiam, quae esh extra latitudinem objecti adaeis quati cujuscumque agentis creati tantellectus vero creatus, licet in vifione beatifica elev tur extra. Iatitudinem sui objecti proportionati, & connaturalis, non elevamr tamen ex
tra latitudinem sui objecti adaequati , M speci
ficativi, ut cap. I. concl. t. ueclaravimmo
Tertio astrumentum proprie sumptum nevam
133쪽
habet virtutem proximam, neque radicalem, ad effectum causae principalis s aqua enim v. g. non habet virtutem radicalem ad pro duiscendam pratiam , neque serra ad scinden, dum artificiose: Sed intellectus creatus habet vim , saltem radicalom , & remotam ad videndum Deum, ut ex supra dictis constat: Ergo non se habet ut purum instrumentum respectu visionis beatificae . Dixi purum im'r-nemum, quia non est inconveniens conis cedere, intellectum creatum, lumine glorIae perfusum, esse instrumentum Dei in ordine ad visionem beatificam, improprie, &lato modo, & in generali quadam acceptione, quae illud non extrahit a ratione causae prinisci palis ; ut enim ait D. Th. qu. et . de verit.
ar. I. ad s. Instrumentum dupliciter dicitur: uno modo proprie , quando scilicet aliquid ita ab altero movetur , quod non confertκr eia movento aliquod principium talis motus , sicut serra movetur a carpentario , ct tale instrumentum est expers libertatis . Alio modo dicitur inserrementum magis communiter quidquid est movens ab alio motκm ,
sive sit in eo principium fui motus , fue
Ex dictis colligitur, visiones beatas Angelorum, & hominum esse ejusdem speciei: nam illarum diversitas oritur a sola diversi.tate luminis gloriae, ut ostensum est: Sedo.mnia Iumina gloriae sunt ejusdem speciei, cum respiciant idem objectum formale , sci. Iicet Deum cognoscibilem , ut est in se, di eodem essentialiter modo tendant in ipsum, scilicet clare, Ac finite Ergo & omnes visiones beatificae Angelorum, & homi-Cum. Neque obest, quod tales visiones non
silum a lumine gloriar sed etiam ab intellectu
134쪽
s- - visione Sei. angelico, de humano, qui inentialiter, de specie inter se distinguuntur , procedant . Non enim procedunt ab illis , ratione vi tutis Maturalis , sed potentiae obedientialis, radicatis, & remotae, in suo intellectus angelicus, de humavus specie inter se comveniunt A
Dico primo: Beati de Iacto vident divi
nam essentiam Trinitatem personarum , & omnia attributa s imo repugnat videri divinam essentiam, non vita attributis. di personis.is Prima pars huius assertionis constat ex FI rentino in litteris unionis, ubi dicitur, quod
II MI.Anur, ct trinua videtur a bearas , & ex illo I. Joan. 3. Cum apparueret , similes ei erio mux, quia videbimus rem sicutiest. Sed .Deus
est in se unus , & trinus, omnipotens, justus, misericors &c.Ergo ut tali, videtur a beatis. Iratio etiam suffragatur, cum enim visio beata sit merces fidei nostrae, per eam clare cognomscimus in patria, quae nobis hic in via per Sde m obscure revelantur. Sed perfidem nobis obscure hic revelantur, quae spectant ad Dei naturam, es usque attributa, & personasa E go illa per speciem, & claram visionem nin 'his manifestantur in . patria . Secunda para, quam Scotus, & ejus Distbpuli, nec non aliqui ex recentioribus neganti probatur ex triplici dote, deu praerogativa ublionis beatificae, quae est cognitio quidditati.va, intuitiva, de beatificativa r In primis eis
sim implicat videri aliquid quiddilative, s
135쪽
eundum quod est in se, non visis praedic tis, quae illi quiddilative competunt, proueest in se vi At de quidditate divinae essentiae, prout in se sunt attributa, & relationes , ut de attributis constat ex dictis suis Pra c. . & de relationibus ostendemus in
Trach. de Trinit. cap. q. s. X- Ergo repugnat divinam essentiam quid dilative, prouein in se, videri, non viis. attributis, & re.
gnitio enim intuitiva per hoc differt ab aburactiva, quod hac apprehendit obiectum Proportionaliter ad captum intellectus, illa autem videt, & intuetur objectum ut est in se a parte rei Ergo cum Deus sit in se unus, &grinus, & includat in se ellentiam , attributa di relationes, repugnat illum videri, & in uitive cognosci, non visis relationibus & attributis . Addo, quod cognitio intuitiva non
terminatur ad solam naturam, & quiddita-cem obiecti, sed fertur in rem, ut est in se ubsistens, &existensa parte rea is unde cum
natura divina subsistat, & exis at fin tribus Personis, repugnat illam videri, seu intuitive cognosci fine illis .
Eadem repugnantia demonstratur ex tertia Praerogativa s nam cognitio beatificativa debet perfecte satiare, & quietare appetitum beati, cum beatitudo sit quies, de satietas omnium desideriorum: Sed si visio beata attingeret solam essentiam divinam, nec se extenderer ad attributa , & personas Sanetissimae Trinitatis, non perfecte satiaret, nec quieta. Tet intellectum beati: Ergo non esset cognitio perfecte beatificans. Major constat, Minor fic probatur. Cum naturaliter desideremus,
visa estantia, videre ri us proprietates, & visa
136쪽
natura subsistente, videre modum subsistentiae eius s attributa autem sint proprietates diis vinae essentiae, de relationes modi subsistentiae ejus;si beatus videndo divinam essentiam, non videret aliquod ex ejus attributis, vel aliquam ex divinis relationibus; remaneret in eo desiderium videndi illud attributum, vel illam relationem e Ergo non esset ejus appetitus plene satiatus, & quietus. objicies primo: Essentia divina communicatur Filio per aeternam generationem , non communicata paternitate: Ergo similiter potest visione beatifica videri, non vica paternitate . Antecedens est certum fidei certitudine . Consequentia vero inde Probatur, quod tota ratio , ob quam essentia in divinis communicetur filio, non comminnicata paternitate , est virtualis eorum distinis
stio , quae proinde videtur lassicere, ut essentia videri possit, non visis relationibus , Mattributis Respondeo negando consequentiam, & ius probationem: quod enim essentia divina
communicari possit Filio, non communicata paternitate, non oritur praecise ex eo, quod
virtualiter distinguatur ab illatic alias enim
cum non solum a relationibus, sed etiam ab attributis distinguatur virtualiter, commum nicari posset F ilio, non communicatis attributis 3 sed ex eo insuper, quod paternitas ,& filiatio opponuntur relative in ratione communicabilium s unde ad veritatem consequentis , & paritatis esset opus , quod etiam opponerentur relative in ratione visibilium, quod tamen aperte falsum est; alias Gnim Pater, & Filius nunquam videri possent simul per eandem visionem .
137쪽
D Tractatum II. distinguantur virtualiter, in ratione com. municabilium ; non tamen in ratione visi.bilium a quia in visione beatifica essentia divina gerit vices speciei intelligibilis, non solum respectu sui, sed etiam respectu attributorum , & relationum, absque ullo virtualidiscrimine. objicies secundor obiectum primarium potest vi eri sine secundario Sed essentia
divina est obiectum primarium visionis beatio ficae, attributa vero, & relationes pertinent tantum ad objectum secundarium : Ergo potest videri divina essentia, non visis relationi-hus, & attributis.
Respondeo primo , distingtrendo Maio-xem: Objectum primarium potest videri sine
secundario, quando non habet necessariam qonnexionem cum illo, concedo; si sint in. er se connexa, & unum transcendent aliter includ tur in alio, nego . Vnde cum essentia divina sit necessario connexa cum relationbhus, de attributis, & in illis intime includatur, quamvis detur, quod attributa, & re-IAtiones pertineant ad objectum secundaritivisionis beatae, inde tamen non sequitur, di vinam essenvam posse videri sine illis. Respondeo secundo, negando Minorem,
, relationes enim, atrributa non sunt pro
prie objecta secundam visionis beatificae , sed modi essentiales objecti primarii, & specificativi, sine quibus illud videri nequit; sicut se bile proprium non potest videri sine
communi: R. g color sine extensione, & fi-
Aura ; ex qM inferunt plures. Theologi in tra-oatu de Eucharista, Corpus Christi in eamderi non posse, quia licet sit lucidum, &hilorat umi caret tamen figura, & extensione Di
138쪽
De visione Dei. ri , Dico secundo, Beatos videre aliqua Desidecretae ut enim infra dicemus, illi videneca, quae pertinent ad proprium statum, inter quae sunt aliqua Dei decreta, illa praecipue, quae spectant ad eorum praedestinationem, de salutem. Non vident tamen omnia, alioquin omnia objecta a Deo libere volita, omniaque futura ab illis cognoscerentur , quod dici nequit, ut constat de ultimo die judicii, de quo dicitur Matth. I .& Marci II. De M limo die iudicii nemo sit , neque Mengeli in
Si autem quaeras , quomodo illa cognoscantur a Beatis 3 Respondeo aliqua cognosti ab illis in verbo, dc per lumen gloriae, quod eminenter continet Iumen prophetiis cum , quo decreta Dei libera, de futura conis tingentia revelantur: Alia vero cognosci existra verbum per revelationem Dei immediatam, aut mediatam a Deus enim imme
diate per seipsum illuminat Angelos superiores , inferiores vero mediantibus superioribus, ut ostendemus in Tractatu de A
gelis. Dico tertio, beatos videre creaturas possibiles in essentia divina tamquam in causa, de medio prius cognito. Cognitio enim beatorum est ex eplata a cognitione, qua Deus seipsum cognoscit, 3c illius imitatio, & participatio r Sed Deus cognoscendo seipsum, cognoscit creaturas possibiles in sua essentia ta- quam in causa, ut tractatu sequenti ostende. mus i Ergo similiter beati videntes essentiam divinam, in ea tamquam in causa eas cognoscunt Et idem cum proportione de creaturis existentibus, de futuris dicendum est, eas nimirum cognosci a beatis in essentia divina,
139쪽
cretum determinata. Unde Augustinus lib.
II. confess. cap. I s. ait Angelos viae re fa . cum Dei semper , ct ibi legere quidquid velleaterna voluntas ejus. Et Bem ardus lib. I s. de considerat.cap. .asierit beatos videre in Deo cogitationes pacis , russeris bonae aeoluntatis squibus aperte significatur, creaturas, etiam ut existentes, vel futuras, videri in verbo.Argumenta, quae contra hanc conclusionem fieri solent, commodius proponentur , & soLventur tractatu sequenti, quando agemus de
scientia possibilium, quae simplicis intelligem
Dico quarto , beatos clare, & distincte cognoscere mysteria nostrae fidei, coelum , clementa , ac praecipuas partes hujus uniis versi, de ea, quae ad proprium statum peristinent
Probatur conclusio hoc discursu: Beatitudo persecte satiare debet omnem appetitum justum creaturae rationalis et Beatus autem tri-pIiciter potest considerari, primo ut est et vatus ad ordinem gratie, secundo ut est pars universi, tertio quatenus est talis persona particularis , & quatenus fuit in tali dignitate constitutus, puta Rex , summas Pontifex , Patriarcha religionis, paterfamilias, &c. Et fecundum hanc triplicem considerationem, diversa appetit cognoscere objecta. Primo innim modo petit cognoscere mysteria fidei, ut gratiam, lumen gloriae, suam praedestinationem, mysterium Incarnationis, Eucharistiae , Secundo modo petit cognoscere species, di naturas, ac partes principaliores hujus universi , ut Angelos, coelos, elemen id &c, Tertio modo petit cognoscere ea, quae pertimnent ad suum statum: v. g. D. Gregorius,
quia fuit Summus Pontifex, appetit cognin, scere
140쪽
De visione Dei. Tet scere ea, quae pertinent ad statum praesentem', vel futurum Ecelesiae, S. Dominicus ea, quae pertinent ad statum sui ordinis, S. Ludovicus ea, quae pertinent ad Italum regni Franciae ; Ergo Beati cognoscunt per visionem beatificam mysteria nostrae fidei, praecipuas partes hujus universi, & ea, quae ad proprium statum pertinent.
DIco breviter, visionem beatificam non
mensurari tempore, Nec aevo, nec a
ternitate essentiali, sed participata . Prima pars patet g tempus enim est me sura rerum successivarum; sed visio beata est tota simul, quia beati omnia, quae vident in verbo, vident in unica specie diis vinae essentiae: ea autem, quae videntur iciunica specie , videntur simul, & non m cessive . Quam rationem tangit D Bernaeis dus serm. go. in Cant. his verbis et Illa ,σoflat, quia forma stati, quae tunc videtur, essenim, nec MIIam capi; ex eo , quod est , fuit .
Confirmatur ; principia visionis beatificae . nempe lumen gloriae, & divina essenti ag rens vices speciei intelligibilis, non mens Tretur tempore, ut constat. Ergo nec ipsa visio beatifica. Secunda pars non videtur minus certa,
cum enim visio beatifica sit participatio divianae intellectionrs, reddit animam veluti deia formem, & divino modo operantem, submindeque modo simpliciori, & immutabiliori , quam t Angelus in suo esse: unde cum disF velum