장음표시 사용
141쪽
versitas mensurae durationis rerum summtur ex diverso gradu immutabilitatis illarum, ut docet D. Thomas supra qu. I . ar. s. visio beatifica petit mensurari aliqua mensura nobiliori , dc uniformiori , quam sit aevum , quod mensurat substantiam Ange.
Confirmatur: aevum, licet sit in se im mutabile, & totum simul, admittit aliquam
successionem, & aliquas variationes accidem tales in Angelo, sive quoad mutationes locales, sive quoad diversos actus , ut dicemus in Tractatu de Angelis : visio autem beata, cumvonstituat creaturam intellectualem in ulcimo termino, dc fine, ac summa heatitudine, quae non potest amplius crescere , nullam almittit successionem , aut variationem, etiam accidentalem , in ratione visionis . Unde Augustinus I s. de Trinit cap. 36. loquens de
visioue beata ait: Non erunt volubiles nostri avitationes, ab aliis in alia euntes , atque reis euntes, sed omnem mentiam nostram simulaevo conceptu Mide/imus. Et Bernardus s. de consider. Non enim inne fragilis aetas mentis
aeriarm , quantumcumque vehementer intem
ni , aliquatenus difiliet , resiliet me in suam pluralitatem di .eoluget se magis , adunabii , conformabitque unitati illius, vel postus unitati illi. Dices et aevum est mensura rei immutabiIis in suo esse, & mutabilis secundum operationes ei adjunctas et Sed visio beatifica, quam vis sit immutabilis in suo esse, est tamen mintabilis quoad operationes ei adiunctas , nimirum quoad illuminationes, & revelationes, quas beati extra verbum successive recipiunt; cum statim initio beatitudinis non videant omina, quae pertinent ad eorum statum, sed de
142쪽
his paulatim, &successive illuminentur: E go visio beatifica mensuratur aevo. Respondeo, quod quando dicitur, aevum esse mensuram rei immutabilis in suo esse, aemulabilis secundum operationes, hoc debee intelligi de operationibus illi adjunctis per se, non vero de illi adjunctis solum per accladem: illuminationes vero, Si revelationes, iquae fiunt extra verbum, non pertinent per se ad visionem beatam, nec ab ea emanant, sicut amor, si uitio, & delectatio, sed per a cidens tantum; pertinent enim ad aliud g Dus cognitionis, quam Theologi appellant scientiam insulam, quae per accidens ad vusionem beatificam consequitur. Tertia demum pars conclusionis , asi
pens visionem beatam non mensurari aeteris ,
nitate essentiali, sed participata, constat ex eo, quod id , quod mensuratur aeternitate essentiali, debet esse omnino immutabile . tam ab extrinseco , quam ab intrinseco ssicut enim tempus consequitur motum, itae aeternitas omnimodam immutabilitatem: Sed visio beatifica , quamvis ab intrinseco sit invariabilis , & indefectibilis, admittit tamen mutabilitatem, Se defectibilitatem ab extrinsecos Deus enim potest illam destrue, re, Ac mutate, de absoluta potentia,&essic ire , quod sit major , vel minor in eodem subjecto, pro diversis temporibus: Ergo nota
mensuratur aeternitate essent ali, sed participata . Unde D. Thomas 3. contra Gent. cap. 6 i. ait , visionem beatam esse in participatio- ne aeternitatis . Et in hac parte supra qu. Io.art. s. ad I. dicit, quod ereaturae spiratuales , anium ad usum in gloriae , parricipant a
Dices: Essentia divina, quae in visione beab
143쪽
rgo Tramis a II.tifica gerit vices speciei, mensuratur aeternitate essentialia Ergo & ipsa visio. Remo, deo essentiam divinam, ut est in se, m en surari aeternitate essentiali, non tamen Praecise , quatenus gerit vices speciei in visione beatifica et quia concursus ejus ad visionem incipit , di potest desinere, & illa potest modo ad majorem, modo ad minorem visionem concuserere, quod totum importat aliquam mutabialitatem , saltem ab extrinseco, de in ordine ad potentiam Dei absolutam.
N hoc Tractatu agemus primo de objectosti mali tam mota v , quam terminativo intellectus divini. Secundo de scientia Dei respectu possi bilium, quae simplicis notitiae, seu intelligentiae appellari solet. Tertio de cauis salitate scientiae Dei. Quarto de scientia Dei, respectu futurorum contingentium . Quinto de scientia media , quae magnum, ac celebre disputandi argumentum est.
Da obiecto formali tam mosi o , quam te minatiso intellectus divini.
DIco primo, obiectum formale, & primarium intellectus divini non est ens, ut commune analogice enti creato,& increa
144쪽
probatur triplici ratione desumpta ex D. Thoma g. contra Gent. cap. 8. Prima est e
Illud solum per se primo ab intellectu cognoscitur , cujus specie intellectus intelli git: Sed species iqua Deus intelligit , eiidia divina essentia: Ergo illa sola potest es.se per se primo intellecta ab intelleini divino, &consequenter creaturae non possunt
pertinere ad oblectum primarium illius . Minor est certa; nam species est simul cum intellectu principium intellectionis et Sed nia
hil a divina essentia distinctiim potest esse principium intellectionis divinae: Ergo necesse species, qua Deus intelligit. MajoPautem sic probatur a D. Thomar operaiio fomenae , quae est operationii principium , i prop-tionatur : Sed species est forma , & principium intellectionis et Ergo haec debet cum illa proportionari , subindeque non potest illam excedere : Sed si aliud esset per se primo ab intellectione cognitum , & aliud
per se primo a specie repraesentatum, non nrvaretur proportio intellectionis cum specie: Ergo illud solum est per se primo abi telleina cognitum, quod per se primo illi r praesentatur per speciem . Secunda ratio D. Thomae, quae est quinta in ordine. sic ab illo formatur: Primo, reper se intelleinim est perfectio intelligentis a secundum hoc enim intellectus est perfectus. quod intelligit in actu,quod fit per hoc, quod est unum cum primo, & per se intellector Sed nihil creatum potest esse perfectio intellectus divini r Ergo nihil creatum potest esse primo intellectum ab ipso, subindeque objectum illius primarium non potest esse ens ut sic, commune analogice epti creato, deii
145쪽
si s . Tractatur III. Tertia ratio, quae est septima in ordine , sic habet: Potentiae specificantur ab objecto tam mali , & primario, ut communiter docent Philosophi: Sed intellectus divinus specificari nequit ab ente creato: Ergo illud non potest esse ejus objectum formale, & primarium ,
nec per consequens ens, ut commune an
Iogice enti creato, &increato. Major comitat , Minor etiam videtur manifesta: nam d re specificationem potentiae, est in illam e-Xercere veram, & propriam causalitatem ; nuhil autem creatum potest esse causa vera, de propria alicujus perfectionis divinae, alias aliqua divina persectio vere , & proprie acreaturis dependeret, quod implicat: Ergo intellectus divinus ab ente creato specifica. ii nequir. Dico secundo et relationes , & attributa non sunt objectum formale motivum
intellectus divini, sed id convenit soli disvinae essentiae , ut vixtualiter ab illis distinis
Frobatur primo: Intelligere divinum, cum
fit constitutivum naturae divinae, ut Trae .
Praecedenti cap. 3. ostensum et , nihil supponit in Deo seipso virtualiter prirums: Sed si relationes, de attributa essent objectum m male motivum intellectus divini, intelligere Dei supponeret in Deo aliquid virtualiter
prius seipso: Ergo relationes, & attributa noti sunt objectum formale motivum intellectus divini. Maior constat; nam de ratione primarii constitutivi et esse primum, quod in re constituta intelligitur. Minor etiam videtur manifesta : nam objectum motivum, virtualis ter ab intellectione distinctum, ei prius illa virtualiter: Ergo si relationes, & attributa ,.
virtualiter ab intellectu, di intellectione
146쪽
Dei distinguuntur, essent objectum formal motivum intellectus divini, intelligere Dei
supponeret in Deo aliquid virtualiter prius seipis. Probatur secundo: volitio est unum ex divinis attributis: Sed volitioni divinae repugnat esse obiectum formale motivum intellectus divini: Ergo & attributis, Major constat, Minor probatur . Objectum moti vum intellectionis divinae est prius ilIa virtualiter . Sed volitio Dei non potest esse prior virtualiter intellectione divina , cum intellectio prior sit volitione: Ergo repugnat volitioni divinae esse obiectum motivum resepectu intellectionis divinae.. Probatur tertio . & ostenditur, relationes divinas non esse objectum formale motivum intellectus divini. Illud est objectum formale motivum divini intellectus, quod est species, vel gerit munus speciei, qua tacundatur ad intellectionem .' Sed relationes divinae non habent rationem speciei tacundantis imiellectum divinum ad intellectionem: Ergo nec rationem objecti motivi respectu illius. Major patet, Minor probatur et Species est principium quo intelligendi: Sed relationeae
divinae non sunt principium quo intellecti nis divinae: Ergo non sunt species respectu intellectus divini. Minor probatur, tum derintellectione essentiali s nam absoluta lane priora notionalibus, & relativis, & cons quenter nequeunt esse ab illis, ut a principios Tum denotionalis relationes enim filiati ius, &spirationis non sunt principia quo intellectionis notionalis, qua Pater verbum producit, imo nec ipsa paternitas ; nam verbum est simile Patri dicenti in principio quom
non est autem illi simile in paternitate: Ex-
147쪽
ig TractatM ILLilla non est principium quo intellectionis nomeionalis, qua Pater verbum producit. Confirmature Si relationes divinae non solum ratione essentiae , sed etiam ratione sui essent species , quibus Deus intelligeret, sequeretur non Hylum virtualiter, sed etiam realiter multiplicari rationem speciei in Deo : Sed hoc dici nequit: Ergo nec illud . Minor patet et non enim minus inconveniens videtur multiplicari in Deo rea. liter speciem intelligibilem, quam intellectum , vel intellectionem . Sequela autem
Majoris probatur: Ea, quae conveniunt reis
lationibus divinis ratione illius , quod addunt supra essentiam, & lineam absolutam, realiter multiplicantur : Ergo si ratio sp ciet illis convenit ratione illius, quod addunt supra essentiam , realiter multiplicae, tur species in Deo. Dico tertio, relationes, & attributa non pertinere ad obiectum sormale,& primarium, rerminativum intellectus divini, sed illud esse solam essentiam, ut ab illis virtualiter distinis
Haec conclusio sequitur ex fundamentis in praecedenti statutis. In primis enim obiectum motivum , & terminativum inter se correis spondere debent, cum idem ordo servetur inter objecta in terminando cognitionem, ac in terminando repraesentationem ; unde quia ens rationis non repraesentatur per propriam 'speciem, sed per speciem entis realis, ad cuius similitudinem confingitur, non primario, sed secundario ab intellectu nostro cognoscitur; nec alia ratione creaturae secundario Cognoscuntur a Deo , nisi quia secundario Tepa inniantur per speciem, quam divinus
tellectus tutelligit: Ergo fi relationes, re
148쪽
De scientia Dei. attributa non sint objectum primarium motivum intellectus divini, idque competae soli divinae essentiae, ut virtualiter ab illis diis stinctae, non erunt pariter objectum primarium terminativum illius , sed hoc conveniet soli divinae essentiae, ut virtualiter ab illis distinctae . Deinde , si relationes, & attributa non post at esse objectum formale motivum intellectus divini , eo quod intellectio divina,
utpote naturae divinae constitutiva, nihil supponat in Deo seipsa virtualiter prius, ob canisdem rationem non possunt esse objectum so male terminativum illius; objectum enim te minativum, ab intellectione virtualiter distinctum, est prius illa, quandoquidem est veluti causa illius. Objicies primo contra primam conclusionem: Quo aliqua potentia est perfectior, eo universalius habet objectum, quare sensus imterni universalius habent objectum, quam externi , & quia inter internos praeeminet sensus communis , universalius illi correspondet objectum; item quia intellectus excedit in perfectione imaginativam, unive fallori gaudet obiecto ; unde cum intellectus divinus sit potentia perfectissima , universalissimum debet habere objectum: Sedens abstrahens a creato , & increato unia
versalius est ente increato: Ergo objectum formale intellectus divini non est ens imcreatum, sedens ut sic, abstrahens a creato,
Relaondeo distinguendo majorem . Quo
aliqua potentia est persectior, eo habet oboiectum universalius, universalitate continentiae, & causalitatis, concedo majorem: univexfalitate praedicationis, nego majorem
149쪽
e sub eadem distinctione minoris nego com sequentiam. Ex eo igitur, quod intellectus divinus sit perfectissimus, solum sequitur ejus
objectum debere esse universalius continentia , & causalitate, non autem praedicationes nam universalitas continentiae eminentialis
perfectior est universalitate praedicationis , Cum haec inpotentialitate, illa vero in actualitate fundetur. Objicies secundo contra secundam conci sonem: Ideo natura divina est ratione sui species , subindeque objectum motivum inotellectus divini, quia est actus purus, omnem Sotentialitatem excludens: Sed etiam attributa , & relationes, ratione sui, & ut vi
eualiter ab essentia divina dii ineta, sunt a clus
Purus , omnemque potentialitatem excludunt, alias summe perfecta non essent: E
go sunt species, qua divinus intellectus i relligit.
Respondeo, essentiam divinam non habere rationem speciei, & objecti motivi intellectus divini, ex communi ratione actus puri, sed quia est actus purus primordialis, omnes Dei persectiones radicaliter continens, quod non convenit relationibus, & attributis . Sicut ergo, licet natura Angeli , & illius proprietates in gradu immaterialitatis conveniant, sola tamen natura unitur ejus intellectui, ut species, quia est radix taeterarum perstitio. nums ita quamvis attributa, & relationes cum natura divina in ratione actus puri conve- Liant , sola tamen natura est species, quia imgellectus divinus omnes Dei formalitates cognoscit, quia est radix omnium illarum, de consequenter lassiciens ad omnia repraesentanda .
Ubiicies terito contra tertiam conclusi i
150쪽
ve fientia Dei. II et nemi Ens divinum ut sic est commune rei tionibus , & attributis, & omni enti divino, non vero divina essentia, ut ab attributis, de relationibus virtualiter distincta, cum de illis non praedicetur, quatenus ab illis distinguitur: Ergo ens divinum ut sic debet assiis gnari pro objecto formali primario termia . nativo intellectus divini, non vero ipsa dia vina essentia, ut ab attributis, & relationibus virtualiter distincta . Respondeo , ens divinum sic esse commune relationibus, & attributis, & omni ethri divino, communitate rationis, sicut enscreatum ut sic est commune omnibus creaturis s essentiam vero divinam esse relationibus , & attributis communem, communitate reali, utpote actu virtualiter, & radicaliterea continentem. unde cum ista continentia sit perfectior alia ( nam commune per rati
nem poti entialiter ad sua inferiora se habet,& concipitur ut divisibile, & multiplicabile in illis) essentia divina assignatur a nobis pro objecto formali primario terminativo intellectus divini, non vero ratio entis db vini ut sic.
Ne sientia D ei respectu possibillum, esita-plieis intelligentia appellatur.
UT certum supponunt, omnes Theologi
contra Aureolum, Deum cognoscere creaturas secundum illud esse proprium, de particulare, quod in seipsis habent, vel hais here possunt, & non solum secundum illud e se eminens, & increatum, quod habent in