장음표시 사용
371쪽
Tractatus fiet uberi a bitrii usus aliquis 3 Et tamen Ioco
citato libri de libertate incoacta, & aliis in Iocis infra referendis, assignat duo discrimina iam exposita.
Secundo, idem Auctor ibidem num. Sy.ait, modum defendendi libertatem, quem Amesius accepit ab Alvare ( quo scilicet di sentiendi potentia simul esse dicatur cum auxilio, quo homo ad assentiendum movetur pertinere ad Calvini sinum, & non esse ad
mentem Tridentini . Et tamen lib. g. Contra Bajanos cap. g. s. I. num. d. haec scribit iIutherus , ct ca vinus , o eorum sequaces ideo funt haeretici , quia non admittunt libertim arbitrium , quale postulat Tridentinum , nemin e , quod excitarum a Deo per gratiam ess aiscem , possis nihilominui dissentire . Et infra i Consequens ergo est , ut dicamus proximam
dii sentiendi potentiam ct a Tridentino fameitam , ct ab hareticis haretice negatam .
Item in responsione ad decimam septimam epistolam Ludovici Montallii et catholicic inquit mctores inter se consentiunt , gra-Wiam Per se essicaeem ira regere voluntatem , ur,im , ct potestatem resistendi ei non a imat, ta ut haec duo inter se componantur, 'ratia involantate , et in eadem voluntate sub gratia constituta fusciens non consentiendi potestas, nec dubitant, quin hic sit verus Contalii Trta
dentini sensus in v ibis istis , potest dissentire , s velit. Tertio in praedicto libro pro defensione
sciciatiae mediae edito . Thomi sticae libertatis tabellam depingens , asserit Thomistas duo tantum ad veram, & perfectam libe ratem Postrum lare, nempe in intellectu indi ferentiam objectivam iudicis, &in voluntate spontanei tatem, seu immunitatem a coam
372쪽
ione : ex qua tabella ibidem ait nihil pio sus delevisse Calvinum : Postquam ( inquitrium III. excussimus omnia ex adversariorum sententia, nihil aliud invenimus , quam
esse Dei praedesinitionem , absolutam , essiemeem , infallibilem , infrustrabilem , ex qua sequitur actio volunt apis , seclusa coactione Mnini , ac violentia , in sippolyta cognitionum mediocritate. Nihilominus locis jam relatis, Thomastas, praeter haec duo, tertium ins per ad veram rationem libertatis exigere,
nempe dissentiendi, seu non agendi pote tiam, quae Thomistas segregata Calvinistis, manifei e declarat. Item in libro, quem sub Eugenii Philadelphi nomine edidit. pagina . editionis Parisiensis , ait Tnomistas hac una linea ( potentia scilicet dissentiendi
sita eum hareticis eo nia inconfusa servas
Quarto idem Auctor in praedicto libro de scientia media Thomistas Calvinis is implucat, & in libris contra Bajanos , & Jan seni nos editis, eos a Jan lanianis sejungit, .& thmen eundem esse dicit Iansenii, & Calvini
errorem . Quae certe aliter conciliarii non possiant, quam negando commune illudartis
jyllogisticae, & luminis naturalis principium et
suae sunt eadem uni tertio , sunt eadem inter
se. Mitto plures alias anti logias, seu Verbo- . Tum, & cogitationum inter se dissidentium pugnas , quae in praedictis libris hujus Auct ris (diversa, &opposita scribentis, prodiversa ratione temporum, & prout causae suae, utilitati propriae videbat expedire reperiuntur. De hoc enim suse egimus in Ap logia Thomistarum, quae habetur in Clypeo. Theologiae Thomisticae, ad calcem Tractata
373쪽
3s Tractatus M. Quod attinet ad alium Calvini erroreni tuo Deum facit causam, & Auctorem peccati , duo sunt pariter praecipua doctrinae Thomisti. cae, de Calvinianae discrimina. Duplici enim
titulo Calvinus Deum secit auctorem peccati. Primus, ac praecipuus sumitur ex eo, quod docuerit Deum movere voluntatem hominis adactus, sive bonos, sive malos, solum spont nee, & non libere, &sicut equus movetur a serere, ut ex supra dictis constate supposito enim, quod Deus voluntatem moveat ad actus malos, & peccaminosos, ea motione, quae indifferentiam voluntatis auferat, & quae voluntatem necessitet, evidenter sequitur, ma-
Iitiam, & deformitatem peccati non posse in
voluntarem creatam, sed solum in Dei moti nem reduci : quia voluntas motu solum spontaneo mota,& excitata, & carens indifferentia actuali, & potentia ad oppositum, non potest in suos actus influere malitiam moralem , quae
fine libertate indisserentiae, de potentia ad oppositum , nequit subsistere , ut in motibus primo primis , & actibus in deliberatis manifestum est . Vnde si quae malitia moralis in ejus actibus reperiatur, deis het in Deum ut in Auctorem necessario refundi . Altera ratio est , qua non potest Calvinus non facere Deum auctorem peccati , nempe quod docuerit ipsum movere volutatem hominis ad actus malos, moistione morali, praecipiendo diabolo, ut homines tentet, seducat,dc in peccatum inducat, ut constabit legenti caput quartum libri s cundi institutionum: motio enim moraliS, cum non sit praecisiva, sicut motio physica, ut s. praecedenti declara vimus, non solum ad entitatem, & subs antiam actus, sed etiam ad ejus
malitiam, & deformitatem, secundario fal-
374쪽
tem, & in directe, se extendit. Cum ergo Thomistae nec solam spontaneitatem in volunate a Deo mota, & praedeterminata agis noscant, nec Deum dicant movere ad actus malos, etiam ut sunt physici, & vitales, m tione morali, sed physica duntaxat, manis num ei , eos toto coelo a Calvino discrepare, nihilque, quantum ad praedictum errorem, quo Deum facit auctorem peccati, affinitatis, vel commercii cum illo habere. Nec obest, quod Calvinus interdum interentitatem peccati, & ejus malitiam videatur distinguere, & primam Deo tribuere, noctvero alteram, ac negare illum esse auctorem peccati s hoc enim solum negat quoad verborum sonum , & ad vitandam verborum invidiam , & inconsequenter ad sua principia: cum oppositum manifeste sequatur ex duplici illo principio, quod admittit, nempe Deum movere voluntatem ad actus malos solum spontanee, & non libere, ac praecipere Diabolo, ut homines tentet, &in peccatum inducat, quod est eos movere ad actum peccati motione morali . Addo ex Andrea Duvallio , Doctore Sorbonico,tomo I. in secundam secundae pagina s3. innumera extitisset loca in Calvini institutionibus , quibus expresse , & in tediminis dicebat , Deum esse auctorem pe Catorum , etiam quantum ad malitiam , de deformitatem, quam de formali important: sed ea in posterioribus editionibus a Calvinias is erasa fuisse. Oi endit etiam Beccanus t
mo t. Summae Theologicae cap. Io testimo
ni o Davidis Perei, famosi Calviniitae, imo& Calvinisticae factionis in Germania Prismi pili , Calvinum revera secisse Deum auctorem criminum, de in eo errore, quem vel ipsae
375쪽
diu res horrent, Calvinistarum plurimos a Cal- vino defecisse. Ut quid igitur Pater Annatus in suo libro de scientia media ab sol vere conatur ab eo crimine Calvinum, a quo nec ipsi rigidiores Calvini stat eum absolvunt=Cur tentat Alalii opem illum lavare, &ait, illum distinguexe inter materiale, & formale peccati, seu inter ejus entitatem, & malitiam, & primam tantum Deo tribuere, non vero alterampillumque , hi cum vocum respiciamus , fatis
Feligiosum esse, MI caveat, ne Deum auctorem
precati esse dicat 3 Certe sinceriores, & cauistiores sunt hac in parte alii Societatis The, dogi, qui ingenue fatentur, Calvinum utrum que Deo ut auctori tribuere, de Deum facere auctorem peccatorum. . Ex dictis liquet, vere, ac prudenter dixisse Magistrum a Lorca, ordinis. Cistere lenis
sis, disput. it. de gratia conclus. 2. Nimis ex-eedunt illi, qui insuperabili contentione defendunt , physicam praedeterminationem , qMam docent Thomistae , auferre libertatem, O semaentiam , quae illam asserit , nihil , aut sta uum a Calvino differre . Cum enim emidena,sit esse S. Thomae doctrinam , ct plurium ex antiquis Sehola Leix , nulla ratione timendum es, aliquid ei inesse periculi , fed potius er .endum est , esse fidei Catholicae con onam. Et his eensuris uti, nec pie, nec prudenter fit.
Quare non existimo piissimum, ac sapientis fimuin Cardinalem Bellarminum scripsisse id, quod legitur in ejus controversiis , nempe
.sententiam , . quae docet gratiam essicacem esse qualitatem Dei physicam quae determinat voluntatem ad volendum , & eligendum bonum, videri, aut esse omnino eandem cum errore Calvini, & Lutheri, aut parum ab
illis differre: Credibilius, & verosiinilius est,
376쪽
De voLmate Dei. J s rverba illa a quibusdam Jesu itis Germanis,qui impressioni libri Controversiarum piaeerant, intrusa fuisse, ut in Apologia Thomistarum ostendimus. Sed quidquid sit de hoc, Bella D.
mino oppono Baronium , qui Molinae doctrinam sua novitate periculosam . Augustino contrariam, & affinem erroribu S Pelagia
norum , aut Semipelagianorum esse declarat in epistola missa Domino de Vilars, Archiepiscopo Viennensi , quam hic int gre, de de verbo ad verbum transcribam.
ILLUSTRIS S I ME, AC REVERENDISSIME DOMINE.
IGnsscat, si tardius quam par est, ad litteras
Dominationis vestrae rescribs, quas ut fane has , purax, et orthodoxas in omnibu exoctu- Iaius sum , a quibus absit, ut vel in minimo apice , vel puncto dissentiam . TUntummodo de libris Molinae remane; controversia. Iegi eos, sed non sine stomacho, cum in illis nihil potentius assere praesinerat , quam Sancto Augustino adversari, (ιicet fanctum nunquam nominet ) eumque citant e redarguere, seqne in illis disputati nibus vigilantiorem , acutioremque iactare . siuic possit eum talia loquentem absque na ea coimrare 3 Iicet ut anguis Uugiat, die manibus facile elabatur: ut si temeraritim quia inveniat,
haud facile possit haeresis eonvincere, in fugi
lare . Non huJusmodi commentatoribus indiget Ecclesia Dei, quae puritate, candore , nitore dein lectari tansum modo consuevit, ipsa non habens maculam, neque rugam . Legi, inquam , eum, es ad quinquaginta , em amplius notavi positiones, verba , phrasex , quas vel Ditem affines erroxibus
Pelagianorum , Me emitelagianorum (
377쪽
g 8 Tractatus In ipse cautIus intra Catholicae fidei amites, veIProtestando fallem se contineat neque puto qui absque privato affectu illa perlegerit, negabit omnino . cuod Ecclesia Dei indiget huIus Molinae
Iibris , ut discat quae a tot SS. Patribua, . Conciliis , atque decretis iam ante tot saecula didicit, ae docuit f cuod ad ipsum D. N. Clementem Papam pertinet, hoc ipsi in proposito est, hoc in vo-ro , hoc denique in decreto , ut nee latum unguem
a vestigiis praedecessorum recedat , sed iis leni insistat quam firmissime. Seis plane Sanctos tot
Pontifices Innocentium , Sixtum , Calestinum, Hormisdam , ac denique Felicem (euIus sunt C
nones inrauficant Concilii ) hoc professos suis
Arbiis esse, atque restatos, Romanam Ecclesiam in iis , quae sectant ad gratiam , em liberam arishitrium , sequi semper consuevisse Sanctum Unguis sinum . Testatur equidem id tot verbis Hormi ita suis litteris, adeo ut alio iudieio Uua non sit, eum iam praejudicatum sit. Laborat ium in diis sicutiendo Molinae volumine, de quo vel abjiciendo , vel purgando , vel retinendo adhuc sub iudice lis est. Mea qhidem sententia, eo non indiget Ecclesia Catholica, in quo vel fallem Tuaedam auditui horridula essent eorrigenda . MonuiPP. meos Societatit Iesu , ne aestimati nem eorum in defensione librorum ejus perici,sari sinant, in discrimen adduci . colo Osor Smnes , Derex sit, Patres , ut Cispi illud urpem: Opprobria exprobrantium tibi cecide. Tunx s per me . A nolo prolixior esse .-Pater
amantissime, indocti me , lueerna pedibur
meis, cum per obscura contigerit ambulare. De Beat is viris in Sanctoram numerum eo ocandita
ad aliud tempuae servavit hoe Deus . Rom idibus Martii anno Dom. I 6M. Vestrae illustri . ae Reverendi L. Dominationis Frater, er Serdius caesar Card. Baronius.
378쪽
De voluntate Dei. . 3s'Huius Epii olae mentionem facit Petrus Matthieu , Historiae septem annorum pacistomo secundo , libro septimo, narratione quarta, quam dicit se vidisse, & refert fragmentum ejusdem , nempe haec verba: Moonni APP. meos Societatis Iesu, &c. s. X I.
Deexettim e ax, ct eoncursua Dei prin iuI , ac Praedeterminans, Pro utro- quae statu naturae lapsa, ct imnocentis admitti debet.
P Robatur primo ex principiis supra statuistis; nam pro utroque illo statu salvari deis het in Deo ratio , & dignitas primae, Nun iis versalissimae causae: Sed illa , sublato decreto praedeterminante, & concursu Dei praevio, stare nequit: Ergo pro utroque statu naturae lapsae, & innocentis , decretum praedetermisnans , & concursus praevius , seu physica praedeterminatio, admitti debent. Maior est certa de fide, minor vero constat ex supra dictis ; cum enim decretum indifferens expetae et determinationem a libero arbitrio non potest illam causare: unde si Deus pro statu innocentiae habuit decretum pure indisserens,& concursum duntaxa C simultaneum , non fuit causa liberae determinationis voluntatis Adami, & Angelorum , nec per consequens discretioni honoruin Angelorum a malis ; &talis discretio non in Deum, sed in liberum arbitrium nec in gratiam, . sed in naturam reduci debet. Confirmatur. Causae secundae, in quocum-que statu ponantur , debent sub ordinari Deo
ut primae cauis, in operando: Sed sub ordina
379쪽
gt, o Tra natus Irtio causarum secundarum ad primam in optarando , sine concursu Dei praevio, & physicavraedeterminatione salvari nequit, ut g. g. Ostensum est: Ergo taIis concursus,& praedEte minatio pro quocumque statu naturae hum nae admittendus est. Unde S. Thomas ubique, A constanter necessitatem divinae praemotio- snis,non solum ob vulnerate naturq nostrae de- ibilitatem sed etiam ob indyspensabilem cujuse
vis causae secundae a prima in agendo dependentiam,& sub ordinationem exigit, ut constat ex prima secundae quasi . I os. art. I. ubi sic ait:
Manifestum est , quod sicut motua omnes cor foralet reducuntur in motum c inestis corporis, ut in primum movens. corporale ; ita omnes motus , tam corporales , quam Diritualea, re ducuntur in primum movens simplicii r . quod est Deus . Et ides , quantumcumque natura a
liqua corpora ii , vel spiritualia perfecta panacur , non potes in suum actum prodire, nisi moveatur a Deo. Unde articulo sequenti inrevi. ad i. asserit, quod mens hominis, etiam sani, non ita habet dominium sui actus, quin
Probatur secundo ex principiis in tractatu de scientia Dei statutis: ibi enim ostendi mus, scientiam Dei esse causam rerum, Deumque omnia in seipso ut causa,& medio prius cognieto contemplari, subindeq; futura absoluta, dc sconditionata cognoscere in sina essentia, per decretum absolutum, vel conditionatum determinata, & sic non dari in Deo scientiam mediam, quae est cognitio futurorum conditionatorum, independens a decreto conditionato, eoque anteriore Sed haec stare nequeunt, si pro statu innocentiae admittatur decretum Pure indifferens; illud enim non potest esse
medium certo, ae infallibiliter cognosce,
380쪽
De udiuntate Dei. 36rdi futura, sive absoluta,sive conditionata, cum in causa indifferenti , ut indifferens est, non possit certo, & insallibiliter cognosci deteris minatus effectus : unde, sublato decreto pro determinante pro statu innocentiae, Deus deis hebit cognoscere futura omnia sive absoluta, sive conditio nata, ad illum statum pertineotia, immediate in seipsis, & in eorum veritate objectiva, subindeque pro tali statu admittenda erit in Deo scientia media, quae dirigat Deum in suis decretis indifferentibus, & exploret futurum consensum voluntatis creatae Adami, & Angelorum. Item scientia Dei pro tali statu non erit causa futuritionis rerum , nec earum regula, de mensura, sed potius ab illis regulabitur, & mensurabitur, quantum ad veritatem, & certitudinem , quod penitus alienum est a do Strina D. August. & S. Thomae, ut in eodem tractatu ostenissum est. Unde recte ait quidam Recentior , Cos, qsti divinorum decretorum efficaciam
ad statum naturae lapsae coarctant, laeva mann dispergere lapidas muri in ani, quos dex
Porro qui a Jansenius causam istam evocat
ad Augustini tribunal, & solis Augustini test,
moniis litem hanc dirimendam eis e contendit, plura hujus S. Doctoris testimonia , quibus aperte favet nostrae sententiae, breviter hic expendenda sunt,ut ex illis constet, quam
falsum sit id, quod ait praedictus Auc r lib. S. de gratia Christi Salvatoris , gratiam efficacem, & physicam praedeterminationem
ad omnes humanae naturae status dilatatam,
ab Augustini sensibus esse remotissimam, &nullo ejus testimonio probari posse . Augustinus ergo necessitatem , & essica clam divinae motionis, pro omni statu , re pro Tom. I. cc omus