장음표시 사용
51쪽
clare seipsum explicat Doctor subtilis in i . dist. 8. qu. . ubi ait, quod talis distinctio
est praecedens infellectum omni modo . Nomiis
nates vero in alio extremo politi asserunt attributa divina tum inter se, tum ab essentia, sola ratione ratiocinante distingui, vel solum connotatione quadam ad res creatas ita ut eadem entitas increata Dei, iat conis notat effectus a se productos, dicatur omnipotentia s sapientia vero, vel scientia, utconis notat res sibi objeetive praesentes, dc a se cognitas. Demum alii Theologi communiter
docent, attributa distingui ab essentia , de in.' ter se distinctione rationis ratiocinatae, &cum fundamento in re ; sed aliqui volunt talem distinctionem is habere per modum excludentis, & exclusi, sicut genus distino guttur a differentia; alii vero existimant, illam esse solum per modum expliciti , de impliciti, sicut ens distinguitur a litis prooprietatibus .
Dico primo, attributa divina non distin. gui inter se, nec ab essentia divina distinctionesormali, seu ex natura rei, quam Ponunt Scotus, dc eius Discipuli. Probatur primo. Quae ex natura rei, deformaliter realiter distinguuntur ab aliquo, non debent absolute predicari de illo, sed potius absolute negarisunde in sententia distinguente relationem a fundamento, distinctione reali formali, istae piopositiones falsae absolute censetur , albedo . est similietudo , genera., sis es paviernitas: Sed juxta Sanctos Patres attributa divina non solum in concreto, sed etiam m abstracto predicantur de euentiar Ergo ab illa non distinguuntur distinetiones eali formali seu ex natura reI. Maior est .ceris
MI minor vexo constat ex SS. Patribus affe-
52쪽
. : Ne attributiae divinit. vrentibus, quod Deus non solum est bonus, sed est ipsa bonitas, non solum est sapiens, sed etiam ipsa sapientia, ut declarat D. Bernard. ferm. go. in Cantica, & lib. s. de consideri Unde in Concilio Rhemensi requisitus, ut eius propositiones scriberentur et Scribatarc inquit ) sedito ferreo , ct ungue adamantino ses sulpatur in Hice , quod divina essentia ,
forma , natura , denas , bonitas , sapientia , virtus, potentia, magnitudo, vere e st Deus .
Probatur secundo conclusior Attributa divina non minori identitate gaudent cum e sentia, & natura divina, quam relationes et Sed istae non distinguuntur distinctione reali formali ab essentiar Ergo nec illa. Major patet, Minor vero demonstrari solet in Trali tu de Trinitate, dc colligitur manifeste ex Florentino se . I s. & 18. I p.&x . ubi dicitur , quod relatio est eadem re cum natura , solum vero secundum modum Intellectioniae noms e dissert. Item quod non re, sed sola ratione , paterna Dpostasia a substantia seiungi--ν. Quae verba distinctionem Scoticam manifeste excludunt, cum illa, iuxta Scotum supra citatum , sit praecedens intellectum
Probatur tertio et Deus ex Lateranensi cap. F irmiter, est substantia omnino simplex et Sed non esset talis, si eius attributa distinguerem, tur ab essentia , distinctione reali formali et Ergo, &c. Minor probatur et Sicut enim si esset distinctio entitativa inter essentiam divinam ,& ejus attributa, resultaret ex illis compositio realis entitativa et, ita si distinguantur
distinctione reali formali , realis formalis compositio ex illis resultabit. confirmatur,& magis illustratur haec ratim
Compositio est distinctorum unio . Ergo sicur
53쪽
so Tractatus Lunio distinctorum distinctione reali entitativa, est compositio entitativa realis, ita unio. dii inctorum distinctione reali formali, ei compositio realis formalis. Respondent Scotistae , non lassicere ad compositionem,quod extrema inter se distinguantur, sed insuper requiri, quod inter se
comparentur per modum actus, & potentiae, quod non contingit in proposito. Sed ( prae, terquamquod hoc videtur omnino voluntarium, cum definitio compositionis solum dicat, quod illa sit unio distinctor is, & cum aliqua sint composta, in quibus extrema non se habent per modum actus, dc potentiae, ut patet in composito ex partibus integralibus
hoc ipso quod divina essentia ponitur ut realiter sormaliter ab attributis distincta , hoc ipso ponitur , ut ab illis formaliter actuabilis, & persectibi Iis: Ergo hoc ipso ad
illa comparatur, ut potentia ad actum, de Perfectibile ad persectivum: unde quamvis naec comparatio ad veram compositio nem esset nec ellaria, hoc tamen noni ob dret,
quin esset compositio in Deo, si eius natura realiter formaliter ab ejus attributis di sum
Probatur quarto : Sicut Deug est summe simplexi ica &summe unus, Scut loquitur D. Bernardus nnissimus: Sed non exit summe unus, si ejus essentia distinguatur formaliter
Ex natura rei, & ante omnem operationem
intellectus, a suis attributis. Ergo M. Ma-Jor patet, Minor vero sic ostenditur. Non minus summae unitati repugnat quaelibet distinctio realis , quam summae simplicitati quaelibet compositio realis:Sed si esset in Deo aliqua compoistio realis ex essentia, hi attrinbutis, autum vis parva , Deus nou esset sum-
54쪽
De eriri istis divisis . Trme simplex, nam ut ait D. Bernardus lib. T. de consider. Tam non est sim ex , quod vel
ni fuerit obnoxium formae , Fuam Mec virga
vel uni cognita viro . Ergo similiter , si dicaliqua distinctio realis, quantum vn Parva, inter essentiam, & attributa, Deus non erit
Demu suaderi potest conclusio, ex eoquod
ratio sormalis divinae essentiar non minus est simpliciter infinita,qua ejus entitas Sed elitndivinae essentiae . ratione suae infinitatis, petit non distingui actu ante operationem inteli Actus abentitate attributi: Ergo etiam ratio formalis naturae Dei, ratione sine infinitatis, pollulat non distingui , seclusa operatione intellectus , a ratione sormali attributi. Dico secundo, attributa divina distinguuntur intra se, & ab eilentia , distinctione Tationis ratiocinarae.
Probatur primo: Distinctiorationis Tati cinatae est illa , quae habet fundamentum in re et Sed talis est distinctio inter esientiam, di divina attributa , di inter attributa inter se. Ergo illa est rationis ratiocinatae, Major constat , Minor prohatur , virtualis multiplicitas rei est is mciens fundamentum intellectui ad ipsam distinguendam
virtualiter r sed divina essentia , dic esus attributa , licet sint sormaliter a parte Tei una res , tamen res illa est virtualiter multiplex , utpote aequivalens plumbus perfectionibus creatis realiter distin- stis , etiam ex suo genere , seu ratinae formali et aequivalet enim absoluto, & recpectivo, communicabili , dc incommunicabili , principiis intelligendi , & volendi , puniendi , & miserendi r Ergo , Risi
aequivalere Pluribus ex genere suoc a en
55쪽
st Tractatus Lctis in rebus ereatis, quia ad fundandam diis stinctionem virtualem in perfectionibus divinis, non lassicit, quod aequivaleant perfectionibus creatis realiter distinctis, si illae non Pertineant ad diversa genera , vel, ut aliqui loquuntur, ad diversas lineas; scientia enim divina est unicum attributum virtualiter indistinctum , & tamen aequivalet omnibus scientiis creatis realiter inter se distinctis . Similiter intelligere Dei aequivalet virtuti radicati, Si proximae intelligendi , speciei im-Pretiar, & operationi intellectuali, & tamen non distinguitur virtualiter ab illis forinalitaribus, quia nimirum illae pertinent ad eandem lineam intellectualem. Probatur secundor Nomina attributorum , di essentiae divinae, non sunt synonyma, sicut ista , Marcus , Tullius , Cicero , sed sunt diversae rationis: Ergo licet omnia eandem Perfectionem , entitatem , & formalitatem significent , non tamen illam significant sub eadem omnino ratione , & consequenter conceptibus iliis nominibus expressis correspondent in Deo diverta rationes
objectivae : At hujus dive tatis ratio non sumitur solum ex nostro intellectu , sed Fundatur partim in eminentia perfectionis divinae , partim in debilitate , & imperfectione nostri intellectus , non valentis
illam uno conceptu concipere , nec consequenter uno nomine nominare , ut
egregie declarat D. Thomas in I. distin.
. quasi . x. arti c. his verbis et P-Talitas istorum nominum non tantum est ex arte intulectu, nostri formanii, diversas conceptionea de Dco , quae dicuntur dive
se rationis , sed etiam ex parte ipsiux mi , in Quantam scilicet est viiquid in Deo h
56쪽
De attributis miniae. y γ pondens omnibus istis eone tionibus , fessi cet plena , di omnimoda ipsius perfectio et E
go distinctio attributorum inter se, & ab eo sentia non est rationis ratiocinantis, sed ra
Dico tertio, distinctio rationis ratiocin tae , quae est inter attributa , & essentiam, vel inter attributa inter se , non est per m
dum excludentis, & exclusi, sed solum per modum expliciti, & impliciti. Prohatur ratione fundamentali: Essentiae divina non potest concipi cum fundamento, in re , nisi ut includens, saltem implicite ,
attributa . nec unum attributum , nisi ut i
cludens implicite alia: Ergo inter essentiam,& attributa, vel inter ipsa attributa , non potest dari cum fundamento in redistinctio rationis per modum excludentis, Sc exclusi, sed solum per modum expliciti, & implicitie Consequentia patet, Antecedens probatur. Non potest essentia Dei, vel ejus attributum concipi, saltem cum fundamento in re, nisi ut a ictus purus & simpliciter, sive in gen re entis infinitus: Ergo cum de ratione actus puri sit, quod non possit concipi, ut perfectibilis per additionem alterius , & in potentia ad illud, & de ratione infiniti simpliciter, sive in genere entis, quod in lata
maliter includat omnem rationem entis , quae non involvit limitationem , & imperis
rectionem , infinito enim nihil potest addi in illo genere, in quo est infinitum; mani festum est , essentiam divinam non posse
concipi cum fundamento in re, nisi ut i eludentem, saltem implicite , omnem perinfectionem , & entitatem attributi , nec unum attributum, nisi ut includens implicite perfectionem , &. entitatem esse '
57쪽
s s . I actatur Ahiae, omniumque aliorum attributorum
Praecipua obiectiones Alvunti in h.
OBiicies primo contra primam concIusionem e Cum definitio explicet naturam rei, quae definitione differunt, ex natura rei distingui debent: Sed natura Dei. c attributa, ipsaque attributa inter se deis finitione differunt natura enim definitur id , quo Deus est radicate suarum operationum , & attributorum principium i vellectuald, quo Deus intelligit; voluntas id, quo Deus amat, & sic de aliis attributis , quae definitiones sunt distinctae r Ergo natura Dei, de attributa , ipsaque attribumta. inter se, ex natura rei distinguuntur . Respondeo distinguendo Maiorem: Quae differunt definitione , data de re prout est in se, ex natura rei distineauntur , Conc do Maiorem et data de re nou prout est in se, sed prout a nobis concipitur , nego
Majorem , de sub eadem distinctione Misnoris , nego consequentiam . Natura ergo
divina, de attributa dupliciter definiri poseiunt; scilicet definitione data de illis pro ut sunt in se , qualiter solum definiri pose limi a Deo, vel ad summum ab intellectu . heati , vel definitione data de illia , non
prout sunt in se, sed prout a nobis viat xibus , imperfecte. de per alienas species concipi untur . Si primo modo definirentur, non haberent diversas definitiones, sed uisnam secundoe autem modo diverta defini uotur definitionibus. r ex quo tamen nori
gemitur . illa distingui ante intellectus no stri
58쪽
De attributis dis,li, Astri considerationem, distinctione reali se mali. seu ex natura rei, quia cum definitio a nobis detur de illis, non prout in se sunt,sed prout a nobis concipiuntur, sufficit,illa rati
ne nostra distingui, ut diversis gaudeant d
Objicies secundo: Illa distinguuntur actuante operationem intellectus, saltem forma liter, de ex natura rei. de quibus contradictoria verificantur actu ante operationem
intellectus: Sed de intellectu divino, & dio
vina voluntate, ante operationem intellectus, verificantur propositiones contradictoriae,
puta quod intellectus est principium generartionis Verbi, voluntas non est principium generationis Verbi. Ergo distinguuntur actu anis te operationem intellectus, distinctione saltem formali, & ex natura rei, quaIem Scotus, & eius Discipuli admittunt. Respondeo negando Majorem , ut enim contradictoria verificentur actu de aliquibus, ante operationem intellectus, sufficit, 'quod distinguantur virtualiter inter se ; quia sicut calor virtualis in sole potest id totum praestare , seclusis imperfectionibus , quod calor formalis praestat in igne: ita distinctio
virtualis id omne praestare potest, quod facit distinctio actualis . Illa enim fundatur in eminentia rei virtualiter multiplicis , &aequivalentis perfectionibus diversis s unde sicut anima rationalis , quia est eminenter vegetativa, sensitiva , dc intellectiva , aeque bene gradum vegetativum , sensiti. vum , & rationalem confert , ac praestarent tres animae realiter distjnelae , quibus , illa aequi pollet , ita distinctio vidit ualis tam bene potest fundare praedicata contradimetoria, quam distinctio formalis, de ex nam
59쪽
is Tractatus f. tura rei, quam Scotus admittit inter divina attributa. Objicies tertio contra secundam concIusionem; Non datur in Deo compositio rationis cum fundamento in re: Ergo pec distinctio rationis. Antecedens constabit ex dicendis capite sequenti, Consequentia vero probatur: Non minus opponi videtur distinctio etiam rationis summae Dei unitati, quam compossitio rationis summae ejus simplicitati : Ergo si non possit dari in Deo compositio rationis cum fundamento in re, non poterit etiam inter divina attributa reperiri distinctio rati nis habens fundamentum in re, quae rationis ratiocinatae appellari solet. Respondeo , concesso. Antecedente , n gando consequentiam, & paritatem et Tum quia composito rationis fundatur in potentia, litate obiectis in quo debent esse duae formalitates , seu conceptus objectivi, quorum unus se habeat ad alterum, ut potentia ad actum,& perfectibile ad perfectivum: distinctio vero rationis inter divina attributa fundatur in summa perfectiove, & eminentia emitatis in dreatae Dei, aequivalentis pluribus perfectionibus creatis, quae sunt dispersae in rebus inserioribus , ut antea declaravimus . Tum etiam, quia compositio rationis debet esse ex pluribus conceptibus se mutuo excludentibus, cum de ratione partis metaphysicae sita suo conceptu aliam partem excludere, ut constat in compositione ex genere , & differentia: distinctio vero rationis, quae est inter essentiam divinam, & attributa, vel linter ip attributa hanc mutuam conceptuum Exclusionem non requirit, sed ad illam sufficit, quod unum non includatur explicite in
alio. Idem contingit in ente, & ejus proprio
60쪽
De attriguita disiniae. . yytatibus,quae virtualiter, & ratione ratiocin ta inter se differunt, quamvis se se mutuo ii .
cludant ,& non possit inter illa dari pedirecta praecisio.
Ex dictis colligitur, distinctionem rationis
attributorum ab essentia non fieri ab intellectu Dei , & beatorum videntium Deum iut est in se. Haec enim distinctio fundatur partim in eminentia divinae entitatis, virtua liter multiplicis, partim in limitatione nostri
intellectus, uno actu non valentis adaequare totam divinae essentiae perfectionem , & in medio, quo Deum cognoscimus per analo- .giam ad creaturas , & species ab illis acceptas:licet autem Deus cognoscat distincti nem suorum attributorum, virtualem in re,
& formalem in nostro intellectu, ea tamen ratione non distinguit, cum uno actu simplicissimo omnia comprehendat, ut sunt in se per modum unius perfectronis simplicis, omnimode indivisibilis . Similiter beati unico indivisibilis conceptu, Deum ut est in se , intuenturi, quia illum cogno scunt unica, & simplicissima specie , nimiis rum essentia divina , gerente vices speciei
tam expressae, quam impressae in visione beatifica . Ergo nec Deus, ned beati intra verbum formant distinctionem rationis essentiae divinae ab attributia, vel attributorum i ter se Hanc rationem egregie , & eleganter expendit D Bernaidus tib s. de considerat. hi sic discuri ite Nobis, quia non possumus eum
Dei simplicitare contendere , dumbeontendimis prehendere unum 3 oeeurrit quasi quadrupli. eaetum g facit hoc speculum , ct aenigma s eum utem videbimus faciebad faciem , videbimusaeum , sicut i est . Nec enim iam tune fragilia aetea metuis nosrae , quantumlibet vehementer in