장음표시 사용
81쪽
. LG differentia, est ex patre sei ntix subalternantis,eta esthroici dum formatior re abstractior id scietia subalternata. Haeei et ium. ille. Quae etiam hie adducit Paulus Venetus. CConStibali. sderandum est ulterius. Q de sub alternatione possu,tiatio da, mus loqui dupliciter. Tvno modo communiter. Et plicite . scibi Mentia dicitur stibal ternata alteri, cuius su5mcotrahit subiei tum alterius, siue per differentia essen tialem, siue accidetalem. RAlio modo proprie,& se ad hoc et, una scientia dicatur esse subalternata alteri, tres conditiones requiratur, ut adducit hic Albertus
3 c eo magnus. rQuarum prima est,m sub inscient ae subalves v stra ternatae contrahat subiectu superioris scientis. TSO. cunda est, et subiectum scientiae sub alternatae conspoqiMd se trahat sibi eo tum subalternantisper differentia ina
Mimi terialem sue extraneam: si eut numerus sonorus contrahit numerum. ec linea visualis contrahit lineam r. unde scientia de specie non stibal ternatur scientis degenere: licet species ponatur sub genere,& contrahat s sum .p Tertia conditio est, in talis contradictio nonat per passionem, scut risibile contrahit animal ad hominem accidentaliteri unde scietia de passione non est subalternata scietiae de subiecto, vel de genere subiecta. RQuarta conditio ab aliquibus superadditur, , , . quae est Q scia subalternata debet super ponere prini Correlatiu cipia esse probata in scientia sub alternantis. x prs dictis patetit perspectiva subalternatur proprie geometriae, quia omnes praedictae conditiones sibi consueniunt, ut patet per singulas discurrendor Phyloso phia vero naturalis non est proprie sub alternata Ale T. taphy.quia deficit secuda conditio supraposta . En senim mobile. quod est subiectum Phylosophis naturalis, non cotrahit ens, quod es subiectu Aletaphy. per differentiam extraneam. Nihil. n. est extraneumenti, cum nihil rationem entis subterfugere possit.
Notarum C Considerandum est ulterius secundum Albertum qualium.-Saxonia et quattuor modis aliqua scientia dicitur subalternata alteri. mmo modo, eo q1 subiectum unius est pars subiectiva subiecti alterius, oc se se ha, hent ad inuicem scietia de magnitudine, od linea Na T linea est pars magnitudinis. RSecundo modo, eo .. Vna illarum scietiarum est de aliquo subiecto supposi i , to sine contractione, re alia est de eodem contruso p aliquam octionem per se:& sc scientia de ente mobili ad ubi sub alternatur scientiae, quae es de ente mos
bali. IrTertio modo,aliquae scientiae subalternantur adan uicem, eo et, una illatum est de aliquo non con tracto,& alia de eodem contracto contractione accis
dentali tre sic se habent adinvicem Arithmetica , ocu lusca. 7Quarto modo,scientiae sub alternantur ad inuice Ex eo et principia huius re saltisones unius scientis demonstrant ut aliquae eones usones alterius scientiae,& sc se habent ad inuicem, Geometria, &Nathema. Haec ille. Qiis pincedunt de subalternastione communiter loquencio. Secus autem loquedo de subalternatione proprie loquedo fm modu expossitum .cAd primum igitur patuit solutio ex dictis. cIAd secundum dicendum. q, scientia subalternata, dicitur in est pars scientiae sub alternatas, non integrastis, nem subiectiva proprie loquedor sed dicitur pars eius ratione sui subiecti,quia subiectum scientis sub alternatae est pars magis in modo, G subiectiva, subilecti scientiae subalternatis scut patet de numero sosnoro respectu numeri. p Albertus vero de Saxonia, hic dicit unam scientiam esse partem integralem alterius scientiae,non quidem smplicis, sed scientiae agrgregat de quo in Aletaphy. ad longum disputatum seu sim p. est. TVocat autem scientiam simplicem sciam unius
subiecti,vel generis: ag regatam vero scientiam vo, accat, quae contanet diuertas ta plures scientias sinpli, Aggrega ces, plurium conclusionum. CAd tertium dicedum, ia.
s linea est magnitudo, 5c sicet non sit corpus, est lasmen pars corporis, quod sussicit in proposito. cinaestio. 3,. De figura syllogismi demonstrativi, re ea lecctio. a 6. Sancti Doctoris. Lec. IMAMPLIVS considerandum restat de forma ipsus demonstrationis ostendendo in qua figura de monstratio potissime habeat feti. CCirca quod o utruntur duo. CPtimo, vim syllogismus poti sit me na, beat fieri in prima figura. TSecudo, utrum sit aliqua propositio negata ua immediata,& aliqua mediata. C Sequi in Pho, mn. D. S. Figuram at magis., C Atticulus primus.
AD DRIAI VII se proceditur. Videtur m syllogismus demonstrationis non potissime habeat fieri in prima figura. CNam si in prima figura habeat Primum.
potissime fieri demo si rationes, hoc esset, quia mathe maticae scientiae, qsunt certissimae utuntur ea in suis
dein onstrationibus,ut dicit hic Phylosophus in litora. sed hoc non potest esse verit quia scientis mathesmaticae non sunt cellissimae, quod sc patet, Na Μe, Llaphy. quae est de Deo,& substantiis leparatis, est de magis intelligibilibus,m scietis Alathema quae sunt de quantitate: ergo Aletaphy. est certior, re per conssequens no sunt certissimae. et Secundo prcterea, peri secutam. fectius est scire aliquid in particulari, id in uniuersaliut ex supradictis patet, sed tertia figura cocludit paraticulariteri ergo vide ιν magis faciat scire, *prima ec e consequens in ea deberet potissime fieri demon, si rationes,quarum finis est facere scire. 2Tettio pro Tettium. terea, si sic, vel hoc esset in primo prims,vel l n aliquo alio modo. Non primumqui a primus modus primς figurae concludit uniuersaliter, sed scire aliquid uni uersaliter est scire imperfecte,& sophistico modo, ut in principio huius libri declaratum est: ergo primus modus primae figurs non facit maxime scire. Neq; dicendum est secundum: quia paritatione in secunda, re tertia figura demonstrationes potissmae habet fori,cum eis c5 ludatur particulariter Ac uniuersaliter, sicut in alus modis primae figurae. C med cotra est Phi losophus in litera: ibi,
Figurarum autem magis faciens scire, prima est. Mathematicae. n. scne n hanc sere demonstratione, ut Arithmetica, ec Geometria etc.
cRespondeo dicedum,m iste est sextus ira status hus
ius primi libri: in quo, post se Phylosophus determis
nauit de ma syllogismi demonstrati uir nunc determisnat de forma eiusde ostendendci in qua figura demosse rati opotissme habeat fieri. Qui ude tractatus uni cum dii taxat continet capitulum, in quoio nunc due conclusiones:Quarum prima est responsiua ad quiutum, videlicet gran prima figura demonstrationes ra Cocliata. quid potissime habent fieri. CSecunda est, q1 aliquκ sunt propostiones negati uom media is, et aliqus mediat de qua in sequenti articulo videbitur.cPrima PKma i5. cocluso probatur trib' rationibus, quarum Prima, sic sormatur, Quia in illa figura potissime habet fieri demonstrationes propter quid, quae maxime facit scire, cum finis demonstrationis propter quid, si maxis me facere scire, ut superius di sum est, sed prima figura maxime facit scire: ergo occσProbatio mediae est Phylosophi assignatio. Nam Alathematicae scacriae, ut Arithmetica,Geometria,& quaecum alis propter
quid demostrates, qus sunt certissimae, ut plurimura
82쪽
Cur democratio PPquid maxi rae fiat in prima si,
prima figura utuntur: ergo prima figura es maxime
faciens scire,5 per eo sequens maxime accommoda
ta demonstrationibus ad p p quid speculadum vi discit hie textus. TSecunda ratio est talis, quia in illa muta potissime habet fieri demostratio propter quid, qtim utilis est ad inuestiga dum ipsum quod quid est siue ipsam diffinitionem, cum ipsum quod quid estipolistimum locum habeat in demonstrationibus: qa ipsa diffinitio. quae significat ipsum quod quid est, ut dictum est superius,aut est principium demostratio nis,aut concluso,aut certe tota demostratio sola ter minorum positione differens. Sed prima figura sola valet ad inuestigandum ipsum quod quid est: ergo in prima figura potissime habent fieri demonstrationes propter quid. Probatio mediae,quia diffinitio prae dicat ni vi tire a firmative de diffinito. Similiter i pinquod quid est couenat uti,& affirmat iure ei, cuius est. Non. n. iiii quidam homo est alat i5nale vel bipei: sed omnis homo. Prima autem figura sola coqcludit uti,fc affirmative. Nam secunda figura solum coesu dii negative. Tertia vero solum particulariter: ergoptima figura sola valet ad inuestiga dum ipsum quod quid est, quod fuit probandii. 7πema ratio talis est. Alix figuis indigent prima: prima vero non indiget aliis Syllogismi. n. aliarum figurarum reducutur ad primam py ineuidetiam ipsorum. Non aut e sylti primae figure reducuntur ad modos aliarum figurarum, cum sint evidentissimi: ergo prima figura maxime facit scire, reper sis in ea pol illime fiunt demoliratiosnes re quid. TConsiderandum es pro declaratione primae tonis fis. D. S. in psiti lec. in ca quare demos iratio pp quid maxime fiat in prima figura, haec est. Nam in prima figura medius terminus subiicitur maiori extremitat siquae est praedicatu concronis, 3c prisdicatur de minori termino, qui est su5m consonis. Oportet aute in demonstratione pp quid metu essecam passioni qua praedicas in cocrone de susto , ocvnus modus dicendi s se est qti sulim est causa pridiicati,sicut supra dem est:& hoc copetit primς figurae, in qua medium subiici maiori extremitati, ecpKdiscatur de minori termino, ut dein est. Haec ille formas liter. TConsiderandum est ulterius hin eundem ibi dem pro declaratione tertie rationis, si hoc, et alis fispute indigent prima, manifestum est:quia oportet ad perfectam scientiam habendam m propones mediastae, quae sumunt in demonstrationibus. ad immedia tas reducantur: quod quidem fit dupli. s. condensam do media,& augmentando. Condesando quidem,qn medium acceptum eoniungit mediatae viri in exstremorum vel alteri, videlicet maiori extremitati,undeqn accipimur media alia inter medium primum,
ec extrema, fit quas quaeda in condensatio medio 31, scut si acciperentur primo sci Cmne corpus aiatum est susa, sed Ois homo est corpus aiatum .Et dei de iorer corpus animaisi re subam sumatur aliud medii
videlicet corpus,et inter hominem et corpus animastum sumat aiat. Sed augmentatio fit qn mediu est immediatum minori extremitati,& non maiori. Tunem. oportet sumere plura media supra prima medium acceptu primo, viputa si primo accipis , Omne alatronale est sensibile, sed omnis homo est aiat tonalerre postea supra aiat ronale accipiat ammalaic arguendo. Omne aiat ess sensibile,omne sal tonale est aiat,& se de stibus: lixe autem condensatio, & augmen latio mediosv fit solum p primam figuram. Tum sasolum in pruna figura cocluditur utis affirmativa, tu
quia solum in prima figura medium sumis inter exs
trema. In secunda autem medium sumitur supra ex Direma, quas praedicatum de eis. In tertia vero figus ra infra extrema quas sus in eis. Imons 3 ndti est Noladanivsterius fim Epidaum,mpet cam per accidens no est teruum. demonstratio: igitur in demonstrationibus est ca petse,in per se autem includitur de omni, ut ex supra distas patet:ergo talis ca est uniuersalis. Illud quod de, monstratur propter quid, demonstratur uti. Demos rare autem uti conuenit dupliciter,uel affirmative, vel negative. Prima vero figura cocludit uti affirmastiue,5c negative non autem alis fi gurae. Igitur prima figura, vel demostrat omnino propter quid. .Propossitionem habetem per se cam, Oe propositione v rem, uantum ad urem affirmativa, vel ut in pluribus, vis elicet quatum ad utram tam affirmativam, qj negastiuam,videm est.Ideo I fiscirca primu dicit, aut. n. omnino,aut frequentius, re in pribus propter hane figuram .i primam propter quid fit syllit ubi fim Egi, dium tangitur secunda ratio. Sed fm. D. S. est magis Rco lementum primae rationis. TCons derandum Notadum est ulterius fis eundem ibidem,m scut rectum,est iu quattum dex sui, re obliqui et scut per rectum intelligimus rectum,ec obliquum: ita de affirmatio est iudex sui . scipsius negonis,& p affirmationem intelligimus affira
matronem et negonem. Affirmatio. n. multum facit ad scire: negatio autem parum. Et quia uris affirmatisua per primam figuram cocluditur, negatiua uris per primam,re secundam:vnde bene dem est in textu, o
frequentius est,re ut in pluribus faciens scite syllogismus. Speculare. n. l. cognoscererst quid, maxime fit
per hanc primam figuram. Hic ille. p Considerandu Noiadum estvlterius sin eundem ιν demonstratio di scia disso, milvum. nis, non quia diffri semper demonste . sed ua demos statio semper est habita per dissonem. Na in demonstratione potissima semper diffo est medium. Na per dissonem,quae est ca passionis, concluditur passio desiis torre haec est sesa. Igitur demonstratio di scientia
dissonas. i. per diffinitionem generata. Disso aut e vre competit affirmative diffo, quod est minor extremistas, re quia propria passio, quae est maior extremitas, Funiuersaliter re affirmative prsdieat de medio, necesse est ipsam in concluso ne uniuersaliter predicari de minori extremitate,de affirmative. Demostratio erago q dt sesa dissonis mo exposto,constitui ex duab' praemissis uniuersalibus a stirinatiuis:vrem affirmatistiam con ludentibus,re hoc solust in prima figurarigit sola prima figura maxime sacit aliud scire. Ir primu igit dra fini Egidium in pnti capitulo, * Asa thematicas esse seras certissimas potintelligi duplicister. Vnomo, ex parte rei. Alio mo, ex parte nra.
Primo mo Mathe. no est certissima, sed magis illa, i
est de simplicibus,' est Metaphy. quae est de Deo,&subsantiis separatis. Sed sedis modo Alathema. est tentii non tacit scire in particulari. i. in .ppria forma. Quia ut supra dcm est, scire in propria forma est scirerem adaequatam per propriam quid ditate, i uniuerasaliter, re no solii particulariter praedica de eo, cuius est Ouidditas,&de passione, quae a quid ditate subies ista fluit non quidem quid ditatiue,sed in genere caussae efficietis p se iii, v3 scdb modo perseitatis, re in. . ut supra expositum est,re per hoc patet solutio. CSequi in Pso,5 in. D. S.Deinde,cum dicit, e sis cui autem Sc.: Articulus secundus.
AD SECUNDUM scproceditur. Vides Postiatast. FE
83쪽
P nulla propositio negativa sit immediata. CNam propositio immediata est illa, qua no est altera prior,net notior, ut ex supradictis patet, videlicet p diffinitionem proponis immediatae: se d qualibet propone
negativa e aliqua prior,videlicet propo amrmativa, ut patet. i. Periherinenias ergo nulla propo negativa est immediata. TSecundo praeterea, si aliqua propositio negativa esset immediata: sequeretur cv hec est et immediata,videlicet nulla actio est passio, cu ibi unῆPraedicamentum remoueaca reliquo: sed conseques est falsum,ua o innis propositio immediata est vera.
Sed illa,Nulla actio est passio, est falsa, cu eius odi toria sit vera,videlicet actio est passio realiter, eum sint Unus,ecide in motus, ut patet in. 3. Phy. Quςcul. n. sunt idein uni tertio realiter, illa inter se sunt eadem
pol dei noni trari:sed praedictae propones sunt limbi. ista. n se
EQuaestio. Σ. de syllogismo ignorantiae affirmatutio PS est lectio. 27. Sancti Doctoris.
haec esset immediata,Nulla suba est qualitas, cu ne trum terminorum contineatur sub aliquo termino:
sed hoc non est verum,quia potest demostrari, sic des monstrando,Nullii ens per te est qualitas, sed omnis substantia est ens per se: ergo nulla substantia est quas litas, non est ergo immediata cum sit cocta denarabit Iis. TSed est P fis in litera: ibi Sicut aute. a. esse in. b.&c. I s Respondeo dicedum, maliqua est propo
sulo immediata negativa, cuius videlicet neutrii exstremorum continetur sub aliquo toto. i. sub aliquo
genere principali, ut nulla iuba est qualitas: quod sic patet, Quia illa propositio dicitur immediata negatis Ua, cuius praedicatum remouetur a subio, re per piis demonstrari non pot: quia Ois demonstratio habet omedio di fionem quid ditatiuam quς datur per genus G driam, vii non pol demonstrari aliqua propositio demonstratione propter quid, nisi uteri termino coli neatur sub aliquo genere, cu genus sit pars diffosnis ipsius minoris extremitatis: quae quide diffinitio
RESTAT insuper c 5siderandum de syllogi semo gnatiuo ignorantiae: post ii consideratum est de syllogismo generativo scientiae. Habitus. n. prscedit priuationem sicut aifirmatio praecedit negationem. TCirca quod quattuot occurrunt considerare. Nam primo considerandum est de syllogisino affirmativo ignorantis concludentis: videlicet affirmatiuam fatasam. Secundo,considerandum est de syllogismo negat auo ignorantiae concludentis negativa falsam coartariam affirmati v immedia is vers. Tertio, coniderandum est quare accidit ignoratia in propositiosnibus immediatis:& hoc loquendo de ignoratia prauae dispbitis. Finaliter, considerandum est de ignos rantia simplicis negationis. TCirca primu duo quaerruntur. Primo, virusit aliquis syllogismus demonsserativus concludens assirmativam falsam priam nes Ratiuae immediatς vers. Sciti. Utrum ad libria Posteriorum pertineat consideratio syllogismi ignoratiae. LESequitur in Plio re in . D. S. cIgnorantia aute. Articulus primu .
AD PRIM VII se proceditur. Videtur Pnon sit aliquis syllogismus ignorantiae affirmativus concludens aifirmativam falsam contrariam negati suae immediat verae. TNam syllogismus est oratio, Primum. in qua quibusdam positis,necesse est aliud acccidere er ea quς posita sunt, ut patet. 1 Priora: ergo in quot best ni edita demostrationis pn quia. Ista igic est propoproprie immediata, Nulla suba est quantitas. Est etiaaliqua propositio negatiua mediata, cuius videlicet alter extremoru contine sub aliquo toto: vel quam ho termini conti nec sub altero, re altero toto. Exems
plum primi,ut Nullus homo est qualitas. Exemplulecudi, ut Nullus homo est albedo. in vero sises propositiones negatiuae sint mediatae sic patet,Nam illa propositio est mediata, quae habet mediu in pp quod ibet syllogisno, necessario conclusio sequis ex prς missis, ct per consequem non est aliquis syllogismus ignorantiae,quod est contra suppostum. TSecundo Secuta praeterea, si esset aliquis syllogismus ignorantis a iurumatiuus M. et esset ignorantiae simplicis nestoni vel prauae dispositionis. Non primum: ut infra ostedit Phylosophus in prς senti lec. vel tractatu. Nec secundum: quia syllogismus ignorantiae prauae di custionis accidit rone addiscentis praus dispositi. Nublus ergo debet dici syllogismus ignorantiae affirmastiuus. I Sed contra est Phylosophus in liteta: ibi diacens. Ignorantia aute non secudum nego ne m. '
RRespondeo dicedum, τ iste est septimus tractatus huius primi libritan quo Phylosophus postquam determinauit de syllogismo scientia consequenter desilogismierminat de syllogismo ignorantis. Qui quidem tras ctatus continet in se quattuor capitula, secundum v. ninp6,Nullus homo est qualitas, sic pol demonssi rari. Nullum alat tonale est qualitas, sed Ois homo est alal ronale: ergo nullus homo est qitalitarier sic defribus:ergo sce. TAd primum igi d In * propo nexatiua immediata, no habet aliquam ea priore in eosdem gne prop5num: licet simpla habeat priore, ut arpumentit cocludit. TAd scd n daen, P ua illa propo, Nulla actio est passio est tmediata, necesse e dicere .st verissima, α p piis sua dictoria falsissima,v, actio est passio essentialiter loquedo. Et qii di actiore passo sunt unus motu, no est locutio essentialis: sed magis malis,actio, re passio hi sit fieri cu uno motu: ut inlumina Diuitis Phis latius declaratu est: vii ro falsum supponit. 'd tertiu drn,qi illes illi non est demolsi ratio,cu mediis eius no sit disso quidditati ua: quod ad demiatio neppud requiris, de qua nuc fit sermo. En s. n. no phi ad subam p aliqua driam, cu dria fit extra ronem generis: nihil. n. est quod ronem entis substeriugere possit, ut etiam in ea aem summa ad lorum etclaratur; unde ratio suppoiut falsum. sunt 'ittuor lectiones. S. D. In primo capitulo Phys Io sopitus determinat de syllogismo ignorantiae assirmativae in immediatis. In secundo, o tendit quare causatur ignorantia per syllogismum amrmativum: il hoc in immediatis. In tertio vero, quare causatur ignorantia in immediatis. In quarto vero capitulo,
determinat de ignorantia simplicis negationis, quae non causatur per syllogismum. In primo capitulo, ponitur Una conclusio, quae est responsiua ad quaesis -- tum videlicet in aliquis est syllotismus ignorantis af tutio. firmativus, cocludens assirma sua taliam, priam nega .rius immediat vers. 7 Isiaco cito proba pex epta.Na auo. iste Wir Ois qlitas est suba, ois quatitas est qlitas: erago est suba,in sylli ignorantiae affirmativus, conclu dens assit malivam falsam contrariam negatiuae ians mediatae vers. Ista. n. conclusio, omnis qualitas est iubstanti est salsa,& contrariatur isti,Nulla quantis tax est substantia quae est vera,ec immediata, ut ex supradictis paten ergo coclusio vera. Procedit aut e syis logismus ex ambabus falsis,prijs, ct immediatis. Ille est syllogismus ignorantiae amrmativus, Omne peraiectum cit subiunua, selois quantitas est perfecta:
84쪽
ergo omnis quantitas es substantia, & conssat m e&Huso est salsa,* contrariatur nefatiuae immediatae ver:e,qu:e est nulla quantitas es substantia: ergo recprocedit etiam istae stir, ex ambabus falsis, sed non contra Dis veris sed magis corradicut veris, qus sunt. Quoddam persectum non est substantia,& quaedam quantitas non est perfecta. Contraria vero praedictis praemissis no sunt vera, videlicet nullum perfectum est sus a .re nulla quantitas est perfecta .Ex quo pater,m iste sylli disserat a primo. Item isse sylli, videlicet, Ois intelligentia est stisa, sed omnis quantitas est ins ligentiar ergo ciis quantitas est su5a,Es WIrs ignotrantiae affirmativus,concludens affirmativam priam
negatius vers immediatae Bee. Differt autem isse syllogismus a praecedentibus,quia praecedentes Τcediat ex ambabus salsis: iste vero procedit ex una vera,et altera salsa. Patet ergo ex pridictis.m est aliquis *llo
Haec ille formaliter. TConsideradum est ulterius, τPhylosophus inlitera in secudo exemplo probat τmaior extremitas non potest vinesse medimam me
diate:quia medium non pol contineri sub aliquo toto,* de eo vir praedicetur. TSed hoc instat discipullus. Na de eo quod est sub aliquo toto, sicut species, potest aliquid vir praedicari. NO. n. solum genus, aut differentia, uniuersaliter prsdicatur, sed etiam ipsum proprium:ergo probatio nulla. p Ad quod respodet D. S. Q licet praedicta probatio non sit eis cax coiter loquendo,es in eis cax in proposito. Quia sicut in. i.
Topicorum di paralogismus disciplinae, de quo hieloquitur Phs, procedit ex convenietibus discipline. Vnde intendit uti talibus mediis, qualibus utitur demonstrator. Demonstrationis autem messium est diffinitio, ut supra dcm es: unde Ae sylli, de quo hic lo uitur Phylosophus, in tedit uti diis n
tera falsa. Patet ergo ex pridictis. q, est aliquis syllo quatur Phylotophus, in tedit ut id inanitione pro me Risimus affirmativus ignorantiae. Qui quidem solum dio. Diis nitio autem continet genus. 6c differentia: habet fieri in prima figura: quia in scia si ρura coetus unde oportet id, quod uniuersaliter praedicat, in hoeditur negative. In tertia vero non concluditur coesu syllogismo cotineri, in quo est subiectum sicut in to,ditur negati upso uris quae principaliter attenditur in demostratiosne. TConsiderandum est autem fm Psm,re. D. S. in liter a. v duplex est ignorantia. Vnafm negonem. Alia est findi spolitionem. Ignorantia quid qus est secundum negationem, Est quando homo poenastus nihil scit de te,& lixe ignorantia dicitur in no ais tangedo. Sicut paret de rustico, qui omnino non scit detri stilo, annabeat tres angulos Se. Ignorantia
Nola dum secudum. Cot elatisi Duplex cognitio cet.
ignorartingedo. Sicut patet de rustico, qui omnino non scit detriastilo, annabeat tres angulos Se . Ignorantia sis disponem est quado aliquis habet aliquam dispositionem in cognoscedo sed corruptam. Quando. s. existimat aliquid de re, sed falsi, oc haec ignoratia idera error. Prima autem ignorantia non fit a sylta: sed secunda per sylta fieri potest,re tune vocatur deiceptio. TConsiderandum est ulterius, y ignorantia, siue deceptio quae causatur per syl , pol cotingere circa duo. Vno modo circa ea, quae sunt prima, re immediata, dum. s. aliquis opinatur opposita princis piis. Alio modo circa conclusiones. quae non sunt prima.& immediata. Prima quidem ignoratia. vel deceptio, opponitur cognitioni intellectus. Secti davero opponitur scieticis, Iec. D. S. in lec. Ex quo pastet, vel potest elici,et duplex est cognitio certitudinalis: videlicet cognitio intellei Baalis re cognitio scientifica. Intellectus. n. est cognitio principiorum, ut suspra ostensum est rescientia habitus est siue cognitioco lusionis. T sed instat discipulus. Nam ea qus noeadunt in appraehensone, opinari non possunt e sed opposta primis principiis non cadunt in appraehemsone ut supra cocessit Phylosophus: ergo nullus posn. est opinari opposita principiis. quod est adduistum. e p., Q p Adhoe respodet. D. S. Q licet opposta principiis
non possint opinati interius in mente, ut supra dcm est,quia non eadunt in appraehensione: potest in riscontradici sermone,& fm quandam falsam imaginationem ut habetur de quibusdam negantibus prima principia. Σ. Μetaphy. Haec ille. TConsiderandu estvlterius fim eundem ibidem,m vitam ignoratia, suest de his quae sunt prima,sue de his, quae nci sunt prima potest hiat usmodiruenire duplici ter. Vno mos do,smpili. s. qu absolute ab sin aliquo discursu ronis est mat falsum: sue assi mando, sue negando. Alio modo,qti inducitur ad existima dum aliquid aliam propter aliquam tonem syllogisticam, scut et dicit Ufisin. Μetaphv. de quibusda qui principiis cons radicunt velut ronibus persuasi. Alii vero no quasironibus persuasi, sed ps ineruditionem, ves pertinarviam, volentes in omnibus quίrere demotaratione.
syllogismo cotineri, in quo est subiectum sicut in tosto. Haec ille. 7 Ad primum igitur dicendu, s licet in quolibet sylla proprie sumpto sit necessitas piis, non tamen in aliquo sylla simpliciter sumpto est necessi, las Ini ' praemissarum. Sed psimi sis re cones uso sunt falso ut ex supradictis patet:licet cocta necessario sesqua ex prςmissis: via licet ibi siveritas prioristica, n5tia est veritas posset totisti ea. sed scdhi dicedum, τtalis sylli est lylti ignoratiae praus disponis:qus quisdem accidat inuraliter per sylis,qui dicitur paralogismus disciplinae, ut dictum est: unde ratio nulla. CSequi ubi supra impertinenter. Articulus II. AD SECUNDUM sic proceditur. Videt ς determinare de syllogismo ignorantiae non pertisneat ad hanc scietiam. TNam Pny losophus in libris Elenchorum determinat de sullogismo ignorantiare videlicet de ignorantia elenchi,ostendendo τ oes paralogismi reducuntur ad ignorantiam elenchir ergo ad hunc librum non pertinet eius consideratio, nisi superflue. 7secundo prcterea,finis huius scienti testscire,quod scire est etiam finis syllogismi scientiali stergo non licet considerare de sylla ignorantis, cu opponatur syllogismo sess. TSed contra es Plis in pnti tractatu:in quo determinat de syllogismo ignoratis. VRespondeo dicenduis syllogismus ignoratis potaccipi dupliciter. Vno modo,pro eo quod peccat sillationem,probationem,uel dictionem. Et talis co
accipi dupliciter. Vno modo, pro eo quod peccat Iillationem, trobationem, vel paictionem. Et talis cosderatur in libris Elenchorum,o pN mu argumentuvoluit. Alio modo pol accipi pro sylla, qui peccat inmatum quivi procedit ex ambabus vel altera his sis concludentibus coclusionem falsam: in debito tia modo re figura, sicut est sylli ignoratis,siue deceptio disciplinae. α talis syllogismus pertinet ad considerationem huius strae Quia oppositorum eade est discis plina. Csi ergo syllogismus disciplinae re ignorantiae syllogismus opponant, pertinent ad consideratione huius fas, quae doctrinalis, re certitudinalis est, ut ex supradictis patet. TConsiderandu est hic fin. D. S. ν' NM dum syllogismus ignorantiae concludit consone falsam, ut declaratum est,quilibet aut e syllogismus cocludes
cocronῆ falsam,est sylli falsus:a quidem, si peccat ire forma syllogistica,est simpliciter falsus salsitate, videlicet prioristica, Edicitur paralogismus peccans contra illationem. Si vero peceat in materia tm, qa pro
cedit ex praemissis, vel praemissa falsis, est sylli falsus falsitate posterioristica loquedo, cu nonrcedit ex vesris,il, ad dem rationem requiri cui patet a dissone dramrationis. d arsumenta patet lolutio ex dictis. Post. Arist.
85쪽
negatio contradicunt, ut esse et noesse ut pa ct in . .
Metaphy. ergo nullus est syllogismus concludes noratione priam affirmativae verae. 'errio praetcrea, syllogismus verus non potest dici syllogismus innorrantiae: sed syllogismus co ludens negat uiatn3D.am affirmatius vere est verus syllogismus, cum fiat in debito modo re debita figura: ergo talis non est syllogismus ignorantiae. TSedo est Piis in luera: ibi Quae vero est ipsius non esse cice. TR espondeo dicendii,m istud est secudum capitulu huius tractatus, in quo Piis determinando de sylta ignorantiae negari u . ponit unam cocronem principalem, aliae est responsiua ad quaesitum: videlicet m est aliquis sylli ignorantiae
Hegatinus, concludens negatiuam salsam priam affirsmatiuς verae,ia immediat . THanc concronem pro bat Plisper exesa. Primo. s. syllogizando per term nos non significativos videlicet nullum. b. est. I. sed in b. ergo nullum. c. est. a. i. Nulla albedo eli color ρος est vera re immediata, ois nigredo est albedo: erim nulla nigredo est color, concro est falsa pria isti a Diirma suae verseois nigredo est color, quae est vera et immediatae ergo dabitis est syllogismus ignorantiae negatauus. Procedit aute praedictus sylli in prinia si gura ex ambabus falsis mis immediatis veris. Silatalis svlli pol fieri in secunda figura. sic syllogizando ex ambabus falsis in sco modo sedi figurae, Omne
animal est masculum, sed nullus homo est masculus: ergo nullus homo est animal, concro est falsa contrasria veri affirmatius ec immediate. TPraeterea potest talis sylli ignoratis fieri ex altera vera, re altera falsa: in prima figura maiore existente vera, re minore exissente falsa , si e arguendo, Nulla quanti tas est color, omnis albedo est quantitas: ergo nulla albedo est eos lor. Si vero syllogizacsie,Nulla qualitas est color, o is nigredo est qualitas: ergo nulla nigredo est colo Talis syllogismus ignorantiae procedit ex maiore falsa, ec minore vera. Similiter in secunda figura pol fieri maiore existente falsa S minore vera, sic arguedo in secundo modo secundς figuro Omne animal est irra tionale, sed nullus homo est irrationalis: ergo nullus homo est animai,vel sic arguendo in primo secundo Nullum animal est animatum, sed omnis homo est animatus: ergo nullus homo est animal, vel sic, Nullium animal est rationale,omnis homo est rationalis: ergo nullus homo est animal. patet ergo ex praedictis Q est aliquis syllogismus ignorantiae negariuus immedia is, cocludens negativam falsam, riam affirma tuae verae re i in mediatς, procedens ex ambabus falsii ,6 altera tantum, siue tales propositiones sint in to
CQuaestio .i . De syllogisino ignorantiae negat luo, re est lectio. Σ8. Sancti Doctoris.
FINALITER eons derandum restat de sytilogismo ni gatiuo ignoratis r qui videlicet concludit conclusionem negatiuam salsam, cotrariam affirma tiuae immedia is vere. TCirca quod quaeritur unum, videlicet an sit talis syllogismus ignorantiae.
cSequi in Pso, Sin. S. D. ζQus vero ipsius. IAtticulus unicus.
AD OVOD se proceditur. Videtur Q non
sit aliquis syllogismus ignotantis negativus, conclu dens conclusionem negativam falsam,priam affirmativae verae re immediat s. RNam in quolibet syllogismo est argumentum. Argu metum vero est ratio rei dubis faciens fidem, ut in Topicis habeturi ergo quislibet syllogismus generat fidem,S p consequens nullus es syllogismus, per quem generatur ignoratia,qd est a suppositum. TSecundo praeterea, affirmatio,&to falso siue in parte. TDicitur aut e propositio in to to salsa cuius praedicatum non couenit ali cur suppo, sto subieeti: ut Omnis homo es qualitas. Sed propositio in parte falsa est, ius prida catu conuenit alicui supposito subiecti, ut Omne animal est tonale. TAdrminum isti tur dicendum.* licet argumentum vetuliue dialecti eum saciat fidem de re dubia, ut Boethus deducit: non autem argumetum falsum facit designatam fide uisi sorsitan apparenter vel apparente. TAd
secundum dicendum qilicet affirmatio, re negatio incomplexe co tradicant: tamen a fit rinatio. l. propositio affirmativa re negatio. i. propositio negativa, sic complex x designa is contra trantur, si a in bae sint uni, uersales cxteras conditionibus obseruatis, qus in primo Perihomenos numeraurinus. Pind tertiit dicendum. I licet syllogismus concludens conclusionem falsam, contrariam immedia is vers,sit verus syllogismus veritate prioristica: tamen est salsa veritate posterioristi ea modo tamen exposito: ratione cuius falsi tam dicit ut syllo eismus ignorantis,sive syllogismus deceptionis. t lixe de syllogismo ignor . is, quod habet fieri in im mediatis, sufficiant. et Quaestio. 34. De syllogismo ignorantis in compas ratione ad demonstrationena: re est iecit. Σ3 S. D.
EST AUTEM considerandum de syllogis,mo ignoratiae,qui habet fieri in propositionibus mediatis: post ii cons deratum est de eo. qui habet fieri
in propositionibus immediatis. Dicutur autem prospositiones mediatae conclusiones. qus demonstratione probantur. TCirca quod duo quaerunt. Primo, utrum immediatis propositionibus possit fieri syllo ixi sinus ignorantis negativus. Sc . virum in eisdepossit fieri syllogismus ignorantiae assumat tuus. C Sequitiit in Phylosopho.&in. D. S. In his aut qus indiuidua non sunt. I Articulus primus. AD PRIMUM sic proceditur. Videtur . non possit fieri syllogismus aliquis ignorantis negastiuus in propositionib' mediatis. 7diam aut talis potest sera in omni figura,aut in ahqua,et in aliqua no. Non primum, ut deducit hic Phylosophus. Nem sei
eundum, quia non videtur maior ratio,ς habeat fietti in aliqua figura magis, di in alia. 7secundo praeteatea si talis syllogasmus isnoratiae formatur in prima figura: hm5i maxime iuret per medium proprium, ut dicit hic Phylosophus,sed hoc non potest fieri, uaper medium proprium concluditur conclusio vera, ut de se patet, sic arguendo, Omnis figura habens anipulum extrinsecum squalem duobus intrinsecis sibi oppositis,est figura habes tres angulos aequales duos bus rectis, sed omnis triangulus est limoir ergo &e. Sed per idem medium non potes concludi affirmastiua vera,& negativa sibi opposita falsa:ergo tali, hi
Piopositio in toto sal. In parte salsa.
logismus non habet fieri in prima figurare formati, neq; in sciri. 7sed est Pss in ira: ibi Ilii his autem,
quae indiuidua non sunt Sc. 4 TR iideo dicendii, Pistud est tertium capta huius septimi tractatus,t quo Re dg Ptis otidit qualiter sylli deceptionis, siue ignorantiae habet fieri in proponibus mediatis, in quo ponit cον clusiones, quae sunt rii sius ad quaesitu: quasv scaea vis debitur in sequeri articulo. Ti rima vero cocta, quae est rusiua ad qux situm, talis est, Sylli ignorantis alis quis est negativus in proponibus mediatas, quae prosbatur, Quia talis svllogi linus negativus i propositio nibus mediatis habet neri in prima re sed, figura.Ptima pars patet,sa in prima figura pol concludi negatiua cocto falsa opposita affirmativae vers remediatae tripla,2medi us propriu,ῖ mediu extrinsecu, sed sis nute
coclusio. Plotan in prima figura.
86쪽
mile proprio S per medium intra neu dissimile pro aptio: per medium proprium concluditur sic arguens do,Nulla figura habens angulum extrinsecum squaslem intrinsecis duobus sbi oppositis, habet tres anapulos aequales duobus rectis, sed omnis triggulus est huiusmodi: ergo nullus triangulus habet tres angusios aequales duobus rectis. Ibi concluditur negativa concluso salsa, ria affrmativae verae mediaici Sed per medium extrinsecum sire tame prormo,st etiam syllopismus ignorantiae sic arguedo. Nullus gradies est subsantia, omnis homo est gradiens: ergo nus tu, homo est substantia. Cones usio est negativa sal si,quae contrariatur affirmativae vers, videlicet isti: Omnis homo est subflata a. Sed per medium dissi mile proprio fit syllogismus negativus ignorantis in prima figura, sic arguedo,Nulla oliva est vita, omnis. Domo est oliva:erso nullus homo est vivens, vel sic. Null' lapis est vives, omnis homo est lapis: ergo nullius homo est vivens. quae concius o cotrariatur a istimatiuae vere media is, videlicet ois homo est vivens, patet ergo et sylli ignorantio siue deceptionis, negastiuus fit in prima figura tripliciter mediatς, videlicet per medium proprium, extraneum si rea prio, S per medium extraneum dissimile proprio. Secuda pars assuinpti. videlicet et sellogismus deceptionis fiat in secunda figura probatur exemplariter sic syllogizanido in. Σ. modo secundς, Omne aiat est vivum nullus homo est vivus: ergo nullus homo est alat, vel sic in primo modo scd ,Nullum alat eu viuum,omnis hosmo est vivus: ergo nullus homo e animal, de licet ista propositio, cui oriatur praedicta conclusio, sit imme
diata immediatione prsdicationi est iii mediata mediatione posterioris acar potest. n.demonstram phoc medium,omne ana mal rationale, ut patet diligenter consideranti,M hoc loquendo de animali non conscreto. Pro praecedentis declarationis, maiore euis dentia considerandum est fili. D. S. S alios Doctos res, qui per medium proprium intelligunt medium sumptum inter maiorem,re minorem extremitatem in eadem coordinatione, ut ad concludendum hane propositionem mediatam,omnis homo est subsan tia,accipitur pro medio proprio, quicquid est in prpdicamento substantis inter hominem oc subsistiam, ut alal,re corpus animatum, Sc similia poterunt accispi tanquam medium proprium ad concludendum affirmativa in veram,per quod quidem medium etiam potest concludi negativa falsa manente eadem minore, sed mutata maiore in oppostam qualitatem: viis de tale medium prostium dicitur, vi dacit hic. D s. ser quod fit syllogismus contradictionis. i. ad oppositum non quidem eodem modo sumpta, sed ita sinutata qualitate maioris in oppositam qualitatem: videlicet maiore affirmativa mutata in negatiuam, ut disclum est,re per hoc patet solutio ad secundum argus mentum. TConsidera dum est ulterius, τ per mediuextraneum smile tamen proprio,intelligitur mediusumptum ex altera coordinatione, quod uniuersalis ter tamen subiicitur maiori extremitati, ec um uersas liter prsdacatur de minori extremitate. Sicut hoc medium mobile vel gradiens respectu huius conclusos ni omnis homo est substatia, per hoc idem mediupotest concludi c5 lusio negativa salsa, muta do masiorem in oppositam qualitatem remanente minore
immutata: unde ut dicit Phylosophus deceptio quae fit per tale medium simile proprio,est sere eadem ei, ruae fit per medium proprium. Est. n. inter utrari meceptionem talis identitas, sue similitudo, s si fiat
in prima figura sempsi vera,sic patet. Quia tale me dium I mi nori, siue ut proprium sue simile proprio,
uniuersaliter aistinative praedicatur de minori extremitate: minor autem in prima figura semper est assit,niatilia, ut in libris Priorum declaratum est:vnde minor semper est vera re maior semper falsa. Si fiat δυlogismus deceptionis,cum contrarietur affirmata uae verae cuius praedicatum uniuersaliter re affirmative praedicatur de subiecto ut in exemplis praedictis satis declaratum est. TConsiderandum est ulterius, τ mesdium extraneum dissimile proprio est,quod sumitur ex altera coordinatione terminorum, x una uersali ter subiicitur maiori extremitati, neque etiam semper pr dicaturuniuersaliter de minori extremitate: unde ambae praemissς possunt esse salis vel altera tantum, ut exemplificatum est re hoc in prima , 5e secunda fi gura. In tertia vero figura non fit talis syllogismii, ignorantiae. Quia in ea solum concluditur particula riteri in demonstrationibus vero co susio est uniuerssalis,& per hoc patet solutio ad primum. TAd argu menta au tem patet solutio ex dictis. CSequi in uno,& in . S. D. Deinde, cum dicit,c si vero affirmativus Se. I, Articulus secundus.
AD SECUNDUΜ se proceditur. Viderv in propositionibus mediatis non possit fieri syllos
gismus deceptionis siue ignorantis praus disponti nis affirmativus. TNam aifirmatio prccedit negatiosnem. ut superius adductum est. Si ergo esset aliquis talis syllogismus a istinativus, Phylosophus debuisset
de eo determinare, an tessi determinaret de syllogismo negat suo in eisdem quod est salsum: ergo nullus est talis syllostismus affirmativus. pNecundo praetes rea,si sic, aut neret in secunda figura syllogismui deceptionis negativus, vel non:primum non est dGi, ut deducit hic Pns: neq; seeundum, quia no videtur maior ratio,* debeat neri in prima figura, H in seiada, cum utrobi Q cocludatur uniuersaliteri ergo Sc. Sed
contra est Phylosophus in litera:ibi csi vero si assemativus syllogismus etc. TRespondeo dicendu,s syllogismus prauae dispositioni sue ignotatis ais ramatiuus fit solum in prima figura: videlicet uniuersas Iem affirmativam falsam priam nepatius vers media is concludendo. Q. autem praedictus syllogismus fiat in prima figura,patet trip)iciter. Primo per me dium proprium sic lyllogizando,oli susa est quanstitas,oli homo est su Darergo Ois homo est quantitas, quae es falsa,re contrariatur negatius versere mediasitivi delicet isti, Nullus homo est qualitas semper. n. in tali inductione maior est salsa,& minor semper vera, proptet rationem superius assignatam. Secundo fit talis syllogismus p r medium non proprium: stitia proprio,quod v3 non ess eiusde ordinis, sed ex alia coordinatione sic syllogizando, Omne ages es quastitas,ias homo est aves: ergo Ois homo est quatitas,
oportet aute hic etiam remanere minore iuuariata: sed maiore mutari de negativa vera in affirmativam
falsam. Tertio vero fit nil logismus a medium extraneum dismileiprio,sic syllogizando, Ois teperatia est virtus,ois gramatica est teperantia: ergo ois prammatica est virtus. Ibi maior e vera,& minor falla: vel sciomnis albedo est virtus,omnis grammatica est albedor ergo omnis grammatica es virtus. Ibi ambae sunt falsae praemissae: vel sic, omnis scientia est anis mal, omnis musica est scientia: ergo omnis musica est animal, ibi maior est falsa, & minor vera. TEx quo
patet , m syllogismus prauae dispostionis pol fieri in
prima ustura triplicite videlicet per mediu propri
Probatur tripliciter. Primo secundo Tertio.
87쪽
G p r medium extraneum simile proprio, Ad per me
dium extraneum dissimile proprio. Et hoe triplicister. Primo maiore extremitate vera, re minore sal starquando vi tale medium continetur sub maiori extremitate,ut patuit per primum ex eplum. secundo, ambabus praemisss existentibus salsis,&hoe qualomedium non continetur sub maiori extremitate, o per secundum exemplum ultimi membri declarat si est. Tertio fit matri re extite salsa.& minore veta. ut per tertium exemplum eiusde inebri patet. 7 Ex p. missis etiam datet ouot modis, re per quas propones
veras vel salsis possunt fieri d ceptiones per sellogismum ignorantiae tam in proponibus immediati . mNoiaduna mediati, nus demonstratione probantur. TConside m randum est autem .m dii syllogizatur per medium extraneum sire proprio. semper minor remanet vera et
maior falsa semper est,ut dem est sicut qa syllogietae
per medium proprium: unde tale medium extraneudicitur siti proprio VC5siderandum est ulterius fin
' Egidium et aliquis syllogismus p5t dici verus duplar
vel quantum ad materiam . vel quatum ad formam. Syllogismus autem deceptionis nunis est verus finm5m: ua aut ambae praemisis sunt salst aut altera inirpol isi talis sylrs dici venis qua nisi ad formam syllos gisticam quia fit in debito modo. R in d/bita figura:
unde,ut supra concelsum est, talis sylla dr verus veri tate priori si ea,nci autem veritate posterioristicar sed Nolan. 3. dicitur salsus I deceptiuus. TConsderandum est ubterius m licet Grammatica, eum sit scia . sit virtus instellectualis,non in est virtus m3ς moralis: de qua vir tute duo exempla vltimi membri probationis ipsius
scip. eones usionis processerunt. 7sed instat discipulus fleductionem Psi psitis lec. in tertio membro presertim a primum exemplum adductu. Nam temperati et non est medium extraneum, & dissimile proprio reis eistu vi rtutis ua temperantia, re virtus continetur in ea de coordination ut in prima specie qualitatis: Respsita. ergo exemplum malum. TDicendum Q licet id mesa dium temperantia si consonum virtuti 'no extra: meum,quod est maior extremitas: est ta dissonum redifforme respectu scientiae qus est maior extremita
unde ut dicit hic Egidius, secus est in prop5neam timatiua salsa opposta amrmativae vers.vel negatius, re in propone negativa salsa opposta amrmative ves s. No. n. potest accipi medium extraneum, nis duo hus modis videlicet vel a maiore extremitate t Q vel ab utraq;.N5. n.potest accipi temo modo, videlicet a maiori,& non a minori: quia post v affrmativa pol nitur esse vera,nil est extraneum a maiori: sed in pro posito ubi affirmativa est falsa, ec negativa vera, poterit accipi medium extraneum in c5paratione admisnorem extremitatem: quod tamen no est extraneum in comparatione ad maiore extremitatem, ut in exes
Io adducto patet, quia illud medium temperatia estitionum re colanum: es dissonum siue extraneum . . . respeeita scientiae, reconsonu respectu virtutis. 7 Ad primum igitur dicendum negando sequelam, quia licetxpositio a mimatiua sit simplicior notior 5c prior
propositione negatiuartamen quo ad nos. re ordine doctrinae propositio negativa praecedit affrmativa.
Quem ordinem tenet hie Phylosophus: unde ratio Non sequitur. TAd secundum dicendum et, siris syla logismui habet fieri in prima figura. No. n. habet nori in secunda figura. quia in ea non sumunt sylti affrimatiui, cum in ea semper concludat negative. Neque etiam habet fieri in tertia figura cum ibidem semper
concludatur particulariter. De sillogismis enim uni
uersalibus es hic ad propositim cum fiat mentio de Rdemonstratione propter quid, ut supra dii tum est.
Vnde non est similis ratio de omni ngura. CQ5., . de ignoratia negonis, S est lectio. o. s. D. Lecim.
CONsIDERANDUM restat de ignotasti a negationis. TCirca quod qus situr duo. Drimo, utrum deficiente in nobis aliquo sensu: sit necesse deficere scientiam de sensbilibu illius sensus. Secun/do, utrum in nobis sint tui duo modi vere addiscedi, videlicet per demonstrationem, vel p inductionem.
in nobis aliquo sensu non si necesse deficere scientiad priis sensibilibus illius sensus. TNam nos inpis Pilmum. denti statu cognoscimus su5as Gyaratas, et tit substantiae separa is non cadunt sub sensu, cum sint substatic immateriales,&isens bales fin rem, et mnem simul rergo desciente sensu possumus habere scientiam de aliquibus, siccarentia sensus non tollit scientificam. L
cognitionem. TSecundo praeterea, multi cocti visu secutam. carentes sunt, qui habent veram scientiam de colorisbus,ut ad experientiam patet: ergo deficiente sensu visus non est necesse scietiam in nobis deficere de coιloribus erito praeterea, de formis substantialibus Tettium. habemus scientiam,& tamen non cadunt sub sensu, eum sensus sit accipiendus respectu corporalium res rum, ut patet. 2 de Anima: ergo&c. RQuarto pixte Quartum rea,in. a. S. 3. de Anima dicit Phylosoph m nos in telligimus cum volumia . no sentimus dii volumus: ergo possumus intelligere aliquam intellectuale co,
gnitionem sne sensu, scietia autem est intellectualis cognitio: ergo deficiente sensu, potest haberi scietia. P Quinto praeterea, aliquis coecus a natiuitate potest Quentum habere auditum,ut de se patet: sed quicum habet ausditum potes ab aliquo doceri de coloribus, qui sbi significata colorum manifestet,sed colores sunt a vi,su sens biles: ergo deficiente sensu visus non est necesse ιν deficiat scientia de proprijs sensbilibus ipsus Msus. Sed dicebat*coecusa natiuitate habens auditu Discip. potest doceri ab aliquo de coloribus siue de propriis sensibilibus visus quantum ad quid nominis, no austem quantum ad quid rei. p Sexto cos derandum, et, Sextum.
coecus a natiuitate habens sensum taetias, potest coagnoscere causas propriorum sensibilium visus. Quia qualitates primo tangibiles, quae tactu percipiuntur
sunt cauli colorum: sed cognitis causis alicuius possumus ipsum scire, ut patet per damnitione scire: ergo deficiente aliquo sensu, non est necesse et deficiat in nobis scientia de sensibilibus illius sensus. TSed cotta est Phylosophus in capitulo huius libri: ibi L Mani fessum est autem,& si aliquis deficit, necesse est aliauam scientiam deficerere c. ci Tn e spondeo dicensum,et istud est quartum capitulum huius tractatus, in quo Phylosophus determinando de isenorantia simplicis negonis, quae non causatur in nobis per seilogismum, postm determinauit de ignorantia prauae dispostionis, quae causatur in nobis per syllogismu,
ponit unam conclusionem ex qua intertur necessitas ignorantiae purae negationis in aliquibus, quae est res
sponsiua ad quaestum videlicet et deficiete in nobis vociviam aliquo sensu. necesse est Φ in nobis scietia desciat de propriis sensibilibus illius sensus. THanc conclusio. Prodati nem probat Phylo ph' fm. D. S.5 alios Doctores
tali ratione. Nam duplex est modus acquiredi scientia. Vnus quide ademtatione. Alius vero p indusctione. Sed olibet talis modus necessario psupponit
88쪽
A in nobii sensum ergo deficiente in nobis aliquo senssu necesse est re scientiam deficere de propriis sensibilibus illius sensus. TProbatio minoris, quia scire per demonstrationem,ec scire ex uniuersalibus praesup ponit scire ex indutione. 5e ex particularib', sed sciare ex inductione oc particularibus praesupponit senasum: erilo quodlibet nostrum adducere, re omne no stum scire cum non sit nisi in duobus modis presupiponit sensum,ut etiam in capite huius libri deductu est. Q, autem scire per demons G tionem, presuppo inat scire ex inductione se patet Nam scire p demonssrationem est scire per propones uniuersales, sed uniuersales propones non possum sciri, nisi inducendo in particularibus ut patet. i. Μetaphy. ergo p demo
stationem non conuenit scite, nisi per inductionem in particularibri S licet mediatae uniuersales possint. sciti 5c cognosci immediate per propositiones immediatas seu dignitates:tti quia cognitio principiorum de immediatis dependet a cosnitione terminorum, quorum cognitio a sensu depederi igitur cognitio cun iuslibet proponis uniuersalis praesupponat sensum. Q. autem per inductiones non sit scite nisi sciantur particularia per viam sensus,sic patet, Nam inductio est singularium, sensus autem est si gularium: ergo conuenit accipere scietiam de particularibus, aut sinspularib' per viam sensus.7 Ex quo patet et sensus est totius nostrae cognitionis intellectivae,seu scie ianua necessaria: deficiente ergo sensu necesse es scientiam in nobis deficere de sentibilibus illius sensus. Quod intelligedum est dum in nobis sensus a natiuitate des ficit. Secus autem si post natiuitatem sensus deficeret: quia non est et necesse m scientia illius sensus de sensita hi libus nobis deficeret, ut voluit secudum argumen corteianu tum. TEx praedieta conclusione clare haberi pol correlaris videlicet causa ignorantiae purs negonis in Notandia nobis est carentia alicuius sensus. Cons derandii est autem fm. D. S. t per praedictam conclusionem, repet verba, quae hic a Phylosopho dicuntur, excludi duplex quinio. Irmarum prima est Platonis, uposn sat et nos habemus scientiam de rebus per species
participatas ab ideas: ouod si esset verum, uniuersalianerent nobis nota absi inductione, re ita possemus: C acquirere scientiam rerum, quarum sensum no habemus, hoc autem argumento utitur vis, in fine primi Metaphy. ut ad longum ibi disputatum est. Secudaqusnio est quo rudam scolis arum dicent m. possumus in hac vita cognoscere subsan tias separata cognoscendo proprias qualitates ipsarum: quae infiniensibiles earum essesus qui ab eis omnimode quid ditatiue transcenduntur cognosci non possunt, quoad earum proprias essentias . secus aute loquendo de cognitione quia sunt. St. n. tales suri quantu ad eam proprias essentias cognoscerentur, sequeret* aliqus cognosceretur scientifice absq; inductione ec sensu. Quod Pss negat etiam de abstractis. Hsc Omma. D. S. in fine huius capituli quasi formaliter. Sed instas Diaei p. hat discipulus praedictam coclusione, Nam aliqua sum separata a materia sensibili, ut sunt uniuersalia mathemata carergo cognitio uniuersalium scientificano habetur per inductionem sngularium sensibilis.l elpQuo. TDicendi, ut hic dicit. D. S. ς uniuersalia quae etiam athematica dicuntur fm abstra tionem non colimgit nota fietinis per inductrone. Quia in unoquom genere uniuersata v mathematico ν abstracto ν sunt
quaedam particularia,qus non sunt separabilia a materia sensibilused π vnuquod in eorum in hoc . . reas liter indiuiduit. Qua uis. n. linea fm abstractionem
dicatur linea in coi,in haec linea, quae est in masense Dhili inquantum est indiuiduat abstrahi non potem
quia indiuiduatio eius est ex hac ma. Non autem manifestantur nobis principia abstractorum ex ubus demonstrationes in eis procedui, nisi ex aliquibus, qusa sensu percipimus: verbi gra, Ex hoc* videmus alis quod tot u sngulare sensibile, procedimus ad cognosscendum quid est totu,& quid pars per quod cogno scimus Q Omne totum est maius sua parte eo siderans do hoc in pluribus Hse dicit. D. S. torni Dei. ZEx Corsurio praedictis dici potes to per locu a maiori a robans
dum Q per demons rationem non possumus accipes recognationem uniuersaltu ab se inductione. Quias hoc esset verum maxime videretur esse veru de viis bus mathematicis abstractis, sed hoc non, ut declarartum est: ergo nullam cognitionem scientificam p des monstrationem possumus habere de uribus, nisi prsa supponendo inductione quae cadit sub sensu. 4zSed
contra pr:vdictam solutionem replicabat disti puluι. Disrip.
Nam particularia mathematica, sunt abstracta a mas teria sens bilupossumus. n. imaginari,sue consideras Mre non solum lineam in ccii sed etiam hac linea, quae est in materia sens bili, praeter materiam sensibilem. Quia possumus imaginari hoc quantum non imagis nando quale:ergo non requiritur et in consideratiosne urium requiratur via sensus. Dicendum s licit Respd . possimus habere ut dicit hic Egidius hanc linea sine materia sensibili: in si non haec linea fm esse quod habet in materia sensibili suam stitudine faceret in sen, fu,nunm posset imaginari s ne ina sensbili: quia iri
ait Comentato n. Σ. Μetaph.) sesanos ra causatura reb' fm esse. quod lint extra in materia:vn tota nos
sta scia qua possumus hie ex dueto et abstra tione rationis, reducenda est ad sensum tan que ad radicem, α ltant primordiale principium. Vnde deficiete in nobis aliquo sensu necessarium est scietiam deficere in nobis de sensibilibus illius sensus,oc per consequens in nobis ponitur ignorantia purs negonis. Ad prismsi igi dicend5,m qituor modis, ut ad propositia sufficit aliud cadit sub sensu. TVno mo, fm se,ut calor. VAlio mo fm fusi sti. 7 Tertio mo, fis emetu fusi TQuarto mo, fm suas parte scut patet de mote ausre . Su5ς vero separatrilicet no cadant sub sensu vears essentia in ea 3r effect' o sensum apprςhedimus. Qui quide effectus ua non sunt pportionati essent iis Iu 5ant separata' ducsit nos in cognitione eo3r quam
si ad Aa est, cte non quanis ad uiseritoquedo de stiditat pria& specifica ipsa ut latius in . 2. Aleta. dis sputatu estive in ua obm re actus est xportionatus potentis, scut patet de motu uniformit ipsius coeli,io
per o5m possumus scire ud est actus, re p astu O est
potentia: vii licet actus sit effectus potetiae in aliquo gneca' possum' tri p timor effectu cognoscere ipam
potetia no solsi qua nisi ad ua est, sed et quant si ad odest,ut deducit hic Endi'. Ad scita patet soro ex di/etii. Ad terti si dulla,m forma subalis cadit sub esse ins
diuiduali in sensu no p se, sed tone intelionu acciitauquae sunt tant organa in tetionsi formast sus alium:
sicut in natibus forma acciitali stant instrin formae
si fiatis,facit adyductione formi subalis, se patet de calore ignis. Sicut aute se lint formi reales ad actione reale:sc se hiat mo suo formae in tetionales ad effectu interionale, ut declarari habet in Meta. Ad quartsiddila, τ nos intelligimus d si volumus supposta sensatione, ee non artiun to n5 sequi . Ad quantu admittatur sola in obieetione sco adducta. Ad sextumdicedum s licet coetus a natiuitate habens auditum,
89쪽
ci possit instrui de ea iis, colorum in sensu diuiso, vide
licet ut tales causae res quaeda sunt, non potest tamen in frui de ea usis in sensu copo sit , v, inquatum sunt cas talium colorum: unde nu ri pol instui, ut habeat scientiam de coloribus, quantum ad quid rei. Secus autem quantum ad quid nominis, ut dictum est. 42Sequitur in D fio et in. D. S. Impore est 5 c. I IArticulus secundus.
AD SECUNDUM sic proceditur. Videt
Q non iura tantsi duo, siue duplex incidus vere discendi vel f di. via elacet per dentonsi rationem vel in Piimum. ductionem. CNam Egidius hic assignat triplice mo dum quo causatur scientia in nobis, videlicet per aciquisitionem .per acceptionem, Sc per imprsisonem: ergo male a Phylosopho enumerantur duo modi ve Secundia. re addiscendi, vel acquirendi scientiam. CSecundo praeterea rati quando in nobis acquiritur scientia per H argum etationem probabilem, videlicet per syllogismum dialecticum. Manifestum ess autem, et tali si, llogismus non est demoliratio, net inductio, ut in. 2. Uriorum declaratur:ergo&c. CSed contra est Phy, losophusam possibile est accipere scientiam, siue adadiscere nisi per inductionem, aut per demonstratiosnem: est autem demo stratio quidem ex uribus, indusa. c5elusio esto autem ex his, quae sunt fila nartem. ERespodeo dicendum Φitin est duplex modus vere addiscedi, vi
delicet perdem Os4 rationem unum. aut per inductios
Probatio. nem singulariti, quod sic patet: Nam, quicquid vere prima. addiscimus,autes vre,aut singulare. Si primit: sc ad discimus per demonstrationem. vrium. n. est demons ratio,ut supra declaratum est. Si secundum: sic addiscimus per induitionem, ex qua causatur experimentalis cognitio, quae causat cognitionem urem in nos
sicunda. bis, ut probatur in proh emio Metapby. CPrsterea, ois scia causa in nobis, aut per acquistione, aut per inuentionem. Si primumsces primus modus. Si se Nola dum cundum: sic est secundus modus. cConsiderandum primum. est hic=m Albertum magnum, et scia scibilium, qui,
I cun sit illa, causaturin nubisi per acceptionem rei quaesiis:licet deficiente prima virtute acceptiua, quς est sensu deficiat in nobis caeters virtutes acceptius, quia remoto primo remouentur ola, quae sunt illius generis, ut patet. Σ. Metaphy. ergo deficie te sensu de Notan . a. ncit scia,ut supra declaratum est. CConsiderandum est ulterius fin eundem,et huius scientiae logico non potest determinari natura intellectus humani. aut caper quam non accipitur ure, nisi ex sensibilit sed hoe ex pri ncipiis primς P fis accipi oportet. via de hoe n5
est nic multum inuestigandum sed supponendum ΦNolani3. st. ICons deradum est autem fin eunde ibidem,m humanus intellectus est eo munitus cum cotinuo,
Oc te inpore, ex coniunctione autem cum cotinuo aci
cipit a sensu coi ea. quae accipiuntur a sensibilibus copostis,& diuersis. Ex coniunctione autem cum tωspore, siue temporali, non potest accipere nis a sensu ad sensus ref xo: ista vero restia non hic quaerenda sunt, sed supponenda, ut dem est .c Ad primu igitur dicendum, in tres modi ab Egidio assigitati cotinens sub duobus hie a Phylosopho assignatis: via ro no sesquitur. CAd secudum dicendii, τ p argumentu dias lecticum non acquiritur scia proprie dicta: sed magis opinio, vii argumetu in falsu in assumit. TVel dicens dum et s accipiatur hic sesa pro quacs Q cognitione intellectuali ipsus uris, tunc demostratio accipi pro quacunt argumentatione discursu a fm et argum citatio diuiditur a Phylosopho in. 2. Phy.&. in . i. Tospicorum in quattuor species, quae sunt syllogismus,
enthymema inductio,5 ex eplum. ISed quia Phys Klosophus in Tex. dicit Si vere ad discimus, prima soι lutio magis videtur valere ad propositum. cm. 6. De his si a Plio linit tunc&est lec. i. S. D. Lee. 33. VLTERIVS considerandii restat in hoc. 8.traitatu de statu,qui est in demo sitationibus: post mconsiderandum est ex quibus, Oe qualibus, S in qua figura procedit demonstratio. CCirca quod sex cons derada sunt, fin m huiu, tractatus sunt sex capitula
siue sex lectiones. D. s. I Primo, considerandum est de his, quae ponit ad veritatem determinatam de nusmero qOnum quas inovet de statu: qui est in demonsurationibus.7 Secundo considerandum est de solustro ne tertiae qonis motae in primo. c. re de solutione cuiusdam alterius qonas, vi virum si si status in assi rimatitiis necesse sit satii dari in dem rationibus negastruis. T Tertio cos derandu est de his, q Ps, ponit ad Ondendii logicaliter, et necessa rati est statu elle in assit Lmatiuis dein rationibus. Tinatto,considerandu est,
quare hoc probat logics. T aiunto,tas derandu est, uare id e probat analeticς. TSexto,considerandii este his,q Piis infert ex pdictis. TCirca primu qusrune duo. TDriano, ut tu ea, que Pi s hic ponit de ma re forma syllam si it sufficienter assignata. TXeculo vim Phylosophus hic de statu conuenienter, qui es in demonstrationibus in ueat dii taxat tres quaesiones.
ponunt a DG ad veritate infra deterin inada, no sint sum cienter assignata. CN a scut ad sylta in coi res, Primum. runt tres termini: ita requirunt dux propones cte modus,re figura, e quibus hic Phs non facit mentione: ergo in lassicienter occ. C Secundo praeterea, haec est se dum. vera demonstratio,ois triangulus habet tres angulos
qles duobus rectis, sed ν cheles es limoi: ergo Scire in nonrcedit ex immediatis, cu maior, Ut notu est,
si demiabilis:ergo male hic re assumit, ponendo demratio est ex his quae sunt immediata fim ren veristate. zTertio prsterea ripti aliquid dr p acetis: t pa Terihun. tet. s. re. 7. Aletaphy. ergo insimcieter hie P fis dicit, 2 Im dupliciter aliquid dr uu est dicas p accides. CSed di est Ufi, in lia: ibi: Est aute Ois sylls p tres terminosoc hoc quidem dem rate poti estiae. Τ c Riideo diee Resposio.
dum,*iste est octauus irae. huius libri: in quo Diis ondit,ς non est in infiniturcedere in demostrationibus: sed necesse est in eis statu esse, u quide trae talus continet in se sex captitan quo φ primo p mitted aliqua que valent ad veritate determinanda mouet tres qones rin tres terminos .a reuruncin quolibet sella.
In sedla vero capta: ibi s uincquid no couenit. I sobust tertia qone principale b5do et si sit natus in assitinatiuis, necesse est& statum fieri in negati uis. TSed
in. a. capta: ibi Quod aute i illis logicis &c. ponit aliqua quae sunt necessaria adibandu daalecti cs . in
amrinatiuis non est procedere in infinitu insurium
ascendendo. n. . veror ibi cAmplius na huius qualitatis. Jrbat dialectice hoc qinuc dcm est. TIn
quinto vero capro: ibi ς Analetiee aute manifestum est&αὶondit idean aletice. 7 Sed in . s. siue ultimo
capta: ibis Monstatu est his oec. infert quasta e5sclusiones siue correlaria ex praedictis. n primo vesro capro eliciunt a Pso due cocrones principales, de
quast sed, insequenti articulo videbis. CPrima aut e Coclus cocta, quae est ria sua ad quaesitu talis est, Illa, qui hic per modum suppostum ponit Diis, conuenienter
ad veruate determinanda infra praemissa sunt,ql se
90쪽
patet. πNam illa . quae hic ponit . utilia sunt pro de
terminatione quςstionum, quas infra mouet Dri: ut insta declarabitur:ergo conuenienter ab eo pmittuntur: p mittit autem siue supponit qui liquae. quae in irabris Ptiost Se in psenti libro determinata sunt. TPriamum autem quod supponit,pertinet ad materia sel logi sint in communi. CSccundum vero, pertinet ad imam syllogismi affirmatam . TTertiun pertisn t ad formasti syllogismi negatim. TQuartum voto re qui nium,pertinent ad materiam syllogismi de monsita diui. TDramum ergo quod supponit est pomni, sellogismus habet heri per tres terminos tam
tum: videlicet,p maiorem extremitatem , minorem extremitatem, medium. Ex quibus fiunt dux prodititissae, vilam conclusionern necessario inserentes indebito modo Rin debita figura: quod quidem per tinet ad forma syllogismi,ut diffusius in primo Prio
rum tractatur. TSecunditan vero quod supponit, pertinet ad syllogismum affirmativum, cuius forma lastis est,uidelicet, v concludit maiorem inesse minori
extremitati propter hoc malor extremita, in ea me
dio in Kllogismo,quae Adem forma syllogistica est forma in prima figura,in qua sola potest concludi as,
firmativa uris. quae maxime quaeritur in demonstra
tionibus ει talis sorma regulatur per dici de omni, ut p3 in pino Priorum: vel regulatur ut dicit Epidius per illam regulam syllogisticam syllogismi exposito Di,qus est,iausculain eadem sunt uni tertio, coniumeta sunt iter se. Et si arguitur,dio sequitur, Homo
est animal equus en aninia hergo equus eci homo retatnen ibi arguitur per regulam pdictam: ergo regusta est falsa Ad hoc respondet Egidius dicens Q inpuleio syllogismo syllogizatum n quatuor terminas. N nenim idem est animal,quod prsdicatur de homine,&de ς quo. St. n. idem esset animali, quod prae dicatur de ho mane re de equo, porteret unu de alio Nicatu hoc obseruauit Diis in primo Priorum, ut se ordinarentur termini, quod medium non diuersicatum coniungeretur vult extremitati:& quia quae viii Neidem sunt comuncia eadem inter se sunt co iuncta re ex hoe cosequens erat extremitates quae coniunguntur eidem medro in pmissis, coniungerentur inter se in conclusione. Hςc ille formaliter. p Tertium vero, quod p mittit saue supponit, ptinet ad sel logismum negativum: videlicet, I de necessitate ha, bet unam affirmativam propositionem ullam autem negatiuam. Differunt autem prima re secunda fim,ra: ut in primo Priorum declaratum est. Alani laus est autem π ex utra in propositione affirmativa non potest concludi negativa. neque ex duabus negati itis: quia ambabux exilieribus negati uis,nihil formaliter sequitur. TNon enim valet si aliqua duo remouetur
tib eo de sicut homo re risibile ab astro, qi illa remo ta sint eadem inter se. Nec etiam sequitur τ illa sint eadem possoni enim esse eade re diuersa, q ux remos uentur ab uno re eodem unde sequitur et si ex puris negamiis nihil sequitur vel non concludatur negativa, vel syllogismus negativus hic alteram p missarum habeat negatiuare alteram affirmativam: forma aut talis syllogismi regulatur p tale principium, ut refert hic Egidius, Quicquid remouetur ab aliquo, remostietur ab omni eo, quod est idem illi: α hoc syllogis
zando in tribus terminis, hoc pro tanto dicitur, quia licet hoc pdicatum genus remoueatur ab homine,α non ab animali: tamen homo animal re homo idem sunt. Non. n. hoc pdicatum genus coringit animaliέin et animal in ide cum homine: unde in funalibus
terminis syllopirando syllogizatur ex quatuor tersminis,& non solum ex tribus. RQuartum quod prς oiciitiunmittit Phs est ex parte syllogismi demonstratitit: vu - delicet et syllogismus demonstrativus pcedit ex unis uersalibus premissi ,: vel duabus, que sunt suppositiones, vel pricipia: suppositiones, cum lint immediatae, sunt in demonstrabiles, vel simpliciter, vel in illa scietra,in qua sumunturin principiis, si uel missis demons rationis, quod dicitur pro de mons rationibus: qus fiunt in sciet a subalternata, quae supponit principia sua ibata aliud e, ut supra declaratu ecl. Ex quo inuit I inlis differentiam inter syllogismum demonstrativure dialecticum. Nam quia syllogismus dialecticus ad hoc solum tendit, ut opinionem iaciat, hoc solum est
de intentione dialectici. ut procedat ex his quae sunt
maxime opinabilia, ct haec sunt q videntur aut pluribus aut sapientibus,quae no semper vera sunt: sed aliquando salsa. Non. n. refert ut dicit Diis primo Topicorum quςdam falsa quibusdatia veris esse probabistiora, siue opinabiliora..Et ideo si dialectico occura Erat in syllogizando aliqua propositio mediata, quae in rei veritatem habeat medium p quod possit proibaria ed tamen ei non videatur habere medium, sed
propter sui probabilitatem videatur sibi per se notae ex ea syllogizans, sufficit perficere syllogismum dias
lecticum. sed syllogismus demonstrativus ordinatur ad sca etiam veritatis re ad opiniones: ideo ad dem rsitationem pertinet ut procedat ex his, quae sunt friret veritatem immediata. Et si occurrat mediatas ro positio: necessarium eiis probet eam per mediu proprium quousque deueniat ad ma mediata. TQuintum Quintum. vero quod pinittit aut supponit Pns est,m demostrastor in demolirando procedat ex his. quae sunt per se, ct non ex his quae suiu per accides. Dupliciter autem tui Dii in i n litera, aliquid praedicatur Due dicitur per accidem. TVno modo, quando subiectum p dicatur de accidente: videlicet hic, Album est homo. Irmio modo, econuerso, quando videlicet accidens pdicar
de subiecto: sicut cum dicitur, Homo est albus. Et dis Eser Secudus modus, a Primo: quis in. 2 modo, qui,
do accidens plicatur de subi esto, dicitur homo es at .hus: non quia aliquid aliud ab homine sit album, sed quia ipse homo in albus,re tamen est plicatio per aecidens: quia album non conuenit homini fmrptiaratione. Non enim ponitur in diis nitione eius nemeconuerso, quod requiritur ad placationem per se, ut supra declaratum est cum de modis nerseitatis ageretur. Sed quando dicitur, Album est homo, hic no qdicatur,quia esse hominem insit albo: sed esse homunem inest subiecto albo cui. s. accidit esse album vel feruuidelicet Sorti vel Platoni. Sunt autem qusda, qtis neutro istorum modorum pdicatur per accides,
re illa pdicantur per se, re non habent locum in syla logismo dialectico: sed solum in syllogismo demonssi rativo, ut patebit clarius infra. CConsid tandum Nota neu autem Φ ad veritatem insta manifestandam, utile erit pmittere suppositiones Di stas. TNam dubitare de statu aut infinitate syllogismorum dupliciter potcontingere. TVno modo enim posset esse dubitatio
de quolibet syllogismo in se . p Alio modo in syllos
gismo ut refertur ad formam, quam habet in materia demonstrati ua. Quatum ad primum, utiles sunt tres
suppositione quas hic ponit P fis.Nam quilibet syllogismus qui in se non costat nisi ex tribus terminis . l& duabus propositionibus:n5 solum non accipiti a finit sed etiam paucissima. Sed quantum ad Secumdum, utiles sunt duae ultimae suppositiones,videlicet