Christiani Wolfii ... Elementa matheseos uniuersae : Tomus tertius, qui opticam, perspectiuam, catoptricam, dioptricam, sphaerica & trigonometriam sphaericam, atque astronomiam, tam sphaericam quam theoricam complectitur

발행: 1747년

분량: 700페이지

출처: archive.org

분류: 수학

311쪽

asS ELEMENTA

COROLLARIUM I. l

op. Microscopia simplicia amplificant i Di ametrum Objecti AB in ratione distantiae Foci FC ad 8 digitorum intervallum. E. gr. sit Semidiameter Lenticulae utrinque Convexae digiti dimidii, erit AB: IΚ reo: Si: hoc est, Diameter objecti augetur in ratione sedecupla. COROLLARIUM II. io. Cum distantia FH sit constans , octo nimirum digitorum (S. os);qiuo minor fuerit distantia Foci FC, eo minorem ad FH rationem habebit (s .aog Arithm. ,

consequenter eo minorem quoque rationem habebit Diameter vera Objecti AB ad apparentem IN (s . of , adeoque eo minor Diameter videbitur respectu ipsius IΚ ( s. Io . Arithm. Eo itaque magis amplifieabitur Diameter objecti. COROLLARIUM III. et T. Quia in Lenticulis Plano - convexis distantia Foci Diametro (S.I68, I i), in utrinque Convexis Semidiametro aequalis(ss. 1y3 ; Microscopia simplicia eo magis Di ametrum Oblecti amplificant, quo minoris fuerint Sphaerae segmentum (s . io . COROLLARIUM IV.

ia. Si Diameter Convexitatis in Lenticula Plano- convexa & utrinque Convexa eadem fuerit, nempe m I; erit distantia Foci prioris i , posterioris', consequenter Semidiameter objecti AB ad apparentem in casu priore, ut I ad 8; in posteriore, ut Sad Sis . os , hoc est, ut Iad 16. Diameter ergo Objecti in casia posteriore duplo major, quam in priore Lenticula itaque duplo magis eam amplificat, si fuerit utrinque

COROLLARIUM V. 13. Si Semidiameter Convexitatis maioris in Lenticula utrinque inaequaliter Convexa fuerit a, Semidiameter minoris bii erit

Ioci distantia rabi Oa bJ (S. 18' ). Cum adeo sit ad distantiam Foci Lenticulae utrin-

que aequaliter Convexae, cujus semidiametet ri, lm a, ut rab: a b ada (S.IS 3 ), hoc est; ut vil

Arithm. ; distantia Foci Lenticulae inaequa.liter Convexae minor est distantia Foci aequaliter Convexae , cujus Semidiametet aequalis Semidiametro Convexitatis majoris, consequenter illa magis objectum am

iq. Ex adverso cum distantia Foci Len ticulae utrinque inaequaliter Convexae siit ad distantiam Foci utrinque aequaliter Convexae, cujus Semidiameter aequalis Semidiam e tro Convexitatis minoris, ut rab: (amb

poth. distantia Foci Lenticulae inaequaliter Con vexae major est distantia Foci aequaliter Convexae, cujus Semidiameter aequalis est Semidiametro Convexitatis minoris; consequenter illa minus amplificat Objectum, quam haec (S. Io . C O R O L L A. R I U M VII.

is. Quoniam Convexitas e Sphaera maiore maiorem aperturam admittit (s sys); consequenter per eam plures Radii ad Oculum transmittuntur , quam per Convexitatem v Sphaera minore; Objectum clarius ceris

nitur, si Convexitas major Microscopii Ob tecto obvertitur , quam si minor.COROLLARIUM VIII. r6. Quia in Lenticula Aquea major est Foci distantia, quam in Vitrea, si nempe suerint Sphaerarum aequalium segmenta,(S.IT 1 3, 1ya & seqq. ; Aquea Objectum minus: amplificat, quam vitrea (s . o ). COROLLARIUM IX. I T. Quoniam Myopes per Radios dive gentes distincte vident Objecta (s. s 8 Objectum AB propius Lenticulae a movere debent, ut intra Focum & Lenticulam colloc*tur,

Scito

312쪽

Ib. I8. Si quis rationem expendit, cur Miaro.

vis. scopia simplicia: Objectium ampliscent; illi nonsidebitur, quod per idem Microscopium idem obestum eodem in loco collocatum diυersimode auZium apparere possi, prout intentio fierit illud in ciciniore aut remotiore loco Gidendi i id quod facile experiri datur, se unus Oculus ad Microscopium applicatus ad Obje

ctum, alter Iero apertus in locum nunc remotiorem , nunc Diciniorem dirigatur.

COROLLARIUM X. rp. Cum Radii intra angulum .Fa comprehensi magis a se invicem discedant, Domagis oculus a Lenticula removetur; eo minorem Objecti partem is uno obtutu comprehendit, quo longius a Lenticula distat lunde consultum est, oculum quam proxime eidem admoveri.

ro. Ut Objecta commode in diseantia conseniente ad Lenticulam admotieri O in suo situ immota detineri possint; variae excogitatae sunt Micro copiorum simplicium structura, quarum praecipuas exponere libet.

PROBLEMA XL.

2I. Micros pia simplicia con-

Ad usum Micros copiorum simplicium commodam Machinulam AEneam variorumque Instrumentorum apparatum invenit JOHANNEs DE MUSCHEN

BROER, Artifex insignis AEMachinula Instrumentorumque fabrica ex Schematis , quod exhibemus inspectione satis obvia, ut magis singulorum usum indicari, quam illam prolixis verbis describi opus sit.

Sphaericitatis, ut diversimode am

positis utrinque Annulis orichal- Tab. ceis , ne justo major sit apertura, VIII.

Capsulae A ex nigro Cornu tornatae includuntur. Possunt tamen eaedem Capsulae ex Ebore , Ossibus Lignoque duriori & rariori tornari. Capsula foramine pertusa , ut ad Machinulam aptari possit. a. Machinula ex Orichalco confecta Ope trium Globorum B, C & D in omnem situm convenientem facile disponitur & ope Manubrii E. m

mode manu tonetur.

3. Instriimenta, quibus objecta debita ratione aptata , Tubulo F infiguntur , Capsula vero A Stylo GH. Ita nimirum Stylum Instrumenti, quod objectum sustentat , versus Lenticulam protrudendo, vel retrahendo , Machinulamque ope Globulorum B, C & D huc illucque versando , Objectum in loco conveniente facile constituitur ibique .

. Stylo I agglutinantur Objecta tenuia , plana & exigua, veluti insecti alicujus Ala vel Foliolum Flosculi. Stylo acuto Κ infiguntur Objecta

parva, non nimis lata, veluti caput

aut pes Muscae, Pulex , Pediculus, frustulum Ligni. 6. Stylo bifurcato L agglutinantur Objecta plana tenuia, oblonga, veluti Fasciola chartae, lintei, panni, FO-lia Arborum de Plantarum , CrinES. . Stylo bifurcato M infiguntur Objeci a oblonga & crassiora, veluti Insecta, quae uni Stylo infixa se contorquent, qualia sunt Et ucar, Papilio-Κh a nes

313쪽

ELEMENTAD I O P T R I C A.

Tab. nes & Insecta crastiora, veluti Sca-VIII. rabaei, Muscae.

Instrumento N applicantur Tubuli Vitrei Capillares , liquoribus pleni, veluti si Aquam Pipere conditam ,

Acetum, Sanguinem, Lac contemplari libuerit. o. Vasculum O, quod beneficio Cochleae aperiri potest, ex Ligno duriori tornatum continet duo vitra Plana, non polita, Annulo Chartaceo in- Eposito , ut Animalcula viva, Vel tui Pulices, Culices, Acari, Pediculi &c. includi possint.. Io. Disco inim ponuntur Objecta, quae reliquis Instrumentis non commode aptantur , Veluti granula arenae , Pulvis farinaceus , salia. Quodsi Objectum non satis firmiter incumbit , Malleo ST in Tubulo P defixo

retinetur, parte quidem lata S , si objectum fuerit homogeneum, V. gr. filum , plumula, particula cuticu, sparte Vero acuta , si nullam ejus partem tegi consultum sit, veluti si Alam Insecti, e. gr. Muscar, Papilionis, Scarabaei, aut integrum quoddam folium Plantae vel Arboris contemplari libuerit ri. Fuscinula R, ex Lamina orichalceaelastica parata, Objectis apprehendendis inservit, quae digitis apprehendi commode nequeunt Aliter Tab, I. Torno ex Orichalco paretur Tubu-IX. lus Cavus orichalceus AB , cujus Superficies exterior in Cochleam e formatur, longitudinis paulo mino

ris , quam est distantia Foci Vitri

utrinque Convexi , ad illuminari- Ii dum Objectum, mediante Annulo II Cochlea instructo DE ad Basin ejus RAC aptando. a. Fiat Tubulus alius paulo amplior FG itidem ex Orichalco, ad utrumque latuS apertum , ut Objectum Mucros copio admoveri possit. s. Ejus Basi superiori GH afferruminetur Elater ex Filo Ferreo in Spiram contorto I, ut Objectum inter La- mellas rotundas Κ & L eo, quem mox dicemus , modo collocatum & ope Cochleae BC Lenti Micros opicae decenter admotum in situ suo firmi.

ter retineri queat. . .

structam firmantur Scutellae N Cochlea mari O instrlictae, in quibus Lenticulae diversarum Sphaericitatum annulis orichalceis praemunitae, ut justa sit apertura, reconduntur. i. In P afferruminetur Cochlea foemina , ut Stylus Eburneus Pin quo Microscopium commode tenetur,

aptari possit , mediante Cochlea transversim acta R in situ suo itin

motus retinendUS

6. In regula Eburnea T excaventur so ramina rotunda , ita ut intra ea Ci

celli ex Vitro Moscovitico excisi glutine aliquo firmari queant, quibus Objecta exigua & pellucida praesertim, veluti minima Insecta, aut majorum alae, partes cuticulae , squamulae

Piscium &c. agglutinari possint. . Quodsi Insecta includere volueris , vitrea Lamella Y tecta, intra Canaliculum quadratum ex Orichalco

314쪽

ob. VII. DE MICROS COPIIS SEU EN GYS COPIIS.

Tib. confectum& foraminibus pertusum lx. X reponatur.

Regula ista sive solitaria, sive Canai liculo inclusa , inter LamellaS rO-i tundas Κ & L reposita mediante Cochlea AB Lenticulae admoVeatur, donec Objectum distincte conspici possit. o. Quod Objecta quaedam alia tenuia,

& oblonga, veluti linteum, cuticulam, alam Insecti majoris, C. gr. Papilionis, crinem, filum contemplari volueris ; Regulae loco utendum est Instrumento V, cujus structura ex ipsa Figurae inspectione satis manifesta. Si quis sumptibus parcat, idem Microscopium ex Ligno parare poterit.

Alitero

Iab. I. Lenticula utrinque Convexa in Capyssi sula AC ex Ligno vel osse tornata reponatur & mediante Cochlea Hibidem firmetur. a. Per pedunculum Ligneum vel O seum CD trajiciatur StyluS AEneus,

cujus superficiei aliqua pars in Cochleam estormata, ut in quolibet situ mediante Cochlea foemina I firmiter detineri possit. 3. Stylus sit in E Tubulo exiguo instruis eius, cui diversa Instrumenta cum variis objectis superius in apparatu Muschenbroeliano descripta immi tere licet. Ita nimirum varia Objecta ad idem Mi croscopium commode applicari & in suo situ firmiter detineri possunt. Quodsi eidem Capsulae varias Lenti culas successive indere libuerit, idem eodem modo essicies, quo in Microse

pio praecedente. Λliter. 1. Ex osse vel Ligno tornetur Tubu-

a. Ad Basin BC aptetur Vitrum Pi num, cui Objectum agglutinari debet, V. gr. Pulex, Vermiculus, ala Insecti, particula lintei, seminis gra

s. Ad Basin alteram AD in debita a

Vitro distantia applicetur Lenticula utrinque Convexa, cujus Semidiameter dimidii circiter digiti. . Vitrum Plantam Lumini Solari, vel Candelae ardenti obVertatur. Qiuodsi Tubulus ductitius fiat, Lenticular diversarum Sphaericitatum, uti in Micros copio altero, applicari possunt. Solet autem hoc Micros tum vulgo appellari Pulicare, & loco Lenticulae adhiberi potest nodulus ConvexuS ex Vitro potorio nodoso confracto.

SCHOLION. et r. Pulicare Microscopum cum SCHEr-N E R U s in itinere e Batavia per inferiorem Austriam in Tyrolim febri correptus ibidemque in pago extinctus secum in farcinula haberet Praetor o Seniores Pulicem Microscopio inclusum pro Daemone ct ideo SCHE INERUM pro Viro venefico habuere, eum hoc nomine indignum sepultura pronunciantes, donec tandem aperto Inistrumento Phlicem agnotierint se .

THEO REM A LXXVII.

23. Si objectum AB fuerit positum Tab. in Ara Sphaeruia Vitreae F s Oculus post VII.

315쪽

ELEMENTA DI OPTRICAE.

Tab. ctum quoad Diametrum in ratione Dia- II, metri EI ad eam disrantiam , in qua cococanda sunt Objecta, quae nudo oculo di incte videntur.

DEMONSTRATIO.

Quoniam Objectum AB in Foco Sphaeruliae F collocatur. per hetpoth. Radii post reflexionem sunt paralleli (,. a o 3 . Oculus ergo sanus Objectum videre debet distinete, vi eorum, quae de Tubis demonstrata sunt S. 338). Ouod erat

primum.

Porro quia oculus in Foco Radiorum parallelorum constitutus , per lapath Radius incidens AL, qui post duplicem refractionem a Puncto A ad Oculum pertingit, Axi FG parallelus est. Quodsi Crgo LD continuetur, donec Axi in HOccurrat, ita ut Punctum H sit illud, in quo post primam refractionem Radius AL concurrit (S.so); erit HG GIs .si,18 a) vel GD ; adeoque Angulus

stantia rectarum AL & FE exigua . Quare cum AL ipsi GH, seu FH parallela, per demoniarata; erit AG ipsi LI parallela (S. 23 Geom. , adeoque L HIC AGI (S. 233 Geom. , consequEnter

CA, ob ditarentiam contemnendam

rectarum AC & CF; Angulus ACF duplus est Anguli AGF S. 18 , a se Geom, , di hinc ipsi DGI aequalis S r Arithm . Videtur ergo Seml. Tidiameter objecti AF sub Angulo ACFi vi

unde ex iis, quae ad Propos. 6 de. monstrata sunt, patet esse Diametrum veram ad apparentem, in Ratione CF, hoc est, cum in F sit Focus Sphaerae a r

stantiam, in qua collocanda sunt Objecta, quae Oculus nudus distincte cernit.

yd erat alterum. COROLLARIUM I. et . Qui valet oculis, Objectum distincte non cernet, nisi 8 digitorum intervallo distet(S. AOS ; amplificant ergo Sphaerulae Vitreae Diametrum Objecti in ratione Diametri ad intervallum 8 digitorum. SCITOLION I.

23. Sit e.gr. Diameter Sphaerulla EI A unius digiti, erit CE EF adeoque FC- όε consequenter Diameter Objecti et era ad apparentem , in ratione j ad 8,

hoc est , 3 a 3ao, seu 1 ad Ios fere. COROLLARIUM II.

26. Lenticula utrinque Convexa auget. Diametrum in ratione Semidiametri ECm SEIad intervallum 8 digitorum (S. gos ;Sphaerula autem Uitrea in ratione EI ad idem 8 digitorum intervallum (s. rq :

Quare cum S EI ad intervallum istud minorem rationem habeat quam EI (s . rog ithm. si Lenticula & Sphaerula eandem Diametrum habuerint, Diameter objecti minoris per Lenticulam ejusdem magnitudinis videtur, quantae apparet Diameter majoris per Sphaerulam (s. rorum Arithm.), consequenter Diameter objecti per Lenticulam visa major, quam per Sphaerulam visas seu Lenticula magis amplificat Objectuna quam Sphaerula.

316쪽

cv. VIL DE MICROS COPIIS SEU EN GYS COPII S. 15s

et . Sit e. gr. Diameter Lenticula utrinque Contiexa EI - unius digiti ; erit Dianaee, ter Uera ad apparentem in ratione ,- ad 8,

Diameter objecti per eam visa amplificatur in ratione EI ad intervallum i digitorum ( S. qet 3 . Quare cum Vitrea ejusdem Diametri eadem amplificet in ratione 2 EI ad intervallum idem S digitorum ( S. cit. ;

eodem quo ante modo patet, Sphaerulam Aqueam minus amplificare objectum , quam vitream.

as. Sit e. gr. Diameter Sphaerulae Aqueae EI unius digiti, erit FC itidem , adeoque Diameter objecti vera ad apparentem in ratione- ad 8, hoc est, I ad So. Sed se Vitrea foret, illa ad hanc haberet rationem I ad Ios

COROLLARIUM IV. 3 o. Nec absimili modo colligitur, Sphaerulam minorem magis amplificare Objectuin, quam majorem.

PROBLEMA XLL 31. Sphaerulas mitreas quantumlibet

exiguas conjicere. REsoLUTIO.

i. Vitri puri frustulum valde exiguum, quod Filo Ferreo tenuissimo madefactum adhaeret, ad imam Cerei Rammam coeruleam aut, quod omnium optimam, ad flammam Spiritus vini accensi admoVeatur, ne nigredine inficiatur.

ibi cum statim liquefiat & in guttu

lam rotundam abeat , guttula assamma removeatur, quae extemplo

Diditatem amittet. l

a. Lamella orichalcea admodum tenuis complicata perforetur & for mina perquam exigua laeVigentur, ine ulla in Peripheriis eorum scabrities supersit, quae ulterius ad tollendum fulgorem fuligine inficere juvat. . Sphaerula filo adhaerens intra Lamel- Tab. las O ad foramina aptetur, ut ex Fi- VIII. gurae inspectione satis liquet. Fe g.

COROLLARIUM. 32. Quoniam Sphaerulae longe minoia res fieri possunt, quam Lenticulae; ex iis Microscopia omnium praestantissima componuntur , quae nempe omnium maxime amplificant Objectum. SCHOLION, 33. Ponamus enim Diametrum Sphaeri unius digiti, erit distantia Foci S adeo b Diameter vera ad apparentem ut ut is Q -, hoc est ut ad 8, seu ut 3 ad IIa, vel denique ut I ad Iro fere. Super cies ergo amplificabitur in ratione I ad 28yoo

3 . Microscopia ex Sphaeralis se Atreis componere. REsoLUTIO,

Per quam commoda sunt Microsco- Tata pia sonANNIs DB MUSCHENBROEΚ , quae adeo primo loco describere libet U Tq-I. Lamina plana AB, Ornatus gratia ci ca marginem excisa , Tubulo extus quadrato, intus cavo CD ita jung tur mediante clavo B, ut Tubulus ope Cochleae E propius ad eam admoveri & ab ea rursus removeri possit.

a. sitare ut in eodem situ firmiter detiisneatur Tubulus CD, beneficio eiu

317쪽

a 6 ELEMENTA

dem clavi B inter eum & Laminam AB aptetur Lamina Elastica ex Chalybe parata, qualis est altera FG in usum alium lateri ejusdem Tubuli annexa, ut nempe beneficio Cochlei e L lateraliter protrusus Tubulus CD in situ suo firmiter persistat. g. Laminae AB afferruminetur Tubulus I cum Brachiolo mobili IMΚ, cui . Lamella orichalcea MN cum geminis limbulis , frusto cornu nigricantis in modum Hemisphaerii excavato & foramine pertuso utrinque assixa infigatur, ut Tab. s. Sphaerula Micros opica intra binas VIII. Lamellas O debite conclusa in limbos immitti & ad Objectum adduci possit. 6. Per Tubulum CD trajiciatur alius

Capulo P ex Cornu nigricante confecto infixus, cui omnes Styli superius (S gri descripti & Tab. VIII. Fig. delineati immitti possunt cum suis objectis. . Ope hujus Styli Objectum attollatur& deprimatur, ope Cochleae L late-raliter ad Lenticulam promoVeatur, ope denique Cochleae E ad eandem admoveatur, donec Oculo in Q applicato distincte cernatur. S. Denique ut lumen peregrinum arceatur, Machinamentum S in modum Cistulae ex orichalco effictum cum Lamella variis foraminulis pertusa & circa clavum V mobili limbulis ab Lamellae Corneae substantiae MN aExae immittatur. Et ut fluida accuratius contemplari

liceat, Instrumento X inseratur fru- Ti stulum Vitri Moscovitici & Uncello Illi firmetur, eique guttula affundatur, a Micros copio avertenda, ne Sphaerulae Superficies sordibus inficiatutdc pelluciditatem amittat.1 o. Similiter Vitrum Mosco viticum agglutinari potest Circello L, recepturum objecta exigua pellucida.

Elegans quoque est Micros copii strii. Ia aura, quod manu viri plurimum Reve rendi & Matheseos apprime periti Go-DOFREDI TEUBERI manu elaboratum

dono ipsius possideo. Ecce tibi eam lae . Ex orichalco parentur duae Lamelis fere rotundae AB & CD, quarum una AB Stylo Eburneo BE firmiter assixa, altera CD mediantibus apicibus D eidem infigi & Cochlea Fcum Rotula G circa eundem Axem mobili per foramen H trajecta alteri, quantum sussicit, admoveri potest.

a. In I aptetur Sphaerula exigua ex Vitro confecta (S. 3I 3. Superficiei interiori ejusdem Lanaeulae AB assigatur Lamina Elastica M, ut Objectum in situ conveniente immotum detineri possit. . Alterius vero Lamellae Superficiei evternae assigatur orbiculus Κ variis foraminibus pertusus & circa Axiculum fixum mobilis, ut per foramen in Lamella CD e regione Sphaerulae

effectum nunc major , nunc minor

Luminis quantitas ad illuminandum Objectum immitti queat.

318쪽

CU. VII. DE MICROS COPI

.X. s. Denique Objecta, veluti Insecta exi- fg H gua, Alta majorum, Lintea, Fila,

Membranti&c. agglutissentUr ,

vel sola saliva madefabia, orbiculo vitreo ex altera parte polito, eX altera saltem laevigato , &Orbiculo cum Objectis inter binas Lamellas interjecto, ita ut Sphaerulae respondeat Objectum, & Oculo ad Sphaerulam L applicato, ope Rotulae G Cochleae F assivae objectum

in situm convenientem disponatur, tamdiu scilicet Sphaerulae admOVCndum, vel iterum ab eadem rCIDO-vendum, donec satis distincte cer

SCHOLION. Js. structuras Microscopior --plicium ex Lenticulis consantium consideraeterit paulo attentius, baud dissiculter plures structuras ex Sphaerulis conficiendorum ipsemet comminiscetur : ut adeo mihi susciat eorum praecipua delineas, quae in meorum Asmι- mentorim apparatu habentur.

i PROBLEMA XL HI. 36. Microscopium Aqueum cons

cerea

Tab. I. Ex Lamina orichalcea, cujus spissiti adoVIII. A circiter digiti adaequat, paretur orbiculus AB cum Stylo longiore BD, Capulo Corneo, Ligneo, vel Osseo DE infigendo. r. In facie Oibiculi antica paulo ultra dimidiam ejus spissitudinem Excavetur segmentum Sphaericum, cujus latitudo circiter digiti. 3. In facie postica fiat Cavitas alia Sphae

mo ii Oper. Math. Tom. III. S SEU EN GYS COPII S. etsi

rica, cujus latitudo nonnisi A. Tab. digiti, dimidia nempe prioris. VIII.

fiat exiguum forarninulum rotundum , cujus Diameter unius digiti non excedit. i. Guttula Aquea ope acicuta complanatae aut per exiguum Tubulum immittatur, quae in foraminuto Sphaerulae figuram exactam assumet. 6. Ut Objecta ope omnis generis Stylorum in apparatu Micros copii MUsCHEN BRoERIANI superius ( S. qar descriptorum ad Focum Sphaerulae . decenter applicari& in situ suo immota detineri pos sint i Brachium IFG cum Tubulo Κ, qui Stylos cum Objectis recipit, in G assigatur, ope juncturarum I &F quaquaversum mobile & ope Cochleae L ac Rotulae M Laminaeque Chalybeae Elasticae H ad Sphaerulam adducendum ac quovis in situ

firmiter retinendum. S C II o L I O N I.q3T. Sphaerulas, Aqueas in cum Micro copii primus adhibuit in Anglia STEPHANUsGRAv (a . Uui idem Aucior es, guttulam i-di, ctii Animalcula innatent, simili foramini immiss m, ad Candelae aut Lunae plenae Lumen sine ullo Micro copio adhibito Animalc um mirifice auctum exhibere, quia nempe Radii a Superficie guttulae interiori anterioris Hemisphaerii ita rested tuntur , ut sub eodem angulo in Superficiem Hemisphaerii posterioris, cui Oculus applicatur, incidant, dc s ex Foco Sphaerulae emanassent. Unde eodem modo ad Oculum propagantur, ac si Objectum extra Sphaerulam in ejus Foco consitueretur. Stru

319쪽

ELEMENTA DI OPTRICAE.

cturam tamen GR Avi ANAM Micro copii Aquei immutare libuit, quia ea, quam exposuimus , in reliquis quoque Microscopiis semplicibus,sυe ex Sphaerulis, sise ex Lenticulis Vitreis

componendis perquam commoda exiclit. Ceterum me non monente apparet, Sphaerulam

Aqueam in superioribus quoque Micro copiis omnibus adhiberi posse. SCHOLio N II. Tab. qJ Solent etiam Sphaertilae Vitreae Casae VIII. Q 3 quarum Diameter dimidii circiter digiti, Fig. g. Spiritu Uini repleri oe Microscopii loco adhiberi : sed Objecta non adeo multam amplificant.

r. Lenticula objectiva vel Plano-cOn-VOXa, Vel utrinque Convexa DE sit minimae Sphaerae segmentium habeatque Objectium AB extra Focum Fpositum. a. Lens Ocularis GH utrinque Convexa sit majoris, non tamen nimis magnae Sphaerae segmentum & ita collocetur

post Objectuin, ut, si fiat CF : CL CL : CΚ, in Ic sit Focus Lentis

s. Denique fiat LΚ : LM LM : LI. Dico, si O fuerit locus, ubi Objectum nudo oculo distincte yidetur, 'culum in I constitutum visurum objectum AB dictinete, situ inverso atque auctum in ratione composita MΚ ad I Κ & LCad CO.

DEMONSTRATIO.

Puncta pertinenteS ad oculum remittuntur paralleli S. ros . Unde ex iis, quae de Tubis demonstrata sunt (S 33 8 , liquot objectum videri distincte. Ouod

erat unum.

uia Radiorum a Puncto B emanantium unuSpost refractionem incidenti adsensum in directum jacet ( S. agg); sit

Radius iste DG scis LG. Unietur ergo post refractionem in Lente Oculari GH factam in Puncto I, ita ut sit LΚ: LM LM : LI(S. a i ). Sed ibi collocatur Oculus per sepoth. Ergo Punctum B videtur per Radium IG. Quare cum C videatur per Radium IC; Objectum situ

inverso apparet. Uuod erat secundum. Hinc vero ulterius patet,Semidiame

trum Objecti CB videri sub angulo GI quae per spoth. in O sub angulo COB vel AOC distincte cerneretur. Qiuodsi ergo NI ducatur ipsi AOparallela; erit angulus NIM ipsi AOC aequalis (S. a 33Geom. , adeoque ducta GM ad IM perpendiculari, Semidiameter objecti vera ad apparentem, ut NM ad GM (S. rost lic. , hoc est, sumtis GI & IN, ad

Sensum aequalibus, pro Sinti toto, ut Si nus anguli NIM seu COB ad Sinum amguli GIM ( S. a Trigon.) ; consequenter in ratione composita Sinus anguli COB ad Sinum anguli GLI, & Sinus anguli GLl ad Sinum anguli GIL S. 1 8, 1so Arithm . Sed sinus anguli GLIad Sinum anguli GIL , ut GI ad

GL ( S. 33 Trigone) , hoc est , quia

320쪽

CO. VIL DE MICROS COPIIS SEU EN GYS COPIIS. dis i .X quia GI & IM , item ille GL & LM ad

aequales sunt, ut IMad LM, &Sinus anguli COB ad Sinum anguli GLIseti CLB ( S. 1sci Geom. , vel BLO, ut DL ad BO (gi Trigon.), hoc est, quia BL & CL, itemque BO & CO, ob exiguam objecti Semidiametrum CB , ad sensum : equales, ut CL ad CO. Ergo Semidiameter vera ad apparentem , in ratione composita IM ad L M,& LC ad Co, hoc est, ob LΚ: LMm LM: LI per demonstrata adeo que LM i LΚ IM: LM (S. 1 3 Arithm. . in ratione composita ΚM ad I Κ & LCad CO. suod erat tertium. Si objectiam longe ultra Focum distat, Imago ejus paulo ultra eundem a Lente rem OVetur (S. ras . Quare si Objectum Foco sit vicinum, Imago ejus ultra Focum principalem longius

distabit S. 3 . In eadem vero Objectia Foco principali remotioris distantia Imago intervallo minore post Lentem delineatur, si ea segmentum Sphaerae minoris fuerit, quam ubi majoris segmentum extiterit ( S. at ): ergo Imago Foco vicini in eadem distantia intervallo majore post Lentem delineatur, si ea segmentum Sphaerae minoris fuerit. Unde manifestum est , rationem X ad Ita fore minorem in illo casu(S.aos Arithm. ; consequenter, caeteris manentibus iisdem, etiam compositam exΚMad LΚ & LC ad Co minorem esse in isto casu, quam si Lenticula objectiva Sphaerae majoris segmentum fuerit (S. 18o, I Arithm. . Praestat adeo Lenticulam objectivam valde exiguae Sphaerae segmentum esse. d erat quartum.

Denique si Lens Ocularis GH parvae Tab.X

fuerit Sphaerae segmentum, ratio ipsius TTl ΚM ad I Κ, minor est, quam si magnae segmentum extiterit (S. aos Arithmo

consequenter , caeteris manentibus iis dem, in eodem casu compositam quo

norem esse s s. 1, 1 Artiam . Objectum adeo magis amplificatur, si Lens Ocularis GH exiguae fuerit Sphaeraesegmentum, per demo rata. Quoniam tamen Lens, quae est segmentum Sphaerae majoris, majorem Imaginis partem subtendit, quam quae segmentum minoris existit, in illo casu major Campus uni obtutui patet, quam in altero. Praestati igitur Lentem Ocularem GH esse seg-l mentum Sphaerae nec nimis magnae, neci nimis parvae. Luod erat quintum. COROLLARIUM I.

scopium amplificatur, eo minor ejus parst ' uno obtutu comprehenditur.

COROLLARIUM II.

successive diversarum sphaericitatum Lenticulae objectivae , ut & Objecta integra , sed minus amplificata , & ejus partes sigillatim tantum, sed multiim auctas per idem Microscopium contemplari liceat; quo iticasu ob diversam Imaginis distantiam Tubum ductitium esse oportet, cui Lentes im

mittuntur.

subsesquisexta Lentis Objectitiis ad Ocularem. Semidiametrum Conoexitatis in Objestitia ad

summi esse jubet D si cuni as sa digiti dimidii aut ejus; in oculari digiti integri, vel unis

Ll a cum

SEARCH

MENU NAVIGATION