장음표시 사용
431쪽
DEFINITIO X. 3I. Planetae seu Stem erraticae vocantur Sidera , quorum a Fixis distan tia indies mutatur. DEF1NITIO XI. 2. Saturnus est Planeta debiliore lumine conspicuus , intra Jo circiter annos Periodum suam circa Tellurem motu proprio absolvens. DEFINITIO:XII 33. 'piter est Planeta, insigni splendore refulgens intra i a circitetr annOS motu proprio Periodum suam circa Tellurem absolvenS DEpINT Tro XI II. 3 . Iclara est Planeta , lumine sub- rubido corruscans, intra biennium ci citer motu proprio Petiodum circa Telbturem absolVem. DEFIN1TIO XIV. 33. Venus est Planeta, splendore suo lumen omnium superans , Solina constanter comitans , nec ultra circiter gradus ab eo digrediens. Quando Solim praecedit, Phosphorus seu Lucifera quando sequitur , Hesperus Vocatur. DEFINITIO XV.36. Mercurius est plancta exiguus, lumine tamen satis cla io fulgens, Solis individuus comes, nec ultra a 8 gradus ab eodem digrediens. S C II o L I O N. 3 . Ex his Definitionibus proprio quilibet
marte Planetas agnoscet. Si enim post occa-Jam SoZis Oideat Planetam ortui quam in casui Diciniorem , inde colligit nec Venerem, nec Mercurium esse (s. 3 3, An vero sit Saturnus , an Oupiter , an Mars , ex lumive ulterius dignoscit (S. 32, 83, 3 q). Saturnum , ctovem o Martem agnoscit, ex lumine quoque Venerem , Mercurium disinguit ( s . 33, 363. Contra se quis, illis adhuc sibi ignotis , Planetam obserDat a Sole recedentem , mox iterum ad eum redeuntem , ii Venerem Del Mercurium esse inde colligit tutrum Dero Venus, an Mercurius sit, ex linmine dignoscit (,. 33 , sis . Cognitis Iero Venere di Mercurio reliquos ex solo lumine ar
38. Sol atque Planetae certis signis indigitari solent. Est nempe signum Saturni IoviS.
sy. Si di anilis Solis es Planet
rum a vertice minimas in maxima earum elevatione quotidie observamus ; eas ad certum usique terminum continuo crescere , dein rursus decresere discimus: qui tamen uterque terminus in singulo diversus notatur C o R O E L A R. I U M. o. Omnes igitur stib Circulo aliquoi Sphaerae mundanae, non tamen uno eodem que motu proprio incedunta
432쪽
ta III. DE CIRCULIS SPHAERAE MUNDANAE. 3
DEFINITIO X VIL i. Circulos Sphaerae mundanael intelligo eos, qui Sphaeram mundanam secant & Peripheriam habent, vel in ipsa superficie ejus mobili, vel in alia immobili isti contermina &cequidistante. . iDEFINITIO XVIII. 2. Circulus mobilis es , cujus Peripheria in superficie Sphaerae mundanae mobili existit; adeoque cum Sphaera
motu diurno rotatur. DEFINITIO. XIX.
3. Circulus immotus est, cujus Peripheria in superficie Sphaerae mundanae immobili existit, adeoque cum Sphaera motu diurno non rotatur. DEFINITIO XX. I. . Axis mundi est recta PQ, circad quam Sphaera mundana motu diurno
S C Η ' L I O N. s. Nimirum illud temporis spatium, quo
Sphaera mundana unium reυolutionem circa Tellurem absoldit, dies dicitur in communi etiam seri none. Unde motus iae circa Axem
proprium diurnus appellari holet.DEFINITIO XXI.
6. Poli Mundi sunt Puncta P&Q in superficie Sphaerae mundanae, per quae Axis PQransit. Polus nobiS conspicuus P dicitur Arcticus seu Dore is; ipsi vero oppositus in tarcticus seu Australis.
re Dicino, quod Ursae minoris fert vomess. Fig. 1. tarcticus oero ita dicitur , quod Arctico ponatur.
DEFINITIO XXII S. AEquator DA est Circulus Sph: rae mundanae maximus, mobilis&eoscdem cum ipsa Polos P & Q habens.
COROLLARIUM I. s. Singula AEquatoris Puncta a Polis Mundi quadrantis intervallo distant (s. asSphaeric. ). COROLLARIUM II. IO. Aquator Sphaeram mundanam in duo Hemisphaeria dividit Sphaeric. , in quorum uno est Polus Borealis, in altero Australis (s. 6, y .
DEFINITIO XXIII. S I. Hemi Fhaerium Boreale seu Sepatentrion e est dimidium Sphaerae mundante DPA AEquatore DA terminatum, in cujus vertice est Polus Borealis P. DEFINITIO XXIV s2. Hem Jhaerium Australe seu MDridion te est dimidium Sphaerae mundanae DQA A quatore DA terminatum, in cujus vertice est Polus Australis DEFINITIO XXV. 33. Circulus aequinocti is est Cir- Culus maximus immotus, sub cujus Periphoria AEquator motu diurno mo
433쪽
S C II o L I O N I. Tab. I. s . Nempe s Semidiameter Sphaerae per Fig. 1. Punctum AEquatoris producatur squa eadem es cum Semidiametro AEquatoris (s. is Sphaeric. , in superficie immobili Peripheria Equinoctialis describitur, dum Sphaera circa Axem rotatur (s. ISI Geom. . SCHOLION II.; . circulus aequinoctialis vulgo cum AEquatore confunditur, quia idem sunt Planum , nisi quod Planum AEquatoris mobile, aequinoctialis immobile spectetur S AEquinosiale Oeluti spatium consideretur, intra
DEFINITIO XXVI. 36. Circulus diurnus est Circulus immotus, in cujus Periphoria Stella aliqua aut Punctum aliquod in Superficie mundana mobili datum motu
diurno moVetur. S C H o L I o ms . Nempe s recta ex Centro Stellae ad Axem mundi perpendicularis ultra superficiem Sphaerae mundanae producta concipiatur, in superficie immota Peripheriam Circuli diurni describis , dum Sphaera circa inem rotatur s. 131 Geom. ).
DEFINITIO XXVII. 38. Reniih seu Punctum, vertica est Punct im Z in superficie Sphaerae mundanae immobili, ex quo ducta recta per verticem Spectatoris per Centrum Terrae transit. Quod ipsi diametraliter opponitur N, Vocatur Na r. C o R o L L A R I U M I. v. Tot sunt gentili , quot diversa in Terra loca, e quibus Coelum spectari
COROLLARIUM II. 6o. Mutato igitur loco, mutatur etiam Zenith, DEFINITIO XXVIII. 6 I. Horiam rationalis sive verus et TisCirculus maximuS immotus I R, cujus
Poli sunt Zenith Z atque Nadir N. HoriZon rationalis etiam simpliciter
Horreon dicitur. COROLLARIUM I. sa. Singula HoriEontis Puncta a genith atque Nadir quadrantis intervallo distant(F. as Sphaeric. . COROLLARIUM II.
63. Hori on verus Sphaeram mundanam
in duo Hemisphaeria dividit (s.1y Sybar. DEFINITIO XXIX.
6 . Hemissiarium superius est di
midium Sphaerie mundanae HZR Hori-Eonte HR terminatum, in cujus vertice est Lenith Z. DEFINITIO XXX ris. Hemi haerium inferius est dimi dium Sphaerae mundante HNR Hori-γonte HR torminatum, in cujus Vertice est Nadir N. DEFINITIO XXXI. 66. Horieton sensibilis sive apparens est Circulus, qui partem Sphaerae
mundanae conspicuam a latente separat. COROLLARIUM. U. Quia rectae a Zenith Z ad singula Hori Zontis apparentis hr Puncta ductae aequales apparent; Horthontis sensibilis polus est Zenith Z s . ia Sphaerio. consequenter cum Nadir N ipsi geniti, diametraliter opponatur (s . s 8 , Nadir est alter HoriZontis apparentis Polus (S. et g Sphaer. .
DERI NITIO XXXII. 68 orieon ortivus est pars Horb. Eontis , in qua Sol oritur. DEFINITIO XXXIII tio. Horieon occiduus est pars Hori-adontis, in qua Sol occidit.
434쪽
, i o. Circulus verticalis est Circulus: i. Sphaerae maximus immotus, per Zenit h 1 atque NadirN &Punctum quodcun- que aliud in Sphaera mundana ductus.
S C Η O L I O N. I. Datis nempe in superficie Sphaerae tribus Panctis, Circulus determinatur ( S. aciq
DEFINITIO XXXV. ib. I. T est Circulus verticat. lis AZBN per Polos mundi P & Qtransiens. Verticalis primarius dicitur, qui per Polos Meridiani P & E transit.
DEFINITIO XXX VI. Altitudo Stellae vel Ptineti in Sphaera mundana est distantia ejus ab HoriZonte. Profunditas appellatur si Stella vel Punctum fuerit in Hemisphaerio inferiori. Utraque oera dicitur, si Horigon spectetur apparens, si apparenS.S C A O L I O N. q. Dorie In nempe instar Baiis, Centrum Stellae oes Panctum quodlibet aliud in Sphaera mundana datum instar Verticis alicujus objecti consideratur s. II i Geom. ).
DEFINIT io X XX VII. Iab. I. TS. Decimatio Stesiae S aut Puncti in 3. Sphaera mundana dati est distantia ejus
ab AEquatore. COROLLARIUM I. 6. Est ergo Arcus Circuli maximi GS, inter punctum datum S & AEquatorem Aia interceptus, atque ad eum perpendicularis
T. Circulus adeo, cur s Arcu declinationem GS metimur, per Polos AquatoriS
( s. 28 Sphar. ); consequenter per Polo
DEFINITIO XXXVIII. 8. Hinc Circulus Declinationis est Tab. I. Circulus maximus PGDΚ per Polost S. Mundi P & Κ transienS.Coaeo LLARIUM. q. Est ergo GP Arcus inter . Equatorem A Q. & Punctum P interceptus Circuli quadrans ( F. a i Sybar. . DEFINITIO XXXIX. 8o, sust Puncta Ho- Tab. I. riZontis A, D, B, E, in quibus Meridia-Fig. a. nus AZBN & Circulus verticalis primarius ZDNE Horiγontem ADBE secant. Est autem Cardo Septeninionis A, Pumctum intersectionis Meridiani & Hori-γontis , cui Polus Borealis P vicinus. Cardo Meridiei est Cardo mundi si Caradini Septentrionis A oppositus. Cardo Orientis E est Punctum intersectionis Hoti Zontis ortivi & Verticalis primarii. Cardo denique OccidentisD est Punctum intersectionis HoriZontis occidui&Veristicalis primarii. D E F i N I r I o XL. 8 r. Linea Meridiana est intersectio AB Planorum Meridiani AZBN & Horirentis ADBE. Eodem quoque nomine Venit recta quaecunque alia eidem in Plano Meridiani parallela.
C o R. o L L A R I IU M. Sa. Transit ergo per Cardinem Septen
trionis A & Meridiei B ( s. 8o ). THEO REM A L83. Dimidia AEquatoris pars supra Horreontem rationalem, dumidia infra
Est enim tam AEquator ( 8 squam Horigon rationalis Circulus maximus
435쪽
I. (S. 61 . Se mixtuo itaque bifariam secant(S. go Sphaer. ., CGAsequenter AEquatoris pars dimidia sur ra Horigontem rationalem, dimidia infra eum existit. e. d. TREO REMA II. 8 . Meridianus AEquatorem
rietontem rationalem bifariam S ad angulos rectos secat. DEMONSTRATIO.
Meridianus est Circulus verticalis (S. a , adeo sitae maximus ( S. o . Cum itaque & AEquator (S. 8 , & HoriZon rationalis sit Circulus maximus ( S. 6i );
Meridianus th AEquatorem,quam HO-riZontem rationalem bifariam secat ( S. a o Sphaer. . diuod erat unum.
ia Zenith atque Nadir sunt Poli HoriZontis rationalis S. 61 ), & Poli Mundi iidem cum Polis AEquatoris (S. 8 ), Meridianus cum per Polos Hori-Eontis rationalis, tum per Polos Aquatoris transit( S. o S 1 ). Secat igitur
Horigontem rationalem atque AEquatorem ad angulos rectos S. 28 Spta'. . Od erat alterum. THEO REMA III. 8 s. suilibet Circulus Verticalis Horia ontem rationalem bifariam es ad angu-Ios rectos secat. DEMONSTRATIO. Eadem est , quae Theorematis praecedentiS. THEO REMA IV. 86. Horieton rationalis es' AEquator
enim Poli HoriZontis rationalis sunt Zenith atque Nadir (S. I , AEquatoris vero Poli iidem cum Polis Mundi
( S. 8 ; Meridianus per Polos Horigontis rationalis & A quatoris transit (S. o Ergo Hori Zon & AEquator viacissim per Polos Meridiani transeunt( S. et Sphaer.). Z e. d.
COROLLARIUM I. 8 . Ibi adeo sunt Poli Meridiani, ubi
AEquator & Hori non rationalis se mutuo intersecant.
C o R o L LARIUM II. 88. Cum Meridianus sit Circulus verticalis ( s. Tet , adeoque immotus ( S. To): Poli ejus erunt quoque Puncta immota s s.
a s ybar. , adeoque AEquator HoriZontem rationalem in eodem semper Puncto secat, dum Sphaera mundana circa Axem
8'. Arcus Aquatoris inter HoriZonteria& Meridianum, & Arcus Hori Eontis inter AEquatorem atque Meridianum inter
ceptus es: quadrans (. . as Sphar. . THEO REM A V.
so. Horreontissens bilis Polt sint TS nisi atque Aadb.
Recta ZCex Zenlth Zad Planum Horioeontis sensibilis ADBE demissa perpendicularis est ad Planum ( S. 38 ), adeoque ad singulas rectas per Punctum C in eodem Plano ductas ( S. 8 Geom. . Sed rectar CE, CB, CD, CAaequales sunt (S. Ergo etiam ZB,ZE, ZA , ZD quas ductas concipere licet),
aequales sunt S. 1Ts Geom. , consequenter Zenith Z es: unus Horigontis sensibilis Polus ( S. I a Sphaer.). Qia a re cum Nadir ipsi diametraliter opponatur (,. 8 ); erit hoc Punctum ejusdem Polus Sphar.). Q. e. d.
436쪽
c . IL DE CIRCULIS SPHAERAE MUNDANAE. 331
'I. Horiχon ergo sensibilis& rationalis leosdem habent Polos (S. 61 . lCOROLLARIUM II. lyr. Est adeo Horiaon sensibilis rationali sparallelus (F. a Sphaer. . l THEO REM A VI. y3. Circuli Verticales Horimontemst bium bifariam S ad angulos rectos
Cum Zenith atque Nadir sint Poli Horthontis sensibilis ( S. so ), Meridianus & quilibet Verticalis per Polos Horioeontis sensibilis transit (S. To, a ). Semcat ergo eundem bifariam & ad angulos rectos s S. 3O Spharic. . Ode, eTHEO REM A VII. sq. Λltitudo alicum Puncti in Sphinya mundana , itemque profunditas ejus est arcis Circuli Venicalis in er ipsum
Cum altitudo & profunditas sint di
stantiae ab Hori Zonte ( S, 3 ; erunt eaedem arcus Circulorum maximorum inter Puncta data & Horigontem intercepti atque ad eundem perpendiculares Sphar. . Sed Circuli Vertic
les sunt maximi S. o) atque ad Hori, Eontem perpendiculares (S. 83 ). Ergo
eorum arcus inter Puncta in Hemisphaerio superiori & inferiori data atque Horietontem intercepti sunt illorum altitudines, horum vero profunditateS. e.d. COROLLARIUM I. si . Quia Meridianus Circulus Verticalis (S. a); altitudo meridiana, hoc est, altitudo Puncti in Meridiano constituti, est arcus Meridiani inter ipsum & Horiχontem interceptus, COROLLARIUM II. cy6. Et quia Meridianus per Polos Mundi transit (S. et); altitudo Poli itemque Aquatoris in Hemisphaerio superiori & profunditas in inferiori est arcus Meridiani qua
drante minor inter Polum ac HoriZontem interceptUS.
THEO REM A VIII. ST. Altitudo AEquatariae cum altitu dine Poli quadranti aequalis. Idem valet de profunditate ejus. .
PR RQ esse itidem quadrantem patet per Com. I. Def 22. S, g; ). ctust
Arithm. , hoc est, altitudo AEquatoris maxima aequatur eius profunditati maximae.
DEFINITIO X L I. yy. Altitudo Poli & AEquatoris PR& AH communiter etiam vocatur Et viatio Poli & AEquatoris. THEO REMA IX. IOD. Mensera anguli O , quem efficii AEquator AO ad Horicontem Ho flve ortivum , se occiduum , aequalistere elevationi AEquatoris I A.
437쪽
Tab. I. Sphaer. . Est ergo HA mensura angulio, sive O fuerit in HoriEonte occiduo, sive in ortivo (S. 31 Sphaer.). e. d.
SCHOLIO N. IOI. Non mirum, quod anguli ex intersectione AEquatoris di Horirantis tam ortiDi, quam occidui orti, eandem habeant mensu
Tab. I. IO2. Cardines Orientis D O Occidentis E ssunt Poli meridiani a Cardini-biis Septentrionis A es Atridies B quadrantis intervallo distant , sibique mutuo diametraliter ono uUtur. DEMONSTRATIO.
Circulus Verticalis primarius ZDNE, qui transit per Cardines Orientis D &Occidentis E (S. 8 o , transit etiam per. Polos Meridiani (S, a . Sed Poli Meridiani sunt in HoriZonte (S. Sis): ergo Cardines occidentis D & Orientis Esunt Poli Meridiani, adeoque sibi mutuo diametraliter opponuntur S. aqSphaeric &, quoniam Cardines Meri- diei ac Septentrionis in intersectionibus HoriZontis atque Meridiani A & B existunt (S. 8o , adeoque arcus AEquatoris inter Polos Meridiani & ipsos inte Leptus quadrans (S. 8s , quadrantis intervallo ab iisdem di cant(S. 3 Sphaer. .
Q. e. d. COROLLARIUM.1o3. Quoniam adeo recta DE ex Camdine Orientis in Cardinem Occidentis ducta per Centrum Sphaerae C transit F. AETOGeom. & AD quadrans Circuli existit (s. Ior); erit A CD angulus re stus ( s . I 3
Ceom. , adeoque recta DE ad Lineam Meridianam AB perpendicularisos. T8 Geom. . THEO REM A XI. IOA. Altitudines apparentes MB est
inb aequales sunt O sub eodem angulo vi. Fidentur, F verae MA O ma fuerint aequau
Cum itaque Chordae cognomines MB & - (,. 28c Geom. atque rectae TD dc ib (S. , itemque anguli MBT & mbi, utpote eodem modo determinati ( S. ses ) &per demoniar. similes s s. lao Geom. adeoque aequales sint (S. 1 g ; erunt quoque anguli BTM & bTm, sub quibus magnitudines apparentes B M & bm Videntur, inter se aequales (S.ITy Geom. . suod
erat alterum. S c R O L I o N. Ios. Posthac evincemus , altitudices veras di apparentes ad sensum non disserre, nis fere in Luna sola. Sed antequam id constet , utendum es altitudinibus apparentibus , tanquam a Deris diυersis, ne in i es accurata Methodi, quam mihi proposui, impingatur. Et quoniam altitudinum, praesertim meridianarum , Obsertiatio praecipuum totius ronomiae fundamentum exesit; ideo e re esse videtur , ut Q Jadrantem Astronomicum, quali recentiores Aueronomi in observandis Siderum altitudinibus utuntur , distincte describamus. 'rare cum PHILIPPUS
DE LA HIRA , Obseroator celeberrimus, ta
lem dederit descriptionem c a) ; eam hac transfferre libet.
438쪽
sit ABC, cujus radius i AC trium circiter pedum, ut divi-
siones satis minutas admittat, non tamen nimia mole molestus sit, si hinc inde transferendus aut manubias tractandUS. a. Limbus ferreus AB ssis pra regulas fer
diocris crassitiei paululum emineat ac Lamina orichalcea exacte laevigata superinducatur.3. In Centro aptetur Lamina Circularis C, ferrea & crasci, sed alia orichalcea superinducenda, ita ut cum
. In Centro Laminae fiat foramen rotundum C, cujus Diameter circiter unius digiti. i. a. i. Per hoc foramen adigatur Cylindrus ex orichalco tornatus & bene politus DE, cujus Basis DF ultra Laminam C paululum CXtet. 6. In Centro Basis Cylindri I defigatur mucro Acus tenuissimae GI cujus caput G Anconi ferreo DG mastice
agglutinetur. i. r. . EX mucrone Acus sitispendatur Capillus FH cum pondere Κ duarum circiter unciarum ope annuli satis ampli, ne nodus H Laminae centrali C occurrens motui remoras injiciat: quem in finem etiam Basis DF aliqualern habere debet conVexita
g. Ne Capillus FΚ aeris motu agitetur, Tab II. in Lamina centrali supra ferream Fig. s. Laminam inseratur annulus planuS n. S. circa Centrum volubilis ; Cylindro tamen DE minime occurrens, ita ut ejus superficies ultra superficiem La- minae orichalceae non emineat, &eidem Tubus ex ea parte, qua Instrumentum respicit, planus duarum Cochlearum ope annectatur, cum Pendulo quaquaversum mobilis. s. Circa Centrum gravitatis Instrumen- n. 3.
ti E , ope Cochlearum, ad Regu- las ferreas AE, EB & DC firmetur Cylindrus ferreus, longitudine Sdigitorum, Diametro 1 o lineal Um, ad Planum Quadrantis perpendicularis, circa quem Quadrans in usu
1 o. Fiat porro Regula ferrea EO, cu- jus crassities 3 linearum, longitudo 8 & latitudo it pollicum, eique aptentur annuli ferrei elastici, ope Cochlearum P & Q ad arbitrium constringendi, instra quos immittatur Cylindrus ED seu Axis quadrantis, hoc artificio in situ quolibet firmiter detinendUS.
drus ferreus Axi aequalis & intra Tubum ferreum RS fulcro assixum reponendus & mediante Cochlea Tad libitum firmanduS. 1 a. Fulcri SVXY, cujus struct ira ex sola inspectione Figurae manifesta , non excedat pedes quatuor cum semisse.
439쪽
ma seti 6 partes aequaleS quam accuratissime subdividatur. 1 . Ex Centro Quadrantis ducantur in Limbo duo Arcus concentrici, quorum distantia digiti intervallum non excedat & sexta cuiuilibet gradus pars, qualis ce dividatur in ioparteSaequales eodem artificio, quo in Scala Geometrica dividenda uti
loco rectarum parallelarum ducantur Arcus eXtremis ab & cd paralleli, qui in uno gradu abcd pro lineis rectis citra errorem sensibilem haberi possunt. Immo patet, eodem prorsus modo minores divisiones in
dena vel quina secunda haberi possse, siquidem amplitudo Instrumenti
II. Prope Centrum Qtiadrantis affigmtur Cochleis Quadrum ferreum g &eidem firmiter agglutinetur Vitrum
Semidiametri Quadrantis intervallo circiter aut alio quocunque ab co distat, quae dicitur Dioptra obje
16. In Foco hujus Lentis A assigatur Qii adrum ferreum aliud, in quo cera finitentur duo fila serica se mutuo ad angulos rectos secantia, ita ut Unum eorum sit ad planum QAEiadiantis perpendiculare, alterum Vero eidem parallelum : quae Di moeularis dicitur.
a . Inter Quadrag & A aptetur Tubus ex lamina ferrea factus , duabus partibus constans, qualem in Diop-
18. Dioptrae oculari A jungatur Lensii ocularis utrinque conVeXa, Objecti. Si proportionata(S. Scis Tubo mobili inclusa, ut pro diversa Oculi observato iis constitutione ei.
dem admoveri possit, sicque Objectum una cum filis sericis distincte ideatur ( S. 3 Dioptr. ).ap. Quod si interdiu in Solem collimare
libuerit, inter Lentem ocularem& Oculum collocetur vitrum coloratum vel fuligine infectum g6 Dioptr. : si vero nociat in stel.
las Oculum dirigere volueris , ut una cum iis videantur fila serica, orificium Tubi objectivum degatur tela serica ex filis tonuissimis contexta & haec candela eminus posita illuminet tar.ao. aoniam Perpendiculum CX Li- n.
neam s ductae, juxta quam nempe fit collimatio, seu quae ex oculo per decussationem filorum in Objectum ducitur, sub eodem angulo secare debet, quo Quadrantem secat, necesse est Radio Quadrantis AC ex Centro C per ultimum divisionis
punctum A ducto sit parallela ( L
a Geom.) , hoc est, ut primum i divisionis Punctum B a Linea fiduciae distet intervallo so'. Ut igitur hoc Punctum obtineas, ducatur in Quadrante recta AC per Centrum Axi Tubi ad sensum aestimato parallela & ex eodem Centro erigatur norinalis Mox elevetur Quadrans , donec Perpendiculum CΚ secet elindem n m Sc notetur
Punctum in Objecto aliquo procul
440쪽
. IL DE CIRCULIS SPHAERAE MUNDANAE. 3s;
Iah II. remoto , quod decussationi filorumh respondet. Hinc Tubo immoto Quadrans inVertatur , ita ut Radius AC sit in eadem, qua ante , altitudine constitutus & idem ejusdem objecti tPm cum filorum decussationi res pondeat. Quodsi perpendiculum, ita lapplicatum ut Quadrantem in m lsecet , transeat per Centrum C. erit m primum divisionis punctum. Si vero Perpendiculum in alio puncto veluti n Quadrantem secare debet ( quod tentando definitur ) , ut per Centrum C transeat ;Arcub bifariam diviso , erit BPunctum divisionis primum S. Oro
Mechan. . Quadrante igitur in situm priorem restituto , Perpendiculum CΚ cum in B secabit.
SCHOLIONI. 13. I. a T. Dara Lineam fiduciae conclantem in . 6. Dioptris Telescopicis , etiamsi decussatio hilorum non sit in Axe Tubi , facile demonseratur. Sit AB Axis Lentis objectisa FG decussitio morum extra inem in C. moniam iv omni Lente conυexa es Panctum aliquod E, per quod transiens Radius poes alteram refractionem incidenti sit parallelus (S. et 3 Dioptr.); sit Radius me CE. Cum in C siricus Radiorum parallelorum per hypoth. erunt omnes Radii ab eodem Pancto egressi ad sensum ipsi CE paralleli. uare cum cras es Lentis respectu diclantiae objectiparoitatis contemnenda exissat , adeoque
unus incidentium D E ad sensum in directum seus ipsi CE ; Punctum aliquod objecti
habebit constanter Imaginem in decussationesitorum , quamdiu ipsum di Dioptrae fuerint immota. Erit igitur D C Linea i
Io S. Dio tras Telescopicas Obserυatores recentiores adhibent, tum quod M opes ac Presbiae non minus diainae remota contemplari possunt, quam qui oculis Ualent, tum quod per sila serica locus exacti me
Stellis assignatur , ita ut obseroator celeberrimus P Ri LiPPUs DE LA H1RA (a se nescire profiteatur, an unquam in tota ronomia practica aut indusiriae, aut utilitatis majoris aliquid inoentum fuerit. TYCAO DE BRAusi usus es Dioptri', quarum Oculo proxima duas dei quatuor habet fissuras ope Cochleae striatae nunc coarctandas, nunc laxandas , prout cus tulerit ; altera centro tiuadrantis erecta es La- mella quadrata in Centro autem Sextantis υel Octantis constituta Olindrus , ejus quidem latitudinis , quanta es rimularum diseantia. Et has quoque adhibuit H E v E-Lius (b . Ad capiendas altitudines Solis . Lamellam in medio perforatii di in Di tra oculari Circellum designavit , cujus Peripheria Lumen per foraminutum tranfinis sum continetur, si Axis Coni luminos fuerit in Linea fiduciae. Stellas Dero accedere ad Planum Verticalis , in quo Uuadrans collocatur, manifestum es , quamprimum a Dioptra objectitia teguntur. PROBLEMA II.
ros. Observare altitudinem Sideris
1. Quadrans ACB ita constituatur, ut filum Perpendiculi CE a pondere D extensum tangat Limbum