장음표시 사용
361쪽
De natura 31 Pymander Mercurii
e invitatem balet cinendi: artes ergo nonfunt principia molirimi sed movenssi: ex quo patet,formas artificiales, naturales dici non pose. Sed dices, quem admodum materia eR in potentia ad formam ferri recipiendam; ita forma ferrierit in potentia ad formam gladj, ais ita eadem ratione sicut illa,sic π fa forma ampestabitur naturalis. Dico, non Vissimile eῶmformae desint artificiali, quae naturab se C' 'dixi0Π sic buutior; tria erum istisiunt neces ria, ni naturalis, er se, Cr diripsit. I prim 'rt ab agense naturali per αἱ titias, dispo tuas intria tot qualitates : deinde, ni is materaa immediate recipiatur, quippeeilmsubsantialis formaesubiectum, Auentilpura potentia: ps meto, ni per totum recipiatur, σ non persupersciem tanthm. Haec quia informa gladν nequaquam hineniuntur; propterea naturassi non rei dicenda. Ira ,οmue naturale in se habet illius motus principium,quo eR aptum moueri; non enim quodlibet naturale, absis aliquo deleAu infe habet cuiuslibet motus principium, nec Principiti mo hoc docuit aliquando philosephus; principiumfquidem intri reum motus non est nυ est Uni vocum, nec eiu dem in omni ente naturali, rations. Et istud principium, inquit Commenu' '' raror libr a. phys comm: i. quod Ur in alterato suetici er transmutabili, est aliud atriticipio, quod en immobili locabier, Cr in augmentosecundumgenus, Cr ingener bilibus, Cr alterabilibus compositis: quoniam illud principium, quod eyi in compositu,r 'ripi ' secundum formam, tu simpbcibus autem e i secuntam materiam.quamobrem, ' ' μ' φ ς '' Lelmi habere phiucipium intrinsecti is motus locatis,activum quidem ru et
intelligentiae mouentis: pubi iram nero resseEtum; habet enim naturalem potentiam Nementa in pasivam, νr moueatur. Elementa autem habent principium intrinsecum motus locali , animata, alterationis, corruptionis,generationibl. xta rerὸ inanimata, quoad motum Achlem, principrtim habent intrinsecum ab elemento praedominante, quoad hero ad gener rionem ,π corruptionem, principium habent pasi uum, nempe materiam prauauiora subi illam: non autem principium astiuum per se, eum nihilsinum producat corrumpat, sed magis in se cosse ruet. quantum reris admotum alterationis, principi lim habent passuum; omne enimgeneraIle sit asterabile, alteratiosiquidem gener Μ- nim praeuia. Orpora autem mixta animata, quoad motum alterationis, gener ris nis, corruptionis, principium babent intrinsectim passuum: secvnrim reris d similes partes, principium a lilium alterativum, utpote in animali, cor temperatur a cerebro, Cr epar calefacit somachum: quoad reris ad motum augmenti , er localem, principisum habent ab livum ; animasquidem, per re elativam, ars motivam potentiam, es huiusmodi motuum principium aEtiuum. a. cis anima rex: . s. alite ridis tex: 2s. δε-cet, animatas Isa mouere, cui consentit Commenta ror a: pli si comm: t. auomodo ergo
naturast principium motus er quietis per se, primo, er non secuniam accident in Guni ente naturali, dixi. CAP. II.
sit naetura secundum multorum senten-Damphilosophorum.
Ommensaror 2. mei: comm: rite ait: naturam se principium quies, δῶ quae transmutatiovisubiacent. Et a. eaeli come 8 . idem innuere ridetur Sicut, inquit, naturalis ponit naturam esse naturalis motus principium ta etiam quieta inbῶ, quae fiunt apta moueri, o quisere. Proprie cutem, causam, principium, aut Hrtutem agentem habere non ruti; quiasilice quies eri priuatio, π non potentia, cape γst: de subsantia orbis. Mesellae, quia ita carent cassis, qua corporibus msint caelesibus, bac de cassa, quietem dicuntur bdere,
362쪽
Lib. VI. Com. III. Dial. 3. Quaest. I. cap. a. 36s De natura
perperaram, suae sir priuatis motus: de terrae quos furetes le habet iudicrum Terra, inquit, quietem habet fritam, quia caret arante motum in ea infestum: quies emgo terrae non est per virtutem,sed per priuationem virtuta. Vnde a. cocti come ioa. Medium, inquit, non vi causa quietis terrae, sed eiusgra uitas. quod se cause extiterit;erit ν- Cautaris cosa conseruans potius, quam agens quietem Lia , principium in naturae dissinitione positum, motum, causam vero, quietem respicere, asierit. Sane, corpora naturalia, quae γπῶNῖbyci possunt, quietem naturaliter appetunt; hac enim ratione mouen- . tur, ut quiescant, proinde quies eR ita magis naturalis, quam motus: elementa namsinsitis loci, naturaliter qui sunt, π inde non vis Piolenter molientur. sitiam ob cavsam q. caeli comme as. Cr st. ait Commentator, dissi uisionesgravis Cr leuti datas, per quietem aptius, quam per motum illorum naturales dissositiones ostendere ; elementum enim N ismet dicit s. coeli,co: 28. σ s. physeom: ῖα natura, manet in suo loco . naim
ergo eR principium rem tu motus, τ eausa ressectu quietis. Vibit ergo Commentator, ut 9. met: eom: issentire ridetur, hane dignitionem diu sim esie incessigendam, nimiruin coelo,naturam se principium motus sue ciens motu sempiterninm in terra vero fempiternam quietem: in caeteris autem motum, Cr quietem alitersensi Simplicius,alyέGraecorum L bsimi,quibus plurimam a Lotissmis quidvis creditur. II autem aiunt, is coelo quietem inueniri tum quidem resectu centri polorum, CT axis, tum etiam ros ectu totius, quod non mutat locum ,saltim secundumsublestum.'Pae praeterea, quae Iara nobi hores coeli tartes, non mouentur. Ceterlim, quoniam motus, de locali, er aliis Natura pri iis motibus analogice dicitur, principaliori modo de Leal secunda rio de alis motitus, semotur radicitur ', motus enim localis , eR prior aliis motibus, re dicitur 3. HUeomm . i*ς 3 natura, tempore, dissi estione. primo coeli cum rent Hilosephus probare, omne corpus pue cum oti mobile,ex naturae dissinitione probauit. Iras motus localis in naturae AfInitione principaliter demons rur: aik nero consecutive. Argues cum Soetio, motus Boetius. caeli Ma voluntate, Cr a principio separato: igitur non eR naturus: Crper consequens in i iis non conuenit corporibus coelesibus. Adde, quod natura non mouet morum infestum, quia semper circa eundem locum mouetur: ergo ere. Atqui philosophus Corrigitur. primo coeli, comme s. volensscire quaenam esset caelisubstantia, illi innititur pro stioni, reluti firmisit Uundamenso, quod scilicet omne corpus p ficum sit mobiles cuiatim locum , id ex natura di itione corroborat: quod νtis minime fecisset ,si naturae domitiis,coelo tribui non posset. Ad aliud res ondetur a Commentatore librae d. disput: i;. institi duby q. i d locum habere in natura inseriorum; ideos morem
coeli non esse naturalem,scutieH motus elementorum. Idem docet a. eom: Cetermin, Motus c limotus coeti potvi dici naturalis ex parte orbis, qui movetur; cum enim si corpus - plex, Cr cuiuslibet corporis simplicis, aliquisse motus naturalis: aliquo ergo nece em motumoueri, non quidem fusum, aut deorsum, cum non sigrave, aut leve: circularis ergo: habet ergo potentiam, ni circulariter ab intestigentia moveatur. Poten quoque dici naturalis etiam ex paene intelligentiae, quae licet sit principium separatum; mramen illi orbi appropiatum principium in mouendo scuri forma appropiata materiae, in quantum illi motu infuit, forma eiusdem nominatur: sc Commenta: a. eoelico: I. In- resistentia igitur quia coeti eR e iunSta per operationem, caelum hoc moti, quodammod o animat tim 1citur; idcirco eius motus naturalis nominatur. Sie etiam legitur 3.tissco: commento an xbi plane docetur motum corporis tum ex parte eorporis, tum etiam expcrte animae esie naturalem : quod profecto intelligendum en secundum smilitudinis proportionem. Sane , ut formae eH materialis in propriosdiecto morum causere ; ita proportionabiliter intelligentiae in orbe', motus enim caeli naturatas non vi alius a noluntario, r. caeli, comm: quomodo ergo motus coetist na- Quomodo fit
turaω, CT quid' i sondendum ad Boeti, obiectiones, patet. Dicis, rura eΠ aliqvid
363쪽
De natura 366Pymander Mercurii
solutivi absilutum, Assvitis vero dicit reste tum: ergo ere. Dico, hiatura eo tam rei re ritatem,sormam esse,ars materia, quae licet sent entia absilura; quatenus tamen a pissco consedera itur, in restectu confisunt, ra dicitur Σ comm: 26, nempe quate musunt princi tua motus, acti uti cilicet, σ passuum. Nomen ergo, piis principj re-ssectum iudicat; hae de causi in eius dignitione principium ponitur locogenei M. nec impedit principium pro caussumi essicienseo quandosiidem causa butitimodi estic erast imi semia, quae licersit pars esentialis intrinseca; essest tamen motum, dism-
Quomodo cd Hum a motore extrinseco. Patet ergo quomodo dignitio naturae, caelesibus, π cst M cocto. ruptilibus conueniat corporibus : impliciter quidem, o quoad naturam,coelesibus pri iii Oo quando aliquod nomen de duobus dicitur,quorum tim eri causa alteri , prius quidem de causa, poserius γero dicitur de causto. Sicuti legitur s. phys com: 77. Eeg. mete 7. si viam igitur cause rerum corruptibilium, σνenerabilium sunt corpora caelestia, ni dicit pbilosop: inprincipio mei: ideo naturae die initio istis, est pestis attrinbuenda secundam rem smositatem, Cr quoad nostram cognitionem quia illa 2M η bu notiora, quorum operationes βι ut nobis magis nutae, corporibus corruptilibus prius attribuatur. Cure ergo conspicitur ex a. mei: com: rh: dis initione naturae diusve esie
vi m corpus excipimus, in quo natura eri ciens sempitemum motum, non autem eucavse, aut principium quietis. Sic etiam ab Auerrae docetur a. caeli, comm Sq. Et 9. mite comm Is. era. mete comme γh: Natura,viquit,eR rnmerstiter principium transmutati nis in rebus transmutabilibus perst: in caelo autem diciturseundum aequivoca Plotinus. tionem: quid ergost 1iaturasecundum Peripateticos, patet. Plotinus Enno I. cap: 7. lis: s. adducit Platonis sententiam, mala ex antiqua natura se ferensis. νocat autem antiquum naturam , materiam nondum exornatam. Itaό, chaos illud, antiqua rocatur
Natura variἐ natura. Caeterum, natura apud philosophos, sue pb scor, materia gnificat G fur acciphur. mam: quorum altera est principium aEtiuum, altera rero podaeum. ab hac autem dono natur agens naturale siquidem ex materia, σforma componitur, agitii per se Pitysici. mae sentiam, per materiae Hro patitur: boc autem modo de natura filosophus in pissici, Aquitur. In lib: de natura animalium, illud a philosopho vocatur natura, quod errab agente naturali, sue per calorem siminalem, qua in menstruis recipitur, sue per calorem putredinalem, qut in aliqua inuenitur materia, mensi vi vice sungente. Pro nexu etiam, ordane, accipitur causarum; Patenusilicescundae edus connexum mutu-mlnlati uni habent assinuicem, de qua quidem natura, Plinius si loquuturum promisit: dei Theologs. natur , si e n turales appellantur. Apua theologos, natura sui . cIipsa diuina essentia, eIZ ismet Deus, quod etiam 'se Mercurius: Deus, inquit, O-ria omnium, diuina natura. hoc eH, qui en diuina essentia. hie quidem natura est Cicero. ivptituto Omma naturans,redigens ionem. de qua quidem natura locutus sit Cincero in libris, qui roeati sunt de natura deorum. a foteles i. caeli, texe com: 2O. D tim, naturam appellauit: Ascte ridetur, inquit, natura futurum ingenitum, Cr incommptibile exemi se a contrariis. Ob hanc etiam causam, natura aliquando dicitur prout Ouidius. dentia: de qua Ouidius primo metamorpho: dicit Mane Deus σ melior litem natura diremit: νἷι Deum, meliorem naturam appetiae q. d. banc litem, Deus, qui sit melior Medici. natura, diremit,divisit, di finxit. Medici naturam vocant complexionem,ut Ceyus di- Deus quaredi cera ridetur. Patet ergo, quomodo non temere apientisimo Mercurio, Deus rocatus citur natura. st natura, cὐm strat natura suprema, naturans omnia, Cr ad nnum esseCbim cun Ddeducens. Natura, inquam, ritote totius natura pater, CT conservatori rade.quemadmodum opus natu semper eII ad νnum, eundem modum, ais ordine eruat, paternae aemula imaginis; ita Deus benedidius, ad reum, hoc eri, adstipsium, creaturas dirigit, eodem modo semperse babens ad ista . Caeterim, s. mei: comme s. plures natu . rae modi
364쪽
Lib. III. Com. IIII. Dial. 3. Quaest. I. cap. I. 337 Deus est
msi rura, res a seri latesc AE tar Natura, inquit, Hestur τηο modo eorum , quaena- Omnium scuntur, ae ptauiant:neratio. Sane, haec insirpibus proprie iciturgerminatio,in a--RRIM M atibus iaetura era, quod si id nasii, σgerminari dicimus: Er quod in genera- μrionem ducitur, in naturam duci ; omnis enim progressio inJeciem pHediam, erigenerario. Amptius, natura vi principium motus intrinsecum in re naturali, nempe materia e Orma: alio modo id, ex quo prima nasiitur,id ei efficitur,suegeneratur, mrtisset. Item, pro quam essentia,uelquidditate, cursolitisumus d cere, aham Desse natura ut antiae, aliam quantitati ,σquaesunt buiusmodi.Praeterea,inquit. dicitur natura, deprimus maus in unoquos es eorum,quae naturasunt,quatenus sum AZ. In hoc ergo tertio modo ecundum inexandrum, forma naturalis inteluitur, νη- de sit principium motus naturalis. adhuc, natura accipitur pro quacuns disseren- sal cis essensistiter distinguente. praeterea natura dicitur id, ex quo primo avem, utpote natura hominu eR ramnalis, er equi brini bilis: aut se ahquid eorum, quae Maura consant,ridelicet,quando aliquidsitie ormaemateriae seruatacoditione forma ramo recipit eius, isubiicitu 'Iterum,narura interdum signa calproprietate rem in s separasiliter eosquentem. unde dicere consuevimus, hominem natura,id eR, rurali inclinatione, cuperessentiam alio praeterea modo, ait, natura dicitur eorumsub amris. Ab inerrae vocatu orma, quae eII altera pars compositi: ab Alexandro autem firma totius, quae dicitur prima compstio; nam hac accedente, quamprimum compostum esse dicitur. haec a non ta eatur tertia entitas, ab ata verbonio sentialis, quae refutat ex materia, ex se a si stantiali. Amplius, pro eosis motivis uniuem salibus iesus miser umitur, tam integeHualibus, quam corporalibus. proinde sermo communis dicerestitus M,totam naturam Deo compararint in rumentum principali genti: erranseruationem decisi per se intentam se a natura: corruption3 vero inue mortem a natura rniuersali, non autem particulari. Verum ex m, quae dirusiunt naturis , substantia eo rum, quae principium motus in si fis habent, τι ima sint, prima eR Τ'
profectis,propriel natura vocatur. Sane, gula, quae dicuntur natura, per attributionem adformam dicunfur, quae sir proprie natura, ficet nobis se potirius nota, qui priora,ex toferioribus intelligimus, ripote rirtutes ex aftibus se generatio natura
QVAEsTIONI s PRIMAE. CAP. I. E c D VM E Jesum , seu diuinae missam titulus, nomine Dein est pri principν appellatur: Deus, inquitsapientisiimus Afer rius, non Uptu onuua.
flum est Omnium gloria, CT natura naturans omnia; γerumet ameri principium lues m. Principium, inquam, naturae,
quem nunqua natura formavit. νt ipse dicit in Bmno primi dial,-gi : Principium, a quo cuncta suo rerbo condita sine. Principium
365쪽
Deus est aues Pymander Mercurii
principi si latitur indiduo . Deus
.mmum perabile bonum, sine termino infinitum, quoad se nunquam incipiens rarer princi humanam cognitionem, Principium habens: princium rium dotatis enim cognito,uniuersa celerrimp Nonas, id est unitas omnium principium, rox, re origo et t. abli vero principio, nihil. initium autem ex nullo,nisi ex seipso dependens. G-r reto docet, Deum se rniuerserum principium, ipsium rem princimesine princi
ntillo eR; non erum habet de suo sit, rei de quo procedat. sed ab Hirum siuFlus procedit: non ergo dicitur principium deitatu, quia rei siui, νeldiuinae essentiae principiumst;sed quia principium estflν, σ1'iratussancti,
in oulti tota divinatM eH-, principium dicit , pa- 6hEti a quibus procedite tota vero simul trinitas, eorum, qua condit uni, Vmcumprinci ii l. Vnde Ioan: 8 iudaeis petentibus, quunam esset: Principi*m, ivit , IPaulus. loquor nobis. Et Paulus ad Rom: H. de tota tranitate loquens, cari: Ex ipso, GCipium, Cr in ipsi sunt omnia: Omnia, inquit augutinus, naturalia, non autem Basilius euenim ex ipsosunt peceata, quae naturam nonservant. Safilius magnus rumpsti Miat ne in principis erat νerbum: Musta nquit, Iura principia diversorumgenerum inhae
μ' - P η ut iiscipium, quod omnia praecedit. Principium b. ritae dixit pro uerbium disied rix quidem priucipium primus motus,er principiumsapienti Cmor damiui. Principia qIs dic urciuiles potentatus dignitate plineae pvnH , Cr principium superficiet, linea, Cr principium corporis,superficies Iprincipia oratio melementa. At pater eli principium*y,Cripssancta trinit mezuraesum principium : in . P mandri fb i . locu sum debac princi' Genes ierimus . di principio creauit ete. Itibraice lasciub a capite diatidiaeRNA proptererom.:e initium, inchoationem significat,sue tempor, veru', sin e autem loco temporis inchoationem ignificat,sicut ex Chaldaica editionefacile e quoscitur, quae loco Ucith, babet, Cadmi n. quae νox Cha ,temporis exordiu ονω. myui talpretantur inflio si e Mercurius dialog q. ereTe Secunda quoci Chaldaica editio in principio rertit, insapientia . sc etiam DP-m in ah io, Deut Omnia insapienti Uecisse. Sapientia autem Dei a Paulo I. Cornflius appetatur. Dico autem Chrisum Dessapientiam Cre. Hos aurem imitam citis Origenes hom I. in Genesm.
o luator omnium risus I us,primogenitus Omn vereat xylaboc ergo primis te est iis perbosuo Deus caelum er terramfecit :sicut dicit Ioam Omma Issa sitias u χοαν ab Od temporale principium ducit.sed in febre, Deum cunStasci sic irmat. Et homelias'. super in principio erat rem I : In principio. quit, ideR, in patre, erat verbum. Principium ex quo Omma,p rereR: princi m per quod Omnis, fluua erissim mentesiam sapientiam,ommount. Diutis quos Ambrosus in xcap. Hexamero s-st, quidda et ituri In principiofecit Deus Erc.
ere Ionem materia comprehendens: τι Deum e nosteres anile vat 5 ipsium ese initium mi sorum , sicut in euantelio Deillius dice, stibuUbi Principium quod er loquor vobis: Cr ipsem dedisse gigmta rebus initium, Cr Wsium esse e torem mundi , non idea quadam duce imitarem materiae , ex pia non ad am
D er terra, er mari loqueretur, aue Omnia insapienti eram: pia rare
Mercurius. Psalma Paulus. Origenes.
366쪽
Lib: III. Comment. IIII. Dial. 3. Quaest. I. cap.r. 339 DeuS est
principiofecit, Hincompresensibilem celeritatem operis exprimeret, es messestum prius operatiota impletae, qtiam indicium coepω expicuisset, fecit, ne mora iis faciendo Diminium scisse exist maretur Dedit ereo principium mundo,ne in creatum, T diuinae confortem Principium Iussantia crederemus. Potest etiam referri ad tempus ut si relis dicereis quo tempo- ςmpori re deus fecit caelum G terram: in principio, in exordio mundi, quando eri coepit. Po- res quos referri ad numerum,nisitsenseus: in principio deri, inprim, fecit deus cae-Lm Cr terrum,deinde costes, regiones, es inhabitabiles. In principio itas temporis,
caelum er terram deus fecit. Item, Diuus Hieronymus,huicsicundae magis videtur ex- Hieronymus.
positionifaueresuper traditiones Hebraicas in Genesim: Pleris, inquit, existimant in Hebraeo haberi, insilio fecit deus caelum Cr terram: quodsipum esse, ipsius rer veritis comprobat; nam C pruaranta interpretes, Cr Ommachus,Cr TheoLtio, in principio transeulerunt. Et in Hebraeoscriptum eZZ, Bresib, quod . urti interpretatur in capitulo: er non Buben quod interpretatur in filio. Asi stamen negat destio posse intelligi: Magis .inquit seundumselfum, quam secundum verbi transationem de ciniso accipi poteri, qui tum in iis ronte Genesios, quae caput librorum omnium eri, quam etiamin principio Ioannis angelisae, coeti er terrae conditor approbatur. γndem Psal. Psalm. n. desii se ait: di capite librifcriptum est de me,id eHun principio Geneficos. Ita .rinus meraremus rari avet expostioni Partim alteram uteram,alteram vero sensim
heterae sapere, asser mat. Diuus Ba bus bomelia prima in Hexameron diuini Opi cy: In Basilius. principio σα in eo nimirum principio, quod simulfuit cum tempore. P incipium sanἡ dicitur primaria quaeus motios igitur d sicere cupis quo primum tempore constiterit mundi origo, ex hodierno due ad superiores regressus, diem seruenies quo subsitit primum.lam n principio .i. citra omnem temporib mortitam; principis enim vi quoddam impartibile sicut principium niae,ria nondum es, nec domus quos principium ; itidem CV principium temporis neR tempus, nee temporis quidem minima portio. Aly dixerunt ερ κιγαλαιὰ in summa, sue summatimscit deus, hoe sis inmul omnia. Et quia complures eorum, qui mundum ab aetereo cum deosuisse sint opinati, non ab
inum asserunt, at a causam Vsus deum esse fatentur; causem tamen no rare non concurrente: sed perinde o corpus ymbrae. bai nodi error M. O rerbo aufertur: Fecit tauit, nos tituat aut produxit fecit,inquam,rt bonus,quod Nile serisapiens quod pulcherrimum G,γt potentia praeditus,quod maximum era. Diuus Chosi Omus chrysosio sisper Genesm,rtrams amplenitur interpretandi rationem, dicitέ Mosin pro audiarorum capacitatesuum temperassesermonem,ideoέ de angelorum creatione palam non fusisse locutum nec etiam doli, des Hemitate,per quem δε tasunt omnia: In priueipio inquit, fecit deus: hoe unicum xerbum sui est nobis adsubvertendas omnes aduersario rum turres. Sic Paulus ad allemenses loquitur ore orir7. Deus, Pr fecit mundum, r Paul. omnia quae in eo AMI ic coeli ex terrae quomst dominus,non in manufactis habitat temptis. ma ergo talem eti congrueresciebat doctrina deo bae eR rues Astrinae ratione. Ad Colusenses rem,quossciebat vescistido cibo,de principio, per quo aftuunt colos omnia, clarissime locutus sit eap. r. In ipso Muitfliis dei erratastas omnia, quae in coeatissent, ' quae in terra,risbilia crimisibilia. An non ex hoe Moyses dicebat 'sed di xium non era risolido pasierentur cibo, quibus laHis alimonia opus erat Nam Missis tu requidem cum primus omnia insituendam cepisset humanam naturam,docuit audito . res prima elementa: Ioaumes aurem Cr Nulus bis quos a Mose acceperunt postea perfiat ora tradidere. Patet ergo ex ChrUufo sententia, quare Moses dixerit in principio, Cr non iussio, exuit deus coetim Cr terram; quia nimirum couuluit ruditati audienti A Diuus Augustinus .e fra A Lmanta Malachaei discipulam, de domino Ie- August. A interpretandum ese arbitratur: Necesse inquit, est, xt per rerbum intelligatur δε-
367쪽
Deus est 36o Pymander Mercurii
terram nec etiam in evangelio legitur, quod deus perstiti aves paseest,er lilia restit σα Similiter Apost.ad Rom. H. Ex quo omnis,per quem Omnia,in quo omnia: lium non obii, mo, nominat Sic ergo quamlus situ non nominet bisum tamen intelligit.Item,emtra aduei dis intelligit. sirium legis, er prophetarum lib.raeap.2. biseriam in elligi posse arbitratur: Aut ergo, inquit, e intestigemum erare principium si ex quo esse coeperunt;non enim deo coaeter semperfuerunt,sed faSta, initium ex quo esse inciperent,dcceperunt. Osit certe mi ain principi Ubi eoaeterea fecit deus caelum er terram hoc rnigenitosilio; is euadiostolui. sapientia,de qua dicit Apostolin primae Curii. Iristum dei rirtutem, σ deisqientiam. Et Psil. ros. Omnia in sapientia fecisti. Et Culsa. quoviam in ipse conditatura
uniuersa. Et ad Heb. 1.Per quem fecit C ecula.Et libri. de Gene: ad lit: cap.r. ile ahquid dicere ridetur. In primo autem libro de Genesi eontra Manichaeos aperte docet
cap.a de Chriso esse intelligendum. In principio, inquit ud AZ, inflio, fecit deus caelumer terram. Sed praestat haec ut ampudii , τι deus fecerit mundum in principio temporis,er perfurisium,qui est omnium principium. CAP. II.
Deum esse incipium omnium secundum phil.
modo pater sit principium flij, er pater eoovis principium disicis
Sti, in primo rimandri sits declaratum esse arbitror. avonum a tem modo sit rerum principium, in primo quos P modi i , ν ex πο- fesse de mundi principio, er infecundo, in quo de creatione dis taui, dem militer censio. Pauca ergo ad hanc materiam, ex phil. rhesauruplato. depromere Asscit Plato,οmHum propemodum 'itfacile princeps, de legibuoiae proposito consentanea fripsit: Deus,aitsicut antiquus sermo resatur,principium femm media rerum omnium continens ,rema peragitsecuridam Nuram circvens. Itas,
iuxta siententiam Platonis,non modo es principium; rerumetiam medium e lati omni- Deus est prin, rim.Et id quidem reFie; nam e Sta ab eo esse acceperunt, quod plane conservari, te cipiam, mediscis non poteR,nisi eo aut bore, ac duce,quo π condita L, ipse iramp rt principium, ire finia. producendo, efflicit omnia: ri medium, conservando augere nimis,pescit reducendo. hac de causa, ait: circa omnium regem, omnia esse, non νnum, velalteram, sed omnia prorsu ab eo pendere demonfrans. si' ob eausem sexto de republica sonum appellat cunStorum principium,supra intelleCtum, supra essentiam: principium autem, ersimplicisiimum esse debet, er optimum. Nihilautem ynitare phcius, rei δonitae Pater mundi. melius. In Timaeo,νocat deum patrem mundi dis opificem . igitur principio vi mundi pater,ewra,er beneuolentia, opifex rero arti isse mavrtudine sepientiae. In Pae me rude,er Subsa,Omnes entiumgradus ab rno principio deduci protesatur marer Trinitari ani quot ab re e se per inte&Hum autem formari diuinum , animam iues prac . de re aperte pro Era, tres perfnas omnium rerum principium, ostendens. In sexto dereptilhca, duos mumdos consituit. invi dilem νηum, sibilem alterum er primum ραλ ρι dem is proximum esse parenti, eiusdem praeseferre isaginem: alterum rero x potari item οἷ multiplicem partium di fantia aliaruml rerum diuersitarem Uuo parente disi milem rariusis tamen deum esse principium, 'remtem, ars opificem sidum ius cri. admodum inquit furisibilisse habet in mundo risibi Molius boni in tuo inreygibili mi in teste tumer ad ea, quae intelliguntur, ἱuem pater genui sibi co similem, hunc ego
368쪽
Lib: III. Com. IIII. Dial. 3. Quaest. i. cap. a. 36I Deus est
partum boni eloquari Cauendum tamen eri mihi ne issicius ira,ra m dolis boni reddam rationem. Itas Plato, Cr diuinam confessus est trinitatem eandem dicit esse
omnium creatricem, autricem,ais conservatricem. PAtinus Enu. I. bb. 7. cap. t. eadem
planesurire ridetur: Deus inquit, sit omnium principium, d appetunt omnia: irae re super esentiam existi super a bouem, tute esum, ais intelligentiam. oportet .utem ipsium firmiter perma iere,Cr ads it cunSta conuertere, quemadmodum reuoluitur cιrculin circa cent rum, a quo linea gulae producuntur: Deus ergo sicundum
tinum non fiam eIi pr.ncipium omnium sed etiamfinis, quandoquidem ab ipso ater in ipsim restitit omnia r na cut cim h a centro deducuntur, er in centrum redeunt; ita plane ereata omnia a deo procedulit, er in ipsim redire fesinant. Sane, motus omnium animae praesertim eri cιrcularis, ea: s lib. 2. cap.8. circa centrum Ci-rur nersatur Deus gitur eri velut centrum, rn quem υmma, quas centra concurrunt: Deus centrum quod quia ira res se habet: Dem ergu est principium medium, Cram, omnium. Et Eun. . bb. S. cap. ia Deum nominat mussi patrem: Pater, rnquit, iste eIt dominus potesatis, Pater.
nullo modo iudicens bu,quagenerantur ab Vfsed idem prorsu exisens, qui er prius, quam haec produceret,atquisi quos nihilinteresset si haec produZia nonfuissem, risenums deus non existit cunSta : enim υmnibiti in geret , sed omnia μpergrediens, si indisepotuit omnia consituere, ais permitteresibiipsis omnia, ipse quidem omnia juperem, xens. Iam palum oseudit,deum esse ommum prauciptum,condstorem ais parense e rum quae condidit,o e non indigentem: Et revera, νt dicri propheta Ego ixi, deus motis es tu,quoniam bonorum meorum non rndiges. Et Em. 6.lib. 8. cap. i . Si infeste budiuinus iat ante Omnia ,rtis principium est omnium, a cuius natura trocul afer ortunae temeritas; ipse enam omnium err principium,quo nihil maius,nihils melius cogitari exin pium
potesZ: quis te chms si id quod est,existat,adseipsum,er penitus in seipsum, er totus in stips, a quo,π per quem,c cundum quem totum id quod est, cox siluitur. Et cap.
18. Deus es Uupra mentem, exsua potentia generat intelliflum,detiis eRcaus cases, potiori ratione causa ex resin pote Omnes causis complePlens. auu ergo casus aut euenetus fortuitus apud potesatem tantam omnium procreatricem, reres effectricem accidere poteIi ' seuera Omma feci non νt contigit, sed ri se Poluit: nolumas avrem eius non erat rationis expers, nee temere fitifra ferebatur, nes re forte protinus imeidebat sed mυὴs ri decebat, quippe cum nihil ibi sit temerarium Cr ranum: hinc Plaro iesum appenuit decisis, ars opportunum, 'ens ostendere deuesse a serte fortuita remoti imum Ommas fecisse cundum reZti mam rationem jus conti rentem boni r ti Das deus f udum Plotiuum omnium eIt praticipium , omnias resti sit me facit, a q/ιu Luge abeII casu, er Omuis fortunae temeratas. Cum ergo haec ita se habeam, Pythagorici ηρ audiendi fimbagorici,qui duo principia poterer bonorem γηum, malorum ab Np hm lan rerum boc es,duos deo CT principes mundi. Contra huiusnodi blam dissutauimiuiu primo 'mandra folio 98. Sane, se plura essent mundi prima principia, ne principes aut essentque perseCL aut ratum altero perfeFlius Non primum,ahoqvi Istorum nemo deus esset dicendus,eίm νηus nonsiti ceret . quod si γnus sit scitet, non opus est ergo multitudive. nes mundum; imper, Clior enim deus nequaquam dignus est appestari
Ud si rnus nequit alterum perire regno, neuter plane eorum det mmme dignus re- rip tatur: q*οmοd; enim deus est candus, qui malos aut punire non potest, aut mim- μ' me rula 'si non poteri,non es7 deus,emus putentiae aliqtis resfere valet. Si non nult,non 'e I bouus,qui ruit malos esse: suὸυ non est bonus, nec etiam dem , deus nams non es aliud, quam bonum, nee bonum aliud quam deus, ut paul. ante dixist sqq. Mius est ergo deus, qui eri omnium rerum unicum principium. Amplius, pluralitas principum Pluralitas mala, Pt Hrat Homerus,G Nilo bus : unus ergo princeps. Sane, tunc νnus,ars idem principum
esseCIus, ut bis esset, aurae mus: na fuerint pares potentia; pares viis erunt inparis
369쪽
Deus est 36r Pymander Mercurii
mus motus,qui en praecipuus dei essectus, erit geminus, aut busmul.sed etiam nulline male dis ovi,τtpote rerum confuson Asmere. rnus ergo princeps pater mundi, op
Alia rauo. sex γniuersi. Adde, quodsi essen ,plura prima principia iliciter; essem quos plures primaeforma, plures quos primi es, ars prima mouentia; primum enim pranc pium eri primus is, ais primum mouens :sedrnus sit tauthm omniummis, π rnus primus motor: rutum ergo erat, er non plura principia. Quo secus res se bHeret, tune piata omnium ais sngularium rerum essent duo eiusdem perfeAti s , eius naturae,utpote duo Mercω ν, duo Platones,scut inuritur primo caeli tex: com M. Ciιm ergo Mesint omnibus rerae philosephiae cultoribus abstat Lima, relinquitur, 'γt pnumst omnium principium perse lin imum, ais smphrisiimum, a quo omnia dopendent deus nimirum benedi Plus,pater mundi,opi ex uniues,omnium creatori Pomro,principium malumflue malorum,sicut d i circonem primi P mandri, rbi de causa mali dissutaevii subiective sit ipsa materia, quae iuxta philsententiam in his ficis,m-
Iscium machinatur: er haec quidem nocatur principium in quo,Cr ex quo: Principium autem in quod, quae dicitur quoddam diuinum σ optimum, vi ipsi forma, de quasi perlijs multa sicuti sitimus.s hoc modo relis intelligere illa duo rerum principia, quomodo Malum, bifori fisPItb Sstrici intellixerunt, nequaquam aberrabis. Alsiformaliter contendastio boni J''' iuueniri in tenaris sne dubio te nersari,sicito, quippe cum boni priuatio ipsim malumst,ideo ς veteres noCtem,theologi rem nihil, id est, nullius rei causam appetant. Italbonum e vi, deus benedi Stus, eri omnium principium rerum primum, rinum, σAristoti perfodium. Susagatur huic sententiae ph1t primaeoeli tex: roo. ubi apertisii e docet, esse nnum principium primu immum i quo omnia accipirunt esse, π alia quidem et rias,alia rerὸ obscurrus: Primum, inqui inum alpsianmum ela rutransmutabile, quo A deo pendet non est aliud prae bibus,quod quidem moueret;esset enim diuimus i f. Neque praui omnia, quicquam habet neca bonorum forum aliquo indiget: habet ergo nitam beatissimam,hus eiratisimam ast ipse, Et naturae, aut fortu nae nec itati sibi eHa. Ora metreome ι8. vocat deum principium omnium necessarium,er simplici simum: Ex necesit te inquit,est ens: Cr in quantum nece itas bene, erso principium non contingens ali- tersdsimpliciter. Ex tali igitur principio dependet coelium er natura, id vi, cessi a Non esse aeter omnia, T quas terrena,vo lum dependentia emanationissed etiam creationis. Nam nam m tm s deus elisbim ens necessarium simpliciter, nec indiget extri carum auxilio rere, rest beatus cum ' Ut beatus: igitur coelum,tempus, Cr materia, isti corterea necessariὸ esse non possunt; alioquia, aut dei beatitudo ex illis dependeret: aut aequἡ, de is deus, essent necisaria, ars ita, non olim tantum primum ens necessarium , sed Cr m ea quod eRfalyum. Praeterea, non parum diuina Irogor potentiae, maiestati dissime, qui eum putant, naturali agenti esse conferendum: νι ouemadmodum illadad fibram h operum perficienda materia indiget praeexilem c omium opifex, in eae naturae condendis operibus. Sane,tunc vim eiset agens infinitum , iuersale,ars mises tisimum Odiuimet huius sapientiae sudiosi,siserere minimῖ audent. Cum igitur
deus benediStii, sit em,perse necelsa riumsimpliciter, alia rero omnia, en iacontingen tia,eump uulus egeat auxilio, Pest beatus, denis eum sit vens uniuersale σrepse Iissimum: omnium ergo est principium,er creancti, e fouendo, Er reducendo. Igitur rectῖ rixit Mercurius, deum
370쪽
UAMVIS is primo de hac materia locutussim tamensapientisi Mercu: ,eandem dei titulis insererestidie mentem, paulo exactiiusde ea mibi siquendum esse putaui Inpri- am tur non ignorare oportet,de hac νocula Mercurium diuers- fisciitii .modefuisse locutum; nam interdum deum mentem appella primo 1 rima dei, r boe in loco: interiam rem dicit esse supra mentem, 'scut expostum sit ante .cum autem deum memem nominat, istin naturam piritu demats faecundam demon raramde Cr in primo rimandri,Deo porri memem attribuit, cum germen eR verbum lucidum,dei sis. Namsicut mens ' Mens pater. inam inrestum gignit reuumd oceR,partum conceptumsuum; ita plane mens pare aeterno conceptu,pcristium,Perbum dei,de quo tu primo rimandri dissutatii er aliquid addere,non erit inutile, H clarius nobi acquare pater, mens appesteturio Dius rerbum Caere ιm diuus Augus: is de trinitat triplex verium distinxit nempe Verbu tripi se, ile MesseHuale, er medium intellectuale autem dixit esse ipsam notitiam actua-- testemulem naturaliter productam: verbum autemsen iis, ipsam nocempro Verbum intellatam medium vero notitiam quandam, sime eviationem de voce prolata, e profe- lectuale. renda. Poria,primis modM,magnam eum verbo diuino cognationem habete duo autem reliqui non ita,νerAmatitem de secundum primum modumsc a Damasieno pri: hb. Damascenus. eap.17Esribitur, verbum vi naturalis huellectus motus fecundum quem mouetur,σintelligit, er costat. UYs.1 s. de trimes qui potvi intelligere retali non flum an- Augustimicrequa net ;retametiam antequam sinorum eius imagines cogitatione involvantur: iam potest ridere aliquam rerbi dei ilitudine. nritis conceptus eoias, βω-hmirans naturalem rationem ab alio procedit, nempe a notitia cuncipients: xnde reritim iudicitia in partus paternae mentis, a qua procedit. Olusimus Monob 7. Mens ratio- Anselmus. nas inquit, cogitando intestidit, habes mssam imaginem ex stratam,id eli, comatione uia imilitudinemsi formatam quae imago verbum eius M. Similitudo aditem illius herbi diuina, tria plane complectitur: emanationem scilicet ,siue origi- Tria in verbonem, dg 7tionem,π τnionem: origine si A die ostisne reia, ndus arctet pus,Cr
ars patris omnium uiuentium rationibus plena: rnione autem vertam caro nominatur.
Si titudo eH in origine etenim riemadmodum per modum naturae, patri per omnia iis lius producitur ita plane γerbum per modum naturae procedit, per omnia ei simile, a quo processit: de Cr conceptus dicitur mentὐ.Dissoscio autem nominatur,quia Dispositio.
ab opere non dependet sicut enim dissositio nosra poteR esse, etiamsi opus non sequa- .la etiam duositis aeterea, absis opers execumne confisere torvi, chm at eo m
nime dependeat. Vnio ad perbi incarnati refertur naturam. Namscve Perbum mentis unis. coniungitur rochri innotescat eo in Mocem minime transeunt sed integro in mente comeipientis persi erante e xerbum patris,rnitum in cami; in carn m tamen non transiit, sed apud atre emper totum Cr inigrum perseuerat. Caetern verbi nos similitu- Verbi nostrido non m per omnia dei rerbo conferendasi quidem frequenter, quae nolumus cogita- impersecti mus, visitarerAmno frum annexam balet dis licentiam: interdum cogitamu, quae