장음표시 사용
261쪽
r .euod nihil graue, o acerbum oleat mindicta a 4uod mindictam Principis, populi temeritas mertat in em HItatem , αοod iis iussus pluris faciat mindictam sine mira, quam in tam sine minae D. uod trimen nustum resinquatur impune., God Res momentanea sit peccatum: nota peccatsempiterna. ι α d Nemo sit tam improbus, qui seu bcio non corrigatur. ν αuod insentibus tantum, non cimicιs, non parentibus parcat vindicta. ν God inulta e se non debeant, quae funduntur inutita. ν Φοd qui Male iudicat, se grauisima poena condemnet .s o ood mir bonus maxime mmdictam sumat de inimico. ι γ euod ad Deum Immortalem. γ' Principem solum pertineat vindicta.
i a duod suos babeat vindicta errorum scopulos. a 3 αuod mitrasua impietatis minae Iam facit , qui Principi infert
1 Vuod minime fas sit, impune peccare. ν , inuod minaedia non sit poena delinquentis inta Medicina. is αuod Applici, poena, sit deliriti mensura.
acerbum oleat vindi ta. L. ST aiebat, vindictae nomen suave, res salutaris. Nec enim supplicium eis peccati poena: sed in dicina. Vindicta igitur iure a vinciendo est ducta , quod se la virtutum omnium sit vinculum. Quid enim est aut prudentia, nisi fraudulentiae: aut tem p rantia, nisi libidinis: aut iustitia, nisi auaritiae: aut deniq; ser- . Utitudo,
262쪽
azytitudo, nisi ignauiae vitio, & vindicta ὶ poenam qui oderit, non debet is occultare peccatum : sed cauer . Etenim nihil diu potest homines laterta. optime id Poetae. Nam cur veritatem Temporis, & Memoriae filiam fecerunt Z quia, ut AEgyptiorum Sacerdotes asserunt, alius de alio iudicat dies: supremus autem de omnibus.
. Populi temeritas vertat in crudelitatem . I f. ON falso Cato Senior solet praedicare, malle sibi pro beneficio gratiam non haberi: quam pro mal ficio, culpam non 'expiari supplicio. Nam praeismium qui capit, largientem docet esse iustum : qui vero poenas luit sui criminis, ipse ex iniusto fit iustus. Boni igitur cum sit Principis, bonis viris malle praemium dare: quam ab improbis supplicium exigere, cuidam interrogantiquid potissimum Principem ad sicueritate iudici j, exacueret: populi respondit prauitas. Etenim Alexander Macedonum
Rex, ut ab aliorum exemplis recedam, ex mitissimo, propter nefaria populi stetera, acer euasit, &acerbus. Nam donec Darij opes euertit, nemo eo fuit benignior: at ubi deinceps sensit spem impunitatis, in populo magnam etae illecebram peccandi: atq; per in lentiam con irationes, noctii nosq; insui caedem tumultus neri: ex facili, mite, & placido :s euus,& crudelis rii factus est
263쪽
Carae Tetri Midobrandinis UOD UIR IUSTUS, PLURIS FAC Trand iam si ne vita: quam vitam sine vindicta. I II. V O NIA M qui peccanti indulget, dupli
citer peccat; semel quia legi derogat, & iustitiae: iterum quoniam Reus poena destitutus, ea destituitur medicina, qua par est animi eius morbiim curari: solitus est dicere, iusto Principi non minus charam esse vindictam, quam iustitiam: iustitiae autem vitam sem per esse postpositam. Grande in fabulis, argumentum est veritatis. Nam cur Achilles a Thetide matre Dea admonitus, ne occideret Hectorem, eo quod post illius necem,sibi statim moriendum esset, voluit potius eius morte,Patroclum amicum ab eo occisium ulcisci, quam Hectore sit perstite, morti non succumbere quoniam vindicta pars est iustitiae, sine qua nemo potest r spirare, sine turpitudine .
TSI vindicta in Sacrario iuris, sic videtur esse. reposita , ut eius metus ad multos, cruciatus ad paucos pertineat: inquiebat tamen neminem ex peccato abire sine supplicio. Nec deest in hac re, antiquitatis auctoritas. Etenim cur apud Homerum, Cacus ob surreptas boues, ab Hercule, bobus recuperatis, est sust catus quoniam non est satis,innocentem habere quod suum est:nisi etiam habeat qui nocens est. Quod dicitur de Caco,
id est eiul modi, ut ad improbissimu quςmq; possit xI xx
264쪽
Nam Cacus si vox ad viuum resecetur, Improbi viriliabet i
peccatum: nota peccati piterna. Q. V M inter differentes de vindicta peccati, veniLset, dixit multo minus esse mortis supplicium, quam peccati delictum. Partim quia moriens potest esse felix, non potest peccans, non esse miser: partim quoniam mortis poena, Vno definitur momento temporis: peccati vero nota etiam perexiguit, vix ullo abstergiatur secu ,.Ad rem non inelegans est fabula .Nam quare Co uus, si Poetis credimus, ex albo in nigrum est commutatus non quia quod falsum : sed quoniam quod verum erat, non loco, protulit. Itaq; leuissimi etiam peccati, ut videre est Corui testimonio, sempiterna siepe est macula .
qui senticio non corrigatur. VI. Q V I E B Α T nihil esse flagitiosis indulgere.
msi ius,& iustitiam iugulare: nihil improbos defendere, nisi bonos viros oppugnare. qua: quidem res non est misericordiae, sed extremae crudelitatis. Quocirca grauius saepe peccant, qui peccatum non puniunt, quam qui committunt. Tanta quippe est vindicte utilitas, ut non solum eius poena sit delicti commissi medicina: sed etiam cautio tacita futuri. Nam quorsum, si sapientes consulimus, Malus Punica in Hieroglyphicis, Cu-heo ad medullam per medium adacta ξ habet Symbolum ex
265쪽
supplitio correctionis significatione . Haec enim arbor fructus pariens acidos, si cuneo, ex pinu, ducto, usque ad medululam transfigatur, fructus ex acidis,& austeris, in dulces, & sua ues conuertit . ex quo admoneri Videmur, neminem magia nosce, quam qui dat poenas sui sceleris, malis bene uti.
non amicis, non parentibus parcit et indicta. U LI. 4 . V M ageretur de scelcrati hominis iudicio,& p
na: atq; in hydriam ab ipso Senatu, atri omnes coniecti essent calculi, tum fautori cuidam eius bE 2Rg interroganti, cuinam igitur esset parcendum: si ei non parceretur, cuius poena displiceret multis. Dixit non amicitiae esse parcendum , non sanguini, sed innocentiae: S tiusq; esse improbi unius supplicio, multorum arcere improbitatem : quam propica multos improbos, Vni parcer . Zaleucus itaq; qui legem locris cum statuisset, ut qui in adulterio essent deprehensi, ijs eruerentur oculi: eamq; legem filius violasset: tandem veniam rogante populo, iussit, Vt aliquid videretur facerem gratiam poDuli, filio unum, sibi alterum oculum erui: quo&'populo,&legi simul obtemperare L.
qtia funduntur inutilia. VIII.
N magni interest quam singulari verborum apis paratu quid dicatur: sed quam munita ratione,& quam vere dicatur. itaq; eos non solu m censura, sed etiam poena dic bat esse dignos, qui suauia scri-
266쪽
.berent, non Utilia. sic Lacedaemonij Archilochum Poe: amex urbe ciecerunt, quod carmen scripserat, in quo ostendividebatur satius esse, in praelio, arma: quam vitam amitter . Non enim virtus vitae: sed vita virtutis gratia seruanda est.
Grauisma poena condemnat . II.
insinuasset, magisq; amici corruptelam, quam ipsum amicum diligeret: Iudex partes agens potius patroni, quam iudicis, interrogauit sorte, cuius legis,& iudicii grauissima esset poena: male ius respondit, dicen iis . ita Cambyses Rex peruersi cuiusdam iudicis, ex corpore pellem detractam sellae intendit: in eaq; filium iudicaturum sedere iussit. Hoc nouo supplici j genere, ne iudices corrumpi possent, in posterum caule .
dissam sumat de inimico. T. ΕQU E in oratione languidum est eius ingeni j Lumen : neq; ipsa oratio morosa sapientiae interpres. Interroganti num priuatis etiam hominibus licita esset vindusta: certe quidem, sed ea, in primis dixit, quae a Diogene praescribitur.
Hic enim sciscitantibus, quomodo quis in dicta causa, posset vindictum de inimico sumere: si bonu virum is, respondit, se praestiterit. Nihil enim inimicus minus potest pati, quam laudem , & gloriam inimici. Quare vir bonus vincit ferendo: P 1 victusq;
267쪽
victusq; redditur victore superioW. Nam iniuriam accipiens potest esse beatus: inserens non pol non esse miser, & infelix .
Grincipem silum pertineat vindicta. XL.
V M nullum sit peccatum nisi contra ius: nullaq; nisi peccati vindicta: nihil inquis 1 bat esse rationi tam consequens,quam ut penes Deum,& Principem vindictae omnis eiasset auctoritas. Nam duplex est ius, diuianum unum, quod est Dei immortalis: ALterum quod vocant positiuum,quia poni potest,& tolli, quod est Principis. vindictam igitur aduersus inimicum, qui sibi usurpat, non fit vindex, sed depopulator iniustus: quoniam ,& Deum, & Principem spoliat suo iuri. Nam vindicta, veasserit Plato, est per quam iniuria omnis ulciscendo propulsatur, non autem defendendo. Et enim hoc interest inter defendere, & ulcisci, quod illud est priuatae etiam personae: hoc tantum publicae.
errorum 'pulos. XII. . N TERROGANTI cuidam quam in Principeat 1in probaret vindictam: illam respondit, in qua ius
neq; relanguescit indulgentia, neq; effertur crud ' litate :lla quippὸ-labitur, condonando derogat legi: hac qui seducitur, legem obsequio non colit, sed obruit scelere . probanda est igitur iudicij seueritas. Hac enimi dex non saeuus redditur, sed semper Verus.
268쪽
ε ophtegmata de Vindicta. rastu UOD ULTRO SUAE IMPLETATIS
vindictam facit, qui Principi infert iniuriam. XII f.
VAE ab alijs sit Principi iniuria, summis inau-- istorem,vindictς acerbitatibus est inuoluta.Con-siueuit igitur dicere illum, qui aduersaretur Principi, suo sic gladio iugulare. Vetus est exemplorum auctoritas: nec in Hieroglyphicis muta est ad hanc rem& elinguis natura. Nam cur AEgyptiorum sacerdotes Regiae vindictae Hieroglyphicum, per Leonem telo transfixum s cerunti Neque Leo, neq; Princeps scit, aut beneficentiae, ,' aut iniuria vinei. Illud omitto: hoc ita patet, ut qui studeat piincipem laedere , se ipsum studeat destruere. Non est , de Leone, res obscura, aut tacita. Ferunt enim Iubae Maurorum Regi iuuenem praestantis animi fuisse Comitem, . dum per deserta, & inculta Africae loca exercitum traijc rei: Leonem vero ab eo iuuene , ex armatorum manu , qui forte occurrerat, sagitta traffissum fuisse , vulnusq; suum tunc, se in sylvas recipiendo dissimulasse : anno vero ianielapso , cum Rex Iuba, rebus ex voto compositis, eadem via copias traduceret, illum Leonem , obseruato iuuen . a quo vulnus acceperat, per medium exercitum , re. pente irruisse, atq; ex tam ingenti militum numero percu rem inuasisse sic, ut illum an- . i. te in partes discerpserit, quam quis in ipso exercitu, posset adessu
269쪽
UIA mori sepe fas est: nunquam peccare, potiusq, est moriedum, quam peccandum,
peccati nulla est excusiatio. Cum autem ait rum naturae: alteru moribus sit renitens :illudq; improbo: hoc bono viro longe sit disticllius, quaerenti, quae res om nium esset dissicillima,crimen respondit, impune abire. Nescit. n.VistuS. Ne scit Natura iniuriam inultam pati. Itaq; T. Manlius Torquatus eo reiecit consulatum, quod neq; Manlius posset ferre populi vitia: neq; Populus Manlij seueritatem. videtur item esse contra naturae ius, peccatum inultum remanere. Si quidem &apes, qui hominem pupugit, amisso aculeo interii. S Scorpio collitus, atq; vulneri, quod homini inflixit, appositus dolorem tollit vulneris: atq; sicuti haud quicquam,apud medicos usitaratum est magis, quam ex venenatis bellijs, remedium capere veneni: ita diuinis, humanisq; legibus comparatum est, ex improborum supplicio, medicinam sumere improbitatis.
delinquentis , sed medicina. XV. N QVI E B Α T vindictam fellis naturae esse λmillimam. utraq;. n. amara esst: salutaris tamen. Altera sua acritate sensum exacuit oculorum: sanguinem purgat,& attenuat, Vniuersumq; corpus prauis humoribus abstergita. altera suo morsiu pariter,&acerbitate ex peccantis an imo, sordes omnes tollit vitiorum. Ouare Laocon apud Spartanos nemini parcebat erranti: cuq;: luens
270쪽
e 1 ophthegmata de Vindiectis.
a diluens pisas quidam exclamaNt peccaui inuite, castigare igitur dixit,& inuite. Improbus .n. a iupplicio,& poena ereptus, deteriori est conditione: quam aegrotus medicina, &lalutis praesidio destitutus. Quare quo Princeps est populi amas magis,& sl udiosus, eo in eius erratis expiandis est jeuerior. P na. n. curatur animus: perditur Vitio. Sed cauendum est, ne vindicationis amore, ex severitate ad crudelitatem, Principi pateat aditus..Sic. n. Derbices vindictae insani uerunt studio. ut delicta omnia, vel minima ultimo expiarent supplicio.
O N F E R Tidc fordidis,& honestis viris Princiapis vindicta: qua ut medicina. non homines, sed morbi tolluntur hominum : illis ne alios lςdant: his, ne ab aliis laedantur. interrogatus igitur quanta deberet esse pgna, quantum respondii est ipsum peccatum . Nihil . n. est vindicta, nisi peccati cum supplicio aesti- matio par,& mensura. At peccatum semper est nimis, nec corrigi potest, nisi sublatum : quia in peccati. genere quod panim est, non reperitur. Resi est igitur summae artis,& diuini prope h i consilij, parem delicto poenam .