장음표시 사용
41쪽
- In primis Scotus propositae quaestionis moinentosae satum, quas eum nostri temporis Naturalistis comi-- congrederetur, sic ad visum expresse, ae postea. navpse i illam 'dissolvit Qu. I. Prol. trum siren cessarιum speeiglem quamdam doctrinam sufernaturalem
mine assequi nequeat Varia pν eus hae ι in νe es Theologorum ct Philosophorum Aristotelis parilsimum, O sequaeiam in opinio. Hi enim naturae perjectionem
plus quam. Horrear , ea otten ex , supernaturalem negant pesset ionem. Afer unι iraque nullam supernaιώνalem
ιοgnitionem homini pro hae statu esse nuessariam ; sed
quod per ea fas narurales, quae Iuno insellectus, . obj ctum, omnem sibi necessariam cognitionem eonqui. xere pus s. uuibus refragan ur Theolagi auctoritatibus , pνimum Sacra Seripturα , O Sanctorum .. atrum, d .nde vas οηibus. βι Inter varia argument. receptae apud Theologos Sententiae haec prosert. I. Ex Scriprura: Baruch. c. 3.
2 .n est qui pusio scio viai eius naturaliter videli...i , sed quet sis universa , novis eam . Unde consequens sὶ , ut nutius sapienriam hanc habere possit , nisi astaen ιe universa , Deo videliser. Proinde adneuit Pro
pheta a Tradidis eam Iacob puero suo O Ursa ditisi.
eessaria est. distincta cosnilio sui finis : atqui homo ex
naturalibias nequis, di irnste suum cognoscere finem : ne- c., arium proinde es, ur svernatur Aster sui revel sur. 3. Ex S. Augiastino , . qui lib. I 8 de citis. Dei es. 4r, imuit et B id Vir , μυς quos vel gua, ut ad beatitu em perveniatur, humana Ie porrigit. infelia eas . si Δυina non. dneis cluctoritas alludens scilicet ad ennumerabiles conrroversias Philosophorum . dissiden-z-m, non de agris domibu , vel de quacunque pMeuniaνia ratione, sed de hix rebus, , qu/bus aur m festa vivitur, aut . beatq; in quibus quidquid PUIosephi q. dam .nto falsa, qua opinari sunt, verum videre minruerunt nescienter fere, ad qMem finem, O quonam modo Ufent ista omnia referenda . Bonaventura idem argumentum prosequitur, &illii strat sequenti verborum serie , quae brevitatis caus se se connexa damus, cum sparsim, & aliis conjuncta oequiraut in ejus Serm. s. ct 7. ν. Ηraam. Jubi verba Genes. Vidiι Demi iacem, quod esset bona, O divisit lueem a tenebris., interpretatur in hoc mysti-o sensu. Philosthi . antiqui in tenebris fuerunt. Ad 'hoe venerunt nobiles eorμm, quod esser pranei--,
sinis, O rario exemplaria I sed aliqui Negarum A. a prima .eaussa exemplaria rerΜm. Ex quo triplex ιntellisent.a 'eritas is occulφatur , se licet veritas ariis aeternae , divina proυidenria, O ruinae Angeliea . Ex quo equitur tr lex caeci αν , sciliceι de aeternitate Mundi, de unitate 3n eluctur, de poena O gloria . Hi ergo eeeiderunt in erroras, nec fuerunt divisi is tenebris , licet enim magna lux videremr In eis praeeia densibus Meni is, samen omnino ex ingiarur per re νονes praedicto . '
xem Fide. . Unde primo posueruns falsam beatitudiat Hreniarimem , s eundo falsam Fr enἔism meritorum
susDientiam , rertio antemarum visiam falsam Aeolmmstatem. In has ares tenebras ineiderunt , quia sine
mediatore , idest , sine homine Christo philosophati sunt,
quem nee venturum Protheris, nee venisse ostiari rem diderunt ἔ morbum nescierunι , caussam. ignoraverunt sMedicum , in Medie nam non agnoυemus. DE contra Fides purgaν 1enebras, doceν morbum, sanas animam ρε-
tem habemus lueem Fidear unde Apostolusa eratis aliquando tenebrae , nune autem lux in. Domino. Ne amicum. ab amico separemus, . quos . peculiaris atrior in uno crucifixo Domino arctissu te conglutinavit , . atque ex eadem subinde Magis rati Cathedra praecones reddidit eximiae doctrinae, qua universa eruditur Ecclesia , S. Bonavesit. confestim excipiat Thomas Sanctus. Hic quaestionem eamdem pluribus in locis
sertractans ea protulit momenta pro coemunt Theo-ogica Sententia, quae cordatum quemlibet.movent,& adigunt , ut Revelationis lupetnae necessitatem, utilitatemque non utcumquc auimitat , sed omnino cxtendat ab Omne genus rerum, quas Oporici homini , praecognitas esse , ut recte operando possit tuto adipisci ultimum suum sirena. Euiu ad scopuis inprimis lib. r. eontra Gen. ea . q. J d stinguit verit tes duplicis ordinis. Quaedam na que ocra sunν da Deo, quae omnem Deiasarem humanae rationis excedunt, ut Deum esse trinum , O nn rem ; quαdam tera sunt , ad quae erram rario naruralis perringere Dis , sicus
es Daum esse, Deum. esse unum , O Hia hujusmodi ;quae etiam Phil Ophz demonstratλε de Deo probavearunt , ducti nasuνaias lumine rationis. Quoniam de iis veritatibas, quas naturalis rauci assequitur, nullum existitidubium, ad aliarum dumtaxat rationis captum.transcendentium extantiam comprobandam adversus incredulost naturali stas variat subnectit argumenta, ,quorum postreinum illud est .stuod ι-tem sint .atia intellasibilia Divinoram , quae humana rationis penitas exeedant ingenium, manifeste apparerex defUM, quem in rebus estgnoscendis quotidie experimus . Rerum enim sensibilinm plurimas .straprinates ignoramus, earum proprierarum, ηυμι sensu apprehendimus , Fationem Ferfecte plurabut invenire non possumus . Mutio rgitin amplias illius exeellenti Mae. Substantia transieridenrsa opinia ἰnteuigibilia humana ratio Aus gare non suffieis. Hule eriam eonsonvi distiam Phicosophi in ι. 2. Mesaph . . serentiso quod inreue tua noster sie se habet . ad prima entium , quae suas manifestissima in natura, Misi oculus vesperiit aias ad solem. Huie etiam veritati sacra Ser praeras stimonium perbibet. Dieis enim Iob. c. 36. Ecce Deus magnus vineenr mentiam nostram. Non igiιur omne , quod de Deo diertur, quamdiis ruatione ..nνseteri non
possit, statim quasi DUum es abjiciendum, .u Ma.
.ehaei, O plures infidelium puta--nν. Quod quidem nostro tempore S ianiani praesertim ,contendunt , statuentes pro Fidei aemula humanam irationem 3sei licet ut nihil reapse oredant , & veterum Haere resarcharum errorea posint pro arbitrio suo assum
re, ερ simplicioribus i glaucoma offundere sua vana Christianae Religionis professione. sis maestrinis, ad utrumqete genus veriureum ne 2 o 'cess,
42쪽
ressarium fuisse Divinae Revelationis lumen ostenditi sequentibus duobus ean.. 4. & s. Duplici rgitur ve- νὰrate DAinorum intelli ibilium existente , una ad quam rationis inquisitio perrιngere potest , at era , quae omne
ingeniuna humanae rationis exoedit , utraque eon υenienter
cientiam eliminarent ; idcirco Richardus ostendie deinceps quidnam praestare valeae Philosophia tautopere decantata
dinant animam , quia Pbilosophia , sicut dicit Azga-ώυinitur homini eredenda prepouieuνr hoe aurem de illa qael , non es nisi ordo animae , dico quod non est verum per primo ostendendium est, quae inquisitioni rationis pertaa eomparatisnem ad flieitatem veram , - ideo super Phi- esse ροι st; ne forte videatur ex quo ratιὐue haberi po- Asophieas Dit ista do trina TMolvia meείRγια ad ο-resso, frustra iasuponaturali inspiratione eredendum r-- dinandum animum per eam araraonem ad felicitarem c m esse . Sequerentur tamon tria inconven/entia , si aes e nam, quae 'est felicitas sine mUeriar se etiam mul-
rar. Vnum est quod paueis haminibus eosnitis Des inese filiaitatem polirieam ,ho plusquam Philosophisae se -- ser. A fructu enim studiosae inquisitionis , . quae est ve- tiae : Isson nego tamen , quin Philosopbieae dominae Juri ratis invenιιo, plurim. iveaiuntur tribus de eatissis ς vent illis bene utentem ad Ie disponendum ad futurum
quidam siquid.m propter eomplexionii indispositionem , felieitarem de ex misenns omnes Serentiae eonve- quidam necessitare res familiaris i quidam pigritia . Se- niunt in una utilitare, quae est acquisitio perfectionis eundum nconveniens , quod ilia qui ad praediatae ver humanae animae in essediu praeparant/s eam ad felieita. ratis eognitionem pervenirent, υνα ρs longum rempus t rem suxuram. pertingerenς , rum propter hujusmodi veritaris profun- Tum examinans elogium' Tullii aientis in eula- ditarem ,-rum propter multi, quae praeexiguntur et Ter-- nix, philosophiam mederi 'animis , inanesfolliosusn/a tum inconvenaens , quod investigationi rationis humanae detraherreupiditatibus tiberare , pellexe livores , adeo- plerumque falsitas admiseeruν ρ, ope er debilitatem intel- que exterminare praetipuas duas Peccatorum radices , actus nostri in iudicanda , Ophantasmatum premistisis quas D. August. super Palin.' redacit ad amorem manem. Salubriter erSO Divina providia clement sa, ut ea te in flammantem , O timorem male humιtiantem, Maeriam, quae ratio m vestigare potest, side tenenda praee - subdier Eod tu ar uis ter auctori ratem Tullii , Phia perer ἰ us sie omnes de faelli possene dioinae eognitionis/ losophia liberae eupiditat bur, peurr rimores , secundiam rarione inυestigare non su Ie r eum Di Dana Sapiantia lieitares nisi feeundum quid , multis enrm miserii r sun ps nim que fecundum modum sua naturae provideat. Et . permixtae. Sed Saera Seriptura, adeoque etiam The ideo demonstrandum ἰ quod neeessarium sis homini ειυμ logia , quae Sesentia ν' Sacrae serapturAE subalternara n/ Hs credenda propone etiam',ua , qua rationem exeo G D. Bonav q. Proleg. 'Geet fra re cust/disares dunx. I ullius enim desiderio in sitiria in aliquid ten- male inflammantes , O 'timores male humiliantes i- ρεις, nisi sir ei praeeunirum . Quia ergo ad alitus bο. eundum quod sunt imρedimen a devenιendi ad selisis ni/m s quam experiri in praesenta vita postis humana rem veram , quae eonsistit essent abier νn elara Dei υ - fragilitas, bom/nes per Diυinam Prου dentiam ordinan- sene, O perfecta eius fruirrone , io' securio alis perfe-νMr, Μν in figuentibus investigab/rur, oporter mentem Iione, quae fel eitas ex puris naturalibus aequiri non evocara in aliquid altius, quam ratio nostra rn praesen- potest . Et propterea magis i-atur homo per Theolο- 'ri pos; pertingere: ur sie disteret aliquid desiderare, giam, quam per Philose hiam rantum ter studio rendere in aliquid, quoditorum flatum prae- Iam vero nus non 'est ' perneccissarias credere ho- sentis vitae 3 exeedser O hoe praeeipue . christiana Reli- mini ad beatitudinem supernaturalein ordinato supersioni comperit , . quae singulariter bona spiritualia oaeterna promittis , unde se in ea ρtur ma , 4 humanum ferisum exeedentia , pr onuntur. Similia leguntur repetita etiam in Summa ru- part. I. q. I. πυ. - I. rum
Demum Richardus de Media villa , qui ita fuit sub tilis Magistri dis pulus, ut sitim etiam esset e ultor
Angesici, .cuius propterea re sententias sepe adoptanas Dei revelationes tum tirea finem ultimum tum icirca media eidem assequendo necessaria , . nisi quae 'quales , illa sint , . & ubinam reperiant ur expressae , . aeterea sciatur Plures namque prophanae Naciones, i& Sectae nefariae possunt numerari, quae illas lactitant, cum Tamen reapse non 'nisi aut da monum fig- mentis , aur hominum deliri is adla aerean :. Ad evitanda in in re. isti deceptiosem diri Uerta nitaedam ivit, & mirabilem docendi perspieuitatein tiliciter est ' signa attendi debent , quae veram Divina laque reve- aemula: us stib r. qrI Potur senti in haec ipsa, quae lationem tuto demonstrant, atquσ a falsa qt lacunaue ex D. Tho n. hunc audivi inus, decernit, ac brevi-θ secernunt. Solent ea a nostratibus Theologis appella-'hus probat , videlicet Desurinam Theologieam essenobis neeessariam prine paliser Pr pter illa , quae de Deo non
possunt a nobis eognisei nisi per irevelationem exeonsequent. etiam propter eunitionem aliorum , qua de Deo pessumisi' eoguoseere per humanam inυestigationem ,
O prurer exestationem nostri Ufestus ad ineae orem Dei dilectionem , quae etiam tu i intellectum ad eo-gnitionem . Cum autem Scoto monente n. 3Πὶ Gentiles Philosophi naturae perfectianem plus quam vor xrtinerescurren 1 in supernarur ilem perfectionem , acri motiva eredibilicatis, seu rationes ad Fidem indueentes nisae mentis hominem 3 eumque ut i idem op- 'portuno loro accurate demonstra uti solis illis Can nicis Scripturis aptati queant', quis servat Chrilliana l& Catholi ea Eeelesia i exinde dile imus Doctrinae di- vinitus revelitae seriem in hiijusmodi Serieturis commprehensam et se ἰ adeoque suminaturalem Dei Religi
nem penes eum dumtaxat hominum coetum extare , ,
qui Ecclesiae ipsius magisterio edόcti talibus credunt Scripturis, uti sunt omnes illi, quibus, ut ait S. P . . C a -
43쪽
cianur sepU. P. ad Symplarianum i christiani nomen est, catholici vero cognomen , videlicet Romanae Com. munionis Fidei cs. Praedicta divinae revelationis signa soli Sacra Scriptum amiIsme eonvenientia Scotus Prae caeteris ingeniose collegit, atque ad numerum octonarium revocavit ci. λ. Proles in monens, eadem inservite posse refeι tendis in comm ι innumeris haeresibus , Sacram Scr3pturam, vel eim parsem reprobantibus.' unt autem Ia Praenunciaς io Erubetica . L. Scripxurarum concordia . 3. Auctoritas sera bentium . q. Diligentia r. eipientium . s. rationabilitar ennιωtoruin . 6 Irrationabilitas, singularum errarum , qui. sc ilicet in Sectis Uaereticoruin , aut Infidelium extra Ecclcsiam Catholicam de senduntur . 7 Stabil/ras Eccle . Miraeistorum auctoriιas. Quisquis singulorum explicationem desideret , integram illam Quastiorum percurrat itemque Seraphicum Doctorem adeat, qui de pleritque disserit c Serm. 9 in mxamer.9 Inter posteriores Scriptores , Qui hanc spartam ornarunt digni lautut legantur Eminentiss. Cardin. Gotti in opere De Veritate christianae Relig/onis., arque egregius sinulorator di Thiologus P. . Segnerius, in opere lingua nostra vernacula conscripto sub hoc titulo: L Inere-
ἰν fenus I MD . . Quandoquidem Fides Christiana, Sacra scriptura,
Theologia supernatui alis circa uuam eamdemque D'-ctrinam nobis divinitus revelatam versamur. dubium
sit boriri potest quoinodo haec tria inter se discernan Lux . D. Bonaventura su. I. Proles ὶ ubi Libris sententiarum, seu Tlaeologicae Scientiae credibile s sternit ceu univιUale subiectum, sequemibus verbis illud diluit. Credibile, sicundum quod habet in serationem prima veritas ιν, cui fides sis ris. propteri se,. O super omnia pertinet ad sabitum fidei. Seeundum
vera quod Dier rationem veri at/s addis rasionem au Turii alii, partinet ad doctrinam Sacrae Scraptura , de
quα. dieii Augustioris super Genesi ad br. Isod major
est eius auctorι .rs , quam humans ingenii perIpicuit ar .. Sed secundum . quia supra. rationem veritatA , O auctorii arti addit rationem probabilitatis , pertinet Meonsiderat nem pr entiι Italia , in quo ponuntur rationes probanter fidem nostram. Unde Magiste dic/s in Priae
go quia propUrum suum est sidera nostram et eis Da
υidicae turris mun3re, hoc est, . ad probandam sid m ramriones adducere: non , .inouam , sidem secundum tab
tum, sia se n hi cretarum. Er sic sta et, quomodo. differanter est fidei de eredibili , o libri de canone Sacrae Seripturae, O praesens Scriptura. Atque iuvede Revelata Doctrina satis ac saper quantum ad scopum nostrum. . 'Iam minime operorani erit genuinam ideam est ori mare Theologiae moralis Christianae, stinuique legitimam methodum apprehandere illam pertractandi. Ea facultas. est, nobilissima atque utilistima, quae tum rect e Rationis dictamina , tum revelatae praesertim R. ligionis decreta , ad omnem morum informationem , atque ad ultimi beatissimi Finis assecutionem pertinen tia, sinu suo complectitur, bc artificiosa methodo jam in diu in seliolas. laudabiliter. inducta pinponit ac declamrat, cunctas suas propositioncs , quoad fieri potest se- mando aut est,tis sacrae scriptui ar, aut Ecclisiasticae Traditionis N Conlassionis monumeutis ἰ aut Conci-nmuin di Pontificum su pinor uvi Canonibus , aut va-
terum Patrum & subsequentium Doctorum lcstimoniis, aut demum rationibus cxihle ded uctis plausibili algu
hoc est ad comimunes illos sontes, unde quoquot sunt veri nominis Theologi solant, ac d tu probationes suoruna dogmatum elicere, ut tot ens siι ex horiari in doctrina fana , ese eos ,.qui contradicunι , ain Nere , quemad modum Apostolus loquit ut i in vis. ad Titum cap. I. Nomine autem Doctorum Sanctis Patribus pollet i rum , non qualestumque μromiscue S riptoris, ted eos utique intelligere oportct, quos, pro s u i ta ultate ac modo constat bencmetitos de Sacra Theologia , de Scholis Catholicis , de Ecclesia ἔ- utp te emat mos verbi . sid i , O bona doctrinae ad Tim. cap. 4 ὶ ο
Magistros non prurientes auribus i 2. ad Tim. c. q. sed . potius amplectenter eum, quo secundum GIrinam est, sid iam serm ne in ad Titum cap. r. proindeque italam seu voce, . seu seriptis loquenter ,. quae deeent sa-1iam doctrinam i cap. 2.ὶ Hujusce namque ingenii, intemperaturae Jheologi sunt, quorum auctoritas ,. ubi in aliquo morali dogmate adiere nilo simul conspirant. aut universi , aut plerique insigniores, valde gravis ac strine decretoria existit; quia tuue plus quaa probam:
bile exhibent judicium, se serte Ecclesiast:cam trationem, juxta regulam Tertulliani lib. de praeser.
'Aod apud , omnes unum est , non . es erraιum , sed tra
Hine oppido sanuntur, secumque alios p aecipites trahunt, qui volentes doctrinis suis Moralibus probabilitatem utrinseeam quam possunt majorem concilia re , atque ae suis systematibus longius avertere labem singularitatis, sive novitatis, quam constat eamdeu . prorsus esse ac salsitatem iuxta. Vincentii Lirinensis. monitum sin commonit. ad Haeresin non dicat nova, sed nove, magna.eum Theologos. scribunt seu ex propria,. seu ex aliena Scholae, & undequaque possunt, Fautores Oolligunt, non tamqualitatein quam copiam. Commilitonum atten len. to , quasi non meritis pensandi
sorent. Ecclesiastici Theologi se sed selum digitis numerandi. Ex quo fit, ut numerosum manipulum jam na 'cti, pastiiri postea in fingendis suis thesibus nominent
opinioncm aut eommunem, aut fere eommunem , aut communiorem, cum tamen, si aucupatorum sui ragi
rum numerus extratus ad theologicam computandi ra tionem, opiniones illae habendae seu longe minus communes, adcoque x quovis cordato Theologo deseren dae juxta D. Bonaventurae praeceptioncm, quK4erm. I 9. 1n Hexam. modum legitimum studendi assignans , &. de Commentariis Theologorum Scholasti eorum loquens ita seribit: in Summit Magί remm homo debet
caxere , ut semper adtareas τια magia communi.
logos, qui praedictum errorem reprehendunt. Inter alia, quae ibidem profert testimonia , . sunt haec nota tu digna. Ioannes Major Di q. Mnt. γ. 2. Prol. 30 risu, Iemper habendus es oeultis ad inuit inὐnem dicentium , sed sapiιminane numero considerabιι , quia sient. σι vel tres deIiliore a valet unm fortis , simunMs oeulatus m.rte iam diligenter iussu rens , tres
alias inferiores valet. Martinus Navarres in Man. confus cap. 17. num. 289 ὶ communiorem existimarem illam opinionem, quam sex vel septem anctorer elao cis
44쪽
rem ex pνUu' tra: an ea a fererens , qmam probaram stoli ea Romana sedes confixere , ceu chrsianis D a quihqua,nra sola fere auilaritate pνAr m Asini/ς sciplina ν elaxas Aas, in animarum ternitaem infrin-- dieit Alexander relatus a Soms aest. A. Pro m. res, Alexander VII re Decori eis. 4 tamquam laxas , Reg. caneellaria is Hinc lauda os Fagnantas, qui sum perienti, phnas , falsas, standaWas , perateissas, mis sex Pontificibus strenuam navarat operam in hac Pened. XIV. in const. Detestabium 39. V . I7sι λRomana Curia , Postquam de iure Veridymam ostendis M falsas , temerarias , piarum aurium offensibas , e th sin , iii qua statuit ex variantibus .Pinionibu haresi proximas sciem. XIII. in Decri congr. Gen. S. R. . .lit udam esse veνia .m , o mcιioribus ra/ionibus 'dei Inniam Onis, 26. Febr. i 76 i. ra A, relicta contraria lao etiὶ commιns in Knsu indi- Sunt igitur, quae obiter ac per transennam praem cxto; hoc est .a Scriptoribus asserva sista auctoritate nuimus, & m, issima & verissima, unde. pluribus ea- a totum ductis, confirmat eamdem thetim Pr i ip dem comprobare h: ad necetiar iunia praesertiin cum sius Roniatin Curiae, dicens furem. 347. 9 Seras rar Viri in republica litterar a satis famigerati hane operam in Rara, qua commisnem opinionem non sequi uo ram jam occupaverint, & eorum cenibr a seripta linequando avaret e trariam osse veriore- , in Nabdior longe lateque pervagata. Dolendum nobis magis est , bas subnseam rationιbvir quam in Sac. cong reg*ionae quod ob huiu&emodi doctrinarum mor-liuin flagitia conellii , quae proptorea is casibu/ con inyentibu Dpσ uti ego reor, non ex perverso scribenti iri animo , mandaυis, res vide-ια ' de υ-raιe communis opiniφηνι - sird en illegitima Rudendr methodo prosecta) vehe-Po ro autem, cum e vidcntia & inconcussa pzor- mentius increverit Ecclesiae gemitus, cuius lana in pa-sus sint apud catholicos & sapientes omnes, quae- re amaritudo amari silvia. Ipsa namque hinc vidit il---ιε iuerunt luperius tradita, partim de Re vela latam Theologiae Sacrae cladem, Christianae Discipli- Doctrinae praestantia, necessu a Le, utilisa re uum. nae corruptelam, regenitis animabus pernicii in il-
, . partim de Theologiae Moralis indole, linc audiit nedum pjutrum Filiorum groves questus. eiusque propria docendi methodo m- 9. I. 69 o sed δe procacia sibila inimicorum, qui sui Eruditis 1 q.ὶ mirari valde subie, qui fieri potuerit, ut Pin probe compertum in ad ipsus contumelia irrisionem-st rem is hi e temporibus, in quibus pleraeque Artes que linguas & calamos in dies acuunt, hoc pra Ier- .ae Scientiae , diutino squaliorceoluc ,- eliciter re- tim nomine, quod gremio suo sustineat tam ineptos nauratae, ερ decori nativo restitutae, complures Chrim Theologiae commentatores V ac tantarum novitatum,
litan, nominis Theologi ac publici morum Magistri errorum, subtilitatu in architectos, qui ne in Porticinin pertractanda & edocenda hae Sacra Facultate Pr quidem Stoica plausum pollant invenire. Itaque notactica ram studiose humanis rationibus veli sicari, tam absque eaussa de Republiea Christiana sblI Atitum coaeqirali uin, Se coaevorum sibi Sctiptorum opi- optimeque meriti viti nihil aut frequentius augnamentis famaeque deserve voluerunt, ut Theologicoν ardentius desiderant , quam ut exactior &-tuin ac, communes Fontes seu loeos videan r terme negle- solidam Moralem scientiam , tum ad pietatem, since-.xisse: ac propterea n 'n'tam Scie iam , quae verae ram accommodatior methodus opinandi , iscendi Theologia Moralis sit, sum auctoribus aut 1 ctatori- seribendi teneatur ab universa Romanae Communi laus trαudisse, quam Scientiae istiuularuam deformem V itis Theologis. inconditam, imiumsex τῆ uePO 'i Fnμα rcf. cκ- ' Prosecto, quain absonum simusque rerieulosum fro item Salutatas illius minum Discipl/nα , quae testim res Theologicas pertractare , conscientiae controvercammonio Tridentinorum rituum istis. q. con νnetur examinare , krum Poli gubernare , mendo 'potius ra-
Dum talia tiniter , dico' nullae nota Natim si e quam vocerum, horrendum FNfecto est videra qu Auctori , sive Scholae, sine Coetui detrahere, aut ii, dam: SMεν res nostia temporis, qui Soram Serip vidiam errare intend cns , sed solis amore Veritativsa ram, A qua prafair rediminio ανι suseienti me ι letaris tuendae , ac studiosae Iuventutis praeminiteadae δει- , O Itima caenoniea, O seripta Doctorum Amdeside s 9 nihil utique en meo cerebro fingo, nihil quibus plenissime dastav.rtur , υνι per 3ovorem legarar exaggero. Innotescuriz.lla cuncta Periisse umcuique negligηnt, vel per u rantiam n fiunt, amem uel Litterariam. Hi storiam legentis quae est de varia eardis meri ν - a Gien dis eo Ulmnibus θ prome Theologiae Moralis fortuna, vel iplames Auctoruim impudenteν non inartiunt: quando q- pigmentorum
hujusmodi 'olumina pereurrenti , Vel Maura attenden- iam neseiunt ν iadisi eaνnisi medita jubescunt. Αἀsi Romanorum Antistitum s Alexandri Uraim Decrer quae verba hanc Umnit glossam perdoctus P. Chri-τ. Sept. 164sia O Benedicti XIV. in Epist. Enc L: α stophorus x S. Iosepti Collegii Salmantieens. Re τ
45쪽
Sed multo antea S. Ioannes Chrysostomus hami I 3. in B. ad corintia θ quase tale malum iam Molpiceret, haec protulit, quae ad praesentem scopum i ciunt perbelis. Non uitur mulsorum opinionea. habeamus , sed νια ipsas, id est rei veritarem, inquiramur. Romodci, aurem non absurdum propter peeunias albas non eredeνe, sed 'sas numerare, in suputare rro rebus vero amplioribus serirentiam sequi simpliei ειν praesertim cum habeamus exactissimam tristinam , O gnomon m , O regulam a Div narum , inquam, L sum a ferrionem l Et ideo obsecro , O pro oninoa vos , up relinquatir quidnam huic πιι νlli videatων , de quo his a Seripturi, hae omnia, inquisite . Ac merito quidem p santa est enim christianorΜm profundis as LA-xerinum , inquiebat Si Augult.. Epist. 2. ad Vol anum us in eis quotidie proficerem , β eas solas. ab ineunte pueriιia usque ad deerepitam finectutem maxAma otio, summo studia, melioνe ingenio conarer addia seere Hinc cum variis. ipse diis cultat uni, fluctibus
pulsaretur circa substantiam Dei. incorpoream , Mimmensam, quam olim ex Platonicis. Librix didie eat, sola scripturarum lectione fatetur se ex iisdem m-r vi ex Hψο-- feliciter emersiue Lib. 7ia confess. cap. 2o. O ar. 'suisse crueis lupplicio damnandnm, si praedicatione pauci qui Moralium quaestionum arbis ros sese eoUί-
suunt , asque, inter Theologoa irrepere, O eenseri eti-piunt saepenismero quamvis Divinarum Litterarum se priscorumquo PMrum fen enota perspicua in eontrove se aliqua ex adverso abrufietur; nih/lominus ut neseis
biberunt , trafracte. tueantur, vam plane. aper am eam Saeris coicibus , quam Patrism monumenris inferre , .urrosque torquere , eludero , inflectere , laxaν. , ae tra- dueere minime dubitane . Si quam enim mundi eorru.ptelam valde Utaram Seripin . Sacrosancta, o P tres improbant damnantque: i. Omnem operam stu umisque, quo hominum gratiam aucutenmr ejusdem por-νvte . poroe nio suscipiendo νmpendum ι atque m impendant , eamdem Seriptωram ct Patres rudibroo , . quam- religioni , hab/ro malunν, ne dicam prodere. . Hae vero carnis prudentia ipsissima tua es. t eo ludit num. λὶ quae in animarum. Iudicis 6νendo, disonas hominum intuetur, eum pro panis- eem ver ratem deseria enim hac in inimisai Deo , ct
est ex Apostolo. Putasne . Christum Dominum
na eateris Apostolum Paulum, in perie ne illa .aestiones Im illos libros me propterea , priusquam. Scripturas tuas considerarem , eνeda voluisti in 'ere , . in eam postea in Libras ruir manμefactus eis m, di-fernerem atqua diyinguerem, Pid intreesset inter, praeseu rionem , in consessionem , . inter videntes, Doeundum sit, nec videntea tua, O viam doeentem adhbeat eam parriam, non antum cernendam , sed edi inhabitandam
Minoris tamen mali loco habendum forem, si ina salutatia seime Scripturia Patribusque quasi exoticis aut superaracaneis, morum doctrina exposita fuisset quod a non paucis posterioris aevi Auctoribus, sa-ciitatum fuisse negari certe non potest , quicunqne sua quod erat ceteroquin a Deo alienuni adbIan diei voluisset Primoribus illis,.qui: supera cathedram Moysi tune sedebant ἔ.Uerun noni videtur. consultum diutius immorari latreferendis damnis probrisque Sacram Theologiae, Morali
illatis superiore memoria... E re. magix erit curatius pervidere , quanam , via nobis omnibus. sit deinceps in
cedendum, cie ab ossicii nostri religione decimemus . . Notus enim apologus a. ta' August c sol. 29. ad Hier. expressus , eum quidam ruisses im puteum, M.
aqua rama eras , ut eam magis. ex perex ne morere-
nν , quam se focareo ne loqueretur m aecessis altas, o eo viso admirans ait: quomodo bbe cetaristi J At ille, .. obsecro , .nquit , cetira quomodo hinc me librireas non . quomodin huc ceciderim quaeras. Porro ad votum nos demum it sint; quod perstrutari minime ad me a rectissim: instruer summus renti se . & Universalis . tinet . Pernicies longe major ,. ac Plane intoleranda in eo versatur, quod tum Scripturarum , tum Patrum testimonia fuerint quidem agnita, α producta nepissime a Moralibus Tractatoribus sed sibinde ad eos sensus eontorta, qui vel ipsiP magis arridebam, vel probati erant Amicis , quibus nom aste tu. aut obsequio solum , sed doctrina quoque gratificari , &indulgete eura erat praeeipua. Quonam praecise tem pota prodierint tam male seriati Theologi, haud cogas me divinare ; Davus sum enim , non oedipus Satis tibi scire, eos revera extitisse οῦ non aetate quidem Sophorum Gentilium, apud quo3- alte invaluerant praeclara Platonist, & Euripidis monita a Si baeo cons gnata tin Epitoma LO M. cim. in Non quis dixerit , sed 'uam recte, dicaφur , in quaer.nda veritare perpendentamia m. ων eo iaceant O delectene te verba facian. , eos . ramquam malor prae foribus exessericor sed multo post inchoatam AEra Christianam . Quod si hoe minime tibi persuadere. potes, adi P. Albertum de Albertis plexatis doctrinaeque laude conis spieuumocriptorem, qui scenam totius rei tibi aperiet , ita ut nequeas amplius ambigere Melesiae ingilier, CLEMENS XIII. Sanctae. meminxiae , qui in 'i'. Enereb. ad in m. DUcop. I 4. S premb. -n. 7s8. hanc studendi sormam Melesiasticis Pastoribus, quo morum sinctimonia sinul & doctrinae Iuce rejplendemd, praescribit inviolate servat indam .. Ad purosi sanctosque mores aecedat oportet digna lEeelesiastisο homine ab iis preeepta. doctrina . Ser ρο- raseognitar habeant: omnis enim s x adi Timoth. 3 Seriptura divinitus inspirata suilis est ad Geon - , ad arguendum , ad corripiendum, ad erudiendum in riustitia , ut perfectus sit homo Dei ad omne, opus M. niam. instructus. SM-- .gitur utriusque Faderis c disem , Ereti rarisiones , Sanctorumque Patrum secrepra, vetay sen res , adeant; unde pura fio incrempta i
dia , morumque doctrina, profunditur Eadem ipsa pridem ineulcaverat Spectatissimo Claro Patavino in Epist. Pastori, hine Icestra, am. 1743.
ad illius Eeelesiae regimen ineredibili omnium bono rum gaudio assumptust misnas Paginas , . Sacrosancta cineuit ordent nν, Praedecessorem nommmm Decretas familiares Sanctorum se irum in praesenim chris omν eonsiones , Acta Mediolanensi Eeelesiae Rectoribtis an, Hare profert laudatus Scriptor si ratat. ad iram dia mou- maxime taxilia , Em Sancti Graia Βοννοma. . ornatu Mulier. num. 2.9 non utique autem Verbe- ritu plena, . saniores, morum Regulas ex limpirissim ε
46쪽
seriorum Dei. Haec sunt sapienti mina praescripta Antimiis Supremi, quibus si parebunt Ecelesiallici Uiri , Sacrarumque Disciplinarum studiosi sparere autem omnino debent omnesὶ nullum dubium, qui n. brivi intervallo Praeclaram illius sitiae Dictrinae su- pellectilem sint .habituri, quam calamo Apolloli Τi- motheum ac Titum instituentis n. so. delinea vimus sicque 'futurum sit optime consultum & Moralis The
logiae dignitati, Se Eeclesiae decori , & Fidelium
utilitati. Ut autem Moralis quisque Theologus haurire selieiter possit ex indieatis limpidissimi, fontibus Ianiarer
. morum Regulas, quas Bened. XVI. eius Praedecessor sententias vocaverat, quibus magis suifragatur raι- , O auctoritas faver in Epist. Enoes. super praepara . . ad Iubil. a6. Iun. I 49.ὶ omnino certa quadam me tholo opus est, qua cogitationes, scrmocinationes, exercitationcs tiolirae iuvicem iste disponantur, ad hujusmodi finem assequendum. At undenam licebiti repetere scienti sicain istam methodum Z in ea statuellada determinandaque non simus prudentes apud nosmet-
οι ad Rom. c. I 2. sed os prudentis quaeramus in Leelesia , o verba illius eagitemus in eorobur nostrist Eccles. c. ti J Christus quippe Ecclesiae dedit Pastores Doctores , ut iam non simus parvuli fluctuan x , O eireumferamur omn, vento Doctrinae ad Eph. cap. q. Quod ad me attinet. ex Prudentibus istis unum hic letigo, di propono honorabilem euitu , Oeonsiliaraum O sapientem de arebitectis, ct prudentem eloquιi mystiet tisa. c. 3.) Bonaventuram scilicet , qui Serm. I9..in Hexam. modusti studendi accurii te demonstrat cupientibus t Eeel. e. I. seire pruden '
Adinonet ibidem S raphieus Doctor oportere mori ureari .n Saera Scriptura , O exere tare antellesItam, secus ac multi faciunt, exereitanter eoVur, non ing ninm. Mox indicat, modum studenta debere habere quatuor eonditiones 3 scilicet ordinem , a uitatem , complacenι iam , commeusti rationem . Ac de prima ca-que praecipua conditione haec docet. Ordo diυιγμα- de traditur a diversis, sed oporteν ordinate procedere, ne de primo faciant posterius veι σ eonverso . Sum ergo 'Matuor genera Xer rurarum, circa quae oportet ordiniate procedere, O exerreri. Primi libri sunt Sacrae Seripturae, secundb libri sunt Orisinalia Sanctorum , rertii Senrentiae Maesorum , quarti Doctrinarum Mundalium, sive Philosophorum. Pui eris vuls. diseere, quarat scientiam in fonte ς quia apud Phil sphos non es scientia ad dandam rem sonem perears-rtim ἰ nee apud Fussimas ac si rerum , quia illi ab
ιoriginalibus extraxerunt; originalia autem a Sarra
Serisiura : unde dicis Augustinus, quod ipse dees pol se , O alii; sed ibi est fides tanta, quod ibi non potest esse deceptio. Tum de singulis quatuor Scripturarum speciebus
disserens ita progreditur. Primum initur est, quod iam habeaι Seri rursm non Mur Iudaeus , qui solum vult eortieemr ad hane eιiam intelligentiam non potest homo pervenire per se, sed per alios, quibus Deus re elavit e scilicet per originalia Sanctorum , O Augu- sint , Hieronymi , ct aliorum : oporι et ergo eurreFe ad
originadia Nan florum . Sed quia ista Iunx d eillima,
ideo meeesse sunt Summae Magisrarum, in quibus Hucidantur di ultas eir sed eaυendum est de multitudine scripterum . Et quia uia seripta ad eunt Philosopbονιιm verba, necesse est quod homo seiar , vel supponat s . F β perieulum descendere ad originalia , quia puticher sermo est or/gιnalium ἰ sermo antem Scripturae non ponit sermonem ita pulchrum , unde si dimitto scripturam νn libris Augustini studens , ipse non habet pro b
no, sicut nee Paulus nomen illorum, qui nomine Pauli bapti abantur . Sacra Scripιura in magna eautela I genda est . Maius autem pericalum descendere ad summas Magistrorum, quia utiquando magnus est in eis error, O eredunt se habere O rntelligere oraginalia , O non intelligunt, immo eis contradieunt . Vnde 'ut fatuus e fer , quι vellet semper immorari eirea tras a sus, O nunquam aecedere ad textum , se es de summis Masserorum e εn his autem homo debet eaυere, ut semper adhaereaι via magis eammun/. Descendere aurem ad Philoseptiam es maximum periculum, non amplius revertendum est in AEgyptum. Massia eavere debear, ne n mas commendent, o appretrentur dictae Philosophorum; ne hae ra: rone populus revertatiar in AEgyptum , O exemplo eorum dim/stan3 aquas Siue ,
in ollibus est summa profestis, O vadant ad aquas Philosophorum, in quibui est perieulosa dereptis. Vergo ordo I ut prius studeat homo in Seriptura Saera , quanιum ad litterat.m sen sum I ps in orisinatibur, is sa subjieiar gaerae Seriptura ἰ similis' ιn seriptis Mag rorum , O in Seriptukis Philosophorum , sederanseundo O furando, quasi .bi non permanendo.
Perpendatur nunc, si placet, nura ordinem modumque istum studendi a Seraphico Doctore tam scite Praeostensu in , ae reliquorum veterum Sapient viri calculo usque firmatum , religiose custodierint M rales Τractatores & conscientiarum Moderatores, seu a Romanis Pontificibus designati, i num. 1 .ὶ seu alii , qui deinceps ipsorum vestigia ina eleverunt, videlicet, an ad comparandam dignam Eeelesiasteo ho-mι ne doctrinam, O sanrores msrum regulas a uti prae- laudatuς num. 6o. Pontiis Max. loquitur, aliis etiam suadendas , quaesierιnr Mentiam in sontem Seripturarum, ubi non est Leeprior An eonetirrerint ad originalia Sanctorum Patrum, quibus Deus revelatis sensu in Scripturarum a Aia adierint etiani Summas Magistrorum, in quibus elueidantur Elyeultater , quae saepe occurrune in di eillimis originatibus Sanctorum ran in iisdem Magistris sequendis adhaeserint semper viae magis eommuna, ubi ipso varianees discordan-.tes invicem deprehendebant: Demum an ad Philos phiam ac rationem naturalem caute descenderint , sciis licet transeundo, O furando , non ias permanendo . Quilibet propriis oculis, modo non caecutiat, Poterit lixe singula dispicere.
gitima ratiocinationis lege deducitur, eos praeclarum Theologi nomen iure sibi vindicare minime posse , qui in astruendis explieandisque morum regulis ad Revel itam Theologiam pertinentibus vix solent ad eas sedes confugere, unde Theologia seu Dogmatica seu Moralis haurit argumenta sibi propria ; sed plerumque res suas consscere amant vel naturalibus rationibus, vel auctoritate pure humana. Quare quinquis in fortem Domini vocatus morales notitias pro
47쪽
voti composjhaia fiet unquam; s illorum comit-tariis ita se mancipet, ut valedicat aliis verae Iitteraturae Ecclesiasticae monumentis; quia discipulum se saeis Librorum , in quibus est periculosa dee ιδε, quamvis Auctores religione , pietate, eruditione , aliisve nominibus possint esse Ieonspicui. Non haec est Clericorum propria lectio, non istud studium, ut ex reenatis iam testimoniis Patrum, & Pontificum liquet a quibus hoc alterum addatur Iulii 1. m Epist.
Nee cane desunt inter recentioris etiam aetatis scri-Ρtores , qui permagno Reipublicae Litterariae ae ipsi Eeelesae bono, s lutarem morum doctrinam pro dignitate edisserere, atque ad normam Divinarum Lit cerarum , Sanctorum Patrum, Canonum Ecesesiast eorum constanter exigere solent: ut propterea familiaris eorum lectio videatur cunctis commendanda , qui avent vere sapere , di aliunde tanti non sunt, ut possint proprio marte morales regulas imindiate
dedueere ex illis primariis Theologiae sontibus . Ast neque pro ejusmodi florulentis Theologis cuipiam ita me vadem constituo, M sentiam ipsorum libros posse
incisteliso pede decurri, aut quaslibet opiniones tuto prudenterque approbari; multiplici namque experimento constat, ae ipsos persem veritatem acu minime astigisse. Hoc dum observo & observari volo , nee ipsi, nee eorum lautores idcirco habebunt, u de iure mihi succenseant. Neque enim, monet, &conscitat me Augustinus omnibus antiponendus, Ep. III. ad Fontunatianum in quarMinliber disputationes ,
quamvis eas,alieorum in laudatorum homιnum , velut Seripturas canon .ear habere debemus , ut nobis non Gueat salva honor eentia , quae illis debetisr hominibus , aliquid is eorum scriptis improbare atque reisuere . sistrie invenaiamus quod aliter senserinx, quam ver sartiset, Divia. adjutorio vel ab adiis inrevecta. vel a .uis . Talis ego sum in seripiis aliorum , tales volaosse inreuenises meorum.
Itaque, ut 'idem ait Augustinus, 'Gradus. ο-
reis amariturine, O fraterna charitates suavisaeeser- mapa , diligent. , O tranquilla eo deratione quar mur, quaenam causis subesse possint, eue & qui Divina passuri eructant Eloquia, ac plurima Sanctorum testimonia velut munitissimam eastrorum aciem oste irant, nihilaminus haud infrequentia patiantur deli quia . Ex multae, ac variae sunt, non equidem meo iudicio puro putoque, quod certe nullius ponderis est; sed subtili εe accurata animadversione Virorum aliorum , quorum auctoritas permagna singularis probitas, solida seientia. Piama Caussa, eaque valde generalis: quia commemorari Theologi R ipsi iam nes sunt ex Adamo prognari, adeoque eum infirmi-zatis communis participes, eum obnoxii praeiudieiis
reae Nationis, Sectae, Scholae, Iussit uti: ob quae
mus est lapsust in errores, perit enim omne iudieium , eum rex re M in assequm , ex Seneca apud Seraphie uin scomp. Thoum Ueri . lib. L. cap. xx.
Extant hane ad rem in Eeclesiastica uillatia ferine
Meunda causa, etiam late patet; quia fieri potest, mi ad scribendum animum adpellam nonnulli,etelo magis perciti quam exacta scientia instructi , seque progrediamur ad praestritanda, quae non sunt reapse irtra necessitatein legis cones usa, vel ad vetanda, quae per stae labe carent. Quam quidem ad rem D. Ambrosus frem. t. in m. ii 8. ita scri psit: Iuns in nobis, qui habent tim-em Dei, sed non feeundum Mentiam, siarumνυ duriora praecepta, qua non pors humana condisio sustinerer timor σn eo est, quia videntur sibi eonfusere diseiplinae, opus virtutis exigere; sed insciria 3n eo est , quia non es aliuntur naturae, non aestimanr possibilisatam. Pariter Seraphicus Avos νn cap. a. Ioann. in inqust: seeundum
Gregoreiam nullum Omnipotenti Deo fieri'ium tale est , quati eteiar animarum I debet tamen Relus esse regulatus νesia fetentia , ue eonfingat ileud r aemulationem Dei halent, sed non seeundum Uentiam. Vnde Bemardus: quo feriadiar est Retur, ea maris Mentias neeu mia: dAesim, in eun tia sunt necessaria eum sis , illa ne infles , sa ne erret. Inde est, quod Benedictus XIV. in opere de Onod. Diaee. 'hihil
frequentius reprehendat, quam leges, viatura, praΘeepta inferiorum Pastorum,. zelum magis quam rectam scientiam , providamque discretionem spi
Tertia mussa sic patescit. Cum Divinas Litteras, primaevorum Patrum Commentaria, Ecclesiasticas Saninctiones, praeseriim antiquiores, rite nune assequi re interpretari dissicile admodum sit; aeo quod res tanta necessario postulet acre ingenium, omnigenam exquisitamque eruditionem, strenuum laborem, diutinam exercitationem, & plura alia adminicula non omnibus passim communia; inde sit, ut aliqui The logiae tractatores non eo, quo proprie valent, sensa accipiane., & usurpant Testimonia Sacra serie longa producta; si eque dum ad praeconceptas suas opiniones eadem inflectunt, videntur eum sibi, tum alii minus oeulatis, revela: am Dei Se Ecclesiae doctrinam proponere , reapse tamen, quod mere humanum est verbum, venditant. Quadrant ad hoe verba su
quam Summis Seholasticorum Magistrorum etaeidar dixit disseu res decurrentes vi operibus veterum P trum Scripturas Sacras explicantium, mox advertit ejusmodi Summas non vacare perieulor, quia aliquando magnus est in eis error, O ereduns magistri Ie -- Area, , Atelletera originalia , O non intelletimi ,
Divinorum Codi eum, & Eeelesiasti eorum monumentorum genuina & accurata inreuigentia, non ex
mero verborum cortice, neque in uno alterove textu
praecise sumenda, sed potissimum ex scopo scriben-- tuam, ex circumstantiis scribendi, e et integra sermonum serie, & operum oeconomia. Haec & similia
caute animadvertenda admonet Jus ipsum Canonseeum , spar . Deer. dist. 29. I ubi sequentes traduntur regulae. I. Ex s. Hieronymo; Sareae Seriptu- να juxta di-Urarem Leornm temporum, O iam
gomenta , ct origines hMent. a. Ex S. Gregorio M. Regula Sanctorum Patrum pro tempore , iacos personinin negotio inflante nece frate traditae sunν. Ex s. Isidoro e pleraque ea tiruti, sciliere Iuris Canoniel a
48쪽
xx effulsa, ex persona, ex Deo , ex rempore eonside andatans, quornm modi quia medullitus non suda antur, In frroris labFr κιhum nonnulli in trisando ν angunt ἰeum ante iudieant quam intelligant , ante eneulpane
quam iterando luia perquirans. q. Addatur haec alia ex Seraphico de scriptura sc loquente Srem. I9. in Hexam.J Tota Seriptura est yuasi una Vrbara , ct unt etarda per se non μιιν harmoniam , sed eum aiars , similiter unus locus Seriptura dependet M auo, immo Mnum titum respiciunt mille Lea. Quoad veteris Eccletiae Patres speciatim, Regulas octo assignat Bened. XIV. sin vere de Mart f. som. a, tibia 2. c. 18. num. 8.ὶ quas praestabit habere pedispectas. Quod vero generatim omnes spectat Auct tes, has docet adhibendas Cautelas, quas num. 9. iis praesertim proponit, quibus a Superioribus onus imponitur examinandi opera ab aliquo Scriptore Catholico composita. Scriptoris mentem non ex aliqua partieula, sed 'ex tota seripturae textura reus seres pronuntiabunx . Phario siquidem auctores. Eulvius Almaeandrinuν legem eonstituit: seripta dijudicare non νον-gere ex. paroe , Meq- fragmen a quaedam sumendo exhodetorta de Seriplinis mente iudacium forendum . Item
lenignitatem deben , quantum fieri porest, severitati adjungere , O meminissa celeberrimi dicti Petri Aba laria , qui in Apotigeriso α νδ notum proverbium est, nil tam bena dictum, quod non possit detravar : Ex profecto sieusi prudentis es , inquis Lamindus Pritanius
de Ingen. modor. lib. 2. eaure omnia perpendere, in quantum totest rererem auν errorum atque vitiarum
eatissam in libris damnare r se a prudentia discerit, qui tam cause agere vuιι , Μν in servulor postea Oeavillationes, O asperitarem nimiam se prorui non
Pergit sapientissimus Pontifex. Debent qnoque de atienia sentensiis indisium More ex sua, vel suorum et One ferre', sed . Vnφρου dibenter probabilitatem sirime, a Pa alioquin abhorrenyr Boe.rea Alphon- sua de castro lib. I. contra Haer. c. 7. y aut Sunt
plerique, qui se inciuntur ali'uorum hominum seriptis, ur p forte quempiam viderint, qui via disits
xra verso ab eorum sententia discedat, karesim inelament . stuare se rara me non posse eobilere .roundiam, quaties video abvox Da addictos hσminum alPruorum scriptis, ut impium autumene, si vel in m lea νε quis ab eorum senιentia diseedat. Volunt en hominum seris , velαν Divorum oraeula, reeip , i Iumque honorem eis exhiberi, qui suis Saeris Litter a debetur. Von enim iuravimus ta verba taminum ,sed in verba Deir Ideo ad rem nosteἀm quadrant aferta Ioan. Francisci de Pavinis in relatiane eaussae S. Mna- venturae par. 2. a. 2.9 mbi fostquam laudibus extiniit Sanct. doctrinam, conel σι non esse 'eurandum , si aliq- raealogi illi M-Ueururet, eum iudieium ferendum D , non iuxta eorum placitum , sed iuxι a regias Eeelsα --
. Iam vero ex duabus potissimum caussis nam. 6'. in το memoratis, ni egis fallor, turpissime, repetenila videtur scaturigo nimii euiuspiam rigoris in praefigendis inorum ae Disciplinae Christianae regulis, ad quem sensim declinarunt haud pauci recentes Scriptores, qui Theologiam egregia caeter quin methodo tradidere, & plurima optimae stugis ex sacrae An liquitatis promptuariis in lucem edidere. Inde est,
ue ipsoruin quoque libros non siue delectu lententiarum legendos probandosque num. 67. Praemome rim; quod utique, pro selo veritatis amore a maprolatum, haud serent gravate quicumque eos in deliciis habent. Quod si praeterea extant Scriptores alii, qui consulto severitatem doctrinarum moralium affcctant ex tumore, aut etiam, cum orabodoxia a nobis discrepent, ut videantur quod non sunt, tune istos , utpote habentes in se vitia elausa simulatione exterioris Sirrutis palinta , sicuti loquitur seraphicus in Gentil. pari. r. fA. 3o. ecquis non videt maxime Cavendos ξ eis siquidcin quadrabit quod D. Isidorus scripsit de superbis Doctoribus lib. 3. De Sum. Iun. e. 4 .) AE pimatio prava arrogantiam Sacerdosum , per quam imitantur Sanctos rigore di e plinae e ct s qui negligunt eharitatis affectione, viaeri volunt ris da severitare, sed formam humilitaris praesar. n
queunt , ut magis rerribiles quam mires urierantur. Superbi doctores vulnerare potius quam emendare nν
verunt , Sclomone testante, qti; a te in ore struti vi ga superbiae, lura inerepando rigide faciunt, in eo- pari D- militer nese usit. Ut ab omni seu temeritatis, nota , seu calumniae iste liberetur superior nostra antinadverso, qua contendimus respuendas morales. doctrinas nimium rigorem praeseserentes, cujuscumque demum sui auctoris, & quoeumque ex fine productae , juvat ad Benedictum XIV. confugere , cujus judiciis sanctionsebusque nemo prudens refragabitur. Exploratum est, quanta dixerit , egerit , decreve: it Inst. Eceles 3 a. Ioz. I 2. in ad promovendas in Saeculari Clcro congregationes seu collactiones illaς, in quibus Theologiae Moralis quaestiones discuti solent , & conscientiae easus enodari praeside ipso Episci, po, vel Poenitentiario , vel Areni presbytero, vel quovis alio idoneo Doctore . Qu sinam autem opiniones in hujus, odi Ecelesiasticis Conventibus maxime piae alere volvae rit , hisce verbis declarat s De Syn. Diarees. lib. I L. ς γ. num. II. in Episeopaex hoe ν isse enrabit ut in
praedictis eollactionibus Moralibus eorum Theologorum fententia vineat, qui modia via inter rigorem , O la xitatem ine edere norunt . Igitur Pallores , Conlassarios , Clericosque universiae qua late patet Ecclesiae, alienos optavit a rigidioribus doctrinis Auctoruin , qui aut nesciunt, aut nolunt modum tenere, & via media, quae tutissima, incedere. Quam serio autem ae sollicite id suaserit Episcopis, proprio deincep manifestavit exemplo , factus forma Gregis exi animo ἔ nam quotquot legendo, ac scribendo ostendie elusinodi sarinae doctrinas, omnes mascule impetiit, suisque nominibus notavit. Ad exempla descendamus , quae vitiligationibus viam praeludunt. Nemo ne Icu quanto conatu, quantave testinaoniorum ex Ecclesiasticis monumentis collectorum copia quidam recentiores Theologiae ac Iuris Canonici Scriptores pertentarint orbi persuadere sequentia ista. Nimirum I. Clericos Saeculares bonis patrimonialibus abundantes ncin posse victum S sustentationem capere ex Ecclesiasticis beneficiis. 2.A Div. Thom. Aquinate in summa saltem Theologica propiignatum, S a Sancto Carolo Borro n. aeo in Coneilio Meiaolailansi de fi litum , Mnc fictais . .rios mon esse dominos Beelesiasticorum redituum ,
qui suae honestae sustentationi supersunt , eosque
49쪽
in profanos usus impendentes, ad re stitistionem ab eo, qui adactos ex lege iustitiae. 3. Sacerdotes, qui nee
.cibam animarum habent, nec alium titulum celebranis di Missam, Muigari, Concilii sΤridentini decreto sub gravi culpa ad celebrandum in praecipuis anni F Dis. 4. Lethalis culpae reos evadere Saccrdotes, quoties deficiente legitima caussa non praemittunt Missae privave recitationem matutini cum Laudibus. c. Regularium Coexus, quibus suppetunt reditus sus-feientes ad certum Religiosorum numerum sustentandum , ideoque actuali egestate haud premuotur , eo ipso quod nullum gratis ad Monasterium admittunt ,-peccatum gravissimum contrahere simoniae Naturali ac Divino Iure, nedum Ecclesiastico prohibitae r eademque turpi labe foedari Sanctimoniales, quae generatim quibuslibet puellis Religioni nomen dantibus Dotale Subsidiu in exigunt ac recipiunt . 6. Antiqui I gris Ecclesiastici columnnis praescripto graviter adline constringi Fideles omnes ad audiendam diebus . Festis M tam parochialem. 7. Matres a mortali peccato minime excusari, quae absque caussa legitiina se subtrahunt a naturali onere lactandi propriam prolem.
Quid ad haec singula Pontifex ac Maginer summus Benedictus 2 Partim in opere de on. Disces partim in opere alio de Saeri si io Missae quemadmodum suis
Iocis reseremus in notis ad praesentem Theologiam plane universa deseruit , . improbavitque vel ut nimis severa, ob immutatam rerum, ac temPOrum conditionem ι vel ut minus congrua veritati aut aequitatis rationi; , vel ut minus recte ex Theologiis
cis sontibus, :& Ecclesiae monumentis deducta ; velut discordautia a posterioribus Summorum Pontificum Constitutionibus, ac .declarationibus 'sacrarum Congregationum Urbis Romanae; vel tandem ut o posita usui nunc recepto , & ex rationabili cause 14 inductae jam in toto orbe consuetudini , proindeque induenti naturam novi Iuris communis. M de iteratis & eons xis & admonitionibus inculca vit Episcopis , ut inhnino abstineant a se tendis hisce de rebus generalibus praeceptis , ac legibus Synodalibus ; neve adeo facile aulcubent homines ta. lia ipsis ad aurem insusumantes zelo forsan optimo , sed consilio minus prudenti ac Provido, at
rue ad i citandas seu in Clero , seu in eopulo Fi-
ei dissensiones , sumultus , murmurationes aptissimo .
Quod si petas , quibus principiis innixus laudatus Pontisex valere . just vi e , singulares illas sententias ,
. Operosum non erit potissinia indieare . 'Primum clib. de Sares. Missae. II, num. Dis.) Sanctioni us co .ciliorram Promne aliam nonnisi ii tenentur , qui D-
Dimes e. II. num. 3. 2 on. omnes Synodales conseia tutiones omni lora, . O tempor. conveniunt. Tertium ib. lib. o... e. l. num. 2. ι Haud inficiandum, paruisse antiquas leges contraria eo nerudine abrogari:
ινμε si res briusmodi respi,ant , ' in quibus mutatio
i. Srnodis statuatur, quod contrarium ' posteriori starii luibus.
Ne suis tamen quod hic admouere necessarium exiis stimo) fortasse abutatur principiis i huiusmodi , quae ita praecise ac t solitarie inspecta videntur : posse alis
quo modo assumi ad inducendam praetextu consuetu-dιnis itum relaxationem avitae . Dist plinae Eccestini. cae , tum laxitatem . moralium opinianum; idcirco . oportet ex adverso perpendere , alias commun a regulas de hoc ipso argumento a Benedicto XIV pr latas iisdem in . locis, ac praeterea observare, semen tias numero longe plures in mollioribus Auctoribus ab eodem Pontifice fuisse. profligatas. Hae regulae se .leguutur Lxpressae in lib. II . de Syn' Dιarees. Prima e. 3. n. 7. rion potest υetustatis argumento alusos sustineri , qui rectae rMioni, decentiae, atque honestati adversatur. Secunda e I num A ) 2 unquam rationabiles esse possunt eonsu rudiuor , quae praecipuae labefactans Zetes , quibus Eecisastiea Dise/plinae nemus
sontinetur . Tertia e. s. num. II. in consuetudinis vim non negamus, sed Me merito admonendum ..censemus . ut videariar, an hae vel illa eo et uda , vera o I
.gitima diei debeat, in an apud pios pra=bosque υἱ-ι reevra sir ; ne forιe abusur O corruptelae pro iudiean .es, in agendi norma aeeipiantur. Quarta e. 8. n. 2 Flures Synodatis constitutiones sunt inυidiam ad-dnctae sessa eriminasione nimia severitaιis . quae sin
Sententias autem si .e Thesis plurIum Scriptoruin Moralium, quas vel ut nimis laxas, vel ut solidio
fundamentis destitutas , Nei ut verae erraneas , LO
scandalosas, piarumque auiaum offensivar, vel sub qu . Vis alia ceusura peri rinxit, & condemnavit, unus,quisque facili negotio pervidere poterit , legendo Apostolieas ejus Constitutiones , Decreta , Epistolas , quibus tamdiu increscentem in rebus .moralibus opinanti licentiam opportune compescuit . ceterum neque in operibus reliquis intermisit oblata occasi ne sugillare quotquot detexit in Auctoribus placita. ad . molliorem Ethicem, ut ipsi dicere moris erat ,rrtinentia. Tales sunt ex vere de Sacris. Missae 3. .c. I. II. Ist. quatuor istae sustinentes I. Sace dotem, in statu peccati lethalis administrantem Eucharistiae saeramentum, non esse arguendum gravis culpae . t. Venialiter forum delinquere Sacerdotem , qui nullo speetali titulo ad celebrandum adstrictus integro anni spatio sacrificium Deo osterre intermittit. 3. A mortali noxa immunem esse sacerdotem , qui exeonsuetudine , & habituali quasi proposito Missam scimper celebrat non recitato Matutino.
Demum ε. eum nuperrimo Scriptori , a quo plv
50쪽
rima eetcroquin optimae frugis eoilecta de in apri cum prolata ad eommodum extemporalium Moralistarum & Canonistarum, e ei dillet a , calamo haec as sertio, quae jam antea non sine advocatis vagabatur. SP a clerisis coma diae audiantur ob solam vanam euriosit atem absque periculo peobabili lapsur; erramsi res rurpes repraesententur , CD modus repraIentandi sit indipis , probabilivi est non esse peccatum mortale , eessant m Dandalo, quod modo videtur cessare , O non esse , , quia frequentissimum est clerieis eomasdiar int/resse rnon se eontinuit idem Ponti sex ab ea inultis nominibus refutanda inde stibiade, Syn. Dietc. e. IO n. ix: inquit: stui est, qui non σntelligar , rerum obseanarum υe 'solam narrationem pravos animi motus in audientibus excitare, eosque sensim ad inseritum disponere, juxta illud A stON effarnm : eorrumpunt bonos mores taliaquia trava . qua igitur ratione eυenι- re tor eris , ut suae spiritalit ruinae perieulum declinet,
qua earumdem turpium. rerum theatrali interest repraesentationi , quae plus eerre ineaeitatis habena ad
spectatorum menteι eonturbandas s ansmos commmendos,
O tandem ad peccarum inducendos Haec eum sint, mrperam omnino sacerent sive mol-lis sive rigidae fibrae Theologi , si lunedictuin XIV. .
ad proprias partes trahere pertentarent.. Nam quantum ab utroque extremo opinandi docendive modo . constanter declinarit, tum ex hactenus di ctis, tuin
ex aliis quae possent ulterius observari, si necessitas postularet, satis dignoscitur Omnibus sapientiae numeris cumulatissimus Ponti sex neque ad dexteram , ne quer ad sintstiam deflexiti sed ductore eaelesti Spiritu viam semper tenuit mediam, quae δω rectissima ire tutissima est . Quare felici ssime perfecit , que dolim Parisiensis Cancenarius Ioannes Gersonius iniculcabat cunctis Moral Is.Disciplinae studiosis i ta
TraD. Reruι Morat. e. l. 9 Ambutandum es in vir-rtitum dosistina via regia , ut nec prinius Dr Dei mandatum , nee laxiux , quam i e manda υδε equa υis inda sumere ρο ν aliqui aut malistae velamen liber
rate , aut e eontra in desperationem eorruere
D. Bonaventura amme . 3n c. 3. Lue. . in admiratur si in ut eum Auctore Glossae magnam virtutem Taptistae Ioamus', quod si rimone ac praedicationc sua ad:eonsilium salutis eoegerit, O Turbas , qua gerunt persanam Subditorum ἰ Publicanos , qui gerunt per sonam . Ministrorum ἔ O Milites', qui gerunρ ρενδε- num Rectorum sive Praepositorum et tam fructuosam vero horum omnium eruditionem gemina ex caussa repetit. Prima, quia si diligenter o diseret e quae L runt: Magister , qu/d faciemus ' seeundum illud i , r.
c. 6. J State super v/ar , O vid e, interrogate de semitis antiquis r quae sis via bona , O ambulate in ea . Secunda, quia ille dixit ad eor r nshil amplias quam quod eo iturum est vob/s , faetatis . constitutum, anquam , secundum legem Di nam, Deuter. c. 6 ὶ
non addatis ad verbum , quod vobis loquσr, neqne auferetis ex eo et eustodite mandata Daman. Dei vestra
Et mota prudentiam ipsius qua unimique praeeipit fe- eundum passe suum. Videns enim ruos infirmos , non apponit gravia, sed quantum potest , miragat sarei-nam, fecundum illud Rom. c. - 4. 3 Infimum inside agumire. Vnde Ioannes, qui sibi erat rigidis misi ; Publieaηis infirmis fasim es benignur ; Laee
Utinam Magistri Scriptoresve Catholici plane omnes, mag tam Piaecurioris Domini ei virtutem & prudentiam aemul.intes, regulas humanorum actuum , qui possunt esse salvationis & perditionis' sempiternae media, unanimes in uno sensu edisssirant, , atque Christi fidelibus enuncient ; nec ulla foveant amplius metrinarum divortia, quibus hactenus uniste iam serine Theologiae moralis ' compagem pulcherrimam , ceu a Baccantibus conquassatam discerpta inque
nor sent entias viderint , de anim ' ealumniabuntu Praneore descendere . Iraque iuxta Seraphicum nihil quam quod eonstitueum est secundum divinam legem edoceant , nec addendo nec auferenaeo , unicuique praecipian rsecundum posse suum : non apponanr gratia infirmis ζsed insiνmis benigni mitigent sarernam, equidem non quantum volunt vel pro privato suo genio, vel pro communi Nationis aut Scholae propriae praeja dicio ;sed quantum possunt, rationabiliter nempe ac pruis denteW: quippe ex Caelestino I. Sunam. Pontis Epist. ad Episc. Illyr. dominarν nobis debens regulae, non nos regulis dominari.- Ad haee veto praestanda , quin longe facilius optari quam impleri possime, cunctis viriliter conantibus adsi Parer misericordiarum , Deus pacis , Dominus se entiarum . Hic jam . fidein imponimus Generalibus Praenoti nibus , , atque ad Humanas Actiones quaquaversus contemplandas gradum facimus . Unitum est ii Iudque observatione dignum, quod adhuc insutuandum arbitramur, videlicet perquam necessarium esse studium PFycologicu in seu ad Theoriam, seu ad Praxim 31 ε ratem, sicuti Anatomieum ad Medicinam ..Ut enim appolite notavie Wol iux in Phil Prat . unim p. I.
e. r. In Moralibus magnum momentum in eo sirum est , ut aeeurate a se in Vicem di linguantur , quae a voluntat. nostra libera dependent , ab iis quae eadem subiecta non sunt; O nbm ab illa pendων , prebe perpen daιur, quantum ab eadem pendeant : quod saepissimeri ἰὸ φ, nisi in Poeologia multum fueris υersatur, o singulare quoddam aeumen' iabi eomparaυeris. Ab illa igitur Metaphysica Tractatione, praeclare jam apolitioribus hujus afvi' Philosophis exculta , pctantur quae hic serent alioquin praemonenda circa Rationalis Animi intellectiones, voluntates , inclinationes, affectus, habitus i&, reliqua hujusmodi,
De Mionum Humanarum datura , ae Divisione Constituto'ultimo fine hominis , - ae stabilita ne-- cessitate mediorum ad illuin conducentium, patefacta iam est universae vitae nostrae ratio. Siquidem
vero ejusmodi media ex dictis alia non sunt, quam humanae actiones bonae ἰ eas nunc expendamus, sum pto exordio ab ipso Action a nomine ,- ut sciamus,
statim quid sie id, d quo institutio suscipiruret Actio
fecundum primam nom/nrs impositionem importat orisAnem motus, ex Ah gelico Doctore par. D sum, q. r. ar. M in Sieur enim morum, prout est in mobιώ ab H quo , dicitur passio ἔ ita origo i ipsius morus, secun- dum quod Deipit ab alio, o terminatur in id quod movetur , escitur' actio Est. igitur actio omnis mo-- tua alb-