장음표시 사용
131쪽
Iam eo perducta est nostra disputatio, ut de sententiarum natura, qua medii generis poetae usi sint, atque personas describendi ratione paulo
explicatius dicatur. Totum autem genus, cum medium interlvisitum sit, et priorem et posteriorem aetalcm uttingit, ut utrique Conjunctum esse videatur; quod idem cadit in alias artes, quarum ut quaeque ad divorsum tem-Pus maxime pertinet, ita maxime utriusque naturam prae so serat. Sed
tamen omnia insunt in hoc genero, quod dicimus, quae iure desiderentur, cum habeat et veritatem et pulcritudinem. Veritas autem illa, ut paucis
dicatur, ea est, quae ad animi leges accommodatissima sit nevae unquam mutari. possit; pulcritudo talis, quae externae formae Persectione cernatur. Unde sit, ut ambae inter se segregari non queant, Cum habeant, quo nectantur, atque in contemplando conjunctae RIλPareant. Sunt autem species
quaedam, quae omnium in mentibus insideant, quaeque in rebus ad artem persectis eluceant. Sed ut redeamus, unde defleximus: habent illa medii generis monumenta veritatis ac Pulcritudinis leges, quas admirari solemus. Quod supra docuimus, contentione quadam ct comparationo iacta, antiquam comoediam multa continere, quae ad tragoediam accedant, id naximo ad medium genus pertinere Videatur, quod quasi positum sit inter tragoediae gravitatem et antiqui generis amarulentam dicaeitatem. Quod eo magis intelligetur, si consideraverimus, omissa republica Vitaque communi, omnem ludendi sontem, quem sperire liceret, in parodia constitisse, h. o. in seri rum carminum derisione. Qua in re qui palmam accipere voluerunt, cis omnino opus erat facetiarum multitudine ingeniique acumine. Nec ii huissent poetae ludendi ullum argumentum, nisi in hao re versari potui sent, quae quidem adeo Copiosa esset, ut semper Praeberct, quod tractari posset. Quo maxime autem in studio adjuvebantur poetae, omnes artium ingenuarum tam periti erant, ut ex tragicis vix proponi posset, quod non assequerentur. Quod igitur ci quale fuerit sententiarum genus, quo medii uterentur, de eo ambigi non potest, cum in omni re utque in moribus d scriptis personisque delineatis festivitas illa appareat. Sed ut nonnulla exempla asserantur, quibus, quod Volumus, Probetur: comParari possunt Carionis verba, quibus is de sorte sua conqueritur atque dolet, quod d
132쪽
mino male sano adiunctus sit. i. Deinde ejusdem oratio tenenda est, qua omnis Iovis potentia subjuncta sub imperium Pluti ditionemque traditur. 2. Ne plura addam, legendus inter alios est is locus, quo idem Cavio, quid sibi in templo evenerit, diligenter exponit. Persaepe etiam sit, ut poeta ad pristinam dicacitatem revertatur, non oblitus libertatis, qua prius, oblata
occasione, ex animo usus esset. Possunt nutem reservi huC versus, qui ve
tulam et adolescentem exagitant, quorum hic, amoribus olim CaPtus, amatam repudiat quidem, sed ejus impetu liberari potest. Insuper alius locus memorandus est, β, cujus haec ratio reperitur: cum Plutus in civitate justitiae munere fungitur atque bona dividit, sacra Iovi non amplius fiunt. Qui cum hoc cognovisset, Mercurium de coelo demittit, qui minis insequo-retur homines, quod ossicio minus Satis secissent. Ipse autem nuntius, munere neglecto, minas in itinere deridet nihilque aliud curat, nisi ut ipse salvus sit. Quod ut consequi possit, amicit;am jungit cum Carione desert que ossicium suum ChremFlo, qui omni felicitatis genere norere videretur. Sed cum is parum idoneus ad quamque rem perficiendam reperiatur, se convertit ad Carionis voluntatem, qui intestina eum in puteo eluere jubet. Quo in loco, quo accedere potest sacerdotis commemoratio, si, qui, cum arari vacuam vidisset, Pluti Partem sequi maluit, quo in loco, inquam, quam multa acerba dicta sint, intelligi minime Potest, cum Ponderamus, Ρlutum talem significari, qui omnium deorum dominus atque hi manae se licitatis auctor habendus sit. Quantum denique licentiae Aristophanes sibi servare voluerit, ut etiam singulos homines Parcius quidem carperet, de eo pluribus infra dicetur. Toto autem illo, quod tractamus, sententiarum' genero multa insunt, quae medios Poetas ab antiqui generis sublimitate tiendique gravitato delapsos ostendant; quod ne temere dictum videatur, conserantur sermones, quos Chreolus at Blepsidemus inter se habuerunt. 7. Hac in re, quod omnino tenendum est, haud leve discrimen cernitur utria
usque Comoediae. . Pluti initi 2. Ibi d. v. 130. seqq. 3. PIuti v. 672. seqq. Ibid. v. 1043. seqq. b. Pluti v. 1100. seqq. Ibid. v. 1173. 7. Ibid. v. 335. seqq.
133쪽
Quod autem alterum genus attinet, in quo tragicorum spiritus nomnumquam percipitur, quodque antiquam comoediam maxime attingit: ha- 'bemus extremam Pluti partem, quae huc pertinere videatur. IIaec enim ejusmodi est, ut cum acerba irrisione coniungat tragicam commotionem. . Reducitur Plutus in pristinam sedem, ubi ante lanestum bellum collocatus orat; itineris socii sunt sacerdos fame laborans, vetula Voluptatibus dedita, denique agrestes homines. 8. Magis etiam oratio ad Commovendum composita est in Peniae verbis, cujus ore ipso poeta loquitur, ut admoneat senes avaritia obcaecatos de vera vitae felicitate, quae in bonis inaequabiliter divisis consistat. Quantum denique Poeta ex lyricis afferre voluerit, id eo-gnosci maxime debet ex chori cantu Valde imminuto. Adjiciatur mentio eorum poetarum, qui praecipui medio in genere suisse traduntur, Alexidis et Antiphanis, ut, quid sententiis valuerint, intellugatur. Omnis autem quaestio paucis absolvi potest, cum habeamus, cujus doctrinam sequi possimus, Est autem Meinekius, qui de Alexido haec habet: i. Neque quid veteres Ea de re senserint comportum ha - ηhemus, nisi quod festivitatis laudo in ei tribuit Athon. II. p. 59. T. idque rectissime secisse Athenaeum, vel e X fragmentis perspicitur, quorum haec indoles est, ut Alexidis in summa ingenii ubertate mirum elegantiae omnisque generis facetiarum studium fuisse intelligamus. Idem scriptor, quid de Antia phane statuendum sit, nos docere voluit his verbis: Do poesi Antiphanis veteres ita judicarunt, ut eum et eloquendi et componendi arte i, raestitisse censerent, quemadmodum diserte testatur Anonymus de Com. p. XXX. γενέσθαι δὲ λέγουσ αλ
τον δ φυέστατον εἰς τὸ γραφειν καὶ δραματοποιεrν. Suavitati a
oi elogantiae laudem ei impertit Athen. L p. 27. d. IV. p. 156. e. 186. d. fragmentorum indole egregio confirmatam. Non mirum igitur, eum una cum Alexide praestantissimum me-
8. Ibid. v. 1190. seqq. s. Pluti v. 567. seqq. 1s. Ibid. v. 288. 487. 639. 771.11. Quaesti scen. specim IIL pag. 29. 1a. Ibid. pag. 51.
134쪽
diae comoediae poetam habitum esse. V. Bibl. Cois l. p. 597. cII Anon. l. 1. Iam vero accedamus, quod est graVissimum, ad explicandam rationem, qua personae in hoc genero descriptae Videantur; de qua dicere aggrediar, si pauca prius de hominum tum viventium illusione dixero. Homines nominatim in Pluti sabula describi, in promptu est, tamen dissert notandi
ratio a veteris comoediae more. Qui enim in antiqua comoedia describum tur, ii homines αλοπροσωπιος induci solent talesque sunt, qui vitiis per i tam sabulam exagitandis obstricti maxime videantur. Hoc longe secus est apud medios poetas, cum neque homines αυτοπροσωπως induCere Vellent, neque personas ceriis hominibus simillimas formare, cujus rei testis est nymus, quo quem locupletiorem laudare possumus: ου μην OOιτα προσ
ωπεῖα oμοιοτροπως τοῖς ἐν τῆ παλαι κωur 3δια κατεσκευασμένοις εἰσῆγον. ἐν ριδε γαρτῆ αὐαια εἰκαζον τα προσωπεια τοῖς κωμἴδον ιένοις, ista, πριν τι και τοὐς υποκριτὰς
tem causae lacrit, cur prioris aetatis libertas frangeretur, ut, quem vellent, exprcsso nomine Poetae non perstringerent, id quidem cuique porspicuum erit, qui publicae vitae rationes memoria repetere voluerit. Accedit, ut non nulla evenirent, ex quibus tota res appareat, quaeque comicam licentiam intercidere possenti Traditum est enim, quomadmodum docti homines ostenderunt, Morychide archonte, Olymp. LXXXV. l. legem esse latam, ne quis nominatim in comoedia derideretur, eamque Euthymene archonte, Olymp. LXXXV. 4. sublatam osse. Quo quidem seri potuit, ut comoediae integritas paulatim rediret; brevi tamen post Syracusios quidam I gem tulisse sertur ιιὸ κωι δεῖσθαι σνο ιαμι τινα, ad Olymp. XCI, l. a Mei-nekio relatam. 1 . Quae etsi non diu valuit, ea tamen Secuta Sunt tempora, quae poetarum audaciae pericula intenderent, ut admirabilis illa do Eu polidis nece fingi posset narratio, quae Anonymi hisce verbis contineatur:
I3. Apud Dindors pag. VII. 14. Laesti Men. specim. I. pag. 34. ib. Apud Dindorc pag. V. VL
135쪽
T-ἰ ἐαninον οἱ χορηγοί Qua de re copiose recentior Seriptor o Suit, ut ne verbum quidem addi debeati io. Omnino autem, quae de certis cibus tradita sunt quibus, ne liberius loquerentur, Poetae Prohibebantur, omnia ea erudite explanavit Mei nekius, i)- ut omnis quaestio absoluta v Ttur Erat igitur tota temporum ratio, PIae poetas comicos moVere PO set ut a maledictis abstinerent, cum terror omnibus inlectus esset, dum est. Nec Vero antiquum morem omnino drastruerIx et coacti deserere debuerunt, restrinxerunt tantummodo, id Lut videre lieet. Notantur enim in illa, ut nonnullorum mentio fiat, P hui' Ag. λ ii. o,,innavrrhius, y- qui Cumanis
de o. i,nquam genere infamis, qui rem
vehit 'i,ndem vero oculis privatus a concionibus exclusus sit; Eudemus, ut qui annulos arte magica Consecratos venderet.
Qein pergamus ad instituta, ut significetur, quae et P alis fuerit Perseth.hu: d:,eeiptio. Quod omnino ex eis, quae modo vidimus, .mh; dAet. Parcius mali Periri Sunxvra μ' 'ς ' . Λ . .
a talos homines traducuntur parodiae lusu qui in arte aut doctrina ' . C., i et Pol testes sunt locupletissimi; ex quibus,
inre, ut paucis dieatur, id ma ime sequebantur P etae comici, ut quae 6. C. W. Luest . Cratinu et Lupoli' - M.
25. Plui. v. 665. 666. 716 - 726. 747. 26. ibid. v. 884.
136쪽
aliquantum ridicula essent, magis etiam augerent longiusque a reruta fide
revocarent: quae Vero Seria sive tristia essent, in contraria prorsus i. e. vidicula detorquerent. διέσυρον ως κω ῶς ἔχοντας ) Nec vero injuste semper secerunt, cum multa in sabulis κακῶς vidissent, sive ea, quae rerum
fidem excederent, aut etiam inter se discreparent. His igitur aperiendis fieri potuit, ut fabularum auctores tanquam homines mendaces et insulsi luderentur. Ex quo intelligitur, historiam aut et,icam aut tragicam, quae ad rerum fidem accederet, in Comicam narrationem detorqueri non Potuisse, quum omne argumentum ludicrum atque facetum in rebus fictis potissimum consisteret. Quo maxime autem adiuvabantur poetae, id pertinet ad semmonis et trogici et comici disterentiam, cujus natura talis sit, ut ludendi largam materiam praebeat. Quis est enim, quem fugiat, quantum intor se distent quotidiamus ille ne vulgaris sermo, et gravis tragoediae et magnifica dictio, quae nonnumquam ad ipsum tumidum transeat, ut τραγικος λῆρος apud Aristophanem dici potuerit. δ'. NE quis vero antiquae como diue morem, quo Homeri ac praecipue tragicorum loci ridicule transfer bantur, qu madmodum Rariarum et Avium versibus pluribus doceri potest, ut omittam Hermippi studium, cuius quidem poetae acerbae Homericorum Versuum parodiae satis apud Veteres celebratae sunt: ne quis igitur illum
morem cum mediae Comoediae ration miscere ac confundere velit. Neque
enim ullum parodiae exemplum iacile inveniatur apud antiquos comicos, quo tota Cuiusdam Poctae naimatio ae sabula ex mythologia sumta comice translata atque cxpressa suerit. Sed tamen habebant illi, quo excitari modii Possent; maxime vero ad Epicharmi exemplum se accommodabant, cujus multa opera in deridendis antiquissimarum subularum scriptoribus collocata erat: id quod et testium auctoritate, et fragmentorum natura intelligi maxime potesti Quomodo autem rem suam instituerit, ut hoc comoedi Tum genus Conformaret, in dubio esse non debet, cum facile sit ad conjiciendum, eum aut res ridiculas, si quas in sabulis vidisset, magis auxisse, aut tragicam narrationem in contrarium convortisse. Sed sunt alio loco a
nobis disputata, Piae huc pertinere possint; si quis Vero plura discore volet,
137쪽
habebit Grysarium, qui exemplis, tradendis totum illud explicuit. a8. 2 quo magis necessarium videri debebit, Epicharmi sabulas enumerare, in quibus Homeri, Hesiodi aliorumque poetarum narrationes Exagitavcrit, quum alius quidam hoc munere fungi volucrit. Adjiciantur tandem nonnuΙlorum Poetarum fabulae, quae in hoc genere sunt: 30. Alexidis
Reseramus nos ad eos poetas, qui ad longiores et persectiores parodias primi vim suam ingeniumque accommodasse videantur. Ex eis omnino nominandus est Cratinus, cujus sabula 'Oδυσσας inscripta etsi florente comoedia antiqua docta est, . i. tamen medii generis τυπω signata reperitur. Cum proposito nostro minus consentaneum Sit diu multumque quaerere,
quare poeta in inscribenda sabula plurali numero usus sit, δῖ. aut quinam alii poetae fabulas eodem nomine docuerint, δ)- ad rem ipsam properamus, ut significetur, quid sibi voluerit poeta. Quod Platonius diserte tradit, habet illa quidem comoedia δι-ορμον τῆς 'Oδυσσειας του ' a ρου; sed nequis indo colligat, quo facile induci possit, quasi sabulae Cratineae prorsus idem, quod Cyclopis Euripidei, argumentum fuisse videatur. Quo minus ita statuatur, res ipsa cognita docebit, cum Euripides omnino ad Homeri narrationem se applicaret, Cratinus Vero, ut Propositum assequeretur, in plurimis rebus ab exemplo recedere deberet. Est igitur nona Odysseae rhapsodia, cujus eam partem, quae UlyXis cum Polyphemo res gestas comtinet, poeta ita jocosi carminis sormam redigere Voluit, idque eo melius cessit, quo plura Praebentur, quae ad risum detorqueri possint. Sequimur autem in quaestione, quae hoc loco oriri debet, quomodo Cratinus
28. Do Dor. Com. quaesti ed. C. I. Grysari pag. 237. vem. 29. tam
138쪽
sabulam disposuerit, ejus doctrinam, qui ossicio satisfecisse videatur, ut tota res absoluta sit. δ . Apponerem nonnulla ex fabulae oeconomia, qualis h heri debeat, nisi disputationis fines excedere metuerem. Quod de totius sabulae ratione traditur, non habuisse chori partes, quamvis opportunitas ejus constituendi data esset, id optime intelligetur, cum de choro sublato infra diceturi Neque ipse Aristophanes, cum temporum ratio talis esset, ut publica vita abstinere cogeretur, ludendi genus repudiavit, quod medios poetas maxime attingit. Idem ille in Pluto occasionem arripuit, qua Homeri inventa ridere ejusque argumenta exagitare posset, cujus rei documentum praebent strophae, quas transscribimus: do. EAPIDN. καὶ ιιον ἐγὼ βουλήσομαι θρεrτανελὸ τον Κυκλωπα
ημεῖς δε f αυ ζητῆσπιιεν θρεοανελο τον Λυκλωπα βληχώμενοι, σὲ τουτονi πινῶντα κι αλαβυνrες, πῆραν ἔχοντα, λάχανά τ' αγρια δροσερα, κραιπαλωντα, γονμενον τοῖς προβατίοις, εἰωῆ δὲ καταδαρθοντα που, μέγαν λαβοντες ξιιμενον σφηκισκον ἐκτμφλωσαι.
Quantum autem sabulas ipsas mythologicas ridicule transtulerit, de eo legi possunt, quae Ritterus diligenter congessit. δῖ. Neque in hoc genere, de quo loquimur, omitti debet Aeolosi conis commemoratio, cuius quidem omnis ratio in semi carminis inversione cerni videatur. Est enim Aeoli Ustoria, quemadmodum Platonius significavit, omnino tragica atque ab omni34. Id. pag. 64. seqq. ab. Platon. pag. VI. 36. Plui. v. 290 - 295. 296 - 301.37. De Amtophanis Pluto, pag. m. '
139쪽
iocositate aliena; sed oritur quaestio, qua ratione Aristophanes rem instituerit, ut in comoediae formam redigeret. Qua in re explicanda alii pi res Versari Voluerunt, ut tempus consumsisse videremur, si rem de integro explorare Velle s. Exstat enim doctissima Gratierit disputatio, δ'. ex qua iappareat, Proponi historiam hominis cujiisdam venissi, Cuius omne sudium in luxuriae nugis, mendaciis, gloriationibus positum ess t: id quod et singulari fabulae titulo et fragmontorum indole iritelligi maximo debet. Η homus igitur in Aeolosi cone Aeoli Euripidei irrisionem, cujus primas Sico, coquorum Princeps, egiti Postrumo jure laudatur Eubuli ratio, qui, cum medio in genere esset, sibi deesse non vellet in Iudendo poeta, cujus ingenio Comicorum studium facillime excitari posseti Pertinent autem huc, quae Meinckius erudiis in his explicuit: β'. At prae ceteris Euripi dem sibi videndum proposuisse videtur, Cuius Versus subinde vel par odia lusit vel integros immutatosque ridendi causa orationi suae intexui L Ita in Amalthea sabula apud Athen. U. p. 63. d.
secundum versum ex Euripidis Androm. 369. et in Nannio ap. Athen. XIII. p. 569. u.
primum versum ex Iphig. Aul. 370. derivavi L Porro in or thano apud Athon. III. p. 108. b. de Phaleride dicit: ποδα, χο ρευει, πῶλος ως απυ ζυγον, quibus iisdem propemodum vor his in re seria usus est Euri P. Orest. 45. Eiusdem poetae sigmatismiim ridet in fragm ento incertae fabulae apud Schol. Eurip. Med. 473. Ex eodem Parodiae Studio derivavorim, quae passim d cpr ch en d i tur in fragmentis, orationis supra soccum surgentis sublimitatem numerorumque in rebus te i
E. 499 is Quaesti specim. III. Pag. 16. 17.
140쪽
vissimis gravitatem, velut in Auge apud Athen. XIV. p. 622. e. in Ortha ne ib. III. p. 108. b. in Titanibus ib. VI. p. 229. a. in Nannio ib. Xm. p. 569. a. in incerto fragm. ibi d. II. p. 47. b. ali is quo
locis plurimis, in quibus ne solum Euripidem risui exi, ostiatum fuisse credamus, prohibet locus incertae sabulae apud Athe D. II. p. 43. c. ubi Chaeremonem tragicum exagitat, qui aquam ποταμου σωμα dixeriti Eubulo adituagendus est Axionicus, qui in sabula Φιλευριπίδος ineptum Euripideae Poeseos amorem riseriti β. Haec autem, de qua agimus, mediae comoedia aetas se non continuit poetarum irrisione: aperuit sibi alium etiam Campum, in quem excum rere posset, secuta Epicharmi exemplum, cujus subula quaedam ab Heraclito Ephesio denominata traditur, in qua poeta Philosophum illum ejusque doctrinam ioculariter perstrinxisse videatur. Sed tamen habebant medii poetae, quod magis etiam sequerentur, cum Veteres Comici, uti Eupolis, Cratinus, Aristophanes, in pkilosophis deridendis multum occupati suissent. Qui maxime autem exagitantur in hoc genere philosophi, ii sunt ex disciplina Academicorum et Ρnhagoricorum, quorum tanta esset mutatio in peius, ut a virtute magistri omnino degenerasso viderentur. At vero ipse Plato, quod mirum esse vidcatur, Iasessitur omni modo, cujus tanta sit animi subtilitas, tanta dicendi venustas, ut non alius iacile reperiatur, qui contendere ac comparari velit. Adde, quod ex illius disciplina multi ex stitere philosophi magni clarique, quorum auctoritas lati SSime pateret, qui que in omni literariim genere gloriam adipiscerentur. Ita seri potuit, ut multi eum admirari atque etiam imitari vellent, neque dubitarent dicendi genus ejusdem divinum quoddam dicere, Omni praestantia ad eum re lata. Quin etiam nonnulli lateri non sunt veriti, dii immortales si sermone loquerentur humano, non alio Sermone Principem deorum, JOVem, usurum, quam Platonico, id quod legimus epud Dionysium Halicarnasseum his ver bis : ξ τινων ἐκουσα ἐγὼ λεγοντων, ως, εἰ καἰ-λοις διαλεκτός ἐ-ν, fi rc
40. Ibid. pag. 53. 41. Cic. de orat. I. 11. 42. De admirabili vi dieendi iti Demosthene. Q. Reista sol. VI. p. 102