장음표시 사용
151쪽
begrundete die Ultoregie asserding6 einen bedeutenden diu and, aber veru)iedeo na: der Sattung der Spiete. Ex his igitur, quae , modo laudavi imis, et multis aliis i11tolligi debet, quum justu defecerint choragi nil estolus instituendos,
cum Aristoplianos Aeolosi conem et Plutum postoriorem obmp. XCVII, 4. docere vellet. Quanta enim erat temporum . iniqujtas, bello sunestissimo consecto, invoCtaque triginta Virorum dominatione, qua olim Atheniensium corruerent omnisque res Publica caderet, ut in paucis spes, in paucioribus facultas, in multis osset audaciat Sed tamen difficultas moveri potest de Cratini sabula Ulyxes inscripta, quae cum stanto re publica docta suerit, tamen propter Chori et Parabasis inopiam mediae comoediae signata perhibetur. Sed iam supra ultigimus, quo omnis res expediri Possit, cum probatum sit, illam sabulam co tempore actam esse, quo Attica comoedia
Psephismate lato tres per annos constringorctur Idem Valet do Aeolosicone, quae versus melicos Contineat, et de Pluto, in qua eadem sit chori natura. Omnino autem, qui rem Volci perspicere, habeat Sibi Persuasum, poetam veterem et solitum carminae chorica Scribendi morem deseruisse, utque canistica illa novo more composita a choricis carminibuS, quae proprie appellantur, diversa suisse. Cujus rei accuratam cognitionem ut ad illiscamur,
apponam Grauerti verba, quibus totum illud, quod volumus, intelligatur;
152쪽
sunt haec: Non enim chorum Platonius in ejusmodi, quas designavit, comoediis de suis se affirmat, sed χορικα μέλη et ἀαρ Ιdque affirmavit jure optimo. Etenim i ορικα non quaevis chori verba dixit, etiamsi lyricis motris adstricta sint, sed cantica intellexit chor i ea, quae non recitaban- tur, sed vere canebantur, tibiarum sonitu pedumque motu comitante. Is enim Graecis usus fuit, ut distinguerent interea, quae chorus recitabat, et ea, quae canebati Aristo L poet.
M. 4. τό δὲ χωρὶς τοι ' εἰ δεσι τὼ δια μετριον ενια μονον περαίνεσθαι, retia παλιν ἔτερα
δια μέλονς eaque ετερα infra ipse χορικῶ ιιελη et μέλος dicit cap. XII. 6. 7. Quae autem ex verbis chori Cani, quae sine cantu rectistari solitum sit, accurate exponit Hermannus ad Arist. Poeti pag. 132 - 139. Et recte quidem χορικοrς ιι δεεσι Platonius παραβασεις iunxit. In canticis enim et parabasibus pompa chori splendorque explicabatur, saltationesque artificiosae ac sumtuosae. Is ergo splendor labente democratia totus
intercidit, sumtus, Puta, quod Praestare amplius aut nole- , bat quisquam, aut nequibat. Manebat igitur quidem in scena
chorus, verum s Pecie omni destitutus, neque constans amplius solenniter ac saltans, sed recitans cuncta et sere ad eun ius actoris partes delapsus: metra non iambica sola et troe halca, sed etiam lyrica alia, verum simplicia omnino, neque mixta ac Varia, nedum systemata tota. Est igitur nullo modo mirandum, quod deficiente choregia gravissimae chori partes sublatae 'sunt, cum nemo sucile inveniretur, qui sumtus ad choreutas et docendos et remunerandos saccre aut posset aut vellet. Sed non omxes chori partes, id quod omnino appareat, sublatae sunt, cum facili DPern homines parari possent, qui carmina brevia eadem pio minus ars, iciosa discerent atque -- citarent, contenti illi quidem modica studii a cede. Quantum autem ex chorico .carmine relictum est, tantam ndhiberi solet, cum insta temporum et rerum successio desideratur, Pertinetque ad tuendam fabulae οἰκονο ιιών,
153쪽
id quod in Aristophanis Pluto pluribus in locis probari Possit. .Quae alia.
eantica eidem sabulae iuunis etitur, ea ideo instituta videntur, .ut uetores requiesCeri' POSSent, quomadmodum grammatici tradidere, aut etiam seum nes cum ipsis conferrentur. Omnivo autem quod ptu abasis omitti potuit
medio in genere, id quidem tu i spicuum erit ex eis, quae pluribus verbis
de choregia sublata commemorata sunt. Ne mireris, quod Praecipua chori pars intercideret, qua summa et canendi et saltandi ars Cerneretur, eum temporum inopia choreutis PraeIyarandis opes dccssent, atque otium homunum iniquitato lacesscendi studium, cui poetae in parabasi indulgere con- Suessent, nimis coercitum Videretur.
Qvcmadmodum rerum ipsarum natura media comoedia ab anti pia di Diarret, satis docuimus; iam erit explicandum, quo dicondi genere modii poe-ino uti volucrint. Λntiquam comoediam omnes dicendi modos mira varietate adhibuisse, supra indicatum est; medium vero genus Cultam ubique et temperat m orationem ad OPtat, quae neque acumino, neque sulmine excellat, sed uno tenoro, ut aiunt, in diccndo fluat, nihil asserens praetor sucilitatem et aequabili tutem, Or mentis modicis verborum sententiarumque distincta. Periinet igitur illud genus, quod italicis destripsimus, ud Pam' orationem,quao Socratis temporibus maxime sin uit, quaeque ab illo ipso exculta ha- ei debet. Respuit Onim philosopliino princeps illum Sophistarum morem, quorum, ut traditum est, Omnia Scrilita nimis essent ni merosa, ut Paria paribus adjuicta et similiter definita, itemque contrariis relata contraria, Omnia sponte cadoro numerose viderentur. Quis primus inveniendi fuerit, Tullius 'iri resori: i. Haec tractasse Thrasymachum Chalcedonium prinitim et Leontinum serunt Gorgiam: Thoodorum itide Bygantium multosque alios, quos λογοδαιδάλους at, pellat in Phaedro Socr ades et quo rum Ratis arguta multa, sed ut modo Primumque nascunt a , minuta, et versiculorum
154쪽
similia quaedam n smiumque depicta. Opposuit autem sese eorum deliciis sive potius ineptiis Socrates, qui cum subtilitate disputandi refelleret eorum instituta, tiim aliam melioremque orationem adhiberet, cujus omnis virtus in simplicitate at pie nequabilitate posita esset, ut Atticae cloquentiae exemplum fieri posset. Nec vero demit ei, cum ipse dulcis et saccius esset, dicendi suavitas quaedani sesti Viisque sermo, quo animos eorum, a quibus audiretur, pol scinderct, non I erstringeret: ut omnes ii, qui ejus discit, lilia uterontur, quique Socratici omnino dici soleant, in eo sermone maxime excellerent, qui lenis minimeque liertinax ac leporis plenus merito habeatur. 3. Quod valde admirabile est, illo summisso et humili sermone, qui ad vitae quotlilianae consuetudinem accedat, indiserti considunt, se posse dicere, cum imitabilis Videatur; sed nihil est experienti minus. Etsi Don ost plurimi sanguinis magnarumque virium, tamen est, ut ita dicam, integra valotudine. Hanc igitur Orationem, quam a lγracceptore Prosectam vidimus, discipuli tenuere multi clarique, quorum quamvis diversum osset ingonium, tamen multis modis excoluerunt. In quibus quanta sit dicendi
virtus, Quintilianus in his profiteri non dubitat: . Quid ego commemore in Xo n o p h ontis illam iucunditatem in assectatam, sed quam nulla consequi assectatio possit' ut ipsae sermonem sinxisse Gratiae videantur, et, quod de Pericle veteris comoedia otestimonium est, in hunc transferri iustissime possit, in labris eius sedisse quandam persuadendi d am. Quid reliquorum Socrat Leorum elegantiam Τ Quid Aristotelem' quem
dubito scientia rerum, an scriptorum copia, an eloquendi suavitate, an inventionum acumine, an Varietate Operum clariorem putem. Nam in Theophrasto tam est loquendi nitor ille divinus, ut ex eo nomen quoque traXisse dicatur. . Iam vero revertamur, unde digressi sumus, ut ostendatur, quantum excommuni scriptorum sermone medii poetae sibi sumserint, quod in comoediae ratione percipiatur. Cujus rei intelligentia multum iuvatur
2. Id. osse. I. 30. a. Ibid. I. 37. 1. 75. 34. 4. Instituti orati X. I. M. M. consis o
155쪽
Platonii judicio ad omne genus pertinenti atque ita instituto: TERιώσος δύο ποιοταἰ πλάσματος ιι ἐν Ουχ ῆiραντο ποιητικου, δια δὲ τῆς συνή- ειυς ἰόντες λαλιῶς λογικας ἔχουσι τας υρετὰς, ἄστε σπάνιον Ποιοτικον ειναι χαρακτῆρα παρ' auro . κατασχολουνται δἐ πάντες περι τας υποθέσεις. Quibus in verbis quid
inesse videatur, Meinckius accurate explicuit hoc modo: 6. Sensus autem verborum hic est: mediae poetas comoediae non grandi quodam et magnifico dicendi genere usos esse, sed ad vulgaris sermonis Veritatem Composito et ad solutae orationis virtutes commendando. Ita Passim τὸ λογικὼν de prosa
oratione dici et ποιητικῆ opponi docuit Schao serus ad Dionys. Comp. Verb. p. 213. Non audiendus igitur vetus Aristophanis interpres, qui ad Plui. 5I5. η γῆς αροτροις
δάπεδον καρπον Avoυς θερισασθαι, grandiosi sermone ossensus haec adnotat: ἀντι του γεωργιας ἐπ ιιιελεισθα ι . ξ δ To ἔπος τουτο τῆς μέσης κωμωδίας οζει. Ne quis Vero inde colligere . velit,
quasi omnis liberior spiritus medio generi desuevit, cum amarulcnta antiqui generis dicacitas temperata quidem, sed non prorsus sublata sit. Quod do universo genere diximus, id quousque ad singulos Poctas Pertineat, videamus. Ut vero ab Aristophane initium fiat, reperitur in Pluti subula dicendi
sobrietas et aequabilitas, quae ad altiorem Spiritum ascendat, Cum tragic rum versus deridendi prolaonuntiar. Sed Cum longum sit omnes versus transscribere, quos huC reserendos putem, Cum praesertim alios has partes suscepisse Videam, Contentus ero, enumerare eos, quibus tota res illustrari possit. Eorum autem tenendi sunt hi quidem: versus 6. 7. 8 - 12. 114.203. 213. 255. 601. 603. 635. 639. 640. 660. 661. I 151. 1152. Deinceps dicendum est, quid curae reliqui iidemquc optimi Poetae in oratione posuerint, quorum primum habes Eubulum, de quo Meinckius haec tradit: 7. Dictione usus est Eubulus, quantum e fragmentis in tolligi potest, tersissima et ad omuem elegantiae laudem composita; idem in componendis V e I singon dis vocabulis felicissimo
5. Apud Dindors pag. X. o. Quaesti sceo. specim II. pag. 4. . 7. Id. specim. III. Pag. 17. 18.
156쪽
audax opes patriae linguae ingenti vocabulorum copia dita. viti Atque etiam si considerare volumus, quam honorifico Aristoteles in Rhetoricis de Anaxandvidis ingenio iudidarit,' intelligimus, dicendi quoque excellentiam et dignitatem ei tribui Oportere, qua optimis poetis annumerari possit. Admodum autem tenendum est, quod de Alexide docuerunt eruditi, quo facilius orationis genus illud, quod quaerimus, Percipiatur, quodque
ita institutum legitur: β. In orationis Consor matione summam ubique elegantiam summumque nitorem deprchendas. Quod enim in singularum Vocum usu et forma subinde a veterum Atticorum norma et usu descivit, non AI exidis id uitium fuit, sed aetatis in his etiam rebus ad deteriora prolabentis. Ex hoc gonere, ut trita illa ου δὲ εἶς PPO Ουδεῖς, ὀμνυων lpro ὀμνὼς omittam, est V. c. aor. εἶπα RPud Athen. VI. p. 230 b. ἀπολογηθῆναι Pro ἀπολογήσασθαι apud Λnti atti C. P. 82. τηλικουτο apud Athen. XI. p. 502. c. οἰκοδεσποτος apud Phryn. P. 377. Pol luc. X. 21. Tho m. Mag. p. 645. πειλαιστρικος, de quo Vid. Lo- hec L. ad Phryn. p. 232. ικο ς sita leg. pro ἰσχυρίσκος ἀντιτ os apud Photium Le X. P. 117. 10. cII. Antiat t. p. 100. Sui da s. v. et Lob. ad Phryn. P. 288. φνχικῖς pro et νοιιικὸς pro νομων επιστήμων BPud eundem Phol. p. 302. 2. ευ ο - ενια de pulcra facio apud Antiat t. p. 93. Ἀττ ικηρω ς apud Ath. IV. p. 137. c. gνθρακηρ ἐς apud Polluc. X. lII; Particula ,1 δἐ contra ceterorum eo mi Corum morem usus e S Se Videtur apud
Athen. VII. p. 322. e. Mitto alia, quae enumerare longum est. Affinis huic generi est, quam in nonnullarum VO Cum quantitate sibi sumsit, licentia. Ita ω χρηστος prima apud Athen. I. p. 10. s. διαπραξάμενος secunda longa dixit apud Stobae. Serm.
LXVIII. 2. εδιον penultima brevi Athen. VIII. p. 336. d. item quo ἐλάαι ibi d. V. p. 60. a., de quo vide, quae diximus ad Menandrp. 61, quibus adde Simiam Rhod. V. 7. et oracu I. ap. Phlegont. Trall. p. 14. Denique quod Antiphanes et Alexis conjuncti praestantiae
157쪽
laudem tulerunt, ex eo satis emergit, quid tribuendum sit Anonymo testi, qui Antiphanem εὐφυέστατον εἰς το γοάφειν dixerit. Haec igitur omnia, Cum quaerimus, quale dicendi sit genus modi ac comoediae, complecti animo recogitatione debemus, ut recte judicasse videamur. Postremo pauca adjiciantur de numerorum ratione, in qua non minus ε arminis laus cernatur, quam in Orationis consormatione. Quod autem Iotragicis demonstratum est, eos post Olbisp. LXXXIX. a veteri elogantia abduci se passos esso, idem non Pertinet ad comoediae poetas, qui probe in numeris pangendis elaborarint. Traditum est enim de Eupulo et Alexide, summam eorum fuisse artem in numeris consormandis, qua non solum vulgaribus versuum generibus uterentur, sed etiam aliis dissicilioribus, ut taceam Aristophanem, cui nemo in hac re palmam praeripiat. Sed tamen habomus in Pluti subula, quod in reprehensionem incurrere possit; intelligo hiatus, qui essiciuntur vocibus ει δε λυ μηδὲ εν, ουδὲ εἷς, in ceteris eiusdem poetae sabulis non obvios.
158쪽
Sird quoniam prius dictum est, arcte contineri Comociliae rationem cum vitae institutione, quae in re et Publica et Privata Cernatur, non abhorrebita proposito, nonnulla de his rebus, quas dicimus, explicuisse, ut magis dilucidum sit illud, quod dcinceps dicetur. Erat autem omnis res publica atquo populus in omni ordine et genere circa Olb P. CX. adco corruptus, ut nihil, nisi omnium rerum depravatio, relictum videretur. Summa enim po-tontia penes plebem erat abjectam Perditamque, quae aerarium spoliaret t civos et socios, semperque lucrum saceret sive in consiliis serendis, sive in legibus, denique in omni ludorum genere. Itaque Consentaneum erat qui voluptatibus vincerentur indeque Se darent desidiae, eos premi pauper- talo omniumque rerum inopia, ut nihil haberent, quo vitam sustentare possent. Quid autem inde secutum PutaVerisi Erant illi homines, quo sua ipsorum miseria opprimeret, nullo modo apti ad res magnas gerendas magnoque opere expetendas, cum nihil aliud curarent, nisi ut victum quo tidianum pararent, omni Patriae amore destituti. J- Unde pestis illa, qua nulla possit esse major, quamque Demosthenes Saepius deplorat, ut cives patriae i, roditores osse mallent, quam tueri eam ne tNero. Haec autem pauperum conditio secit, ut etiam divites malis assicerentur atque corrumpi se paterentur, cum non modo in thcatris male haberentur, β. sedes suas nequissimis hominibus Concedendo, Vcrum et tum facultates in plebis delecta tionem profundere cogerentur, ne tenaCUS USse Viderentur. Ne quis igitur miretur, quod boni ciVes nullit Sua culpa omni l=cclinia, libertato, vita
privati sint, si quid res serret, aut deesset, quo Plebi mercos solvi pompi,
I. Ari tot. Polit. VI. 2. 4. a. Xenoph. Bes putat: Athei . i. a. Id. ibid. Demosth. Philipp. I. pag. 14. odit. Wolfit. 4. Id. Philipp. III. pag. 30. De Cor. pag. 319. 354. b. Xenoph. Res pubi. Athon. 2. 6. Id. ibid. I.
159쪽
ex concionibns, iudiciis et theatris debita. Quod quam perniciosum sum rit, id rerum publicarum peritissimus existimator probe intellexit Misit les, qui mendicorum multitudine enici putaret, ut laccuni ac per vim a divitibus extorquerentur; qua re maxime Cerni Civitatis ruinam, quae tam malo assecta stare non posset. .. Sed cum omnibus, qui sorte electi essent, rem publicam capessendi copia sacta esset, nullo prohibente, ad magistratus Paene omnes RCCedere Possent, neque ratio haberetur ejus, si quis civis de patria bene meruisset: sponte intelligitur, vulgus imperitum omnes dignitates occupasse, cujus omne studium in augenda re Sua Collocatum Esset, ut que largitionis voluntatem tum in re publica Versatam esse, quae nulla poena assiceretur. Fracta orat omnis Senatus auctoritas, cum leges serrentur, quas ipse non probasset, atque de rebus de integro quaerercturi quae jam decisae viderentur, minuta Λreopagi Potentia, cui, sublato de moribus iudicio, nulla sero vis relicia esset. Sin vero investigamus Causas, 'mi P tantia omnium rerum cillumitas nasci potuerit: sitae sunt in perpetuis rerum Publicarum conversionibus et in plebis dominatione admodum crudeli. His enim mulis res eo deducta est, ut nemo Vitae et sucultatum securitatem haberet, nemo patriae incolumitatem videret, quae ab injuria defendi non amplius posset, ex qua subita eiectio bene meritorum civium imminereti Adde, quod largitiones, a Philippo Macedonico prosectae, et immensae opes, quas Phocenses eS APollinis templo ProtraXerant, usu pecuniae si eis uentiore omnes animi Cupiditates excitavere, luxuriae et prodigalitatis studium incendere, ut Patriae Caritas esse posset nulla. Illorum autem temporum imago absoluta erit, si austini verba adbibuerimus, quae huc pem linent, quaeque ita conscripta leguntur: Huius Epaminondae)morte etiam Atheniensium virtus intercidit. Siquidem amisso, cui aemulari consueverant, in Segnitiam torporemque resoluti, non, ut olim, in Classem exercitusque, sed in dies sestos apparatusque ludorum reditus Publicos effundunt; et cumae in ribus nobilissimis poetisque theatra celebrant, frequen-I. Xenoph. Res pubi. Athen. l. 8. Aristoti Polit. VI. 5. s. Xenoph. Rea pol. Athen. III. Id. Aristot. Polit. VI. 2. 11. Iustin. I istor. VI. s.
160쪽
tius seenam, quam castra, Visentes; Versi si catoresque meliores, quam duces laudantes. Tunc Vectigal publicum, quo milites et remiges utebantur, cum urbano populo dividi coeptum. Vere autem si Volumus judicare, nemini illud rei scenicae studium laudabile videatur, cum nimium haberi debeat, atque omnia, quae ad leges servandas maiorumque instituta pertinerent, negligi coepta sint. Noc vero solae Athenae tanta spectandi fabulas cupiditate flagrabant; reliquae etiam Graeciae partes idem secutae sunt, ut histriones ab urbe ad umbem migrarent, qua subulas docere possent; de quo conserantur, quae Ηeeronius in libro notissimo attulit. i . Quid enim dicam de Peloponnesiis, quorum ui utru exstructa erant amplissima Epidauri, Tegeae, Megalopoli;
quid de Dionysio tyranno illo quidem, qui cum populos suos crudeli
imperio olγprimeret, tamen in arte deesse sibi noluit, ut, auctore Aeliano, i a. ad subulas conscribendus curam converteretὶ Idum cadit in Alexandrum Pheraeum, Cuius tantus Poescos amor esset, ut ludis scenicis interesso vollet, Theodoro Athenis in Thessaliam evocato, i . ut Macedonum reges omittam maximeque Alexandrum, qui bellicis laudibus, quibus abundabat, rei scenicae studium adjungeret. Fucile enim patiebatur, ut poetae Antiphanes et Neophro sua consuetudine uterentur. Liceat eadem de regibus dicere, qui tu illius regnum successerunt, dico Syriae principes et Pergami et Ptolomaeos ita appellari solitos. Sed ne longius han rem persequamur, memineris, quanto cum honore illi quidem Claros poetas Menandrum et Philemonem ad se venire iusserint. i . Expositis his oinuibus, ex quibus appareat, quam vehemens suerit hominum studium in re scenica, quod per cunctam Graeciam invalescerct neque ipsius finibus contineretur: conia siderandum omnino est, multum illud vituperii habere in Atheniensibus, cum prosectum esset a quadam animi levitate et mollitie, quae rebus severioribus occupari nollent. Nonnulla eademque graviora, quae hunc rem attingant, Boccisius disputavit, quae legisse juvati
12. 2heen. Th. 5. E. 403. 13. Aelian. Var. Histor. XIII. 18. 14. Id. ibid. XIV. 40. 11. Plin. Histori natur. VlI. 30. 16. Etacite auεDIturigvir at tauri M. I. S. 266.