장음표시 사용
111쪽
. 106 FriCIIS LIB. II. L .ls. sinitima est dicendi gravior facultas, et gratior, et ornatior. Quid enim eloquentia praestabilius, vel admiratione audientium, vel spe indigentium vel eorum, qui e sensi Sulit, gra- ita Huic quoque ergo a maioribus nostris est in toga dignitatis principatus datus. Diserti igitur hominis, et facile laborantis, quodque in patriis est moribus, multorum causas et non gravate et gratuito defendentis beneficia et patrὸcinia 67 late patent. Admonebat ni res, ut ioc quoque loco luer- missionem eloquentiae, ne dicam interitum, deplorarem iii Vererer, ne de me ipso aliquid viderer queri. Sed tantenvidemus, quibus extinctis oratoribus, quam in paucis pes, quanto in paucioribus facultas quam in mitis sit audacia.
Eli In utent omne non possint, ne multi quidem, aut iuris periti esse, aut diserti licet tamen opera prodesse multis, beneficia petentem commendantem iudicibus, magistratibus, vigilantem pro re alterius, eos ipsos qui aut con Suluntur, aut defendunt, rogantem quod iii aciunt, plurimum gratiae 68 con Seqlluntur, lati SSimeque eorum maluit industria. Iam illudito sunt admonendi est enim in promptu ut animadvertant, . cum iuvare alio velint, ne quos ostendant. Saepe enim aut eos laedunt, quos non debent, aut eos, quos non expedit: si imprudentes negligentiae est si Scientes, temeritatis Utendum etiam est excusatione adversus eos, quos invitu Ossen . das, quacunque possis, quare id, quod feceris, necesse suerit,
nec aliter sacere potiteris celerisque operis et ossiciis erit id, quod violatum est, compensandum
lior Das Vor gravior, sebon duret se in Stelliing gwischen et eiens herbunde non orteria aussallend.
112쪽
Sed cum in hominibus iuvandis alii mores spectari alit 20 sol luna soleat dictu quidem est proclive, itaque vulgo lo-69quuntur, se in benesiciis colloeandis mores hominum , non. fortunam sequi. Honesta oratio est. Sed quis si tandem qui inopis et optimi viri causae non anteponat, in opera danda, gratiam sorinnati et potentis A quo enim expeditior et celitrio remuneratio ore videtur, in eum sere est Ohintas' anostra propensior. Sed animadvertendum est diligentius, quae natura eritin ii. Nimirum enim inops ille, si iuuius est vir, etiamsi refero gratiam non potest, habere certe potest commode autem, quicunque dixit, pecuniam qui ha bsal, non reddidisse qui reddiderit, non habere gratiam aulem et qui retulerit, habere et qui habeat, resulisse. At, qui se tompletes, honoratos, beatos putant, ii ne obligari quidem benescio volunt; qui in etiam beneficium se dedisse arbitrantur, cum ipsi quamvis magnum aliquod acceperint; atque etiam a se aut postullari aut expectari aliquid uisi- eantur patrocinio vero se usos aut clientes appellari, moriis instar putant. At vero ille tenuis, cum, quicquid actum sit, 70se spectatum, non fortunam putat, non modo illi, qui es meritus, sed etiam illis, a quibus expectat eget enim multis)graium se videri studet neque vero verbis auget suum muniis, si quo sorte ungitur, sed etiam extenuat. Videndumque illiud est, quod, si pulentum fortunatumque defenderis, in uno illo aut si sorte in liberis eius manet gratia; sin autem inopem, probum tamen et modestum, omnes non improbi hi miles quae magna in populo multitudo est praesidium sibi paratum ideui. Quamobrem melius apud bonos, quam apud is oriunatos, beneficium collocari puto. Danda omnino opera est, ut omni generi satis sacere possimus sed si res in contentionem veniet, nimii im Themistocles est auctor adhiben-
Si vasonciderunt rion tam re quam suspicione violata, ea - sint
, misi ,, --ni memoria vitaque nostra gl Eug. 8 l. 20 69 Commode crutem navit. dicinit. m. Evcl. 38. beato' esegnet iit eiclithuni. de nati II, 37, 95 Minis et illustr bus domicilias, tias essent Omala signis atque picturis insIructaque rebus iis omnibus, unis abundant ii qui beati putantur ad
hos piscinarios dico amicos tuos, non obscure nobis invidere. benso
rum sti re nec ab hoc, quom informamus, aut revectanda aut postulanda. Genauer Mare Oatulatviri iri gewesen. patrocinio vero se πιο - daTu
113쪽
DEAEFFIGIS LIB.lI CAP. 2l. diis qui cum consuleretur, utrum bono viro pauperi, an minus probat diviti filiam collocaret: go vero, inquit, malo virum, qui pecunia egeat, quam pecuniam, quae viro. Sed corrupti mores depravatique sunt admiratione divitiarum. Qua- mim magnitudo quid ad unumquemque nostrum pertinet
Illum fortasse adiuvat, qui habet ne id quidem semper sed lac iuvare utentior sane sit honestior vero quomodo Quodsi etiam bonus erit vir, ne impediant divitiae, quominus iuvetur, modo ne adiuvent; sitque omne iudiciun, non quam locuples, sed qualis quisque sit. Extremum autem praeceptum in beneficiis operaque danda, ne quid contra aequitatem contendas, ne quid pro iniuria. Fundamentum enim est perpetuae commendationis et famae iustitia, sine qua nihil potest esse laudabile. 21 Sed quoniam de eo genere benesciorum dictum est, et quae ad singulos spectant deinceps de iis, quae ad unive sos, quaeque ad rem publicam pertinent, disputandum est. Eorum autem ipsorum partim eiusmodi sunt, ut ad universos cives pertineant, partim singulos ut attingant, quae sunt etiam
aliquid paululum prae manu, deris, via r tatur Cie ad Att. XI 11 Atque hoc ipsum iam prope conare tum eat, quare id quoque
selim eum illa videas, ut in qui Mamuri Lael. 6, 22 Denique e
tera r s. ylae .rpetuntur, OP Portuna sunt singulae rebus tere
luptates, gaudeas etc. ne adiuvent, numi tit iuvetur. in beneficiis is das Aligenteine, oneraque danda das Besondere sim
versos ives pertinent, quaeque adr p. spectant in die ienste. elche inan dem Stinate ieistet eben
procuratione negotii e muneris publici, T qui οὐ praesunt, li
singulos ut attingant, dira Di α- Eel ne init tressen. I. ib nisi ea virtua, quae constat in homi-
solivaga cognitis et si rara videatur, in Vere V 32 83 nomen O
114쪽
gratiora. Danda opera est omnino, si possit, utrisque, nec minus, ut etiam singulis consulatur sed ita, ut ea res aut prosit, aut certe ne obsit rei publicae. C. Gracchi frumeniaria magna largitio exhauriebat igitur aerarium modica M. 0etarii, et rei publicae tolerabilis, et plebi necessaria, ergo ei civibus ei rei publicae salutaris. In primis autem viden-73dum erit ei, qui rem publicam administrabit, ut suum quisque teneat, neque de bonis privatorum publice deminutio sat. Perniciose enim Philippus in tribunatu cum legem gratiam ferret, quam tamen antiquari sacile passus est, ei in eo vehementer se moderatum praebuit sed cum in agendo multa pisulariter, tum illud male, non esse in civitate duo milia hominimi, qui rem haberent. Capitalis oratio, et ad. aequationem bonorum pertinens: qua peste quae potest esse maior Hanc enim ob causam maxime, ut sua tenerentur, res publi-
umaque, anil beneficiis. ι etiam singulis . dassZu Melchsur die inZeluen. in nec minus erganZe quam ut universis On--
Bethen de Opli in alenpartei. t ehementor, das in se iner ei gent-
referemus, non ad illius commoda quem diligimus, non erit ista am citia, sed mereatura quaedam ut litatum suarum de uri I, 60 exiri
115쪽
DE OFFICIIS LIB. II CAP. 2l. cae civitatesque eonstitutae sunt. Nam etsi duce natura congregabantur homines, tamen Spe custodiae rerum suarum ur-74bium praesidia quaerebant Danda etiam opera est ne, quod apud maiores Mostros saepe silebat, propter aerarii tenuitatem assiduitatemque bellorum, tributum sit conserendum, idque ne eveniat, multo ante erit providendum. Si quae necessitas huius muneris alicui rei publicae obvenerit malo enim, quam nostrae ominari neque tam ei de nostra, sed de omni re publica disputo danda erit opera, iit omnes intelligant, si salvi esse velint, necessitati esse parenduin Atque etiana omnes qui rem publicam gubernabunt consulere debebunt, ut earum rerum copia Sit, quae sim necessariae ad victum dilartim qualis comparatio fieri soleat et debeat, non est necesse disputare est enim in promptu tantum lo- cus attingendiis suit.
et Caput autem est in omni procli ratione negotii et muneris publici, ut avaritiae pellatur etiam minima suspicio. Ut 1iam, inquit C. Pontius Samnis, ad illa tempora me fortuna
reservasset, et tum essem latus, quando Romani dona aeeipree coepissent non essem passus diutius eos imperare. Nae illi
multa saecula expectanda fuerunt modo enim hoc malum in hanc rem publicam invasit. Itaque facile patior, tum potius Pontium fuisse, siquidem in illo tantum sui roboris. Nondum centum et decem anni sunt, cum de pecvnn repetun-- dis a L. Pisone lata ex est, nulla antea cum suisset. At
v K postea tot leges, et proximae quaeque dyriores, in rei,
pro tua lignitate malo enim Deere quam re salute. 75. saecula, Generationen, Men-.sehen alter. q. 79. Pontius uerennius chlula die Romer ei Caudiunt 32 und wurae solangen e-
nomine 292 die lex calpurnia ab Pis lG.
ini augurilia Heli Migie hau den Samnitem de Sisiversehalli.
yroximae quaeque se si uri eridesto streliger duriores. Die
lex Calpurnia, egeben vom Tribun
116쪽
io damnati, tantum Italicum bellum propter iudiciorum metium Milatum, tanta, sublatis legibus et iudiciis, expilatio direpti e socioriam, ut imbecillitate limina, non nostra vi
Laudat Africanum Panaetius, quod fuerit absiliis . 22 Quidni laudet sed in illo alia maiora. Laus abstinentiae non hominis est solium, sed etiam temporum illorum. Omni Macedonum gaza, quae sui maxima potitus Paullus ianium in aerarium pecuniae invexit ut unius imperatoris praeda sinem attulerit tributorum: at hic nihil domum suam intulit praeter memoriam nona inis sempiternam. Imitatus patrem Africanus nihilo locupletior Carthagine eversa. Quid qui eius collega sui in censura L. Mummius, numquid copiosior, esim copiosissimam urbem unditus sustulisset Italiam o nare quam domum suam, maluit. Quamquam italia ornata, domus ipsa mihi videtur ornatior. Nullum igitur vitium tae-77trius est ut eo, unde egressa est, reserat se oratio quam avaritia, praesertim in principibus ei rem puMicam gube nantibus. Habere enim quaesiui rem publicam non inodo turpe est, sed sceleratum etiam et nefarium. Itaque quod Apollo ribius oraculum edidit, Spartam nulla re alia, nisi avaritia esse perituram, id videtur non solum Lacedaemoniis,
117쪽
DE FFlGIS UB. U. CAP. 23. sed etiam omnibus puleiitis populis praedixisse. ulla autem re conciliare facilius benivolentiam multitudinis possunt ii, qui rei publicae praesunt, quam abstinentia et continentia.
et Qui vero se populares volunt, ob eamque cauSam aut agrariam rem temptant, ut possessores pellantur suis sedibus, aut pecunias creditas debitoribus condonandas putant labefactant fundamenta rei publicae concordiam primum, quae esse non potest, cum aliis adimuntur, aliis condonantur pe-euyiae deinde aequitatem, quae lollitur omnis, si habere suum cuique non licet. Id enim est proprium ut supra dixi civitatis atque urbis, ut sit libera et non sollicita suae rei 79 cuiusque custodia. Atque in hac pernicie rei publicae ne illam quidem consequuntur, ita putant, gratiam Nan cuires erepta est, est inimicus cui data est etiam dissimulat, se accipere voluisse et maxime in pecuniis creditis occultat suum gaudium, ne videatur non fuisse solvendo. At vero ille, qui accepit iniuriam, et meminit, et prae se fert dolo rem Suum nec, si plures sunt ii, quibus improbe datum est, quam illi, quibus iniuste ademptum est, idcirco plus etiam
valent. Non enim numero haec iudicantur, sed pondere. Quam autem habet aeqtii talem, ut agruni mitis annis, aut etiam saeculis, ante poSSessum, qui nullum habuit, habeat qui au-23 tem habuit, amittat Ac propter hoc iniuriae genus Lace-80 daemonii Lysandrum ephorum expulerunt Agin regem, quod
nun iluam antea apud eos acciderat, necaverunt. Exque eo tempore tantae discordiae seculae sunt, ut et tyranni existerent, et Optimates exterminarentur, et praeclarissime constituta res publica dilaberetur. Nec vero ipsa solum cecidit, sed etiam reliquam Graeciam evertit contagionibus malorum, quae a Lacedaemoniis prolectae manarunt latius. Quid nostros Gracchos, Ti. Gracchi, summi viri, filios Africani ne
potes nonne agrariae contentiones perdiderunt At vero
118쪽
Aratus Sicyonitis ilire laudatur, qui, cum eius civitas quinquaginta annos a lyrannis teneretur, prosectu Argis Sicyonem, clandestino introitu urbe est potitus. Cumque tyrannum Nicoclem improviso oppressisset, sexcento exules, qui locupletissimi fuerant eius civitatis, restituit remque publicam adventu suo liberavit. Sed cum magnam animadvertere' in bonis et possessionibus dimicultatem, quod et eos, quos ipse restituerat, quorum bona alii possederant, egere. iniquissimum esse arbitrabatur, et quinquaginta annorum possessiones moveri non nimis aequum putabat, propterea quod tam longo spatio multa hereditatibus, multa emptionibus, multa dotibus tenebantur sine iniuria iudicavit, neque illis adimi, neque his non satisfieri, quorum illa suerant, portere. Cum igitur sis Minisset, opus eve ad eam rem constituendam pemnia, lexan-'driam se proficisti velle dixit remque integram ad reditum suis iussit esse: isque celeriter ad Ptolemaeum suum hospitem, venit, qui tum regnabat alter post Alexandriam eo.-ditam cui cum exposuisset patriam se liberare velle, ausamque docuisset, a rege opulento vir summus lacile in trariu. ut grandi pecunia adiuvaretur. Quam cum Sacronem au
lisset adhibuit sibi in consilium quindecim principes , cum
quibus causas cognovit et eorum, qui aliena tenebant, et eorunt, qui sua amiserant persectique aestimandis possessionibus, ut persuaderet aliis, ut pecuniam accipere mallent, possessionibus cederent aliis, ut commodius putarent, num rari sibi, quod tanti esset, quam suum re perare. Ita pedi sectum est, ut Omnes concordia consiliuia sine querela disce
119쪽
DE OFFICIIS LIB. H. CAP. 24. 83derent. O virum magnum, dignumque, qui in re publica nostra natus esset Sic par est agere cum civibus, non ut bis iam vidimus hastam in soro ponere, et bona civium voci subiicere praeconis. At ille Graecus, id quod sui sapientis et praestaniis viri, omnibus consulendum putavit. Eaque est summa ratio et sapientia boni civis, commoda civium non divellere, atque omnes aequitate eadem conlinere. Habitent gratis in alieno. Quid ita Ut, cum ego emerim, aedificarim, tuear, impendam, tu me invito, ruare meo quid est aliud aliis sua eripere, aliis dare aliena' 84 abulae vero novae quid habent argumenti, nisi ut emas mea pecunia undum cum tu habeas, ego non habeam pe-24cuniam Quam ob rem ne sit aes alienum quod rei publicae noceat, providendum est quod multis rationibus caveri potest non, si fuerit, ut locupletes suum perdant, debitores
lucrentur alienum. Nec enim ulla res vehementius rem publicam continet, quam id es quae esse nulla potest, nisi erit necessaria solutio rerum creditarum. Nunquam vehen entius actum est, quam me conSule, ne solveretur Armis et castris temptata res est ab omni genere hominum et Ordine quibus ita restiti, ut hoc totum malum de re publica tolleretur. Nunquam nec maius aes alienum suit nec melius nec facilius dissolutum est. Fraudandi enim spe sublata, solvendi ne- tit bis iam Oidi . s. q. 29.
Rubuent gratis in alieno. a quam ex tyranni Caesaris ore hoc edituni profertur. Iam re et quasi admirans Cic. subiicit ovi ita 'Simuleantur inerredes habitationum certi temporis conductoribus re
missae cum iniuria doniinorum. Eam largitionem anno 48 tentaverat M. Caelius Bulus Caes. a. c.
III. 21. Dio culI, 22ὶ quod tum
frustra tentatum est et paulo post a. 47 iactatum a Dolabella Dio C. LXII. 32ὶ id postea ipsum Caesarem sa. 4. I, perfecisse I io C. tradii XLII. 5LMιὶ τὸ ἐνοίκιον, ἴσον
αυτου νος ceryti, Ad magnarinii habitationum conductores largitionem non pertinuisse, summa pra
isi, S. v. n. actum erit. I. 44r
perfuerat, libri get,lieben War. p. caecinam Non modo in eum fumdum, se quo controversis orerat, sed etiam in illum pro.rimum, de quo nihil ambigebatur, armatos homines opponit Sall. Ius 75
totam urbem opplevit luctua tit 3ac 'um annitersarium C reris in
termissum sit, quia, nulla in in tempestate matrona inprestiretio fuera XLV i υ
quando belli m cum populo D. regibus fuisset suis, exitum eius sibi libertatem allaturum re derent. solvendi necessitas cicero halis
120쪽
cessitas consecuta est. At vero hic nunc victor, tum quidemmius, quae cogitarat, ea perfecit, cum eius iam nihil interesset. Tanta in eo peccandi libido suit, ut hoc ipsum evindesectaret, peccare, etiamsi causa non esset. Ab hoc igitur genere largitionis, ut aliis detur, aliis stratur, aberunt ii, qui rem publicam tuebantur in primisque operam dabunt, ut iuris et iudiei im aequitate suum quisque teneat; et neque tenuiores propter humilitatem circumveniam tur, neque locupletibus ad sua vel tenenda vel recuperanda sit invidia praeterea quibuscunque rebus vel belli vel domi poterunt, rem publicam augeant imperio, agris, vectigalibus. Haec magno mi hominum sunt haec apud malo es nostros factitata haec genera ossiciorum qui persequuntur, cum summa
utilitate rei publicae magnam ipsi adipiscentui et grauam et
gloriam. In his autem utilitatum praeceptis Antipater Tyrius, 86 Stoicus, qui Athenis nuper est mortuus, duo praeterita e .set esse a Panaetio, valetudinis curationem, et pecuniae. Quas res a summo philosopho praeteritas arbitror, quod essent Iaciles sunt certe utiles. Sed valetudo sustentatur notitia sui corporis; et observatione, quae res aut prodesse soleant, aut obesse et continentia in vici omni atque cultu, serporis iuendi causa et praetermittendis voluptatibus postremo iii te eorum, quorum ad scientiam haec pertinent ues 87
versieigernisu lassen. . in cat. II, 9, 18 Meo beneflci tabulae novae proferentur , verum auctionariae. tum quidem victus Caesar standini ei laetit imit in die Veractwωrunicatilina' verssocliten, sol n. ea perfecit, cum etc. ii Zeit jener Verschworun halte Caesar