장음표시 사용
131쪽
rus accedat , triplex exurgit species, bestialitatis com Eressu cum re alterius speciei , Sodomiae concubitu quisit non seruato sexu; etertia est cum praetermittitur naturalis congrediendi modus. His ita constitutis, immanitatem nefandi peccati demonstrat Articulo ri. discurri
Prolandissimo, a discrimine quo ab aliis speciebus luxuriae Aistinxit.
G tauitas peccati metienda est ex recessii ab aeterna lege , a syndereseos regulis, seu a ratione : quo enim inde longius abest , eo magis damnandum est,& execrandum. Λωqui nullum peccati genus, isto magis exerrat a lege aeter na , a synderesi & ratione : Ergo nullum est execrabilius, eorum quae in ius naturale, & humanum incurrunt. Ad demonstrandam secundam propositionem,obseruandum est rationis & syndereseos tres , sicut aeris regiones conis
stitui; supremam , qua principia iuris naturalis prima, de
immediata continentur, cuius generis est, semen partes
que genitales a natura institutas, ad generis humani pro Pλbationem : media quasi regio habet conclusiones ex hix Primis principiis declinas, & omnibus obuias , qualiarunt prae cepta Decalogi: tertia denique & infima, com Plectitur quae superioribus appendent praecepta , quat . est illud, quo fornicatio prohibetur.
Hac tripartita iuris Iaaturalis diuisione, quasi certa regula metiri licet peccatorum magnitudinem. Certum. enim est, leuiora esse quae postremi ordinis, quam quae secundi praeeepta infringunt; & istis Iongὶ atrociota, quae. Prima syndereseos principia transgrediuntur: & cum libido praepostera ad hoc postremum genus peccatorum. pertineat, quae longissime recedunt a ratione, eiusque nedum conclusiones, sed etiam ipsamet principia constituta a natura convellunt,non potest negari citra caecitatena, quin Melandum illud peccatum, prae caeteris, quae ius naturale.& humanum laedunt, sit atrocissimum.. Nisi Sophistam magis ciuam Theologum agere place-xet Amadaeo: non dissimulasset quod ex D. TLoma retulimus argumentum : quo facile euertuntur quaecumque assert, huic nefando peccato infra iurium minuendo. In - 4e enim non selum, eius argumentatio soluitur, sed imipsum etiam retorquetur : peccata ipsis syndereseos pringi piis aduersia, ex suo genere longius aratione recedunt
132쪽
. DEFENs Io CASTITATIS. A. di sunt grauiora iis quae conclusionibus inde deductis te Jpugnant : Atqui furtum est secundi generis, libido prω- ternaturalis ad primum pertinet: Ergo istud multis partibus praeponderat alteri. Falsa ergo lance appendit pec cata, & sophistarn, aut verius morum corruptorem agit quam sincerum Theologum . . 5 Nisi iniuriae genus esset, conserre D. Thomam Amadaeo , vellem prudens Lector, Vtriusque consilia expenderes : D. Thomas totus est in confirmanda totius generis humani, de vitiis teterrimo sententia, cui Amadaeus illudere visus est, dum sutilissimis argumentis vellicat. Nero celebratis cum vno Amasio, & Ganimede nuptiis, spectante toto orbe , non minus totius generis humani execrationem meruit, quam occisa matre & imperio latrociniis & caedibus exhausto et unde Vox illa optantis, pater
Neronis illud unum genus matrimonij iniuisset, & n ptiarum celebrasset ,nec orbi importasset illud monstrum in naturae dedecus, & hominum perniciem. At si Ama dato credimus , hoc perinde fuit ac si Nero de triginta re
galium furto sibi applatasset. μ
Ex principiis constitui , refelluntur plures ex Traia Iam de Matrimonio Propositiones conIra castitatem.
VI D a τ va mala conuenire cum seuerioribus castita tis legibus Amadaeo , quandoquidem illius virtutis
insectandae nullum finem facit,aut seruat modum. Matrimonium illi in perfugium & praesidium constitutum vera in in excidium : sed cum nostris animaduersionibus antidotum eius veneno Paremus, refellendae sunt propositiones periculosissimae, quas cum videatur in speciem agnoscere adeo horrendas, Vt non ausit aperte probate. hnon tamen desn1t constituta probabilitatis securitate ab unius Doctoris suffragio, aut verisimili aliqua ratione, permittere arbitrarium illarum delectum, & tutum polliceri. Noo contra periculosisimum esse, ex D. Thomα
133쪽
principiis demonstratum imus. Huius generis est ex Tractatu de Matrimonio. Propositio quarta. Conjugatum posse congressum Sodomiticum cum uxo te incipere, non quidem animo ibi consummandi sed intra vas naturale.Nos ex D. Thome art. s. & aureo in illum Commentario Cajetani, docuimus actus ad congressum conjugalem praeuios, quales sint oscula, amplexus secundum siensius delectabiles, a natura comparatos, & etiam aliqua voluptate perspersos,ut
inserviant generationi, a qua si sejungantur , & sui causa captentur . grauem & lethalem peccati noxam incurrunt. Hinc deducimus primo , falsam esse &periculosam . quartam Propositionem, conjugatos posse absque culpa Iarthali, congressum posticum incipere. Quidquid sit de aliis Authoribus, quos citat ex SancheZ & Diana, temere inculpatur a Sancnez Nauarrus, huic propositioni assentiri, quod dixerit peccatum esse taetrus impudici; quasi ex Nauarro omnis tactus impudicus careat lethali culpa, M sit tantum venialis et hoc omnino falsum est & indignum tanto Authore, & a mentα alienum viri .utrique Thomae, ut ipse saepius loquitur , addictissimi. Neque enim aliud sentit aut sentire potest, quam quod ab utroque Thomaeodem loco didicit, contactum sibidinosum' resipere naturam 'congressus , in quem fertur. & cuius sensum anticipatum sabet, quo celectatur; quandoquidem illi in
natura assumit, ut lenocinium venereae voluptatis et Atqui
hic de quo asetur Propositione 4. & s. est initium, , illecebra peccati nefandi : Ergo ad illud pertinci,& inde
trahit noxam lethalis peccati. Atque hoc argumento euincitur fassitatis quinta Propositio : cum idern contactus reuocetur ad praeposteram libidinem Quoad Zanardum Dominicanum, non licuit explorare in eo .citando Amadaei fidem , quam suspicor Graecam & Punicam , ut Domini canis inuidiam creet, quem unum sui opusculi scopum inspicit. Quidquid tandem sit, si vera referat, Zanardum ut a Magistri Schola hoc loco transfugam haberi volo. Exemplum vero contactus manuum, immane distat a permixtione infanda ; Vt perperam assumatur in argumentum, honestando adeo turpi
Quod Vero Propositione s. inseri , licere poenitentr
134쪽
sane turpitudinem congressus postici tacere, ex reguli τD. Thomae, eximentis peccatorem ab onere confitendi circuna stantias, quae aggravant peccatum, non mutata specie r quo sensu explicanda fit haec D. Thomae regula, alio loco accuratius differemus. Interim obseruet Lector, Amadaeum nullam praetermittere occasionem traducendi S. Doctoris, sed hoc loco caecum plane Sycophantam agit: nam congressiis aut contactus ille posticus, ex mer te D. Thomae circumstantia est, quae speciem mutat, &peccatum fornicationis trahit ad genus monstrosae libidinis. Quod ad 6. Propositionem pertinet, quod conjugatus osculum carpit voluptatis causa E secretioribus partibus, venialem tantum culpam esse , non improbabile tenet Sylvius: censeo tamen certum inter solutos, & probabilius , inter conjugatos habere noxam peccati mortalis: quod longius recedat a lege naturae, quae Oris oscula non pudendarum partium aci conjugalem amorem, & congresium instituit, & turpissima esse hinc constat, quod Ipsos conjugatos maxime pudeat eae confiteri. Congressum vero sola voluptatis causa inter conjugatos, licet S. Raymundus damnet peccati mortalis, verior tamen &tula D. Anthonini sententia , si nihil praetermittatur quod ad generationem conferat , veniale esse tantum Peccatum , quod cum D. Thoma reuoeauimus supra ad peccatum a vitio potentiae& concupiscentiae. Horrendum est quod refert Propositione ν. & apud antiquos obscoeno verbo dicebatur irruminare: D. Thomas reuocet ad libidinem monstrosam, parem posticae , α sorte peiorem ; quare non mirum si Sanchez hanc asser- tionem, & siuperiores posterioribus editionibus correxerit quas prima docuerat. Hinc Amadaeus qua data porta, irruit in D. Thomam & innumera congerit ab illo retractata aut retractanda, quorum plurima', & fere omnia
collecta sunt diatri bis de immunitate Cyriacorum , ut siquis superesset locus dubitandi, an Amadaeus sit idem eum Theopnilo Raynaudo, sublatum voluerit iteratis hoc loco iisdem calumniis, quibus respondere supersedeo, quod duabus Apolosiis cumulate praestitum fuerit. Solum adianerto. scripti a D. Thoma retractationum libri, quo nominatim opinionem de Conceptione dicitur eruenda M
135쪽
aduocari in testes Chartagenam , & Ioannem Vitaler'
utrumque ex Minorum familia r deinde non bona fide quasi dimidiatum citari Diuum Thomam prima parte quaest. Iox.art. 2. 4d . quasi eo loci assentiatur in totum Aristoteli , zonam torridam reputanti propter aestum inhabitabilem,cum eo Articulo relata sententia Aristotelis, quam probabiliorem habet, addat cum summa cautela, quasi futuri praescius , quid quid a Miem de hoc sit,credendum es, Paradisum εα loco temper tissimo conflι tum esse, vel sub arminomati vel alibi. Reliqua malo tacere quam paucis refellere. Videndus est Pater Nicolai ad quaest. Io 1.art. 4. ad 6. ex I. 2.
ubi eruditissime refellit Theophilum de propitiatorio lapideo , ut magna suspicio sit , nihil ab AmadaeΛdifferre. PARAGRAPHYs UNDECIM 1.
In Propositionem S. ct plurassequentes.
D Ropos irro NE p. coniugaturii, Vel coniugatam,asterit A non teneri circunstantiam matrimonii explicare, si morosam habeat delectationem de copula cum solutis; quia putat fidem in matrimonio datam non se extendere ad simplices delectationes, circa alienum cohibendas t ac proinde hoc peccatum eiusdem esse speciei, in coniugatis& solutis. Principium hoc improbabile est, ac subinde conclusio inde deducta tuta esse nequit: quia matrimonii vinculum non minus animum quam corpus ligat, & magis affectu constat , quam copuli: Ergo alienae nedum congressium, sed etiam desiderium, quacumque ratione illicitum quale est ex morosa delectatione conceptum CX- cludit. Nec fieri potest propositio ruta & probabilis, opinione quam in subsidium vocat, illorum qui morosam delectationem de aliena, imputant tantum culpae veniali: nam ut ipse refert ex purgatorio S. Inquisitionis damnatur haec opinio quasi periculosa & improbabilis: magis ex cusati potest delectatio eiusmodi inter sponsos. Nec eximi possunt a mortali, quos Propositione 9. ait
136쪽
ates: quod ut caute adnotat Zanardus , huiusmodi contrectatio habeat adiunctum periculum pollutionis. Sed
lange periculosior est, quam sumit eadem Propositione . ex Verricelli distinctio pollutionis a distillatione: ut illam
liceat prouocare, etiam si fiat cum maximo voluptatis sensu, quod inde non verum semen, sed humor tantum aqueus defluat, nihil conferens ad generationem: nam
sibi facile ouisque persuadebit, quod sentit a se decidere,
actueum elle humorem, atque inde aperietur porta mulieribus , se se omni religione semota contrectandi, ex opinione quam iacit probabilem , nihil habere veri seminis, quod ad generationem conferat , ac proinde hominibus negatam, sibi concessam esIe facultatem, se se voluptatis
Quidquid tandem sit, seu mulieris semen, materia tantum vicem habeat ad generationem , seu vim aliquam ad id exerat, harum Physica opinionum ut sc loquar probabilitas , nihil nocet huic assertioni certae moraliter; mulieri perinde ac viro prohibitum, ne prodigat, quod cum
voluptate non minus intensa, quam quae a viro capitur
cliffluit, & necessarium est ad generationem. Quo ex ba sto, seu distillationibus, seu pollutionibus ineque enim denominibus curandum est j certum est generationem impediri. φ . Hinc agnoscat prlidens Lector quam periculosa sit regula cuiu umque probabilitatis securae. Idem periculum ostentat,& barathrum inserni euiden ter probat esse authoritatem alicuius Doctoris, addita verisimili ratione, quia ista non desunt, iis quas refert Amadaeus opinionibus, de fluxu seminis seminei post copulam ciendo Pro positione Io. Neque obtendi potest ad probabilem securitatem , quae illa propositione praetexitur , copulis con-, similiatio , si semen ἡ corpore constet defluere: tum enim 'mnino inutile fit ad generationem , ex quo capite repe- . titur omnis culpa pollutionis. vellem a s notasset,ex quo paludant libro depromptumst, quod ex illo refert Margarita aut sterquilinium . Consessorum; foeminam nompeccare mortaliter, si statim post copulam mingat, vel se erigat ut emen emittat i sed qui male agit, odit lus: Qem , & Venenum propinat, Paludant authoritate quas il- .stum melle , nobisque imponit laborem intolerabilem,
137쪽
totum Paludanum decurrendi, ut illius citationis fidei,
Quoad Propositionem II. obseruo, cum pertineat ad ius positiuum, sicut ipsa cognati spiti tualis, ab opinio- . num probabilitate minus sic timendum effet, quam in rebus iure naturali constitutis, quia vix aut numquam , hic habet locum excusatio ab ignorantia. Responsio Durandi mihi videtur tuta, nec dissentire a titulo Authoris resoluti, quo donari solet. De hac ergo Propositione,an conjuges qui post matrimonium contraxerint spiritualem cognationem, possint licite debitum reddere & petere, sic respondet; aut contrahitur ex necessitate, nempe cognatio spiritalis , & tunc non impedit &c. aut sine necessitate, & tunc, aut per ignorantiam; & sic non impedit, neque reddere, neque exigere: aut per fraudem ad insidiandum matrimonio ,& tuna fraudulentus debet agere poenite tiam de delicto commisso. Quidam addunt, quod ille qui fraudulenter hoc fecit potest reddere debitum, sed non licet ei exigere; quod quamuis sit
probabiliter dictum; non inuenitur in iure expressum, quod non liceat ei debitum petere. Duodecima Propositio deducitur ex duobus prineipsis explicandis tractatu de Poenitentiat eius itaque examen in illum locum diffe-
Propositione I 3. an qui adstrictus volo castitatis , matrimonium contraxit, ubi semel consummauit, possit de inceps debitum petere . ac si nihil vovisset: pessime abutitur Amadatus authoritate D. Thomae ad illi adstruendam securitatem. Quia constans est S. Doctoris sententia, falsam & aduersiam legi opinionem , numquam excusarea peccato, si Doctores dissideant: at in re subjecta ipse Cense petentem peccare mortaliter : Ergo non excusat immo damnat illum peccati mortalis. Sic enim habet Quodlibeto tertio art. I 8. Mulier qua post motum simplex
Cononentia , matrimonium contractum earnali copula con in .
summa it, eam non peceae reddendo debitiam viro Sed ari eccet Gigendo debitum , aubιώm iidemν, qui, tam di- ntib- , quod etiam absique peccato exirere possie, sed ve--- ωιῶ ν r inquit S. Doctor , quod nin peccat rea Mndo , pereat autem exitendo. Ergo ex regula D. Thomae de ex ipsius verbis expressis, Peccat mortaliter: quin-
138쪽
do quidem sequitur opinionem laxiorem contra legem,&sorte reipsa salsam. Improbabile autem censeo quod refert Amadaeus ex Nicolao Mosticensi Dominicano, & ex Gesualdo Capucino , quia incurrit in regulam a D. Tho-naa constitutam. Tabiena autem non fauet propositioni, quia negat esse votum castitatis, & simplex tantum Propositum admittit. Desidero diligentiam Amadari,quod non reserat locum Cajetani; quem carpit Catharinus & suspicio vehemens est , utrumque Cajetano calumniam instruxisse , quod
locum taceant, ex cuius lectione timebant, ne calumnia manesceret. - 'PARAGRA pHvs DUODECIMUS.
In Propositionem secundam eiusdem Tractatus.
SI caetera deessent argumenta , quibus palam fierent pericula vagae probabilitatis opinionum, illa demonstraret r. propositio Authore Salas, qua matrimonij licite contrahendi copiam facit, religioso profesta, qui iudicio fibi probabili, credit factam sisi a Deo reuelationem,
de dispensatione voti cautatis. Hoc nouum parodoxum salis aliquot exemplaribus primae editionis Barcinonensis in orbem inuexit, sed timide & censurae metu, ab aliis exemplaribus δc editionibus subduxit. Sed Cabrera illiu aemulus, cum quo acerrimas Scholae simultates exercuit, tamquam cladestinum o furtivum illius partum aggressus est. Neque a Salas cbnsilio a best Amadarus; nam si ex animo improbabile reputabat , ut videri vult, debuerat impugnare non munire commetitiis D. Thomae testimoniis, & exemplo mulieris, cui probabiliter primum Virum defunctum reputanti, dat ius secundarum nuptiarum. Ex falsissimo fundamento periculosiorem deducit assertionem, Utrumque paucis demonstro. Quod ad fundamentum assertionis pertinet , multis peccat Amadaeus. Dissimulat statum quaestionis, in hoc positum: an mulieri probabiliter credenti, primum Virum obiisse , sed probabilius opinanti, adhuc este luper stitem,liceat alterum inire matrimonium. Hoc nec
139쪽
uestro, nec ulli umquam Thomistarum , aut Theologo, rum , Venit in mentem, nec defendi potest ι tum ratione communi disputatione superiori prima classe argumentorum explicata, confligentibus inter se opinionibus, standum pro magis probabili, quae legi faueti, neque aduersam esse probabilem , nisi i ut loquitur Mercorusi probabilitate impedita . quam nefas sit in usum reuocare : tum ratione singulari ex regulis Iuris, dum res dubia est utrimque & probabilis, matrimonio iam inito esse fauendum. Quare falsiim est ex D. Thoma, aut ullo eius discipulorum , dum res controuersa est, idem esse iudicium probabile-prudens & firmum: idque multis contra recentiores
Sed ut solet conclusio praemissis debiliorem fidem drprobabilitatem sacere, ita longe periculosus est matrim nium , a religioso ex piaesempta reuelatione dispensatio- Nil tentatum, quam a muliere repetitum, ex probabili iudicio obitus primi viri. Quis talia fando Vmquam audiuit, aut quod ex tota antiquitate simile occurrit exemplum , nisi ad hinusmodi reuelationes reuocemus matriis monia se crilega Apostatarum, qui e Monasteriis & Cla stris excesserunt, ejurata religione, & castitate 3Praeter hos Apostaras, nullum legi viri quam , qui se tutaretur reuelatione a Salas conficta : nec sibi probabile iudici utra diuinae reuelationis, aut quid illa certius deesse credent, qui per plures annos , nec jejuniis, nec vigiliis, R precibus pepercisse, & nihil non tentasse , castitatis
quam voverunt seruandae causa putant, nec tamen sunt
assecuti. Quidni post ista, illud.Apostoli verbum quasi
oraculum coeleste sibi probabiliter assumant : Meliuου esse nubere qsam et ri ρ Certe iudicium hoc tot experimen-ris verisimile est, cum Deus omnes homines saluos velit ;& votum hoc castitatis impar suis viribus, impedimentost ad salutem , citra ullam culpam Murari posse, immo Sedebere. Quare certius omni reuelatione probabili, credent sibi a Deo in remedium concupiscentiae, & salutis s Curitatem , concessas esse nuptias. Aliud genus reuelationis non noui. Quae vero inde impendeant mala melius quisque reputabit, quam ab ullo explicari possit. Quare Amadaeus , ubi in Dominica nos exemplum hoc & ρο- Radox vin impegit, utrumque damnat.
140쪽
xem , & odium Dominicariorum: sed vix umquam utriustque affectus , apertiora edidit argumenta, quam hoc loco, cum ex D. Thomae,& Thomistarum principiis, tentat excerpere iudicium probabile synonimum este,cum certa & siriana credulitate. Sed mirare, Lector, hominis
Caeciditem: quae probabilitati siubesse potest ut sie loquar
debilitas aduersa firmae credulitat8, ea maxime obtinet, cum de te aliqua temere iudicamus. Quid enim repugnans Imagis iudicio prudenti, & firmo, quam temera- Iium , de quo Cajetanus agit eo loco Summae Titulo iaclum temerarium , unde testimonium depromit Α- madaeus λ Sic cnim habet verhis ab ipsom et Amadaeo re latis , Quamuis credat firmiter es temerarae, non peccat mortatiter : quid hoc est firmiter & temerarie credere 3 Ex Cajetano ista conueniunt, ad Amadae Onentem capti taliter pugnant. Cajetanus vocat iudicium' firinum ,&temerarium, quod pervicacia magis animi nititur, quam . Vi argumentorum : id vero firmum est Cainiano: prudens Vero quod contendit Amadarus esse nequit, nisi stultissimo, cui pervicacia . summa prudentia fuerit. Nec sincerius a t felicius, D, Thomam quam Cajetanum aduocat in testem, aut adjutorem sui erroris. Si quis sit minimae omnium , magisque incertae, ac nutantis probabilitatis locus , post iudicium temerari una de quo Ca-jeranus, siecundum obtinet correctio fraterna , de qua S. Doctor accuratissime disputat. x. 2. tota quaestione 3 3. Id vero ossicium charitatis adeo pro tempore anceps, & m
tabile est, ut in eo implendo , plane suspense pedeta AEnhelitu temperato, ut loquitur D. Hieronymus de D. Antonino syeluncam D.Pauli subeunte progrediendum sit,&prudentia serpentis de Christi diuinitate dubij . anxieque in illam inquirentis imitanda ,& quod Ambrosius de illo. scribit, nobis usurpandum sit, id est, Vt tentemus explorando , & tentando exploremus, & pro Yt spes emendationis affulserit, urgeamus, vel omittamus in aliud tempus differendum, si periculum sit ne quid pejus contingat Hoc docet S. Doctor tota quaestione citata maxime art. 8. responsione ad I. his Verbis r Post aamoniticnem sereram semel mel pluries finam , quamdiu sipes prob 'futer habetur de correct one , pςr secretam admon ιιιenem.