장음표시 사용
361쪽
Charitatis gradus, ct quis ad salutem necessariun
NO N est minus aperta aut perniciosa alterius loci
corruptela ex Articulo . eiusdem qu stionis. D. Thomas explicat illa prςcepti verba, Diliges Dom/num ex toto orde &c. & quatuor gradus Charitatis distinguit, extremos duos, nempe supremum & infimum , totidem medios, quorum unus Iupremo, alter infimo accedar. Hoc omnibus commune statuit , ut Deo dilecto nihil anteponatur, aut aequetur: & hunc Charitatis ad se Iutem
Iustis omnibus necellarium statuit gradum, quo si vera sit, clamat, Quis it De π Quis pari cum illo amore dignus,& prosequendus 3 Et hoc statu nihil patitur Charitas Deo aduersum , & ab illo excidit quolibet peccato mortali. Gradu vero huius scalae supremo, ita sertur Charitas tota in Deum , ut ipsum aequet, par sit infinitar bonitati, eamque nihil minus diligat quam fit diligibilis . ea vix
Charitatis soli Deo eximia est, & omni naturae creatae inconcessa. Inter hos duos gradus stat media Charitas Beatorum , quae sic tota in Deum fertur, ut perpetua sit, nullius intermissionis, aut diminutionis patiens, & essicacissima, totum hominem sic in Deum rapiens, ut nec ab illo auelli possit unquam, nec quidquam subterfugere, quod Beatus non reserat in Deum summἡ dilectum. Infra hunc tertium statum, posita est Charitas viatorum , qui abdicato affectu rerum omnium, Beatos imitantur, &qua mortalis vitae infirmitas patitur, toti in Deum feruntur : illi enim vacant, impedimenta huiuscum Deo unionis diligentissime semouent. Iis ita constitutis , facilis est interpretatio locorum D. Thomae, ex ipsius mente post D. Bernardum & D. Rugustinum , aliosque Patres, quos sequitur Bellarininus lib. de Monachis cap. 13. praecepti Charitatis, Diliges ex toto corde, duplex est interpretatio. Charitatem quocumque statu etiam infimo, siue habitu, siue actu. curre praeceptum Vrget, sic totam ferri oportet in Deum, venihil Deciaequet , illum omnibus anteponat, ubicumqua
362쪽
bccurrit occasio Deum cum creatura componendi:&cum
D. Paulo dicat , qui vera Charitate agitur : si is me sepa- abie a Charitate oram ρ Ex illa enim adhaesione cum Deo, ut summo bono & vltimo fine , vim habet Charitas aliis virtutibus imperandi, & seruire Deo , illi re are em Dum se subiicit omnium rectori , inde sortitur ius ubi omnia Qbiiciendi. Hinc Chari tatis praestantia & dominium in caeteras virtutes , hinc plenitudo legis dicitur , quia ad implenda praecepta, Omnes mouet & iuuat virtutes. Hinc dicitur illa arbor bona , unde omnis iustitiae fructus existit; eo
spectant Augustina & Prosperi dicta, fle Concilii Arausicani & Mileuitani decreta, uniuersae legis obseruantiam, immunitatem ab omnibus peccatis laetnalibus , hon esse opus naturae, sed Charitatis , cum qua datur Spiritus S.& animam iustam mouet, inhabitat & sanat. Nam cum totius legis obedientia, peccatorum immunitas , sit supra Vires naturae corruptae peccato, praestari nequeunt haec ossicia , nisi natura sanetur , fiatque idonea toti legi implendae. Id vero qua ratione fiet 3 Vna Charitate H sarn eorἀb- nostris , qua donamur Spiritu S. inhabitante& mouente. Quis Vero credat hos omnes iustitiae fructus, a Charitate otiosa, & quasi dormitabunda existere. nullo praecepto excitata, nullo actu dilectionis imperato aut elicito 3 Inde aliud Argumentum depromimus in A
Certum est praecepta dari ad actus, eoque etiam referri habitus virtutum,quibus fimus idonei ad imperatos praecepto actus eliciendos: quare imita verae Theologiae, & fidei regulam , praecepta & habitus Virtutum ex actibus metiri oportet, ut quo isti nobiliores, ad salutem comparandam, x vitam instituendam magis necessarij , & eficaciores fuerint, eo praestantiores habitus, & vivaciores a Deo infundendi , & strictiora praecepta imponenda sint. Ita enim connexa sunt tria haec, ut a nobilitate habitus adactus praestantia, & ab utriusque ratione ad praecepti vim, omnino necessaria sit consecutio. Quae cum ita sint, quaero ab Amadaeo, num certum habeat ex Scriptura insundi 1ustis Charitatem virtutum praestantissimam, cui dignς-tur Trinitas adjungere missionem , & donum Spiritus S. iso animam Chaglate sanctificatam, tota inhabitet, si
363쪽
bique in templum & triclinium eligat. Haec vero ad qui, comparata sunt 3 Ad quid adeo pretiosa virtutum supellex 3 Ad unam dilectionem Dei super omnia , qua mere
mur Vitam aeternam , qua tentationes vincimus, abigimus peccata, legem implemus. Et post ista asi ret Amadaeus, & ex D. Thoma confirmabit, nullum dilectionis Dei super omnia praeceptum extare Z Quod perinde est .
ac Deum velle , vanum esse suorum donorum maximum. otiosam virtutum actuosissimam , aliis tantum famulati Omnium Reginam , nec sui, aut Dei & Vltimi finis causa, quidquam agere , sed aliarum tantum virtutum occasione, & ad alia, si quae ministeria Ecclesiae longe Charitati
inferiora obeunda inseruire Quis credat hominem Christianum adeo praepostere a Deo institutum , ut cum Christus iusterit, Quarere primum regnum Des ius/tiam esus , in Charitate & vltimi finis sine dubio positam dilectione, hanc patiatur nos toto vitae decursu negligere , & sibi satisfiat, si ad finem vitae quaeramus quod primum indixerat quaerendum In memoriam reuocandum , quod supra diximus cuia iussi bet instituti finem , ad caetera comparari quae administrat, sicut in scientiarum progressu principia ad conclusiones, & utriusque rationem se habere, sicut radicem araboris ad quos tulerit fructus. Si ita sit, quis capiat ordinem ab Amadaeo homini Christiano praescriptum , ut nulla finis ultimi habita ratione, omni neglecta illius intentione 3c cura, ad caetera ordinate seratur Hoc enim non minus absilidum est, quam si quis dixerit radicem non nisi in fructu , causas in essectis, praemissas in conclusionibus, sundamenta in tecto , solem in radio extare. Et hunc in institutione hominis Christiani Amadaeus ordinem contendit saluo iure diuino seruari posse, Vt quae omnium virtutum radix est causaque Charitas , in se otiosa, manibus tantum , & operationibus aliarum Virtutum spiret, & immunis ab omni piaecepto Deum amandi,aliena impleri patiatur, non iubeat quidquam etiam Dei causa. Haec monstra prodierunt ab ossicina probabilitatum. Sed Amadaeus aliud sibi praesidium parat, a tertio loco siperioribus nihilominus illustri. Sed puto magis ex ignorantia , quam fraude corruptum, vix enim prosunuissimam S. Doctoris mentem potuit capere, nec V Vendria.
364쪽
aius videtur mihi omnino fuisse assecutus, quamuis Dic putatione de hoc argumento multa habeat obseruatione digna. Sed vix ille Articulus quartus dc sextus uitelligi potest, nisi citaritatis in quatuor gradus distinctioni explicatae addamus, verba quibus exprimitur praeceptuni charitatis . duplici sensu intelligi: primb quidem ut importent tantum infimum Charitatis gradum, quo Deum nulli aequat, omnibus anteponit; & hanc interpretationem praecepti hactenus prosecuti sumus; sed altera longe Profundior & subtilior, ex Augustino de Spiritu & Littera cap. vltimo, quem sequitur Bern rdus sermone so. & D. Nomas hie . his praecepti verbis secundus & tertius fradus continetur, aut potius indicatur, Ut finis quo nobis sit enitendum. licet nequeamus eo pertingere, sed nulis culpa erit defecisse in medio conatu rei longὸ nobilissimae perficienda . Rem explicat post S. Doctorem Bellarminus loco cit
to exemplo ducis, qui duplici verborum formula uti potest , dum milites aci praelium instruit, si ita illos compellet , praefro commilitones solam auressi, Volo vos probetis viros, strenue agatis, & statuatis hodie Vobis occumbendum aut vincendum. Haec verba vim habent praec Pti, & siti tantum ossicij milites monent. Si Vero ut anumos militum erigat alacrioresque faciat , praecepto ad, jungat ad hortationem. Haec pugna commilitones fui,
ra est totius belli finis, hodie vincendus est hostis, cum quo tamdiu decertauimus: hac postrema verborum sormula , nihil praecipit Imperator priori obmissum, aut iniussum : hoc tantum ab illa differt, quod victoriam indicet veluti finem, cuius causa pugnant, & monet ne per se stet quin vincant. Sed quia incerti sunt euentus bello,rum, contingit aliquando nulla militum culpa ut vin
Hoc secundo sensti interpretatur Augustinus Ioco cit to praeceptum Charitatis, ut complectitur, aut potius indicat , tertium gradum Charitatis beatificae, ad quem culupae non imputatur, si attingere & assiirgere non detur: scut docet Augustinus loco citato , Neque emm , inquit,cΜlpa deputandum , s se nondum potes tanta diu o
Dei, quanta illi eunιtiona plena , perfectaque debet r. E
Libro de Persectione IustitiR: Cur, inquit, non pr j4e
365쪽
habeat 8 Non enim recte curratur , si quo eurrendum est nesciatur : quom ori autem foretur , si nullis praeceptis estenderetur P Augustinum Bernardus loco citato imit tus : Non latuit, inquit, pseceptorem pracepra pon s hs-minum excedere vrres: sed iudicauit utile ex hoc ipso ssiae
illos lassicientiae admoneri ,& ut scirem , sane ad queret
iustitiae finem niti pro viribus oporteret: Erra mandanda smpossibilia .non prauaricatores homines fecit, sed humiles. His exemplis , & SS. Patrum testamoniis, quos D. Thomas secutus est, constat. quam immane distent imente S. Doctoris, Sirinundus & Amadaeus, quamque alienam ab eius sensu consecutionem deducant, dum ex Art. 6. ad 2. a re exemplo militis explicata, inferunt D.
Thomam velle , nullum Charitatis actiam injungi pr cepto dilectionis , sed tantum ut semetur habitus Charitatis in infimo gradu ; Quo nihil supra, aut conise DeMm,
mel aequaliter es Hligitur. Deum immortalem l Haec D.
Thomae eo loci assingere , ubi perinde docet prςcepto Charitatis nos ad dilectionem diuinam variis stimulis impelli demonstrat, ut fine quo tendamus, Charitatis
Beatorum perfectione; eodem prorsias argumento , quo Imperatores solent militibus animum addere, Cum non solum pugnandum, sed etiam vincendum esIe monent,& qua licet prςcipiunt. H c vero sormula, aut interpretatio prςcepti, quid aliud spirat, quam accensum & frequentem in Deum amorem Ergo manifesta est ignorantia Amadaei, & D. Thomae corrilptela, velle illum negare praeceptum singularissimum amoris Dei. Argumentum vero illud initio Propositionis & ad finem ab exemplo Charitatis proximi , cuius nullum speciale praeceptuiri detur , unde deducit, nec dilectionis Dei dari,& confirmat ex D. Thoma Quod lib. . Art.2 .trihus vitiis Iaborat. Falsum est antece dens, & contra expressa Christi
Verba Ioan. 13. Mandatum nouum do vobis , ut diligatis knuicem: & quamuis nullum extaret de amando proximo,
nulla & fallax est consequentia, ad praeceptum de Deo diligendo. Quae enim comparatio proximi ad Deum , ut silmmum bonum & Vltimum finem , cuius di Iectio est fundamentum totius vitς Christian et Tertium huius arrgumentationis vitium est D. Thome testimonium , quo
366쪽
euertitur aduersiatij assertio : eo enim Quodlib. & Art. ad
T. erudite disserit, & varias resert Patrum sententias, de adolescente Matth. 19. cui Christus consuluerat abdicationem diuitiarum, nec voluit acquiescere. Horum Pa trum discordes in speciem sententias conciliat distinctione duplicis obseruantiae praeceptorum, quae iura proximi tutantur : prima cum nulla proximo infertur noxa , & citra nostrum incommodum iuuatur , quae interdum non sussicit, nec ad falutem, nec ad necessariam obseruantiam , nisi addatur altera perfectior , cum proximo laboranti succurrimus , perinde ac nobis , id est cum aliquo etiam incommodo & detrimento. Quare non satisfacit Praecepto , qui cum diuitiis abundat, egenti proximo , ἡ
superfluis , aut non omnino necessariis, nihi largitur. Et cum ad obseruantiam praeceptorum secundae tabulae, occasiones occurrant, quibus cum aliquo nostro incommodo grauioribus proximi malis succurrendum fit, & vix a nobis id obtineamus, nisi ex animo alios diligamus. Hinc saltem necessarium est, praeceptum singulatis amoris pro ximi r quo sublato caetera nutant, nec impleri possitne secunda specie obseruantiae multo minus collectim omni nisi praeeat veluti radix horunx fructuum,singularis ex cha'ritate affectus in proximum. Si ea sit necemias & essicacia specialis dilectionis io Proximum , ad servanda secundae Tabulae praecepta . quid futurum putas de singulari amore in Deum, vesummum bonum ad seruanda collectim omnia prae cepta 3 Quare aduersatij videntur mihi, non solum conuellere fundamenta Christianae institutionis, sed etiamessicacissimum , & necessarium praeripere medium , ad obseruantiam peccati mortalis immunem , reliquorum uniuersim praeceptorum. Qui istud singulare de amando Deo tollunt , vel aliis permiscent vocant Smorem
effectivum , & peruerso seiuii ab assectivo distingunt, quasi prior solus ad salutem,& ad obseruantiam omnium collectim , & plenam mandatorum suificiat. Effectivus
enim amor, qualem Deo concedimus unum in creaturas,
vel in media volita unius finis gratia,debilis omnino est, impar mandatis implendis, nisi vires sumat ab amore asi
stiuo, quo prosequimur quidquid innata bonitate dignum. ςst nostro affectui& illς assicimur ut merito damn dus sit
367쪽
ille amor Dei effectivus, seiunctus ab altero, hoc praeter alia nomine, quod nisi ex asiectivo prodeat, Deo sit indisnus , eoque ut dixi donemus , aut dignemur, quae minus Idonea sint, nostros affectus ciere. Vide de hac distinctione plura apud eos Authores, qui ex professo Sirmundum
impugnarunt.. Α Roc VLVS TERTIVS.
Animaduersiones in Conclusionem operis Amadai
DEvεNrMus tandem ad conclusionem operis Αma . dati & nostrarum in illud animaduersonum. Ipse ex praemissis, id eth, ex Ias. assertimum vindiciis ait, an in
garriat libello, propositiones suis probiectas, esse commenta , filsas, improbabiles, scandalosias, temerarias,&erroneas. Antequam sngulis respondeam , uniuersim Mbseruo, me mirari, cur aduersarium vocet AnodUmum, cum certo sciat Esclapes, seu vero, seu ficto nomine appellati. Cur per Germaniam sparsum libellum reserat, cum compertum illi sit eum in Hispania primum prodiisse vernaculo sermone, quem Latinum ex parte secerit. Dbcam haec tacui illa, plagio occultando, ne videretur interpretem agere, & excideret a gloria Authoris libelli. Et arte & fraude usum aliquot aliis libris didici , cum Camberaco transirem, ex nostris Patribus , qui domum sitam extructam Concionibus S. Vincentij Ferrerij, eum in iis regionibus Apostolum ageret & auctam & l cupletatam reserebant nobili filiorum sobole; & praetexcaeteros i lustres viros octodecim tulisse, qui Ducibus Sabaudiae, & tres qui Principibus Burgundiae ac Flandriae a. Concionibus , & a consessionibus fuerant, matremquestam . non tam Principum liberalisate ornasse, quam labore manuum sitarum, seisque lucubrationibus, quae manuscriptae multis annis, blattris & tineis corrosis delituerant in Bibliotheca Conuentus: curis per biennium, dum in ea ciuitate degeret Raynaudus clauem habuit , & tot eo tempore diligenter manuscripta excussit,nec letas con-
368쪽
jectura est, plura sublata suo nomine vulgasse; quia a eo tempore, quo excessit Camberaco & deiut frequentare Bibliothecam,desiderata sunt manuscripta tot Virorum
Quidquid sit de his plagiis , quorum fidem nec astruo nec abrogo , ad minus istius opusculi teneri existimo , &qua potuit diligentissime occultasse, manifestius est quam ut negari queat. Sed dices dum videor , leui culpa plagii
norare, eum liberare a grauiori. Certum enim est minus Peccasse, si interpretem, ut plurimum egerit; & in me recidere accusationem quod Francisci a pietate, qui Aquilae respondit, nomen tacuerim , & quae ab illo ad nanc responsionem ad inmenta mihi collata sint. Amadarus de immunitate Cyriacorum hanc vindicationem ait ab uno Goliath editam, sed hic nusquam mussitavit,quo plagium esset occultius. A fide tamen dignis accepi, non esse hane responsonem scriptam eo aut hore , quem suspicatur
Amadaeus: quidquid tandem sit non nego , sed prae me sero, aliqua interdum ab illo deprompta , sed admodum pauca ; quia breuissime perstringit examen propositionum, & in alia, ius ε excurrit, a quibus mihi omnino abstinendum putaui. Ab illo excepi, quod de Philippi III. castissimo proposito , suo confessario authore, mortem potius sebeundi quam isdandi se retulit: & si is sit authorresponsionis, quem carpit Petrus a clausa valle , potuit nepos de morte Aui certissima narrare:addo me multis ab illo seriptore dissentire, Amadaeus vero nusquam ab Aquila recedit.
Si vero ita sit inquies parum, aut nihil peccauit fidi interpretis desummis munere: quid mali est latina sacere quae legerit Hispano idiomate 3 Ιmo hoc culpam augerinam praeter quod, si hoc nomine voluisset excuseri, non fuerat tacendum , desenta ipta culpa deterior est , quae legisset pessima Hispano idiomate paucis nota , Latm sermone pet omnes Christiani orbis regiones sparsisse. Addo licet propositiones Aquilae duabus tantum auxerit singularibus de absolutione moribundi , ramen de suo penu infinitas falsiationes , & calumnias in Dominicλ- nos deprompsit.
369쪽
3 34 D 1 s P. III. S E c T. II.
Expenduntur tres e madai exceptiones. TRIA excuset,aut potius obiicit aduersario Amadaeus I. nistra m obiectas recentioribus, quasi primis authoribus Izs. propositiones, quas ab antiquis Magistris cceperui. Ita est, sed falsatis& interpolatis ubique fraude
aperta. Addit a. .ntilia censeris noιan ν, cum plerumque Ut
Visum est, inter doctores communes sint. Id falsum omni no, & si cui imputari iure possint, illi singulares sunt qui Felicta via regia quaesiuit diuerticula. Et sane ipsius et Amadaei testimonio, aut silentio, manifestum est, ignota fuisse, aut improbata SS. Patribus quos numqvam citatridque satis uerit ad severissimam censuram , quod tot'
opusculo nullum potuerit, vel certe dignatus: sit, ant1' quorum Patrum aduocare ad sua tum laxitatum patrocI Mium. Vnde concludo temeritati & errori, quod is ustra deprecatur , merito imputari harum assertionum deren
At contra ipse nobis hanc grauissimam notam Inurit ex Caietano : & in nos cadere putat, tres opinionum illia sitarum species quas accurate distinguit Caietanus.Quaeedam inquit in Summa VPH. visio illicita est, quia Voluntaria,&pro ratione sela affertur voluntas illicita est etiam, quae Fidei & morum regulat, id est Scripturae & TraditIO-ni non consentit. Nec excusari potest pertinacior, qua supra rationum momenta, atque ambitum Opini'num,ex
affectu potius quam iudicio .' pro certa & indubitata de- senditur. Sed quid ista ad nos, quasi sola voluntate, non ratione ducamur 3 Quasi 1 Scriptura resedamus , dum standum sontendimus pro lege, quamdiu maiori aut pari prooabilit xe pollet contra commodum & libertatem Sed cur acuit, quae eodem loco habet Caietanus plane aurea,qulabus quidquid hactenus a nobis disputatum est, pro compertissimo habet & confirmat opinione, inquit , t repula operationum , illic eum prima in eredendis , ns eam subiici- Ecelesta 3 quoniam qmbigua regula, tu lis es omnM.
370쪽
ρ' mo, resoluenda est sis regulam certam, ne in errorem deducat. IEscitum eis h. inquit Caietanus, et ii op/nrone in verando , ms tutiorem partem Ag : neque eastim op nionem cusulcumque licet assimere , ut regulam operis. Eaen m ino quod operatio ducitur opinione , subqcitur regula mb gua: quia omnis opinio, est cum formi dine ambigua fuesncerta. Et quia supponitur non Hetr tutior pars ς consequens est , operationem committi regula ambigua ad casem peccati
mortulis in ciam formidine es dubio suscipias , an mortale sit quod meditaris agendum. Quid potuit Fagnanus &Mercorus Caietano apertius & validius scribere in Probabilistas
Et tamen nihil dubitat Amadaeus, ex Caietano aduocare subsidium. eodem loco quo funditus omnes eius assertiones euertit, hoc fundamento nixas, consilii esse, non praecepti, eligere partem tutam pro lege stantem.
Bannesij monitum prudentissimum quidem est, sed nihil ad rem nostram : quia scribit Prologomena ad The logiam Dogmaticam , non ad moralem , cuius longe diuersam est e opinandi rationem, pluribus locis demonstratum est; quod nullum fere opinionibus ad Theoriam spectantibus, subsit peccandi periculum , sicut nec spes veritatis assequendae. At de moribus secus eur opinioni pro libertate stanti, periculum aliquod peccati semper inest, nullum pro Iege pugnanti, imo certam habet sibi adiunctam honestatem. Quare maior cautela , & longe iustior est usurpanda libertas ad censuram aut fugam opinionum
Nec dicas ex D. Tliom. quod l. q. art. I s. quod vergit in commune periculum , non esse ab Ecclesia liistinendum :& cum sciens & prudens hanc opinandi licentiam , ex probabilitatum regulis ferat, argumento est, nihil mali aut periculi habere. Huic obiectioni ex tolerantia Praelatorum pluries responsum est Disp. I. art. & s. vltimo MDisp.2. Se 2.2.art.α. ad finem : quibus addo male obtendi in excusationem Ecclesiae silentium, cum illud obruperie, qui nunc sedet Alexander VII.decreto in Apologiam Castistarum , id est, omnium laxitatum colluuiem , & cum decretum latum sit superstite Amadaeo , contumaciae arguenda est haec responsio. Sed Pontificias constitutiones