장음표시 사용
221쪽
Hi suorum opem magnis vocibus implorant,& i ta teiri ira acris URNpe lo cii scri mine pugnant. Qui opem inuecti scaphi asscrebant, no tam citolii uenirς potvehunt, quin nostri prius vulnera permulta ab hostibus initam in Hostes ipsi partim concisi,partim metu in mare praecipitati sunt: maxima eorui pars in fluctibus interfecta fuit,pauci nado in litus euaserunt. I anta aute caedes hostili fuit,ut mare sanguine redudare videretur, & flui usips in languimicolorem verti,spectan ibus terrore inijcerent. Hoc certe costat, tantam fuisse hostium trepidationem, postquam rem inclinari conspexere ut couersis arcubus se ipsin sagittis configerent. Itaque maximus numerus hostium interfectorum flu ibus editas in litus fuit agittis transfixus,cu a Lusitanis nulla sagitta mit- terexur. Georgius Barretus,qui in nauem illam, topem circunuentis adstri et, i noressus fuerat, cum cerneret eam prope urbem consistere,& tos metis aptis
si me dispositis instructam esse,eisdem tormentis hostilibus vibem curatae,&nacenia quantum fieri posset disturbari priecepit Cum iam hostis nullus appa Ieret,in naues hostium lauitum suit. Multae depressae, multae hammis exust esunt. Quo facto urbe propius Albuciuercius ac ssit, ita,Vt regia appropinquaret. i in regia c0nsitebant,quanuis essent stupore Whementςx oppressit,ut sagittis nostros propellerent contendebant . Albuquercius: Menelius qubdam alij viri nobiles vulnerati sunt. Inde oram illam praetervectus Albuque cius quampluamas alias naues exussit, donec d quandam statione peruessit, cuae ad Carmaniam spectabat in Qua centum M octoginta naues, quae 'onduin mare fuerant deductae , consistebant: quae omnes serme flammis absumpti; sunt.Templum etiam in suburbano magnis silmppibus extructum, & religi ne Mahumetana conlecratum excitato incendio deflagrauit . Nostri sic studio
certaminis efferebantur, ut in urbem inuadere properarent Vos tamen Albidiquercius continuit. Erant efiim pauci admodum,&labore ninuo ae fessian. alitatς in vero magnus numerus militum confluxerat. Praelium horis octo Θ, uatum suit. L nostris decem desiderati, stupra quin uaginta vulnerati sunt, in ter quos Gaspax Dinius vexillifer extitit, cui manus dextera uno ictu praecisa su ic. Ex hostibus circiter duo millia hominum cecidere. Haec Vactoria magnum metum hostibus iniecit, sed multo grauiorem turbationem illis Aser bat inflammatio nauibus illata . Vita namque & salus insulae nauibus contin batur, quibus sublati,yastitastic interitus imminebat . Rex igitur re prius, in contilio deliberata, per duos Saracenos usu rerum peritos & auctoritate Πν Ues, quorum unus appellabatur. Coie iramius, alter vero Abdala, qui erat
Hispanus Gran ra oriundus, ab Albuquercio pacem petist, 'humiliteratque Mimisse pustulauii , ut ex ri suo veniam impertiret. Se namque tem*rit te adoles enutridi hominum perditorum consilio in eam fraudem do ductum suisse. Satis iam poenarum dedisse malis eruditum ita fui sse, ut
prandum. ςset ,sumpta ist inus io futurum itaq; libeatu imperium Regis
222쪽
Emmantietis agnoscere,& tributum,quod imperatu esse pendere velle. Dein de Albu quercium obsecrabat,ut ei loco paretis esset. Se iasmq; ei perpetuo pietate non minore,quam si est et illius filius praestiturum. Admonebat deinde ut animaduerteret sapienter,qua rem gereret. Armugium iam ad ditione de imperiti Emmanuelis pertinere. Si igitur insul vastitate & inflammatione inferret, bonam parte imperij Portu galensis interituram. Insula namq; esse hominu stequentia celebrem, opibus abundante, & ita Persidis de Arabiae regionibus imminente, ut qui eam teneret, facillime posset imperiit dilatare. Insulae vero firmamentu in nauibus esse constitum,ita,ut qui naues exureret, interitu sempiternu insulae illius comodis esset illaturus. Ut enim dicebat illius legati) arbor excisa radice protinus exarescit: ita Armitatu exci sis nauibus, quibus ut radicibus alituratq; sustinetur,interibit. Si igitur opes tui Regis augeri & amplificari desideras pus est,ut insulam cosserues , ὸ cuius incolumitate magnus ad eius imperiti cumulus accedet.Pri terra quemadmodii maximos imperatores,quo nim nome est immortalitati consecratu, virtute atq; factis egregijs imitaris: ita clementiae exempla,qua no minorem admirationem gentibus,quam victorijs attulere,tibi ad imitandum proponas. Hoc enim sibi ad nominis immortalita tem praeclaru existimabant,ut quos virtute deuicerat,misericordia conseruarcti Sic aute cum virtutis masnitudine terrori hostibus essent, humanitatis laude cunctos mortales ad stua tu siti nominis excitabant.Quod ad virtutem attinet, tantu facinus edidisti,ut sis cum omnibus summis Ducibus co parandus. Reliis suum est,ut quemadmodia in bellis initimis semper extitisti, ita parta victoria a nemine te clementiae & humanitatis laude vinci patiaris. Quare cum iam dignas erroris poenas pertulerimus,fac ut malis innumerabilibus perculsi&abiecti,tua benignitate recreemur.Maximi namq; hominis est,in summa felicitate imbecillitatis humanae memoria retinere, & hominibus in summa calamitate costitutis ignoscere.A te igitur per numen sanetissimum,quod colis, per dexteram illam tua semper inuictam petimus & obsecramus, ut misericordia afflictis tribuas, & errori Regis adolescentis, quem valde temeritatis suae poenitet,
ignoscas, & igne, quamplurimu fieri poterit,extingui permittas. Quod si seceris, non solii laude Ducis sortis simi,verum & gloria Principis humanis simi co- sequeris,& opibus Regis tui multu prospicies. Ad haec Albuquercius respondit, se moleste ferre,quod non multo prius cu hac legatione ad eu venissen t. Quod si sectilent, non tantisi damni factum suisset. Irent igitur, & ignem sestinantere tinguerent. Se nainq; fide dare, eos nullum interim incommodum a nostris Fccepturos, luna naues reliquas, in quas nonduincendiu pervaserat, cx imminen ii clade proriperent. Quod vero ad pacis coditiones attineret, se responsiam postea daturu.Cum hoc response Colebei ramius ad Rege reuersus est. Abdala
vero suit obsidis loco retetus, & ignis absq; ullo impedimeto singulari multorii industria& sedulitate restinctus Postridies eruta Rege missi Principes ciui-
223쪽
tatis,inter quos erat Noradinus: sic enim appellabatur,qui Regis nomine ciuitatem patrijs institutis & moribus regebat. Per hos cu Albuque o pax firmata fuit.Pacis coditiones hae suerunt. Vt Zeindinus,hoc nomine secudus, ArmuZij Rex,stipediarius Regis Emmanuelis esset, & ei tributi nomine quindecim aureorum nu morti millia penderet: & praeter haec,ipsi Albuquercio pro impensis in id bellum factis solueret quinq; millia. Vt Rex assignaret locu in urbe,quem Albuquercius vellet,in quo posset arcem aedificare. H uius pactionis literae suerunt in aureis laminis insculptae Arabica & Persica lingua. Persicum exemptu, ut penes ipsum Regem seruaretur, Arabiciam ut ad Emmanuelem mitteretur. His pactio ibus firmatis & obsignatis,Rex ab Albuquercio postulauit,ut ei unuvexillum Regis Emmanuelis patroni sui insignibus illustratum mittere cuius admonitu diiceret, Regem absentem , cui se addixerat,debita fide & pietate venerari. ut intelligerent omnes,eum in illius patrocinio latere, cuius tam claruapud quamplurimas nationes nome esset. Vexillum ab Albuquercio mistum, cum maxima ciuitatis totius laetitia,& faustis acclamationibus, quali felicitatis perpetuae signum exceptum suit, & in regia turri collocatum . Albuquercius deinde e naui egressiis,in regiam cocessit, quae erat instrata peristromatii aureis& bombycinis. Rex illum magni amoris significatione coplexus est, multusq; sermo de pace fuit ab illis institutus,quam iterum iuresurando valde sancto Screligioso confirmarunt. Inde clim se rursus in classem Albuquercius reciperet, Rex munera ad illum misi i satis ampla, Regisque magnificetia digna. Balteus erat ex auro factus,multisq; gemmis maximi pretij distinctus, & sica cum in gina ex auro & gemmis simili ratione perfecta: &quatuor anuli,in quos erant gemmae exim ij sipiendoris inclusae: & equus mirae pulchritudinis 3c pernicitatis, ephippio & phaleris valde pretiosis instratus. Duces etiam reliquos muneribus elegantissimis affecit. Albuquercius illum vicissim remunerauit donis atq; monilibus opere singulari persectis. Itaque persuasum erat omnibus,nihil este posse illa pace constantius. Lusitani igitur egresii, in domibus, quas Rex illis designarat,sine ulla suspicione fraudis habitabant. Aliquot naves fieria ni in ii,
tus, ut reficerentur, absque ullo metu subductae. Arcis fundam eta cotinuo iacta sunt. Albuquercius cum Saracenoru mores exploratos & cognitos haberet,
ct quata perfidia uti soleret,intelligeret,prope locii, ubi arx aedificari incipiebat, in lingula litoris ipsius turrim excitauit,in qua tormeta disiposuit, quibus si Saraceni opus impedire conarentur,eos dispelleret. Omnes Lusitani certatim operam strenuam nauabant: nullum erat generis de dignitatis discrimen qui
plus laboris in illud opus insumebat,is nobilior habebatut. Albuquercius ins
bat acriter operi,& laborantes urgebat, eorumque laborem & laudibus dc fers monis urbanitate leuabat,& frequenter admonebat, totam firmameli & secu ritatis ratione in eo posita esse, ut opus summa celeritate perficeretur: ut si Regem foederis percussi poeniteret,fide frangere si velle postqua arx munitissima ceruicibus
224쪽
eeruicibus illius impenderet minime posset. Ipseque ut exemplo reliquis esset, operi etiam plerunque manus admouebat. Rex materiam opera suorum abii de subministrabat.Et quia,ut fit editiones inter Lusitanos&ArmuZienta excitabantur,ne nostris iniuria a ciuibus inferri posset, Noradinus quadringentis militibus stipatussumma Regis ipsius voluntate praesidio nostris erat.Duo filii Noradini de Regis nece colurauerant, &detecto scelere,antequam poenas da rent, aufugerant. Vnus appellabatur Delam ira,alter Terasus. His Albuquer-ciuspropter singulare studium , quod in Emmanuelem prae se serebant, a Rege veniam & reditum in patriam impetrauit.
tur, duo legati Armugium aduecti sunt, ut tributu ID maelis nomine , qui tunc Persidem,& quamplurimas orientis Solis regiones imperio deuinctas continebat,
quod Armuzij Rex, ut alij permulti Reges stipendiarij,
ex scedere debebat, exigerent. Erat Ismael is, quem So----phum cognominabat, princeps inter Saracenos omnibus artibus illo loco dignis excellens,qui propter ingenium &industriam,cum se primum religionis nomine venditaret,deinde magnum virtutis specimen in bellicis rebus ostenderet, ad summas opes peruenerat, imperiumque latissime propagarat. ArmuZij aute Rex, ut alij permulti,metu & imperio coactus tribu tum illi pendebat.Tunc igitur cum legati tribum peterent,Rex animo susipen-lo &anxio,quid sibi agendum esset, explicare no poterat. rem ad Albuquerciuretulit. Is eum sine cura esse iussit. Itaque legatis per unum e suis comitibus de aduentu, & de valetudinis firmitate gratulatus est. Deinde eos admonuit , ciuitatem illam de Armurij regnum Regis Emmanuelis esse, belli iure subactu, & Armuzij Regem in fidem Emmanuelis Regis praecellentissimi receptum, ita,ut sibi necesse esset iniuriam ab illo propulsare. Quod vero ad tributum attinebat, se tributum Regis ipsius nomine continuo soluturu .Ferculii deinde, in quod tributu erat impositum, cora legatis ipsis euolutum suit.Erant aute inserculo globi ferrei,&lagitis,&hastam cuspides,& ferrear fistulae . His explica.tis,& in lcgatorii cospeetu propositis,adiecit is, que Albuquercius miserat, Hoc
225쪽
Rex pendere solet iis,qui a regibus sibi subditis tributum exrgum .Hoc responsse legati , qua nuis minime serendam iniuriam Ili eli Regi omnium potensesimo factam esse clamarentn minas etiam iacerent, inanes tamen m patrian rediere. Arx interim ad tantam altitudinem peruenerat,vt praesidio relicto defendi facile posse videretur. Duces vero molestissurio serebant ae ditisus in mopere detineri. Animo namq; reputabant praedas, quasa re e nauibus hostici potuissent i circa Arabici sinus introitum mare illud peragrauissent. Ardentes
igitur cupiditate,consistum ineunt, ut nomine Regis ab AI quercio contens dant, ut arcis praesecto, quem vellit,ielicto, inde discederet. Postulatum hoc scribunt, & nominibus obsignant,& obtestantur,ne contra Regis imperiti vellet diutius tempus in eo opere conterere, ad quod essiciendum iussus no fuerat.
Aderat scriba cum postulato , ut fidem scriptis faceret, illum , si postulato no satisfacerct,ossicium prodidisse. Is postulatum de manibus ictibae cum accepisset, legere noluit,sed sub lapidem,qui erat in arcis limine,ad eam rem paulo altius machina sublatum,abcidit. Hac columelia Duces offensi,ad Coleatarum,qui maximum apud Regem locu obtinebat , adeunt,eumq; admonent,Albuquercium nihil eorum,quae contra Regem ArmuZij gesserat,ex Emmanuelis Regis imperio gessisse sed hominem est nata mente praedipum,& pKter modum &rationem laudis appetentem, ea molitum futile,quae sertasse non mediocrem essent offensionem animo moderatissimi Regis allatura Nec enim Emmanuqlam veste,ut nostri Regibus,a quibus nullas iniurias accepissent, bellum inser Id Coiratarus cum ab illis accepisset,laetitia incredibiliter elatus est Existi mauit enim sibi licere minore cam periculo fraudes machinari. Itaq; ad Albii querciumaccedit,elimq; post longum: sermone vehemeter admonuit, ut classem inde deduceret. Illius enim metu mercatores eo naues minimecum me
cibus, ut ante Iblabant, pellere. Et ob eam causam Regis vectigaliai, quae mari rima ex parte in portorijs consistebant,imminui ta, ut tributum, quod Qeacia impositum,soluere propter rei familiaris angustias minime posset. Dabat prav-wrea fidem,se persecturum,ut arx ilis absente perficeretur,& ita mu ni turi MAlbuquercius ipse cupiebat. Albuquercius ad ea sic resp5dit tintaliginet Co iratarus,illii ab instituto consilio minime discessiirum.Itaque alia via concinnar fraudes instituit. Quinq; nautas pecunia corrupit, ut Albuquercium deserere
ut quibus erant quidam, qui tormenta aenea conflare sciebat. His aute iαconriunentem traductis,iussit omnia quae ad tormenta conficienda pertinerent,farrige subministrari,eosq; victu lautissimo,atq; muneribus deliniri. IdcumiAIbu quercius c5perisset, sit ad Rege &ad Coleataru,qui nautas sibi cotinuo tradi
postularet.Respodent illi,homines minime coparere.Se tame opcra datur At
eos si lateret extraherei,d ad illa mitteret. Post triduli per nunci signifieati
mines ex insula in cocinentem traiecisse. Se tame curaturos, ut inde abducere' Ur Inrerim. vor lais immo tym minuta parum aenea, partim ferrea faciebat. Coleatarus,
226쪽
ampCoieatarus, homo quietis impatiens, de fraudulentus,arma comportari, milites adduci nocte, ne res palam fieret, iubebat, de bellum tanto silentio & calliditate coparaba ut quan uis Albuquercius sagax dc callidus esset, id odorari noposset .Tandem Saracenus quida, nomine Abrahemus, illi rem totam aperui atq; demonstrauit, quosdam Lusitanos Duces Coiinaro caulam illius sceleris attulissead Albuquercius admiratus,Deo summas gratias egit,Saracentiq; admonuit, ut omnia,quae posset explorare,ad illu continuo deserret: se namq; persecturum, ut eum debito praemio large atq; munifice cu amplificatione dignitatis aisceret. Deinde per nuncios Regem dc Coleatarum admonebat, ne vellent foedus tanta religione percussum, propter quinque transfugas violare. Deum,qui est iusiurandii negligentibus infensius,metuerent,& belli renouandi materiam contra interpositam fide praebere nollent . Illi iurant, se de hominibus illis,quo in loco estent, nihil certum habere. Albuquercius Duces ad c5silium euocauit. Fuere qui dicerent, non esse sapientis Ducis,bellum quinque perditorii hominum causa cum salutis atq; dignitatis certissimo periculo moliri. Se namq; admodu paucos esse,bellique proximi laboribus attritos: hostes autem innumerabiles.Si quidqua suisset in contentione suscepti temere certaminis offensiim,multo maius aedecus illii subiturum,quam suerat illud decus ex
insigni victoria coparatum. Fore namq;,ut multi victoriam sortunae, ruina temeritati tribuendam merito iudicarent. Non Esse vires Lusitanas , cum essenzexiguae,temere distrahendas,& sine graui causa in summu discrimen inducendas.Quare censeban nihil fieri posse dissimulatione sceleris atq; conseruatione pacis antiquius.Constitueret porrbin arce praessectu cum praesidio,&ipse cum classe discederet. Hoc ille con si liti accipere noluit.Neq; enim erat e sana mente depromptu, neq; sapienter de bello statuebat. Erant enim iam in ciuitate auxilia, undiq; cum multis armis,& tormentis,& bellicis instrumetis inuecta.Nomo erat inter hostes, qui de conseruanda pace cogitaret. Nihil erat in illi; sim plex,nihil non mendacio,discelere,& calliditate subnixu. Ducem cum pr sidio
in arce nondu persecta,ne'; latis adhuc munita relinquere,no erat hostes coercere,sed suos hostibus prodere. Arce vero tanto labore fundata prorsus omitte re,summii dedecus,& minime sapiens consilium videbatur .Timiditatis enim erat,incepto desistere stultitiae aute summar,hostiu opes munitione illa, Lusi tanosii opera & contentione persecta,confirmare,ne facile deinde,si opus esset, ciuitate arce illa defensam excinderet.Consilio ita minime coprobato,nuncios
ad Rege iterii misit,qui ide ab illo obnixe postularet.Cum vero nihil impetras set,& eiusde Saraceni,qui illu de instituto scelere certiore secerat, indicio perce
pisse arma in certu locum coportari,milites undiq; couenire,stationes muniri, dc in illis praesidia disponi,& tormenta collocari,nocte una Lusitanos omnes curebus omnibus, quae maioris pretij erant, indassem recipi iussit. Haec cum fieri Rex animaduertisset, detectam fraudem esse cognouit,& idcirco minima
227쪽
. MA LI AER dissimulandum, aut rem differendam ratus est. Armati igitur undiq; 'de ut,
praesidia concurrunt, tormenta in nostros aperte dirigunt, milites concursantes seritatem oculis &aspectu denunciant. His rebus excitatus Albuciuercius Duces in staphas descendere, & propius urbem accedere, & moenia tormentis quatere praecepit.Coiatarus naues,quae in anchoris erant,in portum subducere imperauit, ne a Lusitanis capi & incendi possent. Lusitani confestim accurrunt,& naues coniectis ignibus inflammant.Nullum diem intermitti patiebatur Albuquercius, quin tormentis quamplurimum damni moenibus inferret. Sed cum hoc belli genus illi nimis lentu videretur, aliud excogitaui quo multo vehementius hostes amigeret. Iussit enim summa diligentia mare custodiri, ne quidquam cibi in urbem importari aliunde liceret. Emmanueli Tellio Bat reto,dc Antonio Campens,& Alsonso Lupio Costae hoc munus assignauit. Illi quantiis inuiti imperata conficiunt. Rates aliquot capiunt, &ad Albuquercium adducunt. Is facinus edidit inhumanum, &illius rebus gestis indignum.
Omnibus enim, qui erant nautae, aut sagittarij, aures & nares atq; manus pr*cidi : reliquis, praeter auues atque nares ,medium pedem secari iusiit. Eos deinde in terram deduci praecepit, & admonuit, ut Coleatam dicerent, idem supplicium subituros omnes, qui annonam in urbem inserre conarentur. Erant hostes vehementer exterriti, ciborum penuria ciues amictabat: plebs tumultuari incipiebat: fames atq; sitii eos premebat. Multi igitur ad Regem adeunt; de clade, quae illos vexabat, maxima voce conqueruntur, & iratis precibus ab ' eo contendunt, Vt vel pace, vel quacunque alia ratione posset,illorum malis remedium praeiens adhibeat. Secus enim , sibi opus esse remedium tantis mi-
se ijs inuenire. Ad haec Coleatarus Regium enim est apud barbaros,aliena semper uti lingua, & in infantia grauitatem positam arbitrari ) Regis nomine respondet, quod ad depellendam sitim attineret, cisternis ipsius urbis μputeis, qui inde quatuor millibus passuum aberant, in loco, quem Terum ba- quem appellant, posse ciuium sitim facillime restingui. Ciborum autem copiam tantam esse in urbe, quanta satis esset ad bellum tolerandum, Vsque eo, dum classis maxima rebus omnibus instructissima, quam propediem msuturam confidebat, portum insulae subiret. Essent porro bono animo. Se namq; vincula Lusitanis illis omnibus iniecturum, ut vivi poenas improbitatis atque perfidiae luerent. Hac inani spe, ciuium a se furorem & impetum repressit. Reautem vera nec in cisternis,nec in puteis erat aqua,qua tanta multitudo iustentari posset, & ciborum erat extrema quaedam inopia. Albuquercius , ut hostes grauiore cruciatu vexaret, & citius au deditionem compelleret, obstruere pu teos Terumbaque es instituit. Itaque negotium dedit Georgio Barreto,&Alsonse Lupio Costae, ut puteos obturarent. Hi scaphis inuecti, oram legunt octoginta militibus stipati . Barretus sex viros nobiles ,&in rebus gerendis in xlustrios in terram exposuit, qui viderent, an arte quadam possent aliquem
228쪽
hominem corripere, equo, an putei essent custodis, cognoscerent. H iduos homines capiunt, e quibus intellcxere,puteos seruari a Duce,nomine Cidelia-mer, qui sub signis viginti quinque equites,& ducentos pedites sagittarios habebat. Hoc cum Barretus acciperet, remis quantum fieri potuit accelerauit, udin terram cum omnibus copijs egrestiis ante lucem erat enim nox)hostes inopi nan tes opprimeret. Quod quidem sic euenit . Nostri enim hostes dormietes offendunt: ducem interimunt, &praeter paucos admodum, qui semissem nes excitati profugerant,omnes intersecti sunt,& putei hominum Sc equorum cadaueribus oppleti. Ne autem cadauera extrahi possent, Albuquercius Laurentio Sylvae, Castellano viro valde nobili, Sc in armis acerrimo curam dedit, ut cum viginti militibus puteum custodiret. Is cum ab hostium multitudine circunuentus esset, Albuquercius qui semper rebus omnibus intentus erat, Sc in de tunc non procul abera cum centum & quinquaginta vitis accurrit. Hostes erant permulti,Rex hortator dc spectator aderat. Coiratarus admonebat suos, ut in eo certamine vitam omnium contineri perspicerent. Instant illi: nostri multitudine penὶ obruti retrocedunt, quos hostes acriter insequutur,&multos convulnerant. Albuquercius erat undiq; telis impetitus: Delam ira,cui Albuquercius venia dc reditum in patria consequutus fuerat,multo acrius,quam reliqui omnes,in nostros serebatur,donec tormento grauiter ictus, se a caededo & a persequendo co tinuit. Albuquercius eo die maximu vitae discrimen adluit. Litus erat prope: id suit in cause,ut nostri omnes,praeter unum ex Albuquercii domesticis,qui in praelio cecidi euaderent.Maxima tamen eorum pars Vulnerata discessit. Mare tamen summa vigilantia a nostris obseruabatur,ne comea tus vllus inueheretur. Multitudo a Rege milericordia implorabat se diutius famem atque sitim tolerare non posse dicebat. Nollet paucis obtemperando ciuitatem uniuersam morte acerbissima conficere.Haec clamoribus,&interdum
etiam minis, Se eiulatu valde lugubri cum multis lacrymis agebant. Hos Co-ieatarus aliquando verbis lenibus,aliquando etiam minis a Regis aditu &congressu repellebat. Sed malum illud iam tolerari non poterat: itaq; necesse erat, deditione tandem miseriar, quae urbem premebat, fine imponi. Sed in hoc rerum statu, res accidit dedecore sempiterno dignissima. Duces enim quavis essent δc nobilitate &factis egregij, odio parum iusto sui imperatoris excaecati, cum bellum prope consectum esset,fidei de insitie nobilitatis obliti,Albuquercium,sub quo militabant,repente deserunt,dc passis vellis in Indiam inuehuntur. Hi suerunt Emmanuel Tellius,&Alsonsus Lupius Costa,& Antonius Campensis. Cum igitur Albuquercius cerneret, copijs ad hunc modum diminutis, se non posse bellum diutius sustinere, discessit inde si emens &indignabundus, quod victoria non hostium virtute, sed suorum flagitio de manibus erepta luisset. Est non procul insula ad idem regnum pertinens Queixume nominatur) in eam delatus,in oppidum nomine Arbee inuasit,&ducem cum P multis
229쪽
multis imilitibus occidit, locii inq; sipoliauit. Maximus autem ex praeda comeatus suit in naues impositus. Ibi cum certior factus esset, arcem Zacoloram csie in maximas angustias propter annonae penuriam adductam. Bello enim premebatur, per quod commeatus in arcem invehi minime licebat desimulac cepisset,septuaginta nauium classem ex intimo sinu, qui Persidis extremo ex ea parte termino definitur, loluisse, ut Armii Zio opem afferret, vidit sibi, tum ut classis congressum deuitaret,ium vi Lusitanis asilietis subsidio occurreret,non. esse diutius in ea regione cunctandum. Prius tamen,quam inde discederet , in aliud oppidum eiusdem insulae Queixu mensis inueetus est .Appellabatur Ho- meat . Erat autem magnis praesidi js munitum. Atrox praeliticornmissum fuit: oppidum tamen cum magna hostium caede captum de direptum est, deduces hostium caesi. Enostris aute unus nauta desideratus suit, & duo Saraceni , qui sub Albuquercio stipedia faciebant : Ioannes Nouius vulnus accepit. Inde cum . Nouium in Indiam dimisisset,in Zacoloram peruenit. Illius aduentu suit bello finis impositus: hostes enim metu perterriti sugerunt. Cum vero hostes ab illo pacem peterent, illa mea lege concessit,ut certum numerum boum & arietum in arcem, nomine tributi, singulis annis inferrent. Vt autem abundantiore commeatu arcem muniret, Franciscum Tatioram in Meltiadem rei frumentariae comparandae gratia misit. Ipse vero in Goardasumense promontorium cocessit. Tauora cum in Mel indensi regno imperata faceret,iacobus Melius , & Martinus Coelius, qui in MoZambique hyemauerant, in eundem portum aduecti sunt . Qui relicti in Melinde suerant, ut ad AEthiopiae imperatore deducerentur, adhuc ibi commorabantur,eo quod neminem Rex Mel indius nancisci potuis let, cuius fidei recte comitti pollent. Itaq; in naues recepti sunt. Tres igitur illi nauarchi ad Albuquercium se contulere: in via autem nauem unam cepere, quae spoliata primum, incensa deinde suit. Alteram autem nauem Albu quercius ipse ceperat: qui horum nauarchorum aduentu mirifice delectatus est. Erat autem in naui , quae in manus Albuquercij inciderat, Sara cenus quidam ex Arabia,usu rerum peritus,qui apud AEthiopiae Imperatorem diu Versatus fuerat, & gentis mores,®ionis instituta cognouerat. Hunc ad Regem Emmanuelem Albia quercius misit, ut omnia quae scire cupiebat, illi dilige ter explicaret. Tres autem illos,qui ad AEthiopiae Regem mittendi erant, in oppidum non procul a promontorio situm induci precepit . qui inde eo quo missi fuerant, abique ullo incommodo peruenere. Rex, qui tunc imperi u tenebat , Dauid appellabatur, mater autem Helena: quae propter prudentiae noVulgaris opinionem , eo quod Dauid adhuc puer esse Gregnum gubernabat. Hi cum Emmanuelis literas accepissent, incredibilem laetitiae significationem dederuntra legationem ad Emmanuelem decreuerunt, cuius sententiam alio in loco reseremus. Hinc prosectus Albuquercitis,in Zacoloram delatus,hyemem
traduxit. Inde cum primum per anni tempus licuit, vigesimo die Augusti,Ca--- laiatem
230쪽
laiatem versus iter instituit, ut simul&quae in Armugio post illius digressum
euenerant, intelligeret, &Calaiatensibus doli patrati poenas imponeret. Ibi cum naues ab incolis conspectae fuissent, duo Saraceni, homines opibus & auctoritate pnestantes, lintre inuecti sunt,&nauem praetoriam sine ullo metu constenderiit. Exi stimabant enim illas naues e Lusitania tum primum ad eas oras appellere, neque itare posse, Quae in Armurio gesta fuerant: & intelligere cupiebant , quid in Lusitania de rebus Indicis ab Emmanuele designatum esset. Hi vero cum Albuquercium cognouissent, & intelligerent eam fraudem, quam Calaiatensis praelectus conflarat, exanimati metu clanciderunt, & suppliciter admodum misericordiam implorarunt . Ille veniam ea coditione promi sit, ut vera de hs rebus, quae scire cupiebat, enunciarent. Illi se id facturos sponden t. Ab illis autem cognouit, & quantis opibus ArmuZium esset munitum , & simul intellexit, eundem ducent qui fraudem fuerat machinatus, in oppido csse, idemque munus obire. Hoc ubi percepit, in portum inuehitur: hostes cuni ipso duce protinus, ut resistant, accurrunt. Sed paruo certamine in fugam conuersi sunt, in templumque litori propinquum se trepide recipiunt. Templum fuit repente captum. Hostes expulsi, in urbem contendunt. Lusitani illos statim insequuti sunt usque eo,dum in oppidum compellerent: quod statim oppugnare cum vellent, suere ab Albuquercio prohibiti. Nox enim appropinquabat, & viae erant angustae,& aedes excelsae,e quibus poterat hostes in nostros lapides & tela contorquere: quod si fieret in tenebris,non mediocre periculum nostris imminebat. Ea igitur nocte in templo substitit. Cum vero diluxisset, in oppidum inuasit. Hostes inde formidine perturbati confugerant. Nostri ad praedam conuersi sunt. Ibi cum Albuquercius diebus aliquot comoratus esset, dux impiger, nomine rasaradinus, cum mille viris acribus una nocte in nostros impetum silentio noctis intulit: quos non imparatos, ut suiss picatus fuerat, offendit. Ea namque erat Albuquercij disciplino, ut vix quid 'uam illi posset inopinato contingere. Itaque magno cum damno atque dedecore repulsi sunt. Hic rursus Albuquercius odio gentis ind uctus, si mile exe- pluila immanitatis edidit illius, quod in Armugio praebuerat. Omnibus enim
quos vitios cepit,aures atque nares amputauit. Oppidum deinde & templum, quod erat excellenti opere factum, & viginti septem naues, quae erant in por- tir, flammis exussit. Inde aquatione prius in cursu cum magno periculo facta, Armurium colendit, ut oculis urbis statum & munitiones usurparet, & simul aliquod damnum ciuibus inferret. Ibi cum propius naues appelleret, arcem, quam ille fundarat, duplici contignatione sublatam,& tormentis egregie muni tam conspexit. Vrbem tamen tormentis concussit, & naues aliquot intercepit,& quibus signis potuit, odium quod in Coleatari &reliquorum perfidia
animo continebat,exprompsit. At Coiratarus ad illum literas Almeidae misit,
quibus Coieatarum admonuerat, Albuquercium absque Regis Emmanuelis