장음표시 사용
311쪽
quae ad hostium impetum repellendum,sive quae ad obsidionem tolerandam
usui esse possent, prouidere. Odoardus Menelius exploratum miserat, &cum primum diluxi quid exploratores afferrent, ad portam armatus cu instructis
copiis expectabat. Renunciant illi, hostes post colles, in quibus specular erant
constitui , consedisse magnam equitum & peditu multitudinem videri. Cum tam exiguis copijs non esie sapientis Ducis,velle in hostes multitudine seroas,& successibus elatos incurrere . Odoardus enim Menesius habebat tunc subs-gnis equites ducentos, & pedites trecentos. Odoardus nihilominus progredi constituit: & superato colle, hostes as exit, & numerum oculis,ut potuit, de-sgnauit. Illi cedunt, ut nostros ab urbe longius extraherent. nostri sensim eos sequuntur. Ubi vero illi circiter duo passuum millia progressi sunt, constitere: deinde clamores ingentes edidere. Hic Barravi, Non clamoribus, inquit, est, sed viribus agendum Non sunt hi homines,qui vocibus exterreri soleat. In vir-
. tute igitur,non in ululatibus est spes victoriae collocanda.Cupio nunc non eos,
qui voces inanes sundant,sed qui hostem seriant spicere. Haec ubi dixit,instructos equites in nostros incitauit.Primum nostrorum agmen,quod Petrus Leitanus aucebat fiexaginta equites csitinebat,&suerat de nocte praemismum. Hoc primum hostium impetum sustinuit. Hostes multitudine nostros obruebant. Menesius tamen Leitani namque virtuti multum cofidebat,nec existimabat esse sibi hominibus,tanquam in extremum discrimen inductis auxilium celerius,quam summae rei conueniret,afferendis sensim ibat, ut ordines iam propter praelium commistum perturbatos aggrederetur. Itaque cum tempus opportunum animaduerti pedites iussit unum hostium latus inuadere, ipse in latus alterum impetum acerrime tulit. Plus una hora sui tutrinq; sortissime dimicatumTandem cum hostes ardore illum pugnandi remitterent, & nostri tunc multo vehementius impressione sacerent, illi sugam capessunt Almandarinus is enim ante congressum Barraxam illusera quod non vocibus,sed virtute cupaucis illis Lusitanis rem gerendam esse praedixerat) ut Barraxae sententiam comprobaret primus cum equitibus centum se iuga proripuit. Illum Leitanus insequutus est,& cum aut vi uti ciuisset,aut saltem occidisset, nisi equites,quos ducebat,pedites hostiis in caedendo fuissen Leitano frustra eos reuocan te, nimis impediti. Barraxa viri sane sortis ossicio functus ea die suit. Cum tame Al- mandarint suga suos perterritos animaduerteret,ita cessit,ut ordinem cedendoco seruaret. Eum Menesius duodecim millibus passuum insequutus suit.Tandem cum Barraxa copias in montem arcta via subduceret,Menesius litos ab hostium tarde reuocauit.Supra sexcentos ex hostibus ea die caesi sunt,capti diacenti &quadraginta,inter quos fuit Almandarini primi agminis ductor, & Barsa-xae signifer,& multi praeterea viri nobiles signa dc tentoria capta, & praeda in 'gens abducta. Ipse Barraxa summum discrimen adiit: ex equo enim cecidi taeditius ei repente ab uno ipsus equite oblatus fuit,quo periculti vitaret.Enostris
312쪽
3 suatuor oecidere viginti tres vulnerati sunt. Odoardus Menesus,re bene gesti, in urbem reuersus, rem cum omnibus copiis in templum ingressus, summas gratias Deo egit , cuius numine & beneficio pranium illud pugnatum suerat. Nec Safinii interim presidia quiescebant. lauri namque vicini quan uis ex scedere tributa deberent, ea tame , ope Principum steti,qui illis animos faciebant. luere reculabant. Praeterea illis, qui in fide permanebant, reliqui bellum frequenter inserebant. Itaque necesse nostris erat,vel ut rebelles bello frangerent, velut lubditos iniuria liberarent saepenumero in hostium fines incurrere. Hoc igitur anno Nonius Fernandus Ataidius Lupum Barrigam,virum impigrum, α antes nanotia ducem, Dabidam is locus Safinio circiter quadraginta millibus passuum distat sit,ut incolis contra Xiati menses opem asseriet. Dabi da in edito colle Matim imminet prope fluuium, quem Agra appellant. Xia timentes tamen tunc Dabidenses numero luperabant,& plurimas illis iniurias insetebant,quas tunc Barriga pertequutus est . Illo regresso, cum Mati menses exploratum habuissent, pias Iehabent iis castella circumire,ut tributa,quae erant Resi Emmanueli per luenda,a stipendiari is exigeret, octingentos equites accersierunt,quibus eos se facile oppressia ros esse confidebant. Iehabentaὐ- sus qui tunc in castello,quod appellant Mirabellam,se cum centum&sexaginta equitibus cotinebat, ubi primum audiuit Xiati menses appropinquare, qua uis copijs esset inferior, cum nonnullos Dabidenses asciuisset, in hostes acritet impetum dedit, & sus os insequutus est. Duos viros primarios cepit, & paucos occidit. Cum tamen Dabidensis quidam princeps, Acum nomine,hostes aut . dius insequeretur, & te a tuis longissime segregallet, ab Mati mens bus captus
suit. Paucissimi eo praelio ceciderunt. Arabes enim,qui Mauritaniam incolunt, cum sint avarissimi, propter pecuniae cupiditatem hostium vitae parcunt, ut ex redemptione pecuniam comparent: & praeterea multos a se in bello captos esse maxime omnium gloriantur . Bellum tamen hoc & permutatione captiuorum,& veteris foederis instauratione finitumsuit,& stipendia Regi Emmanue ii integre persoluta. Rursus Attidius eundem Barrigam cum Ieh abenta sese inpa in AreZe nomine,ad radices montis,quem Ferreum appella situm,misit, ut illum propter rebellionem bello contunderent.Illi,Vt imperata facerent,nocte prosecti, prima luce in pagi munitiones irrumpunt, hostes non ullos interi. munt,& aliquot etia capi unt reliqui se in montem effusa fuga proripiunt. Nostri in urbem cum praeda incolumes reuertuntur. Rursus cum incolae cuiusdaoppidi,quod appellant Tararot,cum AZeZensibus scedere coniunisti, excursionem in Safiniensem agrum facerent, Ataidius cum copijs instructis egressius, eos fudit fugauitque nonnullos occidit,& exercitum incolumem reduxi CLudovicus interim Menesius, Ioannis Menesij Taraiicensis Dynastat filius, cunicentum equitibus Safinium peruenit. Alvarus etiam Norogna cum alijs centu
equitibus in urbe simul ingressus est. Vterq; missus a Rege Emmaniae fuerat.
313쪽
ut urbi praesidio esset,ita tamen, ut nunquam Ataidij imperium detrectarent,
sed omnia,quq is iussisset,alacritate summa conficerent. Ataidius,ut adolestentes ea nobilitate praeditos exerceret, ut possent cum nonnulla gloria in Lusitaniam reuerti,statuit Almedi nam eos deducere . Est autem Almedina vibs valde ciuibus frequens,& muris cincta. Homines sunt agriculturae, & rei pecuariae maxime dediti,& idcirco frugibus & pecoribus abundant: cultu tamen paulo lautiore,quam reliqui eiusde m regionis Arabes utuntur. ciuitas erat in duas saetiones diuisa Quidam enim Regis Emmanuelis partes sequebantur,quidam Fessensi Regi studebant.Vtraque aute pars Eetionis Principes habebat.Omnestamen tributum ex scedere debebant factio Fessensistunc ptiesidio Regis intra muros admisso multo potentior erat. Sic autem euenit talij quide voluntate,alij verb metu tenerentur,ne tributum imperatum soluerent. Ataidius cita equitibus quadringentis,& turma peditu ex urbe prosectus, prima luce Alme dinae portis appropinquauit. Hostes de illius aduentu per exploratores facti certiores extiterant. Erant in urbe equites sexcenti, de pedi tes mille, viri sortes, de animis & armis ad confligendum parati. Ataidius eos inopinato aggredi cogitarat. Itaq; cum ad moenia propius accelsisset, duplicem acicin instruxit. Vna Al- Varo Norognae,ut portam,quae Marochium respicit,oppugnaret, alteram sibi reseruauit,qua cum Ludovico Menesio per aduersam portam irrumperet.Hostes ultro portas aperiunt,& pugnandi facultate nostris offerunt.Prielium exortum est,quod fuit utrinq; singulari audacia comissum. Nostri primum cessere. Deinde rursus animis acriter incensis,impetum in hostes tulere. Victoria neu tram in partem inclinabat,cum pugna in multum temporis spatium protracta fitillet. Factum tandem est,ut utrinq; libenter se a praelio continerent.Ataidius copias suas reduxit,&hostes se intra moenia receperunt.Ex hostibus tamen supra viginti ceciderunt e nostris tres desiderati sunt: multi ex utraq; parte vulnerati suere.Rursus cum Ataidius quietem minime pati posset,silentio noctis usus in hostium turmas,quae prope Athaedinam post iis castris consistebant,inuadere statuit.Sed cum intellexisset,liostes e sse iam de illius conatu perexploratores admonitos,quamuis iam esset multum in via progressus, copias retraxit. Porro
Arabs quidam ei familiaris ad illum accessit,atq; nunclauit, Marocliij Regem viam, perquam ille regredi parabat,insedisse,ut illum interciperet. Eo nuncio Ataidius se valde laetari dixit,& Arabi munus pro eo donauit. Deinde,abi que-so, inquit,Regiq; nuncia, me in campo per totam diem illum expectaturum. Rex tamen siue ut congressum illius vitaret, siue ut aliud, quod in rem masis
esset,animo moliretur,sive Arabs falsum nunciarat, viam minimejnsedit, ted in Duecalam regionem recta contendit,&scedus cum Principe,qui montes ditione tenebat,seci ut coniunctis viribus Lusitanis repugnarent . Ataidius cum diu frustra expectaret,exercitum tandem media serme nocte in urbem reduxit.
Hoc serme tempore Nonius Mascaregnas cum equitibus centum Satatu peri uenit,
314쪽
umst Ludovicus Menesius,& Atuatus Norogna suere in Lustaniam reuocati. Erant tunc in urbe supra septingentos equites,cu quibus Ataidius frequenter excurrebat,& manum cum hostibus crebro conserebat, ita, ut nemo posset esse impedimeto, quo minus tributa ab stipendiariis exigeret. Cum vero Ataidius nosse cuperet,quid hostes agerent,quorum tum castra duodecim millibus passuit inde aberant, Barriga se id exploraturum ostedit. Itaq; Atai dij permissu, cum equitibus triginta de nocte prosectus,castra propius,chm diluxisset, accessit sex hostes occidit,quatuor vivos cepit,tantaque celeritate rem gessit, ut priusquam hostes se ad illum persequendu comparare possent,ipse se in pacatum reciperet.Ataidius igitur a captiuis intellexit,quid hostes animis agitaret, quo ordine castra posita essent, quibus copijs rem gerere statueret.Sequenti igitur die, Lupum Barrigam cum equitibus centum&quinquaginta praemisit. Nonius Malcaregnas cum equitibus centum illum sequebatur,ut locu opportunii insi- dijs cum copijs suis insideret. Ataidius postremo,ut subsidio esset, cum reliquo agmine veniebat.Barriga iussus excurrere, cu in hostes incautos irrui siet, quinque occidit,quatuordecim vitios cepit,magnam vim pecoris abegit. In hostium castris tumultuatum est, cum indigni sit me serrent, se ab homine illo impune ludificari. Itaq; equites quadringenti protinus egressi sunt,& in Barrigam inuadunt Issensim ordine minime costulo cedebat, donec ad locis, in quo Mascare-gnas in insidijs latebat, perueniret. Ibi rursus cum&ipse suos in hostes incitaret, de Mascaregnas ex insidijs prodiret, praelium tanta utrinque audacia comissiam est,ut constet,nunquam post illam urbem captam,ad eam diem in regione il la, pro numero militum,vel atrocius,vel pertinacius pugnatu fuisse. Hostes enim minime perturbati,acerrime decertabant nostri quamuis essent de via sessi,eorum impetum egregie sustinebant: nemo tergum vertebat. Multi vulnerati sunt,non pauci ex equis deiecti,nemo tamen occisiis suit. Nostri tandem cedere sensim incipiunt: quos Ataidius,qui iam appropinquabat,excepit, & hostes substitere. Ataidius ulterius progredi noluit,eo quod cerneret eos,quos Barriga&Malcaregnas duxerant,labore nimio fractos:&verebatur,nea castris hostiusubsidia mitterentur,quae nostros lassitudine consectos obruerent. Itaque di missa praeda,ut ordinem melius conseruaret, se in urbem recepit. Post dies octo cum Amidius accepisset,eundem Regem Marocliij motis castris in promonto rio Canti mensi,quod inde non procul aberat,cosedisse,ad vesperum, cum Rex cinnaret, ex improuiso duas turmas adortus,eas cepit, & castris terrorem & tu' multum intulit, exercitumque propere reduxit. Ibi tunc hostes accurrunt, sa-sittis, glandibus,& missilibus acerrime pugnant. Praecipue vero tauta lapida 'tio e superiore loco castra enimerant in clivo poli ta) facta est,ut locus lapidationis nomen obtineret. Nostri tamen se cum omni praeda receperunt: bostra eos tora illa nocte serociter insequuti lunt. Nihilominus Attidius cum eorum impexum egregie lustineret, exercitum prima luce Incolumem cum magna
315쪽
praeda reduxit. Captiuos enim supra trecentos fuisse constat. Fuere praeterea capti equi complures,&cameli. Rex alium deinde locum magis munitum castris metandis cepit. Est mons editus,quem appellant Idenar.illi subiecta est campi planicies, obieetis principio collibus praeansulta, quae deinceps latius paditur. In campi istius angustijs Rex castra posuit. lacum Ataidius exploratum habuit siet,una nocte cum equitibus quingetis, & multis etiam Saracenis auxiliaribus, qui Duce Iehabentalusole cum Ataidio coniunxerant, in hostium castra prosectus,cum in illos inopinantes inuasisset, castra tanto metu atq; terrore compleuit,ut quamuis multi in ea trepidatione, correptis quq cuique sors obtulerat armis,resistere pararent,omnes tame metu nimio cuturbati, se se ab eo tumultu estu a fuga proriperent. Ipseque Rex non expectauit uin equus insterneretur,sed in eum,quem primum adipisci potui insiliens, repente diffugit . In castris magna caedes saeta est, ingens praeda capta, maxima virorum & mulierum multitudo inseruitutem abducta. Inter captiuas suit una Regis ipsius concubina forma excellenti, quam is vehementer amabat. Lusitani aliquot vulnerati fuerunt,inter quos Ataidius extitit, qui in facie vulnus accepit. Non multis post diebus Almedmenses ciues in agrum Safiniensem excursionem secerunt, &in duobus locis insidias collocarunt. In eos tamen Ataidius explorato nostros eduxit. Praelium fuit acre, magnisque utrinque viribus pro hominum numero commisi um. Sed tandem hostes susi fugatique sunt: octo & quadraginta caesi: e noliris tres desiderati. ne maior caedes ederetur, & equorum host uum pernicitas, & Ducis prudentia suit impedimento . Nec enim permisit, ut nostri longius hostes insequerentur, ne in plures insidias cedendi cupiditate su-rentes irruere M. Alij deinde equites Arabes septingenti , cum per agros in urbis conlpectu discurrerent,dc segetes incenderent,regressi continuo sunt. At Attidius ubi vidit illos sine ulla suspicione suturae dimicationis abscessisse, Lupum Barrigam cum centum & sexaginta delectis equitibus in eos immisit: alia deinde porta Nonium Cattum,impigrum virum,similiter cum alia equitum tu γma iussit , ut diuersis ex partibus nostes adoriretur. Is primus in hostes inuectus est. Praelio commillo, Lusitani hostium multitudine & ferocitate vehemetius oppressi, magnum discrimen adierunt. Barrisa cum suis subsidium attulit,quo nolitis animus redditus est, de impetus hostium repressus. Acerrima tandem nostroru impressione hostes in sugam versi sunt: nostri filiatuor millibus passe suum eos insequuti, non mediocrem stragem ediderunt, & Barriga cum opimo ibolio urbem stibij t. Hostium namque supremum Ducem, virum milia ris virtutis opinione praestantem, manu sua interemit, ita tamen,ut abeocos gressit, quamuis victor, multis & periculosis admodum vulneribus sauciatus abiret. Sed facile victoriae decus dolorem vulnerum leuabat. Dux Iahom 'de appellabatur: illius caput &equum Barriga in urbem intulit. Caput milhastae mucrone praefixum,&inuna urbis porta collocatum. Illud Saraceni rapit'
316쪽
mo pretio redimere cupiebant, sed nunquam id Ataidius ulla conditione permisit.Tandem cum hostes,qui illam resione, quam appellant Xerquilam, incolebant,fracti malis,& rebus suis dissidetes,pacem ab Ataidio peti jssent, inter alias foederis renouati conditiones una suit, ut caput Ducis illius suis ad honore sepulturae redderetur quod tunc suit summa Atai dij voluntate concessum. Erat enim is inter Saracenos,propter decora in bello parta, summis honoribus asse eius,& sinsulari suoru praedicatione celebratus. Pax facta cotinuo suit. Reliqui Xerquiens v exemplo prouocati, pacem similiter ab Ataidio postularunt. Pacis sequester & interores Ichabentasusus extitit. Nullum grauius onus eo, quod iaantea subierant,fuit illis impositu. Ita ea parte bello profligato, omnis illa regio filii sub imperiu&ditionem Emmanuelis iterum cum tributo aequabili sub
iuncta. Ex illis Ataidius plurimos delegit quos stipendijs aleret,ut illis stipatus, sacilius cum Marocliij Rege&Xeri fio sic enim appellabant Ducem , qui sanctitatis& virtutis militaris opinione Arabibus, qui dispersi in agris vagabatur. imperabat bellum continenter gereret. Tantum autem terrorem principibus illis Atai dij nomen inserebat, ut nullis munimetisse tutos unquam fore confideret. At Ataidius aliorsi bellorum cura liberatus, bellu contra duos illos Principes maiore studio sibi administrandii putauit. Itaq; Lupo Barrigae praecepit, ut
cum centum & quinquaginta equitibus Lusitanis, de equitibus auxiliaribus ex Saracenis scederatis,qui sub Iehabenta se militabant,accitis,in Marocliij fines inuaderet. Is igitur cum Iehabentiuiso,cum essent in loco, qui D uamus appellatur,&abest Safinio passu si millibus quadraginta octo, accepit, ad radices Atlatis montis nunc Montes claros appellanu in Campo satis patente,quem appellant Atellauet , nostem hostium praefecturas castraposuisse. Hoc igitur cum Duces exploratu habuissent,incredibili celeritate eo se contulerunt, ita,ut inopinantes ocincautos aggrederetur. Supra mille ex hostibus caesi sunt, capti centum Sc quinquaginta, & praeda ingens eo die parta. Ulteri iis autem progresii, in
regionem Xiati mensem impetum ferentes,non paucos hostes intersecerunt,ila captiuos centum abduxerunt. Xerifus,ut eandem regionem armis occuparet, inuasit. Ex illius castris equites permulti in nostros inuecti sunt. Barrigata copiarum supplementum equites centum in subsidium misitas acceperat. Praelium latis acre commi situm suit, & diu ancipiti victoria dimicatum. Enostris tres equites Lusitani,&vnus Saracenias cecidere. ex hostibus viginti&quinque caesi sunt, inter quos filius Reguli cuiusdam intersectus est. Hostes cum se frustra contendere cernerent, in castra reuersi sunt: quos nostri insequi in castra noluerunt, ne multitudine obruerentur. Post aliquot dies, Barriga in oppidum Xiati mense, quod appellant Tanti, impetum similiter tulit. Hostes cum se in ultimum discrimen adductos cernerent, alvearia apum innumerabilia', quibus abundabant, incensa e moenibus demi sere. Nostri& alvearium flammis ambusti, de apum aculeis stimulati, oppugnationem ita iii V s deserere
317쪽
deserere coacti sunt. Multi etiam vulnera ab hostibus accepere, ne apibus tantum ea propugnatio ascribi posset. Ipseque Barriga grauiter vulneratus abstesnsit. Sub idem tempus,Nonius Cugna cum centum equitibus Safinium Regis Emmanuelis iussu peruenit,&Nonius Mascaregnas in Lusitaniam reuocatus
est. Aguet est oppidum in ea Mauritaniae parte, quae ad fines Safinij urbis pertinet. Eum tunc locum Lusitanus quidam cum quinquaginta Lusitanis sagittarijs custodiebat. Eo autem se tunc Barriga & Iehabentasti sus cum copijs suis contulerant . Ibi vero suit eis nuncius allatus, Marochij Regem cum maximis copijs aduentare. Quem nuncium Ataidius cum accepisset, Nonium Cugnaeo cum equitibus ducentis, ut auxilium afferret,confestim misit. Ibi cum quidam ex hostibus posicinum agmen nostrorum carpere voluissent, repressi
sunt, & unus ex illis captus est, quem ad Ataidium Barriga misit. Ab eo cum Ataidius hostium consilia sciscitaretur , is astu punico quasdam opiniones in Atai dij sensibus insevit,quibus inductiis,suspicatus est,tehabentasti sum de nostris prodendis cogitare. Itaque ad Barrigam scripsit, ut omnes Lusitanos confestim in urbem regredi iuberet,& ipse cum solis equitibus sexaginta remaneret, atque deinde aliquid caularetur, ut ratione ductus existimari posset, a Ichabentasuso discedere . Id Barriga ut sibi imperatum suerat exequutus est.atque primum alios omnes dimisit, deinde altercationis cuiuidam minime necessariae materiam praebuit, cuius indignitate se usque adeo commoueri finxit, ut honesterideretur a Iehaben talafi societate seiungi. Solus Rodericus Castrensis cum tribus famulis ab eo discedere nol uit. Iehabentasti fus cum indigne pateretur, eo tempore a Lusitanis destitui: grauius tamen tulit, secus de sua fide, quam meritus esset, existimari, quam in tanto disci ine relinqui. Itaque per literas grauiter de tam insigni iniuria conquestus est. Seque nihilo minus eo die praelium cum Marocliij Rege cum copijs, quas habebat, initurum assiimauit, ut vel illustri victoria, vel clara morte tcstatum apud omnes relinqueret, quanta fide Regem Emmanuelem coleret & obseruaret. His literis Ataidius inductus, ad illum rescripsit,se confestim ad illum equites quingentos missurum. Sed cum is nuncius cum duodecim equitibus interuenit, iam Iehabentas usus manum cum maximo Regis exercitu conserebat. Praelium sui latrocissimum, in quo tamen Iehaben talassis cum suis res memorabiles effecit: hostes suos sudit, maximam hostium multitudinem caecidit, ipsumque Regem castris exuit, Sc longius insequutus, maiorem exercitus partem serro concidit. Praeda fuit ingens. Erant enim castra multarum rerum copia reserta. Attidius ut pollicitus suerat, sequenti die Barrigam cum e quitibus ducentis ,& Cugnam cum trecentis in illius auxilium misit Sed cum illi aduenerunt, iam Iehabent usus rem praeclare gesserat. Tulit Ataidius permoleste, se, aut saltem Lusitanos Duces eo praelio non intersuisse
318쪽
simi sermonibus assensus suisset sique adeo, ut neglectae fidei criminationem, quod sociu in tanto discrimine ope sua destitueret, minime pertimesteret. Nomultis post diebus Ataidius in aliam pr fecturam Xiati mensem Barrigam im milit. Praelium atrox extitit. Enostris duoviri nobiles cum nonnullis alijs cecidere : sed tandem oppidum captum,& hostes partim caesi,partim in fugam coiecti,& aliqui etiam capti sunt. Rex Fessensis,Anno salutis M.Dat j.cum suisset illi nuncius allatus,Tingim non esse valido praesidio mu nitam,& praeterea ne gligenter custodiri, re putauerat,visi illam ex improuiso adoriretur, facile caperetataque maximas copias comparauerat,Vtillam oppugnaret. Longe tamealiter munitam reperit , quam suspicatus fuerat . Castra tamen posuerat, & obsessam diebus aliquot tenuerat,&quibus poterat viribus & machinis oppugnauerat. Sed siemper fuerat a conatu cum graui damno atque dedecore repulsiis. Anno igitur in t equente,ut ignominiae maculam deleret, Arellam exercitu adduxit prope urbem castra locauit,& cum inde hostes in vallum,quod urbem cingit,irrupissent,nostri intra vallum praelium interiit, in quo Bernardus Cou- tignus in hostium praesectum,Adel nomine,equu incitauit,& illi cuspide oculum effodit. Iacobus Cou tignus frater Francisci Coutigni Comitis Mariat bens; fortissime dimicans ab hostibus intersectus suit. Pauci utrinque ceciderunt.&Rex cum cerneret frustra tempus ibi in obsidione conteri, domum re insecta discessit. Emmanuel interim quamuis Asticani belli curam non intermitteret,aliud bellum sibi proponebat, ex quo non minorem gloriam assequeretur. Cum enim esset studio Christianae religionis propagandae vehementer incensus, id suscipiebat, ut armis diuinis omnes impietatis opes & munimenta conuelleret. Itaq; in India,& in AEthiopia operam dabat, ut gentes a C H R i s T iplacitis alienae, ad illius sanctissimum cultum sanctorum hominum monitis&discjplinis adducerentur. Et cum animaduerteret regnum illud Ethiopiae, quod appellatur Congo, suisse iam a tempore Ioannis Regis Cn RisTi disci phnis illustratum,in idem Opus,ut perficeretur,incubuit.Idcirco,ut dictum est, multos lacerdotes pietatis opinione praestantes in illam regionem miserat, ut eos, qui nondum erant lustralibus aquis expiati, ad Christi fidem perducerent, & qui iam Christo nomen dederant, clariore disciplina confirmarent. Sub hoc igitur tempus, hominem e litis domesticis equestri dignitate prae ditum, ad eundem Congensem Regem, cum pluribus sacerdotibus, de lacris vestibus ad rem diuinam sanctius peragendam misit, ut eum acrius studio Christianae pietatis incenderent. Rex hac Emmanuelis Regis benignitate ero uocatus, in Lusitaniam filium Ilium, Henricum nomine, cum fratre suo,& pueris nobilibus misit, ut linsuam Lusitanam,& latinas literas,& fanctarum rerum disciplinam perdiscerent. Cum ijs venit legatus quidam illius, Petrus nomine , non vulgari prudentia praeditus, cum quo Rex Emmanuellermonem libentissime conserebat. Is ut diutius in Lusitania versaretur,
319쪽
uxorem secum duxit, quae fuit a Regina Maria multis donis atque muneribus affecta.Emmanuel, cum omni comitate gentem illam uniuetiam ad Christu , allicere contenderet,Regis fiatrem,& filium cum reliquis pueris in dilciplinam viris religiosis& eruditis tradidi i qui cos lacinis literis, & religionis moribus &institutis imbuerent. Deinde Simonem Sylvium, horninem apprime nobile,
ad illum cum muneribus legauit. Munera vero erant equi pulchre instratiocphalerati, & mulae similiter ornatae, vasa sacra, tabulaepictae,insulae,& omnia, quae ad religionis cui tum rite conficiendum erant idonea .Fabros praeterea,qui templa & regias aedes aedificarent. Id praeterea Sylvio commist, ut ius regium ad Lusitanos,qui in ea AEthiopiae parte versabantur, in officio continendos eorum flagitia punieta,si opus esset,obtineret. Et praeterea ut cum Rege simultius omnibus gentibus,quae lub Regis imperium erant,administraret.Quod uticum odius fieret,secum nomine iuris conlultum adducebat,ut ius publice diceriret. Id enim ipse Rex Al sensus ab Emmanuele per legatu lummis precibus es flagitarat. Id etiam Sylvio in mandatis dedit,ut ii forte,dum is aptio Alson sunt. versaretur,aliquis belli motus existeret, Regem opibus,&consilion manu et iuuaret.illum prςterea admoneret,ut quam primu posset,legatos Roma mitteret, per quos auctoritatem Pontificis Maximi,&Ecclesiae sacrosanctae ius & imperium in omnibus rebus sacris agnosceret. Et quia Petri prudentia non vulga-.ris esse videbatur,suadebat,ut ipse Petrus aliquot viris nobilibus stipatus, ea pomtilsimum legatione iungeretur.Se illum suis sumptibus Romam essem ii furit Regem praeterea admonebat, Vt aliquot pueros nobiles in Lusitaniam mitteret,qui cum reliquis erudirentur. Sylvius cum hac legatione prosectris, secudi tempestatibus vlus, in Consense regnum peruenit cuius aduentu Rex se mi rum in modum laetari significauit. Statimque misit virum quendam primarium, illi sanguine valde coniunetiam, qui Sylvium salutaret, &in Vrbqm regiam,quae e portu multum distabat, ubi commodum esset,deduceret. Sylvius. tamen febre correptus, antequam Regem videret, e vita discet sit. Rex mortem illius admodum acerbe tulit. Aluariis Lupius,qui classis cura susceperat, in locum Syliiij, ut ab Emmanuele decretum fuerat, si casus aliquis Sylvium dei medio sustulisset, successit. Is ad Regem cum literis ad ij t. Literarum lenien tia , praeter egregiae cuiusdam pietatis argumentum, de praestantis voluntatis indicium, nihil aliud continebant, quam ut fides Sylvio in rebus omnibus, quas Rex Emmanuel illi praeceperat, ut Alsonsio Regi diceret, haberetur. Literis lectis, Alvarus Lupius earum sententiam verbis subsequutus est,& dona, quae serebat, in conspectu Regis explicuit. Rex vero res singulas in manus su mere, laudare, mirari, manus in coelum tendere, gratias Deo summas agere , quod per Reges virtutibus amplissimos, & numini coelesti carissimos, fuit se te tenebris impietatis emersus, ut coeleste lucem aspiceret. Regem vero Em man uelem non latis habere,illum tam diuino beneficio constactu tenere usi etiam
320쪽
etiam praeterita beneficia recentibus donis magniscentissime cumularet.Quia vero Emmanuel illi regia insignia,quibus deinceps uteretur,mittebat,quae pertinerent ad virtutis insitae monimentum,&uniuersae posteritatis ornamentum,de ea re literas publice proposuit,quibus testatu omnibus esset,& memoriae eriam sempiternae consecratum muneris illius institutum, de Regiae beneficentiae documentum .Literis autem his reserebat, tuo pacto Regis Ioannis opera suillet illa regio lumine Christianae religionis illustrata, de e tyrannide in sesti si imi daemonis erepta,& quanta malignitate suisset opus illud tam praeclarum opera antiquissimi serpentis,per quem primi paretes e sedibus beatissimis expulsi fuerant,impeditum. Quanta cura,studio, vigilantia Rex inuietissimus Emmanuel opus,quod a Ioanne Rege clarisiimo inchoatu extiterat, perficiendum lusceperat. Religionis vero Christianae disciplinam in summa reserebat,&deinde commemoraba qua ratione pater illius opera perditissimorum hominum a Christi fide,quam fuerat antea professus, impie dc nefarie desciuisset, de ob eam rem in ipsum Alsonsum,maximum natu filium, quod impietatem illius imitari noluisset,se teterrimum praebui siet. Commemorabat deinde exilium, in quod pulsus a patre suerat, & molestias,quas in exilio pro Christi nomine cum summa iucunditate pertulerat:&qualiter moriente patre, cum fratre,qui regnum per summam iniuriam occupare conabatur, cum solis triginta
sex hominibus, Christi numines pius inclamato,conflixerat,cum stater illius exercitum maximum haberet: dc quomodo non copi js humanis,sed diuinis,ut hostes ipsi fatebantur, bellum profligatum fuerat, & si ater casu etiam diuino captus,in potestatem illius venerat, de cuius ille improbitate dc pertinacia supplicium iure sumpserat. Exponebat deinde, quo consilio Petrum suum cognatum,qui unus erat ex triginta sex hominibus,qui illi opem attulerant, ad Rege Emmanuelelegauerat ex quo Petro intellexerat,in Lusitania Regis ipsius amplit simi iussu vota pro Congensis restat salute, & Alson si ipsiusnde perioluta
fuisse. quo nullum clarius cxtare posset insignis caritatis indicium. Itaq; se non solum pro Christi sanctissima religione,pro templorum sanctitare,pro Ecclesiae lanctionibus necem Sc cruciatum,si opus ita suisset, minime recusaturum, verum dc pro Regis Emmanuelis amplitudine omne dis limen salutis aditurii. Ad ijciebat deinde: Vt autem magis nos Rex optimus, summisque laudibus in omni aeternitate praedicandus,sibi deuinciret, misit ad nos virum nobilissimucum muneribus Jc ornamentis,quae satis,quam propensa in nos esset volunta-
te,declarabant. Et quia est in more positu,ut Christiani Reges insignia gestent, ad posteritatis memoriam propagandam, de maiestate Regiam insigniter illustrandam,voluit idem Rex in hoc etiam plurimum nobis siue benignitatis impertire . Scutum enim nobis misit, primum quidem Cruce signatum, ut animo recoleremus victoria, quam Constantinus Imperator, Cruce in coelo perspecta, de hostibus suis cosequutus est, ne unquam ab animis nostris memoria victoriae,